Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - الترجمة الكردية الكرمانجية * - Përmbajtja e përkthimeve


Përkthimi i kuptimeve Surja: Suretu El Enbija   Ajeti:

Suretu El Enbija

ٱقۡتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمۡ وَهُمۡ فِي غَفۡلَةٖ مُّعۡرِضُونَ
1. وەختێ حسێبا خەلكی [ل سەر كار و كریارێت وان كرین كو ڕۆژا قیامەتێیە] نێزیك بوو، و ئەو ب خۆ یێت د بێ ئاگەهییەكا تمامدا و [ب دنیایێ و دلخوازییێت دنیایێڤە] د مژویلن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
مَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّن رَّبِّهِم مُّحۡدَثٍ إِلَّا ٱسۡتَمَعُوهُ وَهُمۡ يَلۡعَبُونَ
2. و نینە چو یێ نوی ژ قورئانێ، ژ دەڤ خودایێ تە، بۆ وان نەئێت، و ئەو ب تڕانەڤە گوهدارییێ بۆ نەكەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَاهِيَةٗ قُلُوبُهُمۡۗ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّجۡوَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ هَلۡ هَٰذَآ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡۖ أَفَتَأۡتُونَ ٱلسِّحۡرَ وَأَنتُمۡ تُبۡصِرُونَ
3. دلێت وان د مژویل و بێ ئاگەهن، و ئەوێت ستەمكار پستەپستێ د ناڤبەرا خۆدا دكەن، و دبێژن: ئەرێ ما موحەممەد ژی نە مرۆڤە وەكی هەوە؟ ڤێجا هوین چاوا ل دویڤ سحرێ دچن و هوین ب خۆ دبینن [كو سحرە].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ رَبِّي يَعۡلَمُ ٱلۡقَوۡلَ فِي ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
4. [پێغەمبەری] گۆت: ب ڕاستی خودایێ من هەر گۆتنەكا د ئەرد و ئەسماناندا دئێتەكرن، ژێ ب ئاگەهە [ڤێجا چاوا پستەپستا هەوە دێ ل بەر بەرزەبیت]، و ئەو ب خۆ گوهدێر و زێدە زانایە [ئاگەهـ ژ هەمی گۆتن و پستەپستان هەیە، و چو ل بەر بەرزە نابیت].
Tefsiret në gjuhën arabe:
بَلۡ قَالُوٓاْ أَضۡغَٰثُ أَحۡلَٰمِۭ بَلِ ٱفۡتَرَىٰهُ بَلۡ هُوَ شَاعِرٞ فَلۡيَأۡتِنَا بِـَٔايَةٖ كَمَآ أُرۡسِلَ ٱلۡأَوَّلُونَ
5. و گۆتن [ئەڤا موحەممەد دبێژیت نەوەحییە]: تێكەلەخەون و خەونڕۆژكن، و دبیت هەما ژ دەڤ خۆ [ئەڤ قورئانە] چێكربیت، و ژ درەو ب بال خودێڤە لێدابیت، و دبیت هەلبەستڤان بیت [و ئەگەر وەسا نینە] پا بلا وەكی وان پێغەمبەرێت بەری وی هاتینە هنارتن، موعجیزەیەكێ بۆ مە بینیت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
مَآ ءَامَنَتۡ قَبۡلَهُم مِّن قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَآۖ أَفَهُمۡ يُؤۡمِنُونَ
6. خەلكێ چو ژ وان گوندان، ئەوێت بەری قورەیشییان مە د هیلاك برین، باوەری ب وان موعجیزەیان نەئینایییە، ئەوێت وان ژ پێغەمبەرێت خۆ خواستین، ڤێجا ئەو دێ باوەرییێ پێ ئینن؟ [ئەگەر ببینن، نە‌و.. ئەو ببینن ژی باوەرییێ پێ نائینن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا قَبۡلَكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِمۡۖ فَسۡـَٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ
7. و مە بەری تە چو پێغەمبەر نەهنارتینە، و وەحی بۆ هنارتبیت ئەگەر زەلام نەبن [ئانكو مرۆڤ بوون، نە ملیاكەت بوون]، ڤێجا ئەگەر هوین ڤێ‌ نەزانن پسیارا زانا و خودان كتێبان بكەن [كا پێغەمبەر هاتییە، ئەگەر مرۆڤ نەبیت و زەلام نەبیت؟].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَا جَعَلۡنَٰهُمۡ جَسَدٗا لَّا يَأۡكُلُونَ ٱلطَّعَامَ وَمَا كَانُواْ خَٰلِدِينَ
8. و مە ئەو پێغەمبەر نەكربوونە لەشەكێ وەسا، كو خوارنێ نەخۆن و مرن بۆ وان نەبیت [ئەو ژی وەكی هەر مرۆڤەكێ هەبیت دمرن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
ثُمَّ صَدَقۡنَٰهُمُ ٱلۡوَعۡدَ فَأَنجَيۡنَٰهُمۡ وَمَن نَّشَآءُ وَأَهۡلَكۡنَا ٱلۡمُسۡرِفِينَ
9. پاشی ئەو پەیمانا مە دایییە وان [كو ئەم وان ڕزگار بكەین، و نەیارێت وان بەرئاتاف بكەین]، مە ب جهـ كر و ڕاست دەرئێخست، ڤێجا ئەو و ئەوێت مە بڤێن، مە رزگار كرن، و ئەوێت زێدە د گاوری و بەرزەبوونێدا چۆیین، مە بەرئاتاف كرن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكُمۡ كِتَٰبٗا فِيهِ ذِكۡرُكُمۡۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
10. ب سویند [گەلی مرۆڤان] مە كتێبەك بۆ هەوە ئینایییە خوارێ، سەربلندییا هەوە یا تێدا، ئەرێ ما هوین تێ ناگەهن؟
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَكَمۡ قَصَمۡنَا مِن قَرۡيَةٖ كَانَتۡ ظَالِمَةٗ وَأَنشَأۡنَا بَعۡدَهَا قَوۡمًا ءَاخَرِينَ
11. و خەلكێ گەلە گوندان ستەمكار بوون، مە هەمی د هیلاك برن، و مە هندەك ملەتێت دی د دویڤ وانڕا ئینان.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَلَمَّآ أَحَسُّواْ بَأۡسَنَآ إِذَا هُم مِّنۡهَا يَرۡكُضُونَ
12. ڤێجا وەختێ وان ئیزایا مە دیتی و پێ حەسیایین، ل خۆ دان و ژێ ڕەڤین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَا تَرۡكُضُواْ وَٱرۡجِعُوٓاْ إِلَىٰ مَآ أُتۡرِفۡتُمۡ فِيهِ وَمَسَٰكِنِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُسۡـَٔلُونَ
13. [ملیاكەت دێ بێژنێ] نەكەنە غار و نەڕەڤن، و ل وان نیعمەتان بزڤڕن، ئەوێت هوین پێ بەتران بوویین، و ل خانییێت خۆ بزڤڕن، بەلكی پسیار ژ هەوە بێتەكرن [كا ئەڤە چیە ب سەرێ هەوە هاتی، و كا دێ چاوا خۆ ژێ پارێزن، هەر ژ لەكەڤە].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
14. گۆتن: وەی ئیزا و نەخۆشی بۆ مە بیت، و خۆلی ب سەرێ مە وەربیت، ب ڕاستی ئەم د ستەمكار بوویین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَمَا زَالَت تِّلۡكَ دَعۡوَىٰهُمۡ حَتَّىٰ جَعَلۡنَٰهُمۡ حَصِيدًا خَٰمِدِينَ
15. ڤێجا بێ ڤەبڕین، ئەڤە نفرینا وان بوو [وەی خۆلی ب سەرێ مە وەربیت]، هەتا مە ئەو وەكی گیایێ دوری لێ كرین و تەمراندین [بێ دەنگ كرین].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا لَٰعِبِينَ
