மொழிபெயர்ப்பு அத்தியாயம் ஸூரா அல்கமர் - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - அல்குர்ஆன் கலைக்களஞ்சியம்

əl-Qəmər

சூராவின் இலக்குகளில் சில:

التذكير بنعمة تيسير القرآن، وما فيه من الآيات والنذر.

Quranın insanlar üçün asanlaşdırılması nemətini, habelə, orada olan dəlilləri və xəbardarlıqları xatırlatmaq.

---

வசனம்: 1

ٱقۡتَرَبَتِ ٱلسَّاعَةُ وَٱنشَقَّ ٱلۡقَمَرُ

Qiyamət saatı yaxınlaşdı və ay Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) dövründə yarıldı. Onun yarılması Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) əyani möcüzələrindən biri idi.

வசனம்: 2

وَإِن يَرَوۡاْ ءَايَةٗ يُعۡرِضُواْ وَيَقُولُواْ سِحۡرٞ مُّسۡتَمِرّٞ

Müşriklər Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) doğru danışdığını isbat edən bir dəlil-sübut gördükdə, onu qəbul etməyib deyirlər: “Gördüyümüz bu dəlil-sübutlar batil bir sehrdir”.

வசனம்: 3

وَكَذَّبُواْ وَٱتَّبَعُوٓاْ أَهۡوَآءَهُمۡۚ وَكُلُّ أَمۡرٖ مُّسۡتَقِرّٞ

Onlar Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) gətərdiyi haqqı yalan saydılar və bunu təkzib etmək xüsusunda öz nəfslərinin is­tək­lə­ri­nə uydular. Halbuki qiyamət günü hər bir əməlin əvəzi - istər xeyir olsun, istərsə şər - öz sahibinə yetişəcəkdir.

வசனம்: 4

وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّنَ ٱلۡأَنۢبَآءِ مَا فِيهِ مُزۡدَجَرٌ

Onlar, küfrlərinə və zülmlərinə son qoysunlar deyə, etdikləri küfr və zülmə görə Allahın həlak etdiyi neçə-ne­çə ümmətlər barədə xəbərlər onlara gəlib çatmışdır.

வசனம்: 5

حِكۡمَةُۢ بَٰلِغَةٞۖ فَمَا تُغۡنِ ٱلنُّذُرُ

Onlara gələn bu xəbərlər, özlərinin əlehinə hüccət olan tam bir hikmətdir. Lakin Allaha və axirət gününə iman gətirməyən bir qövmə təhdid­lər heç bir fay­da verməz.

வசனம்: 6

فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡۘ يَوۡمَ يَدۡعُ ٱلدَّاعِ إِلَىٰ شَيۡءٖ نُّكُرٍ

Ey Peyğəmbər! Əgər onlar doğru yola gəlməsə, sən, onları tərk et, onlardan üz çevir və sura üfürəcək mələyin on­ları qorxuya salacağı, heç bir canlının bənzərini görmədiyi bir işdən ötrü çağı­ra­cağı günü gözlə.

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• عدم التأثر بالقرآن نذير شؤم.

Qurandan təsirlənməmək, bədbəxtlik əlamətidir.

• خطر اتباع الهوى على النفس في الدنيا والآخرة.

Nəfsin istəyinə uymağın dünya və axirətdə təhlükəli olması.

• عدم الاتعاظ بهلاك الأمم صفة من صفات الكفار.

Əvvəlki ümmətlərin həlak olduğundan ibrət almamaq, kafirlərin xislətlərindəndir.

வசனம்: 7

خُشَّعًا أَبۡصَٰرُهُمۡ يَخۡرُجُونَ مِنَ ٱلۡأَجۡدَاثِ كَأَنَّهُمۡ جَرَادٞ مُّنتَشِرٞ

Onlar zəlil baxışlarla göz­lərini aşa­ğı dikmiş halda, ətra­fa ya­yı­lan çəyirt­kə­lər kimi qə­bir­lərindən çıxıb haqq-hesaba çəkiləcəkləri yerə gedəcəklər.

