مەنالار تەرجىمىسى سۈرە ئەبەسە - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ ئازەربەيجانچە تەرجىمىسى - بەت نومۇرى 585 - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Əbəsə

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:

تذكير الكافرين المستغنين عن ربهم ببراهين البعث.

Rəbbinin dirilməni isbat edən dəlillərini qəbul etməyən kafirləri xəbərdar etmək.

---

ئايەت: 1

عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ

Rəsulullah (səllallahu aleyhi və səlləm) qaşqabağını tökdü və üzünü çevirdi.

ئايەت: 2

أَن جَآءَهُ ٱلۡأَعۡمَىٰ

Rəsulullah (səllallahu aleyhi və səlləm) hidayət olunmaları ümidi ilə müşriklərin böyüklərini dəvət etməklə məşğul olduğu bir əsnada bu zaman gözləri görməyən Abdullah bin Ummu Məktumun gələrək Rəsulullahdən (səllallahu aleyhi və səlləm) ona İslam barədə xəbər verməsini istədikdə Rəsulullah (səllallahu aleyhi və səlləm) qaşqabağını töküb üzünü çevirdi.

ئايەت: 3

وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ

Ey Peyğəmbər! Nə bilirsən, bəlkə bu kor adam günahlarından təmizlənəcəkdi!

ئايەت: 4

أَوۡ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكۡرَىٰٓ

Və ya səndən eşitdiyi nəsihətlərdən ibrət alıb faydalanacaq.

ئايەت: 5

أَمَّا مَنِ ٱسۡتَغۡنَىٰ

Əlində olan mal-dövlətlə kifayətlənib sənin gətirdiyin imana ehtiyacı olmayan kimsəyə gəlincə,

ئايەت: 6

فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ

Sən ona diqqət verir və ona tərəf üz tutursan.

ئايەت: 7

وَمَا عَلَيۡكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ

Onun Allaha tövbə edib günahlarından təmizlənməməyinin sənə heç bir aidiyyəti yoxdur.

ئايەت: 8

وَأَمَّا مَن جَآءَكَ يَسۡعَىٰ

Xeyir əldə etmək üçün səy göstərib sənin yanına gələn,

ئايەت: 9

وَهُوَ يَخۡشَىٰ

Rəbbindən qorxan kimsəyə gəlincə,

ئايەت: 10

فَأَنتَ عَنۡهُ تَلَهَّىٰ

Sən ona məhəl qoymayıb müşriklərin böyüklərindən biri ilə məşğul olursan.

ئايەت: 11

كَلَّآ إِنَّهَا تَذۡكِرَةٞ

Bu heç də belə deyil. Bu sadəcə ibrət almaq istəyən kimsə üçün bir nəsihət və bir xatırlatmadır.

ئايەت: 12

فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ

Kim Allahı yad etmək istəsə, Onu yad edər və bu Quranda zikr edilənlərdən ibrət alar.

ئايەت: 13

فِي صُحُفٖ مُّكَرَّمَةٖ

Bu Quran mələklərin yanında olan şərəfli səhifələrdədir.

ئايەت: 14

مَّرۡفُوعَةٖ مُّطَهَّرَةِۭ

Uca məqamda yerləşən, özünə, nə bir çirk, nə də murdar bir şey toxunan pak səhifələr.

ئايەت: 15

بِأَيۡدِي سَفَرَةٖ

Bu səhifələr mələklərdən olan elçilərin əllərindədir.

ئايەت: 16

كِرَامِۭ بَرَرَةٖ

Özlərinin Rəbbi yanında hörmətli olan, çoxlu xeyirxah işlər görən və müti olan mələklərin.

ئايەت: 17

قُتِلَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَآ أَكۡفَرَهُۥ

Lənətə gəlsin kafir adam! O, Allaha qarşı necə də nankordur.

ئايەت: 18

مِنۡ أَيِّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥ

(Qoy bir düşünsün,) Allah onu nədən yaradıb ki, o, yer üzündə təkəbbür göstərir və Allaha küfr edir?!

ئايەت: 19

مِن نُّطۡفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ

Allah onu bir damla sudan yaratmış və bu yaradılışı mərhələlərdən keçirərək müəyyən şəkilə salmışdır.

ئايەت: 20

ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ

Bu yaradılış mərhələləri başa çatdıqdan sonra ona anasının bətnindən çıxmağı asanlaşdırmışdır.

