Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Përmbajtja e përkthimeve
əs-Səcdə
Qëllimet e sures:
بيان حقيقة الخلق وأحوال الإنسان في الدنيا والآخرة.
الٓمٓ
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۚ بَلۡ هُوَ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوۡمٗا مَّآ أَتَىٰهُم مِّن نَّذِيرٖ مِّن قَبۡلِكَ لَعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ
Yoxsa bu kafirlər: “Muhəmməd bunu Rəbbinə qarşı özündən uydurmuşdur!”– deyirlər. Bu, heç də onların dediyi kimi deyil. Əksinə, ey Peyğəmbər, o, sənin Rəbbindən nazil olan bir haqdır ki, səndən əvvəl Allahın əzabı ilə qorxudan peyğəmbər gəlməmiş bir qövmü xəbərdar edəsən. Bəlkə, onlar haqq yola hidayət olunalar, ona boyun əyələr və ona əməl edələr.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ مَا لَكُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِيّٖ وَلَا شَفِيعٍۚ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ
Göyləri, yeri və onların arasındakıları altı gündə yaradan, bunları bir göz qırpımından da tez yaratmağa qadir olan, sonra da Özünə layiq olan tərzdə Ərşə ucalan Allahdır. Ey insanlar! Sizin Ondan başqa nə işlərinizi yoluna qoyacaq bir haminiz, nə də Rəbbiniz yanında sizə havadarlıq edəcək bir şəfaətçiniz var. Niyə siz düşünüb, sizi yaradan Allaha ibadət etmir və Allahdan qeyrisinə ibadət etməyi tərk etmirsiniz?!
Tefsiret në gjuhën arabe:
يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ثُمَّ يَعۡرُجُ إِلَيۡهِ فِي يَوۡمٖ كَانَ مِقۡدَارُهُۥٓ أَلۡفَ سَنَةٖ مِّمَّا تَعُدُّونَ
Pak, müqəddəs və uca Allah göylərdə və yerdə olan bütün işləri idarə edir. Sonra da bu işlər sizin, ey insanlar, dünyada saydığınız illərdən min ilə bərabər olan bir gündə Ona doğru yüksəlir.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ذَٰلِكَ عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
O işlərin hamısını idarə edən Allah qeybi və aşkarı bilir, heç bir şey ondan gizli qalmır. O, qüdrətlidir. Düşmənlərindən intiqam almaq istəyən heç bir kimsə Ona qalib gələ bilməz. Mömin qullarına qarşı rəhmlidir.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ثُمَّ جَعَلَ نَسۡلَهُۥ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن مَّآءٖ مَّهِينٖ
Tefsiret në gjuhën arabe:
ثُمَّ سَوَّىٰهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِۦۖ وَجَعَلَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡأَبۡصَٰرَ وَٱلۡأَفۡـِٔدَةَۚ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ
sonra onu düzəldib tam şəklə salmış və ona Öz ruhundan, ruh üfürmək üçün müvəkkəl edilmiş mələyə əmr etmiş, üstəlik, sizə, ey insanlar, eşitmək üçün qulaqlar, görmək üçün gözlər və dərk etmək üçün qəlblər vermişdir. Siz Allahın sizə verdiyi nemətlərə necə də az şükür edirsiniz!
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقَالُوٓاْ أَءِذَا ضَلَلۡنَا فِي ٱلۡأَرۡضِ أَءِنَّا لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدِۭۚ بَلۡ هُم بِلِقَآءِ رَبِّهِمۡ كَٰفِرُونَ
Öldükdən sonra yenidən dirilməyi yalan sayan müşriklər deyirlər: “Biz ölüb torpağın içində yox olduqdan və cəsədimiz torpağa çevrildikdən sonra, yenidən dirildiləcəyik?!” Bu, ağılasığmaz iddiadır. Əslində, onlar yenidən diriləcəklərini inkar edir və buna iman gətirmirlər.
Tefsiret në gjuhën arabe:
۞ قُلۡ يَتَوَفَّىٰكُم مَّلَكُ ٱلۡمَوۡتِ ٱلَّذِي وُكِّلَ بِكُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمۡ تُرۡجَعُونَ
Ey Peyğəmbər! Öldükdən sonra yenidən dirilməyi yalan sayan o müşriklərə de: “Allahın canınızı almaq üçün müvəkkil etdiyi ölüm mələyi canınızı alacaq, sonra da qiyamət günü siz haqq-hesaba çəkilmək və əməllərinizin əvəzini almaq üçün yalnız Bizim hüzurumuza qaytarılacaqsınız!”
