د معناګانو ژباړه سورت المطففين - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - د قرآن کریم دائرة المعارف

سورەتی المطففین

د سورت د مقصدونو څخه:

تحذير المكذبين الظالمين من يوم القيامة وبشارة المؤمنين به.

ئاگادارکردنەوەى ستەمکارە بەدرۆخەرەوەکان لە ڕۆژی قیامەت و موژدە پێدان بە ئیمانداران سەبارەت بەو ڕۆژە.

---

آیت: 1

وَيۡلٞ لِّلۡمُطَفِّفِينَ

ھاوار وتیاچوون وخەسارۆمەندی بۆ تەرازوو بازان.

آیت: 2

ٱلَّذِينَ إِذَا ٱكۡتَالُواْ عَلَى ٱلنَّاسِ يَسۡتَوۡفُونَ

ئەوانەی کاتێک پێوانە بکەن بۆ خۆیان لەسەر ماڵی خەڵکی بەتەواوی وەری دەگرن، بەبێ کەموکورتی.

آیت: 3

وَإِذَا كَالُوهُمۡ أَو وَّزَنُوهُمۡ يُخۡسِرُونَ

وە کاتێک لەسەر ماڵی خۆیان بۆ خەڵکی بپێون (شتیان پێ بفرۆشن) کەمیان بۆ دەپێون ودەكێشن، ئەمەش حاڵی خەڵکی مەدینە بوو، پێش ئەوەی پێغەمبەر -صلى اللە علیە وسلم- کۆچ بکات بۆ شاری مەدینە.

آیت: 4

أَلَا يَظُنُّ أُوْلَٰٓئِكَ أَنَّهُم مَّبۡعُوثُونَ

ئایا ئەوانەی ئەم کارە خراپە دەکەن نازانن کە بێگومان زیندوو دەکرێنەوە ودەبرێن بۆلای اللە -تەعاﻻ-؟

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• التحذير من الغرور المانع من اتباع الحق.

ھۆشداریدان لە لەخۆبایی بوونێک کە ڕێگربێت لەشوێنکەوتنی ھەق وڕاستی.

• الجشع من الأخلاق الذميمة في التجار ولا يسلم منه إلا من يخاف الله.

سوور بوون لەسەر ژیانی دونیا وباوەش پێداکردنی ڕەوشتێکی خراپی بازرگانە چاوچنۆکەکانە، ھیچ کەسێک لێی پارێزراو نابێ مەگەر کەسانێک نەبێت کە لە اللە -تەعاﻻ- دەترسن.

• تذكر هول القيامة من أعظم الروادع عن المعصية.

بیرکردنەوە لە ناخۆشی وناڕەحەتیەکانی ڕۆژی قیامەت گەورەترین ڕێگرە لە ئەنجامدانی گوناھــ وتاوان وسەرپێچی.

آیت: 5

لِيَوۡمٍ عَظِيمٖ

بۆ لێپرسینەوە وپاداشتدانەوە لەڕۆژێکی گەورەدا، کە زۆرێک لە ناڕەحەتی وناخۆشیەکان لەخۆ دەگرێت.

آیت: 6

يَوۡمَ يَقُومُ ٱلنَّاسُ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

ڕۆژێکە کە ھەموو بەدیھێنراوەکان لەبەردەم پەروەردگار ھەموواندا دەوەستن بۆ لێپرسینەوە.

آیت: 7

كَلَّآ إِنَّ كِتَٰبَ ٱلۡفُجَّارِ لَفِي سِجِّينٖ

کارەکە بەو شێوەیە نییە کە بیرتان لێدەکردەوە، کە پاش مردن زیندووبوونەوە نییە، چونکە نامەی کردەوەی تاوانباران ودووڕووان لەناو دەفتەرێکی پەستی تەنگی ڕەشدایە لەدۆزەخدا.

آیت: 8

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا سِجِّينٞ

-ئەی پێغەمبەر- تۆ چووزانیت ئەو دەفتەرە چییە؟!

