د معناګانو ژباړه سورت دخان - پښتو ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د قران کریم موسوعه

دخان

د سورت له موخو څخه:

تهديد المشركين ببيان ما ينتظرهم من العقوبة العاجلة والآجلة.

د مشرکانو ګواښل په هغه ژر يا وروسته سزا سره چې د هغوی انتظار کوي.

1 : 44

حٰمٓ ۟ۚۛ

د بقرې سورت په پيل کې د دغو غوندې تورو تفصيل تېر شو.

2 : 44

وَالْكِتٰبِ الْمُبِیْنِ ۟ۙۛ

الله په هغه قرآن لوړه (قسم) وکړ چې حق ته د هدايت لارې لپاره روښانه کوونکی دی.

3 : 44

اِنَّاۤ اَنْزَلْنٰهُ فِیْ لَیْلَةٍ مُّبٰرَكَةٍ اِنَّا كُنَّا مُنْذِرِیْنَ ۟

بېشکه موږ قرآن د قدر په شپه کې نازل کړی، هغه شپه د زياتو ښېګڼو شپه ده، بېشکه موږ پر دغه قرآن وېروونکي يو.

4 : 44

فِیْهَا یُفْرَقُ كُلُّ اَمْرٍ حَكِیْمٍ ۟ۙ

په دغه شپه کې د هر محکم کار پرېکړه کيږي چې تر روزيو، د مرګ تر وختونو او دېته ورته نورو هغه څه پورې تړاو لري چې الله يې په دغه کال کې پيداکوي.

5 : 44

اَمْرًا مِّنْ عِنْدِنَا ؕ— اِنَّا كُنَّا مُرْسِلِیْنَ ۟ۚ

موږ له خپل لورې د هر محکم کار پرېکړه کوو، بېشکه موږ د رسولانو لېږونکي يو.

6 : 44

رَحْمَةً مِّنْ رَّبِّكَ ؕ— اِنَّهٗ هُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟ۙ

ای رسوله! موږ رسولان لېږو هغو خلکو ته ستا د پالونکي د رحمت په توګه چې ورلېږل شوي دي، بېشکه هغه پاک ذات د خپلو بندګانو د ويناوو اورېدونکی، پر کړنو او نيتو يې ښه پوه دی له هغه له دې څخه هيڅ هم پټ نه دي.

7 : 44

رَبِّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا ۘ— اِنْ كُنْتُمْ مُّوْقِنِیْنَ ۟

د آسمانونو پالونکی دی، د ځمکې پالونکی دی او د هغه څه پالونکی دی چې د هغو دواړو ترمنځ دي، که چېرې تاسو پر دغه باور کوونکي ياست، نو زما پر رسول ايمان راوړئ.

8 : 44

لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ یُحْیٖ وَیُمِیْتُ ؕ— رَبُّكُمْ وَرَبُّ اٰبَآىِٕكُمُ الْاَوَّلِیْنَ ۟

له هغه پرته بل معبود نشته، ژوندي کول کوي او مړه کول کوي، له هغه پرته ژوندی کوونکی او مړه کوونکی نشته، ستاسو پالونکی او ستاسو د لومړنيو پلرونو پالونکی دی.

9 : 44

بَلْ هُمْ فِیْ شَكٍّ یَّلْعَبُوْنَ ۟

دغه مشرکان پر دې خبره باور کوونکي نه دي، بلکې هغوی ترې په شک کې دي، او په هغه څه کې لوبې کوي چې باطل دي.

10 : 44

فَارْتَقِبْ یَوْمَ تَاْتِی السَّمَآءُ بِدُخَانٍ مُّبِیْنٍ ۟ۙ

نو ای رسوله د خپل قوم د نېږدې عذاب انتظار کوه، په کومه ورځ چې آسمان ښکاره دود راوړي، چې هغوی به يې له سختې لوږې په سترګو ويني.