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلۡمُجۡرِمُونَ نَاكِسُواْ رُءُوسِهِمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ رَبَّنَآ أَبۡصَرۡنَا وَسَمِعۡنَا فَٱرۡجِعۡنَا نَعۡمَلۡ صَٰلِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ
Günahkarlar dirilmə gününü inkar etdiklərinə görə, Qiyamət günü zəlil halda başlarını aşağı dikərək, özlərinin rəzil olduğunu hiss edərək deyəcəklər: “Ey Rəbbimiz! Biz yalan saydığımız dirilməni gördük və Sənin göndərdiyini elçilərin dediklərinin haqq olduğunu eşitdik. Bizi dünya həyatına qaytar ki, Səni razı salacaq yaxşı işlər görək. Biz indi, dirilməyə və elçilərin dediklərinin doğru olduğuna yəqinliklə inanırıq. Əgər sən günahkarların o halını görsəydin, dəhşətli bir mənzərə görmüş olardın.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَوۡ شِئۡنَا لَأٓتَيۡنَا كُلَّ نَفۡسٍ هُدَىٰهَا وَلَٰكِنۡ حَقَّ ٱلۡقَوۡلُ مِنِّي لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ ٱلۡجِنَّةِ وَٱلنَّاسِ أَجۡمَعِينَ
Əgər Biz hər kəsi doğru yola yönəltmək və müvəffəq etmək istəsəydik, onları o yola yönəldərdik. Lakin Mənim: “Qiyamət günü Cəhənnəmi iki sinif kafirlərlə - imanı və doğru yolu, küfrə və zəlalətə dəyişən cinlər və insanlarla mütləq dolduracağam!” sözüm hikmət və ədalətlə yerinə yetəcək.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَذُوقُواْ بِمَا نَسِيتُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَآ إِنَّا نَسِينَٰكُمۡۖ وَذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡخُلۡدِ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Qiyamət günü onlara qınanılaraq və alçaldılaraq deyiləcək: "Qiyamət günü haqq-hesaba çəkilmək üçün Allahın hüzuruna çıxacağınızı, dünya həyatında unutduğunuza görə dadın əzabı! Doğrusu, siz haqq-hesaba çəkiləcəyiniz unutduğunuz kimi, Biz də sizi unutduq. Dünyada ikən etdiyiniz asiliklərə görə, dadın əbədi Cəhənnəm atəşinin əzabını!
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّمَا يُؤۡمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُواْ بِهَا خَرُّواْۤ سُجَّدٗاۤ وَسَبَّحُواْ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَهُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ۩
Elçimizə nazil etdiyimiz ayələrimizə ancaq o kəslər iman gətirirlər ki, ayələrimiz onlara oxunarkən özlərinin Rəbbinə səcdə edib həmd-səna edərək təriflər deyirlər. Onlar heç bir halda Allaha ibadət etməyə və Ona səcdə etməyə təkəbbür göstərmirlər.
Tefsiret në gjuhën arabe:
تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمۡ عَنِ ٱلۡمَضَاجِعِ يَدۡعُونَ رَبَّهُمۡ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
Onlar gecə namazını qılmaq üçün böyürlərini uzanıb yatdıqları yataqdan qaldırır, Allaha üz tutur, Onun əzabından qorxaraq və rəhmətinə ümid edərək Ona yalvarır və onlara verdiyimiz ruzilərdən Allah yolunda xərcləyirlər.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعۡيُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Dünyada ikən etdikləri saleh əməllərin mükafatı olaraq Allahın onlar üçün gözlərinə sevinc gətirəcək nələr hazırladığını heç kəs bilmir. Bu mükafat əzəmətli olduğuna görə onun nə olduğunu ancaq Allah bilir.
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَفَمَن كَانَ مُؤۡمِنٗا كَمَن كَانَ فَاسِقٗاۚ لَّا يَسۡتَوُۥنَ
Allahın əmrlərini yerinə yetirib, qadağan etdiklərindən çəkinərək Ona iman gətirən kimsə ilə Onun itaətindən çıxan kimsə eyni ola bilməz. Bu iki sinif insan Allah yanında mükafat və ya cəza almaq xüsusunda eyni ola bilməzlər!
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَلَهُمۡ جَنَّٰتُ ٱلۡمَأۡوَىٰ نُزُلَۢا بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Allaha iman gətirib saleh əməllər edənlərə gəlincə, onları dünyada etdikləri saleh əməllərə görə, mükafat olaraq hazırlanmış, Allahdan kəramət olaraq onlara bəxş edilmiş, içində əbəbdi qalacaqları cənnətlər gözləyir.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ فَسَقُواْ فَمَأۡوَىٰهُمُ ٱلنَّارُۖ كُلَّمَآ أَرَادُوٓاْ أَن يَخۡرُجُواْ مِنۡهَآ أُعِيدُواْ فِيهَا وَقِيلَ لَهُمۡ ذُوقُواْ عَذَابَ ٱلنَّارِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
Küfr və asiliklər edərək Allahın itaətindən çıxmış kimsələrə gəldikdə isə, qiyamət günü onların qərar tutacaqları, onlar üçün hazırlanmış yer Oddur. Onlar orada əbədi qalacaqlar. Hər dəfə onlar oradan çıxmaq istədikdə, yenidən ora qaytarılacaq və onlara qınanılaraq deyiləcəkdir.: “Dünyada ikən peyğəmbərlərinizin sizi qorxutduğu, yalan saydığınız odun əzabını dadın!”
