مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە قەلەم - ئەزەربەيجانچە تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

əl-Qələm

ئايەت: 1

نٓۚ وَٱلۡقَلَمِ وَمَا يَسۡطُرُونَ

Nun. And olsun qələmə və (insanların qələmlə) yazdıqlarına!

ئايەت: 2

مَآ أَنتَ بِنِعۡمَةِ رَبِّكَ بِمَجۡنُونٖ

(Ey Peyğəmbər!) Sən Rəbbinin neməti sayəsində dəli deyilsən.

ئايەت: 3

وَإِنَّ لَكَ لَأَجۡرًا غَيۡرَ مَمۡنُونٖ

Şübhəsiz ki, sənin üçün tükənməz bir mükafat vardır.

ئايەت: 4

وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٖ

Həqiqətən də, sən böyük əxlaq sahibisən!

ئايەت: 5

فَسَتُبۡصِرُ وَيُبۡصِرُونَ

Sən də görəcəksən, onlar da görəcəklər –

ئايەت: 6

بِأَييِّكُمُ ٱلۡمَفۡتُونُ

hansınızın dəli olduğunu.

ئايەت: 7

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ

Şübhəsiz ki, Rəbbin kimin Onun yolundan azdığını və (kimin də) haqq yolda olduğunu daha yaxşı bilir.

ئايەت: 8

فَلَا تُطِعِ ٱلۡمُكَذِّبِينَ

(Ey Peyğəmbər! Elə isə haqqı) yalan sayanlara itaət etmə!

ئايەت: 9

وَدُّواْ لَوۡ تُدۡهِنُ فَيُدۡهِنُونَ

Onlar (Müşriklər) istəyirlər ki, sən (onlara) güzəşt edəsən, onlar da (sənə) güzəşt etsinlər.

ئايەت: 10

وَلَا تُطِعۡ كُلَّ حَلَّافٖ مَّهِينٍ

(Ey Peyğəmbər!) İtaət etmə hər tez-tez and içənə, alçağa,

ئايەت: 11

هَمَّازٖ مَّشَّآءِۭ بِنَمِيمٖ

qeybət edənə, (insanlar arasında) söz gəzdirənə,

ئايەت: 12

مَّنَّاعٖ لِّلۡخَيۡرِ مُعۡتَدٍ أَثِيمٍ

xeyrə mane olana, (zülm etməklə) həddi aşana, günahkara,

ئايەت: 13

عُتُلِّۭ بَعۡدَ ذَٰلِكَ زَنِيمٍ

daş ürəkliyə, bunlardan sonra da (özünü başqasının nəsəbinə sırıyan) fırıldaqçıya –

ئايەت: 14

أَن كَانَ ذَا مَالٖ وَبَنِينَ

o, var-dövlət və oğul-uşaq sahibi olsa belə.

ئايەت: 15

إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ءَايَٰتُنَا قَالَ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

Ayələrimiz ona oxunduğu zaman: “Bu, keçmişdəkilərin əsatirlərindəndir!”– dedi.

ئايەت: 16

سَنَسِمُهُۥ عَلَى ٱلۡخُرۡطُومِ

Biz onun burnuna damğa vuracağıq.

ئايەت: 17

إِنَّا بَلَوۡنَٰهُمۡ كَمَا بَلَوۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ إِذۡ أَقۡسَمُواْ لَيَصۡرِمُنَّهَا مُصۡبِحِينَ

Həqiqətən, Biz bağ sahiblərini sınağa çəkdiyimiz kimi onları da (Məkkə mürşiklərini də) sınağa çəkdik. O zaman (bağ sahibləri) səhər açılanda (miskinlər gəlməzdən öncə bağda olan meyvələri) mütləq dərəcəklərinə and içmişdilər.

ئايەت: 18

وَلَا يَسۡتَثۡنُونَ

İstisna da etməmişdilər (“inşallah” deməmişdilər).

ئايەت: 19

فَطَافَ عَلَيۡهَا طَآئِفٞ مِّن رَّبِّكَ وَهُمۡ نَآئِمُونَ

Onlar yuxuda ikən Rəbbinin əzabı o bağı bürüdü.

