Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
قُلْ لِّلَّذِیْنَ اٰمَنُوْا یَغْفِرُوْا لِلَّذِیْنَ لَا یَرْجُوْنَ اَیَّامَ اللّٰهِ لِیَجْزِیَ قَوْمًا بِمَا كَانُوْا یَكْسِبُوْنَ ۟
අහෝ ධර්ම දූතය! අල්ලාහ්ව විශ්වාස කොට ඔහුගේ ධර්ම දූතයාණන් සත්ය බව තහවුරු කළවුනට නුඹ මෙසේ පවසනු. "අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාද හෝ ඔහුගේ කෝපය පිළිබඳ නොසැලකිලිමත් ව සිටින දේවත්වය ප්රතික්ෂේප කරන අය අතරින් නුඹලාට නපුරුකම් කරන්නන් ගැන නුඹ නොසලකා හරිනු. ඉවසිලිවන්ත දේව විශ්වාසීන්ටත් ඉක්මවා ගිය දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ටත් ඔවුනොවුන් මෙලොව ජීවිතයේ උපයාගත් ක්රියාවන්ට අනුව සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔවුනොවුනට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ اَسَآءَ فَعَلَیْهَا ؗ— ثُمَّ اِلٰی رَبِّكُمْ تُرْجَعُوْنَ ۟
කවරෙකු දැහැමි ක්රියාවක් සිදු කළේ ද ඔහුගේ දැහැමි ක්රියාවේ ප්රතිඵලය ඔහු සතුය. ඔහුගේ ක්රියාව ගැන කිසිදු අවශ්යතාවක් අල්ලාහ්ට නැත. එමෙන්ම කවරෙකු නපුරු ක්රියාවක් සිදු කළේ ද ඔහුගේ එම නපුරු ක්රියාවෙහි ප්රතිවිපාකය හා එහි දඬුවම ඔහු සතුය. ඔහුගේ එම නපුරු ක්රියාවෙන් කිසිදු හානියක් අල්ලාහ්ට අත් වන්නේ නැත. ඉන්පසු සෑම කෙනෙකුටම නියමිත ප්රතිඵල පිරිනැමීම සඳහා මතුලොවෙහි නුඹලා නැවත හැරී එනුයේ අප වෙතමය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَا بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ الْكِتٰبَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ وَرَزَقْنٰهُمْ مِّنَ الطَّیِّبٰتِ وَفَضَّلْنٰهُمْ عَلَی الْعٰلَمِیْنَ ۟ۚ
සැබැවින්ම අපි ඉස්රාඊල් දරුවන්ට තව්රාතය හා එහි නීති අනුව ජනයා අතර තීන්දු දීමේ අවස්ථාව පිරිනැමුවෙමු. නබිවරුන් අතරින් බහුතරයක් දෙනා ඉබ්රාහීම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමාගේ පරම්පරාවෙන් පත් කළෙමු. විවිධ යහපත් දැයින් අපි ඔවුන් පෝෂණය කළෙමු. ඔවුන්ගේ කාලයේ විසූ ලෝවැසියන්ට වඩා අපි ඔවුන් උසස් කළෙමු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَاٰتَیْنٰهُمْ بَیِّنٰتٍ مِّنَ الْاَمْرِ ۚ— فَمَا اخْتَلَفُوْۤا اِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَآءَهُمُ الْعِلْمُ ۙ— بَغْیًا بَیْنَهُمْ ؕ— اِنَّ رَبَّكَ یَقْضِیْ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ فِیْمَا كَانُوْا فِیْهِ یَخْتَلِفُوْنَ ۟
අසත්යයෙන් සත්යය පැහැදිලි කරන සාධක අපි ඔවුනට පිරිනැමුවෙමු. ඔවුන් වෙත මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ පැමිණීම ගැන සාධක ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසුව මිස ඔවුන් මතභේද ඇති කරගත්තේ නැත. එම මතභේදයට ඔවුන් ඇද දැමුවේ නායකත්වයට හා කීර්තියට එකිනෙකා ඊර්ෂ්යා කිරීමය. අහෝ ධර්ම දූතය! ඔවුන් කවර කරුණක් සම්බන්ධයෙන් මෙලොවෙහි මතභේද ඇති කර ගත්තේ ද මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඒ ගැන සැබැවින්ම නුඹේ පරමාධිපති ඔවුනට පැහැදිලි කරනු ඇත. සත්ය මත සිටියේ කවුදැයි ද අසත්යය මත සිටියේ කවුදැයි ද එවිට පැහැදිලි වනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ثُمَّ جَعَلْنٰكَ عَلٰی شَرِیْعَةٍ مِّنَ الْاَمْرِ فَاتَّبِعْهَا وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَآءَ الَّذِیْنَ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
