Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - El Muhtesar fi tefsir el Kuran el Kerim - Përkthimi persisht * - Përmbajtja e përkthimeve
سوره نمل
Qëllimet e sures:
الامتنان على النبي صلى الله عليه وسلم بنعمة القرآن وشكرها والصبر على تبليغه.
هُدًی وَّبُشْرٰی لِلْمُؤْمِنِیْنَ ۟ۙ
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِنَّ الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ زَیَّنَّا لَهُمْ اَعْمَالَهُمْ فَهُمْ یَعْمَهُوْنَ ۟ؕ
در حقیقت کافران که به آخرت و پاداش و کیفر آن ایمان ندارند، اعمال بدشان را برای‌شان آراستیم، پس انجام آنها را ادامه دادند، و آنها سرگردان هستند و به راه راست و حق هدایت نمی‌شوند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ لَهُمْ سُوْٓءُ الْعَذَابِ وَهُمْ فِی الْاٰخِرَةِ هُمُ الْاَخْسَرُوْنَ ۟
اینها که دارای صفات مذکور هستند همان کسانی هستند که عذاب سخت در دنیا با قتل و اسارت برای‌شان است، و همان‌ها در آخرت زیانکارترین مردم هستند، چون در روز قیامت به خودشان و خانواده‌های‌شان با جاویدان کردن آنها در جهنم زیان می‌رسانند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِذْ قَالَ مُوْسٰی لِاَهْلِهٖۤ اِنِّیْۤ اٰنَسْتُ نَارًا ؕ— سَاٰتِیْكُمْ مِّنْهَا بِخَبَرٍ اَوْ اٰتِیْكُمْ بِشِهَابٍ قَبَسٍ لَّعَلَّكُمْ تَصْطَلُوْنَ ۟
- ای رسول- به یاد آور آنگاه که موسی علیه السلام به خانواده‌اش گفت: به‌راستی‌که من آتشی دیدم، به زودی از محلی که آتش، فروزان است خبری برای‌تان خواهم آورد تا ما را به راه راهنمایی کند، یا شعله‌ای از آن برای‌تان می‌آورم تا خودتان را در برابر سرما گرم کنید.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَلَمَّا جَآءَهَا نُوْدِیَ اَنْ بُوْرِكَ مَنْ فِی النَّارِ وَمَنْ حَوْلَهَا ؕ— وَسُبْحٰنَ اللّٰهِ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
چون به مکان آتشی که دیده بود رسید الله به او ندا داد که: برای بزرگداشت پروردگار جهانیان و منزه دانستن او تعالی از صفاتی که سزاوارش نیست و گمراهان با آنها، او را توصیف می‌کنند، فرشتگانی را که در این آتش، و پیرامون آن هستند گرامی بدار.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَاَلْقِ عَصَاكَ ؕ— فَلَمَّا رَاٰهَا تَهْتَزُّ كَاَنَّهَا جَآنٌّ وَّلّٰی مُدْبِرًا وَّلَمْ یُعَقِّبْ ؕ— یٰمُوْسٰی لَا تَخَفْ ۫— اِنِّیْ لَا یَخَافُ لَدَیَّ الْمُرْسَلُوْنَ ۟ۗۖ
و عصایت را بیفکن، آنگاه موسی علیه السلام اطاعت کرد، پس چون موسی علیه السلام عصا را دید که همانند ماری می‌جنبد و حرکت می‌کند به آن پشت کرد و بازنگشت، آنگاه الله به او گفت: از آن نترس، زیرا نزد من رسولان نه از مار و نه از هیچ چیز دیگری نمی‌ترسند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَاَدْخِلْ یَدَكَ فِیْ جَیْبِكَ تَخْرُجْ بَیْضَآءَ مِنْ غَیْرِ سُوْٓءٍ ۫— فِیْ تِسْعِ اٰیٰتٍ اِلٰی فِرْعَوْنَ وَقَوْمِهٖ ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا قَوْمًا فٰسِقِیْنَ ۟
و دستت را در گریبانت قرار بده که مانند برف و بدون پیسی، سفید درمی‌آید. این نشانه، از جمله آیات نه‌گانه‌ای است که به راستگویی تو نزد فرعون و قومش گواهی می‌دهند - یعنی افزون بر دست: عصا، خشکسالی، کمبود میوه‌ها، طوفان، ملخ، شپش، قورباغه‌ها، و خون-. به‌راستی‌که آنها مردمی هستند که به‌سبب کفر به الله نافرمان او تعالی هستند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• الكفر بالله سبب في اتباع الباطل من الأعمال والأقوال، والحيرة، والاضطراب.
