மொழிபெயர்ப்பு அத்தியாயம் ஸூரா அல்ஹாக்கா - الترجمة القيرغيزية - அல்குர்ஆன் கலைக்களஞ்சியம்

Хакка

வசனம்: 1

ٱلۡحَآقَّةُ

Ал – Хаакка!

வசனம்: 2

مَا ٱلۡحَآقَّةُ

«Ал – Хаакка» дегени эмне?!

வசனம்: 3

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡحَآقَّةُ

(Оо, Мухаммад!) «Ал – Хаакка» эмне экенин сен кайдан билмек элең?^[1]

[1] «Аль-Хаакка» (Акыйкатта болуучу) Кыяматтын бир нече атактуу ысымдарынын бири. Кыямат кайымдын мындан башка да «Аль-Кариьа” (Катуу согуучу), “Аль-Ваакеьа” (Окуя), “Ат-Тоомма” (Чоң апаат), “Ас-Соохха” (Катуу добуш), Ас-Сааьа” (Саат) ж.б.у.с. аталыштары дагы бар.

வசனம்: 4

كَذَّبَتۡ ثَمُودُ وَعَادُۢ بِٱلۡقَارِعَةِ

«Самуд» менен «Аад» (коому) Кыяматты жалганга чыгарышкан эле.^[1]

[1] “Самуд” – бул Хижр деген жерде (Азыркы Саудияга караштуу аймак) жашаган илгерки бир уруунун аты. Аллах таала аларга Салих пайгамбарды жиберип, Аллахка, кыяматка ишенүүгө жана Өзүнүн пайгамбары көргөзгөндөй жашоого буюрган. Ал эми, “Аад” болсо Хазрамаут деген жерде жашаган илгерки уруунун аты. Аллах таала аларга Худ пайгамбарды жиберген.

வசனம்: 5

فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهۡلِكُواْ بِٱلطَّاغِيَةِ

Анан… Самуд (эли жүрөк жарган) ач айкырык менен кыйратылды.

வசனம்: 6

وَأَمَّا عَادٞ فَأُهۡلِكُواْ بِرِيحٖ صَرۡصَرٍ عَاتِيَةٖ

Ал эми, Аад болсо, кутурган бороон шамал менен өлтүрүлдү.

வசனம்: 7

سَخَّرَهَا عَلَيۡهِمۡ سَبۡعَ لَيَالٖ وَثَمَٰنِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومٗاۖ فَتَرَى ٱلۡقَوۡمَ فِيهَا صَرۡعَىٰ كَأَنَّهُمۡ أَعۡجَازُ نَخۡلٍ خَاوِيَةٖ

(Аллах) ал шамалды алардын үстүнө жети түн, сегиз күн токтоосуз «кызмат кылдырып» койду. Анан сен (оо, көрүүчү) ал жердеги адамдарды оонап, айкалышып жаткан курма дарагынын денелери сыяктуу кароосуз өлүп жаткандарын көрөсүң!

வசனம்: 8

فَهَلۡ تَرَىٰ لَهُم مِّنۢ بَاقِيَةٖ

Эми, карачы (алардан бирөө-жарымынын) өлбөй калганын көрөөр бекенсиң?!

வசனம்: 9

وَجَآءَ فِرۡعَوۡنُ وَمَن قَبۡلَهُۥ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتُ بِٱلۡخَاطِئَةِ

Анан Фараон, андан мурунку (каапыр) адамдар жана көңтөрүлгөн шаар (элдери – Лут коому) каапырчылык (иштерди) жасашып,

வசனம்: 10

فَعَصَوۡاْ رَسُولَ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَهُمۡ أَخۡذَةٗ رَّابِيَةً

Раббисинин пайгамбарына каршы чыгышты эле, (Рабби) аларды өтө катуу азап менен кыйратты!

வசனம்: 11

إِنَّا لَمَّا طَغَا ٱلۡمَآءُ حَمَلۡنَٰكُمۡ فِي ٱلۡجَارِيَةِ

(Нух доорундагы топон) суу ташкан убакытта, Биз (каапырларды кыйратып) силерди кемеде көтөрүп койгон элек.