آیت: 9

كِتَٰبٞ مَّرۡقُومٞ

نامەیەکی نووسراوی مۆر کراوە، لەناو ناچێت، بەھیچ شێوەیەک دەستکاری ناکرێت، وکەم وزیادی بۆ ناکرێت.

آیت: 10

وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ

خەسارۆمەندی وتیاچوون بۆ بێباوەڕان لەو ڕۆژەدا (ڕۆژی دوایی).

آیت: 11

ٱلَّذِينَ يُكَذِّبُونَ بِيَوۡمِ ٱلدِّينِ

ئەوانەی کەباوەڕیان نییە بەڕۆژی دوایی وزیندووبوونەوە وبەدرۆی دەزانن، ئەو ڕۆژەی کە اللە -تەعاﻻ- پاداشتی کردەوەی بەندەکانی تێدا دەداتەوە كه لەدونیا ئەنجامیان دابوو.

آیت: 12

وَمَا يُكَذِّبُ بِهِۦٓ إِلَّا كُلُّ مُعۡتَدٍ أَثِيمٍ

ھیچ کەس بێباوەڕ نییە بەو ڕۆژە و بەدرۆی نازانێت جگە لەکەسانی ستەمکاری تاوانبار نەبێت، ئەوانەی کە سنوورەکانی اللە -تەعاﻻ-یان تێپەڕاندوو وزۆر گوناهــ وتاوان دەکەن.

آیت: 13

إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ءَايَٰتُنَا قَالَ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

ئەو کەسانە کاتێک ئەو بەڵگە وئایەتانەی ئێمەیان بەسەردا بخوێنرێتەوە کە بۆ پێغەمبەرەکەمان دامان بەزاندووە، لەوەڵامدا دەڵێن : ئەمانە ئەفسانە ودرۆی پێشینانن، نەک لەلایەن اللە وە ھاتبێت.

آیت: 14

كَلَّاۖ بَلۡۜ رَانَ عَلَىٰ قُلُوبِهِم مَّا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

نەخێر بەو شێوەیە نییە کە ئەو بێباوەڕانە بیریان لێدەکردەوە، (بەڵگەکانی ئێمە درۆی پێشینان نین) بەڵکو ژەنگی ئەو خراپە وتاوان وگوناھانەی کەدەیانکرد پەردەی ھێناوە بەسەر دڵەکانیاندا، وبەدڵیان هەق وڕاستی نابینن.

آیت: 15

كَلَّآ إِنَّهُمۡ عَن رَّبِّهِمۡ يَوۡمَئِذٖ لَّمَحۡجُوبُونَ

نەخێر ڕزگاریان نابێت، بێگومان ئەو کەسانە لەڕۆژی دواییدا بێبەش دەبن لەبینینی پەروەردگاریان.

آیت: 16

ثُمَّ إِنَّهُمۡ لَصَالُواْ ٱلۡجَحِيمِ

پاشان ئەوانە دەخرێنە ئاگری دۆزەخەوە، کە داد وبێدادیانە -هاوار وناڵەیانە- بەدەست گەرماکەیەوە.

آیت: 17

ثُمَّ يُقَالُ هَٰذَا ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ

ئەمجا لەڕۆژی قیامەتدا پاش ئەوەی کە دەخرێنە دۆزەخەوە، بەسەرزەنشتێکەوە پێیان دەوترێت: ئەمە ئەو ئاگر وئەو ڕۆژە بوو کە ئێوە باوەڕتان پێی نەبوو و بەدرۆتان دەخستەوە لەدونیادا، کاتێک پێغەمبەرەکەتان پێی ڕاگەیاندن.

آیت: 18

كَلَّآ إِنَّ كِتَٰبَ ٱلۡأَبۡرَارِ لَفِي عِلِّيِّينَ

کارەکە بەو شێوەیە نییە کە بیرتان لێدەکردەوە، کە لێپرسینەوە وپاداشت دانەوە نییە، بێگومان کتێبی کردەوەی چاکەکاران لە جێگا وشوێنی بەرز وبڵندایە.

