Ibisobanuro by'amagambo Isura Aldjini (Amajini) - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - ububiko bwa qor'an yejejwe

Жин сураси

Impamvu y'isura:

إبطال دين المشركين، ببيان حال الجنّ وإيمانهم بعد سماع القرآن.

Жинларнинг Қуръонни тинглаганларидан кейин иймонга келиш ҳолатини баён қилиш билан мушрикларнинг дини пуч экани кўрсатиб бериляпти.

---

Umurongo: 1

قُلۡ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ ٱسۡتَمَعَ نَفَرٞ مِّنَ ٱلۡجِنِّ فَقَالُوٓاْ إِنَّا سَمِعۡنَا قُرۡءَانًا عَجَبٗا

Эй Муҳаммад алайҳиссалом, қавмингизга айтинг: "Менга Аллоҳ ваҳий қилдики, мен Қуръон тиловат қилган пайтимда жинларнинг бир гуруҳи Нахланинг марказида туриб менга қулоқ солдилар. Сўнгра қавмларига қайтиб: ”Биз баёни ва фасоҳати ҳайрон қолдирадиган бир Қуръонни эшитдик”, - дедилар".

Umurongo: 2

يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلرُّشۡدِ فَـَٔامَنَّا بِهِۦۖ وَلَن نُّشۡرِكَ بِرَبِّنَآ أَحَدٗا

"Биз эшитган бу сўзлар энг тўғри эътиқод, энг тўғри сўз ва энг тўғри амалга бошлайди. Биз унга иймон келтирдик. Энди ўша китобни нозил қилган Парвардигоримизга ҳеч қачон ҳеч кимни шерик қилмаймиз".

Umurongo: 3

وَأَنَّهُۥ تَعَٰلَىٰ جَدُّ رَبِّنَا مَا ٱتَّخَذَ صَٰحِبَةٗ وَلَا وَلَدٗا

Азамати ва улуғлиги юксак бўлган Парвардигоримизга иймон келтирдик. У Зот мушриклар айтаётганидек, жуфт ҳам, фарзанд ҳам тутган эмас.

Umurongo: 4

وَأَنَّهُۥ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى ٱللَّهِ شَطَطٗا

Иблис Аллоҳ таоло шаънига: ”Унинг хотини ва боласи бор”, дея манфур сўзлар айтар эди. Аллоҳ покдир.

Umurongo: 5

وَأَنَّا ظَنَنَّآ أَن لَّن تَقُولَ ٱلۡإِنسُ وَٱلۡجِنُّ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا

Биз инсу жиндан бўлган мушриклар ”Аллоҳнинг жуфти ва боласи бор”, деб даъво қилганларида ёлғон гапиришяпти, деб ўйламагандик. Уларга ишониб, тасдиқлаган эдик.

Umurongo: 6

وَأَنَّهُۥ كَانَ رِجَالٞ مِّنَ ٱلۡإِنسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٖ مِّنَ ٱلۡجِنِّ فَزَادُوهُمۡ رَهَقٗا

Жоҳилият даврида баъзи кишилар сафарда қўрқинчли жойларга тушиб қолсалар: ”Бу водийнинг саййидидан қавмимдаги бетамизларининг ёмонлигидан паноҳ беришини тилайман”, - деб жинлардан ҳимоя сўрар эдилар. Бу нарса инсонларнинг жинлардан қўрқув ва ҳадигини янада орттирар эди, холос.

Umurongo: 7

وَأَنَّهُمۡ ظَنُّواْ كَمَا ظَنَنتُمۡ أَن لَّن يَبۡعَثَ ٱللَّهُ أَحَدٗا

Эй жинлар, одамлар ҳам худди сизларга ўхшаб, Аллоҳ таоло ҳеч қачон ҳеч кимни ҳисоб-китоб қилиш учун қайта тирилтирмайди, деб гумон қилар эдилар.