ئايەت: 20

فَأَصۡبَحَتۡ كَٱلصَّرِيمِ

(Bağ yanıb) zülmət gecə kimi (qapqara) oldu.

ئايەت: 21

فَتَنَادَوۡاْ مُصۡبِحِينَ

Səhər açıldıqda bir-birlərinə səsləndilər:

ئايەت: 22

أَنِ ٱغۡدُواْ عَلَىٰ حَرۡثِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰرِمِينَ

“Əgər (meyvə) dərəcəksinizsə, bağınıza erkən gedin!”

ئايەت: 23

فَٱنطَلَقُواْ وَهُمۡ يَتَخَٰفَتُونَ

Onlar (bağa) yollandılar, (yol boyu) da bir-birlərinə pıçıldayaraq belə deyirdilər:

ئايەت: 24

أَن لَّا يَدۡخُلَنَّهَا ٱلۡيَوۡمَ عَلَيۡكُم مِّسۡكِينٞ

“Bu gün orada heç bir miskin yanınıza girməsin!”

ئايەت: 25

وَغَدَوۡاْ عَلَىٰ حَرۡدٖ قَٰدِرِينَ

Onlar bu məqsədlə (miskinləri bağa buraxmamağa) qadir olacaqlarını zənn edib erkən getdilər.

ئايەت: 26

فَلَمَّا رَأَوۡهَا قَالُوٓاْ إِنَّا لَضَآلُّونَ

Onlar bağı gördükdə (belə) dedilər: “(Deyəsən) biz səhv gəlmişik!

ئايەت: 27

بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ

Xeyr! Biz (bu bağın xeyrindən) məhrum olmuşuq!”

ئايەت: 28

قَالَ أَوۡسَطُهُمۡ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ لَوۡلَا تُسَبِّحُونَ

Onların ən yaxşısı dedi: “Məgər mən sizə (Allahı) təsbih etməli olduğunuzu demədimmi?”

ئايەت: 29

قَالُواْ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ

Onlar: “Rəbbimiz pakdır, müqəddəsdir! Həqiqətən də, biz zalımlardan olmuşuq!”– dedilər.

ئايەت: 30

فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَلَٰوَمُونَ

Onlar dönüb bir-birlərini qınamağa başladılar

ئايەت: 31

قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا طَٰغِينَ

(belə) dedilər: “Vay halımıza! Biz həddi aşanlardan olduq!

ئايەت: 32

عَسَىٰ رَبُّنَآ أَن يُبۡدِلَنَا خَيۡرٗا مِّنۡهَآ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا رَٰغِبُونَ

Ola bilsin ki, Rəbbimiz bizə onun əvəzinə ondan daha yaxşısını versin. Əlbəttə, biz Rəbbimizə yönəlirik”.

ئايەت: 33

كَذَٰلِكَ ٱلۡعَذَابُۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ

(Dünyadakı) əzab da belədir. Axirət əzabı isə daha böyükdür! Kaş ki biləydilər!

ئايەت: 34

إِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ

Şübhəsiz ki, müttəqilər üçün Rəbbi yanında Nəim cənnətləri vardır.

ئايەت: 35

أَفَنَجۡعَلُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ كَٱلۡمُجۡرِمِينَ

Biz heç müsəlmanları günahkarlara tay tutarıqmı?!

ئايەت: 36

مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ

Sizə nə olub, necə hökm verirsiniz?!

ئايەت: 37

أَمۡ لَكُمۡ كِتَٰبٞ فِيهِ تَدۡرُسُونَ

Yoxsa sizin elə bir kitab var ki, (günahkarla itaətkarın eyni olduğunu) oradan oxuyursunuz?!

ئايەت: 38

إِنَّ لَكُمۡ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ

(Ya da) orada bəyəndiyiniz hər bir şeyin sizin üçün olacağı vardır?!

ئايەت: 39

أَمۡ لَكُمۡ أَيۡمَٰنٌ عَلَيۡنَا بَٰلِغَةٌ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ إِنَّ لَكُمۡ لَمَا تَحۡكُمُونَ

Yaxud Qiyamət gününədək hökm edib istədiyiniz hər şeyin sizin üçün olacağına dair Bizimlə əhd bağlamısınız?!