வசனம்: 8

مُّهۡطِعِينَ إِلَى ٱلدَّاعِۖ يَقُولُ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا يَوۡمٌ عَسِرٞ

Onlar həmin yerə çağıran carçıya tərəf tə­lə­səcək və kafirlər deyəcəklər: “Bu nə çətin bir gün­dür, çox şiddətli və dəhşətli bir gündür”.

வசனம்: 9

۞ كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ فَكَذَّبُواْ عَبۡدَنَا وَقَالُواْ مَجۡنُونٞ وَٱزۡدُجِرَ

Ey Peyğəmbər! Sənin dəvətini yalan sayanlardan əvvəl Nuh qövmü qu­lumu­z Nuhu (aleyhissəlam) yalançı sa­ymışdılar. Biz onu onlara elçi göndərdiyimiz zaman onlar: “O, dəlidir!” – demiş, sonra onu cürbəcür söyüşlərlə söymüş və dəvətinə son qoymayacağı təqdirdə (onu cəzalandıracaqları ilə) ona hədə-qor­xu gəlmişdi­lər.

வசனம்: 10

فَدَعَا رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَغۡلُوبٞ فَٱنتَصِرۡ

Nuh öz Rəbbinə yalvarıb demişdi: “Qövmüm məni üs­tə­lədi və mənim dəvətimi qəbul etmədi. Onlara bəla göndərməklə mənə yardım et!”

வசனம்: 11

فَفَتَحۡنَآ أَبۡوَٰبَ ٱلسَّمَآءِ بِمَآءٖ مُّنۡهَمِرٖ

Biz göyün qapılarını şırıl-şırıl yağan yağışla açdıq.

வசனம்: 12

وَفَجَّرۡنَا ٱلۡأَرۡضَ عُيُونٗا فَٱلۡتَقَى ٱلۡمَآءُ عَلَىٰٓ أَمۡرٖ قَدۡ قُدِرَ

Biz yeri yardıq və beləcə, oradan bulaqlar qay­nayıb çıxdı. Göydən tökülən və yer­dən qaynayan su­lar Allahın əzəl­dən qədərə yazdığı bir iş üçün bir-birinə qo­vuşdu. Nəhayət, Allahın xilas etdiyi kimsələrdən başqa hamı suda qərq oldu.

வசனம்: 13

وَحَمَلۡنَٰهُ عَلَىٰ ذَاتِ أَلۡوَٰحٖ وَدُسُرٖ

Biz Nuhu bir-birinə mismarlanmış lövhələrdən düzəlmiş gəmidə daşıdıq. Beləliklə də, onu və onunla birlikdə olanları suda boğulmaqdan xilas etdik.

வசனம்: 14

تَجۡرِي بِأَعۡيُنِنَا جَزَآءٗ لِّمَن كَانَ كُفِرَ

Qövmü tərəfindən yalançı sayılmış və Allahdan təbliğ etdiyi risaləti inkar edilmiş Nuha zəfər bəxş etmək üçün, o gəmi təlamütlü sular içində, gözlərimiz önün­də və mühafizəmiz altında üzüb gedirdi.

வசனம்: 15

وَلَقَد تَّرَكۡنَٰهَآ ءَايَةٗ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Biz onlara verdiyimiz bu bəlanın aqibətini bir ibrət və dərs olsun deyə saxla­dıq. Amma heç bir ibrət alan varmı?!

வசனம்: 16

فَكَيۡفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Görəydin Mənim haqqı yalan sayanlara verdiyim əzab və onları ölümlə qor­xut­mağım necə oldu?!

வசனம்: 17

وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Biz Quranı yada salmaq və ondan öyüd-nəsihət almaq üçün asanlaşdırdıq. Amma onun içində olan öyüd-nəsihətlərdən ibrət alan varmı?!

வசனம்: 18

كَذَّبَتۡ عَادٞ فَكَيۡفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Ad qövmü də peyğəmbərləri Hudu (aleyhissəlam) yalançı saydı. Ey Məkkə əhli! Baxın görün, Mənim, haqqı yalan sayanlara verdiyim əzabım və həmçinin onların əzabı ilə başqalarını qorxutmağım necə oldu?!

