Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَتَّخِذُوا الْیَهُوْدَ وَالنَّصٰرٰۤی اَوْلِیَآءَ ؔۘ— بَعْضُهُمْ اَوْلِیَآءُ بَعْضٍ ؕ— وَمَنْ یَّتَوَلَّهُمْ مِّنْكُمْ فَاِنَّهٗ مِنْهُمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظّٰلِمِیْنَ ۟
අහෝ! අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් කෙරෙහි විශ්වාසය තැබූවනි, යුදෙව්වන් හා කිතුනුවන් ඔබේ වගකීම් දරන පාරිශුද්ධයින් හා සමීප මිතුරන් ලෙස නොගනු. යුදෙව්වන් මිතුදම් පානුයේ ඔවුන්ගේ පිළිවෙත පිළිපදින අයටය. එමෙන්ම කිතුනුවන් මිතුදම් පානුයේ ඔවුන්ගේ පිළිවෙත පිළිපදින අයටය. මෙම පිරිස් දෙකම ඔබට සතුරු වීමෙහි එකතු වෙති. ඔබ අතරින් කවරෙකු ඔවුනට මිතුදම් පාන්නේද සැබැවින්ම ඔහු ඔවුන්ගේ ගණයට අයත් වේ. දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන්නන් සමග සම්බන්ධකම් පැවැත්වීම හේතුවෙන් අපරාධකාරී ජනයාට අල්ලාහ් මග පෙන්වන්නේ නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَتَرَی الَّذِیْنَ فِیْ قُلُوْبِهِمْ مَّرَضٌ یُّسَارِعُوْنَ فِیْهِمْ یَقُوْلُوْنَ نَخْشٰۤی اَنْ تُصِیْبَنَا دَآىِٕرَةٌ ؕ— فَعَسَی اللّٰهُ اَنْ یَّاْتِیَ بِالْفَتْحِ اَوْ اَمْرٍ مِّنْ عِنْدِهٖ فَیُصْبِحُوْا عَلٰی مَاۤ اَسَرُّوْا فِیْۤ اَنْفُسِهِمْ نٰدِمِیْنَ ۟ؕ
අහෝ දූතය, විශ්වාසය දුර්වල වී ගිය කුහකයින්, යුදෙව්වන් හා කිතුනුවන් සමග මිතුදම් පාන්නට යුහුසුලු ව කටයුතු කරනු ඔබ දකිනු ඇත. ඔවුන් මෙසේ පවසති: "මොවුන් ජය ලබා රාජ්ය බලය ඔවුනට හිමි වූ විට අප ගැන ඔවුනට පිළිකුලක් ඇතිවනු ඇතැයි අපි බියවන්නෙමු." ඇතැම් විට එම ජය අල්ලාහ් තම දූතයාණන් හා විශ්වාසීන්හට දිය හැක. එසේ නැතහොත් ඔහු වෙතින් යම් කරුණක් පැමිණ යුදෙව්වන් හා ඔවුනට මිතුදම් පෑ අයගේ බලය හීන කළ හැකිය. එවිට ඔවුන්ගේ සිතෙහි සඟවා සිටි කුහකත්වය මත ඔවුන් සමග මිතුදම් පෑමට යුහුසුලු වීම ගැන ඔවුහු පසුතැවිලි වෙති. එය, ඔවුන් වටහාගෙන සිටි පරිදි සිදු විය යුතු හේතු සාධක නිෂ්පල වී ගිය බැවිණි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَیَقُوْلُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اَهٰۤؤُلَآءِ الَّذِیْنَ اَقْسَمُوْا بِاللّٰهِ جَهْدَ اَیْمَانِهِمْ ۙ— اِنَّهُمْ لَمَعَكُمْ ؕ— حَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فَاَصْبَحُوْا خٰسِرِیْنَ ۟
මෙම කුහකයින්ගේ තත්ත්වය ගැන පුදුමාකාරයෙන් දේව විශ්වාසී ජනයා මෙසේ පවසති. "තම විශ්වාසය සහතික කරමින් දිවුරා සිටි අය මොවුහුද?" අහෝ විශ්වාසී ජනයිනි, සැබැවින්ම ඔවුන් දේව විශ්වාසය උපකාරය හා මිතුදම් හි ඔබ සමග වූහ. නමුත් ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් නිෂ්ඵල විය. ඔවුන්ගේ අභිලාෂයන් මග හැරුණු බැවින් හා ඔවුනට සූදානම් කර ඇති දඬුවම හේතුවෙන් ඔවුන් අලාභවන්තයින් බවට පත් වූහ.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مَنْ یَّرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِیْنِهٖ فَسَوْفَ یَاْتِی اللّٰهُ بِقَوْمٍ یُّحِبُّهُمْ وَیُحِبُّوْنَهٗۤ ۙ— اَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِیْنَ اَعِزَّةٍ عَلَی الْكٰفِرِیْنَ ؗ— یُجَاهِدُوْنَ فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ وَلَا یَخَافُوْنَ لَوْمَةَ لَآىِٕمٍ ؕ— ذٰلِكَ فَضْلُ اللّٰهِ یُؤْتِیْهِ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَاللّٰهُ وَاسِعٌ عَلِیْمٌ ۟
