د معناګانو ژباړه سورت ق - بوسنیايي ژبې ته د المختصر فی تفسیر القرآن الکریم ژباړه. - د قرآن کریم دائرة المعارف

Sura Kaf

د سورت د مقصدونو څخه:

وعظ القلوب بالموت والبعث.

Obraćanje srcima i upozorenje, spominjanjem smrti i proživljenja.

---

آیت: 1

قٓۚ وَٱلۡقُرۡءَانِ ٱلۡمَجِيدِ

O skraćenicama smo govorili na početku sure el-Bekara. Gospodar se zakleo Kur’anom jer sadrži uzvišena značenja, veliko dobro i blagoslov da će proživiti ljude na Sudnjem danu te ih zatim pozvati na odgovornost.

آیت: 2

بَلۡ عَجِبُوٓاْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٞ مِّنۡهُمۡ فَقَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا شَيۡءٌ عَجِيبٌ

Nevjernici nisu odbili islam zato što pretpostavljaju da ti, Poslaniče, lažeš – znaju oni da si ti iskren, već se čude što im je čovjek, jedan iz njihove vrste, poslat kao poslanik. Govore: “To što nam je čovjek poslat kao poslanik zaista je čudnovato i nečuveno!”

آیت: 3

أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗاۖ ذَٰلِكَ رَجۡعُۢ بَعِيدٞ

Govore: “Kako ćemo, nakon što pomremo i zemlja budemo, biti oživljeni? Nemoguće je da ćemo opet biti živi.”

آیت: 4

قَدۡ عَلِمۡنَا مَا تَنقُصُ ٱلۡأَرۡضُ مِنۡهُمۡۖ وَعِندَنَا كِتَٰبٌ حَفِيظُۢ

Allahu, džellešanuhu, znano je koje će dijelove njihovih tijela zemlja uništiti, u Njega je Knjiga u kojoj je zapisano sve što će im se dogoditi na dunjaluku i poslije smrti.

آیت: 5

بَلۡ كَذَّبُواْ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ فَهُمۡ فِيٓ أَمۡرٖ مَّرِيجٍ

Ali mekanski nevjernici, ipak, poriču Kur’an i utjeruju u laž Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, koji im je donio Kur’an, pa su uskolebani i smeteni, nisu istrajni ni u jednom mišljenju glede Kur’ana.

آیت: 6

أَفَلَمۡ يَنظُرُوٓاْ إِلَى ٱلسَّمَآءِ فَوۡقَهُمۡ كَيۡفَ بَنَيۡنَٰهَا وَزَيَّنَّٰهَا وَمَا لَهَا مِن فُرُوجٖ

Zašto nevjernici negiraju oživljenje poslije smrti, zašto ne pogledaju nebo iznad sebe – kako ga je Svemogući Allah savršeno stvorio, bez ijedne mahane i nedostatka, i ukrasio ga zvijezdama, te kako u njemu nema pukotina ni rupa? Onaj Koji je stvorio nebo može i mrtve proživiti.

آیت: 7

وَٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَأَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجِۭ بَهِيجٖ

I zbog čega nevjernici ne razmišljaju o tome kako je Uzvišeni Allah rasprostro Zemlju i učinio je poput postelje Svojim robovima, te na njoj pobacao nepomične planine, koje je čuvaju od potresa? Također, zašto ne razmisle o svakovrsnom bilju i drveću koje je stvorio, a koje izaziva divljenje i užitak onima koji ga posmatraju?

آیت: 8

تَبۡصِرَةٗ وَذِكۡرَىٰ لِكُلِّ عَبۡدٖ مُّنِيبٖ

Plemeniti Allah stvorio je sve to da bi uvid stekao uviđavni i da bi svaki čovjek koji se kaje bio poslušan Gospodaru.

آیت: 9

وَنَزَّلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ مُّبَٰرَكٗا فَأَنۢبَتۡنَا بِهِۦ جَنَّٰتٖ وَحَبَّ ٱلۡحَصِيدِ

Sveznajući Allah s neba spušta kišu korisnu, pomoću koje raste, između ostalog, bilje i žito što se ženje.