Umurongo: 8

وَأَنَّا لَمَسۡنَا ٱلسَّمَآءَ فَوَجَدۡنَٰهَا مُلِئَتۡ حَرَسٗا شَدِيدٗا وَشُهُبٗا

”Биз осмондаги маълумотларни олишга интилдик. Само биз аввал яширинча олаётган хабарларни қўриқлаётган бақувват фаришталар билан тўла эканини ҳамда осмонга яқинлашган ҳар бир жинга отилаётган ловуллаган олов осмонни тўлдирганини кўрдик.

Umurongo: 9

وَأَنَّا كُنَّا نَقۡعُدُ مِنۡهَا مَقَٰعِدَ لِلسَّمۡعِۖ فَمَن يَسۡتَمِعِ ٱلۡأٓنَ يَجِدۡ لَهُۥ شِهَابٗا رَّصَدٗا

Олдинлари осмонда эгаллаб олган жойларимиз бўларди. У ерда ўтириб, фаришталар қўлма-қўл қилаётган хабарларни эшитардик-да, ердаги фолбинларга етказардик. Энди эса ҳолат ўзгарди. Ҳозир биздан биронтамиз хабарларга қулоқ солса, отишга шайлаб қўйилган оловни кўради. Яқинлашгудай бўлса, олов отилиб, уни жизғанак қилиб юборади.

Umurongo: 10

وَأَنَّا لَا نَدۡرِيٓ أَشَرٌّ أُرِيدَ بِمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ أَرَادَ بِهِمۡ رَبُّهُمۡ رَشَدٗا

Биз бу кучли ҳимоянинг сабабини, у билан ер аҳлига ёмонлик ирода қилиндими ёки Аллоҳ таоло уларга яхшиликни истадими, билолмадик. Чунки, биз учун само маълумотлари тўхтатиб қўйилганди.

Umurongo: 11

وَأَنَّا مِنَّا ٱلصَّٰلِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَٰلِكَۖ كُنَّا طَرَآئِقَ قِدَدٗا

Биз жинларнинг жамоасида тақводор солиҳлар ҳам, ахлоқи бузуқ кофирлар ҳам бор.
Бизларнинг ҳар-хил йўналишларимиз ва бир-биридан кескин фарқ қилувчи ҳавойи нафсларимиз бор эди.

Umurongo: 12

وَأَنَّا ظَنَنَّآ أَن لَّن نُّعۡجِزَ ٱللَّهَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَن نُّعۡجِزَهُۥ هَرَبٗا

Аллоҳ таоло ирода қилган ишдан ҳеч қачон қочиб қутулолмаслигимизни аниқ билдик. Чунки биз Аллоҳ таолонинг қуршовидамиз.

Umurongo: 13

وَأَنَّا لَمَّا سَمِعۡنَا ٱلۡهُدَىٰٓ ءَامَنَّا بِهِۦۖ فَمَن يُؤۡمِنۢ بِرَبِّهِۦ فَلَا يَخَافُ بَخۡسٗا وَلَا رَهَقٗا

Биз энг тўғри йўлга бошловчи Қуръонни эшитгач, унга иймон келтирдик. Аллоҳ таолога иймон келтирган киши яхшиликларининг камайтирилишидан ҳам, гуноҳларига гуноҳ қўшилишидан ҳам хавотир олмайди.

Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:

• تأثير القرآن البالغ فيمَنْ يستمع إليه بقلب سليم.

Қуръонга чин дилдан қулоқ солган инсон ундан қаттиқ таъсирланади.

• الاستغاثة بالجن من الشرك بالله، ومعاقبةُ فاعله بضد مقصوده في الدنيا.

Жинлардан мадад сўраш Аллоҳга ширк келтиришдир. Бундай қилган кимса дунё ҳаётининг ўзидаёқ кўзлаган мақсадининг акси рўй бериши билан жазоланади.

• بطلان الكهانة ببعثة النبي صلى الله عليه وسلم.

Пайғамбар алайҳиссалом юборилишлари билан фолбинлик бекор қилинди.

• من أدب المؤمن ألا يَنْسُبَ الشرّ إلى الله.

Лафзда ёмонликларни Аллоҳ таолога мансуб қилмаслик мўминнинг одобларидандир.