11 : 44

یَّغْشَی النَّاسَ ؕ— هٰذَا عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟

ستا قوم ته به عام شي، او هغوی ته به وويل شي: دا عذاب چې تاسوته در رسېدلی دردوونکی دی.

12 : 44

رَبَّنَا اكْشِفْ عَنَّا الْعَذَابَ اِنَّا مُؤْمِنُوْنَ ۟

خپل پالونکي ته به په سوال کولو زارۍ کوي: چې ای زموږ پالونکيه هغه عذاب چې پر موږ دې رالېږلئ را څخه اېسته کړه، بېشکه موږ پر تا او ستا پر رسول ايمان راوړونکي يو که هغه له موږ اېسته کړې.

13 : 44

اَنّٰی لَهُمُ الذِّكْرٰی وَقَدْ جَآءَهُمْ رَسُوْلٌ مُّبِیْنٌ ۟ۙ

څنګه به هغوی لره وي چې پند ترلاسه کوي او خپل پالونکي ته ور وګرځي، حال دا چې هغوی لره رسول له خپل څرګند رسالت سره راغی، او هغوی يې رېښتينولي او امانتداري وپېژندله؟!

14 : 44

ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوْا مُعَلَّمٌ مَّجْنُوْنٌ ۟ۘ

بيا هغوی يې له منلو مخ واړولو، او د هغه په اړه يې وويل: هغه ته ښوونه شوې چې بل څوک يې ورته ښيي او هغه رسول نه دی او په اړه يې وويل: هغه لېونی دی.

15 : 44

اِنَّا كَاشِفُوا الْعَذَابِ قَلِیْلًا اِنَّكُمْ عَآىِٕدُوْنَ ۟ۘ

بېشکه موږ چې کله له تاسو څخه عذاب د لږې مودې لپاره لرې کړو، تاسو بېرته خپل کفر او درواغ ګڼلو ته ورګرځېدونکي ياست.

16 : 44

یَوْمَ نَبْطِشُ الْبَطْشَةَ الْكُبْرٰی ۚ— اِنَّا مُنْتَقِمُوْنَ ۟

او ای رسوله! هغوی ته د هغې ورځې انتظار وکړه چې موږ به ستا د قوم کافران په لويه نيونه سره ونيسو د بدر په ورځ، بېشکه موږ له هغوی څخه د هغوی پر الله د کفر او د هغوی لخوا د رسول د درواغ ګڼلو له امله غچ اخېستونکي يو.

17 : 44

وَلَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَجَآءَهُمْ رَسُوْلٌ كَرِیْمٌ ۟ۙ

او له هغوی مخکې مو د فرعون قوم وازمويلو، او د الله له لوري عزتمن رسول ورته راغی چې هغوی يې د الله يووالي او عبادت ته رابلل، او هغه موسی عليه السلام و.

18 : 44

اَنْ اَدُّوْۤا اِلَیَّ عِبَادَ اللّٰهِ ؕ— اِنِّیْ لَكُمْ رَسُوْلٌ اَمِیْنٌ ۟ۙ

موسی فرعون او قوم ته يې وويل: بني اسرائيل ماته پرېږدئ، هغوی د الله بندګان دي، تاسو دا حق نه لرئ چې هغوی مرېيان کړئ، بېشکه زه تاسو لره د الله له لوري رسول يم، په هغه څه کې امانتداره يم چې ماته يې تر تاسو پورې د رسولو امر کړی دی، له هغه نه څه کموم او نه څه ورزياتوم.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• نزول القرآن في ليلة القدر التي هي كثيرة الخيرات دلالة على عظم قدره.

د قدر په هغه شپه کې د قرآن نازلېدل چې له ډېرو ښېګڼو ډکه شپه ده د قرآن د قدر پر لوی والي دلالت کوي.

• بعثة الرسل ونزول القرآن من مظاهر رحمة الله بعباده.

د رسول لېږل او قران نازلېدل د الله له لوري پر بندګانو يې د رحمت له نښانو څخه دي.

• رسالات الأنبياء تحرير للمستضعفين من قبضة المتكبرين.

