مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە نەھل - الترجمة الفلانية - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Simoore ñaaki

ئايەت: 1

أَتَىٰٓ أَمۡرُ ٱللَّهِ فَلَا تَسۡتَعۡجِلُوهُۚ سُبۡحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

Yamiroore Alla nden ɓadike, wata on hawjan nde. Senayee woodanii Mo! O toowii e ko ɓe sirkata.

ئايەت: 2

يُنَزِّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ بِٱلرُّوحِ مِنۡ أَمۡرِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ أَنۡ أَنذِرُوٓاْ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱتَّقُونِ

Himo jippinira Malaa'ikaaɓe ɓen e wayhu on e yamiroore Makko, dow mo O muuyi e jeyaaɓe Makko ɓen, wonnde : "Jertinree wiide reweteeɗo alaa si wanaa Min. Hulee Lam".

ئايەت: 3

خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّۚ تَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

O tagiri kammuuli ɗin e leydi ndin goonga. O toowii e ko ɓe sirkoobe sirkata ko.

ئايەت: 4

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن نُّطۡفَةٖ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٞ مُّبِينٞ

O tagiri neɗɗanke iwde e toɓɓere (maniiyu); jaka yoo kanko ko wennjoowo ɓannguɗo.

ئايەت: 5

وَٱلۡأَنۡعَٰمَ خَلَقَهَاۖ لَكُمۡ فِيهَا دِفۡءٞ وَمَنَٰفِعُ وَمِنۡهَا تَأۡكُلُونَ

Neemoraaɗi ɗin, O tagani on ɗi; no e majji nguli nugguki e nafaaji. Ko e majji kadi ñaamoton.

ئايەت: 6

وَلَكُمۡ فِيهَا جَمَالٌ حِينَ تُرِيحُونَ وَحِينَ تَسۡرَحُونَ

Hino woodani on e majji cuɗaari, tuma njofnoton ɗi e tuma oornoton ɗi.

ئايەت: 7

وَتَحۡمِلُ أَثۡقَالَكُمۡ إِلَىٰ بَلَدٖ لَّمۡ تَكُونُواْ بَٰلِغِيهِ إِلَّا بِشِقِّ ٱلۡأَنفُسِۚ إِنَّ رَبَّكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ

Hiɗi ronndoo donle mon naɓa e leydi ndi on yotto- tanooko si wanaa e tampere pittaali. Pellet, Joomi mon ko O Yurmeteeɗo Hinnotooɗo.

ئايەت: 8

وَٱلۡخَيۡلَ وَٱلۡبِغَالَ وَٱلۡحَمِيرَ لِتَرۡكَبُوهَا وَزِينَةٗۚ وَيَخۡلُقُ مَا لَا تَعۡلَمُونَ

E pucci, e mbam-pucci, e mbabbi, fii yo on waɗɗo ɗi, e cuɗaari. Himo taga kadi ko on anndaa.

ئايەت: 9

وَعَلَى ٱللَّهِ قَصۡدُ ٱلسَّبِيلِ وَمِنۡهَا جَآئِرٞۚ وَلَوۡ شَآءَ لَهَدَىٰكُمۡ أَجۡمَعِينَ

Ko Alla woodani ɓanngingol laawol focciingol ngol, no e majji ngol feewaani. Si O muuyuno, O fewnay on denndaangal.

ئايەت: 10

هُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗۖ لَّكُم مِّنۡهُ شَرَابٞ وَمِنۡهُ شَجَرٞ فِيهِ تُسِيمُونَ

Ko Kanko woni jippinirɗo ndiyam ka kammu, hino woodani on e majjam njaram, leɗɗe no (yalta) e majjam, ko e majjam kadi oornoton.

ئايەت: 11

يُنۢبِتُ لَكُم بِهِ ٱلزَّرۡعَ وَٱلزَّيۡتُونَ وَٱلنَّخِيلَ وَٱلۡأَعۡنَٰبَ وَمِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ

Himo fuɗnirana on ɗam aawruuji, nebbanteeje, e tamarooje, e inabuuje, e kala dimɗe. Wonii e ɗum, tasakuyee wonannde yimɓe miijitotooɓe.

ئايەت: 12

وَسَخَّرَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ وَٱلنُّجُومُ مُسَخَّرَٰتُۢ بِأَمۡرِهِۦٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

O eltani on jemma on e ñaloma on; naange ngen e lewru ndun. Koode ɗen kadi ko eltiraaɗe yamiroore Makko. Wonii e ɗum, tasakuyeeji wonannde yimɓe haqqilooɓe.

ئايەت: 13

وَمَا ذَرَأَ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُخۡتَلِفًا أَلۡوَٰنُهُۥٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَذَّكَّرُونَ

E ko O tagani on kon ka leydi sertuɗum nooneeji. Wonii e ɗum, tasakuyee wonannde yimɓe waajitorayɓe.

ئايەت: 14

وَهُوَ ٱلَّذِي سَخَّرَ ٱلۡبَحۡرَ لِتَأۡكُلُواْ مِنۡهُ لَحۡمٗا طَرِيّٗا وَتَسۡتَخۡرِجُواْ مِنۡهُ حِلۡيَةٗ تَلۡبَسُونَهَاۖ وَتَرَى ٱلۡفُلۡكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

Ko Kanko woni eltanɗo on maayo ngon fii yo on ñaamu e maggo teewu keccu, yaltinon e maggo cuɗaari ndi ɓornotoɗon. A yi'ay laaɗe no feƴƴa e maggo, e fii yo on ɗaɓɓu e ɓural Makko ngal, belajo'o, on yettay [Mo].

ئايەت: 15

وَأَلۡقَىٰ فِي ٱلۡأَرۡضِ رَوَٰسِيَ أَن تَمِيدَ بِكُمۡ وَأَنۡهَٰرٗا وَسُبُلٗا لَّعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ

O tuti penle ka leydi fii wata ɗe dillidu e mo'on, e canɗi, e ɗate, belajo'o on feeway.

ئايەت: 16

وَعَلَٰمَٰتٖۚ وَبِٱلنَّجۡمِ هُمۡ يَهۡتَدُونَ

e maandeeji [laawi]. Koode ɗen hiɓe ɗowora ɗe.

ئايەت: 17

أَفَمَن يَخۡلُقُ كَمَن لَّا يَخۡلُقُۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

E hara tagoowo on wa'ay wa on tagataa? E on waajitotaako?

ئايەت: 18

وَإِن تَعُدُّواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ لَا تُحۡصُوهَآۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ

Si on lintii neemaaji Alla ɗin, on moftataa ɗi. Pellet, Alla ko Haforoowo, Hinnotooɗo.

ئايەت: 19

وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعۡلِنُونَ

Alla no anndi ko suuɗoton e ko feññinton.

