مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە ئەئراپ - الترجمة الفلانية - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Simoore al-araaf

ئايەت: 1

الٓمٓصٓ

Alif, Laam, Miim,^[1] Saad.firo ɗee alkule wulinoomo efuɗɗoode simoore bakharah(nagge nge).

[1] Ɗe alkule taƴaaɗe e arwan'de cimooje ɗe njoopiiima won'de alkur'aana no roŋkina ɗum yani dikkaade sirkooɓe ɓe ɓe ndoŋki aarnaade ɗum tafra ɗemngal arabi tafori tinndi ni roŋker arabi addude yeru mum wond'ude e pasintaagal maɓɓe waɗde alkur'aana ko ɗum wahyu ummade e alla.

ئايەت: 2

كِتَٰبٌ أُنزِلَ إِلَيۡكَ فَلَا يَكُن فِي صَدۡرِكَ حَرَجٞ مِّنۡهُ لِتُنذِرَ بِهِۦ وَذِكۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ

Ɗum de ko deftere Jippinaande e maaɗa, wata ɓitteende won e ɓernde maa e mayre ; fii yo a waajor nde, ko nde waaju wonan de gooŋɗinɓe ɓeen.

ئايەت: 3

ٱتَّبِعُواْ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡ وَلَا تَتَّبِعُواْ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَۗ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ

Njokkee ko Jippinaa e mon kon immorde ka Joomi mon, wota on njokku gah ɗuum, weldiiɓe, famɗii ko mbaactortoɗon.

ئايەت: 4

وَكَم مِّن قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَا فَجَآءَهَا بَأۡسُنَا بَيَٰتًا أَوۡ هُمۡ قَآئِلُونَ

Ɗuuɗii e ce'e ɗe min kalki! Lepte Amen ɗen ari e majje jemma hiɓe waalii ɗaanii, maa hara ko ɓe fo'ofiiɓe ñalawma.

ئايەت: 5

فَمَا كَانَ دَعۡوَىٰهُمۡ إِذۡ جَآءَهُم بَأۡسُنَآ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ

Noddaandu maɓɓe ndun ɓaawo lepte Amen ɗen arde ɓe, wonaano si naa bi'igol : "Minen min laatino tooñooɓe".

ئايەت: 6

فَلَنَسۡـَٔلَنَّ ٱلَّذِينَ أُرۡسِلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَنَسۡـَٔلَنَّ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

Wollahi ma min Laɓditoyo ɓeen ɓe (Min) Nulnoo e muen, Ma Min Laɓnditoyo kadi Nulaaɓe ɓe.

ئايەت: 7

فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيۡهِم بِعِلۡمٖۖ وَمَا كُنَّا غَآئِبِينَ

Ma min pillanoroyo ɓe (golle maɓɓe ɗen) e ganndal. min ngonaano wirniiɓe.ɓe (tawtoraaka)

ئايەت: 8

وَٱلۡوَزۡنُ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡحَقُّۚ فَمَن ثَقُلَتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ

Manndakke=(pe'esirɗi )(ɓetirɗi) Ñande, ko ɗi goonga. Kala mo manndake (moƴƴi ɗen) teddi, ko ɓeen ɗoon ngoni maloyteeɓe ɓen.

ئايەت: 9

وَمَنۡ خَفَّتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُم بِمَا كَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَظۡلِمُونَ

Kala mo manndakke (moƴƴi) mun foygitii=hoyi, ko ɓeen ɗoon ngoni sooyinirɓe pittaali mu'uen saɓu ko ɓe laatinoo heɓee njedda Aayeeje amen ɗeen.

ئايەت: 10

وَلَقَدۡ مَكَّنَّٰكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَجَعَلۡنَا لَكُمۡ فِيهَا مَعَٰيِشَۗ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ

Mi wooɗniiii minn Newinanii on ke leydi, min mbaɗani on e mayri nguuree. (Kono) famɗii ko njettoton.

ئايەت: 11

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَٰكُمۡ ثُمَّ صَوَّرۡنَٰكُمۡ ثُمَّ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ لَمۡ يَكُن مِّنَ ٱلسَّٰجِدِينَ

Mi wooɗndii min tagii on, refti min mbaadini on, refti min mbi'ani maleykaaji ɗiin : "cujjanee Aadama", ɓe cujji, si wonaa Ibliisa, o jeyanooka e sujjuɓe ɓen.

ئايەت: 12

قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلَّا تَسۡجُدَ إِذۡ أَمَرۡتُكَۖ قَالَ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡهُ خَلَقۡتَنِي مِن نَّارٖ وَخَلَقۡتَهُۥ مِن طِينٖ

O Daali : "Ko haɗ maa nde cujjataa nde mi yamir-maa?" owi'i : "miɗo ɓuri mo moƴƴude : A tagii kam immorde e Yiite, A tagii mo immorde e loopal".

ئايەت: 13

قَالَ فَٱهۡبِطۡ مِنۡهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَن تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَٱخۡرُجۡ إِنَّكَ مِنَ ٱلصَّٰغِرِينَ

O Daali : "Jippo toon, haananaama nde mawnintintoɗaa toon. yaltu, an ko a jeyaaɗo e hoyɓe ɓeen".

ئايەت: 14

قَالَ أَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ

[Ibliisa] wi'i : "Neeɓnitanam haa ñande ɓe immintintee".

ئايەت: 15

قَالَ إِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ

[Alla] Daali : "aan, ko a jeyaaɗo e neeɓinanteeɓe ɓeen".

ئايەت: 16

قَالَ فَبِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأَقۡعُدَنَّ لَهُمۡ صِرَٰطَكَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ

[Ibliisa] wi'i : "Sabu ko mbewnirɗaa kam koo, ma mi jooɗano ɓe ka laawol maa po'ociingol.ngol

ئايەت: 17

ثُمَّ لَأٓتِيَنَّهُم مِّنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ وَمِنۡ خَلۡفِهِمۡ وَعَنۡ أَيۡمَٰنِهِمۡ وَعَن شَمَآئِلِهِمۡۖ وَلَا تَجِدُ أَكۡثَرَهُمۡ شَٰكِرِينَ

Refti mi ardiranatɓe ɓe yeeso maɓɓe e ɓaawo maɓɓe, e ka e ñaame maɓɓe e ka nane maɓɓe. a tawataa ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe ko yettooɓe [Ma]".

ئايەت: 18

قَالَ ٱخۡرُجۡ مِنۡهَا مَذۡءُومٗا مَّدۡحُورٗاۖ لَّمَن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكُمۡ أَجۡمَعِينَ

[Alla] Daali : "Yaltu toon, ko a ñiŋaaɗo diiwaaɗo. Kala jokkuɗo ma e maɓɓe, ma Mi kebbiiroye Jahannama onon denndaangal".

ئايەت: 19

وَيَٰٓـَٔادَمُ ٱسۡكُنۡ أَنتَ وَزَوۡجُكَ ٱلۡجَنَّةَ فَكُلَا مِنۡ حَيۡثُ شِئۡتُمَا وَلَا تَقۡرَبَا هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ

"Eeyma yo Aadama, hoɗ an e ɓeyngu maa ka Aljanna, ñaamee kala nokku ka njiiɗ-ɗon ; wota tan on ɓaɗto kii ɗoo lekki, sakko laatoɗon e tooñooɓe ɓen".

ئايەت: 20

فَوَسۡوَسَ لَهُمَا ٱلشَّيۡطَٰنُ لِيُبۡدِيَ لَهُمَا مَا وُۥرِيَ عَنۡهُمَا مِن سَوۡءَٰتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَىٰكُمَا رَبُّكُمَا عَنۡ هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةِ إِلَّآ أَن تَكُونَا مَلَكَيۡنِ أَوۡ تَكُونَا مِنَ ٱلۡخَٰلِدِينَ

Seytaane sowinsini ɓe, fii yo o feññinan ɓe ko suuɗaa e maɓɓe e awraaji maɓɓe, o wi'i : "Joomi mon haɗiraani on ki lekkil si wanaa fii wata on laato maleykaaji maa laatoɗon duumotooɓe [ka Aljanna]".

ئايەت: 21

وَقَاسَمَهُمَآ إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ ٱلنَّٰصِحِينَ

O wooɗndani ɓe o wi'i : "miin komi eɓee laaɓanooɓe on".deedi

ئايەت: 22

فَدَلَّىٰهُمَا بِغُرُورٖۚ فَلَمَّا ذَاقَا ٱلشَّجَرَةَ بَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۖ وَنَادَىٰهُمَا رَبُّهُمَآ أَلَمۡ أَنۡهَكُمَا عَن تِلۡكُمَا ٱلشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَآ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمَا عَدُوّٞ مُّبِينٞ

O hodiri ɓe koomte. Nde ɓe meeɗnoo elekki he, awraaji maɓɓe ɗiin peeñani ɓe, ɓe mbaɗti heɓe curritora kaaki Aljanna ɗiin. Joomi maɓɓe noddi ɓe : "E Mi haɗaano on e ki lekki, Mi wi'ani on : Pellet, seytaane ko gaño mon ɓannguɗo?!("peeñɗo.)

ئايەت: 23

قَالَا رَبَّنَا ظَلَمۡنَآ أَنفُسَنَا وَإِن لَّمۡ تَغۡفِرۡ لَنَا وَتَرۡحَمۡنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ

Ɓe mbi'i : "Joomi amen, min tooñii ko'e amen. Si A yaafaakii amen njurmiɗaa amen, ma min njeye e sooyɓe ɓeen".

ئايەت: 24

قَالَ ٱهۡبِطُواْ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ وَلَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُسۡتَقَرّٞ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ

[Alla] Daali : "njippee (ka leydi), yoga mon ko añɓe yoga. Hino woodani on ka leydi ton ñiiɓirde e dakamme haa saanga".

ئايەت: 25

قَالَ فِيهَا تَحۡيَوۡنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنۡهَا تُخۡرَجُونَ

[Alla] Daali : "Ko (ka leydi) ton nguuroton, ko ton kadi maayoton, ko e mayri kadi njaltinoyteɗon".

ئايەت: 26

يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ قَدۡ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكُمۡ لِبَاسٗا يُوَٰرِي سَوۡءَٰتِكُمۡ وَرِيشٗاۖ وَلِبَاسُ ٱلتَّقۡوَىٰ ذَٰلِكَ خَيۡرٞۚ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ

Eehey mon yo ɓiɗɓe Aadam! Gooŋɗii min njippinii e mo'on comci cuhratɗi awraaji mon ɗin e cuɗaari. -Ko comci kulol ɗin noon ɓuri muƴƴude.- Ko ɗuum jeyaaɗum e Aayeeje Alla. mbeleejo'o, kamɓe ɓe mbaajitoto.

ئايەت: 27

يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ لَا يَفۡتِنَنَّكُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ كَمَآ أَخۡرَجَ أَبَوَيۡكُم مِّنَ ٱلۡجَنَّةِ يَنزِعُ عَنۡهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوۡءَٰتِهِمَآۚ إِنَّهُۥ يَرَىٰكُمۡ هُوَ وَقَبِيلُهُۥ مِنۡ حَيۡثُ لَا تَرَوۡنَهُمۡۗ إِنَّا جَعَلۡنَا ٱلشَّيَٰطِينَ أَوۡلِيَآءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ

Ko onon yo ɓiɗɓe Aadama! Wata seytaane fitinir on wano o yaltinirnoo baabiraaɓe mon ɓen ka Aljanna, homo ɓoora e maɓɓe comci maɓɓe ɗin fii yo hollu ɓe awraaji maɓɓe ɗin. Pellet, homo reeni on kaŋko e gorol makko ngol nokku ka on yi'ataa ɓe. minen min mbaɗii seytaaneeji ɗin beldiiɗi ɓeen ɓen gooɗintaa.

ئايەت: 28

وَإِذَا فَعَلُواْ فَٰحِشَةٗ قَالُواْ وَجَدۡنَا عَلَيۡهَآ ءَابَآءَنَا وَٱللَّهُ أَمَرَنَا بِهَاۗ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَأۡمُرُ بِٱلۡفَحۡشَآءِۖ أَتَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ

Si ɓe mbaɗii paŋkare, ɓe mb'a : "min tawru ɗum baabiraaɓe amen ɓeen, ko Alla yamiri min ɗum". Maaku : "Pellet, Alla yamirtaa paŋkare. E on wowlay e hoore Alla ko on nganndaa?!".

ئايەت: 29

قُلۡ أَمَرَ رَبِّي بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَقِيمُواْ وُجُوهَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَٱدۡعُوهُ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَۚ كَمَا بَدَأَكُمۡ تَعُودُونَ

Maaku : "Joomi am yamirii nuunɗal. Ñiiɓnon jeece mon ɗeen nokku kala e ka juuloton, tororon mo laɓɓinangol mo diine kan. Ko wano o Fuɗɗori on non nduɗtorton".

ئايەت: 30

فَرِيقًا هَدَىٰ وَفَرِيقًا حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلضَّلَٰلَةُۚ إِنَّهُمُ ٱتَّخَذُواْ ٱلشَّيَٰطِينَ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَيَحۡسَبُونَ أَنَّهُم مُّهۡتَدُونَ

Fedde goo o fewnii, fedde goo majjere nden jojji e hoore maɓɓe. Kamɓe ɓe njogitike seytaaneeji ɗin weldiiɓe gaanin Alla, kamɓe hiɓe cikka ko ɓe feewɓe.

