Check out the new design

Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro


Ibisobanuro by'amagambo Isura: Al Fat’hu   Umurongo:
اِنَّ الَّذِیْنَ یُبَایِعُوْنَكَ اِنَّمَا یُبَایِعُوْنَ اللّٰهَ ؕ— یَدُ اللّٰهِ فَوْقَ اَیْدِیْهِمْ ۚ— فَمَنْ نَّكَثَ فَاِنَّمَا یَنْكُثُ عَلٰی نَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ اَوْفٰی بِمَا عٰهَدَ عَلَیْهُ اللّٰهَ فَسَیُؤْتِیْهِ اَجْرًا عَظِیْمًا ۟۠
අහෝ ධර්ම දූතය! දෙවියන්ට ආදේශ කරන මක්කා වාසීන් සමග යුද වදින බවට රිළ්වාන් ගිවිසුම සම්බන්ධයෙන් නුඹට ප්රතිඥා දුන් අය වනාහි, සැබැවින්ම ඔවුන් එසේ ප්රතිඥා කර ඇත්තේ අල්ලාහ්ටය. හේතුව දේව ආදේශකයින් සමග සටන් කරන මෙන් ඔවුනට නියෝග කළේ ඔහුය. ඔවුනට ප්රතිඵල පිරිනමනුයේ ද ඔහුය. ප්රතිඥා දෙන අවස්ථාවේ ඔවුන්ගේ අත්වලට ඉහළින් අල්ලාහ්ගේ අත විය. ඔහු ඔවුන් කෙරෙහි බලා සිටින්නාය. ඔවුන්ගෙන් කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත. කවරෙකු තම ප්රතිඥාව කඩ කර අල්ලාහ්ගේ දහමට සහයෝගය දෙන මෙන් කළ පොරොන්දුව ඉටු නොකළේ ද එසේ ඔහුගේ ප්රතිඥාව කඩ කිරීමේ හා ගිවිසුම උල්ලංඝණය කිරීමේ හානිය ඔහු වෙතම නැවත හැරී එනු ඇත. එය අල්ලාහ්ට කිසිදු හානියක් ඇති නොකරයි. අල්ලාහ්ගේ දහමට සහයෝගය දෙන මෙන් කළ පොරොන්දුව කවරෙකු ඉටු කළේද ඔහු ඔහුට අතිමහත් ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත. එය ස්වර්ගයයි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
سَیَقُوْلُ لَكَ الْمُخَلَّفُوْنَ مِنَ الْاَعْرَابِ شَغَلَتْنَاۤ اَمْوَالُنَا وَاَهْلُوْنَا فَاسْتَغْفِرْ لَنَا ۚ— یَقُوْلُوْنَ بِاَلْسِنَتِهِمْ مَّا لَیْسَ فِیْ قُلُوْبِهِمْ ؕ— قُلْ فَمَنْ یَّمْلِكُ لَكُمْ مِّنَ اللّٰهِ شَیْـًٔا اِنْ اَرَادَ بِكُمْ ضَرًّا اَوْ اَرَادَ بِكُمْ نَفْعًا ؕ— بَلْ كَانَ اللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِیْرًا ۟
අහෝ දූතය! මක්කාව වෙත නුඹ යන ගමනේ නුඹ සමග යෑමට පසුබැස්සා වූ අරාබිවරුන් හට ඔබ දොස් නගන විට ඔවුහු නුඹට, ‘අපගේ සම්පත් රැක ගැනීමේ හා අපගේ දරුවන් රැක ගැනීමේ කටයුතුවල අපි කාර්ය බහුල වූ බැවින් නුඹ සමග යන්නට නොහැකි විය. එහෙයින් අපගේ පාපකම් සඳහා නුඹ අප වෙනුවෙන් අල්ලාහ්ගෙන් සමාව ඉල්ලා සිටිනු’ යැයි පවසනු ඇත. ඔවුන්ගේ හදවත් තුළ නැති දෑ මුවින් ප්රකාශ කරමින් ඔවුන් වෙනුවෙන් සමාව අයැද සිටින මෙන් ඔවුහු නබි තුමාගෙන් ඉල්ලා සිටිති. නමුන් ඔවුහු ඔවුන්ගේ පාපකම් සඳහා සමාව ඉල්ලා නොසිටිති. නුඹ ඔවුනට, ‘නුඹලාට යම් යහපත් අල්ලාහ් අභිමත කළේ නම් හෝ නුඹලාට යම් අයහපතක් ඔහු අභිමත කළේ නම් හෝ අල්ලාහ් වෙතින් ඒ කිසිවක් කිසිවකු විසින් නුඹලාට සතු කර දීමට නො හැකිය. නුඹලා සිදු කරන දෑ පිළිබඳ තොරතුරු අල්ලාහ් මැනවින් දන්නාය. නුඹලා සිදු කරන ක්රියාවන් නුඹලා සඟවා සිටිය ද ඒ ගැන කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