ئايەت: 20

وَٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَخۡلُقُونَ شَيۡـٔٗا وَهُمۡ يُخۡلَقُونَ

Ɗin ɗi ɓe rewata gaanin Alla, ɗi tagataa hay huunde, kannji tigi ko ɗi tageteeɗi.

ئايەت: 21

أَمۡوَٰتٌ غَيۡرُ أَحۡيَآءٖۖ وَمَا يَشۡعُرُونَ أَيَّانَ يُبۡعَثُونَ

Koɗi maayuɗi ɗi wuuraa, ɓe so'aa-anndude nde ɓe immintintee.

ئايەت: 22

إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۚ فَٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ قُلُوبُهُم مُّنكِرَةٞ وَهُم مُّسۡتَكۡبِرُونَ

Reweteeɗo mon on ko Reweteeɗo gooto. Ɓen ɓe gomɗinaa laakara, ɓerɗe maɓɓe ɗen ko yedduɗe, ɓen ko townitiiɓe.

ئايەت: 23

لَا جَرَمَ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعۡلِنُونَۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡتَكۡبِرِينَ

Sikke alaa wonnde Alla no anndi ko ɓe suuɗata e ko ɓe feññinta. Kanko O yiɗaa townitiiɓe ɓen.

ئايەت: 24

وَإِذَا قِيلَ لَهُم مَّاذَآ أَنزَلَ رَبُّكُمۡ قَالُوٓاْ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

Si ɓe wi'anaama : "Ko honɗum Joomi mon jippini?" Ɓe wi'a: "Ko tinndi adinooɓe!".

ئايەت: 25

لِيَحۡمِلُوٓاْ أَوۡزَارَهُمۡ كَامِلَةٗ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَمِنۡ أَوۡزَارِ ٱلَّذِينَ يُضِلُّونَهُم بِغَيۡرِ عِلۡمٍۗ أَلَا سَآءَ مَا يَزِرُونَ

Fii yo ɓe ronndo bakkaatuuji maɓɓe ɗin fow Ñalnde Darngal, e bakkaatuuji ɓen ɓe majjinirta ko aldaa e ganndal; anndee bonii ko ɓe ronndoytoo.

ئايەت: 26

قَدۡ مَكَرَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَأَتَى ٱللَّهُ بُنۡيَٰنَهُم مِّنَ ٱلۡقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَيۡهِمُ ٱلسَّقۡفُ مِن فَوۡقِهِمۡ وَأَتَىٰهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَشۡعُرُونَ

Gomɗii ɓen adinooɓe ɓe fewjiino, Alla yirbiniri mahdeele maɓɓe ɗen ka doose. Kippoodi ndin yanti e maɓɓe, lepte ɗen ardirani ɓe nokku ka ɓe so'aa-aanndude.

ئايەت: 27

ثُمَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يُخۡزِيهِمۡ وَيَقُولُ أَيۡنَ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تُشَٰٓقُّونَ فِيهِمۡۚ قَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ إِنَّ ٱلۡخِزۡيَ ٱلۡيَوۡمَ وَٱلسُّوٓءَ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ

Refti Ñalnde Darngal, O hoynoyayɓe, O wi'anaɓe: Ko honto kafidaaɗi am ɗin ɗi haɓiraynoɗon fii mun?" Ɓen okkaaɓe ganndal wi'a: "Koyeera on hannde e bone on wonii e heeferɓe ɓen".

ئايەت: 28

ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ ظَالِمِيٓ أَنفُسِهِمۡۖ فَأَلۡقَوُاْ ٱلسَّلَمَ مَا كُنَّا نَعۡمَلُ مِن سُوٓءِۭۚ بَلَىٰٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

Ɓen ɓen Malaa'ikaaɓe ɓen hunnata, tooñuɓe ko'e-mun, ɓe werloo jebbilraare, (ɓe wi'a): "Men wonaa- no gollatnooɓe ko boni!" -"Wonaa non woniri, pellet Alla ko annduɗo ko huuwaynoɗon".

ئايەت: 29

فَٱدۡخُلُوٓاْ أَبۡوَٰبَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَاۖ فَلَبِئۡسَ مَثۡوَى ٱلۡمُتَكَبِّرِينَ

Naatiree dame Jahannama ɗen luttugol ton. Nge bonii ñaaƴorde wonande townitiiɓe ɓen.

ئايەت: 30

۞ وَقِيلَ لِلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ مَاذَآ أَنزَلَ رَبُّكُمۡۚ قَالُواْ خَيۡرٗاۗ لِّلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٞۚ وَلَدَارُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡرٞۚ وَلَنِعۡمَ دَارُ ٱلۡمُتَّقِينَ

Wi'anee ɓen gomɗuɓe: "Ko honɗum Joomi mon jippini?" Ɓe wi'a: "Ko moƴƴere". Hino woodani ɓen moƴƴimɓe aduna ɗoo moƴƴere; pellet ko saare laakara nden ɓuri moƴƴude. Nde moƴƴii saare gomɗuɓe ɓen.

ئايەت: 31

جَنَّٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ لَهُمۡ فِيهَا مَا يَشَآءُونَۚ كَذَٰلِكَ يَجۡزِي ٱللَّهُ ٱلۡمُتَّقِينَ

Aljannaaji duumal, hiɓe naati ɗi, canɗi no ila ley majji. Hino woodani ɓe ton kala ko ɓe faaletee; ko wano nii Alla yoɓirta gomɗuɓe ɓen. @تەكشۈرگۈچى

ماتىريالنىڭ ئەسلىسى پەرقىنى بايان قىلىش

ئايەت: 32

ٱلَّذِينَ تَتَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ طَيِّبِينَ يَقُولُونَ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمُ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

Ɓen ɓe Malaa'ikaaɓe ɓen warta hara ko ɓe laaɓuɓe- ɓe wi'an [ɓen]: "Kisiyee wonii e mon! Naatiree Aljanna on, sabu ko gollaynoɗon kon".

ئايەت: 33

هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَوۡ يَأۡتِيَ أَمۡرُ رَبِّكَۚ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ وَمَا ظَلَمَهُمُ ٱللَّهُ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ

Hara [ɓee sirkooɓe fenna] hino habbitii si wanaa nde Malaa'ikaaɓe ɓen arata e maɓɓe, maa yami- roore Joomi maa nden ara? Ko wano non ɓen adinooɓe ɓe waɗirnoo. Alla tooñaali ɓe; si ko woni, ko ko'e maɓɓe ɓe wonunoo e tooñuɓe.

ئايەت: 34

فَأَصَابَهُمۡ سَيِّـَٔاتُ مَا عَمِلُواْ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

Boneeji ɗi ɓe huuwi ɗin memi ɓen, kon ko ɓe jalkitaynoo jippii e maɓɓe.

