Ibisobanuro by'amagambo Isura Qaaf - Ibisobanuro bya Qur'an Ntagatifu mu rurimi rw'iki Uzbeki, bikaba ari incamacye y'ibisobanuro bya Qur'an Ntagatifu. - numero y'urupapuro 518 - ububiko bwa qor'an yejejwe

Қоф

Impamvu y'isura:

وعظ القلوب بالموت والبعث.

Қалбларга ўлим ва қайта тирилишни эслатиб насиҳат қилинг.

---

Umurongo: 1

قٓۚ وَٱلۡقُرۡءَانِ ٱلۡمَجِيدِ

Қоф. Бу каби ҳарфлар ҳақида "Бақара" сурасининг аввалида айтиб ўтилди. Қуръони Каримда жуда маънолар бор, хайр бор, барака бор. Аллоҳ ана шу Қуръонга қасам ичиб айтяптики, Қиёмат куни ҳисоб-китоб ва жазо ёки мукофот учун албатта қайта тириласизлар.

Umurongo: 2

بَلۡ عَجِبُوٓاْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٞ مِّنۡهُمۡ فَقَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا شَيۡءٌ عَجِيبٌ

Уларнинг ҳақни тан олмасликларига сабаб сизнинг ёлғон гапираётганингизни билиб қолганлари эмас. Улар сизнинг ростгўй эканингизни жуда яхши биладилар. Бунинг сабаби бошқа ёқда. Улар огоҳлантирувчи пайғамбар фаришталардан эмас, ўзларига ўхшаган бир одам бўлиб чиққанидан ажабландилар. Шундан ажабланишиб: "Пайғамбарнинг ўзимизга ўхшаган бир одам бўлиши жуда қизиқ-ку", дедилар.

Umurongo: 3

أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗاۖ ذَٰلِكَ رَجۡعُۢ بَعِيدٞ

Ўлиб, тупроққа айланиб кетганимиздан кейин яна қайта тириламизми? Чириб кетган жасадларимизга қайтадан жон кирадими? Бўлиши мумкин эмас. Буни ақл бовар қилмайди.

Umurongo: 4

قَدۡ عَلِمۡنَا مَا تَنقُصُ ٱلۡأَرۡضُ مِنۡهُمۡۖ وَعِندَنَا كِتَٰبٌ حَفِيظُۢ

Улар ўлганларидан кейин замин уларнинг жасадларини еб битираётганини билиб турибмиз. Ҳаммаси Бизга аён. Биздан яширин ҳеч нарса йўқ. Бизда уларнинг ҳаётлик пайтларига алоқадор бўладими, ўлганларидан кейинги ишларга тегишли бўладими, Аллоҳнинг ҳамма тақдирини битиб, сақлаб қўйган китоб бор.

Umurongo: 5

بَلۡ كَذَّبُواْ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ فَهُمۡ فِيٓ أَمۡرٖ مَّرِيجٍ

Балки Пайғамбар алайҳиссалом Қуръонни олиб келган пайтда анави мушриклар уни ёлғонга чиқардилар. Уларнинг иши доим беқарорлик. Бир қарорга кела олмай, иккиланаверадилар.

Umurongo: 6

أَفَلَمۡ يَنظُرُوٓاْ إِلَى ٱلسَّمَآءِ فَوۡقَهُمۡ كَيۡفَ بَنَيۡنَٰهَا وَزَيَّنَّٰهَا وَمَا لَهَا مِن فُرُوجٖ

Қайта тирилишни ёлғонга чиқараётган анави мушриклар тепаларидаги самога, уни қандай яратганимизга, бино қилганимизга, юлдузлар ила безаб қўйганимизга, унинг ҳеч қандай тешиклари, ёриқлари йўқ эканига назар ташламайдиларми?! Мана шундай самони яратган Зот ўликларни қайта тирилтира олмай қолармиди?!

Umurongo: 7

وَٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَأَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجِۭ بَهِيجٖ

Заминни яшашга қулай бўлиши учун ёйиб қўйдик. Барқарор, қимирламай туриши учун унга мустаҳкам тоғларни ўрнатдик. Унда жуда гўзал турли хил ўсимликлар ва дарахтларни ундирдик, ўстирдик.