ئايەت: 31

۞ يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ وَلَا تُسۡرِفُوٓاْۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ

Eey mon ɓiɗɓe Aadama, ƴettee cuɗaari mon ndin nokku kala ka njuuloton. Ñaamee njaron wota on ɓurtin. Pellet, Kaŋko o yiɗaa ɓurtinooɓe ɓeen.

ئايەت: 32

قُلۡ مَنۡ حَرَّمَ زِينَةَ ٱللَّهِ ٱلَّتِيٓ أَخۡرَجَ لِعِبَادِهِۦ وَٱلطَّيِّبَٰتِ مِنَ ٱلرِّزۡقِۚ قُلۡ هِيَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا خَالِصَةٗ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ

Maaku : "Ko hommbo harmini cuɗaari Alla ndi O Yaltinani jeyaaɓe Makko ɓeen, e laaɓuɗi ɗin ka arsikeeji?" Maaku : "Ɗin ɓen gooŋɗiinɓe ka nguurndam aduna woodani, heeraniiɗi [ɓe] Ñande Darngal". Ko wano non min pirtirta Aayeeje ɗen, wonan de yimɓe anndooɓe.

ئايەت: 33

قُلۡ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَمَا بَطَنَ وَٱلۡإِثۡمَ وَٱلۡبَغۡيَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَأَن تُشۡرِكُواْ بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ

Maaku : "Joomi am ko Harmini : ko paaŋkare ɗen -ko feeñi e majje ko suuɗii-, e bakkaat, e bewrugol ko aldaa e goonga, e nde cirkanton Mo kon ko O Jippinanaani ɗuum hujja, e nde wowloton e Alla ko on nganndaa.

ئايەت: 34

وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٞۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَأۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ

Hino woodani kala mofte( leñol)lajal. Si lajal maɓɓe ngal arii, ɓe neeɓtitantaake saa'i gooto, ɓe ngardinantaake kadi.

ئايەت: 35

يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ إِمَّا يَأۡتِيَنَّكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي فَمَنِ ٱتَّقَىٰ وَأَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

Ehey mon ɓiɗɓe Aadama! Si aroyii e mon Nulaaɓe jeyaaɓe e mo'on, ɓe no fillanoo on Aayeeje Am, kala kulɗo [Alla] o moƴƴini [golle], kulol alanaa ɓen ɗon, wanaa kamɓe kadi ɓe cunoytaako.

ئايەت: 36

وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱسۡتَكۡبَرُواْ عَنۡهَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ

Ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen ɓe townitanii e heɗe, ko ɓen ngooni yimɓe Yiite, kamɓe ko ɓe luttooɓe toon.

ئايەت: 37

فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِهِۦٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ يَنَالُهُمۡ نَصِيبُهُم مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُنَا يَتَوَفَّوۡنَهُمۡ قَالُوٓاْ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِۖ قَالُواْ ضَلُّواْ عَنَّا وَشَهِدُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰفِرِينَ

Alaa ɓurɗo tooñuɗo haa hewta on pekindiiɗo e Alla fenaande, maa o yeddi Aayeeje Makko ɗen? ɓeen keɓat ɓe geɗal maɓɓe ngal e binndoodi ndin ; haa si Nulaaɓe amen [warooɓe] ɓen ngarii ɓe, ɓe mbara ɓe, ɓe mbia : "Ko hoito kon ko ndewaynoɗon gaanin Alla [woni]?!" ɓe mbia : "Ɗi majjirii amen". Ɓe ceeditoo e ko'e maɓɓe, won de ɓe laatino yedduɓe.

ئايەت: 38

قَالَ ٱدۡخُلُواْ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِكُم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ فِي ٱلنَّارِۖ كُلَّمَا دَخَلَتۡ أُمَّةٞ لَّعَنَتۡ أُخۡتَهَاۖ حَتَّىٰٓ إِذَا ٱدَّارَكُواْ فِيهَا جَمِيعٗا قَالَتۡ أُخۡرَىٰهُمۡ لِأُولَىٰهُمۡ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ أَضَلُّونَا فَـَٔاتِهِمۡ عَذَابٗا ضِعۡفٗا مِّنَ ٱلنَّارِۖ قَالَ لِكُلّٖ ضِعۡفٞ وَلَٰكِن لَّا تَعۡلَمُونَ

[Maleykaaji] mbi'a : "Naate e moftaaji, gooŋɗii yawtii adii mon immorde e jinna e yimɓe ka ndeer Yiite". Tuma kala nde leñol naati, ngol huɗa banndu ngol . Haa si ɓe tawtindirii toon ɓe denndaanal, sakkitiiɓe maɓɓe ɓeen wi'ana aramɓe maɓɓe ɓeen : "Joomi amen! Ko ɓee majjini min : Okku ɓe lepte cowanɗe e Yiite ngen". O Daala : "Hino woodani kala [mon] cowanɗe, kono on ganndaa".

ئايەت: 39

وَقَالَتۡ أُولَىٰهُمۡ لِأُخۡرَىٰهُمۡ فَمَا كَانَ لَكُمۡ عَلَيۡنَا مِن فَضۡلٖ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡسِبُونَ

Aramɓe maɓɓe ɓen mbi'ana sakkitiiɓe ɓeen : "Alanaa on e dow amen ɓural, meeɗiree lepte ɗen sabu kon ko paggitotonoɗon".

ئايەت: 40

إِنَّ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱسۡتَكۡبَرُواْ عَنۡهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمۡ أَبۡوَٰبُ ٱلسَّمَآءِ وَلَا يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ حَتَّىٰ يَلِجَ ٱلۡجَمَلُ فِي سَمِّ ٱلۡخِيَاطِۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُجۡرِمِينَ

Pellet, ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen, ɓe townitanii ɗe, ɓe udditantaake dame kammuuli ɗin, ɓe naatataa kadi Aljanna haa ngelooba naata e wuddere meselal. Ko wano non Men njoɓirto ɓonɓe ɓeen.

ئايەت: 41

لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٞ وَمِن فَوۡقِهِمۡ غَوَاشٖۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ

Hino woodani ɓe ka Jahannama ndaɗɗudi, no dow maɓɓe kadi kippoodi. Ko wanon non min njoɓirta tooñooɓe ɓeen.

ئايەت: 42

وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ

Ɓeen gooɗinɓe ɓe ngolli moƴƴuɗi - min pawataa woŋkii si wanaa ko ki waawi - Ko ɓen ɗon woni yimɓe Aljanna : kamɓe ko ɓe duumotooɓe ton.

ئايەت: 43

وَنَزَعۡنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنۡ غِلّٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ وَقَالُواْ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي هَدَىٰنَا لِهَٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَهۡتَدِيَ لَوۡلَآ أَنۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُۖ لَقَدۡ جَآءَتۡ رُسُلُ رَبِّنَا بِٱلۡحَقِّۖ وَنُودُوٓاْ أَن تِلۡكُمُ ٱلۡجَنَّةُ أُورِثۡتُمُوهَا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

Men ɓoori e ɓerɗe maɓɓe ɗen konnaagu, caatli ɗiin no ila senngo ley maɓɓe, ɓe mbi'a : "jettoorje ngoodani Alla on peewnuɗo amen e ɗuum ɗoo, men ngonaano feewooɓe si Alla fewnaano amen. Gooŋɗii Nulaaɓe Joomi amen ɓeen ngaddii goonga". Ɓe noddee si ko woni : "Oon ɗon mooɗon Aljanna, on ndonnaama mo, sabu kon ko ngollatnoɗon".

ئايەت: 44

وَنَادَىٰٓ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ أَن قَدۡ وَجَدۡنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقّٗا فَهَلۡ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّكُمۡ حَقّٗاۖ قَالُواْ نَعَمۡۚ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنُۢ بَيۡنَهُمۡ أَن لَّعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلظَّٰلِمِينَ

Yimɓe Aljanna ɓeen noddi yimɓe Yiite ɓen, si ko woni : "Gooŋɗii min tawii ko Joomi amen fodi min kon ko goonga. Onon kadi on tawii ko Joom mon fodi on kon ko goonga?" Ɓe mbi'i : "Eyyo". Noddoowo nodda hakkunde maɓɓe won de : Kuddi Alla ndin wonii e tooñooɓe ɓeen,

ئايەت: 45

ٱلَّذِينَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَيَبۡغُونَهَا عِوَجٗا وَهُم بِٱلۡأٓخِرَةِ كَٰفِرُونَ

Ɓeen sakkotooɓe=falatoobe gah e laawol Alla ngol, ɓe ɗaɓɓana ngol ooñorde, kamɓe kadi ko ɓe yedduɓe laakara".

ئايەت: 46

وَبَيۡنَهُمَا حِجَابٞۚ وَعَلَى ٱلۡأَعۡرَافِ رِجَالٞ يَعۡرِفُونَ كُلَّۢا بِسِيمَىٰهُمۡۚ وَنَادَوۡاْ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ أَن سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡۚ لَمۡ يَدۡخُلُوهَا وَهُمۡ يَطۡمَعُونَ

Heedo no hakkunde maɓɓe. Hino e dow tulde La'raafi nden worɓe heɓe nganndira kala e maande mum Ɓe nodda yimɓe Aljanna ɓeen, si ko woni : "Kisial woni e mon!". Ɓe naataani mo kono heɓe tamƴinii.

ئايەت: 47

۞ وَإِذَا صُرِفَتۡ أَبۡصَٰرُهُمۡ تِلۡقَآءَ أَصۡحَٰبِ ٱلنَّارِ قَالُواْ رَبَّنَا لَا تَجۡعَلۡنَا مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ

Si jiiɗe maɓɓe ɗen pewtiniraa ɓannge yimɓe Yiite ɓeen, ɓe mbi'a : "Joomi amen! Wata A waɗtdu amen e yimɓe tooñooɓe ɓeen".

ئايەت: 48

وَنَادَىٰٓ أَصۡحَٰبُ ٱلۡأَعۡرَافِ رِجَالٗا يَعۡرِفُونَهُم بِسِيمَىٰهُمۡ قَالُواْ مَآ أَغۡنَىٰ عَنكُمۡ جَمۡعُكُمۡ وَمَا كُنتُمۡ تَسۡتَكۡبِرُونَ

Yimɓe La'raafi ɓen noddi worɓe, hiɓe nganndira ɓeen maandeeji maɓɓe, ɓe mbia : "Nafaali on mooɓugol mon [jawle], e kon ko laatinoɗon hiɗon mawnintinoo!".

ئايەت: 49

أَهَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَقۡسَمۡتُمۡ لَا يَنَالُهُمُ ٱللَّهُ بِرَحۡمَةٍۚ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡكُمۡ وَلَآ أَنتُمۡ تَحۡزَنُونَ

E ko ɓee ɗoo woondirnoɗon [won de] Alla memintaa ɓe yurmeende?! Naatee Aljanna! Kulol alanaa on, wanaa onon ngoni ko sunoytooɓe.

ئايەت: 50

وَنَادَىٰٓ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ أَنۡ أَفِيضُواْ عَلَيۡنَا مِنَ ٱلۡمَآءِ أَوۡ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُۚ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ

Yimɓe Yiite ɓeen noddi yimɓe Aljanna ɓe, si ko woni : "njuppee e amen ndiyam, maa kon ko Alla arsiki on". Ɓe mbi'a: "Pellet, Alla harmini ɗin ɗiɗi e heeferɓe ɓen

ئايەت: 51

ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَهُمۡ لَهۡوٗا وَلَعِبٗا وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَاۚ فَٱلۡيَوۡمَ نَنسَىٰهُمۡ كَمَا نَسُواْ لِقَآءَ يَوۡمِهِمۡ هَٰذَا وَمَا كَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَجۡحَدُونَ

Ɓeen jogitoriiɓe diine mum kan belaaɗe e fijindaaru, nguurndam aduna hodi ɓe. hannde min njejjitiray ɓe no ɓe njejjitirnoo hawrugol Ñalaande maɓɓe ndee, e kon ko ɓe njeddiranoo Aayeeje amen ɗen.

ئايەت: 52

وَلَقَدۡ جِئۡنَٰهُم بِكِتَٰبٖ فَصَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ عِلۡمٍ هُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

Gooŋɗii min ngaddanii ɓe deftere, min fpirti nde e dow gaanndal, ko nde peewal e yurmeende ɓen yimɓe gooŋɗinooɓe.

ئايەت: 53

هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّا تَأۡوِيلَهُۥۚ يَوۡمَ يَأۡتِي تَأۡوِيلُهُۥ يَقُولُ ٱلَّذِينَ نَسُوهُ مِن قَبۡلُ قَدۡ جَآءَتۡ رُسُلُ رَبِّنَا بِٱلۡحَقِّ فَهَل لَّنَا مِن شُفَعَآءَ فَيَشۡفَعُواْ لَنَآ أَوۡ نُرَدُّ فَنَعۡمَلَ غَيۡرَ ٱلَّذِي كُنَّا نَعۡمَلُۚ قَدۡ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

Hara heɓe kabbii si wanaa battane mum ɗen? Ñalnde battane (firo) mayre arata, yejjitunooɓe ɗum ɓeen ko adii wi'ay : "Gooŋɗii Nulaaɓe Joomi amen ɓeen ngaddii goonga. Hara tefooɓe no woodani min ɓe tefana min? Maa min nduttee [aduna] min ngolla ko wanaa ko min ngollaatnoo?" Gooŋɗii ɓe hayrinii wonkiiji maɓɓe ; kon ko ɓe fekinotonoo majjiriɓe.