16. و مە ئەرد و ئەسمان و هندی د ناڤبەرا واندا هەی، بێ مفا و ژ قەستا نەدایینە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَوۡ أَرَدۡنَآ أَن نَّتَّخِذَ لَهۡوٗا لَّٱتَّخَذۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّآ إِن كُنَّا فَٰعِلِينَ
17. و ئەگەر مە ڤیابایە خۆ ب تشتەكیڤە مژویل بكەین [وەكی كوڕی و ژنێ ]، دا تشتەكی ل دەڤ خۆ بۆ خۆ گرین [نە ئەوێت هوین دبێژن]، ئەگەر ئەم ئەو باینە یێت مە وەكربایە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
بَلۡ نَقۡذِفُ بِٱلۡحَقِّ عَلَى ٱلۡبَٰطِلِ فَيَدۡمَغُهُۥ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٞۚ وَلَكُمُ ٱلۡوَيۡلُ مِمَّا تَصِفُونَ
18. [نە‌و.. وەنینە وەكی ئەو دبێژن] بەلێ ئەم هەقی و ڕاستییێ ب سەر پویچییێ‌ دئێخین، [هەقی و ڕاستی] پویچییێ‌ ناهێلیت و پویچ دكەت، ڤێجا پویچی دچیت و نامینیت، و ئیزا و نەخۆشی بۆ هەوە بیت ژ بەر وان سالۆخەتێت هوین ب بال خودێڤە لێ ددەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَمَنۡ عِندَهُۥ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَلَا يَسۡتَحۡسِرُونَ
19. و هندی د ئەرد و ئەسماناندا هەمی یێ خودێیە، و ئەوێت ل دەڤ ژی [ئانكو ملیاكەت] خۆ ل سەر پەرستنا وی مەزن ناكەن، و قەت ناوەستن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
يُسَبِّحُونَ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ لَا يَفۡتُرُونَ
20. شەڤ و ڕۆژان، خودێ ژ هەمی كێماسییان پاقژ دكەن، و سست نابن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَمِ ٱتَّخَذُوٓاْ ءَالِهَةٗ مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ هُمۡ يُنشِرُونَ
21. یان ژی وان هندەك پەرستی بۆ خۆ ل ئەردی گرتینە، ئەو [پەرستی] مرییان ساخ دكەن [ب ڕوح دئێخن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَوۡ كَانَ فِيهِمَآ ءَالِهَةٌ إِلَّا ٱللَّهُ لَفَسَدَتَاۚ فَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ رَبِّ ٱلۡعَرۡشِ عَمَّا يَصِفُونَ
22. و ئەگەر ژ بلی خودێ هندەك پەرستی د ئەرد و ئەسماناندا هەبانە، دا ئەرد و ئەسمان ب سەرێكدا ئێن و وێران بن، ڤێجا پاك و پاقژی بۆ خودێ بن خودانێ عەرشی، ژ وێ سالۆخەتا ئەو ب بالڤە لێ ددەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَا يُسۡـَٔلُ عَمَّا يَفۡعَلُ وَهُمۡ يُسۡـَٔلُونَ
23. و پسیار ژێ نائێتەكرن كا چ دكەت، بەلێ پسیار ژ وان دێ ئێتەكرن [كا وان چ دكر چونكی ئەو بەندەنە و بەندە ژی ژ كارێ خۆ یێ بەرپرسە].
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَمِ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗۖ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡۖ هَٰذَا ذِكۡرُ مَن مَّعِيَ وَذِكۡرُ مَن قَبۡلِيۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ ٱلۡحَقَّۖ فَهُم مُّعۡرِضُونَ
24. ئەرێ وان هندەك پەرستییێت دی شوینا خودێ بۆ خۆ كرینە خودێ؟ [هەی موحەممەد] بێژە وان: [ئەگەر ڕاستە ئەو بوتێت هوین دپەرێسن خودێنە، وەكی هوین دبێژن] بەلگە و نیشانا خۆ [ل سەر خوداتییا وان] بینن [و هوین نەشێن چونكی وەسا نینە] و ئەڤە، ئەو كتێبا بۆ من هاتی و كتێبێت بەری من ژی هاتین [چو بەلگە و نیشان بۆ پشتەڤانییا هەوە تێدا نینن]، بەلكی باراپتر ژ موشركان هەقییێ نوزانن، ڤێجا لەوا ڕوییێ خۆ ژێ وەردگێڕن و ژێ بێ ئاگەهن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِيٓ إِلَيۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ
25. و مە چو پێغەمبەر بەری تە نەهنارتینە، ئەگەر مە وەحی بۆ نەهنارتبیت، و مە نە گۆتبیتێ چو پەرستییێت ڕاست و دورست ژ من پێڤەتر نینن، ڤێجا من ب تنێ بپەرێسن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۚ بَلۡ عِبَادٞ مُّكۡرَمُونَ
26. و گۆتن: خودایێ دلۆڤان زاڕۆكێت بۆ خۆ چێكرین، و ئەو ب خۆ یێ پاك و پاقژە ژ ڤێ چەندێ، و [ئەوێت ئەو دكەنە زاڕۆك بۆ خودێ كو ملیاكەتن] بەندەیێت وی یێت ب ڕێز و ڕویمەتن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَا يَسۡبِقُونَهُۥ بِٱلۡقَوۡلِ وَهُم بِأَمۡرِهِۦ يَعۡمَلُونَ
27. و ئەو [ملیاكەت] چو ئاخڤتنان ناكەن بەری ئاخڤتنا خودێ [هەتا خودێ نەبێژیت و فەرمانێ نەدەت، نائاخڤن]، و ئەو ب خۆ ل بەر ئەمرێ وی د ڕاوەستیاینە و بێ ئەمرییا وی ناكەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ وَلَا يَشۡفَعُونَ إِلَّا لِمَنِ ٱرۡتَضَىٰ وَهُم مِّنۡ خَشۡيَتِهِۦ مُشۡفِقُونَ
28. و خودێ دزانیت كا وان چ كرییە و كا دێ چ كەن [ئەو چو كار و گۆتنان بێی خودێ ناكەن]، و مەهدەرێ بۆ كەسێ ناكەن، بۆ وی نەبیت یێ خودێ پێ خۆش و بۆ بڤێت [ئەو ژی خودانێت خۆ و ڤێ گۆتنێنە (لا إله إلا الله) ]، و ئەو [ملیاكەت] بەردەوام د ترسا خودێدانە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
۞ وَمَن يَقُلۡ مِنۡهُمۡ إِنِّيٓ إِلَٰهٞ مِّن دُونِهِۦ فَذَٰلِكَ نَجۡزِيهِ جَهَنَّمَۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ
29. و هەر ئێكێ [ژ ملیاكەتان] بێژیت: ئەز پەرستیمە شوینا خودێ، ئەم دێ دۆژەهێ كەینە جزایێ وی، و هۆسا ئەم ستەمكاران جزا دكەین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَوَلَمۡ يَرَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ كَانَتَا رَتۡقٗا فَفَتَقۡنَٰهُمَاۖ وَجَعَلۡنَا مِنَ ٱلۡمَآءِ كُلَّ شَيۡءٍ حَيٍّۚ أَفَلَا يُؤۡمِنُونَ
30. ئەرێ ما ئەوێت گاوربوویین، نەددیتن و هزرا خۆ ناكەن كو ب ڕاستی ئەرد و ئەسمان پێكڤەبوون، ڤێجا مە ژێكڤەكرن، و هەر تشتەكێ خودان ڕوح مە یێ ژ ئاڤێ چێكری، ئەرێ د گەل ڤێ ژی هێژ ئەو باوەرییێ نائینن؟!