නුඹට පෙර සිටි අපගේ දූතවරුන්හට, දේව විශ්වාසය හා දැහැමි ක්රියාවන් වෙත ඇරයුම් කිරීම සඳහා කවර කරුණක් අපි නියෝග කළෙමු ද එවන් කරුණුවලින් යුත් මඟක පිළිවෙතක හා වැඩපිළිවෙළක අපි නුඹව ද තැබුවෙමු. එහෙයින් එම ආගමික පිළිවෙත නුඹ අනුගමනය කරනු. සත්යය නොදන්නා අයගේ ආශාවන් අනුගමනය නොකරනු. ඔවුන්ගේ ආශාවන් සත්යයෙන් මුළාවූවකි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اِنَّهُمْ لَنْ یُّغْنُوْا عَنْكَ مِنَ اللّٰهِ شَیْـًٔا ؕ— وَاِنَّ الظّٰلِمِیْنَ بَعْضُهُمْ اَوْلِیَآءُ بَعْضٍ ۚ— وَاللّٰهُ وَلِیُّ الْمُتَّقِیْنَ ۟
සැබැවින්ම සත්යය නොදන්නා අය වනාහි, නුඹ ඔවුන්ගේ ආශාවන් අනුගමනය කළෙහි නම් අල්ලාහ්ගෙන් ඇතිවන දඬුවමින් ඔවුන් නුඹව කිසිවිටෙක වළක්වා ගන්නේ නැත. සියලු ආගම් අතර සිටින අපරාධකරුවන් ඔවුන් එකිනෙකාට උදව් කරන්නන් වෙති. දේව විශ්වාසීන්ට එරෙහිව එකිනෙකාට ආධාර කරන්නන් වෙති. අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් ඔහුට බැතිමත්ව කටයුතු කරන්නන්ගේ උදව්කරු අල්ලාහ්ය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
هٰذَا بَصَآىِٕرُ لِلنَّاسِ وَهُدًی وَّرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ یُّوْقِنُوْنَ ۟
අපගේ දූතයාණන් වෙත පහළ කරනු ලැබූ මෙම අල් කුර්ආනය මිනිසා ව්යාජත්වයෙන් සත්යය වටහා ගැනීම සඳහා ඇති පැහැදිළි සාධකයකි. සත්ය වෙත මග පෙන්වන මාර්ගෝපදේශයකි. තරයේ විශ්වාස කරන ජනයාට ආශිර්වාදයකි. ඊට හේතුව සැබැවින්ම ඍජු මාර්ගය වෙත මඟ පෙන්වනු ලැබුවෝ ඔවුන් වන බැවිණි. ඔවුන්ගේ පරමාධිපති ඔවුන් ගැන තෘප්තියට පත් විය. ස්වර්ගයට ඔවුන් ප්රවේශ කරනු ඇත. නිරයෙන් ඔවුන් ආරක්ෂා කරනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اَمْ حَسِبَ الَّذِیْنَ اجْتَرَحُوا السَّیِّاٰتِ اَنْ نَّجْعَلَهُمْ كَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ ۙ— سَوَآءً مَّحْیَاهُمْ وَمَمَاتُهُمْ ؕ— سَآءَ مَا یَحْكُمُوْنَ ۟۠
තම ශරීර අවයව තුළින් දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපය උපයා ගත් අය අල්ලාහ්ව විශ්වාස කොට, දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළවුන්ට මෙලොවෙහි හා මතුලොවෙහි සම වන පරිදි ප්රතිඵල පිරිනැමීමේ දී ඔවුන් අප පත් කරනු ඇතැයි සිතන්නෝ ද? ඔවුන්ගේ එම තීන්දුව නපුරක්ම විය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَخَلَقَ اللّٰهُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّ وَلِتُجْزٰی كُلُّ نَفْسٍ بِمَا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُوْنَ ۟
යම් ගැඹුරු ප්රඥාවක් වෙනුවෙන් අල්ලාහ් අහස් හා මහපොළොව මවා ඇත්තේය. ඒ දෙක ඔහු නිකරුණේ මවා නැත. සෑම ආත්මයක්ම ඔවුනොවුන් උපයාගත් යහපත හා අයහපත වෙනුවෙන් ප්රතිඵල පිරිනමනු ලැබේ. ඔවුන්ගේ යහකමින් කිසිවක් අඩු කිරීමෙන් හෝ ඔවුන්ගේ පාපකම්වලට වඩා යමක් වැඩි කිරීමෙන් හෝ ඔහු ඔවුනට අසාධාරණකම් සිදු නොකරයි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• العفو والتجاوز عن الظالم إذا لم يُظهر الفساد في الأرض، ويَعْتَدِ على حدود الله؛ خلق فاضل أمر الله به المؤمنين إن غلب على ظنهم العاقبة الحسنة.
•අපරාධකරුවා මහපොළොවේ කලහකම් මතු නොකළේ නම් ඔහු අල්ලාහ්ගේ සීමාවන් ඉක්මවා නොගියේ නම් ඔහුට සමාව දීම හා නොසලකා හැරීම දේව විශ්වාසීන්ට අල්ලාහ් අණ කළ උතුම් ගුණාංගයකි. එය ඔවුන් යහපත් අවසානයක් යැයි ඔවුනට පෙනී ගිය විටය.
• وجوب اتباع الشرع والبعد عن اتباع أهواء البشر.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.