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَنُذِيقَنَّهُم مِّنَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَدۡنَىٰ دُونَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَكۡبَرِ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ
Rəbbinin itaətindən çıxan və haqqı yalan sayan kimsələr tövbə etməsələr, Axirətdə onlar üçün hazırlanmış ən böyük əzabdan əvvəl Biz onlara bu dünyada müsibətlər və bəlalar daddıracağıq ki, bəlkə onlar Rəbbinə itaət etməyə qayıtsınlar.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ ثُمَّ أَعۡرَضَ عَنۡهَآۚ إِنَّا مِنَ ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُنتَقِمُونَ
Allahın ayələri yadına salındıqda onlardan öyüd-nəsihət almayan və onlara məhəl qoymadan onlardan üz döndərən kimsədən daha zalım kim ola bilər?! Şübhəsiz ki, Biz günahkarlardan - küfr və asilik edərək Allahın ayələrindən üz döndərən kimsələrdən intiqam alacağıq. Bunda heç bir şəkk-şübhə yoxdur.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ فَلَا تَكُن فِي مِرۡيَةٖ مِّن لِّقَآئِهِۦۖ وَجَعَلۡنَٰهُ هُدٗى لِّبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Biz Musaya Tövrat vermişdik. Ey Peyğəmbər! Sən Musa ilə İsra və Merac gecəsində görüşəcəyinə şübhə etmə. Biz Musaya nazil etdiyimiz Kitabı İsrail oğullarına doğru yol göstərən bir rəhbər etmişdik.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَجَعَلۡنَا مِنۡهُمۡ أَئِمَّةٗ يَهۡدُونَ بِأَمۡرِنَا لَمَّا صَبَرُواْۖ وَكَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يُوقِنُونَ
İsrail oğulları Allahın əmrlərinə yerinə yetirməyə, qadağan etdiklərindən çəkinməyə və dəvət yolunda özlərinə verilən əziyyətlərə səbir etdiklərinə, habelə, peyğəmbərlərinə nazil edilmiş Allahın ayələrinə yəqinliklə iman gətirdiklərinə görə, Biz onlardan insanları haqqa yönəldən, onlara doğru yolu göstərən rəhbərlər təyin etmişdik.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفۡصِلُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
Ey Peyğəmbər! Həqiqətən, sənin Rəbbin onların dünyda ikən ixtilafda olduqları məsələlər barəsində qiyamət günü onların arasında hökm verəcək, beləliklə də,kimin haqq, kimin də batil yolda olduğunu üzə çıxaracaq və hər kəsə layiq olduğunu (mükafat və ya cəza) verəcək.
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَوَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ يَمۡشُونَ فِي مَسَٰكِنِهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٍۚ أَفَلَا يَسۡمَعُونَ
Məgər onlar kordular, görmürlər ki, keçmiş ümmətlərdən neçə-neçə insanları məhv etmişik?! Onlar həlak olmamışdan əvvəl öz yurdlarında gəzib-dolaşır və öz hallarından ibrət almırdılar. Həqiqətən, o ümmətlərin küfr və asiliklər etdiklərinə görə başlarına gəlmiş müsibətlərdə, Allah tərəfindən onlara göndərilmiş peyğəmbərlərin dediklərinin doğru olduğuna dair dəlillər vardır. Məgər Allahın ayələrini yalan sayan o günahkarlar deyilənləri eşidib ibrət almırlar?!
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا نَسُوقُ ٱلۡمَآءَ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ٱلۡجُرُزِ فَنُخۡرِجُ بِهِۦ زَرۡعٗا تَأۡكُلُ مِنۡهُ أَنۡعَٰمُهُمۡ وَأَنفُسُهُمۡۚ أَفَلَا يُبۡصِرُونَ
Məgər yenidən dirilməni yalan sayan o günahkarlar, bitki bitməyən qurumuş torpağa yağış nazil edib, o su vasitəsilə həm onların dəvələrinin, inəklərinin və qoyunlarının, həm də onların özlərinin yedikləri nemətləri yetişdirdiyimizi görmürlər?! Hələ də bunu görmürlər və dərk etmirlər ki, qurumuş torpağı canlandıran Allah, ölüləri də diriltməyə qadirdir?!
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا ٱلۡفَتۡحُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Dirilməni yalan sayıb əzabın tez gəlməsini tələb edənlər deyirlər: “Sizin iddia etdiyiniz kimi, qiyamət günü bizimlə sizin aranızda veriləcək hökm, bizim Cəhənnəmə, sizin isə Cənnətə gedəcəyiniz nə vaxt baş verəcək?!”
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلۡ يَوۡمَ ٱلۡفَتۡحِ لَا يَنفَعُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِيمَٰنُهُمۡ وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ
Ey Peyğəmbər! Onlara de ki: “Bu vəd qiyamət günü baş verəcək. Bu, qullar arasında ayırd etmə günüdür. Belə ki, dünyada ikən Allaha qarşı küfr etmiş kimsələrin qiyamət gününü gördükdən sonra Allahın nazil etdiklərini təsdiqləməsi onlara heç bir fayda verməyəcək, habelə, onlara Rəbbinə tövbə edib Ona üz tutmaq üçün möhlət verilməyəcək.”
Tefsiret në gjuhën arabe:
Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Përmbajtja e përkthimeve
الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.