آیت: 10

وَٱلنَّخۡلَ بَاسِقَٰتٖ لَّهَا طَلۡعٞ نَّضِيدٞ

Uzvišeni je Allah stvorio i predivne, visoke palme čiji plodovi također odišu ljepotom i koji su sve jedni iznad drugih nanizani.

آیت: 11

رِّزۡقٗا لِّلۡعِبَادِۖ وَأَحۡيَيۡنَا بِهِۦ بَلۡدَةٗ مَّيۡتٗاۚ كَذَٰلِكَ ٱلۡخُرُوجُ

Žitarice, plodove, voće, povrće, od čega se nešto jede a nešto cijedi – sve je to Allah stvorio kao hranu ljudima. A pomoću kiše, koju Silni Allah spušta s neba, oživljuje krajolik uništene flore. Eto, kako Allah, džellešanuhu, pomoću kiše oživljuje zamrli krajolik, tako će oživiti umrle i dovesti ih pred Sebe.

آیت: 12

كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَأَصۡحَٰبُ ٱلرَّسِّ وَثَمُودُ

Prije mekanskih nevjernika, koji, Poslaniče, poriču tvoje poslanstvo, poricali su Nuhovi sunarodnici, i narod koji je živio u blizini bunara er-Ressa, i Semud.

آیت: 13

وَعَادٞ وَفِرۡعَوۡنُ وَإِخۡوَٰنُ لُوطٖ

I Ad, i faraonov narod, i Lutovi sunarodnici, također su poricali.

آیت: 14

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡأَيۡكَةِ وَقَوۡمُ تُبَّعٖۚ كُلّٞ كَذَّبَ ٱلرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ

Poslanike koje je Allah slao poricali su i stanovnici Ejke, Šuajbov narod, i narod Tubba koji bijaše kralj Jemena. Svi su oni u laž Allahove poslanike ugonili i sve njih stigla je Allahova kazna koju im je obećao.

آیت: 15

أَفَعَيِينَا بِٱلۡخَلۡقِ ٱلۡأَوَّلِۚ بَلۡ هُمۡ فِي لَبۡسٖ مِّنۡ خَلۡقٖ جَدِيدٖ

Allah vas je prvi put stvorio, pa kako da bude nemoćan proživjeti vas nakon smrti? Nevjernici su smeteni, te sumnjaju u život na budućem svijetu.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• المشركون يستعظمون النبوة على البشر، ويمنحون صفة الألوهية للحجر!

Mnogobošci smatraju nemogućim da čovjek bude poslanik, a istovremeno kamen smatraju božanstvom.

• خلق السماوات، وخلق الأرض، وإنزال المطر، وإنبات الأرض القاحلة، والخلق الأول: كلها أدلة على البعث.

Stvaranje nebesa i Zemlje, spuštanje kiše s neba, vraćanje u život suhih predjela Zemlje i prvo stvaranje – sve su to dokazi da će Allah proživiti umrle.

• التكذيب بالرسل عادة الأمم السابقة، وعقاب المكذبين سُنَّة إلهية.

Poricanje poslanika praksa je drevnih naroda, a stradanje istih tih naroda zakon je koji je Allah uspostavi u svemiru.

آیت: 16

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ وَنَعۡلَمُ مَا تُوَسۡوِسُ بِهِۦ نَفۡسُهُۥۖ وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَيۡهِ مِنۡ حَبۡلِ ٱلۡوَرِيدِ

Allah je stvorio čovjeka i On dobro zna šta mu sve njegova duša šapće i na šta ga navodi, jer je bliže čovjeku od vratne žile kucavice.

آیت: 17

إِذۡ يَتَلَقَّى ٱلۡمُتَلَقِّيَانِ عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَعَنِ ٱلشِّمَالِ قَعِيدٞ

Dvojica meleka, jedan s desne, a drugi s lijeve čovjekove strane, bilježe ono što on čini.