ئايەت: 54

إِنَّ رَبَّكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ يُغۡشِي ٱلَّيۡلَ ٱلنَّهَارَ يَطۡلُبُهُۥ حَثِيثٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ وَٱلنُّجُومَ مُسَخَّرَٰتِۭ بِأَمۡرِهِۦٓۗ أَلَا لَهُ ٱلۡخَلۡقُ وَٱلۡأَمۡرُۗ تَبَارَكَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Pellet, Joomi mon ko Alla, On Takuɗo kammuuli ɗin e leydi ndin e nder balɗe jeegoo, refti O fotondiri ka hoore Arsi. Himo suddira jemma on ñalawma, hiɗi ɗaɓɓindira no yaccorii. Naange ngen e lewru ndun e koode ɗen ko eltiraaɗi yamiroore Makko. Paamee ko Kaŋko heeranii tagoore nde e yamiroore nden. Mawnii mawngu Alla, Jeyɗo Winndere ndeen. @تەكشۈرگۈچى

ماتىريالنىڭ ئەسلىسى پەرقىنى بايان قىلىش

ئايەت: 55

ٱدۡعُواْ رَبَّكُمۡ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةًۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ

Noddiiree Joomi mon yaŋkinaare e gunndoo. Pellet, Kaŋko O Yiɗaa jaggitooɓe (ɓenyawtooɓe. Keeri).

ئايەت: 56

وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَا وَٱدۡعُوهُ خَوۡفٗا وَطَمَعًاۚ إِنَّ رَحۡمَتَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ مِّنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ

Wata on mbonnu ke leydi ɓaawo moƴƴugol ndi. Noddiree mo kulol e ɗamam'u. Pellet, yurmeende Alla nden no ɓadii moƴƴimɓe ɓen.

ئايەت: 57

وَهُوَ ٱلَّذِي يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ بُشۡرَۢا بَيۡنَ يَدَيۡ رَحۡمَتِهِۦۖ حَتَّىٰٓ إِذَآ أَقَلَّتۡ سَحَابٗا ثِقَالٗا سُقۡنَٰهُ لِبَلَدٖ مَّيِّتٖ فَأَنزَلۡنَا بِهِ ٱلۡمَآءَ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِۚ كَذَٰلِكَ نُخۡرِجُ ٱلۡمَوۡتَىٰ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ

Ko Kaŋko woni Nuloowo keneeli ɗin welo-welo yeeso Yurmeende Makko nden. Haa si ndu ronndike duule teddunde, Men cogga nde e leydi maayndi [yoori], min njippina e mayri ndiyam, min njaltinira ɗam kala dimɗe. Ko non min njaltiniroyta maayɓe ɓen. mbeleeo'o, on mbaactoto.

ئايەت: 58

وَٱلۡبَلَدُ ٱلطَّيِّبُ يَخۡرُجُ نَبَاتُهُۥ بِإِذۡنِ رَبِّهِۦۖ وَٱلَّذِي خَبُثَ لَا يَخۡرُجُ إِلَّا نَكِدٗاۚ كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَشۡكُرُونَ

Leydi moƴƴiri ndin, puɗi mayri no yaltira duŋayee Joomi mayri ; ndin ndi (puɗi mum) boni, ndi yaltintaa si wanaa no saɗtiri. Ko non min ɓannginirta Aayeeje ɗeen woan de yimɓe yettooɓe [Joomi muen].

ئايەت: 59

لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ

Wollahiii min nulii Nuuhu e yimɓe makko ɓen, o maaki : "Ko onon yo yimɓe am, ndewee Alla. deweteeɗo alanaa on ko woori mo. min miɗo hulani on lepte Ñalaande mawnde".

ئايەت: 60

قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِهِۦٓ إِنَّا لَنَرَىٰكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ

Hooreeɓe mbatu yimɓe makko ɓen wi'i : "Minen mɗen ma njia e nder majjere ɓanngunde"(.feeñnde)

ئايەت: 61

قَالَ يَٰقَوۡمِ لَيۡسَ بِي ضَلَٰلَةٞ وَلَٰكِنِّي رَسُولٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

O maaki : "Eey mon yimɓe am, majjere (woo) alaa e am ; ko woni min, ko Nulaaɗo immorde ka Jeyɗo Winndere nden.

ئايەت: 62

أُبَلِّغُكُمۡ رِسَٰلَٰتِ رَبِّي وَأَنصَحُ لَكُمۡ وَأَعۡلَمُ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ

Miɗo yottina e mon Nule Joomi am, miɗo laaɓana on (reedu), miɗo anndi ka Alla ko on nganndaa.

ئايەت: 63

أَوَعَجِبۡتُمۡ أَن جَآءَكُمۡ ذِكۡرٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنكُمۡ لِيُنذِرَكُمۡ وَلِتَتَّقُواْ وَلَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ

E on kaawa fii waajo no ari on immorde ka Joomi mon e dow gorko jeyaaɗo e mo'on?! Fii yo o jertin on e fii yo on ndeento, mbelejo'o, on (keɓat) yurmeende [Alla].

ئايەت: 64

فَكَذَّبُوهُ فَأَنجَيۡنَٰهُ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ وَأَغۡرَقۡنَا ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمًا عَمِينَ

Ɓe njeddi mo. minn ndaɗndii mo e ɓeen won duɓe e makko ka laana, min njooli ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen. Pellet, ɓe laatino yimɓe wumɗuɓe.

ئايەت: 65

۞ وَإِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمۡ هُودٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓۚ أَفَلَا تَتَّقُونَ

[min Nulii] kadi fa'ade e Aadinkooɓe ɓeen, musiɗɗo maɓɓe on Huudi. O maaki : "Ko onon yo yimɓe am, ndewee Alla, deweteeɗo alanaa on ko woori mo. E on kulataa [Mo]?!".

ئايەت: 66

قَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦٓ إِنَّا لَنَرَىٰكَ فِي سَفَاهَةٖ وَإِنَّا لَنَظُنُّكَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ

Hooreeɓe mbatu ɓen yedduɓe e yimɓe makko ɓen mbi'i : "minen miɗen ma njia'e e ɗayre, minen miɗen cikku maa jeyaaɗo e fenooɓe ɓeen".

ئايەت: 67

قَالَ يَٰقَوۡمِ لَيۡسَ بِي سَفَاهَةٞ وَلَٰكِنِّي رَسُولٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

O maaki : "Eey mon yimɓe am, ɗayre (woo) alaa e am ; ko woni min, ko Nulaaɗo immorde ka Jeyɗo Winndere ndeen.

ئايەت: 68

أُبَلِّغُكُمۡ رِسَٰلَٰتِ رَبِّي وَأَنَا۠ لَكُمۡ نَاصِحٌ أَمِينٌ

Miɗo yottina e mo'on Nule Joomi am, min (non) ko mi laaɓanoo on (reedu), koolniiɗo.

ئايەت: 69

أَوَعَجِبۡتُمۡ أَن جَآءَكُمۡ ذِكۡرٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنكُمۡ لِيُنذِرَكُمۡۚ وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ جَعَلَكُمۡ خُلَفَآءَ مِنۢ بَعۡدِ قَوۡمِ نُوحٖ وَزَادَكُمۡ فِي ٱلۡخَلۡقِ بَصۜۡطَةٗۖ فَٱذۡكُرُوٓاْ ءَالَآءَ ٱللَّهِ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ

E kaawo fii waajo no ari on immorde ka Joomi mon e dow gorko jeyaaɗo e mo'on, fii yo o jeertin on?! ciftoree tuma nde O waɗnoo on lomtiiɓe ɓaawo yimɓe Nuuhu ɓen, O ɓeydi on ka tagoore semmbe. ciftoree dokke Alla ɗe mbelejo'o, on malete.

ئايەت: 70

قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا لِنَعۡبُدَ ٱللَّهَ وَحۡدَهُۥ وَنَذَرَ مَا كَانَ يَعۡبُدُ ءَابَآؤُنَا فَأۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ

Ɓe mbi'i : "E a ar e amen fii yo min ndew Alla tan, min ngacca kon ko baabiraaɓe amen ɓeen ndewatnoo?! Awa addan amen ko podanɗaa men kon (e lepte) si tawii ko a jeyaaɗo e gooŋnuɓe ɓeen.

ئايەت: 71

قَالَ قَدۡ وَقَعَ عَلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡ رِجۡسٞ وَغَضَبٌۖ أَتُجَٰدِلُونَنِي فِيٓ أَسۡمَآءٖ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّا نَزَّلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٖۚ فَٱنتَظِرُوٓاْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ ٱلۡمُنتَظِرِينَ

O maaki : "Gooŋɗii yanii e mon immorde ka Joomi mon soɓe (lepte) e tikkere. E on mbeeñdat e am fii inɗe ɗe innuɗon onon e baabiraaɓe mo'on, Alla Jippinaali fii majje hujja?! padee! min, won dude e mo'on, ko mi jeyaaɗo e fatɓe ɓen".

ئايەت: 72

فَأَنجَيۡنَٰهُ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ بِرَحۡمَةٖ مِّنَّا وَقَطَعۡنَا دَابِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَاۖ وَمَا كَانُواْ مُؤۡمِنِينَ

Min ndaɗniri mo e ɓeen won duɓe e makko yurmeende amen, men taƴi ɓabbe ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen, ɓe laatanooki gooŋɗinɓe.

ئايەت: 73

وَإِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمۡ صَٰلِحٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥۖ قَدۡ جَآءَتۡكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡۖ هَٰذِهِۦ نَاقَةُ ٱللَّهِ لَكُمۡ ءَايَةٗۖ فَذَرُوهَا تَأۡكُلۡ فِيٓ أَرۡضِ ٱللَّهِۖ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ

[Men Nulii] kadi faade e Samuuda'en, musiɗɗo maɓɓe on Saalihu, o maaki : "Eehey mon yimɓe am, ndewee Alla. deweteeɗo alanaa on ko woori mo. Gooŋɗii arii on ɓanngannduyee immorde ka Joomi mon : mbaa ko ngeelooba Alla ma'ande wonan de on, tertee mba ñaama ka leydi Alla, wata on memir ba bone sakko lepte muusuɗe nannga on".

ئايەت: 74

وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ جَعَلَكُمۡ خُلَفَآءَ مِنۢ بَعۡدِ عَادٖ وَبَوَّأَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ تَتَّخِذُونَ مِن سُهُولِهَا قُصُورٗا وَتَنۡحِتُونَ ٱلۡجِبَالَ بُيُوتٗاۖ فَٱذۡكُرُوٓاْ ءَالَآءَ ٱللَّهِ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ

Ciftoree tuma nde o waɗnoo on lomtiiɓe Aadinkooɓe ɓeen, o weernii on ka leydi hoɗon njogitoo e ndantaaji mayri kuɓeeje, hoɗon lesa pelle (waɗon) cuuɗi. Ciftoree dokke Alla ɗeen, wota on ɓurtinir ka leydi ko on bonnooɓe.

ئايەت: 75

قَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ لِلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ لِمَنۡ ءَامَنَ مِنۡهُمۡ أَتَعۡلَمُونَ أَنَّ صَٰلِحٗا مُّرۡسَلٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قَالُوٓاْ إِنَّا بِمَآ أُرۡسِلَ بِهِۦ مُؤۡمِنُونَ

Hooreeɓe mbatu mawninkiniiɓe ɓeen e yimɓe makko ɓeen mbi'ani gooŋɗinɓe lo'inaaɓe ɓen e maɓɓe : "E hoɗon nganndi won de Saalihu ko Nulaaɗo immorde ka Joomi makko?" Ɓe mbi'i : minen ko men gooŋɗinɓe ko o Nulidaa e mum koon".

ئايەت: 76

قَالَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُوٓاْ إِنَّا بِٱلَّذِيٓ ءَامَنتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ

Ɓen mawnintiniiɓe wi'i : "Minen, kon ko ngooŋɗinɗon, ko men yedduɓe ɗum".

ئايەت: 77

فَعَقَرُواْ ٱلنَّاقَةَ وَعَتَوۡاْ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِمۡ وَقَالُواْ يَٰصَٰلِحُ ٱئۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

Ɓe mborii ngeelooba ban, ɓe mawninkini gah e yamiroore Joomi maɓɓe ndeen, ɓe mbi'i : "Ko an yo Saalihu, addan amen kon ko podannaɗaa amen (e lepte) si tawii ko a jeyaaɗo e Nulaaɓe ɓeen".

ئايەت: 78

فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ فَأَصۡبَحُواْ فِي دَارِهِمۡ جَٰثِمِينَ

Dillaango ngon nanngi ɓe, ɓe mbaɗtini ka koɗooli maɓɓe ko ɓe jicciiɓe-ɗaanii(.jusɓe)

ئايەت: 79

فَتَوَلَّىٰ عَنۡهُمۡ وَقَالَ يَٰقَوۡمِ لَقَدۡ أَبۡلَغۡتُكُمۡ رِسَالَةَ رَبِّي وَنَصَحۡتُ لَكُمۡ وَلَٰكِن لَّا تُحِبُّونَ ٱلنَّٰصِحِينَ

O ruŋtii ɓe o maaki : "eey mon yo yimɓe am, gooŋɗii mi yottinii e mon Nulal Joomi am ngal mi laaɓanii on (reedu), konon, on njiɗaa laaɓooɓe (reedu) ɓeen.