வசனம்: 12

لِنَجۡعَلَهَا لَكُمۡ تَذۡكِرَةٗ وَتَعِيَهَآ أُذُنٞ وَٰعِيَةٞ

Аны (кемени) силерге үлгү-сабак кылуу үчүн жана акылдуу адамдар (сабак катары) билип жүрүү үчүн.

வசனம்: 13

فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ نَفۡخَةٞ وَٰحِدَةٞ

Эми, качан «Сур» (деп аталган чоор) бир ирет тартылганда,^[1]

[1] Кыямат кайым башталганынын бир белгиси Исрафил периштенин “Сур” деген кернейди тартуусу. Ошол замат топуракта чирип жаткан денелер жамгырдан кийин жайнап чыккан өсүмдүктөр сыяктуу өнүп чыга баштайт. Кийин аларга рухтары учуп келип, биригет.

வசனம்: 14

وَحُمِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةٗ وَٰحِدَةٗ

жер менен тоолор көтөрүлүп, бир ирет кагыштырылып (тоолор упадай урап, жер менен тегиз болуп калганда,)

வசனம்: 15

فَيَوۡمَئِذٖ وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ

Дал ошол күндө Ваакеьа (кыямат) болот.

வசனம்: 16

وَٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَهِيَ يَوۡمَئِذٖ وَاهِيَةٞ

Жана ал күндө үлпүлдөк (алсыз) болуп калган асман жарылганда,

வசனம்: 17

وَٱلۡمَلَكُ عَلَىٰٓ أَرۡجَآئِهَاۚ وَيَحۡمِلُ عَرۡشَ رَبِّكَ فَوۡقَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ ثَمَٰنِيَةٞ

жана асмандын ар тарабында периштелер (Аллахтын кызматына даяр туруп), алардын үстүндө сегиз (күч - кубаттуу периште) Раббиңдин Аршын көтөргөндө,^[1]

[1] Аллах тааланын “Арш” деп аталган Улук Тактысын көтөрүү вазыйпасы жүктөлгөн периштелердин күчү жана келбет-көлөмү жөнүндө Абу Дауддун “Сунан” китебинде келген бир хадисте пайгамбарыбыз саллаллоху алайхи ва саллам мындай дегени баяндалат: “... Аршты көтөргөн периштелерден биринин кулагынын жумшагынан желкесине чейин жети жүз жылдык жол” (Ибн Касир).

வசனம்: 18

يَوۡمَئِذٖ تُعۡرَضُونَ لَا تَخۡفَىٰ مِنكُمۡ خَافِيَةٞ

дал ошол күндө силер (Раббиңерге) жолуктуруласыңар. Силердин эч бир сыр(ыңар) жашыруун калбайт.^[1]

[1] Анан Аллах таала жеке Өзү сот-сурагын жүргүзө баштайт. Элдерге бул дүйнөдөгү жасаган иштеринин тизмеси – амал баракчалары (китептери) таратылат. Ал китептерди ар бир адам баласынын эки желкесинде олтурган эки периште бардык жашыруун иштерине чейин жазып алышкан болчу. Ошондо жакшылардын китептери оң тарабынан, жамандардын китеби сол тарабынан берилет.

வசனம்: 19

فَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَيَقُولُ هَآؤُمُ ٱقۡرَءُواْ كِتَٰبِيَهۡ

Кимге китеби оң тарабынан берилсе, ал (сүйүнгөн бойдон мындай) дейт: «Эй,! Мына, менин китебимди окуп көргүлө!

வசனம்: 20

إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَٰقٍ حِسَابِيَهۡ

Мен бул эсеп-китебиме жолугууга анык ишенген болчумун!»

வசனம்: 21

فَهُوَ فِي عِيشَةٖ رَّاضِيَةٖ

Анан ал өзү ыраазы болгон жашоодо -

வசனம்: 22

فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ

– эң жогорку бейиште болот.

