د معناګانو ژباړه آیت 90 سورت المائدة - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - د قرآن کریم دائرة المعارف

آیت: 90

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ

ئەی ئەوانەی باوەڕتان ھێناوە دڵنیا بن ئەو مەیەی کە سەرخۆشکەرە وبیر وھۆش وژیری ناھێڵێت، وە ئەو قومارەش کە دوو کەس ڕێدەکەون لەسەر پێدانی شتێک ئەگەر ھاتوو ئەوی دیکەیان بردیەوە، وە ئەو بەردەش ھاوەڵ بڕیاردەرەکان (موشریکەکان) بۆ پیرۆزی ئاژەڵیان لەسەر سەر دەبڕی، یان بۆ پەرستن دایان نابوو، وە ئەو تیروپشک وزار ھەڵدانەش کە بۆ زانینی کاروبارە غەیب ونەزانراوەکان بەکاریان دەھێنا، ھەر ھەموو ئەمانە پیسن وشەیتان دەیان ڕازێنێتەوە، جا بۆیە لێی دوور بکەونەوە، تاوەکو ژیانێکی ئاسوودە وبەڕێزتان ھەبێت لەدونیادا، وە بگەنە ناز ونیعمەتەکانی بەھەشتیش لەڕۆژی دواییدا.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• الأمر بتوخي الطيب من الأرزاق وترك الخبيث.

فەرمانکردن بەوەی بەشوێن ڕزق وڕۆزی حەڵاڵ وپاکوپوختەدا بگەڕێیت، وە دوور بکەویتەوە لەو شتانەی کە پیس وپۆخڵ وحەرامن.

• عدم المؤاخذة على الحلف عن غير عزم للقلب، والمؤاخذة على ما كان عن عزم القلب ليفعلنّ أو لا يفعلنّ.

بەتاوان نەگرتنی ئەو سوێندانەی کە بەبێ مەبەست ونیەتی دڵ دەخورێن وپاشان جێ بەجێ ناکرێن، بەڵام ئەو سوێنانەی کە بەمەبەست وبیروھۆشی دڵ دەخورێن کە فڵان کار دەکەیت یان فڵان کار ناکەیت کەچی دواتر جێ بەجێ ناکرێت، شکاندنی ئەم سوێنانە گوناە وتاوانە وخوای گەورە لێی دەپرسێتەوە.

• بيان أن كفارة اليمين: إطعام عشرة مساكين، أو كسوتهم، أو عتق رقبة مؤمنة، فإذا لم يستطع المكفِّر عن يمينه الإتيان بواحد من الأمور السابقة، فليكفِّر عن يمينه بصيام ثلاثة أيام.

ڕوونکردنەوەی کەفارەتی سوێندخواردن، خواردنی دە ھەژار، یان پۆشتە کردنەوەیان، یان ئازادکردنی کۆیلەیەکی باوەڕدار، جا ئەگەر ھاتوو ئەو کەسەی کە سوێنەکەی شکاندووە یەکێک لەوانەی نەتوانی، ئەوا بەگرتنی سێ ڕۆژ ڕۆژوو با کەفارەتی سوێنەکەی بدات.

• قوله تعالى: ﴿... إنَّمَا الْخَمْرُ ...﴾ هي آخر آية نزلت في الخمر، وهي نص في تحريمه.

ئەوەی کە خوای گەورە دەفەرموێت (إنما الخمر) کۆتا ئایەتە کەلەبارەی مەی خواردنەوە ھاتووەتە خوارەوە، کە بەدەق مەی خواردنەوە حەرام دەکات.