وَجَحَدُوْا بِهَا وَاسْتَیْقَنَتْهَاۤ اَنْفُسُهُمْ ظُلْمًا وَّعُلُوًّا ؕ— فَانْظُرْ كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِیْنَ ۟۠
و به‌سبب ستم و گردنکشی در برابر حق به این آیات روشن با آن‌که دل‌های‌شان یقین داشت که از جانب الله هستند کفر ورزیدند و به آنها اقرار نکردند، پس - ای رسول- بنگر که سرانجامِ فسادکاران در زمین به‌سبب کفر و گناهان‌شان چگونه بود، به تحقیق که همگی آنها را هلاک و نابود کرده‌ایم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَا دَاوٗدَ وَسُلَیْمٰنَ عِلْمًا ۚ— وَقَالَا الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِیْ فَضَّلَنَا عَلٰی كَثِیْرٍ مِّنْ عِبَادِهِ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
و همانا به داود و پسرش سلیمان علمی بخشيديم، از جمله علم سخن پرندگان، و داود و سلیمان -علیهما السلام- از روی شکرگزاری به الله گفتند: تمامی ستایش ها از آنِ پروردگاری است که ما را به وسیله ی علم و نبوتی که به ما اختصاص داده، بر بسیاری از بندگان مؤمنش برتری بخشيده است.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَوَرِثَ سُلَیْمٰنُ دَاوٗدَ وَقَالَ یٰۤاَیُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنْطِقَ الطَّیْرِ وَاُوْتِیْنَا مِنْ كُلِّ شَیْءٍ ؕ— اِنَّ هٰذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِیْنُ ۟
و سلیمان از پدرش داود، نبوت و علم و پادشاهی میراث برد، و برای بازگویی نعمت الله بر خودش و پدرش گفت: ای مردم، الله فهم صداهای پرندگان را به ما آموخته است، و از هر چیزی‌که به پیامبران و پادشاهان عطا کرده به ما عطا کرده است، به‌راستی آنچه که الله سبحانه به ما عطا کرده، همان فضل آشکار و روشن است.
Tefsiret në gjuhën arabe:
حَتّٰۤی اِذَاۤ اَتَوْا عَلٰی وَادِ النَّمْلِ ۙ— قَالَتْ نَمْلَةٌ یّٰۤاَیُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوْا مَسٰكِنَكُمْ ۚ— لَا یَحْطِمَنَّكُمْ سُلَیْمٰنُ وَجُنُوْدُهٗ ۙ— وَهُمْ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟
پس پیوسته رانده می‌شدند تا اینکه به درۀ مورچگان (مکانی در شام) رسیدند آنگاه یکی از مورچگان گفت: ای مورچگان وارد خانه‌های‌تان شوید تا سلیمان و لشکریانش درحالی‌که از وجودِ شما آگاه نیستند شما را نابود نکنند، اما اگر از حضورتان آگاه باشند شما را لگدمال نخواهند کرد.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَتَبَسَّمَ ضَاحِكًا مِّنْ قَوْلِهَا وَقَالَ رَبِّ اَوْزِعْنِیْۤ اَنْ اَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِیْۤ اَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلٰی وَالِدَیَّ وَاَنْ اَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضٰىهُ وَاَدْخِلْنِیْ بِرَحْمَتِكَ فِیْ عِبَادِكَ الصّٰلِحِیْنَ ۟
سلیمان علیه السلام با شنیدن سخن آن مورچه تبسمی کرد و پروردگارش سبحانه را این‌گونه فراخواند: پروردگارا مرا توفیق دِه و به من الهام کن تا شکر نعمت تو را که آن را بر من و بر پدرم ارزانی داشتی به جای آورم، و مرا توفیق دِه تا علم نیکویی که تو آن را می‌پسندی انجام دهم، و به رحمت خویش مرا در زمرۀ بندگان صالح خویش قرار دِه.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَاُعَذِّبَنَّهٗ عَذَابًا شَدِیْدًا اَوْ لَاَاذْبَحَنَّهٗۤ اَوْ لَیَاْتِیَنِّیْ بِسُلْطٰنٍ مُّبِیْنٍ ۟
وقتی غیبت هدهد برایش آشکار شد گفت: به‌طور قطع او را به کیفر غیبتش به عذابی سخت عذاب خواهم کرد یا سرش را خواهم برید، مگر اینکه دلیلی واضح برایم بیاورد تا عذر غیبتش آشکار گردد.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَمَكَثَ غَیْرَ بَعِیْدٍ فَقَالَ اَحَطْتُّ بِمَا لَمْ تُحِطْ بِهٖ وَجِئْتُكَ مِنْ سَبَاٍ بِنَبَاٍ یَّقِیْنٍ ۟
پس هدهد زمانی کوتاه غایب ماند، و وقتی آمد به سلیمان علیه السلام گفت: بر چیزی‌که تو از آن اطلاع نیافتی اطلاع یافتم، و از اهل سبأ خبری راست و بدون تردید برایت آورده‌ام.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• شكر النعم أدب الأنبياء والصالحين مع ربهم.
• سياسة الرعية بإيقاع العقاب على من يستحقه، وقبول عذر أصحاب الأعذار.
وَجَدْتُّهَا وَقَوْمَهَا یَسْجُدُوْنَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ وَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطٰنُ اَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِیْلِ فَهُمْ لَا یَهْتَدُوْنَ ۟ۙ
این زن و قومش را دیدم که به جای الله در برابر خورشید سجده می‌کنند، و شیطان اعمال شرکی و گناهان شان را برای‌شان آراسته است، و آنها را از راه حق منحرف کرده است، پس به حق هدایت نمی‌شوند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَلَّا یَسْجُدُوْا لِلّٰهِ الَّذِیْ یُخْرِجُ الْخَبْءَ فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَیَعْلَمُ مَا تُخْفُوْنَ وَمَا تُعْلِنُوْنَ ۟
شیطان اعمال شرک و گناهان را برای‌شان آراسته؛ تا به اللهِ یگانه‌ای که باران‌هایی را که در آسمان، و گیاهانی را که در زمین نهان کرده درمی‌آورد، و اعمال نهان و آشکار شما را می‌داند، و ذره‌ای از اعمال‌تان بر او پوشیده نمی‌ماند سجده نکنند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَللّٰهُ لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیْمِ ۟
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِذْهَبْ بِّكِتٰبِیْ هٰذَا فَاَلْقِهْ اِلَیْهِمْ ثُمَّ تَوَلَّ عَنْهُمْ فَانْظُرْ مَاذَا یَرْجِعُوْنَ ۟
پس سلیمان علیه السلام نامه‌ای نوشت و آن را به هدهد داد، و به او گفت: این نامه ام را ببر و آن را به سوی اهل سبأ بیفکن، و از آنها کناره بگیر و بشنو در مورد نامه به یکدیگر چه می‌گویند [و چه عکس العمل نشان می‌دهند].