ئايەت: 35

وَقَالَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا عَبَدۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖ نَّحۡنُ وَلَآ ءَابَآؤُنَا وَلَا حَرَّمۡنَا مِن دُونِهِۦ مِن شَيۡءٖۚ كَذَٰلِكَ فَعَلَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ فَهَلۡ عَلَى ٱلرُّسُلِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ

Ɓen sirkuɓe wi'i: "Sinno Alla muuyuno, men rewataano gaanin Makko hay huunde, wanaa menen wanaa baabiraaɓe amen; men harmintaa- no gaanin Makko hay huunde". Ko wano non adi- nooɓe ɓen gerdunoo. Taw si no fawiiii Nulaaɓe ɓen si wanaa yottingol ɓanngina?

ئايەت: 36

وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَۖ فَمِنۡهُم مَّنۡ هَدَى ٱللَّهُ وَمِنۡهُم مَّنۡ حَقَّتۡ عَلَيۡهِ ٱلضَّلَٰلَةُۚ فَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ

Gomɗii Men imminii e kala mofte Nulaaɗo, wonnde rewee Alla, woɗɗitoɗon bewnayɗi ɗin. Hino e maɓɓe on Mo Alla fewni, hino e maɓɓe kadi on mo majjere nden jojji e mun. Yiilee ka leydi, ndaaron ko honno battane fennooɓe ɓen wa'unoo.

ئايەت: 37

إِن تَحۡرِصۡ عَلَىٰ هُدَىٰهُمۡ فَإِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَن يُضِلُّۖ وَمَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ

Si a rerɗii e peewal maɓɓe, [anndu] pellet, Alla fewnataa on Mo o majjini, alanaa ɓe kadi wallooɓe.

ئايەت: 38

وَأَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَا يَبۡعَثُ ٱللَّهُ مَن يَمُوتُۚ بَلَىٰ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ

Ɓe woondirii Alla haɗtirde goondooje maɓɓe: "Alla immintintaa on maayuɗo". Wanaa non! Ɗum ko fodoore goonga ka Makko, ko woni tun, ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓe anndaa.

ئايەت: 39

لِيُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي يَخۡتَلِفُونَ فِيهِ وَلِيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰذِبِينَ

(O immintiniroyay ɓe) fii yo O ɓannginan ɓe ko ɓe luutondiraynoo e mun, e fii yo ɓen yedduɓe anndu wonnde hari ko ɓe fenooɓe.

ئايەت: 40

إِنَّمَا قَوۡلُنَا لِشَيۡءٍ إِذَآ أَرَدۡنَٰهُ أَن نَّقُولَ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ

Anndee daalol Amen wonannde huunde, si Men faandike nde, Men wi'anay nde tun: "Laato", nde laatoo.

ئايەت: 41

وَٱلَّذِينَ هَاجَرُواْ فِي ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْ لَنُبَوِّئَنَّهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗۖ وَلَأَجۡرُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ

Ɓen ferunooɓe fii Alla, ɓaawo ɓe tooñaama, ma Men hoɗnu ɓe ka aduna (e weerde) moƴƴere. Pellet, ko njoɓdi laakara ndin ɓuri mawnude, si tawno hiɓe anndi.

ئايەت: 42

ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ

Ɓen muññiiɓe, e tuugii e Joomi maɓɓe.

ئايەت: 43

وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ إِلَّا رِجَالٗا نُّوحِيٓ إِلَيۡهِمۡۖ فَسۡـَٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ

Men Nulaali ado maaɗa si wanaa worɓe, Men wahayina e maɓɓe. Lanndee yimɓe defte ɓen si wonii on anndaa. @تەكشۈرگۈچى

ماتىريالنىڭ ئەسلىسى پەرقىنى بايان قىلىش

ئايەت: 44

بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِۗ وَأَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلذِّكۡرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ

(Men nulirii ɓe) ɓanngudi e defte. Men jippini e maaɗa janngeteende nden, fii yo a ɓannginan yimɓe ɓen kon ko jippinaa e maɓɓe, belajo'o kamɓe ɓe miijitoto.

ئايەت: 45

أَفَأَمِنَ ٱلَّذِينَ مَكَرُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ أَن يَخۡسِفَ ٱللَّهُ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ مِنۡ حَيۡثُ لَا يَشۡعُرُونَ

E hara ɓen fewjuɓe boneeji ɗin hooli wonnde Alla munnirtaa ɓe leydi ndin, maa lepte ɗen ardirana ɓe nokku mo ɓe so'aa-anndude,

ئايەت: 46

أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ فِي تَقَلُّبِهِمۡ فَمَا هُم بِمُعۡجِزِينَ

maa O nanngira ɓe yahdu maɓɓe, ɓe wonaali laawotooɓe.

ئايەت: 47

أَوۡ يَأۡخُذَهُمۡ عَلَىٰ تَخَوُّفٖ فَإِنَّ رَبَّكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٌ

Maa O nanngira ɓe e hoore kulol. Anndu Joomi mon ko Yurmeteeɗo, Hinnotooɗo.

ئايەت: 48

أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَىٰ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَيۡءٖ يَتَفَيَّؤُاْ ظِلَٰلُهُۥ عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَٱلشَّمَآئِلِ سُجَّدٗا لِّلَّهِ وَهُمۡ دَٰخِرُونَ

E ɓee yi'aali ko Alla tagi kon e huunde nde ɗowɗe mun yiiltondirta ñaamo e nano, sujjangol Alla, hara ko ɗi yannkiniiɗi.

ئايەت: 49

وَلِلَّهِۤ يَسۡجُدُۤ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن دَآبَّةٖ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَهُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ

Ko Alla woni ko sujjanta kala ko woni ka kammuuli e ka leydi, immorde e ruugayngel, e Malaa'ikaaɓe ɓen, kamɓe ɓe townitotaako. @تەكشۈرگۈچى

ماتىريالنىڭ ئەسلىسى پەرقىنى بايان قىلىش

ئايەت: 50

يَخَافُونَ رَبَّهُم مِّن فَوۡقِهِمۡ وَيَفۡعَلُونَ مَا يُؤۡمَرُونَ۩

Hiɓe hulira Joomi maɓɓe, senngo dow maɓɓe, hiɓe waɗa ko ɓe yamiraa. @تەكشۈرگۈچى

ماتىريالنىڭ ئەسلىسى پەرقىنى بايان قىلىش

ئايەت: 51

۞ وَقَالَ ٱللَّهُ لَا تَتَّخِذُوٓاْ إِلَٰهَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِۖ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَإِيَّٰيَ فَٱرۡهَبُونِ

Alla daali: "Wata on jogito reweteeɓe ɗiɗo. Anndee Kanko ko O reweteeɗo gooto. Ko Min woni ko huloton".

ئايەت: 52

وَلَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَهُ ٱلدِّينُ وَاصِبًاۚ أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَتَّقُونَ

Ko Kanko woodani kala ko woni ka kammuuli e ka leydi; ko Kanko ɗoftagol duumiingol tabitani. E ko ko woori Alla huloton?

