د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - د ژباړو فهرست (لړلیک)


د معناګانو ژباړه سورت: الحديد   آیت:

Ҳадид сураси

د سورت د مقصدونو څخه:
الترقي بالنفوس للإيمان والإنفاق في سبيل الله.
Қалбларни иймон сари, Аллоҳ йўлида инфоқ-эҳсон қилиш сари юксалтириш.

سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
Аллоҳнинг осмонлару ердаги ҳамма махлуқотлари У Зотга тасбеҳ айтди. У ҳаммадан ғолиб, азиз ва ҳар бир яратишини, тақдирини ҳикмат билан қиладиган ҳаким Зотдир.
عربي تفسیرونه:
لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
Осмонлару ернинг мулки Уникидир. Истаган одамига жон беради. Истаган одамининг жонини олади. У ҳар нарсага Қодирдир. Қўлидан келмайдиган бирон иш йўқ.
عربي تفسیرونه:
هُوَ ٱلۡأَوَّلُ وَٱلۡأٓخِرُ وَٱلظَّٰهِرُ وَٱلۡبَاطِنُۖ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ
У энг аввалдиргки, Ундан аввал ҳеч нарса йўқ. У энг охирдирки, Ундан кейин ҳеч нарса йўқ. У энг зоҳирдирки, Унинг устида ҳеч нарса йўқ. У яқиндирки, бандага Ундан яқин ҳеч нарса йўқ. У ҳар бир нарсани Билгувчидир. Бирон нарса Унинг эътиборидан четда қолмас.
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• شدة سكرات الموت وعجز الإنسان عن دفعها.
Ўлим талвасалари ўта шиддатли бўлади. Инсон уларни даф қила олмайди.

• الأصل أن البشر لا يرون الملائكة إلا إن أراد الله لحكمة.
Аслида инсон зоти фаришталарни кўра олмайди. Фақат Аллоҳ хоҳласагина кўради ва бу иш остида бир ҳикмат бўлади.

• أسماء الله (الأول، الآخر، الظاهر، الباطن) تقتضي تعظيم الله ومراقبته في الأعمال الظاهرة والباطنة.
Аллоҳнинг Аввал, Охир, Зоҳир ва Ботин исмлари У Зотни улуғлашни тақозо этади ҳамда У Зотнинг зоҳирий ва ботиний ҳамма ишларни кузатиб туришини англатади.

هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ يَعۡلَمُ مَا يَلِجُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا يَخۡرُجُ مِنۡهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ وَمَا يَعۡرُجُ فِيهَاۖ وَهُوَ مَعَكُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
У шундай Зотки, осмонлару ерни олти кунда яратди. Душанба куни бошлаб, Жума куни ниҳоялади. У аслида бир кўз юмиб очгунча яратиб қўйишга ҳам Қодир. Кейин Ўзига хос тарзда Аршга кўтарилди. У ёмғир, дон каби ерга кирадиган нарсаларни ҳам, ўсимликлар, конлар каби ердан чиқадиган нарсаларни ҳам, ёмғир, ваҳий каби осмондан тушадиган нарсаларни ҳам, фаришталар, одамларнинг амаллари ва жонлари каби самога кўтариладиган нарсаларни ҳам билади. Эй одамлар, қаерда бўлсангизлар ҳам У Ўз илми ила сизлар билан биргадир. Бирон нарса У Зотдан яширин қолмас. Аллоҳ қилаётган ишларингизни кўриб тургувчидир. Бирон амалингиз У Зотдан махфий эмас. Яқинда қилган ишларингизга яраша сизларга жазо ёки мукофот беради.
عربي تفسیرونه:
لَّهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
Самолар мулки ҳам, замин мулки ҳам ёлғиз Уникидир. Ҳамма ишлар ёлғиз Унга қайтарилур. Кейин Қиёмат куни халойиқни ҳисоб-китобга тортиб, қилган ишларига яраша жазо ёки мукофотларини берур.
عربي تفسیرونه:
يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِۚ وَهُوَ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
Кечани кундузга киритади. Шу билан ҳамма ёқ қоронғу бўлиб, одамлар ухлайдилар. Кундузни кечага киритади. Шу билан ҳамма ёқ ёруғ бўлиб, одамлар ишларига кетадилар. У бандаларининг дилларида яширинган сирларни ҳам билади. Бирон нарса У Зотдан яширин қолмайди.
عربي تفسیرونه:
ءَامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَأَنفِقُواْ مِمَّا جَعَلَكُم مُّسۡتَخۡلَفِينَ فِيهِۖ فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡ وَأَنفَقُواْ لَهُمۡ أَجۡرٞ كَبِيرٞ
Аллоҳга ва Унинг элчисига иймон келтиринглар. Аллоҳ сизларни халифа қилган, яъни, вақтинча сизларнинг қўлингизга бериб қўйган мол-давлатдан инфоқ-эҳсон қилинглар. Уни шариатга мувофиқ тарзда ишлатинглар. Орангиздаги Аллоҳга иймон келтириб, мол-давлатларини Аллоҳ йўлида сарфлайдиган зотлар учун буюк савоб бордир. У жаннатдир.
عربي تفسیرونه:
وَمَا لَكُمۡ لَا تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلرَّسُولُ يَدۡعُوكُمۡ لِتُؤۡمِنُواْ بِرَبِّكُمۡ وَقَدۡ أَخَذَ مِيثَٰقَكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Агар мўмин бўлиш ниятингиз бўлса, Аллоҳ сизлардан отангизнинг пушти камаридан пайдо бўлган пайтингиздаёқ иймон келтиришга аҳду паймон олган бўлса, Пайғамбар эса Парвардигорингизга иймон келтиришингиз умидида сизларни даъват этаётган бўлса, шунда ҳам сизларни Аллоҳга иймон келтиришдан нима қайтаряпти?
عربي تفسیرونه:
هُوَ ٱلَّذِي يُنَزِّلُ عَلَىٰ عَبۡدِهِۦٓ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖ لِّيُخۡرِجَكُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ بِكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ
У шундай Зотки, сизларни куфру жаҳолат зулматларидан иймону маърифат нурига олиб чиқиш учун бандаси Муҳаммад алайҳиссаломга очиқ-равшан оятларни нозил қилади. Аллоҳ сизларга Меҳрибон, Шафқатли Зотдир. Шунинг учун сизларни тўғри йўлга бошлайдиган Пайғамбарини юбориб қўйган.
عربي تفسیرونه:
وَمَا لَكُمۡ أَلَّا تُنفِقُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلِلَّهِ مِيرَٰثُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَا يَسۡتَوِي مِنكُم مَّنۡ أَنفَقَ مِن قَبۡلِ ٱلۡفَتۡحِ وَقَٰتَلَۚ أُوْلَٰٓئِكَ أَعۡظَمُ دَرَجَةٗ مِّنَ ٱلَّذِينَ أَنفَقُواْ مِنۢ بَعۡدُ وَقَٰتَلُواْۚ وَكُلّٗا وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٞ
Аллоҳнинг йўлида инфоқ қилишдан сизларни нима тўсяпти? Ҳолбуки, осмонлару ернинг мероси Аллоҳникидир. Эй мўминлар, орангиздаги Макка фатҳидан олдин Аллоҳ ризоси учун молини сарфлаб, Ислом ғалабаси учун кофирларга қарши жанг қилган одам билан, фатҳдан кейин инфоқ қилган ва кофирларга қарши жанг қилган кимса баробар бўлмас. Фатҳдан олдин молини сарфлаган ва Аллоҳ йўлида жанг қилган зотларнинг Аллоҳ ҳузуридаги мартабалари фатҳдан кейин инфоқ қилиб, кофирларга қарши курашган кимсаларнинг мартабалаларидан юқорироқдир. Аллоҳ бу гуруҳларнинг ҳар иккисига ҳам жаннатни ваъда қилган. Аллоҳ қилаётган ишларингиздан хабардордир. Бирон ишингиз У Зотдан яширин қолмас. Яқинда амалларингизга яраша мукофотингизни берур.
عربي تفسیرونه:
مَّن ذَا ٱلَّذِي يُقۡرِضُ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا فَيُضَٰعِفَهُۥ لَهُۥ وَلَهُۥٓ أَجۡرٞ كَرِيمٞ
Мол-давлатини холис Аллоҳ ризоси учун сарфлайдиган ким бор? Шундай одам бўлса, Аллоҳ унга сарфлаган молининг савобини бир неча баробар кўпайтириб беради ва Қиёмат куни унинг учун улуғ ажр, яъни, жаннат бордир.
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• المال مال الله، والإنسان مُسْتَخْلَف فيه.
Мол Аллоҳнинг молидир. Инсон эса унга халифа қилинган, яъни, мол инсонга вақтинча омонатга қўйилган.