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَتْ یٰۤاَیُّهَا الْمَلَؤُا اِنِّیْۤ اُلْقِیَ اِلَیَّ كِتٰبٌ كَرِیْمٌ ۟
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُوْا نَحْنُ اُولُوْا قُوَّةٍ وَّاُولُوْا بَاْسٍ شَدِیْدٍ ۙ۬— وَّالْاَمْرُ اِلَیْكِ فَانْظُرِیْ مَاذَا تَاْمُرِیْنَ ۟
سران قومش به او گفتند: ما دارای قدرتی بزرگ، و نیروی جنگی قدرتمندی هستیم، اما رأی آن است که به نظر تو می‌رسد پس بنگر ما را به چه چیزی امر می‌کنی که ما بر اجرای آن توانا هستیم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَتْ اِنَّ الْمُلُوْكَ اِذَا دَخَلُوْا قَرْیَةً اَفْسَدُوْهَا وَجَعَلُوْۤا اَعِزَّةَ اَهْلِهَاۤ اَذِلَّةً ۚ— وَكَذٰلِكَ یَفْعَلُوْنَ ۟
ملکه گفت: همانا پادشاهان وقتی وارد یکی از شهرها شوند با قتل و غارت و چپاولی که انجام می‌دهند آن شهر را تباه می‌سازند، و سران و بزرگانش را پس از اینکه در عزت و رفاه بودند خوار می‌گردانند، و همیشه پادشاهان اگر بر اهل شهری غلبه یابند چنین می‌کنند؛ تا هیبت و ترس را در دل‌ها بنشانند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• إنكار الهدهد على قوم سبأ ما هم عليه من الشرك والكفر دليل على أن الإيمان فطري عند الخلائق.
• من آداب الرسائل افتتاحها بالبسملة.
فَلَمَّا جَآءَ سُلَیْمٰنَ قَالَ اَتُمِدُّوْنَنِ بِمَالٍ ؗ— فَمَاۤ اٰتٰىنِ اللّٰهُ خَیْرٌ مِّمَّاۤ اٰتٰىكُمْ ۚ— بَلْ اَنْتُمْ بِهَدِیَّتِكُمْ تَفْرَحُوْنَ ۟
پس وقتی فرستادۀ ملکه و کسانی از یارانش که هدیه را حمل می‌کردند نزد سلیمان علیه السلام آمدند سلیمان علیه السلام با این سخن به خاطر ارسال هدیه بر آنها اعتراض کرد: آیا مرا به اموالی یاری می‌دهید تا مرا از خود بازدارید، اما نبوت و پادشاهی و مالی که الله به من عطا کرده بهتر از چیزی است که به شما عطا کرده است، بلکه شما هستید که به آنچه از بهرۀ دنیا که به شما هدیه داده می‌شود شادمانی می‌کنید.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِرْجِعْ اِلَیْهِمْ فَلَنَاْتِیَنَّهُمْ بِجُنُوْدٍ لَّا قِبَلَ لَهُمْ بِهَا وَلَنُخْرِجَنَّهُمْ مِّنْهَاۤ اَذِلَّةً وَّهُمْ صٰغِرُوْنَ ۟
سلیمان علیه السلام به فرستادۀ ملکه گفت: با هدیه‌ای که آورده‌ای به‌سوی آنها بازگرد، به‌طور قطع لشکریانی بر سر او و قومش می‌آوریم که توان رویارویی با آنها را ندارند، و اگر از در تسلیم نزد من نیایند آنها را پس از اینکه گرامی بودند خوار و زبون از سبأ بیرون می‌کنیم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ عِفْرِیْتٌ مِّنَ الْجِنِّ اَنَا اٰتِیْكَ بِهٖ قَبْلَ اَنْ تَقُوْمَ مِنْ مَّقَامِكَ ۚ— وَاِنِّیْ عَلَیْهِ لَقَوِیٌّ اَمِیْنٌ ۟
جنی گردنکش، این‌گونه به او پاسخ داد: قبل از اینکه از همین جایی‌که نشسته‌ای برخیزی تخت او را برایت می‌آورم، و به‌راستی‌که من بر حمل آن توانا، و بر آنچه در آن وجود دارد امانت‌دار هستم، و ذره‌ای از آن نمی‌کاهم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ الَّذِیْ عِنْدَهٗ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتٰبِ اَنَا اٰتِیْكَ بِهٖ قَبْلَ اَنْ یَّرْتَدَّ اِلَیْكَ طَرْفُكَ ؕ— فَلَمَّا رَاٰهُ مُسْتَقِرًّا عِنْدَهٗ قَالَ هٰذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّیْ ۫— لِیَبْلُوَنِیْۤ ءَاَشْكُرُ اَمْ اَكْفُرُ ؕ— وَمَنْ شَكَرَ فَاِنَّمَا یَشْكُرُ لِنَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ كَفَرَ فَاِنَّ رَبِّیْ غَنِیٌّ كَرِیْمٌ ۟