ئايەت: 53

وَمَا بِكُم مِّن نِّعۡمَةٖ فَمِنَ ٱللَّهِۖ ثُمَّ إِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فَإِلَيۡهِ تَجۡـَٔرُونَ

Kala ko heɓuɗon e neema ko immorde ka Alla. Refti si lorra memii on, ko Ka Makko wullitotoɗon.

ئايەت: 54

ثُمَّ إِذَا كَشَفَ ٱلضُّرَّ عَنكُمۡ إِذَا فَرِيقٞ مِّنكُم بِرَبِّهِمۡ يُشۡرِكُونَ

Refti si O huncanii on lorra kan, e jaka fedde goo e mo'on, ko sirkanooɓe Joomi mun.

ئايەت: 55

لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡۚ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ

Fii yo ɓe yeddu ko Men okki ɓe kon. Awa dakmitee, arma anndon.

ئايەت: 56

وَيَجۡعَلُونَ لِمَا لَا يَعۡلَمُونَ نَصِيبٗا مِّمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡۗ تَٱللَّهِ لَتُسۡـَٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَفۡتَرُونَ

Hiɓe waɗana huunde nde ɓe anndaa geɓal e kon ko Men arsiki ɓe. Wallaahi! On lannditete e kon ko fefindotonoɗon.

ئايەت: 57

وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ ٱلۡبَنَٰتِ سُبۡحَٰنَهُۥ وَلَهُم مَّا يَشۡتَهُونَ

Hiɓe waɗana Alla ɓiɗɓe rewɓe. Senayee woodanii Mo Hiɓe (waɗana) ko'e maɓɓe ko ɓe wooɗitii.

ئايەت: 58

وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِٱلۡأُنثَىٰ ظَلَّ وَجۡهُهُۥ مُسۡوَدّٗا وَهُوَ كَظِيمٞ

Si gooto e maɓɓe wewliniraama ɓiɗɗo debbo, yeeso makko ngon waɗtina wayliingo ɓalewo e, hara ko o suuɗ-suno.

ئايەت: 59

يَتَوَٰرَىٰ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ مِن سُوٓءِ مَا بُشِّرَ بِهِۦٓۚ أَيُمۡسِكُهُۥ عَلَىٰ هُونٍ أَمۡ يَدُسُّهُۥ فِي ٱلتُّرَابِۗ أَلَا سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ

Himo suuɗora yimɓe ɓen, sabu bone mo o wewliniraa on. E o jogitoray mo e hoore koyeera kaa o uway mo ka leydi? Annde bonii ko ɓe ñaawata!

ئايەت: 60

لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ مَثَلُ ٱلسَّوۡءِۖ وَلِلَّهِ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

Hino woodani ɓen ɓe gomɗinaa laakara sifa bonɗo on. Ko Alla woodani sifa toowuɗo on. Ko Kanko kadi woni Fooluɗo, Ñeeñuɗo.

ئايەت: 61

وَلَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِظُلۡمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيۡهَا مِن دَآبَّةٖ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَـٔۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ

Si tawno Alla nanngitirayno yimɓe ɓen sabu tooñe maɓɓe ɗen, O ccataano e dow mayri ruugayngel. Ko woni tun, Himo nennitana ɓe haa e lajal annda- ngal. Si lajal maɓɓe ngal arii, ɓe nennantaake yonta ɓe adintinantaake.

ئايەت: 62

وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكۡرَهُونَۚ وَتَصِفُ أَلۡسِنَتُهُمُ ٱلۡكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ ٱلنَّارَ وَأَنَّهُم مُّفۡرَطُونَ

Hiɓe waɗana Alla ko ɓe añanta [ko'e-maɓɓe]. Ɗemɗe maɓɓe no sifoo fenaande, wonnde no woodani ɓe moƴƴere. Sikke alaa wonnde no woodani ɓe Yiite, e wonnde ko ɓe ɗaliiɓe.

ئايەت: 63

تَٱللَّهِ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ ٱلۡيَوۡمَ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

Wallaahi! Gomɗii Men nulii e mofte adinooɓe ma, seytaane cuɗani ɓe golle maɓɓe ɗen. Ko kanko woni giɗo maɓɓe hannde, hino woodani ɓe lepte muusuɗe.

ئايەت: 64

وَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

Men jippiniraali Deftere nden e maaɗa si wanaa fii yo a ɓannginan ɓe kon ko ɓe luutondiri e mun, kadi ko nde peewal, e yurmeende wonannde yimɓe gomɗimɓe ɓen.

ئايەت: 65

وَٱللَّهُ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ

Alla jippinirii ka kammu ndiyam, O wuurnitiri ɗam leydi ndin ɓaawo ndi yoorude. Wonii e ɗum, maande wonannde yimɓe nanooɓe.

ئايەت: 66

وَإِنَّ لَكُمۡ فِي ٱلۡأَنۡعَٰمِ لَعِبۡرَةٗۖ نُّسۡقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهِۦ مِنۢ بَيۡنِ فَرۡثٖ وَدَمٖ لَّبَنًا خَالِصٗا سَآئِغٗا لِّلشَّٰرِبِينَ

Hino woodani on e neemoraaɗi ɗin tasakuyee: Meɗen yarna on e ko woni e deedi majji, - hakkunde coowo e ƴiiƴam - ɓiraaɗam laaɓuɗam, welɗam fii yarooɓe.

ئايەت: 67

وَمِن ثَمَرَٰتِ ٱلنَّخِيلِ وَٱلۡأَعۡنَٰبِ تَتَّخِذُونَ مِنۡهُ سَكَرٗا وَرِزۡقًا حَسَنًاۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

E dimɗe tamarooji e inabuuje, hiɗon jogitora ɗam siwran e arsike moƴƴo. Wonii e ɗum, maande wonannde yimɓe haqqilooɓe.

ئايەت: 68

وَأَوۡحَىٰ رَبُّكَ إِلَى ٱلنَّحۡلِ أَنِ ٱتَّخِذِي مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا وَمِنَ ٱلشَّجَرِ وَمِمَّا يَعۡرِشُونَ

Joomi maa wahayini e ñaakii ngii, wonnde : "Jaggu ka pelle cuuɗi, e leɗɗe ɗen, e kon ko ɓe saññata.

ئايەت: 69

ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ فَٱسۡلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلٗاۚ يَخۡرُجُ مِنۢ بُطُونِهَا شَرَابٞ مُّخۡتَلِفٌ أَلۡوَٰنُهُۥ فِيهِ شِفَآءٞ لِّلنَّاسِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ

Refti ñaamaa e kala dimɗe ɗen, naaton e ɗate Joomi mon newinaaɗe. Hino yalta e deedi majji [kannji ñaaki ɗin], njaram seruɗam nooneeji mun, no e majjam cellal wonannde yimɓe ɓen. Wonii e ɗum, maande wonannde yimɓe miijitotooɓe.

