د معناګانو ژباړه سورت لیل - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د قرآن کریم دائرة المعارف

əl-Leyl

د سورت د مقصدونو څخه:

بيان أحوال الخلق في الإيمان والإنفاق وحال كل فريق.

İman gətirmək və malı xərcləmək xüsusunda insanların halının - onlardan hər bir firqənin halının bəyan edilməsi.

---

آیت: 1

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَغۡشَىٰ

Uca Allah, göylə yer arasını öz zülməti ilə bürüməkdə olan gecəyə and içir.

آیت: 2

وَٱلنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّىٰ

Uca Allah, həmçinin, açılan və aydınlaşan gündüzə and içir.

آیت: 3

وَمَا خَلَقَ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰٓ

Uca Allah, həmçinin, kişini və qadını yaratdığına and içir.

آیت: 4

إِنَّ سَعۡيَكُمۡ لَشَتَّىٰ

Ey insanlar! Sizin əməlləriniz müxtəlifdir.Yaxşı əməlləriniz Cənnətə daxil olmaq üçün, pis əməllər isə Cəhənnəmə varid olmaq üçün səbədir.

آیت: 5

فَأَمَّا مَنۡ أَعۡطَىٰ وَٱتَّقَىٰ

Kim öhdəsinə düşən haqqı - zəkat, sədəqə və kəffarə verirsə və Allahın qadağan etdiyi əməllərdən çəkinir,

آیت: 6

وَصَدَّقَ بِٱلۡحُسۡنَىٰ

Və Allahın ona vəd etdiyi savabı təsdiq edirsə,

آیت: 7

فَسَنُيَسِّرُهُۥ لِلۡيُسۡرَىٰ

Biz, onun üçün, yaxşı işlər görməyi və malından Allah yolunda xərcləməyi asanlaşdırarıq.

آیت: 8

وَأَمَّا مَنۢ بَخِلَ وَٱسۡتَغۡنَىٰ

Kim də xəsislik edib malından öhdəsinə düşən vacibi xərcləmir, öz mal-dövlətinə güvənib Allaha ehtiyacı olmadığını güman edir və Allahın lütfündən heç bir şey istəmir,

آیت: 9

وَكَذَّبَ بِٱلۡحُسۡنَىٰ

Və Allahın ona, Allah yolunda xərclədiyi malı müqabilində vəd etdiyi savabı yalan sayırsa,

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• أهمية تزكية النفس وتطهيرها.

Nəfsi təmizə çıxarmağın və onu günahlardan təmizləməyin əhəmiyyəti.

• المتعاونون على المعصية شركاء في الإثم.

Asilik etməkdə əlbir olan kimsələrin qazanılan günaha şərik olması.

• الذنوب سبب للعقوبات الدنيوية.

Günahlar insanın hələ dünyada ikən cəzalandırılmasına səbəbdir.

• كلٌّ ميسر لما خلق له فمنهم مطيع ومنهم عاصٍ.

Hər kəs nə üçün yaranmışsa, ona da müyəssər edilər. Kimisi itaətkar, kimisi də asi olar.

آیت: 10

فَسَنُيَسِّرُهُۥ لِلۡعُسۡرَىٰ

Biz, onun üçün, şər işlər görməyi asanlaşdırar, yaxşı işlər görməyi isə çətinləşdirərik.

آیت: 11

وَمَا يُغۡنِي عَنۡهُ مَالُهُۥٓ إِذَا تَرَدَّىٰٓ

O, həlak olub Cəhənnəmə düşdükdə, xəsislik edib xərcləmədiyi var-dövləti ona fayda verməyəcək.

آیت: 12

إِنَّ عَلَيۡنَا لَلۡهُدَىٰ

Şübhəsiz ki, haqq yolu batil yoldan ayırd etmək Bizə aiddir.

آیت: 13

وَإِنَّ لَنَا لَلۡأٓخِرَةَ وَٱلۡأُولَىٰ

Sözsüz ki, axirət həyatı da, dünya həyatı da Bizə məxsudur. Biz bu iki dünyanı istədiyimiz kimi idarə edirik və Bizdən başqası bunlara müdaxilə edə bilməz.

آیت: 14

فَأَنذَرۡتُكُمۡ نَارٗا تَلَظَّىٰ

Ey insanlar! Əgər Allaha asilik etmisinizsə, (bilin ki,) artıq mən sizi alovlanan odla qorxutdum.

آیت: 15

لَا يَصۡلَىٰهَآ إِلَّا ٱلۡأَشۡقَى

Onun hərarətində, yalnız ən bədbəxt, yəni kafir olan kimsə əzab çəkər.

آیت: 16

ٱلَّذِي كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ

O kimsə ki, Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) gətirdiyi risaləti yalan sayır və Allahın əmrinə itaət etməkdən üz döndərir.

آیت: 17

وَسَيُجَنَّبُهَا ٱلۡأَتۡقَى

Allahdan ən çox qorxan Əbu Bəkr (Allah ondan razı olsun) isə oddan uzaqlaşdırılar.

آیت: 18

ٱلَّذِي يُؤۡتِي مَالَهُۥ يَتَزَكَّىٰ

O Əbu Bəkr ki, günahlardan təmizlənmək üçün malını yaxşı işlərə sərf edir.

آیت: 19

وَمَا لِأَحَدٍ عِندَهُۥ مِن نِّعۡمَةٖ تُجۡزَىٰٓ

O, öz malını, verilən nemətin əvəzini çıxmaq məqsədilə xərcləmir.

آیت: 20

إِلَّا ٱبۡتِغَآءَ وَجۡهِ رَبِّهِ ٱلۡأَعۡلَىٰ

O, xərclədiyi mal müqabilində, yaratdıqlarının fövqündə olan ən uca Rəbbinin üzündən başqa heç nə diləmir.

آیت: 21

وَلَسَوۡفَ يَرۡضَىٰ

O, Allahın ona bəxş edəcəyi dəyərli mükafatdan mütləq razı qalacaq.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• منزلة النبي صلى الله عليه وسلم عند ربه لا تدانيها منزلة.

Heç kəsin məqamı, Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) öz Rəbbi yanında olan məqamına bərabər ola bilməz.

• شكر النعم حقّ لله على عبده.

Nemətlərə şükür etmək Allahın Öz qulu üzərində olan haqqıdır.

• وجوب الرحمة بالمستضعفين واللين لهم.

Zəiflərə mərhəmət göstərməyin və onlarla mülayim rəftar etməyin vacib olması.