مردی صالح و عالم نزد سلیمان، که دانشی از کتاب، از جمله اسم اعظم الله که اگر به آن خوانده شود اجابت می‌کند، داشت گفت: قبل از اینکه پلک چشمت را تکان دهی من تخت او را برایت می‌آورم؛ به این ترتیب که الله را می‌خوانم به‌ناگاه آن را می‌آورد، پس دعا کرد و الله دعایش را اجابت کرد، وقتی سلیمان علیه السلام تخت او را نزد خویش مستقر دید گفت: این از فضل پروردگارم سبحانه است؛ تا مرا بیازماید که آیا نعمت‌هایش را سپاسگزاری می‌کنم یا آنها را ناسپاسی می‌کنم؟ و هرکس شکر الله را به جای آوَرَد نفع شکرگزاری او فقط به خودش بازمی‌گردد، زیرا الله ذات بی‌نیازی است که شکر بندگان بر او نمی‌افزاید، و هرکس نعمت‌های الله را انکار کند و شکرشان را برای الله به جای نیاوَرَد، همانا پروردگار من از شکر او بی‌نیاز و کریم است، و یکی از مظاهر بخشندگی او تعالی این است که بر کسانی‌که نعمت‌هایش را ناسپاسی کنند نیز می‌بخشد.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالَ نَكِّرُوْا لَهَا عَرْشَهَا نَنْظُرْ اَتَهْتَدِیْۤ اَمْ تَكُوْنُ مِنَ الَّذِیْنَ لَا یَهْتَدُوْنَ ۟
سلیمان علیه السلام گفت: تخت پادشاهی او را از ظاهری که داشت تغییر دهید تا بنگریم: آیا به شناخت اینکه تختش است راه می‌یابد، یا از کسانی است که به شناخت وسایل‌شان راه نمی‌یابند؟
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَلَمَّا جَآءَتْ قِیْلَ اَهٰكَذَا عَرْشُكِ ؕ— قَالَتْ كَاَنَّهٗ هُوَ ۚ— وَاُوْتِیْنَا الْعِلْمَ مِنْ قَبْلِهَا وَكُنَّا مُسْلِمِیْنَ ۟
پس وقتی ملکۀ سبأ نزد سلیمان علیه السلام آمد برای آزمایش به او گفته شد: آیا این همان تخت توست؟ آنگاه طبق سوال پاسخ داد: گویی همان است، آنگاه سلیمان علیه السلام گفت: و پیش از این الله ما را از قدرت خویش بر مانند این کارها آگاه کرده است، و ما تسلیم امر الله و فرمان‌بردار او بودیم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قِیْلَ لَهَا ادْخُلِی الصَّرْحَ ۚ— فَلَمَّا رَاَتْهُ حَسِبَتْهُ لُجَّةً وَّكَشَفَتْ عَنْ سَاقَیْهَا ؕ— قَالَ اِنَّهٗ صَرْحٌ مُّمَرَّدٌ مِّنْ قَوَارِیْرَ ؕ۬— قَالَتْ رَبِّ اِنِّیْ ظَلَمْتُ نَفْسِیْ وَاَسْلَمْتُ مَعَ سُلَیْمٰنَ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟۠
به او گفته شد: وارد کاخ شو، درحالی‌که آن کاخ مانند سطح صاف و همواری بود، چون آن را دید گمان کرد آبی است پس ساق‌هایش را نمایان کرد تا در آن وارد شود، سلیمان علیه السلام گفت: این کاخی مسطح از شیشه است، او را به‌سوی اسلام فراخواند، او نیز دعوت سلیمان علیه السلام را اجابت کرد و گفت: پروردگارا من با عبادت دیگران همراه تو بر خودم ستم کردم، و اکنون همراه سلیمان در برابر الله، پروردگار تمام مخلوقات تسلیم شدم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• عزة الإيمان تحصّن المؤمن من التأثر بحطام الدنيا.
• الفرح بالماديات والركون إليها صفة من صفات الكفار.