بَلْ ظَنَنْتُمْ اَنْ لَّنْ یَّنْقَلِبَ الرَّسُوْلُ وَالْمُؤْمِنُوْنَ اِلٰۤی اَهْلِیْهِمْ اَبَدًا وَّزُیِّنَ ذٰلِكَ فِیْ قُلُوْبِكُمْ وَظَنَنْتُمْ ظَنَّ السَّوْءِ ۖۚ— وَكُنْتُمْ قَوْمًا بُوْرًا ۟
දරුවන් හා සම්පත් රැක බලා ගැනීමේ කටයුතුවල කාර්යබහුල වීම හේතුවෙන් එතුමා සමග නුඹලා ගමන් කිරීමට පසුබට වූ බව නිදහසට කරුණු දක්වා සිටින දෑ එසේ නැත. නමුත් නුඹලා සැබැවින්ම දූතයාණන් හා ඔහුගේ මිතුරන් සියලු දෙනා විනාශ වී යනු ඇතැයි ද, ඔවුන් නැවත මදීනාවේ විසූ ඔවුන්ගේ නිවැසියන් වෙත නොපැමිණෙනු ඇතැයි ද සිතුවෙහුය. නුඹලාගේ හදවත් තුළ ෂෙයිතාන් එය අලංකාරවත් කළේය. සැබැවින්ම නුඹලාගේ පරමාධිපති ඔහුගේ නබිවරයාට උදව් නොකරන්නේ යැයි ඔහු ගැන නරක සිතුවිල්ලක් ඇති කර ගත්තෙහුය. අල්ලාහ් ගැන තැබූ නපුරු සිතුවිලි හා ඔහුගේ දූතයාණන්ගෙන් පසුබසිමින් නුඹලා කවර කරුණක් ඉදිරිපත් කළේ ද ඒ හේතුවෙන් නුඹලා විනාශකාරී පිරිසක් බවට පත්වූයෙහුය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَنْ لَّمْ یُؤْمِنْ بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ فَاِنَّاۤ اَعْتَدْنَا لِلْكٰفِرِیْنَ سَعِیْرًا ۟
කවරෙකු අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන්ව විශ්වාස නොකළේ ද ඔහු දේව ප්රතික්ෂේපකයෙකු වෙයි. අල්ලාහ්ව ප්රතිපක්ෂේප කළවුන් එහි දඬුවම් ලබනු පිණිස අවුළනු ලැබූ නිරා ගින්නක්, මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන් වෙනුවෙන් අපි සූදානම් කර ඇත්තෙමු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— یَغْفِرُ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیُعَذِّبُ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَكَانَ اللّٰهُ غَفُوْرًا رَّحِیْمًا ۟
අහස් හා මහපොළොවේ ආධිපත්යය අල්ලාහ්ට පමණක් සතුය. ඔහු අභිමත කරන ඔහුගේ ගැත්තන් හට පාපක්ෂමාව පිරිනමා, ඔහුගේ භාග්යය තුළින් ඔහුව ස්වර්ගයට ඇතුළත් කරනු ඇත. ඔහු අභිමත කරන ඔහුගේ ගැත්තන් හට යුක්ති සහගත ලෙස දඬුවම් කරනු ඇත. තම ගැත්තන් අතරින් පාපක්ෂමාව අයැද සිටින්නන්ගේ පාපකම්වලට අල්ලාහ් මහත් සේ සමාව දානය කරන්නාය. ඔවුන් කෙරෙහි මහා කාරුණිකය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
