د معناګانو ژباړه سورت الشمس - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - د قرآن کریم دائرة المعارف

سۈرە شەمس

د سورت د مقصدونو څخه:

التأكيد بأطول قسم في القرآن، على تعظيم تزكية النفس بالطاعات، وخسارة دسّها بالمعاصي.

قۇرئان كەرىمدىكى ئەڭ ئۇزۇن قەسەم بىلەن تائەت-ئىبادەت بىلەن نەپسىنى پاكلاشنىڭ كاتتىلىقى، گۇناھ-مەسىيەت بىلەن كىرلاشتۇرۇشنىڭ زېيىنىنى تەكىتلەش.

---

آیت: 1

وَٱلشَّمۡسِ وَضُحَىٰهَا

ئاللاھ تائالا قۇياش بىلەن قەسەم قىلدى، شۇنداقلا قۇياش مەشرىق تەرەپتىن چىققاندىن كېيىنكى كۆتۈرۈلۈش ۋاقتى بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 2

وَٱلۡقَمَرِ إِذَا تَلَىٰهَا

قۇياش پاتقاندىن كېيىنلا چىققان چاغدىكى ئاي بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 3

وَٱلنَّهَارِ إِذَا جَلَّىٰهَا

نۇرى ئارقىلىق يەر يۈزىدىكى بارلىق نەرسىلەرنى ئاشكارا قىلغان ۋاقىتتىكى كۈندۈز بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 4

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَغۡشَىٰهَا

يەر يۈزىنى يېپىپ، قاراڭغۇ قىلىۋەتكەن چاغدىكى كېچە بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 5

وَٱلسَّمَآءِ وَمَا بَنَىٰهَا

ئاسمان بىلەن ھەمدە ئاسماننى پۇختا بىنا قىلغان زات بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 6

وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا طَحَىٰهَا

زېمىن بىلەن ھەمدە ئۇنىڭ ئىنسانلارنىڭ ئولتۇراقلىشىشى ئۈچۈن يېيىلىشى بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 7

وَنَفۡسٖ وَمَا سَوَّىٰهَا

ھەر قانداق جان بىلەن ھەمدە ئاللاھنىڭ ئۇنى چىرايلىق قىلىپ ياراتقانلىقى بىلەن قەسەم قىلدى.

آیت: 8

فَأَلۡهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقۡوَىٰهَا

ئاللاھ تائالا نەپسكە نېمىنىڭ ساقلىنىشقا تېگىشلىك يامان ئىش، نېمىنىڭ قىلىشقا تېگىشلىك ياخشى ئىش ئىكەنلىكىنى تەلىم - تەربىيەسىز چۈشەندۈردى.

آیت: 9

قَدۡ أَفۡلَحَ مَن زَكَّىٰهَا

ئۆز نەپسىنى پەزىلەتلىك ئىشلار بىلەن زىننەتلەپ، رەزىللىكلەردىن تازىلاش ئارقىلىق پاكلىغان كىشى مەقسىتىگە چوقۇم يېىتدۇ.

آیت: 10

وَقَدۡ خَابَ مَن دَسَّىٰهَا

نەپسىنى گۇناھ - مەئسىيەتلەرگە چۆمدۈرۈش بىلەن كەمسىتكەن ئادەم چوقۇم نائۈمىد بولىدۇ.

آیت: 11

كَذَّبَتۡ ثَمُودُ بِطَغۡوَىٰهَآ

سەمۇد گۇناھ - مەئسىيەتلەرنى قىلىشتا ھەددىدىن ئېشىش ئارقىلىق پەيغەمبىرى سالىھنى ئىنكار قىلدى.

آیت: 12

إِذِ ٱنۢبَعَثَ أَشۡقَىٰهَا

ئۆز ۋاقتىدا ئۇلارنىڭ ئەڭ بەدبەخت ئادىمى قەۋمىنىڭ كۈشكۈرتىشى بىلەن ئورنىدىن تۇردى.

آیت: 13

فَقَالَ لَهُمۡ رَسُولُ ٱللَّهِ نَاقَةَ ٱللَّهِ وَسُقۡيَٰهَا

ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى سالىھ ئەلەيھىسسالام ئۇلارغا: ئاللاھنىڭ تۆگىسىنى ئۆز نۆۋىتى كەلگەندە سۇ ئىچكىلى قويۇڭلار، ئۇنىڭغا چېقىلماڭلار، دېدى.

آیت: 14

فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمۡدَمَ عَلَيۡهِمۡ رَبُّهُم بِذَنۢبِهِمۡ فَسَوَّىٰهَا

ئاندىن ئۇلار بۇ تۆگىنىڭ ئىشىدا پەيغەمبىرىنى يالغانغا چىقىرىشتى. شۇنىڭ بىلەن تۆگىنى ئۇلارنىڭ ئەڭ بەدبەخت ئادىمى ئۆلتۈرۈۋەتتى، باشقىلار بولسا ئۇنىڭ قىلغىنىغا قول قوۋۇشتۇرۇپ تۇرۇشتى. شۇنىڭ بىلەن ئۇلارنىڭ ھەممىسى گۇناھتا ئورتاق بولدى. ئاندىن ئاللاھ ئۇلارغا ئازابىنى چۈشۈردى. يەنى ئۇلارنى گۇناھلىرى تۈپەيلىدىن قاتتىق بىر ئاۋاز بىلەن ھالاك قىلىۋەتتى ھەمدە ئۇلارغا ئوخشاشلا ھالاكەت جازاسى بەردى.

آیت: 15

وَلَا يَخَافُ عُقۡبَٰهَا

ئاللاھ تائالا ئۇلارغا چۈشۈرگەن ھالاك قىلىش ئازابىنىڭ مەسئۇلىيتىدىن قورقمايدۇ.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• أهمية تزكية النفس وتطهيرها.

نەپسنى پاكلاش ئىنتايىن مۇھىم ئەمەلدۇر.

• المتعاونون على المعصية شركاء في الإثم.

ئاسىيلىقتىكى ھەمكارلىق گۇناھكارلىقتىكى ئورتاقلىقتۇر.

• الذنوب سبب للعقوبات الدنيوية.

گۇناھ - مەئسىيەتلەر مۇشۇ دۇنيانىڭ ئۆزىدىمۇ ئازابقا دۇچار بولۇشقا سەۋەب بولىدۇ.

• كلٌّ ميسر لما خلق له فمنهم مطيع ومنهم عاصٍ.

ھەر كىم ئۆزى يارىتىلغان ئەمەلنى قىلىشقا مۇيەسسەر قىلىنغان بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئىچىدە ئىتائەت قىلغۇچىمۇ، ئاسىيلىق قىلغۇچىمۇ بار.