د معناګانو ژباړه آیت 103 سورت المائدة - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - د قرآن کریم دائرة المعارف

آیت: 103

مَا جَعَلَ ٱللَّهُ مِنۢ بَحِيرَةٖ وَلَا سَآئِبَةٖ وَلَا وَصِيلَةٖ وَلَا حَامٖ وَلَٰكِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَۖ وَأَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ

ئاللاھ تائالا چاھارىپايلارنى ھالال قىلدى، مۇشرىكلار بۇتلىرىنى دەپ ئۆزلىرىگە ھارام قىلغان بەھىيرەنى ھارام قىلغىنى يوق. بەھىيرە مەلۇم ساندا بوتىلاقلىغاندىن كېيىن قۇلاقلىرى كېسىلىپ قويۇۋېتىلىدىغان تۆگىدۇر. سائىبەنىمۇ ھارام قىلغىنى يوق. سائىبە مەلۇم ياشقا كىرگەندە بۇتلىرىغا ئاتاپ قويۇۋېتىلىدىغان تۆگىدۇر. ۋەسىيلەنىمۇ ھارام قىلغىنى يوق. ۋەسىيلە بولسا ئارقا-ئارقىدىن چىشى بوتىلاقلىغان تۆگىدۇر. ھامىينىمۇ ھارام قىلمىدى. ھامىي نەسلىدىن بىر قانچە بوتىلاق توغۇلغان بۇغرا تۆگىدۇر. لېكىن كاپىرلار يالغاندىن بوھتان توقۇپ، ئاللاھ تائالا مەزكۇر ھايۋانلارنى ھارام قىلغان دېيىشتى. كاپىرلارنىڭ كۆپىنچىسى توغرا-خاتانى، ھالال-ھارامنى پەرقلەندۈرەلمەيدۇ.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• الأصل في شعائر الله تعالى أنها جاءت لتحقيق مصالح العباد الدنيوية والأخروية، ودفع المضار عنهم.

ئاللاھنىڭ شەرىئەتلىرىدىكى پىرىنسىپ، ئۇنىڭ بەندىلەرنىڭ بۇ دۇنيالىق ۋە ئاخىرەتلىك مەنپەئەتلىرىنى ئەمەلىيلەشتۈرۈش ۋە ئۇلاردىن زىياننى توسۇپ قېلىش ئۈچۈن كەلگەنلىكىدۇر.

• عدم الإعجاب بالكثرة، فإنّ كثرة الشيء ليست دليلًا على حِلِّه أو طِيبه، وإنما الدليل يكمن في الحكم الشرعي.

كۆپلۈككە مەپتۇن بولماسلىق. چۈنكى بىر نەرسىنىڭ كۆپلۈكى ئۇنىڭ ھالاللىقى ياكى پاكىزەلىكىنىڭ دەلىلى ئەمەس. دەلىل دېگەن پەقەتلا شەرىئەتنىڭ ھۆكۈملىرىدە بولىدۇ.

• من أدب المُسْتفتي: تقييد السؤال بحدود معينة، فلا يسوغ السؤال عما لا حاجة للمرء ولا غرض له فيه.

سوئالنى بەلگىلىك دائىرىدە تىزگىنلەش سوئال سورىغۇچىنىڭ ئەدەب-ئەخلاقىدىندۇر. شۇڭا ئىنساننىڭ ھېچبىر زۆرۈرىيەتسىز ۋە مەقسەتسىز نەرسىلەر ھەققىدە سوئال سورىشى توغرا ئەمەس.

• ذم مسالك المشركين فيما اخترعوه وزعموه من محرمات الأنعام ك: البَحِيرة، والسائبة، والوصِيلة، والحامي.

مۇشرىكلارنىڭ ئۆزلىرى ئويدۇرۇپ، بەھىيرە، سائىبە، ۋەسىيلە ۋە ھامىيلارغا ئوخشاش بىر قىسىم چاھارىپايلارنى ھارام قىلىنغان نەرسىلەردىن سانىغانلىقىدىن ئىبارەت قىلمىشلىرى ئەيىبلىنىدۇ.