د نبيانو رسالتونه د کمزورو خلکو د متکبرو له منګولو آزادول دي.

19 : 44

وَّاَنْ لَّا تَعْلُوْا عَلَی اللّٰهِ ؕ— اِنِّیْۤ اٰتِیْكُمْ بِسُلْطٰنٍ مُّبِیْنٍ ۟ۚ

او د الله پر وړاندې د هغه د عبادت په پرېښودلو تکبر او د بندګانو پر وړاندې يې لويي مه کوئ، بېشکه زه تاسوته له څرګند دليل سره راتلونکی يم.

20 : 44

وَاِنِّیْ عُذْتُ بِرَبِّیْ وَرَبِّكُمْ اَنْ تَرْجُمُوْنِ ۟ۚ

او زه په خپل پالونکي او ستاسو په پالونکي پناه غواړم له دې چې تاسو مې د ډبرو په وېشتلو ووژنئ.

21 : 44

وَاِنْ لَّمْ تُؤْمِنُوْا لِیْ فَاعْتَزِلُوْنِ ۟

او که چېرې هغه څه رېښتيني نه ګڼئ چې راوړي مې دي، نو را څخه ګوښه شئ، او په بدۍ مه را نېږدې کېږئ.

22 : 44

فَدَعَا رَبَّهٗۤ اَنَّ هٰۤؤُلَآءِ قَوْمٌ مُّجْرِمُوْنَ ۟

نو موسی خپل پالونکي ته دعا وکړه: چې دغه قوم- فرعون او سرداران يې، مجرم قوم دی چې په سزا کې د بيړې مستحق دي.

23 : 44

فَاَسْرِ بِعِبَادِیْ لَیْلًا اِنَّكُمْ مُّتَّبَعُوْنَ ۟ۙ

نو الله موسی ته امر وکړ چې خپل قوم يې د شپې لخوا بوځي او په دې يې خبر کړ چې فرعون او قوم به يې په هغوی پسې کيږي.

24 : 44

وَاتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْوًا ؕ— اِنَّهُمْ جُنْدٌ مُّغْرَقُوْنَ ۟

او امر يې ورته وکړ چې کله دی او بني اسرائيل له درياب څخه تېر شي، نو بيا دې درياب همداسې ولاړ پرېږدي لکه څنګه چې و، بېشکه فرعون او لښکر يې په درياب کې په ډوبېدو تباه کېدونکي دي.

25 : 44

كَمْ تَرَكُوْا مِنْ جَنّٰتٍ وَّعُیُوْنٍ ۟ۙ

فرعون او قوم يې ترشا څومره باغونه او روانې چينې پرېښودې.

26 : 44

وَّزُرُوْعٍ وَّمَقَامٍ كَرِیْمٍ ۟ۙ

او تر خپلو شاوو يې څومره کروندې او ښکلې مجلسونه پرېښودل.

27 : 44

وَّنَعْمَةٍ كَانُوْا فِیْهَا فٰكِهِیْنَ ۟ۙ

او تر خپلو شاوو يې څومره عیاشۍ پرېښودې چې په هغو کې په مزو کې وو.

28 : 44

كَذٰلِكَ ۫— وَاَوْرَثْنٰهَا قَوْمًا اٰخَرِیْنَ ۟

هغوی لره همداسې پېښ شول لکه څنګه چې تاسوته بيان کړای شول، او د هغوی باغونه، چينې، کروندې او هستوګنځي مو بل قوم ته په ميراث ورکړل چې هغه بني اسرائيل دي.

29 : 44

فَمَا بَكَتْ عَلَیْهِمُ السَّمَآءُ وَالْاَرْضُ وَمَا كَانُوْا مُنْظَرِیْنَ ۟۠

نو پر فرعون او قوم يې نه آسمان او نه ځمکې وژړل کله چې ډوب شول، اونه هغوی ته مهلت ورکړل شو ترڅو توبه وباسي.