Umurongo: 14

وَأَنَّا مِنَّا ٱلۡمُسۡلِمُونَ وَمِنَّا ٱلۡقَٰسِطُونَۖ فَمَنۡ أَسۡلَمَ فَأُوْلَٰٓئِكَ تَحَرَّوۡاْ رَشَدٗا

Дарҳақиқат, орамизда Аллоҳ таолога итоат қилиб, бўйинсунган мусулмонлар ҳам, тўғри, мўътадил йўлдан озганлар ҳам бор. Ким Аллоҳ таолога итоат ва солиҳ амаллар ила эгилса, ана шулар энг тўғри йўлни танлабдилар.

Umurongo: 15

وَأَمَّا ٱلۡقَٰسِطُونَ فَكَانُواْ لِجَهَنَّمَ حَطَبٗا

Тўғри, мўътадил йўлдан озганлар эса ўзларига ўхшаган инсонлар билан биргаликда дўзахга ўтин қилиб қаланадилар.

Umurongo: 16

وَأَلَّوِ ٱسۡتَقَٰمُواْ عَلَى ٱلطَّرِيقَةِ لَأَسۡقَيۡنَٰهُم مَّآءً غَدَقٗا

Жинларнинг бир гуруҳи Қуръонни тинглагани ҳақида ваҳий келгани каби инсу жинлар Ислом йўлида барқарор туриб, унга амал қилганларида эди, уларга Аллоҳ мўл ёмғир ва турли хил неъматлар ато этган бўларди, деган ваҳий ҳам юборилди.

Umurongo: 17

لِّنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِۚ وَمَن يُعۡرِضۡ عَن ذِكۡرِ رَبِّهِۦ يَسۡلُكۡهُ عَذَابٗا صَعَدٗا

Улар Аллоҳнинг неъматларига шукр қиладиларми ёки нонкўрлик қиладиларми, шуни билиш, аниқлаш учун шундай қилинди. Ким Қуръондан ва ундаги кўрсатмалардан юз ўгирса, Парвардигори уни ўта оғир, тоқат қилиб бўлмас азобга гирифтор қилади.

Umurongo: 18

وَأَنَّ ٱلۡمَسَٰجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدۡعُواْ مَعَ ٱللَّهِ أَحَدٗا

Албатта масжидлар Аллоҳ субҳанаҳу ва таолоникидир, Ундан бошқа ҳеч кимники эмас. Шундай экан, масжидларда Аллоҳдан бошқа ҳеч кимга дуо-илтижо қилманглар. Акс ҳолда, ибодатхоналар ва черковлардаги яҳудий ва насороларга ўхшаб қоласизлар.

Umurongo: 19

وَأَنَّهُۥ لَمَّا قَامَ عَبۡدُ ٱللَّهِ يَدۡعُوهُ كَادُواْ يَكُونُونَ عَلَيۡهِ لِبَدٗا

Аллоҳнинг бандаси Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васаллам Нахлада Парвардигорига ибодат қилар эканлар, Қуръон тиловатига қулоқ солиш учун келган жинлар кўплигидан уюлиб кетаёздилар.

Umurongo: 20

قُلۡ إِنَّمَآ أَدۡعُواْ رَبِّي وَلَآ أُشۡرِكُ بِهِۦٓ أَحَدٗا

Эй Пайғамбар, ана у мушрикларга айтинг: ”Мен Парвардигоримгагина дуо-илтижо қиламан ва ибодатимда ким бўлишидан қатъи назар, ҳеч кимни У Зотга шерик қилмайман”.

Umurongo: 21

قُلۡ إِنِّي لَآ أَمۡلِكُ لَكُمۡ ضَرّٗا وَلَا رَشَدٗا

Уларга айтинг: ”Мен Аллоҳ сизларнинг тақдирингизга битган зарарни даф қилишга ҳам, Аллоҳ ман қилиб қўйган фойдани етказишга ҳам қодир эмасман”.