ئايەت: 70

وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ ثُمَّ يَتَوَفَّىٰكُمۡۚ وَمِنكُم مَّن يُرَدُّ إِلَىٰٓ أَرۡذَلِ ٱلۡعُمُرِ لِكَيۡ لَا يَعۡلَمَ بَعۡدَ عِلۡمٖ شَيۡـًٔاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٞ قَدِيرٞ

Alla tagii on, refti O hunnay on. Hino e mooɗon on rutteteeɗo e jaasuɗum nguurndam, fii wata o anndu huunde ɓaawo ganndal [makko aranal]. Pellet, Alla ko Annduɗo, Hattanɗo.

ئايەت: 71

وَٱللَّهُ فَضَّلَ بَعۡضَكُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ فِي ٱلرِّزۡقِۚ فَمَا ٱلَّذِينَ فُضِّلُواْ بِرَآدِّي رِزۡقِهِمۡ عَلَىٰ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَهُمۡ فِيهِ سَوَآءٌۚ أَفَبِنِعۡمَةِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ

Alla ɓurnii yoga mon e dow yoga ka arsike. Ɓurnaaɓe ɓen wonaali ruttirooɓe arsike maɓɓe on e ɓen ɓe jeytiri ñaame maɓɓe ɗen haa ɓe fota e mayri. E ko neema Alla on ɓe yeddata?

ئايەت: 72

وَٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَجَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُم بَنِينَ وَحَفَدَةٗ وَرَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِۚ أَفَبِٱلۡبَٰطِلِ يُؤۡمِنُونَ وَبِنِعۡمَتِ ٱللَّهِ هُمۡ يَكۡفُرُونَ

Alla waɗiranii on e wonkiiji mon ɗin resondirɓe, O waɗirani on e resondiraaɓe mon ɓen ɓiɗɓe e taaniraaɓe, O arsiki on immorde e laaɓuɗi. E ko meere nden ɓe gomɗinta? E ko neema Alla on kamɓe ɓe yeddata?

ئايەت: 73

وَيَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ رِزۡقٗا مِّنَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ شَيۡـٔٗا وَلَا يَسۡتَطِيعُونَ

Hiɓe rewa gaanin Makko, huunde nde waawanaa ɓe (addude) arsike ka kammuuli e ka leydi hay huunde, ɗi hattanaaka [ɗum].

ئايەت: 74

فَلَا تَضۡرِبُواْ لِلَّهِ ٱلۡأَمۡثَالَۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ وَأَنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ

Wata on waɗan Alla yerodniraaɗi. Pellet, Alla ko annduɗo, onon on anndaa.

ئايەت: 75

۞ ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلًا عَبۡدٗا مَّمۡلُوكٗا لَّا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَمَن رَّزَقۡنَٰهُ مِنَّا رِزۡقًا حَسَنٗا فَهُوَ يُنفِقُ مِنۡهُ سِرّٗا وَجَهۡرًاۖ هَلۡ يَسۡتَوُۥنَۚ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

Alla piyii misal maccuɗo jeyaaɗo, mo waawaa hay huunde, e on mo Men arsiki immorde e Amen arsike moƴƴo, hara on wintoo e ɗum gunndoo e kene. Hara ɓen no fota? Yettooree woodanii Alla! Ko woni, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe anndaa.

ئايەت: 76

وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا رَّجُلَيۡنِ أَحَدُهُمَآ أَبۡكَمُ لَا يَقۡدِرُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَهُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوۡلَىٰهُ أَيۡنَمَا يُوَجِّههُّ لَا يَأۡتِ بِخَيۡرٍ هَلۡ يَسۡتَوِي هُوَ وَمَن يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَهُوَ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

Alla piyi kadi misal worɓe ɗiɗo: goɗɗo e maɓɓe ko mbobo, o waawaa hay huunde, kanko ko o donngal e hoore jeyɗo mo on; nokku kala ka on fewtiniri mo, o addataa moƴƴere; hara on ɗon fotay e on yamiroowo nunɗal, hara himo e laawol focciingol?

ئايەت: 77

وَلِلَّهِ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَمَآ أَمۡرُ ٱلسَّاعَةِ إِلَّا كَلَمۡحِ ٱلۡبَصَرِ أَوۡ هُوَ أَقۡرَبُۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

Ko Alla woodani wirniiɗi kammmuuli ɗin e leydi ndin. Fiyaaku Darngal ngal wonaali si wanaa yeru kinƴan yiitere maa hara ko kañun ɓuri ɓaɗtaade. Pellet, Alla ko hattanɗo kala huunde.

ئايەت: 78

وَٱللَّهُ أَخۡرَجَكُم مِّنۢ بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ شَيۡـٔٗا وَجَعَلَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡأَبۡصَٰرَ وَٱلۡأَفۡـِٔدَةَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

Alla yaltinii on ka deedi neeniraaɓe mon, on anndaa huunde, O waɗani on nanɗe, e giiɗe e ɓerɗe, belajo'o, on yettay [Mo].

ئايەت: 79

أَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلطَّيۡرِ مُسَخَّرَٰتٖ فِي جَوِّ ٱلسَّمَآءِ مَا يُمۡسِكُهُنَّ إِلَّا ٱللَّهُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

E ɓe yi'aali colli ɗin ko ɗi eltaaɗi ka weeyo kammu (wonnde) jogitaaki ɗi si wanaa Alla? Wonii e ɗum, maandeeji wonannde yimɓe gomɗinooɓe ɓen.

ئايەت: 80

وَٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّنۢ بُيُوتِكُمۡ سَكَنٗا وَجَعَلَ لَكُم مِّن جُلُودِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ بُيُوتٗا تَسۡتَخِفُّونَهَا يَوۡمَ ظَعۡنِكُمۡ وَيَوۡمَ إِقَامَتِكُمۡ وَمِنۡ أَصۡوَافِهَا وَأَوۡبَارِهَا وَأَشۡعَارِهَآ أَثَٰثٗا وَمَتَٰعًا إِلَىٰ حِينٖ

Alla waɗanii on e cuuɗi mon ɗin hoɗo, O waɗani on e guri neemoraaɗi ɗin tillisaaji ɗi taggoton ñalnde eggoton e ñalnde hoɗtoton. No e leeɓi (baali) ɗin, e leeɓi (gelooɗi) ɗin e leeɓi (dammi) ɗin ndaɗɗudi [suudu] e dakmitorɗi haa e saanga.