30 : 44

وَلَقَدْ نَجَّیْنَا بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ مِنَ الْعَذَابِ الْمُهِیْنِ ۟ۙ

او له شک پرته موږ بني اسرائيل له سپکوونکي عذابه وژغورل، داسې چې فرعون او قوم يې د هغوی زامن وژل او ښځې يې ژوندۍ پرېښودې.

31 : 44

مِنْ فِرْعَوْنَ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ عَالِیًا مِّنَ الْمُسْرِفِیْنَ ۟

هغوی مو د فرعون له عذابه وژغورل، بېشکه هغه د الله له امر او دينه له بريده اوښتونکو لويي کوونکی و.

32 : 44

وَلَقَدِ اخْتَرْنٰهُمْ عَلٰی عِلْمٍ عَلَی الْعٰلَمِیْنَ ۟ۚ

او له شک پرته بني اسرائيلو مو له خپل لوري په پوهه د خپلې زمانې پر خلکو غوره وګرځول د هغوی د زياتو نبيانو له امله.

33 : 44

وَاٰتَیْنٰهُمْ مِّنَ الْاٰیٰتِ مَا فِیْهِ بَلٰٓؤٌا مُّبِیْنٌ ۟

او هغوی ته مو داسې دلايل او برهانونه[معجزې] ورکړل چې د موسی ملاتړ مو پرې وکړ چې هغوی لره پکې څرګند نعمت و لکه من، سلوی [ترینجبین او مړزان]او داسې نور.

34 : 44

اِنَّ هٰۤؤُلَآءِ لَیَقُوْلُوْنَ ۟ۙ

بېشکه دغه درواغ ګڼونکي مشرکان به هرومرو د بېرته را پاڅېدو څخه د انکار کوونکو په توګه وايي:

35 : 44

اِنْ هِیَ اِلَّا مَوْتَتُنَا الْاُوْلٰی وَمَا نَحْنُ بِمُنْشَرِیْنَ ۟

بل څه نه دي مګر همدا زموږ لومړی مرګ دی، نو له هغو وروسته ژوند نشته، او موږ له دغه مرګ وروسته بېرته راپاڅېدونکي نه يو.

36 : 44

فَاْتُوْا بِاٰبَآىِٕنَاۤ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟

نو ای محمده! ته او څوک چې ستا له پيروانو درسره دي زموږ پلرونه ژوندي راته راولئ چې مړه شوي دي که چېرې تاسو په هغه څه کې رېښتيني ياست چې دعوی يې کوئ چې الله به د حساب او جزا لپاره مړي بېرته ژوندي را پورته کوي.

37 : 44

اَهُمْ خَیْرٌ اَمْ قَوْمُ تُبَّعٍ ۙ— وَّالَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ؕ— اَهْلَكْنٰهُمْ ؗ— اِنَّهُمْ كَانُوْا مُجْرِمِیْنَ ۟

ای رسوله! دغه ستا درواغجن ګڼونکي مشرکان په ځواک او پياوړتيا کې زيات دي او که د تبع هغه قوم چې له هغوی مخکې د عاد او ثمود غوندې خلک وو، هغوی ټول مو تباه کړل، بېشکه هغوی مجرمان وو.

38 : 44

وَمَا خَلَقْنَا السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لٰعِبِیْنَ ۟

او موږ آسمانونه او ځمکه او څه يې چې ترمنځ دي داسې نه دي پيداکړي چې په پيداکولو یې لوبې کوونکي وو.

39 : 44

مَا خَلَقْنٰهُمَاۤ اِلَّا بِالْحَقِّ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟

موږ آسمانونه او ځمکه نه دي پيداکړي مګر د يو لوی حکمت لپاره، خو د مشرکانو ډېری پر دغه نه پوهيږي.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• وجوب لجوء المؤمن إلى ربه أن يحفظه من كيد عدوّه.

د مؤمن لپاره د خپل پالونکي لوري ته د پناه وړلو واجبوالی، ترڅو يې د دښمن له چل وساتي.