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَاۤ اِلٰی ثَمُوْدَ اَخَاهُمْ صٰلِحًا اَنِ اعْبُدُوا اللّٰهَ فَاِذَا هُمْ فَرِیْقٰنِ یَخْتَصِمُوْنَ ۟
و به تحقیق که به‌سوی ثمود برادر نسبی‌شان صالح علیه السلام را فرستادیم که تنها الله را عبادت کنید، به‌ناگاه پس از دعوت او به آنها دو گروه شدند: گروه مؤمن، و دیگری کافر که با هم تنازع می‌کردند که کدام‌یک برحق است.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُوا اطَّیَّرْنَا بِكَ وَبِمَنْ مَّعَكَ ؕ— قَالَ طٰٓىِٕرُكُمْ عِنْدَ اللّٰهِ بَلْ اَنْتُمْ قَوْمٌ تُفْتَنُوْنَ ۟
قومش از روی سرسختی در برابر حق به او گفتند: ما به تو و مؤمنان همراهت فال بد زدیم، صالح علیه السلام به آنها گفت: فقط الله از سبب ورود مصیبت بر شما آگاه است و ذره‌ای از آن بر او تعالی پوشیده نمی‌ماند، بلکه شما قومی هستید که با خیری که برای‌تان گسترده می‌شود و با شری که به شما می‌رسد آزمایش می‌شوید.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُوْا تَقَاسَمُوْا بِاللّٰهِ لَنُبَیِّتَنَّهٗ وَاَهْلَهٗ ثُمَّ لَنَقُوْلَنَّ لِوَلِیِّهٖ مَا شَهِدْنَا مَهْلِكَ اَهْلِهٖ وَاِنَّا لَصٰدِقُوْنَ ۟
به همدیگر گفتند: با يكديگر به الله قسم ياد كنيد که شبانه با هم به خانه ی صالح وارد شده و او و خانواده اش را می کشیم، سپس به اولیای دم او می گوییم: ما در قتل صالح و خانواده اش مشارکت نکردیم، و همانا در گفته ی خویش، راستگو هستیم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَتِلْكَ بُیُوْتُهُمْ خَاوِیَةً بِمَا ظَلَمُوْا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّعْلَمُوْنَ ۟
پس این خانه‌های‌شان است که دیوارهای‌شان بر روی سقف‌های‌شان ویران شده است، و از ساکنان خویش به‌سبب ستم‌شان خالی مانده است، همانا در عذابی که به‌سبب ستم‌شان بر آنها رسید عبرتی است برای مردمی که ایمان دارند، زیرا آنها هستند که از نشانه‌ها عبرت می‌گیرند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلُوْطًا اِذْ قَالَ لِقَوْمِهٖۤ اَتَاْتُوْنَ الْفَاحِشَةَ وَاَنْتُمْ تُبْصِرُوْنَ ۟
و - ای رسول- لوط علیه السلام را به یاد آور آنگاه که برای توبیخ و اعتراض بر قومش به آنها گفت: آیا خصلت زشت - یعنی لواط- را در محافل خویش آشکارا و درحالی‌که یکدیگر را می‌بینید مرتکب می‌شوید؟!
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَىِٕنَّكُمْ لَتَاْتُوْنَ الرِّجَالَ شَهْوَةً مِّنْ دُوْنِ النِّسَآءِ ؕ— بَلْ اَنْتُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُوْنَ ۟
آیا شما از روی شهوت، به جای زنان با مردان درمی‌آمیزید، درحالی‌که نه پاکدامنی می‌خواهید و نه فرزند، و فقط قضای شهوت حیوانی را می‌خواهید، بلکه شما مردمی هستید که بر ایمان و پاکی و دوری از گناهانی که بر شما واجب است نادان هستید.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• عاقبة التمالؤ على الشر والمكر بأهل الحق سيئة.
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهٖۤ اِلَّاۤ اَنْ قَالُوْۤا اَخْرِجُوْۤا اٰلَ لُوْطٍ مِّنْ قَرْیَتِكُمْ ۚ— اِنَّهُمْ اُنَاسٌ یَّتَطَهَّرُوْنَ ۟
اما قوم او پاسخی نداشتند جز اینکه گفتند: خانوادۀ لوط را از شهرتان برانید، زیرا آنها مردمی هستند که از پلیدی‌ها و نجاست‌ها پاکی می‌جویند. این سخن را برای تمسخر خانوادۀ لوط علیه السلام که در فواحشی که انجام می‌دادند با آنها مشارکت نمی‌کردند، و حتی به خاطر ارتکاب این فواحش بر آنها اعتراض می‌کردند گفتند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلِ الْحَمْدُ لِلّٰهِ وَسَلٰمٌ عَلٰی عِبَادِهِ الَّذِیْنَ اصْطَفٰی ؕ— ءٰٓاللّٰهُ خَیْرٌ اَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟
- ای رسول- بگو: تمام ستایش‌ها از آنِ الله است به خاطر نعمت‌هایش و حفاظتی از جانب او برای اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم از آن عذابش که قوم لوط و صالح را با آن عذاب کرد، آیا الله، معبود برحقی که فرمانروایی هر چیزی به دست اوست بهتر است یا معبودهایی که مشرکان عبادت می‌کنند و مالک هیچ نفع و زیانی نیستند؟!