வசனம்: 19

إِنَّآ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِيحٗا صَرۡصَرٗا فِي يَوۡمِ نَحۡسٖ مُّسۡتَمِرّٖ

Biz, şəri və uğursuzluğu Cəhənnəmədək onlarla davam edən bir gün­də onların üstünə çox so­yuq külək gön­dərdik.

வசனம்: 20

تَنزِعُ ٱلنَّاسَ كَأَنَّهُمۡ أَعۡجَازُ نَخۡلٖ مُّنقَعِرٖ

O külək insanları yerdən ayırıb, kökündən çıxar­dıl­mış xurma kötükləri kimi başüstə ətrafa atırdı.

வசனம்: 21

فَكَيۡفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Ey Məkkə əhli! Baxın görün, Mənim, haqqı yalan sayanlara verdiyim əzabım və həmçinin onların əzabı ilə başqalarını qorxutmağım necə oldu?!

வசனம்: 22

وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Biz Quranı yada salmaq və ondan öyüd-nəsihət almaq üçün asanlaşdırdıq. Amma onun içində olan öyüd-nəsihətlərdən ibrət alan varmı?!

வசனம்: 23

كَذَّبَتۡ ثَمُودُ بِٱلنُّذُرِ

Səmud qövmü də özlərinin Peyğəmbəri Salehin (aleyhissəalm) təhdidlərini yalan saydı.

வசனம்: 24

فَقَالُوٓاْ أَبَشَرٗا مِّنَّا وَٰحِدٗا نَّتَّبِعُهُۥٓ إِنَّآ إِذٗا لَّفِي ضَلَٰلٖ وَسُعُرٍ

Onlar təkəbbür göstərərək dedilər: “Biz özü­müz­dən olan bir adama tabe ola­ca­ğıq?! Əgər belə olduğu halda biz ona tabe olsaq, həqiqətən də, doğru yoldan azar, əyri yola düşər və ağılsız iş görmüş ola­rıq!

வசனம்: 25

أَءُلۡقِيَ ٱلذِّكۡرُ عَلَيۡهِ مِنۢ بَيۡنِنَا بَلۡ هُوَ كَذَّابٌ أَشِرٞ

Məgər vəhy bizim aramızdan heç kəsə yox, xüsusi olaraq yalnız ona nazil oldu?! Xeyr, əksinə, o, yalan­çıdır, təkəbbürlüdür!”

வசனம்: 26

سَيَعۡلَمُونَ غَدٗا مَّنِ ٱلۡكَذَّابُ ٱلۡأَشِرُ

Qiyamət günü onlar kimin - Salehin, yoxsa onların ya­lan­çı və təkəbbürlü olduğunu müt­ləq biləcəklər.

வசனம்: 27

إِنَّا مُرۡسِلُواْ ٱلنَّاقَةِ فِتۡنَةٗ لَّهُمۡ فَٱرۡتَقِبۡهُمۡ وَٱصۡطَبِرۡ

Biz onları sınağa çək­mək üçün qayadan bir dişi dəvə çıxardıb göndə­rə­cə­yik. Ey Saleh! On­ların o dəvəyə nə edəcək­lərini və özlərinin başına nələr gələcəyini göz­lə və onların əziyyətlərinə səbir et!

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• مشروعية الدعاء على الكافر المصرّ على كفره.

Küfr etməkdə israrlı olan kafirə bəd dua etməyin şəriətdə caiz olması.

• إهلاك المكذبين وإنجاء المؤمنين سُنَّة إلهية.

Haqqı yalan sayanların məhv edilməsi, möminlərin isə xilas olması ilahi bir qanundur.

• تيسير القرآن للحفظ وللتذكر والاتعاظ.

Quranın əzbərləmək, yada salmaq və ondan ibrət almaq üçün asanlaşdırılması.