آیت: 19

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا عِلِّيُّونَ

جا -ئەی پێغەمبەر- تۆ چووزانیت ئەو جێگا بەرز وبڵندانە چیە وچۆنه؟!

آیت: 20

كِتَٰبٞ مَّرۡقُومٞ

نامەیەکی نووسراوی مۆر کراوە، لەناو ناچێت، بەھیچ شێوەیەک دەستکاری ناکرێت، وکەم وزیادی بۆ ناکرێت.

آیت: 21

يَشۡهَدُهُ ٱلۡمُقَرَّبُونَ

کتێبێکی مۆرکراوی لەشوێنێکی ھێندە بەرز وبڵنددایه، کە فریشتە نزیک وبەڕێزەکانی ھەموو ئاسمانێک دەیبینن.

آیت: 22

إِنَّ ٱلۡأَبۡرَارَ لَفِي نَعِيمٍ

بێگومان چاکەکاران لەڕۆژی قیامەتدا لەناز ونیعمەتی نەبڕاوەی پەروەردگاردان.

آیت: 23

عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِ يَنظُرُونَ

لەسەر کورسی وتەخت وقەنەفە ڕازاوەکانی بەھەشت دانیشتوون وتەماشای پەروەردگار ودیمەنە جوانە دڵڕفێنە ئاسوودە بەخشەکانی بەھەشت دەکەن.

آیت: 24

تَعۡرِفُ فِي وُجُوهِهِمۡ نَضۡرَةَ ٱلنَّعِيمِ

لە ڕووخساریاندا جوانی وگەشاوەیی وخۆشگوزەرانی دەبینیت.

آیت: 25

يُسۡقَوۡنَ مِن رَّحِيقٖ مَّخۡتُومٍ

خزمەتكارەكانی بەهەشت خواردنەوەیەکی -شەرابێکی- پاکی سەرمۆریان پێنۆش دەکەن كە مۆر دراوە لەسەر پەرداخەكانی (بەشێوەیەک کەس جگە لەئەوان دەستی بۆ نەبردووە).

آیت: 26

خِتَٰمُهُۥ مِسۡكٞۚ وَفِي ذَٰلِكَ فَلۡيَتَنَافَسِ ٱلۡمُتَنَٰفِسُونَ

ئەو خواردنەوانە -شەرابانە- دوا قومی بۆنی میسکی لێ دێت، جا با پێشبڕکێ کاران بۆئەمە پێشبڕکێ بکەن بەکردەوەیەک کە جێی ڕەزامەندی اللە بێت، وە وازیش بھێنێت لە ھەرچیەک زاتی پیرۆزی ئەو توڕە دەکات.

آیت: 27

وَمِزَاجُهُۥ مِن تَسۡنِيمٍ

ئەو خواردنەوە-شەرابە- تێکەڵ کراوە لە ئاوی کانیاوی (تەسنیم).

آیت: 28

عَيۡنٗا يَشۡرَبُ بِهَا ٱلۡمُقَرَّبُونَ

کانی (تەسنیم) لە بەرزترین جێگای بەهەشتەوە سەرچاوەی گرتووە، کەسە نزیکەکانی پەروەردگار لێی دەخۆنەوە، ئاوێکی خاوێنی پاڵفتەیە، وە تەواوی باوەڕدارانی تریش لێی دەخۆنەوە کە لەگەڵ شتی تریش تێکەڵ دەکرێت.

آیت: 29

إِنَّ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواْ كَانُواْ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ يَضۡحَكُونَ

بێگومان لە دونیادا ئەوانەی بێباوەڕ وتاوانبار بوون گاڵتەیان دەکرد بە باوەڕداران وپێ دەکەنین پێیان.

