Ibisobanuro by'amagambo Umurongo 103 Isura Al Maidat - Ibisobanuro bya Qur'an Ntagatifu mu rurimi rw'igikurudi, bikaba ari incamacye y'ibisobanuro bya Qur'an Ntagatifu. - ububiko bwa qor'an yejejwe

Umurongo: 103

مَا جَعَلَ ٱللَّهُ مِنۢ بَحِيرَةٖ وَلَا سَآئِبَةٖ وَلَا وَصِيلَةٖ وَلَا حَامٖ وَلَٰكِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَۖ وَأَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ

خوای گەورە ووشتر وڕەشەوڵاخ ومەڕ وبزنی حەڵاڵ کردووە، ئەوەی موشریک وبت پەرستەکان لەسەر خۆیانیان حەرام کردبوو بۆ بتەکانیان خوای گەورە ھیچ شتێکی لەوانە حەرام نەکردووە، ئەوانیش بریتین لە بەحیرە واتا: ئەو ووشترەی کە گوێیەکانی دەقرتێنرێن ئەگەر ژمارەیەکی دیارکراو بێچووی لێ بووبێت، وە سائبە: واتا: ئەو ووشترەی کە گەیشتوەتە تەمەنێکی دیاریکراو وازی لێ دەھێنرێت بۆ بتەکان، وە وصیلە: واتا: ئە ووشترەیە کە یەک لەدوای یەک بێچووە مێنگەی دەبێت، وە الحامی: واتا:ئەو ووشترە نێرەیە کە لەپشتی ئەو چەندان نەوە لەبێچووە ووشترە لەدایک بوو بێت، بەڵام بێباوەڕان بەدرۆ ودەلەسە واگومانیان دەبرد کە خوای گەورە ئەوانەی ھەموو حەرام کردووە، وە زۆربەی بێباوەڕانیش بەو شێوەیەن کە جیاوازی ناکەن لەنێوان ڕاستی وناڕاستی و حەڵاڵ وحەرامدا.

Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:

• الأصل في شعائر الله تعالى أنها جاءت لتحقيق مصالح العباد الدنيوية والأخروية، ودفع المضار عنهم.

ئەسڵ لەشەعائیرەکانی خوای گەورە لەپێناو جێ بەجێکردن وبەدیھێنانی بەرژەوەندیە دینی ودونیایەکانی بەندەکانی خوایە لەگەڵ لادانی زەرەر وزیانەکانە لێیان.

• عدم الإعجاب بالكثرة، فإنّ كثرة الشيء ليست دليلًا على حِلِّه أو طِيبه، وإنما الدليل يكمن في الحكم الشرعي.

سەرسوڕ نەمان بە زۆری وبۆری، چونکە زۆری ھەر شتێک بەڵگە نیە لەسەر حەڵاڵی وپاکوخاوێنێتی، بەڵکو بەڵگەی ھەر شتێک بەندە بە حوکمی شەرعی ئەو شتە لە ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا.

• من أدب المُسْتفتي: تقييد السؤال بحدود معينة، فلا يسوغ السؤال عما لا حاجة للمرء ولا غرض له فيه.

یەکێک لە ئاداب وڕەوشتەکانی کەسی پرسیار کەر ئەوەیە کە پابەند بێت بە کردنی پرسیارێکی دیاریکراو، نابێت ئەو کەسە پرسیارەکە بەشێوەیەک دابڕیژێت کە ھیچ پێویستی بەپرسیارێکی لەو شێوەیە نەبێت وە ھیچ مەبەستێکیشی لەپشتەوە نەبێت.

• ذم مسالك المشركين فيما اخترعوه وزعموه من محرمات الأنعام ك: البَحِيرة، والسائبة، والوصِيلة، والحامي.

خراپە باسکردنی ئەو دەرچانەی کە موشریک وبتپەرستەکان دایانھێنابوو، وە وایان گومان برد کە حەرامکراوی ئاژەڵەکانن، ئەوانیش بریتی بوون لە بەحیرە وسائبة ووصيلة وحامی، پیشتریش واتای ھەر یەک لەمانەمان بۆتان کرد.