ئايەت: 80

وَلُوطًا إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَتَأۡتُونَ ٱلۡفَٰحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ

E luuti, tuma nde o maakannoo yimɓe makko ɓen : " E o ngaray e paŋkare ɗe goɗɗo goo adaaki on e mun e Winndere ndeen?!

ئايەت: 81

إِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلرِّجَالَ شَهۡوَةٗ مِّن دُونِ ٱلنِّسَآءِۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٞ مُّسۡرِفُونَ

Onon hoɗon njottoo e worɓe ɓeen tuuyo ngaccon rewɓe ɓeen! Si ko woni, onon ko on yimɓe fantimɓe(.ɓurtinɓe).

ئايەت: 82

وَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ أَخۡرِجُوهُم مِّن قَرۡيَتِكُمۡۖ إِنَّهُمۡ أُنَاسٞ يَتَطَهَّرُونَ

Jaabawol yimɓe makko e ɓee wonaano si wanaa ko ɓe mbi'i : "njaaltinee ɓe ka hoɗordemon ; kamɓe ko ɓe yimɓe laɓɓintintooɓe".

ئايەت: 83

فَأَنجَيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ

Min daɗndi mo kaŋko e yimɓe makko ɓeen, si wonaa debbo makko on ; onɗon heddodino e (leptaaɓe) ɓeen.

ئايەت: 84

وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

Min saaƴini toɓo e maɓɓe. Ndaarii ko holno battane bonɓe ɓeɗn laatornoo?

ئايەت: 85

وَإِلَىٰ مَدۡيَنَ أَخَاهُمۡ شُعَيۡبٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥۖ قَدۡ جَآءَتۡكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡۖ فَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَٱلۡمِيزَانَ وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَاۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

[Men Nulii] kadi faade e Madyana, musiɗɗo maɓɓe on Su'aybu, o maaki : "eehey mon yimɓe am, ndewee Alla. deweteeɗo alanaa on ko woori mo. Gooŋɗii ɓanngannduyee arii on immorde ka Joomi mon. Timminee ɓetirɗe ɗiin e manndikke ɗeen, wata on ustan yimɓe ɓeen piiji maɓɓe ɗiin, wota on mbonnu ko leydi ɓaawo moƴƴugol ndi. Ko ɗuum mooɗon ɓuri on moƴƴannde si on laatike gooŋɗiinɓe".

ئايەت: 86

وَلَا تَقۡعُدُواْ بِكُلِّ صِرَٰطٖ تُوعِدُونَ وَتَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِهِۦ وَتَبۡغُونَهَا عِوَجٗاۚ وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ كُنتُمۡ قَلِيلٗا فَكَثَّرَكُمۡۖ وَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُفۡسِدِينَ

Wata on njooɗo e kala laawol, hoɗon kammba, hoɗon sakko=paddooo e laawol Alla ngol ɓeen gooŋɗinɓe Mo, hoɗon ɗaɓɓana ngol ooñaare. ngannditee tuma nde ngonndoɗon seeɗaaɓe o ɗuɗɗini on. Ndaaree holno battane bonnooɓe ɓe laatornoo.

ئايەت: 87

وَإِن كَانَ طَآئِفَةٞ مِّنكُمۡ ءَامَنُواْ بِٱلَّذِيٓ أُرۡسِلۡتُ بِهِۦ وَطَآئِفَةٞ لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ فَٱصۡبِرُواْ حَتَّىٰ يَحۡكُمَ ٱللَّهُ بَيۡنَنَاۚ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلۡحَٰكِمِينَ

Si wonii fedde e mooɗon gooŋɗinii kon ko Nuliraa e mun, fedde goo gooŋɗinaani, muññee haa Alla ñaawa hakkunde me'n. Ko Kaŋko ɓuri moƴƴude e ñaawooɓe ɓeen.

ئايەت: 88

۞ قَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ لَنُخۡرِجَنَّكَ يَٰشُعَيۡبُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَكَ مِن قَرۡيَتِنَآ أَوۡ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنَاۚ قَالَ أَوَلَوۡ كُنَّا كَٰرِهِينَ

Mbatu mawnintiniingu e yimɓe makko ɓen mbi'i : "Ko maa men yaltine an Su'aybu, e ɓeen gooŋɗinɓe won dude e maaɗa ka saare amen, maa nduttoɗon e diina amen". -o maaki : "Hay si tawii ko men añuɓe [ɗuum]?".

ئايەت: 89

قَدِ ٱفۡتَرَيۡنَا عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا إِنۡ عُدۡنَا فِي مِلَّتِكُم بَعۡدَ إِذۡ نَجَّىٰنَا ٱللَّهُ مِنۡهَاۚ وَمَا يَكُونُ لَنَآ أَن نَّعُودَ فِيهَآ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ رَبُّنَاۚ وَسِعَ رَبُّنَا كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمًاۚ عَلَى ٱللَّهِ تَوَكَّلۡنَاۚ رَبَّنَا ٱفۡتَحۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَ قَوۡمِنَا بِٱلۡحَقِّ وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡفَٰتِحِينَ

Gooɗii (haray) min pekifindike e hoore Alla fenaande si men nduttike e diina mon ɓaawo nde Alla daɗndi men e makka. Alanaa min ndee men rnduttoo e makka si wanaa nde Alla Joomi amen muuyi. Joomi amen yaajanii kala huunde ganndal. Ko e Alla en pawii. Joomi amen, ñaawir hakkunde amen e yimɓe amen ɓen goonga, ko An woni ɓurɗo moƴƴude e ñaawooɓe ɓeen".

ئايەت: 90

وَقَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ لَئِنِ ٱتَّبَعۡتُمۡ شُعَيۡبًا إِنَّكُمۡ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ

Mbatu ɓen yedduɓe e yimɓe makko ɓeen mb'i : "Pellet, si on njokkii Su'aybu, onon ontuma ko on hayruɓe".(pertuɓe)

ئايەت: 91

فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ فَأَصۡبَحُواْ فِي دَارِهِمۡ جَٰثِمِينَ

Dillaango ngoon nanngi ɓe, ɓe waɗtini ka koɗooli maɓɓe ko ɓe jicciiɓe-ɗaanii.

ئايەت: 92

ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيۡبٗا كَأَن لَّمۡ يَغۡنَوۡاْ فِيهَاۚ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيۡبٗا كَانُواْ هُمُ ٱلۡخَٰسِرِينَ

Ɓeen yeddnnunooɓe Su'aybu, (ɓe kalkorino) wa si ɓe meeɗaa wuurude e ngon [hoɗo]. Ɓeen yeddunooɓe Su'aybu, ɓe laatino kamɓe woni hayruɓe ɓen.

ئايەت: 93

فَتَوَلَّىٰ عَنۡهُمۡ وَقَالَ يَٰقَوۡمِ لَقَدۡ أَبۡلَغۡتُكُمۡ رِسَٰلَٰتِ رَبِّي وَنَصَحۡتُ لَكُمۡۖ فَكَيۡفَ ءَاسَىٰ عَلَىٰ قَوۡمٖ كَٰفِرِينَ

O ɗuurni ɓe, o maaki : "eey mon yimɓe am, gooŋɗii mi njottinii e mo'on Nule Joomi am ɗeen mi laaɓanii on (reedu). E ko hoolno mi surnortoo e yimɓe yedduɓe?!".

ئايەت: 94

وَمَآ أَرۡسَلۡنَا فِي قَرۡيَةٖ مِّن نَّبِيٍّ إِلَّآ أَخَذۡنَآ أَهۡلَهَا بِٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمۡ يَضَّرَّعُونَ

Men nulaali e saare hay e Annbaajo, si wanaa minn nanngirii yimɓe mayre ɓeen saɗteende e lorra mbelejo'o, ɓe yankinoto.

ئايەت: 95

ثُمَّ بَدَّلۡنَا مَكَانَ ٱلسَّيِّئَةِ ٱلۡحَسَنَةَ حَتَّىٰ عَفَواْ وَّقَالُواْ قَدۡ مَسَّ ءَابَآءَنَا ٱلضَّرَّآءُ وَٱلسَّرَّآءُ فَأَخَذۡنَٰهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ

Refti min mbaɗtitiri nokku bone on moƴƴere, haa ɓe ɗuuɗi, ɓe mbi'i : "Gooŋɗii saɗtteende e neweende heɓiino baabiraaɓe amen ɓeen". min nanngiri ɓe e juhal, tawi kamɓe ɓe so'aa anndude.(tinaana).

ئايەت: 96

وَلَوۡ أَنَّ أَهۡلَ ٱلۡقُرَىٰٓ ءَامَنُواْ وَٱتَّقَوۡاْ لَفَتَحۡنَا عَلَيۡهِم بَرَكَٰتٖ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَٰكِن كَذَّبُواْ فَأَخَذۡنَٰهُم بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

Sinno yimɓe ce'e ɓeen ngooŋɗinno ɓe kuli (Joomi maɓɓe), min udditanayno ɓe moƴƴereeji immorde ka Kammu e ka leydi. Kono ɓe njedd, min nanngitiri ɓe (lepte ɗeen) kon ko ɓe paggittoonoo.

ئايەت: 97

أَفَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰٓ أَن يَأۡتِيَهُم بَأۡسُنَا بَيَٰتٗا وَهُمۡ نَآئِمُونَ

Hara yimɓe ce'e ɓene kooli nde lepte amen ɗen ngarataa ɓe jemma, hara heɓe ɗaanii?

ئايەت: 98

أَوَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰٓ أَن يَأۡتِيَهُم بَأۡسُنَا ضُحٗى وَهُمۡ يَلۡعَبُونَ

Kaa hara yimɓe ce'e ɓeen kooli nde lepte amen ɗen ngarataa ɓe ka mbeeto, hara hiɓe pija?

ئايەت: 99

أَفَأَمِنُواْ مَكۡرَ ٱللَّهِۚ فَلَا يَأۡمَنُ مَكۡرَ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ

E ɓe kooli pewje Alla ɗeen? Hoolotaako pewje Alla ɗeen si wanaa yimɓe hayruɓe ɓeen.

ئايەت: 100

أَوَلَمۡ يَهۡدِ لِلَّذِينَ يَرِثُونَ ٱلۡأَرۡضَ مِنۢ بَعۡدِ أَهۡلِهَآ أَن لَّوۡ نَشَآءُ أَصَبۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡۚ وَنَطۡبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَسۡمَعُونَ

E ɓannganaali ɓeen ronooɓe leydi ɓeen ɓaawo (halkagol) yimɓe mayri ɓeen, won de si min muuyuno min meminirayno ɓe [lepte ɗen] bakkatuji maɓɓe ɗin? min tappa e ɓerɗe maɓɓe ɗeen hara kamɓe ɓe nanataa.

ئايەت: 101

تِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰ نَقُصُّ عَلَيۡكَ مِنۡ أَنۢبَآئِهَاۚ وَلَقَدۡ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ مِن قَبۡلُۚ كَذَٰلِكَ يَطۡبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلۡكَٰفِرِينَ

Ɗeen ce'e, miɗen fillano maa kumpite majje. Gooŋɗii nulaaɓe maɓɓe ɓen ngaddanii ɓe ɓanngannduyeeji, ɓe ngonaano gooŋɗinooɓe ko ɓe njeddi kon ko adii. Ko wano nii All notirta e ɓerɗe heeferɓe ɓeen.

ئايەت: 102

وَمَا وَجَدۡنَا لِأَكۡثَرِهِم مِّنۡ عَهۡدٖۖ وَإِن وَجَدۡنَآ أَكۡثَرَهُمۡ لَفَٰسِقِينَ

min tawaano ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe huuɓooɓe ahadi ; si ko men tawi, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe ko yaltuɓe. ɗoftaare

ئايەت: 103

ثُمَّ بَعَثۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِم مُّوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِۦ فَظَلَمُواْ بِهَاۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُفۡسِدِينَ

Refti minn Nulidi ɓaawo maɓɓe Muusaa e Maandeeji amen ɗin haa e Fir'awna e mbatu mu'um, ɓe yeddi ɗi. Ndaaru ko honno battane bonnooɓe ɓeen laatornoo.

ئايەت: 104

وَقَالَ مُوسَىٰ يَٰفِرۡعَوۡنُ إِنِّي رَسُولٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Muusaa maaki : "eeheyma Fir'awna, miin komi nulaaɗo immorde ka Jeyɗo winndere ndeen

ئايەت: 105

حَقِيقٌ عَلَىٰٓ أَن لَّآ أَقُولَ عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡحَقَّۚ قَدۡ جِئۡتُكُم بِبَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ فَأَرۡسِلۡ مَعِيَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ

No haand i e am nde mi wowlataa e Alla si wanaa goonga. Gooŋɗii mi addanii on ɓanngannduyee immorde ka Joomi mon. neldu e ɓiɗɓe Israa'iila ɓen.

ئايەت: 106

قَالَ إِن كُنتَ جِئۡتَ بِـَٔايَةٖ فَأۡتِ بِهَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ

[Fir'awna] wi'i : "Si tawii a ardii e maande, addu nde si tawii ko a jeyaaɗo e gooŋɗuuɓe ɓeen".

ئايەت: 107

فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ

O wernii weduru makko ndun, jaka ko ndu mbooɗdi=ngoolwa ɓanngundi.