வசனம்: 28

وَنَبِّئۡهُمۡ أَنَّ ٱلۡمَآءَ قِسۡمَةُۢ بَيۡنَهُمۡۖ كُلُّ شِرۡبٖ مُّحۡتَضَرٞ

Onlara xəbər ver ki, onların quyusunun suyu, özləri ilə dəvə arasında bölüşdürülmüş­dür, bir gün dəvə üçün, bir gün də onlar üçün. Onlardan hər biri öz payını götürmək üçün öz növbəsində gəl­məlidir!

வசனம்: 29

فَنَادَوۡاْ صَاحِبَهُمۡ فَتَعَاطَىٰ فَعَقَرَ

Onlar dəvəni öldürmək üçün öz havadarlarını ça­ğırdılar, o da öz qövmünün əmrini yerinə yetirərək qılınc götürüb dəvəni öldürdü.

வசனம்: 30

فَكَيۡفَ كَانَ عَذَابِي وَنُذُرِ

Ey Məkkə əhli! Baxın görün, Mənim, haqqı yalan sayanlara verdiyim əzabım və həmçinin onların əzabı ilə başqalarını qorxutmağım necə oldu?!

வசனம்: 31

إِنَّآ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ فَكَانُواْ كَهَشِيمِ ٱلۡمُحۡتَظِرِ

Həqiqətən, Biz onlara bir­cə tük­ür­pədici səs göndər­ib onları məhv etdik və on­lar mal-qara ağılında isti­fadə edilən qurumuş ağac kimi ol­dular.

வசனம்: 32

وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Biz Quranı yada salmaq və ondan öyüd-nəsihət almaq üçün asanlaşdırdıq. Amma onun içində olan öyüd-nəsihətlərdən ibrət alan varmı?!

வசனம்: 33

كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطِۭ بِٱلنُّذُرِ

Lut qövmü də özlərinin Peyğəmbəri Lutun (aleyhissəalm) təhdidlərini yalan saydı.

வசனம்: 34

إِنَّآ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ حَاصِبًا إِلَّآ ءَالَ لُوطٖۖ نَّجَّيۡنَٰهُم بِسَحَرٖ

Biz onların üstünə daş yağdıran külək göndər­dik. Yalnız Lu­tun (aleyhissəlam) ailəsinə əzab toxunmadı. Biz onları əzabdan xilas etdik. Belə ki, gecənin axırında o qövmə əzab yetişməmişdən əvvəl Lut (aleyhissəlam) və və onun ailəsi kənddən çıxarıldılar.

வசனம்: 35

نِّعۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَاۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي مَن شَكَرَ

Biz Öz tərəfimizdən onlara bir nemət olaraq onları bu əzabdan xilas etdik. Biz Allahın nemətlərinə şükür edən­ləri Lutu (aleyhissəlam) mü­ka­fatlandırdığımız kimi mükafat­landırırıq.

வசனம்: 36

وَلَقَدۡ أَنذَرَهُم بَطۡشَتَنَا فَتَمَارَوۡاْ بِٱلنُّذُرِ

Lut onları Bizim əza­bı­mızla qorxutdu, onlar isə bu təhdidlərə şəkk etdilər və onu yalançı saydılar.

வசனம்: 37

وَلَقَدۡ رَٰوَدُوهُ عَن ضَيۡفِهِۦ فَطَمَسۡنَآ أَعۡيُنَهُمۡ فَذُوقُواْ عَذَابِي وَنُذُرِ

Onlar Lutdan öz qonaqla­rı­ ilə - mələklərlə tək buraxmağı tələb etdilər ki, özlərinin murdar istəyinə nail olsunlar. Biz də onların gözlərini kor etdik və onlara dedik: “Əza­bımı və sizə etdiyim təhdidimin nəticəsini dadın!”

வசனம்: 38

وَلَقَدۡ صَبَّحَهُم بُكۡرَةً عَذَابٞ مُّسۡتَقِرّٞ

Sübh çağı onlara axirət gününədək ya­xalarından əl çəkməyəcək bir əzab gəldi.

வசனம்: 39

فَذُوقُواْ عَذَابِي وَنُذُرِ

Onlara deyildi: "Sizə nazil olan əzabımı və Lutun sizə etdiyi təhdid­lərinin aqibətini dadın!