• مشروعية الدعاء على الكفار عندما لا يستجيبون للدعوة، وعندما يحاربون أهلها.

د کافرانو پر خلاف د ښېرا (بد دعا) جواز کله چې هغوی بلنه نه مني، او کله چې د بلنې والا سره جګړه کوي.

• الكون لا يحزن لموت الكافر لهوانه على الله.

کائنات د کافر د مړيڼې له امله نه خپه کېږي ځکه هغه د الله پر وړاندې سپک وي.

• خلق السماوات والأرض لحكمة بالغة يجهلها الملحدون.

د آسمانونو او ځمکې پيدايښت د يو لوی حکمت له مخې دي چې ډېری ملحدان پرې نه پوهيږي.

40 : 44

اِنَّ یَوْمَ الْفَصْلِ مِیْقَاتُهُمْ اَجْمَعِیْنَ ۟ۙ

بېشکه د قيامت ورځ چې د بندګانو ترمنځ به پرېکړه پکې کيږي د ټولو مخلوقاتو لپاره ټاکلی وخت دی چې الله به هغوی پکې راغونډوي.

41 : 44

یَوْمَ لَا یُغْنِیْ مَوْلًی عَنْ مَّوْلًی شَیْـًٔا وَّلَا هُمْ یُنْصَرُوْنَ ۟ۙ

هغه ورځ چې خپل به خپل ته او ملګری به ملګري ته ګټه نه شي رسولای، او نه به هغوی د الله له عذابه ژغورل کيږي، ځکه پاچايي به هغه ورځ الله لره وي، هيڅوک يې دعوی نه شي کولای.

42 : 44

اِلَّا مَنْ رَّحِمَ اللّٰهُ ؕ— اِنَّهٗ هُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟۠

پرته له هغه چا چې له خلکو الله پرې رحم کړی وي، ځکه هغه به له مخکې لېږلي نېک عمل څخه ګټه پورته کوي، بېشکه الله داسې برلاسی دی چې هيڅوک نه شي پرې زورور کېدلای، او له بندګانو يې چې څوک توبه وباسي پر هغو مهربان دی.

43 : 44

اِنَّ شَجَرَتَ الزَّقُّوْمِ ۟ۙ

بېشکه د زقوم هغه ونه چې الله د دوزخ په تل کې را شنه کړې ده.

44 : 44

طَعَامُ الْاَثِیْمِ ۟

د لوی ګناه کوونکي خوراک دی او هغه کافر دی چې د هغې ناوړه مېوه به خوري.

45 : 44

كَالْمُهْلِ ۛۚ— یَغْلِیْ فِی الْبُطُوْنِ ۟ۙ

دغه مېوه به د تورې تانبې غوندې د هغې د سخت ګرموالي له امله د هغوی په ګېډو کې اېشيږي.

46 : 44

كَغَلْیِ الْحَمِیْمِ ۟

په شان د هغه اوبو چې په ګرموالي او خوټکیدو کې انتهاء ته رسیدلې وي.

47 : 44

خُذُوْهُ فَاعْتِلُوْهُ اِلٰی سَوَآءِ الْجَحِیْمِ ۟ۙ

پر اور ګومارل شويو پرېښتو ته به وويل شي: هغه را ونیسئ، په تشدد او سختۍ يې د دوزخ منځ ته را کش کړئ.

48 : 44

ثُمَّ صُبُّوْا فَوْقَ رَاْسِهٖ مِنْ عَذَابِ الْحَمِیْمِ ۟ؕ

بيا د د غه په عذاب شوي پر سر د پاسه ګرمې اوبه ور تويې کړئ چې عذاب ترې جلا نه شي.

49 : 44

ذُقْ ۖۚ— اِنَّكَ اَنْتَ الْعَزِیْزُ الْكَرِیْمُ ۟

او هغه ته به د ملنډو په ډول وویل شي: دغه دردوونکی عذاب وڅکه، بېشکه ته داسې برلاسی وې چې په خپل قوم کې دې پلوی عزتمن و ظلم نه پرې کېدلو.