ئايەت: 108

وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ

O yaltini junngo makko ngon, jaka yoo ko ngo ranwungo wonannde ndaarooɓe ɓen.

ئايەت: 109

قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ

Mbatu yimɓe Fir'awna ɓen mbi'i : "Pellet, oo, ko mbileejo gannduɗo".

ئايەت: 110

يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُمۡۖ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ

"O faala yaltinnde on ka leydi mo'on". -"Ko holɗum njamirton?"

ئايەت: 111

قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ وَأَرۡسِلۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ

Ɓe mbi'i : "Neeɓnu mo e musiɗɗo makko on, nulaa e ce'e ɗeen mooɓooɓe (mbile)".wileeɓe

ئايەت: 112

يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَٰحِرٍ عَلِيمٖ

Ɓe ngadane kala mbileejo gannduɗo.

ئايەت: 113

وَجَآءَ ٱلسَّحَرَةُ فِرۡعَوۡنَ قَالُوٓاْ إِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ

wileeɓe ɓeen ari Fir'awna ɓe mbi'i : "Hara njoɓdi no woodani min, si min ngonii foolɓe ɓeen?"

ئايەت: 114

قَالَ نَعَمۡ وَإِنَّكُمۡ لَمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ

O wi'i : "Eyyo, haray on jeyaama e ɓaɗtinaaɓe ɓeen".

ئايەت: 115

قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِمَّآ أَن تُلۡقِيَ وَإِمَّآ أَن نَّكُونَ نَحۡنُ ٱلۡمُلۡقِينَ

Ɓe mbi'i : "eehe yma Muusaa, si ɗa yiɗi ko nde bugotoɗaa, maa men wona (adotooɓe) bugagol".(beddagol)

ئايەت: 116

قَالَ أَلۡقُواْۖ فَلَمَّآ أَلۡقَوۡاْ سَحَرُوٓاْ أَعۡيُنَ ٱلنَّاسِ وَٱسۡتَرۡهَبُوهُمۡ وَجَآءُو بِسِحۡرٍ عَظِيمٖ

O maaki : "Bugee(mbedde)". Nde ɓe bugii, (mbeddi )ɓe mbilɗii gite yimɓe ɓeen, ɓe kulɓini ɓe, ɓe ngddi mbilewu mawnungu.

ئايەت: 117

۞ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَلۡقِ عَصَاكَۖ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ

minn mbahyini e Muusaa won de : "Bugo tuggordu maa ndun weduru". Jaka yoo hindi moɗa ko ɓe pepekindotonoo.

ئايەت: 118

فَوَقَعَ ٱلۡحَقُّ وَبَطَلَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Goonga on feeñi, ko ɓe ngollaynoo kon [fof] boni.

ئايەت: 119

فَغُلِبُواْ هُنَالِكَ وَٱنقَلَبُواْ صَٰغِرِينَ

Ɓe poolaa ɗoon ɓe kooti ko ɓe ja'asuɓe.

ئايەت: 120

وَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ

Wileeɓe ɓeen nduuyi cujji.

ئايەت: 121

قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Ɓe mbi'i : "min ngooŋɗinii Jeyɗo winndere ndeen,

ئايەت: 122

رَبِّ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ

Joomum Muusaa e Haaruuna".

ئايەت: 123

قَالَ فِرۡعَوۡنُ ءَامَنتُم بِهِۦ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّ هَٰذَا لَمَكۡرٞ مَّكَرۡتُمُوهُ فِي ٱلۡمَدِينَةِ لِتُخۡرِجُواْ مِنۡهَآ أَهۡلَهَاۖ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ

Fir'awna wi'i : "On ngooŋɗini mo adii mi mi yamirde= sakkitoore on? Pellet, ɗuum ɗoo ko fewjoore nde pewjuɗon ka saare fii no njaltiniron toon yimɓe mayre. ma on nganndu.

ئايەت: 124

لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ ثُمَّ لَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ

Ma mi taƴa juuɗe mon ɗen e koyɗe mon ɗeen (mi) luutindira, refti ma mi feta on denndaangal".

ئايەت: 125

قَالُوٓاْ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ

Ɓe mbi'i : "minen, ko faade ka Joomi amen woni ruttorde amen.

ئايەت: 126

وَمَا تَنقِمُ مِنَّآ إِلَّآ أَنۡ ءَامَنَّا بِـَٔايَٰتِ رَبِّنَا لَمَّا جَآءَتۡنَاۚ رَبَّنَآ أَفۡرِغۡ عَلَيۡنَا صَبۡرٗا وَتَوَفَّنَا مُسۡلِمِينَ

A añiraani min si wanaa fii min ngooŋɗinii maandeeji Joomi amen, tuma nde ɗi ngarunoo amen. Joomi amen! Yuppu muñal e amen, ƴettitaa min ko min jebbilii ɓe.(juulɓe)

ئايەت: 127

وَقَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِ فِرۡعَوۡنَ أَتَذَرُ مُوسَىٰ وَقَوۡمَهُۥ لِيُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَيَذَرَكَ وَءَالِهَتَكَۚ قَالَ سَنُقَتِّلُ أَبۡنَآءَهُمۡ وَنَسۡتَحۡيِۦ نِسَآءَهُمۡ وَإِنَّا فَوۡقَهُمۡ قَٰهِرُونَ

Mbatu yimɓe Fir'awna ngun mbi'i : "A accat Muusaa e yimɓe mum ɓeen no bonnira ka leydi, o acce an e deweteeɗi maa ɗin?!" o wi'i : "ma min mbar ɓiɗɓe maɓɓe worɓe ɓeen men ngaccita ɓiɗɓe maɓɓe rewɓe ɓeen (nguura). Pellet, minen, e dow maɓɓe ko min foolooɓe".

ئايەت: 128

قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِ ٱسۡتَعِينُواْ بِٱللَّهِ وَٱصۡبِرُوٓاْۖ إِنَّ ٱلۡأَرۡضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۖ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ

Muusaa maakani yimɓe makko ɓeen : "mballinoree Alla muññoɗon. Pellet, leydi ndin ka Alla woodani, Himo ronina ndi on mo o muuyi e jeyaaɓe makko ɓeen. battane moƴƴe ɗeen ko gooŋɗinɓe ɓeen woodani".

ئايەت: 129

قَالُوٓاْ أُوذِينَا مِن قَبۡلِ أَن تَأۡتِيَنَا وَمِنۢ بَعۡدِ مَا جِئۡتَنَاۚ قَالَ عَسَىٰ رَبُّكُمۡ أَن يُهۡلِكَ عَدُوَّكُمۡ وَيَسۡتَخۡلِفَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرَ كَيۡفَ تَعۡمَلُونَ

Ɓe mbi'i : "min lorranooma adii a arde amen e ɓaawo nde ngarɗaa e amen". O maaki : "Hino jortaa nde Joomi mon halkata gaño mon O lomtina on ka leydi, O ndaara ko holno ngollirton".

ئايەت: 130

وَلَقَدۡ أَخَذۡنَآ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ بِٱلسِّنِينَ وَنَقۡصٖ مِّنَ ٱلثَّمَرَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ

Gooŋɗii min nanngirii yimɓe Fir'awna ɓe kokke e usytagol ɓesnooje ; mbelejo'o, ɓe mbaajitoto.

ئايەت: 131

فَإِذَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡحَسَنَةُ قَالُواْ لَنَا هَٰذِهِۦۖ وَإِن تُصِبۡهُمۡ سَيِّئَةٞ يَطَّيَّرُواْ بِمُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُۥٓۗ أَلَآ إِنَّمَا طَٰٓئِرُهُمۡ عِندَ ٱللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

Si moƴƴere nden arii ɓe, ɓe mbi'a : "miɗen kaan di e ndee ɗoo" ; si bone on heɓii ɓe, ɓe kiitinora Muusaa e won duɓe e makko ɓeen. nganndee pellet, kiiti maɓɓe ɗin ko ka Alla iwri, kono ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓen nganndaa.

ئايەت: 132

وَقَالُواْ مَهۡمَا تَأۡتِنَا بِهِۦ مِنۡ ءَايَةٖ لِّتَسۡحَرَنَا بِهَا فَمَا نَحۡنُ لَكَ بِمُؤۡمِنِينَ

Ɓe mbi'i : "Kala ko ngaaddan ɗaa min e kaawis fii no mbilɗoraa min ɗuum ; min wonaani gooŋɗinooɓe ma".

ئايەت: 133

فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلطُّوفَانَ وَٱلۡجَرَادَ وَٱلۡقُمَّلَ وَٱلضَّفَادِعَ وَٱلدَّمَ ءَايَٰتٖ مُّفَصَّلَٰتٖ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ وَكَانُواْ قَوۡمٗا مُّجۡرِمِينَ

Min ngurti e maɓɓe waame, e kanu, e karan=tendi, e totiiji=paabi, e ƴiiƴam, ko kaawisaaji pensitaaɗi, ɓe mawnintinii, ɓe laatii yimɓe bon ɓe.

ئايەت: 134

وَلَمَّا وَقَعَ عَلَيۡهِمُ ٱلرِّجۡزُ قَالُواْ يَٰمُوسَى ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِندَكَۖ لَئِن كَشَفۡتَ عَنَّا ٱلرِّجۡزَ لَنُؤۡمِنَنَّ لَكَ وَلَنُرۡسِلَنَّ مَعَكَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ

Tuma nde lepte ɗeen njannoo e maɓɓe, ɓe mbi'i : "ko an Muusaa, torano amen Joomi maa sabu kon ko O ahodi e maaɗa. Si a huncanii amen ɗee lepte, ma men ngooŋɗine, ma min accide kadi e ɓiɗɓe Israa'iila ɓeen".

ئايەت: 135

فَلَمَّا كَشَفۡنَا عَنۡهُمُ ٱلرِّجۡزَ إِلَىٰٓ أَجَلٍ هُم بَٰلِغُوهُ إِذَا هُمۡ يَنكُثُونَ

Nde min kuŋcannoo ɓe lepte ɗeen haa e lajal ngal ɓe njottotoo, jaka yoo kamɓe ko ɓe firtooɓe (ahadi maɓɓe ndin).

ئايەت: 136

فَٱنتَقَمۡنَا مِنۡهُمۡ فَأَغۡرَقۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡيَمِّ بِأَنَّهُمۡ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَكَانُواْ عَنۡهَا غَٰفِلِينَ

Min njottii e maɓɓe ; minn njooliri ɓe ka maayo sabu ko ɓe njeddiri kon kaawisaaji amen ɗiin, ɓe laatii welsindiiɓe e majje.

ئايەت: 137

وَأَوۡرَثۡنَا ٱلۡقَوۡمَ ٱلَّذِينَ كَانُواْ يُسۡتَضۡعَفُونَ مَشَٰرِقَ ٱلۡأَرۡضِ وَمَغَٰرِبَهَا ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَاۖ وَتَمَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ ٱلۡحُسۡنَىٰ عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ بِمَا صَبَرُواْۖ وَدَمَّرۡنَا مَا كَانَ يَصۡنَعُ فِرۡعَوۡنُ وَقَوۡمُهُۥ وَمَا كَانُواْ يَعۡرِشُونَ

minn ndonnni yimɓe wonnooɓe e lo'ineede ɓeen fuɗnaange leydi ndin e hiirnaange mayri ndi min mbarkini e mu'um. Konngol Joomi maa moƴƴongol ngol timmii e ɓiɗɓe Israa'iila ɓeen sabu ko ɓe muññinoo kon. min kalki ko Fir'awna e yimɓe mum ɓeen moƴƴinanynoo, e kon ko ɓe ɓamtaynoo (e kuɓeeje).

ئايەت: 138

وَجَٰوَزۡنَا بِبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱلۡبَحۡرَ فَأَتَوۡاْ عَلَىٰ قَوۡمٖ يَعۡكُفُونَ عَلَىٰٓ أَصۡنَامٖ لَّهُمۡۚ قَالُواْ يَٰمُوسَى ٱجۡعَل لَّنَآ إِلَٰهٗا كَمَا لَهُمۡ ءَالِهَةٞۚ قَالَ إِنَّكُمۡ قَوۡمٞ تَجۡهَلُونَ

Min lummbini ɓiɗɓe Israa'iila ɓen maayo ngon, ɓe ndewi e yimɓe ñiiɓuɓe (e dewugol) sanamuuji mu'un, ɓe mbi : "ehey Muusaa, waɗan amen deweteeɗo wano deweteeɗi woodirani ɓe non". O maaki : "Pellet, onon ko on yimɓe majjooɓe".

ئايەت: 139

إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ مُتَبَّرٞ مَّا هُمۡ فِيهِ وَبَٰطِلٞ مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Pellet, ɓee ɗoo, ko ɓe ngoni e mum kon ko kalkaaɗum, kadi ko mehre woni ko ɓe ngollatnoo.

ئايەت: 140

قَالَ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡغِيكُمۡ إِلَٰهٗا وَهُوَ فَضَّلَكُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ

E ko ko woori Alla mi ɗaɓɓanta on deweteeɗo, Kaŋko O ɓurnii on e winndere ndeen?!".

ئايەت: 141

وَإِذۡ أَنجَيۡنَٰكُم مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَسُومُونَكُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ يُقَتِّلُونَ أَبۡنَآءَكُمۡ وَيَسۡتَحۡيُونَ نِسَآءَكُمۡۚ وَفِي ذَٰلِكُم بَلَآءٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَظِيمٞ

(ciftoree) tuma nde minn ndaɗndunoo on e yimɓe Fir'awna ɓeen, heɓe meeɗna on lepte bon ɗe : ɓe mbara ɓiɗɓe mon worɓe ɓe kedda rewɓe mon ɓeen. No e ɗuum mooɗon jarrabuyee mawɗo immorde ka Joomi mon.