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَجَعَلۡنَا فِي ٱلۡأَرۡضِ رَوَٰسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمۡ وَجَعَلۡنَا فِيهَا فِجَاجٗا سُبُلٗا لَّعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ
31. و مە چیایێت بنەجهـ یێت ئێخستینە د ئەردیدا، دا نەئێت و نەچیت [ژ جهـ نەچیت]، و مە ڕێكێت فرەهـ یێت ئێخستینە تێدا، دا ئەو ب سەر كاروبارێت خۆ هەلببن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَجَعَلۡنَا ٱلسَّمَآءَ سَقۡفٗا مَّحۡفُوظٗاۖ وَهُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِهَا مُعۡرِضُونَ
32. و مە ئەسمان یێ كرییە بانەكێ پارستی [ژ كەڤتنێ]، و ئەو ژ نیشان و بەلگەیێت مە كرینە تێدا [وەكی ڕۆژێ و هەیڤێ و ستێران] بێ ئاگەهن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَهُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ كُلّٞ فِي فَلَكٖ يَسۡبَحُونَ
33. و خودێ ئەوە، یێ شەڤ و ڕۆژ، و ڕۆژ و هەیڤ دایین، و هەر ئێك د چەرخا خۆدا دچیت و دگەڕیت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَا جَعَلۡنَا لِبَشَرٖ مِّن قَبۡلِكَ ٱلۡخُلۡدَۖ أَفَإِيْن مِّتَّ فَهُمُ ٱلۡخَٰلِدُونَ
34. و مە بۆ كەسێ بەری تە، نەمری [هەروهەر ساخی] نەدایییە، ئەرێ ئەگەر تو مری ئەو نامرن؟ [ئەڤ ئایەتە د دەرهەقێ واندا هاتە خوارێ ئەوێت دگۆتن: ئەم دێ خۆ لێ گرین هەتا دمریت، و وان هزر نەدكر ئەو ژی دێ مرن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِۗ وَنَبۡلُوكُم بِٱلشَّرِّ وَٱلۡخَيۡرِ فِتۡنَةٗۖ وَإِلَيۡنَا تُرۡجَعُونَ
35. ب ڕاستی هەر نەفسەكا هەبیت دێ مریت، و ئەم هەوە ب قەنجی و خرابییان دجەڕبینین، و هەر هوین دێ ب بال مەڤە زڤڕن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَإِذَا رَءَاكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِن يَتَّخِذُونَكَ إِلَّا هُزُوًا أَهَٰذَا ٱلَّذِي يَذۡكُرُ ءَالِهَتَكُمۡ وَهُم بِذِكۡرِ ٱلرَّحۡمَٰنِ هُمۡ كَٰفِرُونَ
36. و وەختێ ئەوێت گاوربوویین تە دبینن تڕانەیان ب تە دكەن، و دبێژنە ئێكدو: ئەڤەیە ب خرابی بەحسێ بوتێت هەوە دكەت؟ [و ئەو پێغەمبەری عەیبدار دبینن، كو بەحسێ بوتێت وان ب خرابی بكەت] و ئەو ب خۆ باوەرییێ نائینن كو خودایێ دلۆڤان یێ بێ هەڤال و هەڤپشكە، ڤێجا هەر وەختەكێ بەحسێ تاك و تەنیایییا خودایێ دلۆڤان هاتەكرن، پەسەند ناكەن و باوەرییێ پێ نائینن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
خُلِقَ ٱلۡإِنسَٰنُ مِنۡ عَجَلٖۚ سَأُوْرِيكُمۡ ءَايَٰتِي فَلَا تَسۡتَعۡجِلُونِ
37. مرۆڤ یێ ل سەر لەزێ هاتییە خۆرستكرن و چێكرن [بەری وەختی لەزێ ل تشتی دكەت]. [ئەڤ ئایەتە د دەرهەقێ قورەیشییاندا هاتییە خوارێ، وەختێ وان لەز ل وێ ئیزایێ دكر ئەوا پێغەمبەری ژێ دگۆت] نێزیك ئەز دێ نیشان و ئایەتێت خۆ نیشا هەوە دەم، ڤێجا لەزێ ل من نەكەن [كو ئەز بەری وەختێ دیاركری بۆ هەوە بینم].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا ٱلۡوَعۡدُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
38. و دبێژن: كا كەنگییە ئەو ژڤان [هاتنا ئیزایێ]، ئەگەر هوین ڕاست دبێژن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَوۡ يَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ حِينَ لَا يَكُفُّونَ عَن وُجُوهِهِمُ ٱلنَّارَ وَلَا عَن ظُهُورِهِمۡ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
39. ئەگەر ئەوێت گاوربوویین زانیبانە وەختێ ئاگر دۆماندۆرێت وان دگریت، ل وان دئێتە ئێك، و نەشێن ئاگری ژ سەروچاڤ و پشتێت خۆ بدەنە پاش، و هاریكاری و پشتەڤانی ژی بۆ وان نائێتەكرن، وان لەز ل ئیزایی نەدكر.
Tefsiret në gjuhën arabe:
بَلۡ تَأۡتِيهِم بَغۡتَةٗ فَتَبۡهَتُهُمۡ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ رَدَّهَا وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ
40. بەلێ ئەو ئیزا دێ ژ نشكەكێڤە بۆ وان ئێت، و دێ وان شەپرزە و مەندەهۆش كەت [و نوزانن كا چ بكەن]، و نەشێن پاشڤەببەن و دەرفەت ژی بۆ وان نائێتەدان كو ئەو بۆ خۆ تۆبە بكەن، و ل خۆ بزڤڕن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدِ ٱسۡتُهۡزِئَ بِرُسُلٖ مِّن قَبۡلِكَ فَحَاقَ بِٱلَّذِينَ سَخِرُواْ مِنۡهُم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
41. و ب سویند تڕانە ب پێغەمبەرێت بەری تە ژی یێت هاتینەكرن، ڤێجا تشتێ وان تڕانە پێ دكر، ب سەرێ وان هات و ئەو هنگاڤتن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلۡ مَن يَكۡلَؤُكُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ مِنَ ٱلرَّحۡمَٰنِۚ بَلۡ هُمۡ عَن ذِكۡرِ رَبِّهِم مُّعۡرِضُونَ
42. [هەی موحەممەد] بێژە: كیە هەوە ب شەڤ و ڕۆژ ژ ئیزایا خودایێ دلۆڤان دپارێزیت؟ بەلێ ئەو نە ئەون بیننە بیرا خۆ كو خودێیە وان دپارێزیت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَمۡ لَهُمۡ ءَالِهَةٞ تَمۡنَعُهُم مِّن دُونِنَاۚ لَا يَسۡتَطِيعُونَ نَصۡرَ أَنفُسِهِمۡ وَلَا هُم مِّنَّا يُصۡحَبُونَ
43. یان ژی وان ژ بلی مە هندەك پەرستییێت دی هەنە، وان ژ ئیزایا مە ددەنە پاش؟! ئەو [پەرستییێت وان گرتین] نەشێن هاریكارییا‏ خۆ بكەن [هەتا هاریكارییا‏ وان بكەن]، و بەڕەڤانییێ ژ وێ ئیزایێ ناكەن یا ئەم دئینینە سەرێ وان [یان هاریكاری ژ مە بۆ وان نائێتە دان].