ئايەت: 21

ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقۡبَرَهُۥ

Onun qədərinə yazdığı ömürü bu həyatda ona yaşatdıqdan sonra onun canını almış və onu diriləcəyi günə qədər qalacağı qəbirə yerləşdirmişdir.

ئايەت: 22

ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ

Sonra da istədiyi zaman onu haqq-hesaba çəkmək və əməllərinin əvəzini vermək üçün onu dirildəcəkdir.

ئايەت: 23

كَلَّا لَمَّا يَقۡضِ مَآ أَمَرَهُۥ

Bu iş heç də o kafirin düşündüyü kimi deyil. O kafir, Rəbbinin haqqını ödədiyini düşünür, halbuki o, Allahın ona vacib buyurduqlarını hələ yerinə yetirməmişdir.

ئايەت: 24

فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ

Qoy Allaha küfr edən kimsə yediyi yeməyə baxsın görsün, onu necə əldə edib?!

ئايەت: 25

أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا

O yeməyin əsli göydən şırıl-şırıl və bol-bol yağan yağışdan əmələ gəlmişdir.

ئايەت: 26

ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا

Sonra biz yeri yardıq ki, orada bitkilər yetişsin.

ئايەت: 27

فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا

Orada buğda, qarğıdalı və başqa bu kimi dənli bitkilər yetişdirdik.

ئايەت: 28

وَعِنَبٗا وَقَضۡبٗا

Orada üzüm və yonca yetişdirdik ki, (bu yonca) onların heyvanları üçün yem olsun.

ئايەت: 29

وَزَيۡتُونٗا وَنَخۡلٗا

Həmçinin, zeytun və xurma ağacları da bitirdik.

ئايەت: 30

وَحَدَآئِقَ غُلۡبٗا

Orada ağaclarla dolu bağlar yetişdirdik.

ئايەت: 31

وَفَٰكِهَةٗ وَأَبّٗا

Həmçinin, meyvələr və heyvanlarınzın yediyi otları bitirdik.

ئايەت: 32

مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ

(Bu nemətlər) sizin və heyvanlarınızın istifadəsi üçündür.

ئايەت: 33

فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ

Qulaqları batıran dəhşətli səs gələcəyi - ikinci kərə sura üfürüləcəyi zaman

ئايەت: 34

يَوۡمَ يَفِرُّ ٱلۡمَرۡءُ مِنۡ أَخِيهِ

Həmin gün adam öz qardaşından qaçacaq.

ئايەت: 35

وَأُمِّهِۦ وَأَبِيهِ

Həmçinin, anasından və atasından qaçacaq.

ئايەت: 36

وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ

Eləcə də həyat yoldaşından və övladlarından qaçacaq.

ئايەت: 37

لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ يَوۡمَئِذٖ شَأۡنٞ يُغۡنِيهِ

O gün kədərin şiddətindən onlardan hər biri öz hayında olacaq.

ئايەت: 38

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ مُّسۡفِرَةٞ

Xoşbəxt insanların o gün üzləri nur saçacaq.

ئايەت: 39

ضَاحِكَةٞ مُّسۡتَبۡشِرَةٞ

Uca Allahın Öz rəhmətində onlar üçün hazırladığı nemətlərə sevinib fərəhlənəcək.

ئايەت: 40

وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ عَلَيۡهَا غَبَرَةٞ

Bədbəxt insanların isə o gün üzlərinə toz-torpaq hopacaq.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• عتاب الله نبيَّه في شأن عبد الله بن أم مكتوم دل على أن القرآن من عند الله.

Uca Allahın Abdullah bin Ummu Məktuma görə, Öz peyğəmbərini qınaması Quranın Allahdan nazil edilməsinə dəlalət edir.

• الاهتمام بطالب العلم والمُسْتَرْشِد.

Elm öyrənmək və məsləhət almaq istəyən kimsəyə diqqət yetirmək.

• شدة أهوال يوم القيامة حيث لا ينشغل المرء إلا بنفسه، حتى الأنبياء يقولون: نفسي نفسي.

Qiyamət gününün vahiməsinin çox şiddətli olması. Belə ki, həmin vaxt hər kəs ancaq öz hayına qalacaq. Hətta peyğəmbərlər: "Nəfsim, nəfsim"- deyəcəklər.