آیت: 18

مَّا يَلۡفِظُ مِن قَوۡلٍ إِلَّا لَدَيۡهِ رَقِيبٌ عَتِيدٞ

Sve što čovjek izgovori, čak svaku riječ, zapiše melek.

آیت: 19

وَجَآءَتۡ سَكۡرَةُ ٱلۡمَوۡتِ بِٱلۡحَقِّۖ ذَٰلِكَ مَا كُنتَ مِنۡهُ تَحِيدُ

Čovječe, smrtne će ti muke i tegobe uistinu doći, od njih nećeš moći pobjeći niti ćeš igdje utočište naći! Pohodit će te, nemarni čovječe, ista ona smrt od koje si bježao!

آیت: 20

وَنُفِخَ فِي ٱلصُّورِۚ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلۡوَعِيدِ

I melek će drugi put puhnuti u rog, uslijed čega će biti oživljeni mrtvi iz grobova. To će biti Dan ustanuća, kojim se prijetilo nevjernicima i griješnicima.

آیت: 21

وَجَآءَتۡ كُلُّ نَفۡسٖ مَّعَهَا سَآئِقٞ وَشَهِيدٞ

I svaki će čovjek doći na Kijametski dan, a s njime će biti melek koji će ga voditi na mjesto konačnog polaganja računa; bit će tu i drugi melek koji će svjedočiti o čovjekovim dobrim i hrđavim djelima.

آیت: 22

لَّقَدۡ كُنتَ فِي غَفۡلَةٖ مِّنۡ هَٰذَا فَكَشَفۡنَا عَنكَ غِطَآءَكَ فَبَصَرُكَ ٱلۡيَوۡمَ حَدِيدٞ

Bit će mu rečeno: “Čovječe, na dunjaluku si spram Sudnjeg dana i njegovih strahota bio u nemaru, tim prije jer si bio obmanut i jer si slijedio svoje strasti! Allah je s tebe danas skinuo koprenu zbog koje nisi vidio Pravi put! Nemar je nestao, a ti dobro, oštro vidiš u kakvom si nemaru živio.”

آیت: 23

وَقَالَ قَرِينُهُۥ هَٰذَا مَا لَدَيَّ عَتِيدٌ

Melek koji je bilježio dobra i hrđava djela reći će: “Čovjekova djela, dobra i hrđava, koja sam zapisao na dunjaluku spremna su; evo ih, sva su zapisana.”

آیت: 24

أَلۡقِيَا فِي جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنِيدٖ

Svevišnji Allah reći će meleku vodiču i meleku svjedoku da bace u džehennemsku vatru svakog oholog nevjernika, poricatelja istine.

آیت: 25

مَّنَّاعٖ لِّلۡخَيۡرِ مُعۡتَدٖ مُّرِيبٍ

Gospodar će narediti da meleki bace u Vatru onog koji nije izvršavao svoje dužnosti spram Allaha, i koji je prelazio Božije granice, i koji je sumnjao u nagradu i kaznu…

آیت: 26

ٱلَّذِي جَعَلَ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَأَلۡقِيَاهُ فِي ٱلۡعَذَابِ ٱلشَّدِيدِ

A isti taj čovjek pored Allaha je obožavao nekog drugog boga. “Eto, zato ga, o meleki”, reći će se, “bacite u Džehennem, gdje će trpjeti tešku, nesnosnu kaznu.”

آیت: 27

۞ قَالَ قَرِينُهُۥ رَبَّنَا مَآ أَطۡغَيۡتُهُۥ وَلَٰكِن كَانَ فِي ضَلَٰلِۭ بَعِيدٖ

Šejtan koji je bio čovjekov drug na dunjaluku kazat će, odričući ga se: “Gospodaru naš, ja ga nisam silom odveo u zabludu, nego je sam u dalekoj zabludi bio!”