Tefsiret në gjuhën arabe:
بَلۡ مَتَّعۡنَا هَٰٓؤُلَآءِ وَءَابَآءَهُمۡ حَتَّىٰ طَالَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡعُمُرُۗ أَفَلَا يَرَوۡنَ أَنَّا نَأۡتِي ٱلۡأَرۡضَ نَنقُصُهَا مِنۡ أَطۡرَافِهَآۚ أَفَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
44. و مە نیعمەت د گەل وان و باب و باپیرێت وان كرن، ژیەكێ درێژ د خۆشیاندا بۆراندین [ڤێجا وان هزر دكر ئەڤ نیعمەتە هەر دێ مینن، و ئەو هەر دێ د دنیایێدا ساخ مینن و نامرن، ڤێجا د سەرداچۆن]، ئەرێ ما ئەو نابینن [و تێناگەهن] ئەم ئەردێت وان ژ هەمی ڕەخانڤە كێم دكەین [ب دەستێت موسلمانانڤە دبەین، و ژ دەستێت وان دەردئێخین]، یان ژی ما ئەو نابینن ئەم ئەردێ‌ دێم بەرە بەرە كێم دكەین و بەر ئاڤێ‌ دئێحین، ڤێجا ئەون یێت سەركەڤتی [یان ئەمین]؟!
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلۡ إِنَّمَآ أُنذِرُكُم بِٱلۡوَحۡيِۚ وَلَا يَسۡمَعُ ٱلصُّمُّ ٱلدُّعَآءَ إِذَا مَا يُنذَرُونَ
45. [هەی موحەممەد] بێژە: ئەز بەس ب وەحییێ‌ هەوە هشیار دكەم و پێ دترسینم، بەلێ یێ كەڕ (نەبهیس) گول گازییێ‌ نابیت دەمێ دئێتە ئاگەهداركرن [ئانكو گەلی موشركان هوین وەكی مرۆڤێت كەڕن، هوین چو فایدەیی ژ ڤێ هشیاركرنێ نابینن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَئِن مَّسَّتۡهُمۡ نَفۡحَةٞ مِّنۡ عَذَابِ رَبِّكَ لَيَقُولُنَّ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
46. و ئەگەر پیچەكا ئیزایا خودایێ تە وان بگریت، دێ بێژن: وەی بۆ ئیزا و نەخۆشییا مە، ب ڕاستی ئەم یێت ستەمكار بوویین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَنَضَعُ ٱلۡمَوَٰزِينَ ٱلۡقِسۡطَ لِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَلَا تُظۡلَمُ نَفۡسٞ شَيۡـٔٗاۖ وَإِن كَانَ مِثۡقَالَ حَبَّةٖ مِّنۡ خَرۡدَلٍ أَتَيۡنَا بِهَاۗ وَكَفَىٰ بِنَا حَٰسِبِينَ
47. و ئەم ترازیێت ڕاست و دورست بۆ ڕۆژا قیامەتێ دێ دانین، ڤێجا كەسێ كێمترین ستەم ژی لێ نائێتەكرن [نە خێرێت وی كێم دبن، و نە ژی گونەهێت وی زێدە دبن]، خۆ ئەگەر [خرابی یان باشییا وی] تەمەتی دندكەكا تۆڤێ خەندەلكێ ژی بیت، ئەم دێ ئینین [و بۆ كێشین]، ژ خۆ بۆ حسێب و هەژمارتنێ، ئەم بەسی خۆینە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ ٱلۡفُرۡقَانَ وَضِيَآءٗ وَذِكۡرٗا لِّلۡمُتَّقِينَ
48. و ب سویند مە كتێبا جوداكەر [د ناڤبەرا هەقی و نەهەقییێدا] و ڕاستەڕێكەر، و یا ب بیرئین بۆ پارێزكاران، دا مووسایی و هاروونی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱلَّذِينَ يَخۡشَوۡنَ رَبَّهُم بِٱلۡغَيۡبِ وَهُم مِّنَ ٱلسَّاعَةِ مُشۡفِقُونَ
49. [پارێزكار ئەون] ئەوێت دەمێ ب تنێ [كو كەس وان نەبینیت ژی] ژ خودایێ خۆ دترسن، و ئەو خۆ ژ ڕۆژا قیامەتێ ژی دترسن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَهَٰذَا ذِكۡرٞ مُّبَارَكٌ أَنزَلۡنَٰهُۚ أَفَأَنتُمۡ لَهُۥ مُنكِرُونَ
50. و ئەڤ قورئانە شیرەت و بیرئینانەكا پیرۆزە، مە ئینایییە خوارێ، ڤێجا چاوا هوین باوەر ناكەن یا ژ دەڤ خودێ هاتی [هەر چەندە هوین دهەقینن، كو تەورات یا ژ دەڤ خودێ هاتی].
Tefsiret në gjuhën arabe:
۞ وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَآ إِبۡرَٰهِيمَ رُشۡدَهُۥ مِن قَبۡلُ وَكُنَّا بِهِۦ عَٰلِمِينَ
51. ب سویند مە تێگەهشتن و ڕاستەڕێكرن هەر ژ بچویكاتی دابوو ئیبراهیمی، و ب ڕاستی مە دزانی ئەو هێژایی دانا مەیە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَا هَٰذِهِ ٱلتَّمَاثِيلُ ٱلَّتِيٓ أَنتُمۡ لَهَا عَٰكِفُونَ
52. وەختێ گۆتییە بابێ خۆ و ملەتێ خۆ، ئەڤە چ بوت و پەیكەرن هوین پێڤەڕسیایین و دپەرێسن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُواْ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا لَهَا عَٰبِدِينَ
53. گۆتن: ب ڕاستی مە ددیت باب و باپیرێت مە ئەو دپەرستن [ئەم ژی ژ بەر ڤێ‌ چەندێ‌ وان دپەرێسین].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ لَقَدۡ كُنتُمۡ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُمۡ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
54. گۆت: ب ڕاستی هوین ب باب و باپیرێت خۆڤە یێت د بەرزەبوونەكا ئاشكەرادا.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا بِٱلۡحَقِّ أَمۡ أَنتَ مِنَ ٱللَّٰعِبِينَ
55. گۆتن: ئەرێ تە ڕاستی بۆ مە ئینایییە [ئانكو تو یێ مجدی]، یان ژی تو تڕانەیان بۆ خۆ ب مە دكەی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ بَل رَّبُّكُمۡ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ ٱلَّذِي فَطَرَهُنَّ وَأَنَا۠ عَلَىٰ ذَٰلِكُم مِّنَ ٱلشَّٰهِدِينَ
56. گۆت: [نەخێر ئەو نە خودایێت هەوەنە] بەلێ خودایێ هەوە خودانێ ئەرد و ئەسمانانە، ئەوێ ئەرد و ئەسمان چێكرین، و ئەز ل سەر ڤێ چەندێ [كو خودا خودایێ هەوەیە، و چێكەرێ ئەرد و ئەسمانانە] ژ شاهدامە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَتَٱللَّهِ لَأَكِيدَنَّ أَصۡنَٰمَكُم بَعۡدَ أَن تُوَلُّواْ مُدۡبِرِينَ
57. و سویند ب خودێ ئەز دێ بوتێت هەوە شكێنم، پشتی هوین ژ دەڤ دچن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَجَعَلَهُمۡ جُذَٰذًا إِلَّا كَبِيرٗا لَّهُمۡ لَعَلَّهُمۡ إِلَيۡهِ يَرۡجِعُونَ
58. ڤێجا [پشتی چۆیین] ئیبراهیمی هەمی بوتێت وان پرت پرت كرن، یێ مەزن تێ نەبیت، دا بۆ پسیارێ لێ بزڤڕن [پسیار ژێ بكەن كا كێ شكاندینە، و بزانن وان چو پێ چێ نابیت، یان ژی دا بزڤڕنە ئیبراهیمی، دا وی سەنەمی بۆ وان بكەتە نیشان كو ئەو یێت خەلەتن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُواْ مَن فَعَلَ هَٰذَا بِـَٔالِهَتِنَآ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
59. [وەختێ زڤڕین و هۆسا بوتێت خۆ شكاندی و پرت پرت كری دیتین] گۆتن: كێ ئەڤە ب سەرێ پەرستییێت مە ئیناییە؟ كێ وەكربیت، ب ڕاستی ئەو ژ ستەمكارانە [و دڤێت بێتە جزاكرن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُواْ سَمِعۡنَا فَتٗى يَذۡكُرُهُمۡ يُقَالُ لَهُۥٓ إِبۡرَٰهِيمُ
60. گۆتن: مە یا بهیستی، لاوەكی ب خرابی بەحسێ وان دكر، دبێژنێ ئیبراهیم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُواْ فَأۡتُواْ بِهِۦ عَلَىٰٓ أَعۡيُنِ ٱلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَشۡهَدُونَ
61. گۆتن: كا وی بیننە پێش چاڤێت خەلكی، دا ئەوێت دنیاسن شادەیییێ ل سەر بدەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُوٓاْ ءَأَنتَ فَعَلۡتَ هَٰذَا بِـَٔالِهَتِنَا يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ
62. [وەختێ ئیبراهیم ئینایین] گۆتن: هەی ئیبراهیم ئەرێ تە ئەڤە ب سەرێ پەرستییێت مە ئینایییە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ بَلۡ فَعَلَهُۥ كَبِيرُهُمۡ هَٰذَا فَسۡـَٔلُوهُمۡ إِن كَانُواْ يَنطِقُونَ
63. [ئیبراهیمی] گۆت: [نە‌و.. من وەنەكرییە] بەلكی یێ ژ هەمییان مەزنتر یا وەكری، ڤێجا پسیارا وان [بوتێت شكەستی] بكەن ئەگەر ئەو بن یێت باخڤن [یان تێ بگەهن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَرَجَعُوٓاْ إِلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ فَقَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ أَنتُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
64. ڤێجا [ئەو بوتپەرست] ل خۆ زڤڕین [وان ب خۆ گۆتە ئێكدو پشتی بۆ وان دیاربووی، ئەو بوتێت وان دپەرستن هندەك لەشێت هشكن، و وان ستەما ل خۆ كری وەختێ ئەو پەرستین یێت نەشێن باخڤن]، و گۆتن: ب ڕاستی هوین یێت ستەمكارن [ئانكو ئەم یێت ستەمكارین وەختێ ئەم ڤان دپەرێسین، نە ئەوێ ئەو شكاندین].
Tefsiret në gjuhën arabe:
ثُمَّ نُكِسُواْ عَلَىٰ رُءُوسِهِمۡ لَقَدۡ عَلِمۡتَ مَا هَٰٓؤُلَآءِ يَنطِقُونَ
65. پاشی زڤڕینە سەر نەزانین و ڕكمانا خۆ، و گۆتن: نێ تو ژی دزانی ئەڤ بوتە نائاخڤن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ أَفَتَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَا يَضُرُّكُمۡ
66. [ئیبراهیمی] گۆت: ڤێجا پا چاوا هوین وان شوینا خودێ دپەرێسن، ئەوێت نە چو مفایی دگەهیننە هەوە و نە چو زیانێ.
Tefsiret në gjuhën arabe:
أُفّٖ لَّكُمۡ وَلِمَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
67. ئۆف بۆ هەوە و بۆ وان یێت هوین شوینا خودێ دپەرێسن، ما هوین ئاقلەكی بۆ خۆ ناگرن [بزانن هوین یێت خەلەتن، وەختێ هوین وان دپەرێسن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُواْ حَرِّقُوهُ وَٱنصُرُوٓاْ ءَالِهَتَكُمۡ إِن كُنتُمۡ فَٰعِلِينَ
68. [ڤێجا وەختێ چو نیشان و دەلیل د دەست واندا نەماین] گۆتن: ئیبراهیمی بسۆژن و پەرستییێت خۆ ب سەربێخن، ئەگەر هەوە ل بەرە هوین تشتەكی ل ئیبراهیمی بكەن [هۆسا هوین دێ تۆلا بوتێت خۆ ڤەكەن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلۡنَا يَٰنَارُ كُونِي بَرۡدٗا وَسَلَٰمًا عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ
69. [پشتی وان ئیبراهیم هاڤێتییە ناڤ ئاگری] مە گۆتە [ئاگری] ئاگرۆ بۆ ئیبراهیمی سار ببە، و بۆ وی ببە سلامەتی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَأَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَخۡسَرِينَ
70. و وان دڤیا ئیبراهیمی ب ئاگری بسۆژن، بەلێ مە ئەو خوسارەتتر و زیانكارتر لێ كرن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَنَجَّيۡنَٰهُ وَلُوطًا إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَا لِلۡعَٰلَمِينَ
71. و مە ئەو [ئیبراهیم] و (لوط) پێغەمبەر ژ وان قورتالكرن، و مە برنە ئەردێ مە بۆ خەلكی پیرۆزكری، و تژی خێر و بەرەكەت كری.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ نَافِلَةٗۖ وَكُلّٗا جَعَلۡنَا صَٰلِحِينَ
72. و [پشتی مە قورتالكری] مە ئیسحاق دایێ، و یەعقووب ژی د سەرڕا زێدەیی دوعایا وی، مە دایێ، و مە ئەو هەمی [ئیبراهیم، (لوط)، ئیسحاق، یەعقووب] كرنە خودانێت خێرێ و باشییێ‌.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَئِمَّةٗ يَهۡدُونَ بِأَمۡرِنَا وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡهِمۡ فِعۡلَ ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَإِقَامَ ٱلصَّلَوٰةِ وَإِيتَآءَ ٱلزَّكَوٰةِۖ وَكَانُواْ لَنَا عَٰبِدِينَ
73. و مە ئەو كرنە پێشی، ب فەرمانا مە ڕاستەڕێكرنێ دكەن، و مە وەحی بۆ وان هنارت كو كارێت چاك بكەن، و نڤێژان بكەن، و زەكاتێ بدەن، و هەمییان ئەم دپەرستین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلُوطًا ءَاتَيۡنَٰهُ حُكۡمٗا وَعِلۡمٗا وَنَجَّيۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡقَرۡيَةِ ٱلَّتِي كَانَت تَّعۡمَلُ ٱلۡخَبَٰٓئِثَۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمَ سَوۡءٖ فَٰسِقِينَ
74. و (لوط) ژی مە كربوو پێشی، و مە پێغەمبەراتی و تێگەهشتن و زانین دابوویێ، و مە ئەو ژ وی گوندێ پویچاتی دكرن [كو زەلام تالۆقی زەلامی دبوو] ڕزگار كر، ب ڕاستی ئەو ملەتەكێ خراب و ژ ڕێ دەركەڤتی بوون.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَأَدۡخَلۡنَٰهُ فِي رَحۡمَتِنَآۖ إِنَّهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
75. و مە ئەو [(لوط) پێغەمبەر] ئێخستە د ناڤ دلۆڤانییا خۆدا، ب ڕاستی ئەو ژ قەنجان بوو.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَنُوحًا إِذۡ نَادَىٰ مِن قَبۡلُ فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ فَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
76. و بەری ڤان پێغەمبەران، نووحی ژی گازی خودایێ خۆ كر [كو ئەم وی ڕزگار بكەین و ملەتێ وی د هیلاك ببەین، پشتی بێ هیڤی بووی ئەو باوەرییێ بینن]، ڤێجا مە دوعایا وی قەبویل كر، و مە ئەو و مالا وی ژ تۆفانێ، و كۆڤانەكا مەزن رزگار كرن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَنَصَرۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمَ سَوۡءٖ فَأَغۡرَقۡنَٰهُمۡ أَجۡمَعِينَ
77. و مە ئەو ژ وی ملەتێ نیشان و ئایەتێت مە درەو ددانان، پاراست و بەڕەڤانی ژێ كر [كو نەشێن چو ئەزیەتێ بگەهیننێ]، ب ڕاستی ئەو ملەتەكێ خراب بوون، ڤێجا ژ بەر هندێ مە ئەو هەمی [بچویك و مەزن] د ئاڤێدا خەندقاندن [چونكی یێت بەردەوام بوون ل سەر گونەهێ].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَدَاوُۥدَ وَسُلَيۡمَٰنَ إِذۡ يَحۡكُمَانِ فِي ٱلۡحَرۡثِ إِذۡ نَفَشَتۡ فِيهِ غَنَمُ ٱلۡقَوۡمِ وَكُنَّا لِحُكۡمِهِمۡ شَٰهِدِينَ
78. و بەحسێ داوود و سولەیمانی بكە وەختێ هەردووكان حوكم د دەرهەقێ زەڤییا چاندیدا كری، وەختێ پەزێ هندەكان ب شەڤ كەڤتییە د ناڤدا [و پویچ كری] [و هەردووكان شریعەت د ناڤبەرا هەردو جویناندا دكر، خودانێت پەزی و یێت زەڤییێ]، و ئەم ل سەر حوكمێ هەردوكان شاهد بوویین، و مە ئاگەهـ ژێ هەبوو [و داوودی گۆت: دڤێت خودانێ پەزی، پەزێ خۆ شوینا زیانا (زەرەرا) گەهشتییە زەڤییا چاندی، بدەتە خودانێ زەڤییێ].