• تفاوت درجات المؤمنين بحسب السبق إلى الإيمان وأعمال البر.
Эртароқ иймонга келиш ва яхши ишларда пешқадам бўлиш эътибори билан мўминларнинг даражалари ҳам ҳар хил бўлади.

• الإنفاق في سبيل الله سبب في بركة المال ونمائه.
Аллоҳнинг йўлида инфоқ қилиш молга барака киритади, уни кўпайтиради.

يَوۡمَ تَرَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ يَسۡعَىٰ نُورُهُم بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَبِأَيۡمَٰنِهِمۖ بُشۡرَىٰكُمُ ٱلۡيَوۡمَ جَنَّٰتٞ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
У кунда мўминлар ва мўминаларнинг нури олдиларида ҳам, ўнг томонларида ҳам юраётганини кўрасиз. Ўша кунда уларга шундай дейилади: "Бугун сизларга хушхабар бор. Қасрлари ва дарахтлари остидан дарёлар оқиб ўтадиган жаннатлар сизларникидир. У ерларда мангу қоласизлар. Мана шу энг буюк муваффақиятдир".
عربي تفسیرونه:
يَوۡمَ يَقُولُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتُ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱنظُرُونَا نَقۡتَبِسۡ مِن نُّورِكُمۡ قِيلَ ٱرۡجِعُواْ وَرَآءَكُمۡ فَٱلۡتَمِسُواْ نُورٗاۖ فَضُرِبَ بَيۡنَهُم بِسُورٖ لَّهُۥ بَابُۢ بَاطِنُهُۥ فِيهِ ٱلرَّحۡمَةُ وَظَٰهِرُهُۥ مِن قِبَلِهِ ٱلۡعَذَابُ
Мунофиқлар ва мунофиқалар иймон келтирганларга: "Бизга ҳам қараб юборинглар, нурингиздан озгина олиб, кўприкдан ўтиб олайлик", деган кунда уларга истеҳзо билан шундай дейилади: "Ортингизга қайтиб нур қидираверинг". Кейин уларнинг орасига бир девор урилади. Деворнинг бир эшиги ҳам бўлади. Унинг ичкари тарафи мўминлар учун раҳмат, ташқари тарафи эса мунфиқлар учун азоб бўлади.
عربي تفسیرونه:
يُنَادُونَهُمۡ أَلَمۡ نَكُن مَّعَكُمۡۖ قَالُواْ بَلَىٰ وَلَٰكِنَّكُمۡ فَتَنتُمۡ أَنفُسَكُمۡ وَتَرَبَّصۡتُمۡ وَٱرۡتَبۡتُمۡ وَغَرَّتۡكُمُ ٱلۡأَمَانِيُّ حَتَّىٰ جَآءَ أَمۡرُ ٱللَّهِ وَغَرَّكُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ
Мунофиқлар мўминларга: "Биз ҳам сизлар билан бирга мусулмон бўлмаганмидик, тоат-ибодат қилмаганмидик", дея нидо қиладилар. Шунда мўминлар уларга шундай дейдилар: "Ҳа, шундай. Биз билан бирга эдингиз. Лекин мунофиқлик қилиб, Ўзингизни ўзингиз ҳалокатга олиб бордингиз. Кофирлигингизни эълон қилиш умун мўминларнинг мағлуб бўлишини пойлаб юрдингиз. Аллоҳнинг мўминларга мадад беришига ҳам, қайта тирилишга ҳам шубҳа билан қарадингиз. То ўлим келгунига қадар орзуларга алданиб яшадингиз. Шайтон сизларни Аллоҳнинг йўлидан оздирди".
عربي تفسیرونه:
فَٱلۡيَوۡمَ لَا يُؤۡخَذُ مِنكُمۡ فِدۡيَةٞ وَلَا مِنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ مَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُۖ هِيَ مَوۡلَىٰكُمۡۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