வசனம்: 40

وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ لِلذِّكۡرِ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Biz Quranı yada salmaq və ondan öyüd-nəsihət almaq üçün asanlaşdırdıq. Amma onun içində olan öyüd-nəsihətlərdən ibrət alan varmı?!

வசனம்: 41

وَلَقَدۡ جَآءَ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ ٱلنُّذُرُ

Firon nəs­linə də, Musa və Harunun (aleyhimməssəlam) vasitəsilə xəbərdarlığımız gəlmişdi.

வசனம்: 42

كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا كُلِّهَا فَأَخَذۡنَٰهُمۡ أَخۡذَ عَزِيزٖ مُّقۡتَدِرٍ

Onlar Bizim göndərdiyimiz dəlilləri və sübutları ya­lan saydılar. Biz də onları bu dəlilləri yalan saydıqlarına görə, heç kəsin üstün gələ bilmədiyi qüdrətli və heç kəsin qarşısında aciz qalmayan qadir Allahın cəzası ilə cəzalandırdıq.

வசனம்: 43

أَكُفَّارُكُمۡ خَيۡرٞ مِّنۡ أُوْلَٰٓئِكُمۡ أَمۡ لَكُم بَرَآءَةٞ فِي ٱلزُّبُرِ

Ey Məkkə əhli! Sizin kafirləriniz haqqı yalan saymış o kafirlərdən - Nuh qövmündən, Adlılardan, Səmudlulardan, Lut tayfasından, Firon və onun qövmündən yaxşı­dırmı?! Yoxsa səmavi kitab­larda si­zin əzabdan xilas olacağınıza dair toxunulmazlıq vəd edilmişdir?!

வசனம்: 44

أَمۡ يَقُولُونَ نَحۡنُ جَمِيعٞ مُّنتَصِرٞ

Yoxsa Məkkə əhlindən olan o kafirlər: “Biz hamımız, bizə pislik etmək istəyən və bizim birliyimizi dağıtmağa çalışan kimsələrə qalib gə­ləcək bir dəstəyik!” – deyirlər?!

வசனம்: 45

سَيُهۡزَمُ ٱلۡجَمۡعُ وَيُوَلُّونَ ٱلدُّبُرَ

Bu kafirlərin dəstəsi mütləq məğlub olacaq və möminlərin gözləri önündə arxaya dönüb qaça­caq. Bu, artıq Bədr döyüşündə baş vermişdir.

வசனம்: 46

بَلِ ٱلسَّاعَةُ مَوۡعِدُهُمۡ وَٱلسَّاعَةُ أَدۡهَىٰ وَأَمَرُّ

Xeyr, onların yalan saydığı qiyamət satı özlərinin əzaba düçar olmalarından ötrü müəyyən edilmiş vaxtdır. O saat isə onların Bədrdə üzləşdiyi dünya əzabından daha əzəmətli və daha acı­dır.

வசனம்: 47

إِنَّ ٱلۡمُجۡرِمِينَ فِي ضَلَٰلٖ وَسُعُرٖ

Həqiqətən də, küfr və asiliklər etməklə günaha batanlar haqdan uzaq bir azğınlıq, üstəlik, əzab və əziyyət içindədirlər.

வசனம்: 48

يَوۡمَ يُسۡحَبُونَ فِي ٱلنَّارِ عَلَىٰ وُجُوهِهِمۡ ذُوقُواْ مَسَّ سَقَرَ

O gün onlar üzüstə Cə­hənnəmə sürüklənəcək və on­la­ra məzəmmət edilərək belə deyiləcəkdir: “Dadın Cəhənnəm əzabını!”

வசனம்: 49

إِنَّا كُلَّ شَيۡءٍ خَلَقۡنَٰهُ بِقَدَرٖ

Həqiqətən də, Biz kainatda hər şe­yi əzəldən yazdığımız qədərə uyğyn yaratdıq və bunlar Bizim elmimizə, istəyimizə və Lövhü-məhfuzda yazdığımıza müvafiq oldu.