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَفَهَّمۡنَٰهَا سُلَيۡمَٰنَۚ وَكُلًّا ءَاتَيۡنَا حُكۡمٗا وَعِلۡمٗاۚ وَسَخَّرۡنَا مَعَ دَاوُۥدَ ٱلۡجِبَالَ يُسَبِّحۡنَ وَٱلطَّيۡرَۚ وَكُنَّا فَٰعِلِينَ
79. و مە سولەیمان ب ڤی حوكمی تێگەهاند [و گۆت: دڤێت پەزی بدەینە ڤ خودانێ زەڤییێ، مفایی بۆ خۆ ژێ وەرگریت و زەڤییێ‌ بدەینە ڤ خودانێ پەزی، و چاڤێ خۆ بدەتە زەڤییێ‌ هەتا وەكی وێ شەڤێ لێ دكەت، ئەو شەڤا پەزێ وی كەڤتییێ، پاشی ئەو [خودانێ پەزی] زەڤییێ‌ بۆ بهێلیت و یێ دی ژی پەزێ وی بۆ بهێلیت، ئینا داوودی گۆت دێ حوكم ئەو بیت یێ تە گۆتی]، و مە پێغەمبەراتی و زانین و تێگەهشتن دابوونە هەردوكان، و مە چیا و تەیر و تەوال بۆ داوودی سەرنەرم كربوون، د گەل وی حەمد و تەسبیحا خودێ دكرن، و ئەم ڤان تشتان دشێین بكەین، و ئەم دكەین ژی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَعَلَّمۡنَٰهُ صَنۡعَةَ لَبُوسٖ لَّكُمۡ لِتُحۡصِنَكُم مِّنۢ بَأۡسِكُمۡۖ فَهَلۡ أَنتُمۡ شَٰكِرُونَ
80. و مە چێكرنا زری و كومزریان نیشا داوودی دابوو، دا هەوە ژ چەكێ دژمنێ هەوە بپارێزیت، ئەرێ هوین سوپاسییا ڤان نیعمەتان دكەن؟ [ئانكو سوپاسییا ڤان نیعمەتان بكەن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلِسُلَيۡمَٰنَ ٱلرِّيحَ عَاصِفَةٗ تَجۡرِي بِأَمۡرِهِۦٓ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَاۚ وَكُنَّا بِكُلِّ شَيۡءٍ عَٰلِمِينَ
81. و مە هوڕەبا بۆ سولەیمانی سەرنەرم كربوو، ب ئەمرێ وی بچیتە وی جهێ مە پیرۆز كری، و تژی خێر و بەرەكەت كری [كو ئەردێ شامێیە]، و ب ڕاستی مە ئاگەهـ ژ هەمی تشتی هەبوو [ئانكو هەمی تشت ب زانین و ب ئەمرێ مە چێ دبوو].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمِنَ ٱلشَّيَٰطِينِ مَن يَغُوصُونَ لَهُۥ وَيَعۡمَلُونَ عَمَلٗا دُونَ ذَٰلِكَۖ وَكُنَّا لَهُمۡ حَٰفِظِينَ
82. و ژ شەیتانان، مە هندەك بۆ سەرنەرم كربوون، خۆ بۆ نقۆم دكرنە بنێ دەریایان، دا بۆ لۆلۆ و مەرجانان دەربێخن، و ژ بلی ڤی ژی، شۆلەكێ دی ژی بۆ دكر [وەكی ئاڤاكرنا باژێران، و ئاڤاهییێت بلند، یێت كو مرۆڤ نەشێن پێ ڕاببن]، و ئەم بۆ وان پارێزڤان بوویین [دا ئەو خرابییێ نەكەن، و ژ ئەمرێ سولەیمانی دەرنەكەڤن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
۞ وَأَيُّوبَ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَسَّنِيَ ٱلضُّرُّ وَأَنتَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ
83. و ئەییووب وەختێ نەساخ بووی گازی خودایێ خۆ كر، خودێوۆ ب ڕاستی دەردەكێ گران ئەز یێ گرتیم، و تو ژ هەمی دلۆڤانان دلۆڤانتری.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ فَكَشَفۡنَا مَا بِهِۦ مِن ضُرّٖۖ وَءَاتَيۡنَٰهُ أَهۡلَهُۥ وَمِثۡلَهُم مَّعَهُمۡ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَذِكۡرَىٰ لِلۡعَٰبِدِينَ
84. ئینا مە دوعایا وی قەبویل كر، و ئەو دەردێ گرتی، مە ژێ دا پاش، و مە كوڕ و كچێت وی، و جارەكا دی تەمەتی وان ژ دلۆڤانییا خۆ دانێ، دا عیبادەتكەر بیرا خۆ بینن، و بێنا خۆ فرەهـ بكەن، هەروەكی ئەییووبی بێنا خۆ فرەهكری.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِدۡرِيسَ وَذَا ٱلۡكِفۡلِۖ كُلّٞ مِّنَ ٱلصَّٰبِرِينَ
85. و بەحسێ ئیسماعیل و ئدریس و (ذا الكفل) بكە، كو هەمی ژ دەستەكا سەبركێشان بوون.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَأَدۡخَلۡنَٰهُمۡ فِي رَحۡمَتِنَآۖ إِنَّهُم مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
86. مە ژی ئەو ئێخستنە د ناڤ دلۆڤانییا خۆدا [د ناڤ پێغەمبەراتییێ یان بەحەشتێدا]، ب ڕاستی ئەو ژ باشان بوون.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَذَا ٱلنُّونِ إِذ ذَّهَبَ مُغَٰضِبٗا فَظَنَّ أَن لَّن نَّقۡدِرَ عَلَيۡهِ فَنَادَىٰ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ أَن لَّآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنتَ سُبۡحَٰنَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