ئايەت: 40

سَلۡهُمۡ أَيُّهُم بِذَٰلِكَ زَعِيمٌ

(Ey Peyğəmbər!) Onlardan soruş ki, kim buna zamindir?

ئايەت: 41

أَمۡ لَهُمۡ شُرَكَآءُ فَلۡيَأۡتُواْ بِشُرَكَآئِهِمۡ إِن كَانُواْ صَٰدِقِينَ

Yoxsa onların şəriklərimi vardır? Əgər doğru deyirlərsə, qoy şəriklərini gətirsinlər.

ئايەت: 42

يَوۡمَ يُكۡشَفُ عَن سَاقٖ وَيُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ

O gün baldır açılacaq və onlar səcdəyə dəvət olunacaqlar, lakin (kafirlər) bunu bacarmayacaqlar.

ئايەت: 43

خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۖ وَقَدۡ كَانُواْ يُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ وَهُمۡ سَٰلِمُونَ

(O gün onların) gözləri qorxu içində olacaq, özlərini də zillət bürüyəcəkdir. Halbuki onlar (dünyada) sağ-salamat olduqları halda səcdəyə dəvət olunurdular.

ئايەت: 44

فَذَرۡنِي وَمَن يُكَذِّبُ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِۖ سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَيۡثُ لَا يَعۡلَمُونَ

(Ey Peyğəmbər!) Bu Sözü (Quranı) yalan sayanları Mənə burax. Biz onları özləri də bilmədən tədricən əzaba sürükləyirik.

ئايەت: 45

وَأُمۡلِي لَهُمۡۚ إِنَّ كَيۡدِي مَتِينٌ

Mən onlara möhlət verirəm. Şübhəsiz ki, Mənim (kafirlər üçün qurduğum) hiyləm çox şiddətlidir.

ئايەت: 46

أَمۡ تَسۡـَٔلُهُمۡ أَجۡرٗا فَهُم مِّن مَّغۡرَمٖ مُّثۡقَلُونَ

(Ey Peyğəmbər!) Yoxsa sən (risaləti təbliğ etdiyinə görə) onlardan bir ücrət istəyirsən və (buna görə də) onlar ağır bir borca düşüblər?!

ئايەت: 47

أَمۡ عِندَهُمُ ٱلۡغَيۡبُ فَهُمۡ يَكۡتُبُونَ

Yoxsa qeyb (elmi) onların yanındadır onlar da (ona baxıb istədiklərini) yazırlar?!

ئايەت: 48

فَٱصۡبِرۡ لِحُكۡمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُن كَصَاحِبِ ٱلۡحُوتِ إِذۡ نَادَىٰ وَهُوَ مَكۡظُومٞ

Rəbbinin hökmünə səbir et və balıq sahibi (Yunus peyğəmbər) kimi olma! Bir zaman o, (balığın qarnında) qəm-qüssə içində (Rəbbinə) dua etmişdi.

ئايەت: 49

لَّوۡلَآ أَن تَدَٰرَكَهُۥ نِعۡمَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ لَنُبِذَ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ مَذۡمُومٞ

Əgər Rəbbinin mərhəməti ona yetişməsəydi, o, qınanmış halda (balığın qarnından heç bir bitki bitməyən) boş yerə atılacaqdı.

ئايەت: 50

فَٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَجَعَلَهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

(Lakin) Rəbbi onu seçib salehlərdən etdi.

ئايەت: 51

وَإِن يَكَادُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَيُزۡلِقُونَكَ بِأَبۡصَٰرِهِمۡ لَمَّا سَمِعُواْ ٱلذِّكۡرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُۥ لَمَجۡنُونٞ

Həqiqətən, kafirlər Zikri (Quranı) eşitdikləri zaman öz baxışları ilə az qala səni gözə gətirsinlər. Onlar (çarəsizlikdən): “O, dəlidir!”– deyirlər.

ئايەت: 52

وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ

Halbuki o (Quran) aləmlər üçün ancaq bir öyüd-nəsihətdir!