வசனம்: 23

قُطُوفُهَا دَانِيَةٞ

Анын мөмөлөрү (отурган жерден кол сунсаң эле жеткидей аралыкта) ийилип турут.

வசனம்: 24

كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَآ أَسۡلَفۡتُمۡ فِي ٱلۡأَيَّامِ ٱلۡخَالِيَةِ

(Анан аларга айтылат) «Өткөн (дүйнө жашоосунда) жасаган (сооптуу) ишиңер себептүү жегиле, ичкиле – аш болсун!»

வசனம்: 25

وَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِشِمَالِهِۦ فَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُوتَ كِتَٰبِيَهۡ

Ал эми, (амал) китеби сол тарабынан берилген (бактысыз адамдар кайгырып мындай) дешет: «Атаганат! Менин китебим берилбей эле койсо экен

வசனம்: 26

وَلَمۡ أَدۡرِ مَا حِسَابِيَهۡ

жана эсебим кандай экенин билбей эле калсам экен...,

வசனம்: 27

يَٰلَيۡتَهَا كَانَتِ ٱلۡقَاضِيَةَ

Кана эми, ал (менин өлүмүм) чечүүчү болсо! (кайра тирилүү деген болбосо!)

வசனம்: 28

مَآ أَغۡنَىٰ عَنِّي مَالِيَهۡۜ

Мал-дүйнөм мага пайда бербей калды!

வசனம்: 29

هَلَكَ عَنِّي سُلۡطَٰنِيَهۡ

Менин күч-кубатым (салтанат-бийлигим) жок болуп кетти!»^[1]

[1] Мына ушинтип муң-арманын айтып бүтүп-бүтөлекте эле, анын үстүнөн Аллах тааланын каардуу бирок, адилет өкүмү жарыяланат.

வசனம்: 30

خُذُوهُ فَغُلُّوهُ

(Оо, периштелер!) Аны кармап, кишендегиле!

வசனம்: 31

ثُمَّ ٱلۡجَحِيمَ صَلُّوهُ

Кийин тозокко таштагыла!

வசனம்: 32

ثُمَّ فِي سِلۡسِلَةٖ ذَرۡعُهَا سَبۡعُونَ ذِرَاعٗا فَٱسۡلُكُوهُ

Андан соң узундугу жетимиш чыканак келген чынжырга өткөргүлө!»^[1]

[1] Аяттын арабча текстинде «услукууху» деп келген сөздү кээ бир котормочулар «байлагыла», «таңгыла» деп которушат. Бирок, мунун сөздүктөгү мааниси «жүргүзүү», «өткөрүү». Демек, күнөөкөр, тозоку пенде узундугу жетимиш чыканак болгон чынжырга, шыкка өткөрүлгөн шишкебек сыяктуу өткөрүлөт. Узун чынжыр кылмышкердин арка жагынан киргизилип, оозунан чыгарылат. Мындай азаптан Аллахтын Өзү сактасын! (Садий).

வசனம்: 33

إِنَّهُۥ كَانَ لَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ ٱلۡعَظِيمِ

(Себеби), Ал Улук Аллахка ыйман келтирбеди.

வசனம்: 34

وَلَا يَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ

жана бей-бечараларды тамактандырууга (эч кимди) кызыктырбады.

வசனம்: 35

فَلَيۡسَ لَهُ ٱلۡيَوۡمَ هَٰهُنَا حَمِيمٞ

Ал (азаптуу) күндө ал жерде ага (эч бир) дос-жардамчы болбойт.

வசனம்: 36

وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنۡ غِسۡلِينٖ

Тамак-аш да болбойт. Бир гана «гислийн» (деген «тамак»)^[1] болот.

[1]«Гислийн» - бул тозокто күйгөн кылмышкерлердин денесинен агып чыккан ириңден даярдалган «тамак». Ал өтө кайнак, эң ачуу жана адам чыдагыс сасык болот.

வசனம்: 37

لَّا يَأۡكُلُهُۥٓ إِلَّا ٱلۡخَٰطِـُٔونَ

Аны күнөөлүү адамдар гана жейт.