Umurongo: 22

قُلۡ إِنِّي لَن يُجِيرَنِي مِنَ ٱللَّهِ أَحَدٞ وَلَنۡ أَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلۡتَحَدًا

Уларга айтинг: ”Агар мен гуноҳ қилсам, ҳеч ким мени Аллоҳдан ҳимоя қилолмайди ва мен Ундан бошқа паноҳ ҳам топа олмайман”.

Umurongo: 23

إِلَّا بَلَٰغٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَرِسَٰلَٰتِهِۦۚ وَمَن يَعۡصِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَإِنَّ لَهُۥ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدًا

Мен сизларга Аллоҳ етказишимни тайинлаган нарасаларни ва сизлар учун мен билан юборган рисолатнигина етказа оламан. Ким Аллоҳ ва Унинг Пайғамбарига осийлик қилса, унинг борар жойи жаҳаннам оловидир. Унда абадий қолади ва ҳеч қачон чиқиб кетолмайди.

Umurongo: 24

حَتَّىٰٓ إِذَا رَأَوۡاْ مَا يُوعَدُونَ فَسَيَعۡلَمُونَ مَنۡ أَضۡعَفُ نَاصِرٗا وَأَقَلُّ عَدَدٗا

Кофирлар Қиёмат куни шу дунёда ваъда қилинган азобни кўргунларича ўз куфрларида давом этаверадилар. Азобни ўз кўзлари билан кўрганларида эса кимнинг ёрдамчиси заифроғу кимнинг тарафдори озроқ эканини билиб оладилар.

Umurongo: 25

قُلۡ إِنۡ أَدۡرِيٓ أَقَرِيبٞ مَّا تُوعَدُونَ أَمۡ يَجۡعَلُ لَهُۥ رَبِّيٓ أَمَدًا

Эй Пайғамбар, анави Қиёмат кунини инкор қилувчи мушрикларга айтинг: ”Мен сизларга ваъда қилинаётган азоб яқинда содир бўладими ёки Аллоҳнинг Ўзи биладиган узоқ бир муддатда бўладими, билмайман”.

Umurongo: 26

عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ فَلَا يُظۡهِرُ عَلَىٰ غَيۡبِهِۦٓ أَحَدًا

Аллоҳ субҳонаҳу ғайбнинг барчасини Билгувчидир, бирон нарса У Зотдан махфий қолмайди. Ҳеч кимсани Ўз ғайбидан хабардор қилмайди. Унинг илми Ўзигагина хос бўлиб қолади.

Umurongo: 27

إِلَّا مَنِ ٱرۡتَضَىٰ مِن رَّسُولٖ فَإِنَّهُۥ يَسۡلُكُ مِنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَمِنۡ خَلۡفِهِۦ رَصَدٗا

Ўзи танлаган пайғамбаргина бундан мустасно. Ўша пайғамбардан бошқа бировларга аён бўлиб қолмаслиги учун унинг олдидан ҳам, ортидан ҳам қўриқловчи фаришталарни юборади.

Umurongo: 28

لِّيَعۡلَمَ أَن قَدۡ أَبۡلَغُواْ رِسَٰلَٰتِ رَبِّهِمۡ وَأَحَاطَ بِمَا لَدَيۡهِمۡ وَأَحۡصَىٰ كُلَّ شَيۡءٍ عَدَدَۢا

Токи, билиб олсинки, олдинги пайғамбарлар Парвардигор юборган рисолатни Аллоҳнинг инояти билан аниқ етказганлар. Аллоҳ таоло фаришталар ва пайғамбарлардаги барча нарсани қамраб олган. У Зот ҳар нарсанинг саноғини ҳисоб-китоб қилиб қўйган.

Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:

• الجَوْر سبب في دخول النار.

Жабру ситам кўрсатиш дўзахга олиб боради.

• أهمية الاستقامة في تحصيل المقاصد الحسنة.

Яхши мақсадларга эришишда тўғриликнинг муҳимлиги.

• حُفِظ الوحي من عبث الشياطين.

Ваҳий шайтонларнинг оёқ ости қилишларидан ҳимоя қилинди.