آیت: 28

قَالَ لَا تَخۡتَصِمُواْ لَدَيَّ وَقَدۡ قَدَّمۡتُ إِلَيۡكُم بِٱلۡوَعِيدِ

Svevišnji će Allah reći: “Preda Mnom se ne prepirite! Danas vam nikakva prepirka neće pomoći. Šaljući poslanike, upozorio sam vas već prije, davno, da će ovo biti težak dan za one koji ne budu u Mene vjerovali, za one koji Meni budu neposlušni.”

آیت: 29

مَا يُبَدَّلُ ٱلۡقَوۡلُ لَدَيَّ وَمَآ أَنَا۠ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ

I reći će Uzvišeni Allah da se riječ Njegova nikad ne mijenja – istiniti su Allahove riječi i obećanja – i da neće umanjiti djela dobročinitelja niti će uvećati djela zločinaca, već da će svako dobiti u skladu s onim što je zaslužio.

آیت: 30

يَوۡمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ ٱمۡتَلَأۡتِ وَتَقُولُ هَلۡ مِن مَّزِيدٖ

Sjeti se Dana kad će Allah, džellešanuhu, upitati Džehennem je li se napunio nevjernicima i griješnicima, a on će odgovoriti: “Ima li još onih koji nisu vjerovali?” Džehennem će biti srdit zarad Allaha, te će tražiti još onih koji nisu vjerovali.

آیت: 31

وَأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ غَيۡرَ بَعِيدٍ

A Džennet će se približiti bogobojaznima, onima koji su činili dobra djela, a sustezali se od grijehā; neće od njih biti daleko, gledat će njegove ljepote i čari.

آیت: 32

هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِكُلِّ أَوَّابٍ حَفِيظٖ

Bogobojaznima će biti rečeno: “Ovaj vam je užitak obećan dok ste bili na dunjaluku – svakom onom koji se kajao Allahu zbog počinjenih grijeha, i čuvao svoja dobra djela, i pazio da ne pređe Božije granice, i revno izvršavao Allahove zapovijesti.”

آیت: 33

مَّنۡ خَشِيَ ٱلرَّحۡمَٰنَ بِٱلۡغَيۡبِ وَجَآءَ بِقَلۡبٖ مُّنِيبٍ

“To su oni koji su bili bogobojazni i onda kad ih niko osim Allaha nije vidio, i donijeli srce predano, odano, pokajničko.”

آیت: 34

ٱدۡخُلُوهَا بِسَلَٰمٖۖ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلۡخُلُودِ

Njima će biti rečeno: “Uđite u Džennet, u miru, gdje neće biti nikakve manjkavosti ni opasnosti!” Bit će to početak vječnosti, kojoj nikad kraj neće doći.

آیت: 35

لَهُم مَّا يَشَآءُونَ فِيهَا وَلَدَيۡنَا مَزِيدٞ

Vjernici će u Džennetu imati sve što zažele, ono što nikad niko nije vidio, niti je za takvo šta čuo, niti je ikom moglo pasti na um. U to spada i gledanje u Allahovo, džellešanuhu, plemenito lice.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• علم الله بما يخطر في النفوس من خير وشر.

Svevišnji Allah zna sve što čovjeku padne na um, bez obzira na to radilo se o dobru ili o zlu.

• خطورة الغفلة عن الدار الآخرة.

Veoma je opasno biti ravnodušan spram Ahireta.

• ثبوت صفة العدل لله تعالى.

Ovi ajeti dokazuju da je pravičnost Allahovo svojstvo.

آیت: 36

وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّن قَرۡنٍ هُمۡ أَشَدُّ مِنۡهُم بَطۡشٗا فَنَقَّبُواْ فِي ٱلۡبِلَٰدِ هَلۡ مِن مَّحِيصٍ

Allah, džellešanuhu, uništio je mnoga nevjernička pokoljenja koja živješe prije mekanskih nevjernika, a bijahu moćniji od Mekelija. Po svijetu su za utočištem tragali, kako bi se kazne spasili, ali nisu uspjeli.