ئايەت: 81

وَٱللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِّمَّا خَلَقَ ظِلَٰلٗا وَجَعَلَ لَكُم مِّنَ ٱلۡجِبَالِ أَكۡنَٰنٗا وَجَعَلَ لَكُمۡ سَرَٰبِيلَ تَقِيكُمُ ٱلۡحَرَّ وَسَرَٰبِيلَ تَقِيكُم بَأۡسَكُمۡۚ كَذَٰلِكَ يُتِمُّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُسۡلِمُونَ

Alla waɗanii on e ko O tagi kon ɗowɗe. O waɗani on e pelle ɗen suuɗorɗe. O waɗani on conci daɗndayɗi on nguleendi, e conci daɗndayɗi on e hare mon. Ko wano nii O timminirta neemaaji Makko ɗin e dow mon, belajo'o on jebbiloto.

ئايەت: 82

فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ

Si ɓe huccitii, anndu ko fawi maa, ko yottingol ɓanngina.

ئايەت: 83

يَعۡرِفُونَ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُنكِرُونَهَا وَأَكۡثَرُهُمُ ٱلۡكَٰفِرُونَ

Hiɓe anndi neemaaji Alla ɗin; refti ɓe yedda ɗi. Ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe ko heeferɓe.

ئايەت: 84

وَيَوۡمَ نَبۡعَثُ مِن كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدٗا ثُمَّ لَا يُؤۡذَنُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ

(Janto) kadi ñalnde Men immintinoyta e kala mofte seedeejo, refti ɓen yedduɓe sakkitoyantaake (ngantinagol), wanaa kamɓe woni ko ɗaɓɓiroytee ruttitagol [e yarluyee Joomi maɓɓe].

ئايەت: 85

وَإِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ ٱلۡعَذَابَ فَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمۡ وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ

Si tooñuɓe ɓen yi'ii lepte ɗen, ɓe hoynantaake, lette wanaa ɓe nennitanteeɓe.

ئايەت: 86

وَإِذَا رَءَا ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ شُرَكَآءَهُمۡ قَالُواْ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ شُرَكَآؤُنَا ٱلَّذِينَ كُنَّا نَدۡعُواْ مِن دُونِكَۖ فَأَلۡقَوۡاْ إِلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلَ إِنَّكُمۡ لَكَٰذِبُونَ

Si sirkooɓe ɓen yi*i kafidaaɓe maɓɓe ɓen, ɓe wi'a: "Joomi amen, ko ɗii woni kafidaaɗi amen ɗi men rewaynoo gaanin Maa". [Kafidaaɗi maɓɓe] ɗin yilta e maɓɓe konngol ngol: "Onon ko on fenooɓe".

ئايەت: 87

وَأَلۡقَوۡاْ إِلَى ٱللَّهِ يَوۡمَئِذٍ ٱلسَّلَمَۖ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

Ɓe werloo e Alla nden ñalnde jebbilaare, kon ko fefindotonoo majjira ɓe.

ئايەت: 88

ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ زِدۡنَٰهُمۡ عَذَابٗا فَوۡقَ ٱلۡعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يُفۡسِدُونَ

Ɓen yedduɓe ɓe faddii e laawol Alla ngol, Men ɓeydiranii ɓe lepte e hoore lepte, sabu ko ɓe bonniraynoo kon.

ئايەت: 89

وَيَوۡمَ نَبۡعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدًا عَلَيۡهِم مِّنۡ أَنفُسِهِمۡۖ وَجِئۡنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِۚ وَنَزَّلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ تِبۡيَٰنٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُسۡلِمِينَ

(Janto kadi) ñalnde Men immintinoyta e kala mofte ko seeditoo e maɓɓe, jeyaaɗo e maɓɓe, Men adda maa [an Muhammadu] ko seeditoo e ɓee ɗoo. Men jippini e maaɗa Deftere nden, ko nde ɓannginoore kala huunde, e peewal, e yurmeende, e welo-welo wonannde juulɓe ɓen.

ئايەت: 90

۞ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُ بِٱلۡعَدۡلِ وَٱلۡإِحۡسَٰنِ وَإِيتَآيِٕ ذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَيَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡبَغۡيِۚ يَعِظُكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ

Tabitii Alla yamirii nunɗal, e moƴƴingol, e moƴƴagol e joomiraaɓe ɓadondiral. Himo haɗa gaay e pan-kare, e ko añinii, e bewre. Himo waajoo on, belajo'o, on waajitoray.

ئايەت: 91

وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ إِذَا عَٰهَدتُّمۡ وَلَا تَنقُضُواْ ٱلۡأَيۡمَٰنَ بَعۡدَ تَوۡكِيدِهَا وَقَدۡ جَعَلۡتُمُ ٱللَّهَ عَلَيۡكُمۡ كَفِيلًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ

Hunnee ahadi Alla ndin si on ahodaama, wata on firtu goondooje ɗen ɓaawo ɗe tenntineede, gomɗii on waɗii Alla seedaniiɗo [on e hunnugol ngol]. Pellet, ko annduɗo ko golloton.

ئايەت: 92

وَلَا تَكُونُواْ كَٱلَّتِي نَقَضَتۡ غَزۡلَهَا مِنۢ بَعۡدِ قُوَّةٍ أَنكَٰثٗا تَتَّخِذُونَ أَيۡمَٰنَكُمۡ دَخَلَۢا بَيۡنَكُمۡ أَن تَكُونَ أُمَّةٌ هِيَ أَرۡبَىٰ مِنۡ أُمَّةٍۚ إِنَّمَا يَبۡلُوكُمُ ٱللَّهُ بِهِۦۚ وَلَيُبَيِّنَنَّ لَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ

Wata on wonu wa on (debbo) firtunooɗo mottawol mun ɓaawo doole firtude, hiɗon jogitora goondooje mon ɗen janfondiro hakkunde mon, nde mofte [mon ɗen] wonata ɓurde tonaade e dii mofte goo. Anndee Alla no jarribora on ɗum. Ma O ɓanngina- na on Ñalnde Darngal, kon ko luutondiraynoɗon e mun.

ئايەت: 93

وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَعَلَكُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَلَٰكِن يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۚ وَلَتُسۡـَٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

Sinno Alla muuyuno, O waɗayno on mofte goote. Kono, Himo majjina on Mo O muuyi, O fewna on Mo O muuyi. Ma on lannditoye e kon ko gollaynoɗon.

ئايەت: 94

وَلَا تَتَّخِذُوٓاْ أَيۡمَٰنَكُمۡ دَخَلَۢا بَيۡنَكُمۡ فَتَزِلَّ قَدَمُۢ بَعۡدَ ثُبُوتِهَا وَتَذُوقُواْ ٱلسُّوٓءَ بِمَا صَدَدتُّمۡ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَكُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ

Wata on jogitor goondooje mon janfondiro hakkunde mon, sakko koyngal [mon] mortotoo (fergito) ɓaawo ngal tabitude, meeɗiron bone sabu ko sakkiɗon kon e laawol Alla ngol. Hino woodani on lepte mawɗe.