آیت: 30

وَإِذَا مَرُّواْ بِهِمۡ يَتَغَامَزُونَ

وە کاتێک بەلای باوەڕداراندا تێپەڕ ببوونایە دەستیان دەکرد بە سرتە سرت وچاو لێداگرتن.

آیت: 31

وَإِذَا ٱنقَلَبُوٓاْ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِمُ ٱنقَلَبُواْ فَكِهِينَ

وە کاتێکیش دەگەڕانەوە نێو ماڵ ومنداڵ وکەسوکاریان بەگاڵتەکردن بە باوەڕدارانەوە دەگەڕانەوە.

آیت: 32

وَإِذَا رَأَوۡهُمۡ قَالُوٓاْ إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَضَآلُّونَ

وە کاتێکیش کە مسوڵمانەکانیان ببینیایە دەیانووت: ئەمانە گومڕا وسەرلێشێواون، و وازیان لەئاینی باوباپیرانیان ھێناوە.

آیت: 33

وَمَآ أُرۡسِلُواْ عَلَيۡهِمۡ حَٰفِظِينَ

لە کاتێکدا ئەو بێباوەڕانە (ئەو قسانەیان دەکرد) نەنێردرابوون کە چاودێر بن بەسەر باوەڕدارانەوە، هەتاوەکو کردەوەکانیان تۆمار بکەن.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• خطر الذنوب على القلوب.

مەترسی گوناھـ وتاوان لەسەر دڵەکان.

• حرمان الكفار من رؤية ربهم يوم القيامة.

بێبەش بوونی بێباوەڕان لەبینینی پەروەردگاریان لەڕۆژی قیامەتدا.

• السخرية من أهل الدين صفة من صفات الكفار.

گاڵتە وقەشمەری کردن بەباوەڕداران وخەڵکانی دیندار سیفەتێکە لەسیفەتی بێباوەڕان.

آیت: 34

فَٱلۡيَوۡمَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنَ ٱلۡكُفَّارِ يَضۡحَكُونَ

لەڕۆژی قیامەتیشدا ھەروەک چۆن بێباوەڕان لەدونیادا پێدەکەنین بەباوەڕداران ئەمڕۆیش باوەڕداران بەئەوان پێدەکەنن.

آیت: 35

عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِ يَنظُرُونَ

لەسەر کورسی وتەخت وقەنەفە ڕازاوەکانی بەھەشت دانیشتوون وتەماشای ئەو ناز ونیعمەتە نەبڕاوە وھەمیشەییانە دەکەن کە اللە -تەعاﻻ- بۆیانی ئامادەی کردووە.

آیت: 36

هَلۡ ثُوِّبَ ٱلۡكُفَّارُ مَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ

ودەڵین: ئایا بێباوەڕان پاداشتی ئەو کردەوە خراپانەیان وەرگرتووەتەوە کە لەدونیادا دەیانکرد؟ بەدڵنیاییەوە بێباوەڕان سزای ئەو کردەوە خراپانەیان وەردەگرنەوە کە لەدونیادا دەیانکرد.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• خضوع السماء والأرض لربهما.

ئاسمانەکان وزەوی ملکەچ وگەردنکەچی پەروەردگاریانن.

• كل إنسان ساعٍ إما لخير وإما لشرّ.

ھەموو مرۆڤێك لەھەوڵ وخۆماندوو کردندایە، یان بۆ کاری خێر وچاکە یان بۆ کاری شەڕ وخراپە.

• علامة السعادة يوم القيامة أخذ الكتاب باليمين، وعلامة الشقاء أخذه بالشمال.

نیشانەی بەختەوەری لەڕۆژی قیامەتدا ئەوەیە بەدەستی ڕاستت نامەی کردەوەکانت وەربگریت، وە نیشانەی چارەڕەشی وبەدبەختیش ئەوەیە (خوا پەنامان بدات) بەدەستی چەپ نامەی کردەوەکان وەربگریت.