87. و بەحسێ خودانێ نەهنگی بكە، وەختێ كەربگرتی دەركەڤتی، و هزركر ئەم ب چو جزایان وی تەنگاڤ ناكەین [ڤێجا ئەو ژ گەمییێ‌ هاتە هاڤێتن، و نەهنگی داعویرا]، ئینا د تاریستاناندا [تارییا شەڤێ، تارییا دەریایێ و تارییا زكێ نەهنگی] هەواركر.. خودێوۆ ب ڕاستی ژ بلی تە چو پەرستی نینن، پاكی و پاقژی [ژ هەمی كێماسییان] هەر بۆ تەیە، ب ڕاستی [ئەز هێژایی ڤی جزاییمە و]، من ستەم ل خۆ كر.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ وَنَجَّيۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡغَمِّۚ وَكَذَٰلِكَ نُـۨجِي ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
88. ڤێجا مە دوعایا وی قەبویل كر، و مە ئەو ژ كۆڤان و تەنگاڤییێ‌ ڕزگاركر، و هۆسا ئەم خودان باوەران [ژ تەنگاڤیان] ڕزگار دكەین [ئەگەر هەوارا خۆ بگەهیننە مە].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَزَكَرِيَّآ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥ رَبِّ لَا تَذَرۡنِي فَرۡدٗا وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡوَٰرِثِينَ
89. و بەحسێ [پێغەمبەرێ مە] زەكەرییای بكە، وەختێ گازی خودایێ خۆ كری، خودێوۆ، من نەهێلە ب تنێ [بێ كوڕ.. كو ئەو كوڕ ببیتە وێرسێ من و جهێ من بگریت، و ئەگەر تو نەدەیە من ژی، ئەز ب خەم ناكەڤم]، ب ڕاستی تو باشترین وێرسی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ وَوَهَبۡنَا لَهُۥ يَحۡيَىٰ وَأَصۡلَحۡنَا لَهُۥ زَوۡجَهُۥٓۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ يُسَٰرِعُونَ فِي ٱلۡخَيۡرَٰتِ وَيَدۡعُونَنَا رَغَبٗا وَرَهَبٗاۖ وَكَانُواْ لَنَا خَٰشِعِينَ
90. مە دوعایا وی قەبویل كر و مە یەحیا دایێ، و مە ژنا وی ب بچویك ئێخست [كو بەری هنگی بچویك نەدبوون]، [مە دوعایێت وان پێغەمبەران قەبویلكرن] چونكی ب ڕاستی وان لەز ل خێران دكرن، و ژ ترسا ئیزایا مە، و تەمایی بۆ نیعمەتێت مە دوعا ژ مە دكرن، و وان بەس بۆ مە خۆ دشكاندن، و ل بەر فەرمانا مە د ڕاوەستیایی بوون.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَٱلَّتِيٓ أَحۡصَنَتۡ فَرۡجَهَا فَنَفَخۡنَا فِيهَا مِن رُّوحِنَا وَجَعَلۡنَٰهَا وَٱبۡنَهَآ ءَايَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ
91. و بەحسێ مەریەمێ بكە، ئەوا خۆ دەهمەن پاقژ ڕاگرتی و پارستی، و مە فەرمانا جبریلی كر پفكەتە سینگێ وێ [و مە عیسا ئێخستە زكێ وێ]، و مە ئەو و كوڕێ وێ، كرنە نیشانەك [ل سەر دەستهەلاتدارییا خودێ] بۆ هەمی خەلكی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّ هَٰذِهِۦٓ أُمَّتُكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَأَنَا۠ رَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُونِ
92. ب ڕاستی ئەڤ دینە، دینێ ئیسلامێ [دینێ تەوحیدێیە، و دینێ هەمی پێغەمبەرانە] دینەكێ ب تنێیە، [ئانكو ئێك دینە و ئەوە یێ هەمی پێغەمبەر پێ هاتین] و ئەز خودایێ هەوەمە، ڤێجا [گەلی موسلمانان] پەرستنا من ب تنێ بكەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَتَقَطَّعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡۖ كُلٌّ إِلَيۡنَا رَٰجِعُونَ
93. [ئەڤ پێغەمبەرە وەكی خەلەكێت زنجیران ل دویڤ ئێك هاتینە، و هەمی ئێك دین بوون، دینێ وان دینێ تەوحیدێ بوو] و دویكەڤتییێت وان ل سەر دینێ خۆ ژێك ڤەقەتیان، و بوونە دەستەك دەستەك و ژێك جودا بوون، و هەمی دێ هەر ب بال مەڤە زڤڕن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا كُفۡرَانَ لِسَعۡيِهِۦ وَإِنَّا لَهُۥ كَٰتِبُونَ
94. ڤێجا هەر كەسێ كار و كریارێت باش بكەت و باوەری ژی هەبیت، بزاڤا وی بەرزە نابیت، و ئەم هەمی كار و كریارێت وی بۆ دنڤێسین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَحَرَٰمٌ عَلَىٰ قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَآ أَنَّهُمۡ لَا يَرۡجِعُونَ
95. و ل خەلكێ وی گوندی ئەوێ مە [ژ بەر خرابییا وان] د هیلاك بری، حەرام بیت ئەو جارەكا دی بزڤڕنە دنیایێ.
