د معناګانو ژباړه سورت بلد - د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ترکي ژباړه - د مخ نمبر 594 - د قرآن کریم دائرة المعارف

Sûretu'l-Beled

د سورت د مقصدونو څخه:

بيان افتقار الإنسان وكبده وسبل نجاته.

İnsanın muhtaciyeti, sıkıntıları ve kurtuluş yolları anlatılmıştır.

---

آیت: 1

لَآ أُقۡسِمُ بِهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ

Yüce Allah, Mekke-i Mükerreme'ye, o haram olan topraklara yemin etmiştir.

آیت: 2

وَأَنتَ حِلُّۢ بِهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ

-Ey Peygamber!- Orada yaptıkları sebebiyle öldürülmeyi hak edenin öldürülmesi ve tutsak edilmeyi hak edenin tutsak edilmesi sana helaldir.

آیت: 3

وَوَالِدٖ وَمَا وَلَدَ

Allah Teâlâ, beşeriyetin babasına ve ondan çoğalıp üreyen çocuklara da yemin etmiştir.

آیت: 4

لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِي كَبَدٍ

Doğrusu biz insanı, dünyada çektiği zorluklar sebebiyle bir gayret ve meşakkatin içinde yarattık.

آیت: 5

أَيَحۡسَبُ أَن لَّن يَقۡدِرَ عَلَيۡهِ أَحَدٞ

İnsan; günah işlediği zaman hiç kimsenin hatta onu yaratan Rabbinin bile kendisine güç yetiremeyeceğini ve ondan intikam alamayacağını mı zannediyor?

آیت: 6

يَقُولُ أَهۡلَكۡتُ مَالٗا لُّبَدًا

"Birbiri üzerine yığılmış pek çok mal harcadım'' der.

آیت: 7

أَيَحۡسَبُ أَن لَّمۡ يَرَهُۥٓ أَحَدٌ

Harcadığı şeyle böbürlenen bu kimse, Allah’ın onu görmediğini ve malını nereden kazandığını ve onu nerede harcadığını sorup onu hesaba çekmeyeceğini mi zannediyor?

آیت: 8

أَلَمۡ نَجۡعَل لَّهُۥ عَيۡنَيۡنِ

Biz, ona görebileceği iki göz vermedik mi?

آیت: 9

وَلِسَانٗا وَشَفَتَيۡنِ

Konuşabileceği bir dil ve iki dudak vermedik mi?

آیت: 10

وَهَدَيۡنَٰهُ ٱلنَّجۡدَيۡنِ

Ona, hak yolu ve batıl yolu öğretmedik mi?

آیت: 11

فَلَا ٱقۡتَحَمَ ٱلۡعَقَبَةَ

Kendisini cennetten ayıran engeli aşması gerekir. Böylece o da onu aşar ve geçer.

آیت: 12

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡعَقَبَةُ

-Ey Peygamber!- cennete girmek için aşacağın engelin ne olduğunu sana ne öğretti?

آیت: 13

فَكُّ رَقَبَةٍ

O, erkek veya dişi bir köle azat etmektir.

آیت: 14

أَوۡ إِطۡعَٰمٞ فِي يَوۡمٖ ذِي مَسۡغَبَةٖ

Veya yiyeceğin nadir bulunduğu açlık zamanında yemek yedirmektir.

آیت: 15

يَتِيمٗا ذَا مَقۡرَبَةٍ

Onunla akrabalık bağı bulunan babasını kaybetmiş bir çocuğa.

آیت: 16

أَوۡ مِسۡكِينٗا ذَا مَتۡرَبَةٖ

Veya hiçbir şeye sahip olmayan bir fakiri.

آیت: 17

ثُمَّ كَانَ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلصَّبۡرِ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلۡمَرۡحَمَةِ

Sonra da Allah’a iman eden kimselerden, birbirilerine Allah’a itaat etmeyi, günahlara bulaşmamayı ve musibetlere karşı sabır göstermeyi tavsiye eden ve birbirlerine Allah Teâlâ’nın kullarına karşı merhametli davranmayı tavsiye edenlerden olmaktır.

آیت: 18

أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ

İşte bu özelliklere sahip olan kimseler sağ taraf ashabıdır.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• عتق الرقاب، وإطعام المحتاجين في وقت الشدة، والإيمان بالله، والتواصي بالصبر والرحمة: من أسباب دخول الجنة.

Köle azat etmek, darlık zamanında ihtiyaç sahiplerine yemek yedirmek, Allah’a iman etmek, sabrı ve merhameti tavsiye etmek cennete girme sebeplerindendir.

• من دلائل النبوة إخباره أن مكة ستكون حلالًا له ساعة من نهار.

Kendisi için gündüzün belli bir vakti Mekke şehrinin (savaşmak için) helal kılınacağını haber vermesi, Muhammed -sallallahu aleyhi ve sellem-'in peygamberlik alametlerinden biridir.

• لما ضيق الله طرق الرق وسع طرق العتق، فجعل الإعتاق من القربات والكفارات.

Allah Teâlâ, insanları köle edinme yollarını daraltınca azat etme yollarını genişletti. Azat etmeyi ibadetlerden ve günahların bağışlanma vesilelerinden biri olarak belirledi.