ئايەت: 95

وَلَا تَشۡتَرُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ ثَمَنٗا قَلِيلًاۚ إِنَّمَا عِندَ ٱللَّهِ هُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ

Wata on waɗtitir ahadi Alla ndin coggu fanɗungu. Anndee ko ko woni ka Alla kon ɓuri moƴƴannde on, si tawno hiɗon anndi!

ئايەت: 96

مَا عِندَكُمۡ يَنفَدُ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ بَاقٖۗ وَلَنَجۡزِيَنَّ ٱلَّذِينَ صَبَرُوٓاْ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Ko marɗon kon re'ay (lanna), ko woni ka Alla kon ko heddotooɗum. Ma Men warjor ɓen muññiiɓe njoɓdi maɓɓe ndin ko ɓuri moƴƴude e ko ɓe gollaynoo kon.

ئايەت: 97

مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَنُحۡيِيَنَّهُۥ حَيَوٰةٗ طَيِّبَةٗۖ وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Kala golluɗo moƴƴere, woni gorko maa debbo, hara ko o gomɗinɗo, Ma Men wuurnu mo nguur- ndam laaɓuɗam. Ma Men warjor ɓe njoɓdi maɓɓe ndin, ko ɓuri moƴƴude e ko ɓe gollaynoo kon.

ئايەت: 98

فَإِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ ٱلرَّجِيمِ

Si a janngay Alqur'aana, moolor Alla seytaane raɗaaɗo on.

ئايەت: 99

إِنَّهُۥ لَيۡسَ لَهُۥ سُلۡطَٰنٌ عَلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ

Kanko on, mbawdi(cemmbe) alanaa mo e ɓen gomɗimɓe, ɓe fawii e hoore Joomi maɓɓe.

ئايەت: 100

إِنَّمَا سُلۡطَٰنُهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَوَلَّوۡنَهُۥ وَٱلَّذِينَ هُم بِهِۦ مُشۡرِكُونَ

Anndee mbawdi makko ndin, ko hoore ɓen welduɓe e makko woni, e ɓen sirkirooɓe sabu makko.

ئايەت: 101

وَإِذَا بَدَّلۡنَآ ءَايَةٗ مَّكَانَ ءَايَةٖ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا يُنَزِّلُ قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مُفۡتَرِۭۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

Si Men lontinii Aaya lonto Aaya goo - Ko Alla ɓuri anndude ko O jippinta - Ɓe wi'a: "An on ko a fefindiiɗo". Si ko woni, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe anndaa.

ئايەت: 102

قُلۡ نَزَّلَهُۥ رُوحُ ٱلۡقُدُسِ مِن رَّبِّكَ بِٱلۡحَقِّ لِيُثَبِّتَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُسۡلِمِينَ

Maaku: "Ko jippini ndee, ko [Jibriilu] Fittaanndu Laaɓundu ndun, immorde ka Joomi maa, fii yo o tabintin ɓen gomɗimɓe, e [fii yo nde wonu] peewal, e welo-welo wonannde juulɓe ɓen".

ئايەت: 103

وَلَقَدۡ نَعۡلَمُ أَنَّهُمۡ يَقُولُونَ إِنَّمَا يُعَلِّمُهُۥ بَشَرٞۗ لِّسَانُ ٱلَّذِي يُلۡحِدُونَ إِلَيۡهِ أَعۡجَمِيّٞ وَهَٰذَا لِسَانٌ عَرَبِيّٞ مُّبِينٌ

Gomɗii Men Meɗen anndi wonnde hiɓe wi'a: "Ko neɗɗanke woni mo anndinnde (Alqur'aana)". Ɗemngal ngal ɓe ooñotoo e mun ngal ko ajami, ndee ɗoo non ka ɗemngal Aarabu ɓanngungal.

ئايەت: 104

إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ لَا يَهۡدِيهِمُ ٱللَّهُ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ

Pellet, ɓen ɓe gomɗinaali Aayeeje Alla ɗen, Alla fewnataa ɓe. Hino woodani ɓe lepte muusuɗe.

ئايەت: 105

إِنَّمَا يَفۡتَرِي ٱلۡكَذِبَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَٰذِبُونَ

Anndee ko fefindotoo fenaande, ko ɓen ɓe gomɗi- aa Aayee Alla ɗen; ko kamɓe woni fenooɓe ɓen.

ئايەت: 106

مَن كَفَرَ بِٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ إِيمَٰنِهِۦٓ إِلَّا مَنۡ أُكۡرِهَ وَقَلۡبُهُۥ مُطۡمَئِنُّۢ بِٱلۡإِيمَٰنِ وَلَٰكِن مَّن شَرَحَ بِٱلۡكُفۡرِ صَدۡرٗا فَعَلَيۡهِمۡ غَضَبٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَلَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٞ

Kala yedduɗo Alla ɓaawo gomɗinal makko ngal - si wanaa on waawnaaɗo hara ɓernde makko nden ko deeƴirnde gomɗinal , kono, ɓen yaññamɓe ɓerɗe mun keeferaaku, hino fawii ɓe tikkere immorde Alla, hino woodani ɓe kadi lepte mawɗe.

ئايەت: 107

ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ ٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا عَلَى ٱلۡأٓخِرَةِ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ

Ngol [murtugol maɓɓe], ko tawde ɓe suɓike nguurndam aduna e dow laakara, e wonnde Alla kan, O fewnataa yimɓe yedduɓe ɓen.

ئايەت: 108

أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ طَبَعَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ وَسَمۡعِهِمۡ وَأَبۡصَٰرِهِمۡۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡغَٰفِلُونَ

Ko ɓen woni ɓe Alla noti e ɓerɗe mun, e nanɗe mun e gite mun. Ko ɓen woni welsindiiɓe ɓen.

ئايەت: 109

لَا جَرَمَ أَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ

Sikke alaaa wonnde ɓen ɗon ka laakara, ko kamɓe woni sooyuɓe ɓen.

ئايەت: 110

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ هَاجَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا فُتِنُواْ ثُمَّ جَٰهَدُواْ وَصَبَرُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ

Refti pellet Joomi maa, wonannde ɓen ferunooɓe ɓaawo nde ɓe tampinaama, hooti ɓe tiiɗnii ɓe muññii, pellet Joomi maa, ɓaawo ɗum, Ko O Haforoowo, Hinnotooɗo.

ئايەت: 111

۞ يَوۡمَ تَأۡتِي كُلُّ نَفۡسٖ تُجَٰدِلُ عَن نَّفۡسِهَا وَتُوَفَّىٰ كُلُّ نَفۡسٖ مَّا عَمِلَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ

(Janto) tuma ñalnde kala wonkii arata, hara hiki wennja fii hoore-makki, wonkii kala yoɓee ko ki golli kon, kamɓe ɓe tooñetaake.