வசனம்: 38

فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَا تُبۡصِرُونَ

Мен силер көргөн нерселер менен ант ичип...,

வசனம்: 39

وَمَا لَا تُبۡصِرُونَ

Жана силерге көрүнбөгөн (бардык) нерселер менен ант ичип (айтамын):

வசனம்: 40

إِنَّهُۥ لَقَوۡلُ رَسُولٖ كَرِيمٖ

«Ал (Куран) Улук пайгамбардын (Аллах үйрөткөн) Сөзү!

வசனம்: 41

وَمَا هُوَ بِقَوۡلِ شَاعِرٖۚ قَلِيلٗا مَّا تُؤۡمِنُونَ

Ал акындын сөзү эмес! Өтө аз ыйман келтирип жатасыңар!

வசனம்: 42

وَلَا بِقَوۡلِ كَاهِنٖۚ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ

Ал бакшы-көзү ачыктын да сөзү эмес!^[1] (Аллахты) өтө аз эскерип жатасыңар!

[1] Кээ бир каапырлар “Мухаммад жиндер менен байланыш түзгөн бакшы. Ага кабарларды жиндер жеткирип турат” дешкен. Бул аят ошолорго жооп.

வசனம்: 43

تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Ал – ааламдардын Раббиси тарабынан түшүрүлгөн.

வசனம்: 44

وَلَوۡ تَقَوَّلَ عَلَيۡنَا بَعۡضَ ٱلۡأَقَاوِيلِ

Эгер ал (Мухаммад) (Курандагы) кээ бир сөздөрдү (ойлоп чыгарган жана «ушул – Аллахтын сөзү» деп, аны) Бизге оодарган болсо,

வசனம்: 45

لَأَخَذۡنَا مِنۡهُ بِٱلۡيَمِينِ

Биз аны күч менен кармап, өч алмакпыз.

வசனம்: 46

ثُمَّ لَقَطَعۡنَا مِنۡهُ ٱلۡوَتِينَ

Кийин жүрөк тамырын үзүп жибермекпиз!

வசனம்: 47

فَمَا مِنكُم مِّنۡ أَحَدٍ عَنۡهُ حَٰجِزِينَ

Анан силердин араңардан эч ким аны (Бизден) куткарып кала алмак эмес!

வசனம்: 48

وَإِنَّهُۥ لَتَذۡكِرَةٞ لِّلۡمُتَّقِينَ

Ал (Куран) такыба кишилер үчүн эскерме-сабак.

வசனம்: 49

وَإِنَّا لَنَعۡلَمُ أَنَّ مِنكُم مُّكَذِّبِينَ

Силердин араңарда (Куранды) «жалган» дегендер бар экенин Биз эң жакшы билебиз!

வசனம்: 50

وَإِنَّهُۥ لَحَسۡرَةٌ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ

Ал каапырларга кайгы!^[1]

[1] Курандын каапырларга кайгы болушунун себеби, акыретте алар «Эх! ушул Куранга ээрчигенибизде азапка жолукпайт болчубуз!» деп кайгы тартышат. (Садий).

வசனம்: 51

وَإِنَّهُۥ لَحَقُّ ٱلۡيَقِينِ

Ал – анык Чындык!

வசனம்: 52

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ

Демек, Улук Раббиңдин ысымын (эстеп) аруулагын!^[1]

[1] Аллах таала бизге Өзүн – Өзү тааныткан. Демек, биз аны Өзү тааныткандай жогорку жана кемчилдиксиз сыпаттар менен гана таанып, сыпатташыбыз керек. Пенденин “Субханалла!” деп дуба кылып жүрүүсү “тасбих” деп аталат. “Субханаллахтын” мааниси “Мен Аллахты ар кандай Өзүнө ылайык эмес сыпаттардан аруулаймын жана Өзү үйрөткөн, Өзүнө ылайык болгон бийик, ыйык жана кемчилдиксиз сыпаттар менен сыпаттаймын” дегенди билдирет.