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• شمول العذاب للمباشر للجريمة والمُتَمالئ معه عليها.

Əzabın həm günahı edən günahkara, həm də onunla razılaşan kimsəyə şamil edilməsi.

• شُكْر الله على نعمه سبب السلامة من العذاب.

Allahın nemətlərinə şükür etmək əzabdan qurtulmaq üçün səbəbdir.

• إخبار القرآن بهزيمة المشركين يوم بدر قبل وقوعها من الإخبار بالغيب الدال على صدق القرآن.

Quranın, müşriklərin Bədr döyüşündə məğlub olacaqları barədə qabaqcadan xəbər verməsi, Quranın doğruluğuna dəlalət edən qeyb xəbərlərindəndir.

• وجوب الإيمان بالقدر.

Qədərə iman gətrməyin vacib olması.

வசனம்: 50

وَمَآ أَمۡرُنَآ إِلَّا وَٰحِدَةٞ كَلَمۡحِۭ بِٱلۡبَصَرِ

Biz bir işin olmasını istədikdə, bircə dəfə ona: "Ol!"- deyə əmr edirik, istədiyimiz dərhal bir göz qırpımında ye­rinə ye­tir.

வசனம்: 51

وَلَقَدۡ أَهۡلَكۡنَآ أَشۡيَاعَكُمۡ فَهَلۡ مِن مُّدَّكِرٖ

Biz əvvəlik ümmətlərdən küfr etməkdə sizə bənzəyənləri məhv etmişik. Amma heç bundan ibrət alıb öz küfründən uzaqlaşan varmı?!

வசனம்: 52

وَكُلُّ شَيۡءٖ فَعَلُوهُ فِي ٱلزُّبُرِ

Bəndələrin etdiyi hər bir əməl mələklərin qeydə aldığı kitabla­rda yazılır və bu işdə heç bir şey onların nəzərindən qaçmır.

வசனம்: 53

وَكُلُّ صَغِيرٖ وَكَبِيرٖ مُّسۡتَطَرٌ

Hər bir kiçik və böyük əməl və söz əməllərin qeydə alındığı səhifələrdə, həm də lövhi-məhfuzda ya­zılmışdır və onlar bu əməllərin əvəzini alacaqlar.

வசனம்: 54

إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي جَنَّٰتٖ وَنَهَرٖ

Rəbbinin əmrlərini yerinə yetirib Onun qadağan etdiyi işlərdən çəkinməklə Ondan qorxan kimsələr cənnətlərdə nemətlər içində və axar çaylar kənarında olcaqlar.

வசனம்: 55

فِي مَقۡعَدِ صِدۡقٍ عِندَ مَلِيكٖ مُّقۡتَدِرِۭ

Onlar hər şeyə gücü yetən və heç bir şeyin Onu aciz buraxmayan Hökmdarın hü­zu­run­dakı, içində yalan danışılmayan və günah işlərə yol verilməyən haqq məclisində olacaqlar. Onların o məclisdə tükənməz nemətlərdən nələrə nail olacaqları barədə heç soruşma.

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• كتابة الأعمال صغيرها وكبيرها في صحائف الأعمال.

Əməllərin həm kiçiyinin, həm də böyüyünün, əməlllərin qeydə alındığı səhifələrə yazılması.

• ابتداء الرحمن بذكر نعمه بالقرآن دلالة على شرف القرآن وعظم منته على الخلق به.

Mərhəmətli Allahın bu surənin əvvəlində Quranın nemət olduğunu zikr etməsi, Quranın şərəfli olduğuna və Allahın onun sayəsində Öz yaratdıqlarına böyük lütf göstərməsinə dəlalət edir.

• مكانة العدل في الإسلام.

Ədalətin İslamda olan yeri.

• نعم الله تقتضي منا العرفان بها وشكرها، لا التكذيب بها وكفرها.

Allahın nemətləri bizdən onları yalan saymağı və onlara qarşı nankor olmağı yox, əksinə, onları tanımağı və onlara görə Uca Allaha şükr etməyi tələb edir.