Umurongo: 8

تَبۡصِرَةٗ وَذِكۡرَىٰ لِكُلِّ عَبۡدٖ مُّنِيبٖ

Буларнинг ҳаммасини ҳар бир Парвардигорига қайтиб, тоат-ибодат қиладиган банда учун кўрсатма ва ибрат қилиб яратдик.

Umurongo: 9

وَنَزَّلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ مُّبَٰرَكٗا فَأَنۢبَتۡنَا بِهِۦ جَنَّٰتٖ وَحَبَّ ٱلۡحَصِيدِ

Осмондан фойдаси ва яхшилиги мўл бўлган ёмғирни ёғдириб, у билан боғларни ва ўриб олинадиган дон-дунларни ўстирдик.

Umurongo: 10

وَٱلنَّخۡلَ بَاسِقَٰتٖ لَّهَا طَلۡعٞ نَّضِيدٞ

Мевали новдалари зич жойлашган баланд хурмо дарахтларини ҳам ўстирдик.

Umurongo: 11

رِّزۡقٗا لِّلۡعِبَادِۖ وَأَحۡيَيۡنَا بِهِۦ بَلۡدَةٗ مَّيۡتٗاۚ كَذَٰلِكَ ٱلۡخُرُوجُ

Бу ўстирганларимиз ҳаммаси бандалар учун ризқдир. Улардан ейдилар, озуқаланадилар. Яна у билан қуриб-қақраб ётган шаҳарни яшнатдик, ўлик ерни тирилтирдик. Ўликларни тирилтиришимиз ҳам худди шунга ўхшайди.

Umurongo: 12

كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَأَصۡحَٰبُ ٱلرَّسِّ وَثَمُودُ

Эй Пайғамбар, анави ҳақни тан олмаганлардан олдин ҳам кўп қавмлар ўзларининг пайғамбарларини ёлғончига чиқарганлар. Нуҳ қавми, қудуқ эгалари ва Самуд қабиласи шулар жумласидандир.

Umurongo: 13

وَعَادٞ وَفِرۡعَوۡنُ وَإِخۡوَٰنُ لُوطٖ

Од, Фиръавн ва Лут қавми ҳам ёлғончига чиқарганлар.

Umurongo: 14

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡأَيۡكَةِ وَقَوۡمُ تُبَّعٖۚ كُلّٞ كَذَّبَ ٱلرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ

Дарахтзор эгалари бўлган Шуайб қавми ва Яман подшоҳи бўлган Туббаъ қавми ҳам Аллоҳнинг пайғамбарларини ёлғончига чиқардилар. Бас, ҳаммалари Аллоҳ ваъда қилган азобга ҳақли тарзда лойиқ бўлиб қолдилар.

Umurongo: 15

أَفَعَيِينَا بِٱلۡخَلۡقِ ٱلۡأَوَّلِۚ بَلۡ هُمۡ فِي لَبۡسٖ مِّنۡ خَلۡقٖ جَدِيدٖ

Дастлаб сизларни яратишдан ожизлик қилдикмики, яна янгидан яратишга ожизлик қилсак?! Асло ундай эмас. Фақат улар яна янгидан яралиш қандай бўлишини тасаввур қила олмай ҳайратланиб, шубҳаланиб туришибди.

Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:

• المشركون يستعظمون النبوة على البشر، ويمنحون صفة الألوهية للحجر!

Мушрикларнинг иши ҳеч бир мантиққа тўғри келмайди. Пайғамбарликни инсоннинг қўлидан келмайдиган ўта улуғ иш, деб биладилар-да, жонсиз тошларга худолик мақомини бериб юборадилар.

• خلق السماوات، وخلق الأرض، وإنزال المطر، وإنبات الأرض القاحلة، والخلق الأول: كلها أدلة على البعث.

Осмонлару ернинг яратилиши, ёмғирнинг ёғиши, қуриб-қақраб ётган ўлик ерга жон кириб яшнаб кетиши, инсонларнинг илк бора яратилишлари - шуларнинг ҳаммаси қайта тирилиш ҳақ эканини исботловчи далиллардир.

• التكذيب بالرسل عادة الأمم السابقة، وعقاب المكذبين سُنَّة إلهية.

Пайғамбарларни ёлғончига чиқариш ўтган умматларнинг одати бўлган. Ёлғончига чиқарувчиларни жазолаш эса илоҳий қонуниятдир.