د معناګانو ژباړه سورت بقره - اوزبکي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 3 - د قرآن کریم دائرة المعارف

آیت: 6

إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡهِمۡ ءَأَنذَرۡتَهُمۡ أَمۡ لَمۡ تُنذِرۡهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ

Аллоҳ кимнинг пешонасига иймонсизликни ёзиб қўйган бўлса, улар залолатда ва саркашлигида давом этаверадилар. Уларни огоҳлантирасизми, огоҳлантирмайсизми, фарқи йўқ.

آیت: 7

خَتَمَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ وَعَلَىٰ سَمۡعِهِمۡۖ وَعَلَىٰٓ أَبۡصَٰرِهِمۡ غِشَٰوَةٞۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ

Чунки Аллоҳ уларнинг ноҳақликка ошён бўлган дилларини муҳрлаб, қулфлаб, беркитиб қўйган. Қулоқларини ҳам муҳрлаган. Энди улар ҳақиқатга қулоқ солишга, эргашишга, уни қабул қилишга яроқли бўлмай қолган. Кўзларига эса парда тортилган. Энди улар ҳақиқат ҳар қанча равшан бўлмасин, уни кўрмайдилар. Ва оқибатда уларга охиратда улкан азоб бордир.

آیت: 8

وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَبِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَمَا هُم بِمُؤۡمِنِينَ

Бир тоифа одамлар ўзларини мўмин қилиб кўрсатадилар. Тили мўмин, дили кофир бу кимсалар моллари ва жонларини асраб қолиш учун шундай қиладилар.

آیت: 9

يُخَٰدِعُونَ ٱللَّهَ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَمَا يَخۡدَعُونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمۡ وَمَا يَشۡعُرُونَ

Нодонликлари туфайли ўзларини мўмин кўрсатиб, кофирлигини яшириб, Аллоҳни ва мўминларни алдамоқчи бўладилар. Лекин, Аллоҳ уларнинг яширин сирларидан ҳам огоҳ эканини, мўминларни уларнинг белгилари ва аҳволидан хабардор қилиб қўйганини сезмайдилар.

آیت: 10

فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَهُمُ ٱللَّهُ مَرَضٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡذِبُونَ

Негаки, уларнинг қалбларида шубҳа бор эди. Бас, Аллоҳ уларнинг шубҳаларига шубҳа қўшди. Ҳа, ҳар ким экканини ўради. Аллоҳга ва одамларга ёлғон гапирганлари ҳамда Муҳаммад алайҳиссалом олиб келган ваҳийни ёлғонга чиқарганлари учун энди уларга дўзахнинг энг чуқур жойида аламли азоб бордир.

آیت: 11

وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ قَالُوٓاْ إِنَّمَا نَحۡنُ مُصۡلِحُونَ

Куфр, гуноҳлар ва бошқа ишлар билан заминни бузишдан, булғашдан қайтарилсалар, айбларини тан олмай, ўзларини солиҳ ва муслиҳлар (ислоҳ қилувчилар) қилиб кўрсатадилар.

آیت: 12

أَلَآ إِنَّهُمۡ هُمُ ٱلۡمُفۡسِدُونَ وَلَٰكِن لَّا يَشۡعُرُونَ

Ҳақиқат шуки, айнан уларнинг ўзлари бузғунчилардир. Лекин улар буни сезмайдилар. Қилаётган ишлари айни фасод эканини ҳис этмайдилар.

آیت: 13

وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ كَمَآ ءَامَنَ ٱلنَّاسُ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ كَمَآ ءَامَنَ ٱلسُّفَهَآءُۗ أَلَآ إِنَّهُمۡ هُمُ ٱلسُّفَهَآءُ وَلَٰكِن لَّا يَعۡلَمُونَ

Пайғамбар алайҳиссаломнинг саҳобалари каби иймон келтиришга буюрилсалар, уни масхара оҳангида рад этиб, эси пастларга ўхшаб иймон келтирайликми, дейишади. Аслида эса уларнинг ўзлари эси пастлардир. Лекин буни ўзлари билмайдилар.

آیت: 14

وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَوۡاْ إِلَىٰ شَيَٰطِينِهِمۡ قَالُوٓاْ إِنَّا مَعَكُمۡ إِنَّمَا نَحۡنُ مُسۡتَهۡزِءُونَ

Мўминлар билан учрашганларида қўрққанларидан, сизлар иймон келтираётган ваҳийни рост деб биламиз, дейдилар. Ўзларининг бошлиқлари, раҳбарлари билан холи қолганларида эса, биз ҳали ҳам сизлар биланмиз, сизларнинг йўлингиздамиз, мўминларнинг устидан кулиш, уларни масхара қилиш учун тил учида уларни тасдиқлаб қўйяпмиз, дейдилар.

آیت: 15

ٱللَّهُ يَسۡتَهۡزِئُ بِهِمۡ وَيَمُدُّهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ

Улар мўминларнинг устидан кулаётган бўлсалар, Аллоҳ уларнинг устидан кулади. Нима эккан бўлсалар, ўшани ўрадилар. Шунинг учун уларга бу дунёда мусулмонларнинг ҳукмлари жорий қилинса-да, охиратда мукофот олиш ўрнига кофирлиги ва мунофиқлиги туфайли жазога тортиладилар. Айни пайтда Аллоҳ уларни ўз туғёнларию залолатлари гирдобида қолиб кетишларига қўйиб беради. Шу билан ҳайронлигу иккиланиш уларнинг доимий ҳамроҳига айланади.

آیت: 16

أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ٱشۡتَرَوُاْ ٱلضَّلَٰلَةَ بِٱلۡهُدَىٰ فَمَا رَبِحَت تِّجَٰرَتُهُمۡ وَمَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ

Мана шу сифатларга эга бўлган мунофиқлар, куфрни иймонга алиштирган бадбахтлардир. Аллоҳга иймон келтиришдек даромадни қўлдан бой бериб, ҳақ йўлини топа олмай, савдоси касодга учраган бечоралардир.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• أن من طبع الله على قلوبهم بسبب عنادهم وتكذيبهم لا تنفع معهم الآيات وإن عظمت.

Саркашликлари ва ваҳийни ёлғонга чиқарганлари сабабли Аллоҳ қалбларини муҳрлаб қўйган бадбахтларга ҳар қанча кўп, улкан бўлмасин, ҳеч қандай оятлар фойда бермайди.

• أن إمهال الله تعالى للظالمين المكذبين لم يكن عن غفلة أو عجز عنهم، بل ليزدادوا إثمًا، فتكون عقوبتهم أعظم.

Аллоҳ таолонинг ёлғончига чиқарувчи золимларни маълум муддат ўз ҳолига ташлаб қўйиши билмай қолгани ёки ночорлигидан эмас, балки уларнинг гуноҳлари ортиши ва шу билан уларга бериладиган азоб ҳам янада улканлашиши учун бўлган.