Эй мунофиқалар, бугун сизлардан ҳам, Аллоҳга ошкора кофир бўлганлардан ҳам ҳеч қандай тўлов олинмайди. Сизларнинг ҳам, кофирларнинг ҳам жойларингиз дўзахдир. Сизларга дўзах муносиб. Дўзахга сизлар муносиб. Нақадар ёмон оқибат!
عربي تفسیرونه:
۞ أَلَمۡ يَأۡنِ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن تَخۡشَعَ قُلُوبُهُمۡ لِذِكۡرِ ٱللَّهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ ٱلۡحَقِّ وَلَا يَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلُ فَطَالَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَمَدُ فَقَسَتۡ قُلُوبُهُمۡۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ
Аллоҳга ва Расулига иймон келтирган зотлар учун Аллоҳни эслашдан, Қуръондаги ваъда ва ваидларни тиловат қилишдан қалблари эриб кетиш ҳамда олдинига Таврот ва Инжил китоблари берилиб, вақт ўтиши билан эса диллари қотиб, кўплари итоатсиз, фосиқ бўлиб кетган яҳудий ва насронийларга ўхшаб қолмаслик фурсати келмадими?
عربي تفسیرونه:
ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يُحۡيِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۚ قَدۡ بَيَّنَّا لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
Билингларки, Аллоҳ қуриб қолган ерни ўсимликлар ўстириб яшнатади. Эй одамлар, сизларга Аллоҳнинг қудрати ва бир эканига далолат қиладиган далилларни, ҳужжатларни баён қилдик. Шоядки, ақл юритиб, қақраб ётган ерни яшнатган Аллоҳ сизларни ҳам ўлганингиздан кейин тирилтира олишини, сизларнинг қотиб кетган қалбларингизни юмшатишга ҳам қодир эканини билиб олсангизлар.
عربي تفسیرونه:
إِنَّ ٱلۡمُصَّدِّقِينَ وَٱلۡمُصَّدِّقَٰتِ وَأَقۡرَضُواْ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا يُضَٰعَفُ لَهُمۡ وَلَهُمۡ أَجۡرٞ كَرِيمٞ
Мол-давлатларининг бир қисмини садақа қиладиган эркаклар ва худди шундай аёллар шу ишларини миннат ва озор аралаштирмасдан чин кўнгилдан қилсалар, уларнинг савоблари бир неча баробар қилиб берилади. Бир яхшилиги ўн баробардан етти юз баробаргача кўпайтириб берилади. Бундан ташқари уларга Аллоҳнинг ҳузурида яна бир улуғ савоб ҳам бор. У жаннатдир.
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• امتنان الله على المؤمنين بإعطائهم نورًا يسعى أمامهم وعن أيمانهم.
Аллоҳ таоло мўминлардан миннатдор бўлиб, уларга олдиларида ва ўнг тарафларида юрадиган бир нур ато этади.

• المعاصي والنفاق سبب للظلمة والهلاك يوم القيامة.
Гуноҳлар ва мунофиқлик Қиёмат куни одамни зулмат ва ҳалокат чоҳига улоқтиради.

• التربُّص بالمؤمنين والشك في البعث، والانخداع بالأماني، والاغترار بالشيطان: من صفات المنافقين.
Мўминларнинг мағлуб бўлишини пойлаб юриш, қайта тирилишга шубҳа билан қараш, орзуларга алданиш, шайтонга қулоқ солиш мунофиқларнинг сифатларидандир.

• خطر الغفلة المؤدية لقسوة القلوب.
Қалбнинг қотиб кетишига олиб борадиган ғафлат ўта хатарлидир.

وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦٓ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلصِّدِّيقُونَۖ وَٱلشُّهَدَآءُ عِندَ رَبِّهِمۡ لَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ وَنُورُهُمۡۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
Аллоҳга ва Унинг ҳамма элчиларига бирдек иймон келтирган зотлар, ана ўшалар Парвардигорлари ҳузурида сиддиқлар ва шаҳидлардир. Улар учун махсус улуғ савоб-мукофот тайёрлаб қўйилган. Уларнинг ўз нури бўлиб, Қиёмат куни олдиларида ва ўнг тарафларида юради. Аллоҳга ва Унинг элчиларига куфр келтириб, элчимизга нозил қилинган оятларни ёлғонга чиқарганлар эса, ана ўшалар дўзах эгалари бўлиб, Қиёмат куни унга кирадилар ва унда абадий қолиб, ҳеч қачон чиқмайдилар.
عربي تفسیرونه:
ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا لَعِبٞ وَلَهۡوٞ وَزِينَةٞ وَتَفَاخُرُۢ بَيۡنَكُمۡ وَتَكَاثُرٞ فِي ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَٱلۡأَوۡلَٰدِۖ كَمَثَلِ غَيۡثٍ أَعۡجَبَ ٱلۡكُفَّارَ نَبَاتُهُۥ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَىٰهُ مُصۡفَرّٗا ثُمَّ يَكُونُ حُطَٰمٗاۖ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٞ شَدِيدٞ وَمَغۡفِرَةٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٞۚ وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا مَتَٰعُ ٱلۡغُرُورِ
Билингларки, дунё ҳаёти ўйин-кулги, кўнгил эрмаги, зеб-зийнатлар ҳамда ўзаро мол-дунё билан фахрланиш, бойлик ва бола-чақа кўплиги билан керилишдир. Бу худди бир ёмғирга ўхшайдики, унинг суви билан униб ўсган ўсимликлардан деҳқонлар ҳайратланади. Лекин у ҳеч қанча ўтмасдан қуриб, сарғайиб кетганини кўрасиз. Яна бироздан кейин эса қуруқ чўп бўлиб қолади. Охиратда эса кофирлар ва мунофиқлар учун қаттиқ азоб ҳамда Аллоҳ тарафидан мўмин бандалари учун мағфират ва ризолик бордир. Дунё ҳаёти ўткинчи бир матоҳдир. Шу ўткинчи матоҳни охират неъматларидан устун қўйган одам муваффақиятсизликка учраган бадбахтдир.
عربي تفسیرونه:
سَابِقُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ وَجَنَّةٍ عَرۡضُهَا كَعَرۡضِ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ أُعِدَّتۡ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦۚ ذَٰلِكَ فَضۡلُ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ
Эй одамлар, солиҳ амаллар қилишга шошилингларки, улар воситасида гуноҳларингиз мағфират қилинишига ҳамда кенглиги осмону ерча бўлган, Аллоҳга ва У Зотнинг элчиларига иймон келтирганлар учун тайёрлаб қўйилган жаннатга эришасизлар. Бу мукофот Аллоҳнинг фазлидирки, уни Ўзи истаган бандасига ато этади. Аллоҳ субҳонаҳу Ўзининг мўмин бандалари учун фазлу марҳамати буюк бўлган Зотдир.
عربي تفسیرونه:
مَآ أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مِّن قَبۡلِ أَن نَّبۡرَأَهَآۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ
Одамларга қурғоқчилик каби ерда бирон мусибат етадими, ўзларига бирон мусибат етадими, у содир бўлишидан олдин Лавҳул-Маҳфузга ёзиб қўйилган эди. Бу иш Аллоҳга осон.
عربي تفسیرونه:
لِّكَيۡلَا تَأۡسَوۡاْ عَلَىٰ مَا فَاتَكُمۡ وَلَا تَفۡرَحُواْ بِمَآ ءَاتَىٰكُمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٍ
Токи, эй одамлар, қўлдан бой берилган нарсага ачинмагайсизлар. Ўзингизга берилган неъматларга эса хурсандликдан керилиб кетмагайсизлар. Аллоҳ ҳар бир ўзига ато этилган неъмат билан фахрланадиган, мақтанадиган мутакаббир керикни ёқтирмайди.
عربي تفسیرونه:
ٱلَّذِينَ يَبۡخَلُونَ وَيَأۡمُرُونَ ٱلنَّاسَ بِٱلۡبُخۡلِۗ وَمَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡغَنِيُّ ٱلۡحَمِيدُ
Улар сарфлаши лозим бўлган жойда ҳам сарфламайдиган бахиллардир. Бошқаларни ҳам бахилликка буюрадиган бадбахтлардир. Ким Аллоҳга итоат этишдан бош тортса, ўзига зарар қилади. Аллоҳга ҳеч қандай зарар қила олмайди. Зеро, Аллоҳ бандаларининг итоат этишларига муҳтож эмас. У беҳожат ва ҳар қандай ҳолатда ҳам мақтовга лойиқ Зотдир.
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• الزهد في الدنيا وما فيها من شهوات، والترغيب في الآخرة وما فيها من نعيم دائم يُعينان على سلوك الصراط المستقيم.
Дунёдан ва ундаги ҳою ҳаваслардан юз ўгириш ҳамда охиратдаги мангу неъматларга интилиш одамнинг тўғри йўлдан оғишмай боришига кўмак бериб туради.