50 : 44

اِنَّ هٰذَا مَا كُنْتُمْ بِهٖ تَمْتَرُوْنَ ۟

بېشه دغه عذاب هغه دی چې تاسو يې د قيامت په ورځ په رامنځته کېدو کې شک کولو، نو د هغو په ليدلو سره مو شک له منځه ولاړلو.

51 : 44

اِنَّ الْمُتَّقِیْنَ فِیْ مَقَامٍ اَمِیْنٍ ۟ۙ

بېشکه د خپل پالونکي د امرونو په پرځای کولو او له نواهيوو يې په ډډه کولو سره به متقيان د درېدلو په ځای کې له هر ناوړه څخه ډاډه وي چې هغوی ته دې ور ورسيږي.

52 : 44

فِیْ جَنّٰتٍ وَّعُیُوْنٍ ۟ۚۙ

په باغونو او روانو چينو کې.

53 : 44

یَّلْبَسُوْنَ مِنْ سُنْدُسٍ وَّاِسْتَبْرَقٍ مُّتَقٰبِلِیْنَ ۟ۚۙ

په جنت کې به نري او ډبل ورېښم اغوندي، ځينې به ځينو ته مخامخ ناست وي، له هغوی به يو د بل څټ نه ويني.

54 : 44

كَذٰلِكَ ۫— وَزَوَّجْنٰهُمْ بِحُوْرٍ عِیْنٍ ۟ؕ

لکه څنګه مو چې په ياد شويو شيانو يې درناوی وکړ، په جنت کې به يې له داسې ښايستو ښځو سره ودونه ور وکړو چې لويې لويې سترګې به يې وي چې د سترګو سپين به يې ډېر تک سپين وي او تور به يې ډېر تک تور وي.

55 : 44

یَدْعُوْنَ فِیْهَا بِكُلِّ فَاكِهَةٍ اٰمِنِیْنَ ۟ۙ

خپل خادمان به را غواړي تر څو هر ډول مېوې چې غواړي يې ورته را یې وړي له ختمېدو او ضرره به يې ډاډه وي.

56 : 44

لَا یَذُوْقُوْنَ فِیْهَا الْمَوْتَ اِلَّا الْمَوْتَةَ الْاُوْلٰی ۚ— وَوَقٰىهُمْ عَذَابَ الْجَحِیْمِ ۟ۙ

تل به پکې وي، د دنيا په ژوند کې له لومړي مرګ پرته بل مرګ به پکې نه څکي، او پالونکی به يې د اور له عذابه ساتي.

57 : 44

فَضْلًا مِّنْ رَّبِّكَ ؕ— ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیْمُ ۟

دغه ياد شوی ستا د پالونکي له لوري فضل او احسان دی د هغوی جنت ته په ننه اېستلو او له اوره په ژغورلو سره، هغه لویه بريا ده چې هيڅ بريا نه شي ورته رسېدلای.

58 : 44

فَاِنَّمَا یَسَّرْنٰهُ بِلِسَانِكَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُوْنَ ۟

نو دغه قرآن مو آسانه کړ او ای رسوله! ستا په عربي ژبه مو په نازلولو سره آسانه وګرځولو ترڅو هغوی پند واخلي.

59 : 44

فَارْتَقِبْ اِنَّهُمْ مُّرْتَقِبُوْنَ ۟۠

نو د خپلې بريا او د هغوی د تباهۍ انتظار کوه، بېشکه هغوی هم ستا د تباهۍ انتظار کوونکي دي.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• الجمع بين العذاب الجسمي والنفسي للكافر.

د کافر لپاره د جسمي او نفسي عذاب يوځای والی.

• الفوز العظيم هو النجاة من النار ودخول الجنة.

لویه بريا چې ده له اوره ژغورل کېدل او جنت ته داخلېدل دي.

• تيسير الله لفظ القرآن ومعانيه لعباده.

د الله لخوا د خپلو بندګانو لپاره د قرآن لفظ او معناوې آسانول.