د معناګانو ژباړه سورت علق - اویګوري ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د قرآن کریم دائرة المعارف

ئەلەق

د سورت د مقصدونو څخه:

الإنسان بين هدايته بالوحي وضلاله بالاستكبار والجهل.

ئىنسان ۋەھىي بىلەن ھىدايەت تېپىش، تەكەببۇرلۇق ۋە نادانلىق بىلەن ئېزىپ كېتىشنىڭ ئارىسىدىدۇر.

---

آیت: 1

ٱقۡرَأۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلَّذِي خَلَقَ

ئەي پەيغەمبەر! ئاللاھ ساڭا قىلغان ۋەھىينى پۈتكۈل مەخلۇقاتلارنى ياراتقان پەرۋەردىگارىڭنىڭ نامى بىلەن باشلاپ ئوقۇغىن.

آیت: 2

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِنۡ عَلَقٍ

ئۇ ئىنساننى مەنىيلىك ھالىتىدىن كېيىن بىر پارچە ئۇيۇل قاندىن ياراتتى.

آیت: 3

ٱقۡرَأۡ وَرَبُّكَ ٱلۡأَكۡرَمُ

ئەي پەيغەمبەر! ئاللاھ ساڭا قىلغان ۋەھىينى ئوقۇغىن، پەرۋەردىگارىڭ ئەڭ كەرەملىك زاتتۇركى، ئۇنىڭ ئۇلۇغلۇقىغا ھېچبىر ئۇلۇغ تەڭ كەلمەيدۇ. چۈنكى ئۇ سېخىيلىقى ۋە ئېھسانى كۆپ زاتتۇر.

آیت: 4

ٱلَّذِي عَلَّمَ بِٱلۡقَلَمِ

ئۇ قەلەم بىلەن خەت يېزىشنى ۋە يېزىقچىلىقنى ئۆگەتتى.

آیت: 5

عَلَّمَ ٱلۡإِنسَٰنَ مَا لَمۡ يَعۡلَمۡ

ئىنسانغا ئىلگىرى بىلمەيدىغان نەرسىلەرنى بىلدۈردى.

آیت: 6

كَلَّآ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَيَطۡغَىٰٓ

دەرۋەقە ئەبۇجەھىل كەبى گۇناھكار ئىنسان ئەلۋەتتە ئاللاھنىڭ بەلگىلىمىلىرىدىكى چەكتىن ئېشىپ كېتىدۇ.

آیت: 7

أَن رَّءَاهُ ٱسۡتَغۡنَىٰٓ

ئۇ يۈز - ئابرويى ۋە مال - مۈلكى بىلەن ئۆزىنى بىھاجەت سانىغانلىقتىن ھەددىدىن ئاشىدۇ.

آیت: 8

إِنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلرُّجۡعَىٰٓ

ئەي ئىنسان! شەكسىزكى قىيامەت كۈنى قايتىپ بارىدىغان جايىڭ پەرۋەردىگارىڭنىڭ دەرگاھىدۇركى، ئۇ ھەر كىمگە لايىق جازا - مۇكاپات بېرىدۇ.

آیت: 9

أَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي يَنۡهَىٰ

سەن (مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى) توسقان ئەبۇجەھىلنىڭ ئىشىدىنمۇ غەلىتىرەك بىر ئىشنى كۆردۈڭمۇ؟

آیت: 10

عَبۡدًا إِذَا صَلَّىٰٓ

بەندىمىز مۇھەممەد سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم كەبىنىڭ يېنىدا ناماز ئوقۇۋاتقاندا ئۇنى توستى.

آیت: 11

أَرَءَيۡتَ إِن كَانَ عَلَى ٱلۡهُدَىٰٓ

قېنى ئېيتقىنا؟ چەكلەنگۈچى (يەنى مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام) پەرۋەردىگارى تەرىپىدىن كەلگەن ھىدايەت ۋە پاراسەت ئۈستىدە بولسىچۇ؟

آیت: 12

أَوۡ أَمَرَ بِٱلتَّقۡوَىٰٓ

ياكى تەقۋادارلىققا بۇيرۇغان بولسىچۇ؟

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• رضا الله هو المقصد الأسمى.

ئاللاھ تائالا پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ نام-شۆھرىتىنى ئۈستۈن قېلىش بىلەن ئىكرام قىلىشى.

• أهمية القراءة والكتابة في الإسلام.

ئاللاھنىڭ رازىلىقى ئەڭ يۈكسەك غايىدۇر.

• خطر الغنى إذا جرّ إلى الكبر والبُعد عن الحق.