• وجوب الإيمان بالقدر.
Қадарга иймон келтириш вожиб.

• من فوائد الإيمان بالقدر عدم الحزن على ما فات من حظوظ الدنيا.
Қадарга иймон келтиришнинг фойдаларидан бири шуки, одам қўлдан бой берилган дунёвий ишларга ачинмайди.

• البخل والأمر به خصلتان ذميمتان لا يتصف بهما المؤمن.
Бахиллик ва бахилликка ундаш мўмин кишига ярашмайдиган ёқимсиз хислатдир.

لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَنزَلۡنَا مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡمِيزَانَ لِيَقُومَ ٱلنَّاسُ بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَنزَلۡنَا ٱلۡحَدِيدَ فِيهِ بَأۡسٞ شَدِيدٞ وَمَنَٰفِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعۡلَمَ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُۥ وَرُسُلَهُۥ بِٱلۡغَيۡبِۚ إِنَّ ٱللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٞ
Элчиларимизни ёрқин ҳужжатлар ва аниқ далиллар билан юбордик. Улар билан бирга китобни ва мезонни ҳам нозил қилдик. Токи одамлар адолат билан турсинлар. Темирни ҳам туширдик. Унда катта куч бор. Ундан қуроллар ясалади ва темир саноатида одамлар учун кўп фойдалар бор. Аллоҳ Ўзига ғоибона ёрдам берган одамни билиш учун шу ишларни қилди. Аллоҳ қудратлидир ва азиздирки, ҳеч ким ундан ғолиб бўла олмас. Унинг қўлидан келмайдиган бирон иш йўқ.
عربي تفسیرونه:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحٗا وَإِبۡرَٰهِيمَ وَجَعَلۡنَا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا ٱلنُّبُوَّةَ وَٱلۡكِتَٰبَۖ فَمِنۡهُم مُّهۡتَدٖۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ
Нуҳ ва Ироҳим алайҳиссаломларни ҳам юбордик. Пайғамбарлик ва Китобни уларнинг зурриётида қилдик. Зурриётлари орасида тўғри йўлга ҳидоят топганлари ҳам бўлди. Кўплари эса Аллоҳга итоатсиз кимсалар бўлдилар.
عربي تفسیرونه:
ثُمَّ قَفَّيۡنَا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم بِرُسُلِنَا وَقَفَّيۡنَا بِعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡإِنجِيلَۖ وَجَعَلۡنَا فِي قُلُوبِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ رَأۡفَةٗ وَرَحۡمَةٗۚ وَرَهۡبَانِيَّةً ٱبۡتَدَعُوهَا مَا كَتَبۡنَٰهَا عَلَيۡهِمۡ إِلَّا ٱبۡتِغَآءَ رِضۡوَٰنِ ٱللَّهِ فَمَا رَعَوۡهَا حَقَّ رِعَايَتِهَاۖ فَـَٔاتَيۡنَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنۡهُمۡ أَجۡرَهُمۡۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ
Кейин пайғамбарлар ортидан пайғамбарлар юбордик. Уларнинг ортидан Ийсо ибн Марямни юбориб, унга Инжилни бердик. Унга иймон келтириб, ортидан эргашганларнинг қалбларига меҳр ва марҳаматни солдик. Шу билан улар ўзаро меҳрибон, яқин дўст бўлиб қолдилар. Динда ғулув кетишни ўзлари чиқариб олиб, никоҳ ва лаззатланиш каби айрим Аллоҳ ҳалол қилган ишларни ҳам тарк этдилар. Бу ишларни Биз улардан талаб қилмаганмиз. Улар ўзларига ўзлари юклаб олиб, динда бидъат чиқарганлар. Биз улардан Аллоҳнинг ризосига эргашишни талаб қилганмиз, холос. Лекин улар шундай қилмадилар. Бас, улардан иймон келтирган зотларга савобларини бердик. Аммо уларнинг кўплари Муҳаммад алайҳиссалом олиб келган рисолатни ёлғонга чиқариб, Аллоҳга итоатсизлик қиладиган фосиқларга айландилар.
عربي تفسیرونه:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَءَامِنُواْ بِرَسُولِهِۦ يُؤۡتِكُمۡ كِفۡلَيۡنِ مِن رَّحۡمَتِهِۦ وَيَجۡعَل لَّكُمۡ نُورٗا تَمۡشُونَ بِهِۦ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Эй Аллоҳга иймон келтирган ва шариатига амал қилган зотлар, Аллоҳдан буйруқларини бажариш ва тақиқларидан тийилиш ила тақво қилинглар. У Зотнинг Пайғамбарига иймон келтиринглар. Шунда Муҳаммад алайҳиссаломга ҳам, олдин ўтган пайғамбарларга ҳам иймон келтирганингиз учун сизларнинг ажру савобларингизни икки ҳисса қилиб беради. Яна сизларга бир нур ҳам ато этади. У шу дунёдаги ҳаётингизда ҳам, Қиёмат куни кўприкдан ўтаётганингизда ҳам йўлингизни ёритиб туради. Аллоҳ гуноҳларингизни мағфират қилиб, сизларни жазога тортмайди. Аллоҳ бандалари учун Мағфиратли ва Меҳрибон Зотдир.
عربي تفسیرونه:
لِّئَلَّا يَعۡلَمَ أَهۡلُ ٱلۡكِتَٰبِ أَلَّا يَقۡدِرُونَ عَلَىٰ شَيۡءٖ مِّن فَضۡلِ ٱللَّهِ وَأَنَّ ٱلۡفَضۡلَ بِيَدِ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ
Эй мўминлар, сизларга тайёрлаб қўйганимиз бир неча ҳисса қилиб бериладиган савобимиз орқали улуғ фазлимизни баён қилдик. Токи ўтган аҳли китоблар - яҳудий ва насронийлар билсинларки, Аллоҳнинг фазлидан бирон қисмига ҳам эга бўла олмайдилар, бинобарин, уни истаган одамларига бериб, истаган одамларидан ман қила олмайдилар. Билсинларки, фазл Аллоҳнинг Қўлидадир. Уни Ўзи истаган бандасига беради. Аллоҳ улуғ фазл эгасидир.
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• الحق لا بد له من قوة تحميه وتنشره.
Ҳақиқатнинг ўзини ҳимоя қиладиган ва атрофга тарқатадиган ўз куч-қудрати бўлмоғи лозим.

• بيان مكانة العدل في الشرائع السماوية.
Самовий шариатларда адолатнинг ўз ўрни, мартабаси бор.

• صلة النسب بأهل الإيمان والصلاح لا تُغْنِي شيئًا عن الإنسان ما لم يكن هو مؤمنًا.
Агар одамнинг ўзи мўмин бўлмаса, унга мўмин қариндошлари борлиги заррача асқотмайди.

• بيان تحريم الابتداع في الدين.
Оятларда динда бидъат пайдо қилишнинг ҳаромлиги баён қилиняпти.

 
د معناګانو ژباړه سورت: الحديد
د سورتونو فهرست (لړلیک) د مخ نمبر
 
د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - د ژباړو فهرست (لړلیک)

الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

بندول