ئايەت: 142

۞ وَوَٰعَدۡنَا مُوسَىٰ ثَلَٰثِينَ لَيۡلَةٗ وَأَتۡمَمۡنَٰهَا بِعَشۡرٖ فَتَمَّ مِيقَٰتُ رَبِّهِۦٓ أَرۡبَعِينَ لَيۡلَةٗۚ وَقَالَ مُوسَىٰ لِأَخِيهِ هَٰرُونَ ٱخۡلُفۡنِي فِي قَوۡمِي وَأَصۡلِحۡ وَلَا تَتَّبِعۡ سَبِيلَ ٱلۡمُفۡسِدِينَ

Min haldidi e Muusaa jemmaaji cappanɗi tati, Min timminiri ɗi sappo, happu Joomi makko on timmiri jemmaaji cappanɗe nayi. Muusaa maakani musiɗɗo makko Haaruuna : "Lomtom ka yimɓe am, moƴƴinaa (fiyaake maɓɓe), wata a jokku laawol bonnooɓe ɓeen".

ئايەت: 143

وَلَمَّا جَآءَ مُوسَىٰ لِمِيقَٰتِنَا وَكَلَّمَهُۥ رَبُّهُۥ قَالَ رَبِّ أَرِنِيٓ أَنظُرۡ إِلَيۡكَۚ قَالَ لَن تَرَىٰنِي وَلَٰكِنِ ٱنظُرۡ إِلَى ٱلۡجَبَلِ فَإِنِ ٱسۡتَقَرَّ مَكَانَهُۥ فَسَوۡفَ تَرَىٰنِيۚ فَلَمَّا تَجَلَّىٰ رَبُّهُۥ لِلۡجَبَلِ جَعَلَهُۥ دَكّٗا وَخَرَّ مُوسَىٰ صَعِقٗاۚ فَلَمَّآ أَفَاقَ قَالَ سُبۡحَٰنَكَ تُبۡتُ إِلَيۡكَ وَأَنَا۠ أَوَّلُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

Nde Muusaa arunoo fii happu amen on Joomi makko yeewti mo, o maaki : "Joomi, hollam mi ndaare!" O Daali : "A yi'ataa kam ; kono ndaar fello ngon : si ngo ñiiɓii e nokku maggo, aray ka yi'at kam". Nde Joomi makko feeñannoo fello ngon, O waɗti ngo ɗiggu ngo, Muusaa yani faɗɗaa. Nde o ɗigtunoo, o maaki : "Senaare woodani Ma! mi tuubanii ma, min ko mi arano e gooŋɗinɓe ɓeen".

ئايەت: 144

قَالَ يَٰمُوسَىٰٓ إِنِّي ٱصۡطَفَيۡتُكَ عَلَى ٱلنَّاسِ بِرِسَٰلَٰتِي وَبِكَلَٰمِي فَخُذۡ مَآ ءَاتَيۡتُكَ وَكُن مِّنَ ٱلشَّٰكِرِينَ

O Daali : "Eehey ma Muusaa, min mi suɓii ma e yimɓe ɓeen Nule mm ɗeen e konngol am ngol. Jogito ko mi jonnu maa kon njeyeeɗaa e yettooɓe ɓeen".

ئايەت: 145

وَكَتَبۡنَا لَهُۥ فِي ٱلۡأَلۡوَاحِ مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡعِظَةٗ وَتَفۡصِيلٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ فَخُذۡهَا بِقُوَّةٖ وَأۡمُرۡ قَوۡمَكَ يَأۡخُذُواْ بِأَحۡسَنِهَاۚ سَأُوْرِيكُمۡ دَارَ ٱلۡفَٰسِقِينَ

Min mbnndani mo ka alluuje kala huunde, waaju e fensitannde kala huunde. Jogitor nde doole, njamiraa yimɓe maa ɓe jogitagol ko ɓuri moƴƴude e mayre. Arma mi holla on galle yaltuɓe ɗoftaare ɓe

ئايەت: 146

سَأَصۡرِفُ عَنۡ ءَايَٰتِيَ ٱلَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَإِن يَرَوۡاْ كُلَّ ءَايَةٖ لَّا يُؤۡمِنُواْ بِهَا وَإِن يَرَوۡاْ سَبِيلَ ٱلرُّشۡدِ لَا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلٗا وَإِن يَرَوۡاْ سَبِيلَ ٱلۡغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلٗاۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَكَانُواْ عَنۡهَا غَٰفِلِينَ

Mi firto ga e Aayeeje Am ɗe ɓeen mawnintinorayɓe ka leydi ko aldaa e goonga. hay si ɓe nji'i kala kaawis ɓe ngooŋɗintaa mo, si ɓe nji'ii laawol peewal ngol ɓe njogitotaako ngol laawol, si ɓe nji'ii laawol bewre ngol ɓe njogitoo ngol laawol. Ɗuum noon, ko tawde ɓe njeddii kaawniinde amen ɗe, ɓe ngoni welsindiiɓe e majje.

ئايەت: 147

وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَلِقَآءِ ٱلۡأٓخِرَةِ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡۚ هَلۡ يُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Ɓeen yedduɓe kaawniiɗe amen ɗen e kawraangal e laakara, golle maɓɓe ɗe mbonii. Hara ɓeen njoɓoyte si wanaa kon ko ɓe ngollaynoo?

ئايەت: 148

وَٱتَّخَذَ قَوۡمُ مُوسَىٰ مِنۢ بَعۡدِهِۦ مِنۡ حُلِيِّهِمۡ عِجۡلٗا جَسَدٗا لَّهُۥ خُوَارٌۚ أَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّهُۥ لَا يُكَلِّمُهُمۡ وَلَا يَهۡدِيهِمۡ سَبِيلًاۘ ٱتَّخَذُوهُ وَكَانُواْ ظَٰلِمِينَ

Yimɓe Muusa ɓeen njogitii ɓaawo makko cuɗaari maɓɓe ndin ngaari ɓanndinnke, hindi mari nuunaango=kuunaali. E ɓe nji'aani won de ndi yewtidataa e maɓɓe ndi fewntanaa ɓe kadi e laawol? Ɓe njogitike ndii [ngaari reweteendi], ɓe laatii tooñooɓe.

ئايەت: 149

وَلَمَّا سُقِطَ فِيٓ أَيۡدِيهِمۡ وَرَأَوۡاْ أَنَّهُمۡ قَدۡ ضَلُّواْ قَالُواْ لَئِن لَّمۡ يَرۡحَمۡنَا رَبُّنَا وَيَغۡفِرۡ لَنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ

Nde yantunoo e juuɗe maɓɓe, ɓe nji'i won de gooŋɗii ɓe majjii, ɓe mb'i : "Si Joomi amen yurmaaka amen, o yaafi men, pellet, min laatoday e hayruɓe ɓen".(pertuɓe)

ئايەت: 150

وَلَمَّا رَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ غَضۡبَٰنَ أَسِفٗا قَالَ بِئۡسَمَا خَلَفۡتُمُونِي مِنۢ بَعۡدِيٓۖ أَعَجِلۡتُمۡ أَمۡرَ رَبِّكُمۡۖ وَأَلۡقَى ٱلۡأَلۡوَاحَ وَأَخَذَ بِرَأۡسِ أَخِيهِ يَجُرُّهُۥٓ إِلَيۡهِۚ قَالَ ٱبۡنَ أُمَّ إِنَّ ٱلۡقَوۡمَ ٱسۡتَضۡعَفُونِي وَكَادُواْ يَقۡتُلُونَنِي فَلَا تُشۡمِتۡ بِيَ ٱلۡأَعۡدَآءَ وَلَا تَجۡعَلۡنِي مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ

Nde Muusaa ruttinoo e yimɓe makko ɓen ko o tikkuɗo, cuniiɗo, o maaki : "Bonii kon ko lomtiɗon kam ɓaawo am. E on keñor yamiroore Joomi mon nde?!" O weddii alluuje ɗeen o nanngi hoore (musiɗɗo) neene-gooto makko on himo fooɗa mo e makko. [Haaruuna] Maaki : "Ko an yo ɓiɗɗo neene am, ɓee yimɓe lo'inii kam, ɓe ɗeɓi'i warde kam. Wota a weltin añɓe am, wata a waɗtidam kadi e yimɓe toonoɓe ɓe".

ئايەت: 151

قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَلِأَخِي وَأَدۡخِلۡنَا فِي رَحۡمَتِكَۖ وَأَنتَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ

O maaki : "Joomi am, yaafom min e (musiɗɗo)neene-gooto am on, naataa min ka yurmeende aa. Ko an woni ɓurɗo yurmeede e yurmeteeɓe ɓen".

ئايەت: 152

إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ ٱلۡعِجۡلَ سَيَنَالُهُمۡ غَضَبٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَذِلَّةٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُفۡتَرِينَ

Pellet, ɓeen jogitii ɓe ngaari ndi (reweteendi), arma tikkere heɓa ɓe immorde e Joomi maɓɓe, e koyeera ka nguurndam aduna. Ko wano non min njoɓirta fekintooɓe ɓeen.

ئايەت: 153

وَٱلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِهَا وَءَامَنُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ

Ɓeen golluɓe boneeji, refti ɓe tuubi ɓaawo ɗuum ɓe ngooŋɗini, pellet, Joomi maa, ɓaawo ɗum, ko jafotooɗo, jurmotooɗo.

ئايەت: 154

وَلَمَّا سَكَتَ عَن مُّوسَى ٱلۡغَضَبُ أَخَذَ ٱلۡأَلۡوَاحَۖ وَفِي نُسۡخَتِهَا هُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ هُمۡ لِرَبِّهِمۡ يَرۡهَبُونَ

Nde tikkere nden deeƴunoo e Muusaa, o ƴetti alluuje ɗen. Tawi no e binndoodi majje, peewal e yurmeende wonan de ɓeen hulooɓe Joomi muen.

ئايەت: 155

وَٱخۡتَارَ مُوسَىٰ قَوۡمَهُۥ سَبۡعِينَ رَجُلٗا لِّمِيقَٰتِنَاۖ فَلَمَّآ أَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ قَالَ رَبِّ لَوۡ شِئۡتَ أَهۡلَكۡتَهُم مِّن قَبۡلُ وَإِيَّٰيَۖ أَتُهۡلِكُنَا بِمَا فَعَلَ ٱلسُّفَهَآءُ مِنَّآۖ إِنۡ هِيَ إِلَّا فِتۡنَتُكَ تُضِلُّ بِهَا مَن تَشَآءُ وَتَهۡدِي مَن تَشَآءُۖ أَنتَ وَلِيُّنَا فَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَاۖ وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡغَٰفِرِينَ

Muusaa suɓii e yimɓe makko ɓen worɓe cappanɗe njeeɗiɗo fii happu amen. Nde dillaango ngon nanngunoo ɓe, o maaki : "Joomi, si a muuyuno, A halkayno ɓe adii hannde, e min kadi. E A halkiray men ko ɗaayɓe amen ɓen ngollii? Ɗum wonaani si wanaa jarrabuyee maaɗa, Haɗa majjinira ɗum on mo muuyu-ɗaa, Haɗa feewna on mo muuyu-ɗaa. Ko aan woni keeto amen, hafran amen njurme-ɗaa amen. Ko aan woni ɓurɗo moƴƴude e yaafooɓe ɓe".

ئايەت: 156

۞ وَٱكۡتُبۡ لَنَا فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِنَّا هُدۡنَآ إِلَيۡكَۚ قَالَ عَذَابِيٓ أُصِيبُ بِهِۦ مَنۡ أَشَآءُۖ وَرَحۡمَتِي وَسِعَتۡ كُلَّ شَيۡءٖۚ فَسَأَكۡتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلَّذِينَ هُم بِـَٔايَٰتِنَا يُؤۡمِنُونَ

Winndan amen ka aduna ɗoo moƴƴere, e ka laakara. minen min tuubanii ma. O Daali : "Lepte am ɗe, mi meminay ɗe on mo mi muuyi. Yurmeende am nden yaajanii kala huunde. arma mi winndana nde ɓen hulooɓe (Alla), ɓe totta zakka, e ɓen ngooŋɗinooɓe Aayeeje amen ɗe".

ئايەت: 157

ٱلَّذِينَ يَتَّبِعُونَ ٱلرَّسُولَ ٱلنَّبِيَّ ٱلۡأُمِّيَّ ٱلَّذِي يَجِدُونَهُۥ مَكۡتُوبًا عِندَهُمۡ فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَٱلۡإِنجِيلِ يَأۡمُرُهُم بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَىٰهُمۡ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡخَبَٰٓئِثَ وَيَضَعُ عَنۡهُمۡ إِصۡرَهُمۡ وَٱلۡأَغۡلَٰلَ ٱلَّتِي كَانَتۡ عَلَيۡهِمۡۚ فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِهِۦ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَٱتَّبَعُواْ ٱلنُّورَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ مَعَهُۥٓ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ

Ɓeen jokkatɓe nulaaɗo on, annabaajo humammbinneejo, on mo ɓe tawta fii mum no winndaa ka maɓɓe ka Tawreeta e ka Linnjiila. Homo yamira ɓe moƴƴere, o haɗa ɓe ŋiñere, homo daginana ɓe dagiiɗi ɗi, o harminana ɓe coɓɗi ɗin, o ittana ɓe teddeelo e kolommbooje=tonngi wonunooɗe e hoore-maɓɓe. Ɓen gooŋɗinɓe mo, ɓe teddini mo, ɓe walli mo, ɓe njokki annoore Jippinaaɗo won dude e makko ; ɓen, ko kamɓe woni malaaɓe ɓeen.