ئايەت: 112

وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا قَرۡيَةٗ كَانَتۡ ءَامِنَةٗ مُّطۡمَئِنَّةٗ يَأۡتِيهَا رِزۡقُهَا رَغَدٗا مِّن كُلِّ مَكَانٖ فَكَفَرَتۡ بِأَنۡعُمِ ٱللَّهِ فَأَذَٰقَهَا ٱللَّهُ لِبَاسَ ٱلۡجُوعِ وَٱلۡخَوۡفِ بِمَا كَانُواْ يَصۡنَعُونَ

Alla piyii misal hoɗo: hoɗo hoolinoongo, deeƴungo; arsike maggo no ardirana ngo nokku kala e yaaj- jeende. Ɓe yeddi neemaaji Alla ɗin, Alla meeɗiniri ɓe koltu heege e kulol, sabu ko ɓe huuwaynoo kon.

ئايەت: 113

وَلَقَدۡ جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡهُمۡ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَهُمۡ ظَٰلِمُونَ

Gomɗii arii e maɓɓe Nulaaɗo jeyaaɗo e maɓɓe, ɓe fenni mo. Lepte ɗen nanngi ɓe, tawi ko ɓe tooñuɓe.

ئايەت: 114

فَكُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَٰلٗا طَيِّبٗا وَٱشۡكُرُواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ

Ñaamee e kon ko Alla arsike on dagiiɗi laaɓuɗi, yetton neemaaji Alla ɗin, si wonii ko Kanko rewoton.

ئايەت: 115

إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦۖ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

Anndee ko O Harminani on, ko jiiba, e ƴiiƴam (rufaaɗam), e teewu kose, e [huunde hirsiraande] daginiraande ko woori Allah. Kala on duñaaɗo [e ñaamugol ɗum] hara wanaa ɓewɗo wanaa jaggi- tuɗo,Anndee pellet, Allah ko Ya'fotooɗo Hinnotooɗo.

ئايەت: 116

وَلَا تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلۡسِنَتُكُمُ ٱلۡكَذِبَ هَٰذَا حَلَٰلٞ وَهَٰذَا حَرَامٞ لِّتَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ لَا يُفۡلِحُونَ

Wata on wi'u ko ɗemɗe mon sifotoo e penaale: "Ɗum ɗoo no dagii, ɗum ɗoo no harmi", fii no fefindoron e hoore Alla fenaande. Pellet, ɓen fefindotooɓe fenaande e hoore Alla, ɓe maletaake.

ئايەت: 117

مَتَٰعٞ قَلِيلٞ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

Ko dakamme fanɗuɗo, hino woodani ɓe lepte muusuɗe.

ئايەت: 118

وَعَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا مَا قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ مِن قَبۡلُۖ وَمَا ظَلَمۡنَٰهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ

E hoore Alyahuudaaɓe ɓen (kan), Men harminno ko Men fillani maa kon ko adii. Men tooñaano ɓe; ko woni, ko ko'e-maɓɓe ɓe wonunoo e tooñude.

ئايەت: 119

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسُّوٓءَ بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَأَصۡلَحُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٌ

Refti pellel, Joomi maa, wonannde ɓen huuwirɓe bone on majjere, refti ɓe tuubi ɓaawo ɗum ɓe moƴƴini, pellet Joomi maa, ɓaawo ɗum, ko Haforoowo, Hinnotooɗo.

ئايەت: 120

إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ كَانَ أُمَّةٗ قَانِتٗا لِّلَّهِ حَنِيفٗا وَلَمۡ يَكُ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

Pellet, Ibraahiima woniino ɗowro hoykinaniiɗo Alla, ooñiiɗo [e ɗiya diinaaji], o wonaali jeyaaɗo e sirkooɓe ɓen.

ئايەت: 121

شَاكِرٗا لِّأَنۡعُمِهِۚ ٱجۡتَبَىٰهُ وَهَدَىٰهُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ

Yettaynooɗo nemaaji Makko ɗin. [Alla] suɓike mo, O fewni mo e laawol focciingol.

ئايەت: 122

وَءَاتَيۡنَٰهُ فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗۖ وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

Men okki mo ka aduna moƴƴere. Kanko on ka laakara, ko o jeyaaɗo e moƴƴuɓe ɓen.

ئايەت: 123

ثُمَّ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ أَنِ ٱتَّبِعۡ مِلَّةَ إِبۡرَٰهِيمَ حَنِيفٗاۖ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

Refi Men wahayini e maaɗa, wonnde: " Jokku diina Ibraahiima ka naayaaki e diinaaji mehre o jeyanooka e sirkooɓe ɓen".

ئايەت: 124

إِنَّمَا جُعِلَ ٱلسَّبۡتُ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِۚ وَإِنَّ رَبَّكَ لَيَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ

Anndee [mawningol fii] aseweere nden ko waɗanaa, ko ɓen luutondirɓe e mayre. Pellet, Joomi maa, ko ñaawoyoowo hakkunde maɓɓe Ñalnde Darngal, e kon ko ɓe luutondiraynoo fii mun.

ئايەت: 125

ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلۡحِكۡمَةِ وَٱلۡمَوۡعِظَةِ ٱلۡحَسَنَةِۖ وَجَٰدِلۡهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ

Noddir e diina Joomi maa kan ñeeñal e waaju moƴƴu. Wennjiraa ɓe e noone ɓurɗo moƴƴude. Pellet, Joomi maa, ko Kanko ɓuri anndude on majjuɗo e laawol Makko ngol, ko Kanko kadi ɓuri anndi feewuɓe ɓen.

ئايەت: 126

وَإِنۡ عَاقَبۡتُمۡ فَعَاقِبُواْ بِمِثۡلِ مَا عُوقِبۡتُم بِهِۦۖ وَلَئِن صَبَرۡتُمۡ لَهُوَ خَيۡرٞ لِّلصَّٰبِرِينَ

Si on yagginay, haray yagginiree yeru no waɗiranoɗon non. Ko si on muññike, pellet ko ɗum ɓuri moƴƴannde muññiiɓe ɓen.

ئايەت: 127

وَٱصۡبِرۡ وَمَا صَبۡرُكَ إِلَّا بِٱللَّهِۚ وَلَا تَحۡزَنۡ عَلَيۡهِمۡ وَلَا تَكُ فِي ضَيۡقٖ مِّمَّا يَمۡكُرُونَ

Muñño! Muñal maa ngal ko sabu Alla tan. Wata a suno fii maɓɓe. Wata wonu ɓittorɗo e kon ko ɓe fewjata.

ئايەت: 128

إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْ وَّٱلَّذِينَ هُم مُّحۡسِنُونَ

Pellet, Alla no wonndi e ɓen huluɓe [Mo] e ɓen moƴƴinooɓe.