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَمَّنْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ وَاَنْزَلَ لَكُمْ مِّنَ السَّمَآءِ مَآءً ۚ— فَاَنْۢبَتْنَا بِهٖ حَدَآىِٕقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ ۚ— مَا كَانَ لَكُمْ اَنْ تُنْۢبِتُوْا شَجَرَهَا ؕ— ءَاِلٰهٌ مَّعَ اللّٰهِ ؕ— بَلْ هُمْ قَوْمٌ یَّعْدِلُوْنَ ۟ؕ
یا کیست که آسمان‌ها و زمین را بدون نمونۀ قبلی آفرید، و - ای مردم- از آسمان آب باران برای‌تان فرو فرستاد، سپس با آن آب باغ‌هایی نیکو و زیبا برای‌تان رویانیدیم، کار شما نبود که درختان این باغ‌ها را برویانید زیرا از انجام این کار ناتوانید، پس الله همان ذاتی است که آنها را رویانیده است، آیا معبودی این کارها را همراه الله انجام داده است؟! نه، بلکه آنها قومی هستند که از حق گمراه هستند و از روی ستم، خالق را با مخلوقات یکسان قرار می‌دهند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَمَّنْ جَعَلَ الْاَرْضَ قَرَارًا وَّجَعَلَ خِلٰلَهَاۤ اَنْهٰرًا وَّجَعَلَ لَهَا رَوَاسِیَ وَجَعَلَ بَیْنَ الْبَحْرَیْنِ حَاجِزًا ؕ— ءَاِلٰهٌ مَّعَ اللّٰهِ ؕ— بَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟ؕ
یا کیست که زمین را مستقر و ثابت قرار داد که کسانی را که بر روی آن هستند نمی‌لرزاند، و در آن رودهایی جاری و کوه‌هایی استوار قرار داد، و میان دو دریا: شور و شیرین فاصله‌ای که مانع آمیختن آب شور با آب شیرین می‌شود تا آن را فاسد نگرداند، و قابل نوشیدن نباشد قرار داد، آیا معبودی همراه الله این کارها را انجام داده است؟! نه، بلکه بیشتر آنها نمی‌دانند، و اگر می‌دانستند هیچ‌یک از مخلوقات الله را شریک او تعالی قرار نمی‌دادند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَمَّنْ یُّجِیْبُ الْمُضْطَرَّ اِذَا دَعَاهُ وَیَكْشِفُ السُّوْٓءَ وَیَجْعَلُكُمْ خُلَفَآءَ الْاَرْضِ ؕ— ءَاِلٰهٌ مَّعَ اللّٰهِ ؕ— قَلِیْلًا مَّا تَذَكَّرُوْنَ ۟ؕ
یا کیست کسی‌که دعای انسانی را که کارش بر او تنگ آمده و سخت شده است آنگاه که او را بخواند اجابت می‌کند، و بیماری و فقر و سایر مصیبت‌هایی را که به انسان می‌رسد برطرف می‌سازد، و شما را جانشینانی در روی زمین قرار می‌دهد که نسل به نسل جانشین یکدیگر می‌شوید، آیا معبودی با الله این کارها را انجام می‌دهد؟ نه، چه کم پند می‌پذیرید و عبرت می‌گیرید.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَمَّنْ یَّهْدِیْكُمْ فِیْ ظُلُمٰتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَنْ یُّرْسِلُ الرِّیٰحَ بُشْرًاۢ بَیْنَ یَدَیْ رَحْمَتِهٖ ؕ— ءَاِلٰهٌ مَّعَ اللّٰهِ ؕ— تَعٰلَی اللّٰهُ عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟ؕ
یا کیست که شما را در تاریکی‌های خشکی و دریا با نشانه‌ها و ستاره‌هایی که برای‌تان نصب می‌کند راهنمایی می‌کند، و کیست که بادها را مژده‌رسان به نزدیکی نزول باران که با آن به بندگانش مهربانی می‌کند می‌فرستد، آیا معبودی با الله این کارها را انجام می‌دهد؟! الله از آنچه از مخلوقاتش که با او شریک می‌گردانند پاک و منزه است.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• لجوء أهل الباطل للعنف عندما تحاصرهم حجج الحق.
اَمَّنْ یَّبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیْدُهٗ وَمَنْ یَّرْزُقُكُمْ مِّنَ السَّمَآءِ وَالْاَرْضِ ؕ— ءَاِلٰهٌ مَّعَ اللّٰهِ ؕ— قُلْ هَاتُوْا بُرْهَانَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟
کیست آن که آفرینش را مرحله به مرحله در رحم ها آغاز می کند، سپس بعد از مرگش، دوباره زنده اش می کند، و کیست شما را با بارش باران از آسمان و با گیاهانی که از زمین می رویاند، روزی می دهد! آیا همراه با الله متعال معبودی دیگر این کارها را انجام می دهد؟! -ای پیامبر- به این مشرکان بگو: اگر در ادعای بر حق بودن خود، درباره ی شرک ورزی راستگويند؛ پس دليل هایتان را بياوريد.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلْ لَّا یَعْلَمُ مَنْ فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ الْغَیْبَ اِلَّا اللّٰهُ ؕ— وَمَا یَشْعُرُوْنَ اَیَّانَ یُبْعَثُوْنَ ۟
- ای رسول- بگو: نه فرشتگانی که در آسمان‌ها هستند غیب را می‌دانند، و نه مردمی که در روی زمین هستند، اما فقط الله همان ذاتی است که غیب را می‌داند، و جز الله هیچ‌یک از کسانی‌که در آسمان‌ها و زمین هستند نمی‌دانند که چه زمانی برای جزا برانگیخته می‌شوند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَقَدْ وُعِدْنَا هٰذَا نَحْنُ وَاٰبَآؤُنَا مِنْ قَبْلُ ۙ— اِنْ هٰذَاۤ اِلَّاۤ اَسَاطِیْرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
به تحقیق که به ما، و پیش از ما به پدرانمان وعده داده شده است که همگی برانگیخته می‌شویم، اما تحققی بر این وعده ندیده‌ایم، این وعده که همگی به آن وعده داده شده‌ایم جز دروغ‌های نخستینیان که آنها را در کتاب‌های‌شان تدوین کرده‌اند نیست.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قُلْ عَسٰۤی اَنْ یَّكُوْنَ رَدِفَ لَكُمْ بَعْضُ الَّذِیْ تَسْتَعْجِلُوْنَ ۟
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَاِنَّ رَبَّكَ لَذُوْ فَضْلٍ عَلَی النَّاسِ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا یَشْكُرُوْنَ ۟
و - ای رسول- به‌راستی‌که پروردگار تو نسبت به مردم بخشنده است، چون با وجود اینکه بر کفر و گناهان هستند کیفر آنها را به تعجیل نمی‌اندازد، اما بیشتر مردم شکر الله را به خاطر نعمت‌هایی که بر آنها ارزانی می‌دارد به جای نمی‌آورند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِنَّ هٰذَا الْقُرْاٰنَ یَقُصُّ عَلٰی بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ اَكْثَرَ الَّذِیْ هُمْ فِیْهِ یَخْتَلِفُوْنَ ۟
به‌راستی‌که این قرآن نازل‌شده بر محمد صلی الله علیه وسلم بیشتر آنچه را که بنی‌اسرائیل در مورد آن اختلاف دارند برای‌شان حکایت می‌کند، و انحرافات‌شان را آشکار می‌گرداند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• علم الغيب مما اختص به الله، فادعاؤه كفر.