ئايەت: 158

قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنِّي رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَيۡكُمۡ جَمِيعًا ٱلَّذِي لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ فَـَٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِ ٱلنَّبِيِّ ٱلۡأُمِّيِّ ٱلَّذِي يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَكَلِمَٰتِهِۦ وَٱتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ

Maaku : "Eey mon yimɓe, min ko mi Nulaaɗo Alla e mooɗon on denndaangal, on mo woodani ɗum laamu kammuuli ɗin e leydi ndin. deweteeɗo alaa si wanaa kaŋko. Homo wuurna wara. ngooŋɗinee Alla e nulaaɗo makko annabaajo humammbinneejo on, on ngooŋɗinɗo Alla e Konnguɗi makko ɗin. njokkee mo, mbelejo'o, on peeway".

ئايەت: 159

وَمِن قَوۡمِ مُوسَىٰٓ أُمَّةٞ يَهۡدُونَ بِٱلۡحَقِّ وَبِهِۦ يَعۡدِلُونَ

Hino e yimɓe Muusaa ɓeen, mofte (leñol)fewnirayɗe (yimɓe ɓen) e goonga, ko ɗuum ngoni ko ɓe nuunɗiraa.

ئايەت: 160

وَقَطَّعۡنَٰهُمُ ٱثۡنَتَيۡ عَشۡرَةَ أَسۡبَاطًا أُمَمٗاۚ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ إِذِ ٱسۡتَسۡقَىٰهُ قَوۡمُهُۥٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡحَجَرَۖ فَٱنۢبَجَسَتۡ مِنۡهُ ٱثۡنَتَا عَشۡرَةَ عَيۡنٗاۖ قَدۡ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٖ مَّشۡرَبَهُمۡۚ وَظَلَّلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلۡغَمَٰمَ وَأَنزَلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰۖ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ

Min ceerndi ɓe gori sappo e ɗiɗi (lenol). min wahyini e Muusaa tuma nde yimɓe makko ɓeen ɗaɓɓirnoo mo yarnineede won de : "fiyir tuggordu maa ndun haaƴre nden". ɓulli sappo e ɗiɗi yallti e mayre. Gooŋɗii gorol kala andii yarirde mu'm. min ɗowdinirani ɓe duule, min Jippini e maɓɓe demmbe-njuuri, e teewu colli. "Ñaamee e laaɓuɗi ɗi min arsiki on". Ɓe tooñaani min, kono ko woŋkiiji maɓɓe ɓe tooñatnoo.

ئايەت: 161

وَإِذۡ قِيلَ لَهُمُ ٱسۡكُنُواْ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةَ وَكُلُواْ مِنۡهَا حَيۡثُ شِئۡتُمۡ وَقُولُواْ حِطَّةٞ وَٱدۡخُلُواْ ٱلۡبَابَ سُجَّدٗا نَّغۡفِرۡ لَكُمۡ خَطِيٓـَٰٔتِكُمۡۚ سَنَزِيدُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ

Tuma nde ɓe mbi'anaa : "koɗee e ndee saare, ñaamon e mayre nokku kala ka njiɗuɗon, mbion : ɓoran amen [goopi amen], naatiron ka damal ko on sujjuɓe, minn njaafoto on goopi mon. Arma min ɓeydana moƴƴimɓe ɓeen".

ئايەت: 162

فَبَدَّلَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡ قَوۡلًا غَيۡرَ ٱلَّذِي قِيلَ لَهُمۡ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِجۡزٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَظۡلِمُونَ

Tooñuɓe ɓen e maɓɓe mbayliri konngol ngol ko wanaa ngol ngol ɓe mbiananoo. min njippini e maɓɓe lepte immorde ka kammu, sabu ko ɓe laatinoo heɓe tooña.

ئايەت: 163

وَسۡـَٔلۡهُمۡ عَنِ ٱلۡقَرۡيَةِ ٱلَّتِي كَانَتۡ حَاضِرَةَ ٱلۡبَحۡرِ إِذۡ يَعۡدُونَ فِي ٱلسَّبۡتِ إِذۡ تَأۡتِيهِمۡ حِيتَانُهُمۡ يَوۡمَ سَبۡتِهِمۡ شُرَّعٗا وَيَوۡمَ لَا يَسۡبِتُونَ لَا تَأۡتِيهِمۡۚ كَذَٰلِكَ نَبۡلُوهُم بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ

Naamno ɓe fii saare wonunoonde nden ka sera maayo, tuma nde ɓe jaggitaynoo e Aseweere nden, tuma nde liƴƴi maɓɓe ɗin ngraynooɓe ñalnde Aseweere maɓɓe nden ko ɗi kuywuɗi, ñalnde woni wanaa aseweere maɓɓe ɗi ngrataa ɓe. Ko wano nii min jarriborta ɓe kon ko ɓe njaltatnooko ɗoftaare

ئايەت: 164

وَإِذۡ قَالَتۡ أُمَّةٞ مِّنۡهُمۡ لِمَ تَعِظُونَ قَوۡمًا ٱللَّهُ مُهۡلِكُهُمۡ أَوۡ مُعَذِّبُهُمۡ عَذَابٗا شَدِيدٗاۖ قَالُواْ مَعۡذِرَةً إِلَىٰ رَبِّكُمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ

Tuma nde dentaal jeyaaɗo e maɓɓe wi'noo : "Ko holɗum mbaajoantoɗon yimɓe, Allaahu ko kalkoowo ɓe maa O lepta ɓe lepte sattuɗe?" ɓe mbi'i : "Ko [ittugol] ngantu faade ka Joomi mo'on ; e belejo'o, kamɓe ɓe ndentoto".

ئايەت: 165

فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِۦٓ أَنجَيۡنَا ٱلَّذِينَ يَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلسُّوٓءِ وَأَخَذۡنَا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ بِعَذَابِۭ بَـِٔيسِۭ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ

Nde ɓe njejjitunoo ko ɓe mbaajanoo fii mum kon, minn ndaɗndi ɓeen haɗaynooɓe e bone on, minn nanngiri ɓeen tooñuɓe lepte sattuɗe sabu ko ɓe njalatnooko.e ɗoftaare.

ئايەت: 166

فَلَمَّا عَتَوۡاْ عَن مَّا نُهُواْ عَنۡهُ قُلۡنَا لَهُمۡ كُونُواْ قِرَدَةً خَٰسِـِٔينَ

Nde ɓe townitaninoo e ko ɓe kaɗaa e mum kon, min mbi'ani ɓe : "Laatee baaɗi jaasuɗi".

ئايەت: 167

وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبۡعَثَنَّ عَلَيۡهِمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَن يَسُومُهُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِۗ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ ٱلۡعِقَابِ وَإِنَّهُۥ لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ

siftor tuma nde Joomi maa anndinnoo (won de) ma o nulu e maɓɓe haa Ñalnde Darngal on meeɗinoowo ɓe lepte bon ɗe. Pellet, Joomi maa ko jaawuɗe lepte, pellet kadi, ko O jaafotooɗoo, jurmotooɗo.

ئايەت: 168

وَقَطَّعۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ أُمَمٗاۖ مِّنۡهُمُ ٱلصَّٰلِحُونَ وَمِنۡهُمۡ دُونَ ذَٰلِكَۖ وَبَلَوۡنَٰهُم بِٱلۡحَسَنَٰتِ وَٱلسَّيِّـَٔاتِ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ

Men senndiri ɓe ka leydi dente : hino e maɓɓe moƴƴuɓe, hino e maɓɓe ko jaasi ɗum. min njarribori ɓe moƴƴuɗi e boɗɗi, mbelejo'o, kamɓe ɓe nduttoto.

ئايەت: 169

فَخَلَفَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ خَلۡفٞ وَرِثُواْ ٱلۡكِتَٰبَ يَأۡخُذُونَ عَرَضَ هَٰذَا ٱلۡأَدۡنَىٰ وَيَقُولُونَ سَيُغۡفَرُ لَنَا وَإِن يَأۡتِهِمۡ عَرَضٞ مِّثۡلُهُۥ يَأۡخُذُوهُۚ أَلَمۡ يُؤۡخَذۡ عَلَيۡهِم مِّيثَٰقُ ٱلۡكِتَٰبِ أَن لَّا يَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡحَقَّ وَدَرَسُواْ مَا فِيهِۗ وَٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

Lomtii ɓaawo maɓɓe lomtii ɓe (bonɓe), ɓe roni deftere nden, hiɓe ƴetta weeɓitanɗe oo aduna ɓe mbi'a : "Aray min njaaffee". Si weeɓitannde sugu mum arii e maɓɓe, ɓe ƴetta ɗum.hara ahadi deftere nden ƴettidaaka e maɓɓe, won de wata ɓe wowlu e Alla si wanaa goonga?! ɓe janngi ko woni e mayre. Ko galle laakara ɗen ɓuri moƴƴannde ɓen rentiiɓe. E on kakkiltaa?!

ئايەت: 170

وَٱلَّذِينَ يُمَسِّكُونَ بِٱلۡكِتَٰبِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُصۡلِحِينَ

Ɓeen jogitotooɓe deftere nden ɓe ñiiɓna juulde, pellet, mien min yeebataa njoɓdi moƴƴinooɓe ɓeen.

ئايەت: 171

۞ وَإِذۡ نَتَقۡنَا ٱلۡجَبَلَ فَوۡقَهُمۡ كَأَنَّهُۥ ظُلَّةٞ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُۥ وَاقِعُۢ بِهِمۡ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ

Siftor tuma nde min ɓorunoo fello ngon senngo dow maɓɓe, a sikkat ko ngo ɗowdi.ɓe pelliti ngo yanat e maɓɓe. "njogitoree ko min ngokki on kon doole, jaŋtee ko woni e mayre, mbelejo'o, on kulon Alla".

ئايەت: 172

وَإِذۡ أَخَذَ رَبُّكَ مِنۢ بَنِيٓ ءَادَمَ مِن ظُهُورِهِمۡ ذُرِّيَّتَهُمۡ وَأَشۡهَدَهُمۡ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَلَسۡتُ بِرَبِّكُمۡۖ قَالُواْ بَلَىٰ شَهِدۡنَآۚ أَن تَقُولُواْ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ إِنَّا كُنَّا عَنۡ هَٰذَا غَٰفِلِينَ

siftoro kadi nde Joomi maa ƴettunoo e ɓiɗɓe Aadama ɓen ka keeci maɓɓe jurriiyaaji maɓɓe ɗin, O seendintini ɓe e woŋkiiji maɓɓe ɗin : "Wanaa kon min woni Joomi mon?" ɓe mb'i : "Ko non woniri, min seedike". Ko fii (wata) on mb'oy Ñande Darngal : "minn min ngoniino welsindiiɓe e ɗuum ɗoo".

ئايەت: 173

أَوۡ تَقُولُوٓاْ إِنَّمَآ أَشۡرَكَ ءَابَآؤُنَا مِن قَبۡلُ وَكُنَّا ذُرِّيَّةٗ مِّنۢ بَعۡدِهِمۡۖ أَفَتُهۡلِكُنَا بِمَا فَعَلَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ

Maa mbi'oyon : "woni ko baabiraaɓe amen ɓe cirkunoo ko adii, min wonti (tun) jurriiya ɓaawo maɓɓe. E A halkiray men ko bonnooɓe ɓen mbaɗi?

ئايەت: 174

وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ

Ko wano nii min fensitirta Aayeeje ɗeen, e mbeleo'o kamɓe ɓe nduttoto.

ئايەت: 175

وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ ٱلَّذِيٓ ءَاتَيۡنَٰهُ ءَايَٰتِنَا فَٱنسَلَخَ مِنۡهَا فَأَتۡبَعَهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ فَكَانَ مِنَ ٱلۡغَاوِينَ

Janngan ɓe kumpite on mo min ngokkuno Aayeeje amen ɗen, o ɓoorii ɗe, seytaane jokki mo, e laatodii e majjuɓe ɓen(.bewɓeɓe)

ئايەت: 176

وَلَوۡ شِئۡنَا لَرَفَعۡنَٰهُ بِهَا وَلَٰكِنَّهُۥٓ أَخۡلَدَ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُۚ فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ ٱلۡكَلۡبِ إِن تَحۡمِلۡ عَلَيۡهِ يَلۡهَثۡ أَوۡ تَتۡرُكۡهُ يَلۡهَثۚ ذَّٰلِكَ مَثَلُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَاۚ فَٱقۡصُصِ ٱلۡقَصَصَ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ

Sinno min muuyuno, min ɓamtirayno mo ɗe, ko woni tun o heddike ka leydi o jokki belaaɗe makko. yeru makko ko sifa rawaandu, si a ronndii ndu ndu lahay, maa si a terti ndu du lahay. Ko ɗuum woni misal yimɓe yedduɓe Aayeeje amen ɗeen. Fillo qissaaji ɗin ; mbelejo'o, ɓe miijitoto.