سَیَقُوْلُ الْمُخَلَّفُوْنَ اِذَا انْطَلَقْتُمْ اِلٰی مَغَانِمَ لِتَاْخُذُوْهَا ذَرُوْنَا نَتَّبِعْكُمْ ۚ— یُرِیْدُوْنَ اَنْ یُّبَدِّلُوْا كَلٰمَ اللّٰهِ ؕ— قُلْ لَّنْ تَتَّبِعُوْنَا كَذٰلِكُمْ قَالَ اللّٰهُ مِنْ قَبْلُ ۚ— فَسَیَقُوْلُوْنَ بَلْ تَحْسُدُوْنَنَا ؕ— بَلْ كَانُوْا لَا یَفْقَهُوْنَ اِلَّا قَلِیْلًا ۟
අහෝ දෙවියන් විශ්වාස කළවුනි! හුදෙයිබා ගිවිසුමෙන් පසු ව අල්ලාහ් නුඹලාට ප්රතිඥා දුන් කයිබර්හි සතුරන් විසින් දමා ගිය භාණ්ඩ ගැනීම සඳහා, නුඹලා ගමන් ගන්නා විට ‘ඒවායින් කොටසක් ලබා ගැනීම සඳහා නුඹලා සමග අප ද පිටත් වන්නට අපට ඉඩ හරිනු’ යැයි යුද්ධයෙන් පසුබැස්සවුන් පවසා සිටිනු ඇත. හුදෙයිබිය්යා ගිවිසුමෙන් පසුව කයිබර් යුද්ධයේ සතුරා විසින් දමා ගිය භාණ්ඩ ඔවුනට පිරිනමන බවට අල්ලාහ් කවර කරුණක් දේව විශ්වාසීන්හට ප්රතිඥා කළේ ද එය ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම පරිදි ඔවුනට පරිවර්තනය කර දෙනු ඇතැයි යුද්ධයෙන් පසුබැස්සවුන් සිතුවෝය. අහෝ ධර්ම දූතය! නුඹ ඔවුනට, ‘එම යුද පිටියේ සතුරා විසින් දමා ගිය භාණ්ඩ ගැනීම සඳහා නුඹලා අප සමග නොඑනු. සැබැවින්ම කයිබර් යුද්ධයේ යුධ භාණ්ඩ විශේෂයෙන් හුදෙයිබිය්යා ගිවිසුමට සහභාගී වූ අයට පමණක් යැයි අල්ලාහ් ප්රතිඥා දී ඇත’ යැයි පවසනු. එවිට ඔවුහු, ‘කයිබර් වෙත නුඹලා පසුපසින් පැමිණීමෙන් අපව වළක්වාලීයේ අල්ලාහ්ගෙන් වූ නියෝගයකට නොව, නුඹලා අප මත තබා ඇති ඊර්ෂ්යාව හේතුවෙනි’ යැයි පවසති. එම පසුබැස්සවුන් සිතන පරිදි එම කරුණ නැත. ඔවුහු අල්ලාහ්ගේ නියෝග හා ඔහු තහනම් කළ දෑ වටහා ගනුයේ ස්වල්පයක් පමණි. එහෙයින් ඔවුහු පාපයෙහි වැටුණෝය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• مكانة بيعة الرضوان عند الله عظيمة، وأهلها من خير الناس على وجه الأرض.
•අල්ලාහ් අබියස ‘රිල්වාන්’ ගිවිසුමේ ස්ථාවරත්වය අතිමහත්ය. එයට අදාළ පුද්ගලයින් මහපොළොව මත සිටින මිනිසුන්ට වඩා උතුම් අය වෙති.

• سوء الظن بالله من أسباب الوقوع في المعصية وقد يوصل إلى الكفر.
•අල්ලාහ් පිළිබඳ නපුරු සිතුවිලි ඇති කර ගැනීම පාපයට ඇද දමනු ඇත. එය දේව ප්රතික්ෂේපය වෙත සේන්දු කරවයි.

• ضعاف الإيمان قليلون عند الفزع، كثيرون عند الطمع.
•දේව විශ්වාසයේ දුර්වලයින් භීතිමත් අවස්ථාවක ස්වල්ප දෙනෙකු වෙති. සතුටුමත් අවස්ථාවක බොහෝ අය වෙති.

 
Ibisobanuro by'amagambo Isura: Al Fat’hu
Urutonde rw'amasura numero y'urupapuro
 
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro

Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.

Gufunga