අහෝ විශ්වාස කළවුනි! ඔබ අතුරින් කවරෙකු තම දහමින් හැරී නැවත දේව ප්රතික්ෂේපය වෙත පිය නගන්නේද ඔවුන් වෙනුවට ඔවුනට වඩා ඔහු ඔවුනට ප්රිය කරන, ඔවුන් ද ඔහුට ප්රිය කරන ස්ථාවර ව සිටින පිරිසක් ගෙන එනු ඇත. ඔවුන් දේව විශ්වාසී ජනයිනට වඩාත් කාරුණික ව සිටිති. දේව ප්රතික්ෂේපකයින්හට වඩාත් දැඩි ව සිටිති. තම ධනය හා ජීවිත පරදුවට තබමින් අල්ලාහ්ගේ වදන උසස් කරවනු පිණිස අරගල කරති. පිළිකුල් කරන්නන්ගේ පිළිකුලට බිය නොවෙති. එය ඔවුන් මැවීම්වල තෘප්තියට වඩා අල්ලාහ්ගේ තෘප්තියට මුල්තැන දෙන බැවිණි. මෙය අල්ලාහ්ගේ අනුග්රහයකි. තම ගැත්තන් අතුරින් තමන් අභිමත කරන අයට එය පිරිනමනු ඇත. අල්ලාහ් භාග්ය පිරිනැමීමෙහි හා උපකාර කිරීමෙහි සර්ව ව්යාපකය. තම භාග්යය ලබන්නාට සුදුස්සා කවරෙකු දැයි ඔහු මැනවින් දනී. ඒ අනුව ඔහු එය ඔහුටම පිරිනමයි. එමෙන්ම එයට නුසුදුස්සා කවරෙකුදැයි ද ඔහු මැනවින් දනී. ඔහුට එය තහනම් කරයි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اِنَّمَا وَلِیُّكُمُ اللّٰهُ وَرَسُوْلُهٗ وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوا الَّذِیْنَ یُقِیْمُوْنَ الصَّلٰوةَ وَیُؤْتُوْنَ الزَّكٰوةَ وَهُمْ رٰكِعُوْنَ ۟
යුදෙව්වන්, කිතුනුවන් හා ඔවුන් හැර දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන සෙස්සන් ඔබගේ මිතුරන් නොවෙති. ඔබේ මිතුරා මෙන්ම ඔබේ උදව්කරු අල්ලාහ්ය. එමෙන්ම ඔහුගේ දූතයාණන් හා සලාතය සම්පූර්ණයෙන් ඉටු කර, තම ධනයෙන් සකාත් පිරිනමා, අල්ලාහ්ට යටහත් පහත් භාවයෙන් කටයුතු කරන දේව විශ්වාසී ජනයා වෙති.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَنْ یَّتَوَلَّ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا فَاِنَّ حِزْبَ اللّٰهِ هُمُ الْغٰلِبُوْنَ ۟۠
කවරෙක් ජයග්රහණය සම්බන්ධයෙන් අල්ලාහ් ඔහුගේ දූතයාණන් හා දේව විශ්වාසී ජනයා සමග මිතුදම් පාන්නේද ඔහු අල්ලාහ්ගේ සේනාවෙන් වූ අයෙකි. අබිබවා යන්නෝ අල්ලාහ්ගේ සේනාවය. හේතුව ඔවුනට උපකාර කරන්නා අල්ලාහ් වන බැවිණි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِیْنَ اتَّخَذُوْا دِیْنَكُمْ هُزُوًا وَّلَعِبًا مِّنَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ اَوْلِیَآءَ ۚ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
අහෝ විශ්වාස කළවුනි, ඔබට පෙර ආගම් දෙනු ලැබූ යුදෙව්වන් හා කිතුනුවන් අතරින් ඔබේ දහමට අපහාස කොට ඒ පිළිබඳ විහිළුවට ගන්නා අයවලුන් මිතුරන් හා පාරිශුද්ධයින් ලෙස නොසලකනු. ඔබ අල්ලාහ් හා ඔබ වෙත පහළ කළ දෑ විශ්වාස කරන්නන් වූයෙහු නම්, ඔවුන් සමග මිතුරුකම් පෑම සම්බන්ධයෙන් කවර කරුණක් ඔහු ඔබට තහනම් කළේද, එයින් වැළකී සිටිමින් ඔහුට බැතිමත් වනු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• التنبيه علي عقيدة الولاء والبراء التي تتلخص في الموالاة والمحبة لله ورسوله والمؤمنين، وبغض أهل الكفر وتجنُّب محبتهم.
•අල්ලාහ්ට හා ඔහුගේ දූතයාණන්ටත් දේව විශ්වාසී ජනයාටත් ආදරය කිරීමේදී හා ඔවුන් සමග සම්බන්ධ ව කටයුතු කිරීමේදී පක්ෂපාතීත්වය හා නිර්දෝෂීභාවය පිළිබඳ ප්රතිපත්තිය අවදි කරවීම හා දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ගේ ක්රෝධය හා ඔවුන් සමග ලෙන්ගතු ව කටයුතු කිරීමෙන් වැළකී සිටීම පිළිබඳ ව අවදි කරවීම.
• من صفات أهل النفاق: موالاة أعداء الله تعالى.
• التخاذل والتقصير في نصرة الدين قد ينتج عنه استبدال المُقَصِّر والإتيان بغيره، ونزع شرف نصرة الدين عنه.
•ආගමට උදව් කිරීමේදී අඩුපාඩුකම් දැක්වීම සහ නොසැලකිලිමත්කම හේතුවෙන් ඒ වෙනුවට අඩුපාඩු ඇති දෑ හුවමාරු කිරීමත් ඒ හැර වෙනත් දෑ ගෙන ඒමත් එමගින් ඇති වන්නේය. එමෙන්ම දහමට උදව් කිරීමේ මහිමය ඔහුගෙන් ඉවත් ව යන්නේය.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.