ئىسلامدا ئوقۇش ۋە يېزىش ئىنتايىن مۇھىم ئىشتۇر.

• النهي عن المعروف صفة من صفات الكفر.

كۆرەڭلەش ۋە ھەقتىن يىراقلىشىشقا ئېلىپ بارىدىغان بايلىق خەتەرلىكتۇر.

• إكرام الله تعالى نبيه صلى الله عليه وسلم بأن رفع له ذكره.

ياخشى ئىشتىن چەكلەش كاپىرنىڭ سۈپەتلىرىدىن بىرىدۇر.

آیت: 13

أَرَءَيۡتَ إِن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰٓ

قېنى ئېيتقىنا، پەيغەمبەر ئېلىپ كەلگەن دىننى ئىنكار قىلىپ، ئۇنىڭدىن يۈز ئۆرۈگەن بۇ توسقۇچى ئاللاھتىن قورقمامدۇ؟

آیت: 14

أَلَمۡ يَعۡلَم بِأَنَّ ٱللَّهَ يَرَىٰ

بۇ بەندىنى نامازدىن توسقان ئادەم ئاللاھنىڭ ئۇنىڭ قىلمىشلىرىنى كۆرۈپ تۇرىدىغانلىقىنى ھەمدە ئۇنىڭغا ھېچنەرسە مەخپىي قالمايدىغانلىقىنى بىلمىدىمۇ؟

آیت: 15

كَلَّا لَئِن لَّمۡ يَنتَهِ لَنَسۡفَعَۢا بِٱلنَّاصِيَةِ

ئەمەلىي ئەھۋال بۇ نادان خىيال قىلغاندەك ئەمەس، ئەگەر ئۇ بەندىمىزگە ئەزىيەت بېرىپ، ئۇنى ئىنكار قىلىشتىن توختىمىسا، بىز چوقۇم ئۇنىڭ كوكۇلىسىدىن چىڭ تۇتۇپ جەھەننەمگە سۆرەيمىز.

آیت: 16

نَاصِيَةٖ كَٰذِبَةٍ خَاطِئَةٖ

ئاشۇ كوكۇلا چاچنىڭ ئىگىسى سۆزىدە يالغانچى، ئىشىدا خاتالاشقۇچىدۇر.

آیت: 17

فَلۡيَدۡعُ نَادِيَهُۥ

ئۇ كوكۇلىسىدىن تۇتۇلغان چاغدا دوزاختىكى ھەمراھلىرىنى ۋە سورۇنداشلىرىنى ئۆزىنى ئازابتىن قۇتۇلدۇرۇشى ئۈچۈن ياردەمگە چاقىرىپ باقسۇن.

آیت: 18

سَنَدۡعُ ٱلزَّبَانِيَةَ

بىزمۇ ئاللاھنىڭ بۇيرۇقىغا ئاسىيلىق قىلمايدىغان، بۇيرۇلغاننى قىلىدىغان قاتتىق قول پەرىشتىلەرنى چاقىرىمىز. ئىككى تەرەپنىڭ قايسى كۈچلۈكرەك ئىكەنلىكىنى كۆرسۇن.

آیت: 19

كَلَّا لَا تُطِعۡهُ وَٱسۡجُدۡۤ وَٱقۡتَرِب۩

ئەمەلىي ئەھۋال بۇ زالىم ئويلىغاندەك ئۇنىڭغا ھېچبىر خاپىلىق يەتمەيدىغان ئىش يوق. شۇڭا مەيلى بۇيرۇقتا، مەيلى چەكلىمىدە ئۇنىڭغا بويسۇنما، ئاللاھقا سەجدە قىلغىن، ئۇنىڭغا ئىتائەت بىلەن يېقىنلاشقىن. چۈنكى ئۇنىڭغا ئىتائەت بىلەن يېقىنلاشقىلى بولىدۇ.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• فضل ليلة القدر على سائر ليالي العام.

قەدرى كېچىسى باشقا بارلىق كېچىلەردىن پەزىلەتلىكتۇر.

• الإخلاص في العبادة من شروط قَبولها.

ئىبادەتتە ئىخلاس قىلىش ئىبادەتنىڭ قوبۇل بولۇشىنىڭ شەرتلىرىدىندۇر.

• اتفاق الشرائع في الأصول مَدعاة لقبول الرسالة.

پۈتۈن شەرىئەتلەرنىڭ ئەسلىنىڭ بىرلىكى پەيغەمبەرلىكنى قوبۇل قىلىشنىڭ ئاساسلىق سەۋەبىدۇر.