Tefsiret në gjuhën arabe:
حَتَّىٰٓ إِذَا فُتِحَتۡ يَأۡجُوجُ وَمَأۡجُوجُ وَهُم مِّن كُلِّ حَدَبٖ يَنسِلُونَ
96. هەتا وەختێ سكرێ یەئجووج و مەئجووجان ڤەدبیت، و ئەو ژ هەمی جهێت بلند ب لەز دادكەڤن [ئانكو هندی هند گەلەكن، ژ هەمی ڕێكان دئێن، دا خرابییێ بكەن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَٱقۡتَرَبَ ٱلۡوَعۡدُ ٱلۡحَقُّ فَإِذَا هِيَ شَٰخِصَةٌ أَبۡصَٰرُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يَٰوَيۡلَنَا قَدۡ كُنَّا فِي غَفۡلَةٖ مِّنۡ هَٰذَا بَلۡ كُنَّا ظَٰلِمِينَ
97. و وەختێ ڕابوونا پشتی مرنێ نیزێك بوو [چونكی دەركەڤتنا یەئجووج و مەئجووجان ژ نیشانێت قیامەتێنە]، ڤێجا وی وەختی چاڤێت ئەوێت گاوربوویین، ڤەكری و بەق دمینن [و ژ ترساندا ناكەڤنە سەرێك و دبێژن]: وەی ئیزا و نەخۆشی بۆ مە بیت، ب ڕاستی ئەم ژ ڤێ یێت بێ ئاگەهـ بوویین [و مە كارێ خۆ بۆ ڤێ نەكربوو]، بەلكی ئەم یێت ستەمكار بوویین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّكُمۡ وَمَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنتُمۡ لَهَا وَٰرِدُونَ
98. ب ڕاستی هوین و ئەوێت هوین شوینا خودێ دپەرێسن، ئاردووك و دارودوییێ جەهنەمێنە، هوین [دگەل وان] دێ چنە تێدا.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَوۡ كَانَ هَٰٓؤُلَآءِ ءَالِهَةٗ مَّا وَرَدُوهَاۖ وَكُلّٞ فِيهَا خَٰلِدُونَ
99. و ئەگەر ئەڤە (بوتێت هوین دپەرێسن) پەرستییێت دورست بانە، نەدچۆنە د جەهنەمێدا، و ئەو هەمی ژی تێكدا [بوت و بوتپەرێس] دێ هەروهەر تێدا مینن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَهُمۡ فِيهَا زَفِيرٞ وَهُمۡ فِيهَا لَا يَسۡمَعُونَ
100. دبیتە نالەنال و خڕخڕا سینگێ وان د دۆژەهێدا و [ژ بەر دژوارییا ئیزایا دۆژەهێ]، ئەو چو یێ دی نابهیسن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّ ٱلَّذِينَ سَبَقَتۡ لَهُم مِّنَّا ٱلۡحُسۡنَىٰٓ أُوْلَٰٓئِكَ عَنۡهَا مُبۡعَدُونَ
101. ئەوێت بەری نوكە سۆز و پەیمانا ڕزگاربوونێ، مە ب ڕزقێ وان كری [وەكی عوزەیری و عیسایی و ملیاكەتان]، ئەو ژێ (ژ دۆژەهێ) د دویرن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَا يَسۡمَعُونَ حَسِيسَهَاۖ وَهُمۡ فِي مَا ٱشۡتَهَتۡ أَنفُسُهُمۡ خَٰلِدُونَ
102. وان گول پێژنا دۆژەهێ ژی نابیت [ئانكو دەنگێ ئاگرێ دۆژەهێ ناچیتە گوهێ وان]، و كا دلێ وان د بەحەشتێدا دچیتە چ، دێ هەروهەر بۆ وان هەبیت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَا يَحۡزُنُهُمُ ٱلۡفَزَعُ ٱلۡأَكۡبَرُ وَتَتَلَقَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ هَٰذَا يَوۡمُكُمُ ٱلَّذِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ
103. ترسا مەزنا ڕۆژا قیامەتێ وان ب خەم نائێخیت [چونكی ئەو ژێ د ئێمنن و ژ وان ناگریت]، و ملیاكەت [ل بەر دەرگەهێت بەحەشتێ] ب بەر وانڤە دئێن [و دبێژنێ]: ئەڤە ڕۆژا هەوەیە، ئەو ڕۆژە ئەوا ژڤان بۆ هەوە پێ دهاتە دان.
Tefsiret në gjuhën arabe:
يَوۡمَ نَطۡوِي ٱلسَّمَآءَ كَطَيِّ ٱلسِّجِلِّ لِلۡكُتُبِۚ كَمَا بَدَأۡنَآ أَوَّلَ خَلۡقٖ نُّعِيدُهُۥۚ وَعۡدًا عَلَيۡنَآۚ إِنَّا كُنَّا فَٰعِلِينَ
104. [بەحسێ وێ ڕۆژێ بۆ بكە] ڕۆژا ئەم ئەسمانی وەكی پێچانا تۆمارێ دپێچین، و [پاشی] كا جارا ئێكێ مە ئەو چاوا چێكربوون، وەسا ئەم دێ وان زڤڕینینەڤە [ئانكو كا مە چاوا ئەو ژ زكێت دەیكێت وان، پێخواس و ڕویس و نەسونەتكری دان، ڕۆژا قیامەتێ ژی وەسا ئەم دێ وان زڤڕینینەڤە]، و ئەڤە پەیمانەكە ل سەر مە [دڤێت ب جهـ بێت]، و ئەم دێ هەر ب جهـ ئینین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدۡ كَتَبۡنَا فِي ٱلزَّبُورِ مِنۢ بَعۡدِ ٱلذِّكۡرِ أَنَّ ٱلۡأَرۡضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ ٱلصَّٰلِحُونَ
105. و ب سویند مە د زەبوورێدا (كتێبا داوود پێغەمبەری) نڤێسی بوو پشتی تەوراتێ، كو ب ڕاستی بەندەیێت من یێت قەنجیكار [مەخسەد پێ ملەتێ پێغەمبەرێ مەیە] دێ بنە وێرسێت ئەردی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّ فِي هَٰذَا لَبَلَٰغٗا لِّقَوۡمٍ عَٰبِدِينَ
106. و ب ڕاستی ئەڤە [ئەڤ سۆرەتە یان ئەڤ قورئانە] بەسی وانە، یێت ب دورستی خودێ دپەرێسن [ئانكو ئەڤ قورئانە بەسی مرۆڤییە، مرۆڤی بگەهینیتە خۆشییا دنیایێ و ئاخرەتێ].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا رَحۡمَةٗ لِّلۡعَٰلَمِينَ
107. و [هەی موحەممەد] مە تو نەهنارتی، ئەگەر بۆ هندێ نەبیت، بۆ خەلكێ هەمی جیهانان ببییە دلۆڤانی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلۡ إِنَّمَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّسۡلِمُونَ
108. بێژە: ب ڕاستی بەس ئەو وەحییا بۆ من هاتی ئەڤەیە، كو خودایێ هەوە، خودایەكێ ب تنێیە، ڤێجا موسلمان ببن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ ءَاذَنتُكُمۡ عَلَىٰ سَوَآءٖۖ وَإِنۡ أَدۡرِيٓ أَقَرِيبٌ أَم بَعِيدٞ مَّا تُوعَدُونَ
109. ڤێجا ئەگەر وان بەرێ خۆ ژ ئیسلامێ وەرگێڕا [و موسلمان نەبوون]، بێژە: من هوین هەمی وەكی ئێك ب ئەمرێ خودێ ئاگەهداركرن، و ئەز نوزانم ئەو ژڤانێ بۆ هەوە هاتییە دان [كو ڕۆژا قیامەتێ و ئیزایا وێیە]، یێ نێزیكە یان یێ دویرە [بەلێ هەر دێ ئێت].
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلۡجَهۡرَ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ وَيَعۡلَمُ مَا تَكۡتُمُونَ
110. و ب ڕاستی خودێ ئاخڤتنا ئاشكەرا دزانیت، و یا هوین ڤەدشێرن ژی دزانیت [ئانكو ئەو دژمناتییا هوین ئاشكەرا دكەن بۆ ئیسلامێ و موسلمانان، و ئەو نەڤیان و كەرب و كینا هوین بۆ ئیسلامێ و موسلمانان د سینگێ خۆدا ڤەدشێرن، خودێ پێ ئاگەهدارە، و دێ هەوە ل سەر جزاكەت].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَإِنۡ أَدۡرِي لَعَلَّهُۥ فِتۡنَةٞ لَّكُمۡ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ
111. و ئەز نوزانم، دبیت [گیرۆبوونا جزاكرنا هەوە] جەڕباندن بیت بۆ هەوە [كا هوین دێ چ كەن]، یان ژی دبیت خۆشییەك بیت، هەتا وەختەكێ ئاشكەرا ل دەڤ خودێ هوین تێدا بمینن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَٰلَ رَبِّ ٱحۡكُم بِٱلۡحَقِّۗ وَرَبُّنَا ٱلرَّحۡمَٰنُ ٱلۡمُسۡتَعَانُ عَلَىٰ مَا تَصِفُونَ
112. [پێغەمبەری] گۆت: خودێوۆ تو حوكمی ب هەقییێ د ناڤبەرا مە و ڤاندا بكە، و خودایێ مە یێ دلۆڤان هاریكارێ مە بیت، ل سەر وان درەوێت هوین د ڕاستا خودێدا دكەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
 
Përkthimi i kuptimeve Surja: Suretu El Enbija
Përmbajtja e sureve Numri i faqes
 
Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - الترجمة الكردية الكرمانجية - Përmbajtja e përkthimeve

ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الكردية الكرمنجية، ترجمها د. اسماعيل سگێری.

Mbyll