• الاعتبار بالأمم السابقة من حيث مصيرها وأحوالها طريق النجاة.
وَاِنَّهٗ لَهُدًی وَّرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِیْنَ ۟
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِنَّ رَبَّكَ یَقْضِیْ بَیْنَهُمْ بِحُكْمِهٖ ۚ— وَهُوَ الْعَزِیْزُ الْعَلِیْمُ ۟ۚ
- ای رسول- به تحقیق که پروردگارت در روز قیامت با حکم درست خویش میان مردم مؤمن و کافر داوری می‌کند، آنگاه به مؤمن مهربانی، و کافر را عذاب می‌کند، و او ذات شکست‌ناپذیری است که از دشمنانش انتقام می‌گیرد. هیچ‌کس بر او چیره نمی‌شود، و ذات دانایی است که تشخیص حقدار از فریب‌کار بر او پوشیده نمی‌ماند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَتَوَكَّلْ عَلَی اللّٰهِ ؕ— اِنَّكَ عَلَی الْحَقِّ الْمُبِیْنِ ۟
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتٰی وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَآءَ اِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِیْنَ ۟
-ای پیامبر- همانا تو نمی توانی شنونده ى مُردگانی باشى که دل هایشان به سبب کفر به الله متعال مرده است. و همچنین نمی توانی شنونده ى کسی باشى که الله متعال شنوایی اش را برای شنیدن حق، کر کرده است، وقتى كه به تو پشت مى كنند (و از حق مى گريزند).
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَاۤ اَنْتَ بِهٰدِی الْعُمْیِ عَنْ ضَلٰلَتِهِمْ ؕ— اِنْ تُسْمِعُ اِلَّا مَنْ یُّؤْمِنُ بِاٰیٰتِنَا فَهُمْ مُّسْلِمُوْنَ ۟
و هدایتگر کسانی نیستی که چشم هایشان از دیدن حق کور شده است، پس بر آنان اندوهگین مباش و خود را خسته مکن، و حق را جز به کسی كه به آیات ما ایمان آورده و تسلیم فرمان های الهی شده است، نمی توانی بفهمانی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَاِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَیْهِمْ اَخْرَجْنَا لَهُمْ دَآبَّةً مِّنَ الْاَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ ۙ— اَنَّ النَّاسَ كَانُوْا بِاٰیٰتِنَا لَا یُوْقِنُوْنَ ۟۠
و آنگاه که به‌سبب اصرار آنها بر کفر و گناهان، عذاب بر آنها واجب گردد و ثابت شود، و فساد مردم ادامه یابد، هنگام نزدیک شدن قیامت، یکی از نشانه‌های کبرای آن را برای‌شان درمی‌آوریم، یعنی همان جنبنده‌ای از زمین آن‌گونه که برای‌شان قابل فهم است در خصوص اینکه مردم آیات نازل‌شده بر پیامبرمان را تصدیق نمی‌کردند با آنها سخن می‌گوید.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَیَوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ اُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّنْ یُّكَذِّبُ بِاٰیٰتِنَا فَهُمْ یُوْزَعُوْنَ ۟
و - ای رسول- به یاد آور روزی را که از هر یک از امت‌ها گروهی از بزرگان‌شان را از میان کسانی‌که آیات ما را تکذیب می‌کردند گرد می‌آوریم، و همه به هم می‌رسند سپس به‌سوی حساب رانده می‌شوند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
حَتّٰۤی اِذَا جَآءُوْ قَالَ اَكَذَّبْتُمْ بِاٰیٰتِیْ وَلَمْ تُحِیْطُوْا بِهَا عِلْمًا اَمَّاذَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
و رانده شدن آنان را ادامه مى دهند تا این که به مکان حسابرسی خویش برسند، آنگاه الله متعال از روی توبیخ به آن ها می گوید: آیا آیات دالّ بر وحدانیت من و شامل بر شریعتم را تکذیب کردید در حالی كه برای توجیه تکذیب کردن آن ها، هیچ علمی به باطل بودن آن ها نداشتید، و یا آن که درباره ی تصدیق و یا تکذیب آن ها چه می کردید؟
Tefsiret në gjuhën arabe:
اَلَمْ یَرَوْا اَنَّا جَعَلْنَا الَّیْلَ لِیَسْكُنُوْا فِیْهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟
آیا این تکذیب‌کنندگان رستاخیز ننگریسته‌اند که شب را قرار دادیم تا با خواب در آن آرام گیرند، و روز را روشنایی‌بخشی قرار دادیم تا در آن ببینند، و بر انجام اعمال‌شان بکوشند، همانا در این مرگ مکرر و رستاخیز پس از آن، برای مردمی که ایمان می‌آورند نشانه‌های آشکاری است.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَیَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّوْرِ فَفَزِعَ مَنْ فِی السَّمٰوٰتِ وَمَنْ فِی الْاَرْضِ اِلَّا مَنْ شَآءَ اللّٰهُ ؕ— وَكُلٌّ اَتَوْهُ دٰخِرِیْنَ ۟