آیت: 37

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَذِكۡرَىٰ لِمَن كَانَ لَهُۥ قَلۡبٌ أَوۡ أَلۡقَى ٱلسَّمۡعَ وَهُوَ شَهِيدٞ

U uništenju drevnih nevjerničkih naroda opomena je svakom onom ko ima srce pa pomoću njega razumije Allahove riječi i dokaze ili za onog koji sluša a pribrana je srca, nije nemaran.

آیت: 38

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ وَمَا مَسَّنَا مِن لُّغُوبٖ

Allah je stvorio nebesa i Zemlju i ono što se između njih nalazi za šest vremenskih razdoblja, dana, (a bio je to kadar stvoriti u jednom trenutku), i nije Ga zbog toga zadesila malaksalost ni umor, kako to tvrde jevreji.

آیت: 39

فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ ٱلۡغُرُوبِ

Poslaniče, strpljivo podnosi ono što govore jevreji i drugi nevjernici! I obavljaj sabahski namaz prije sunčeva izlaska, hvaleći Allaha, te obavljaj ikindija-namaz prije Sunčeva zalaska.

آیت: 40

وَمِنَ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡهُ وَأَدۡبَٰرَ ٱلسُّجُودِ

I obavljaj namaz noću i slavi Allaha poslije svakog namaza.

آیت: 41

وَٱسۡتَمِعۡ يَوۡمَ يُنَادِ ٱلۡمُنَادِ مِن مَّكَانٖ قَرِيبٖ

Vjerovjesniče, osluškuj Dan kad će melek drugi put puhnuti u rog iz mjesta koje će svima biti blizu!

آیت: 42

يَوۡمَ يَسۡمَعُونَ ٱلصَّيۡحَةَ بِٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلۡخُرُوجِ

To je Dan kad će ljudi čuti istiniti povik za oživljenje nakon smrti, u njega neće sumnjati, pa će se obreti na mjestu polaganja računa.

آیت: 43

إِنَّا نَحۡنُ نُحۡيِۦ وَنُمِيتُ وَإِلَيۡنَا ٱلۡمَصِيرُ

Zaista, Allah je Onaj Koji će vratiti mrtve u život, ta On je Onaj Koji ih usmrćuje na dunjaluku, i svi će Mu se vratiti da polože račun za svoja djela.

آیت: 44

يَوۡمَ تَشَقَّقُ ٱلۡأَرۡضُ عَنۡهُمۡ سِرَاعٗاۚ ذَٰلِكَ حَشۡرٌ عَلَيۡنَا يَسِيرٞ

Na Kijametskom danu popucat će grobovi pa će ljudi izaći i žurno poći. Zato što sve može, Allahu će biti lahko oživiti mrtve i sakupiti ih radi obračuna.

آیت: 45

نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَقُولُونَۖ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِجَبَّارٖۖ فَذَكِّرۡ بِٱلۡقُرۡءَانِ مَن يَخَافُ وَعِيدِ

Allah doista zna šta sve govore mekanski nevjernici. Vjerovjesniče, ti ne možeš prisiliti krivovjerne na vjerovanje, nego ti dostavljaš Allahovu poslanicu, pa opomeni časnim Kur’anom one što strahuju od prijetnji izrečenih o nevjernicima i griješnicima! Opomena ne koristi onom ko se ne boji Božije prijetnje i kazne na Ahiretu.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• الاعتبار بوقائع التاريخ من شأن ذوي القلوب الواعية.

Uviđavni ljudi izvlače pouke iz historijskih događaja.

• خلق الله الكون في ستة أيام لِحِكَم يعلمها الله، لعل منها بيان سُنَّة التدرج.

Samo Gospodar zna iz koje je mudrosti stvaranje trajalo šest vremenskih razdobalja (dana). Možda je to učinio i zato da pouči ljude postepenosti.

• سوء أدب اليهود في وصفهم الله تعالى بالتعب بعد خلقه السماوات والأرض، وهذا كفر بالله.

Jevreji veoma ružno govore o Allahu kad kažu da se umorio stvarajući nebesa i Zemlju. Te riječi su nevjerstvo.