ئايەت: 177

سَآءَ مَثَلًا ٱلۡقَوۡمُ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَأَنفُسَهُمۡ كَانُواْ يَظۡلِمُونَ

[Alaa ko ɓuri] bon de misal ɓeen yimɓe yedduɓe Aayeeje amen ɗen, ko woŋkiiji maɓɓe woni ko ɓe tooñaynoo.

ئايەت: 178

مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِيۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ

Kala mo Alla feewni, ko on feewata ; kala kadi mo O majjini, ko ɓeen hayruɓe ɓeen.

ئايەت: 179

وَلَقَدۡ ذَرَأۡنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِۖ لَهُمۡ قُلُوبٞ لَّا يَفۡقَهُونَ بِهَا وَلَهُمۡ أَعۡيُنٞ لَّا يُبۡصِرُونَ بِهَا وَلَهُمۡ ءَاذَانٞ لَّا يَسۡمَعُونَ بِهَآۚ أُوْلَٰٓئِكَ كَٱلۡأَنۡعَٰمِ بَلۡ هُمۡ أَضَلُّۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡغَٰفِلُونَ

Gooŋɗii min taganii Jahannama ko ɗuuɗi e jinna e yimɓe. Heɓe mari ɓerɗe, ɓe faamirtaa ɗe. Hiɓe mari gite, ɓe njiirtaa ɗe. Hiɓe mari noppi, ɓe nanirtaa ɗi. ɓeen no mb'i wa neemoraaɗi, toode ko kamɓe ɓuri majjude. Ko ɓeen ngoni welsindiiɓe ɓen.

ئايەت: 180

وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُواْ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ أَسۡمَٰٓئِهِۦۚ سَيُجۡزَوۡنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Ko Alla woodani inɗe ɓurɗe moƴƴude ɗen. Noddiree Mo ɗe, tertoɗon ɓen ooñotooɓe ka inɗe makko : arma ɓe njoɓoyee ko ɓe ngollaynoo.

ئايەت: 181

وَمِمَّنۡ خَلَقۡنَآ أُمَّةٞ يَهۡدُونَ بِٱلۡحَقِّ وَبِهِۦ يَعۡدِلُونَ

Hino e ɓen ɓe Men tagi, mofte (leƴƴi)feewirayɗe goonga, ko ɗum kadi ɓe nuunɗirta.

ئايەت: 182

وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَيۡثُ لَا يَعۡلَمُونَ

Ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗen, min suyniray ɓe e nokku ka ɓe anganndaa.

ئايەت: 183

وَأُمۡلِي لَهُمۡۚ إِنَّ كَيۡدِي مَتِينٌ

Miɗo neeɓnana ɓe, pellet, pewje Am ɗen ko tiiɗuɗe.

ئايەت: 184

أَوَلَمۡ يَتَفَكَّرُواْۗ مَا بِصَاحِبِهِم مِّن جِنَّةٍۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٌ

E ɓee miijitaaki? gonndiijo maɓɓe on aldaa e jinna : on wonaani si wanaa jeertinoowo ɓannguɗo.(peeñɗo)

ئايەت: 185

أَوَلَمۡ يَنظُرُواْ فِي مَلَكُوتِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَيۡءٖ وَأَنۡ عَسَىٰٓ أَن يَكُونَ قَدِ ٱقۡتَرَبَ أَجَلُهُمۡۖ فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَهُۥ يُؤۡمِنُونَ

E ɓe ndaaraani laamuuji kammuuli ɗin e leydi ndin, e ko Alla tagi e piiji, e haawnaaki hara lajal maɓɓe ngal ɓadike? E ko yewtere honnde ɓaawo ndee ɗoo ɓe ngooŋɗinta?!

ئايەت: 186

مَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَلَا هَادِيَ لَهُۥۚ وَيَذَرُهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ

Kala mo Alla majjini, peewnoowo mo alaa. Himo acca ɓe e bewre maɓɓe hiɓe bumam-bumannoo .(mbumo)

ئايەت: 187

يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَاۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّيۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقۡتِهَآ إِلَّا هُوَۚ ثَقُلَتۡ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَا تَأۡتِيكُمۡ إِلَّا بَغۡتَةٗۗ يَسۡـَٔلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنۡهَاۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ ٱللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ

Hiɓe naamno maa fii darngal : "ko honnde woni daragol maggal?" Maaku : " ganndal mum ko ka Joomi am woni. Alaa feññioowo waqtu maggal on si wanaa Kaŋko. Ngal teddii ka kammuuli e ka leydi. Ngal arataa e mon si wanaa e juhal". Hiɓe laɓndo maa a sikkay ko a kuɓindiiɗo e ɗum. Maaku : "ganndal mum ko ka Alla woni". kono ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓen ngnndaa [ɗum].

ئايەت: 188

قُل لَّآ أَمۡلِكُ لِنَفۡسِي نَفۡعٗا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ وَلَوۡ كُنتُ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ لَٱسۡتَكۡثَرۡتُ مِنَ ٱلۡخَيۡرِ وَمَا مَسَّنِيَ ٱلسُّوٓءُۚ إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ وَبَشِيرٞ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

Maaku : "Mi waawanaa hoore-am nafa wanaa lorra, si wanaa ko Alla muuyi. Sinno miɗo anndunoo ko wirnii, mi hebbinorayno moƴƴere, bone kadi memataano kam. mi wonaani si wanaa jeertinoowo e bewlinoowo, wonan de yimɓe gooŋɗinooɓe".

ئايەت: 189

۞ هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَجَعَلَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا لِيَسۡكُنَ إِلَيۡهَاۖ فَلَمَّا تَغَشَّىٰهَا حَمَلَتۡ حَمۡلًا خَفِيفٗا فَمَرَّتۡ بِهِۦۖ فَلَمَّآ أَثۡقَلَت دَّعَوَا ٱللَّهَ رَبَّهُمَا لَئِنۡ ءَاتَيۡتَنَا صَٰلِحٗا لَّنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّٰكِرِينَ

Ko Kaŋko woni takɗo on immorde e woŋkii gooti, o waɗi e makki genndo makko, fii yo o deeƴu e makko. tuma nde o renndunoo e makko, o sowii sowannde hoyfunde, o duumodi e mun. Nde o teddidunoo [e reedu ndun], ɓe torodi Alla Joomi maɓɓe : "Pellet, si a weeɗii amen (ɓiɗɗo) yottiiɗo, ma min njeye e yettooɓe Ma ɓeen".

ئايەت: 190

فَلَمَّآ ءَاتَىٰهُمَا صَٰلِحٗا جَعَلَا لَهُۥ شُرَكَآءَ فِيمَآ ءَاتَىٰهُمَاۚ فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

Nde O weeɗnoo ɓe (ɓiɗɗo) yottiiɗo, ɓe waɗidani Mo kafidiiɓe e kon ko o yeɗi ɓe. Alla toowii e kon ko ɓe corkata.

ئايەت: 191

أَيُشۡرِكُونَ مَا لَا يَخۡلُقُ شَيۡـٔٗا وَهُمۡ يُخۡلَقُونَ

E ɓe kafiday (mo) e kon ko tagataa hay e huunde, kamɓe tigi ko ɓe tagaaɓe?!

ئايەت: 192

وَلَا يَسۡتَطِيعُونَ لَهُمۡ نَصۡرٗا وَلَآ أَنفُسَهُمۡ يَنصُرُونَ

Ɗi waawanaa ɓe ballal, wanaa (hay) ko'e majji ɗi mballata.

ئايەت: 193

وَإِن تَدۡعُوهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ لَا يَتَّبِعُوكُمۡۚ سَوَآءٌ عَلَيۡكُمۡ أَدَعَوۡتُمُوهُمۡ أَمۡ أَنتُمۡ صَٰمِتُونَ

Si on noddii ɗi e peewal, ɗi njokkataa on. Hino fotanion , si on noddii ɗi maa hara ko on deyƴuɓe.

ئايەت: 194

إِنَّ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ عِبَادٌ أَمۡثَالُكُمۡۖ فَٱدۡعُوهُمۡ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

Pellet, ɗiin ɗi noddoton gah Alla, ko jeyaaɗi yeruuji mon. Noddee ɗi, yo ɗi njaabinanii on, si on laatike gooŋɗuɓe.

ئايەت: 195

أَلَهُمۡ أَرۡجُلٞ يَمۡشُونَ بِهَآۖ أَمۡ لَهُمۡ أَيۡدٖ يَبۡطِشُونَ بِهَآۖ أَمۡ لَهُمۡ أَعۡيُنٞ يُبۡصِرُونَ بِهَآۖ أَمۡ لَهُمۡ ءَاذَانٞ يَسۡمَعُونَ بِهَاۗ قُلِ ٱدۡعُواْ شُرَكَآءَكُمۡ ثُمَّ كِيدُونِ فَلَا تُنظِرُونِ

Hara hiɗi mari koyɗe ko ɗi yahra? kaa hiɗi mari juuɗe ko ɗi duñira? Kaa hiɗi mari gite ko ɗi nji'ira? Kaa hiɗi mari noppi ko ɗi nanira? maaku : "Noddee kafidiiɗi mon ɗiin, refti pewjanon kam, wata on neeɓtiitanam".

ئايەت: 196

إِنَّ وَلِـِّۧيَ ٱللَّهُ ٱلَّذِي نَزَّلَ ٱلۡكِتَٰبَۖ وَهُوَ يَتَوَلَّى ٱلصَّٰلِحِينَ

Pellet, ko Alla woni keetam on, On Jippinɗo deftetere nden, ko Kaŋko woni keet moƴƴuɓe ɓen.

ئايەت: 197

وَٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ لَا يَسۡتَطِيعُونَ نَصۡرَكُمۡ وَلَآ أَنفُسَهُمۡ يَنصُرُونَ

Ɗin ɗi noddoton gah mo, ɗi kattanaa e wallude on, wanaa kadi ko'e majji ɗi mballata.

ئايەت: 198

وَإِن تَدۡعُوهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ لَا يَسۡمَعُواْۖ وَتَرَىٰهُمۡ يَنظُرُونَ إِلَيۡكَ وَهُمۡ لَا يُبۡصِرُونَ

Si on noddii ɗi e peewal, ɗi nanataa. haɗa yi'a hiɗi hiɗima ndaara, (kono) kaŋji ɗi yi'ataa.

ئايەت: 199

خُذِ ٱلۡعَفۡوَ وَأۡمُرۡ بِٱلۡعُرۡفِ وَأَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡجَٰهِلِينَ

Jogito yaafuyee, njamiraa moƴƴere nden ɗuurno-ɗaa e majjuɓe ɓeen.

ئايەت: 200

وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ نَزۡغٞ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

Si sowinsinoore arii heɓude ma immorde e seytaane, moolor Alla. Kaŋko ko O nanoowo, gannduɗo.

ئايەت: 201

إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ إِذَا مَسَّهُمۡ طَٰٓئِفٞ مِّنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبۡصِرُونَ

Pellet, ɓeen hulɓɓe(Alla), si sowonsinoore heɓii ɓe immorde e sytaane, ɓe ngannditay [Alla] : jaka yoo kamɓe ko ɓe yi'ooɓe.

ئايەت: 202

وَإِخۡوَٰنُهُمۡ يَمُدُّونَهُمۡ فِي ٱلۡغَيِّ ثُمَّ لَا يُقۡصِرُونَ

Musiɓɓe maɓɓe ɓen [ka yimɓe] hino fooɗa ɓe e bewre, refti ɓe raɓɓintaako.

ئايەت: 203

وَإِذَا لَمۡ تَأۡتِهِم بِـَٔايَةٖ قَالُواْ لَوۡلَا ٱجۡتَبَيۡتَهَاۚ قُلۡ إِنَّمَآ أَتَّبِعُ مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ مِن رَّبِّيۚ هَٰذَا بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمۡ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

Si a addanaani ɓe Aaya, ɓe mbi'a : "Ko haɗnoo sincaa ɗum?"(pekindoɗa) Maaku : "Anndee ko jokku-mi, ko kon wahyina e am immorde ka Joomi am. Ndee ɗoo [Alqur'aanaare] ko hujjaaji (ɓannguɗi) immorde ka Joomi mon, e peewal e yurmeende wonnande yimɓe gomɗinooɓe".

ئايەت: 204

وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ

Si Alqur'aana no janngeede, keɗtee nde deƴƴiton ; mbelejo'o, on njurminte.

ئايەت: 205

وَٱذۡكُر رَّبَّكَ فِي نَفۡسِكَ تَضَرُّعٗا وَخِيفَةٗ وَدُونَ ٱلۡجَهۡرِ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ بِٱلۡغُدُوِّ وَٱلۡأٓصَالِ وَلَا تَكُن مِّنَ ٱلۡغَٰفِلِينَ

Siftor Joomi maaɗa ka woŋkii maa, ka yankinaare e ka kulol, ko aldaa e feññingol konngol, bimmbi e kiikiiɗe, wata a laatodo e welsindiiɓe ɓen.

ئايەت: 206

إِنَّ ٱلَّذِينَ عِندَ رَبِّكَ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَيُسَبِّحُونَهُۥ وَلَهُۥ يَسۡجُدُونَۤ۩

Pellet, ɓeen [maleykaaji] won ɓe ka Joomi maa, ɓe townitantaako dewgol Mo, hiɓe subbunhinanoo Mo, ko Kaŋko woni ko ɓe cujjanta.