و - ای رسول- به یاد آور روزی را که فرشتۀ گماشته‌شده برای بار دوم در صور می‌دمد، آنگاه تمام کسانی‌که در آسمان‌ها و زمین هستند می‌ترسند مگر کسانی‌که الله به فضل خویش آنها را از ترسیدن استثنا کند، و در آن روز تمام مخلوقات الله فرمان‌بردارانه و خوار به‌سوی او می‌آیند.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَتَرَی الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَّهِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ ؕ— صُنْعَ اللّٰهِ الَّذِیْۤ اَتْقَنَ كُلَّ شَیْءٍ ؕ— اِنَّهٗ خَبِیْرٌ بِمَا تَفْعَلُوْنَ ۟
و در آن روز کوه‌ها را ثابت و بدون حرکت می‌بینی، اما در واقعیتِ امر، به سرعتِ ابر سریع در حرکت هستند؛ کار الله است، زیرا اوست که کوه‌ها را به حرکت درمی‌آورد، به‌راستی‌که او از آنچه انجام می‌دهید آگاه است، و ذره‌ای از اعمال‌تان بر او پوشیده نمی‌ماند، و به زودی شما را در قبال آن جزا خواهد داد.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• تزكية النبي صلى الله عليه وسلم بأنه على الحق الواضح.
• هداية التوفيق بيد الله، وليست بيد الرسول صلى الله عليه وسلم.
وَمَنْ جَآءَ بِالسَّیِّئَةِ فَكُبَّتْ وُجُوْهُهُمْ فِی النَّارِ ؕ— هَلْ تُجْزَوْنَ اِلَّا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
و هرکس کفر و گناهان را بیاورد جهنم برای‌شان است که بر صورت‌های‌شان در آن افکنده می‌شوند، و از روی توبیخ و تحقیر به آنها گفته می‌شود: آیا جز کفر و گناهانی که در دنیا انجام می‌دادید جزا داده می‌شوید؟
Tefsiret në gjuhën arabe:
اِنَّمَاۤ اُمِرْتُ اَنْ اَعْبُدَ رَبَّ هٰذِهِ الْبَلْدَةِ الَّذِیْ حَرَّمَهَا وَلَهٗ كُلُّ شَیْءٍ ؗ— وَّاُمِرْتُ اَنْ اَكُوْنَ مِنَ الْمُسْلِمِیْنَ ۟ۙ
- ای رسول- به آنها بگو: من فقط فرمان یافتم که پروردگار مکه که آن را محترم شمرده است را عبادت کنم، همان شهری که خونی در آن ریخته نمی‌شود، و هیچ کسی در آن، موردِ ستم واقع نمی‌شود، و صید آن کشته نمی‌شود، و درختش قطع نمی‌گردد. و فرمانروایی هر چیزی از آنِ او سبحانه است، و فرمان یافتم که از گردن‌نهندگان الله و تسلیم‌شدگان او با طاعت باشم.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَاَنْ اَتْلُوَا الْقُرْاٰنَ ۚ— فَمَنِ اهْتَدٰی فَاِنَّمَا یَهْتَدِیْ لِنَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ ضَلَّ فَقُلْ اِنَّمَاۤ اَنَا مِنَ الْمُنْذِرِیْنَ ۟
به من امر شده که قرآن را برای مردم تلاوت كنم، پس هر کس به آن هدایت شود و عمل کند، به نفع خود اوست، و به آنان که دچار گمراهی شده و از آن منحرف شوند و آن را انکار کرده و به آن عمل نکنند، بگو: من تنها بیم دهنده ای هستم که شما را از عذاب الهی می ترسانم و هدایت شما دست من نیست.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّٰهِ سَیُرِیْكُمْ اٰیٰتِهٖ فَتَعْرِفُوْنَهَا ؕ— وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُوْنَ ۟۠
و - ای رسول- بگو: تمام ستایش‌ها از آنِ الله است به خاطر نعمت‌هایش که قابل شمارش نیست، به‌زودی الله نشانه‌هایش را در خودتان و در آسمان و زمین و رزق و روزی به شما نشان خواهد داد، آنگاه آنها را به گونه‌ای که شما را به اذعان به حق راهنمایی کند خواهید شناخت، و پروردگارت از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست، بلکه او تعالی بر اعمال‌تان آگاه است، و ذره‌ای از اعمال‌تان بر او پوشیده نمی‌ماند، و به زودی شما را در قبال آن جزا خواهد داد.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:
• الإيمان والعمل الصالح سببا النجاة من الفزع يوم القيامة.
Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - El Muhtesar fi tefsir el Kuran el Kerim - Përkthimi persisht - Përmbajtja e përkthimeve
Libri "El Muhtesar fi tefsir el Kuran el Kerim" i përkthyer në persisht - Botuar nga Qendra e Tefsirit për Studime Kuranore.