قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
សូរ៉ោះអាល់កះហ្វុី
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
بيان منهج التعامل مع الفتن.
ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ عَلَىٰ عَبۡدِهِ ٱلۡكِتَٰبَ وَلَمۡ يَجۡعَل لَّهُۥ عِوَجَاۜ
ការសរសើរទាំងឡាយ គឺសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ចំពោះលក្ខណៈដ៏ពេញលេញនិងឧត្តុង្គឧត្តម និងចំពោះឧបការគុណជាច្រើនទាំងផ្នែកខាងក្រៅនិងផ្នែកខាងក្នុង ដែលទ្រង់បានបញ្ចុះគម្ពីរគួរអានទៅលើខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងជាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ គឹព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ហើយទ្រង់មិនបានដាក់អ្វីមួយនៅក្នុងគម្ពីរគួរអាននេះឲ្យមានភាពវៀចវេរ និងលម្អៀងចេញពីការពិតឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَيِّمٗا لِّيُنذِرَ بَأۡسٗا شَدِيدٗا مِّن لَّدُنۡهُ وَيُبَشِّرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرًا حَسَنٗا
ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់បានបង្កើតវា(គម្ពីរគួរអាន)ប្រកបដោយភាពត្រឹមត្រូវដែលគ្មានភាពផ្ទុយគ្នានោះឡើយនៅក្នុងវា ហើយក៏មិនមានការខ្វែងគំនិតគ្នានោះដែរ ដើម្បីដាស់តឿនព្រមានដល់ពួកប្រឆាំងពីទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតពីអល់ឡោះដែលកំពុងតែរង់ចាំពួកគេ និង(ដើម្បី)ផ្ដល់ដំណឹងរីករាយដល់បណ្ដាអ្នកមានជំនឿដែលសាងទង្វើកុសលថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេនឹងទទួលបានផលបុណ្យ(ការតបស្នង)ដ៏ប្រសើរបំផុតដែលគ្មានផលបុណ្យ(ការតបស្នង)ណាអាចប្រៀបផ្ទឹមបានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَّٰكِثِينَ فِيهِ أَبَدٗا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أنزل الله القرآن متضمنًا الحق والعدل والشريعة والحكم الأمثل .
• អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបញ្ចុះគម្ពីរគួរអានដែលពោរពេញទៅដោយសេចក្តីពិត ភាពយុត្តិធម៌ ច្បាប់បញ្ញត្តិ និងឧទាហរណ៍ជាច្រើន។
• جواز البكاء في الصلاة من خوف الله تعالى.
مَّا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٖ وَلَا لِأٓبَآئِهِمۡۚ كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا
ពួកដែលប្រឌិតភូតកុហកទាំងនោះពុំមានចំណេះដឹង ឬក៏ភស្តុតាងណាមួយដែលបញ្ជាក់ទៅលើអ្វីដែលពួកគេអះអាងដោយចោទប្រកាន់ថា អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានបុត្រនោះឡើយ ហើយជីដូនជីតារបស់ពួកគេដែលពួកគេគោរពតាមទាំងងងឹតងងុលនោះ ក៏ពុំមានចំណេះដឹងនៅក្នុងបញ្ហានេះ(ការចោទថាអល់ឡោះមានបុត្រ)នោះដែរ។ វាធ្ងន់ធ្ងរបំផុតចំពោះពាក្យសម្ដីដ៏អាក្រក់ដែលចេញពីមាត់របស់ពួកគេដោយគ្មានការគិតពិចារណាបែបនេះ។ អ្វីដែលពួកគេនិយាយ គ្មានអ្វីក្រៅពីពាក្យសម្តីភូតកុហកដែលមិនមានមូលដ្ឋានគ្រឹះ ឬមានអ្វីជាបង្អែកនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ إِن لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَسَفًا
ហើយប្រហែលជាអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នឹងធ្វើឲ្យខ្លួនឯងវិនាសដោយសារតែទុក្ខព្រួយនិងការសោកស្ដាយ ប្រសិនបើពួកគេមិនមានជំនឿចំពោះគម្ពីរគួរអាននេះ។ ដូច្នេះ ចូរអ្នកកុំធ្វើបែបនេះ ពីព្រោះអ្នកមិនមានកាតព្វកិច្ចផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញដល់ពួកគេនោះទេ។ តាមពិត កាតព្វកិច្ចលើអ្នក គឺគ្រាន់តែធ្វើការផ្សព្វផ្សាយប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا جَعَلۡنَا مَا عَلَى ٱلۡأَرۡضِ زِينَةٗ لَّهَا لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا
ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានបង្កើតម៉ាខ្លូកជាច្រើននៅលើផែនដីនេះជាការលម្អសម្រាប់វា(ផែនដី) ដើម្បីយើងនឹងសាកល្បងពួកគេ(មនុស្សលោក) ថាតើអ្នកណាក្នុងចំណោមពួកគេដែលសាងទង្វើល្អជាងគេដែលអល់ឡោះពេញចិត្ត ហើយតើអ្នកណាក្នុងចំណោមពួកគេដែលសាងទង្វើអាក្រក់ជាងគេ។ ហើយយើងពិតជានឹងតបស្នងរាល់បុគ្គលគ្រប់រូបនូវអ្វីដែលគេសក្តិសមនឹងទទួលបាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ حَسِبۡتَ أَنَّ أَصۡحَٰبَ ٱلۡكَهۡفِ وَٱلرَّقِيمِ كَانُواْ مِنۡ ءَايَٰتِنَا عَجَبًا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)កុំគិតស្មានថា រឿងរ៉ាវរបស់ក្រុមដែលនៅក្នុងរូងភ្នំ និងសិលាចារិករបស់ពួកគេដែលគេបានឆ្លាក់ឈ្មោះរបស់ពួកគេនៅលើវានោះ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមបណ្ដាភស្តុតាងរបស់យើងដែលមានភាពអស្ចារ្យឲ្យសោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ មានអ្វីផ្សេងក្រៅពីនេះ(ក្រៅពីរឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេ)ដែលមានភាពអស្ចារ្យជាងនោះទៅទៀត ដូចជាការបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់ និងផែនដីជាដើម។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ أَوَى ٱلۡفِتۡيَةُ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ فَقَالُواْ رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحۡمَةٗ وَهَيِّئۡ لَنَا مِنۡ أَمۡرِنَا رَشَدٗا
ចូរអ្នកចងចាំ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅពេលដែលយុវជនមួយក្រុមដែលជាអ្នកមានជំនឿបានគេចចេញពីសាសនារបស់ពួកគេ(សាសនាដូនតា)ចូលទៅជ្រកកោនក្នុងរូងភ្នំ ពេលនោះពួកគេបានបួងសួងទៅចំពោះ(អល់ឡោះ)ម្ចាស់របស់ពួកគេថាៈ ឱម្ចាស់របស់យើងខ្ញុំ! សូមទ្រង់មេត្តាប្រទានឲ្យពួកយើងនូវក្ដីមេត្តាករុណាពីទ្រង់ ដោយអភ័យទោសចំពោះបាបកម្មរបស់ពួកយើង និងជួយសង្គ្រោះពួកយើងឲ្យរួចផុតពីសត្រូវរបស់ពួកយើងផងចុះ។ ហើយសូមទ្រង់មេត្តាចាត់ទុកកិច្ចការភៀសខ្លួនរបស់ពួកយើង(ដែលភៀសខ្លួន)ចេញពីពួកប្រឆាំងទៅកាន់ការមានជំនឿនោះ គឺជាការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់មាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវសម្រាប់ពួកយើងផងចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِنَعۡلَمَ أَيُّ ٱلۡحِزۡبَيۡنِ أَحۡصَىٰ لِمَا لَبِثُوٓاْ أَمَدٗا
ក្រោយមកទៀត បន្ទាប់ពីពួកគេបានដេកលង់លក់អស់រយៈពេលដ៏យូររួចមក យើងក៏បានធ្វើឲ្យពួកគេភ្ញាក់ពីដំណេកវិញ ដើម្បីឲ្យយើងដឹងថា តើក្រុមណាមួយក្នុងចំណោមក្រុមទាំងពីរដែលប្រកែកគ្នាចំពោះថេរវេលានៃការស្នាក់នៅរបស់ពួកគេនៅក្នុងរូងភ្នំនោះ ដឹងច្បាស់ជាងគេពីថេរវេលា ឬរយៈពេលនៃការស្នាក់នៅ(របស់ពួកគេក្នុងរូងភ្នំ)នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
نَّحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ نَبَأَهُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمۡ وَزِدۡنَٰهُمۡ هُدٗى
យើងនឹងប្រាប់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពីរឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេយ៉ាងពិតប្រាកដដែលគ្មានការសង្ស័យនឹងវាឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេគឺជាយុវជនដែលមានជំនឿចំពោះម្ចាស់របស់ពួកគេ និងបានគោរពប្រតិបត្តិតាមទ្រង់ ហើយយើងបានបន្ថែមឲ្យពួកគេនូវការចង្អុលបង្ហាញ និងការពង្រឹងទៅលើការពិត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَرَبَطۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ إِذۡ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَن نَّدۡعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهٗاۖ لَّقَدۡ قُلۡنَآ إِذٗا شَطَطًا
ហើយយើងបានពង្រឹងដួងចិត្តរបស់ពួកគេតាមរយៈសេចក្តីជំនឿ និងការធ្វើឲ្យពួកគេមានភាពនឹងនរ(នៅលើសេចក្តីជំនឿ) និងអត់ធ្មត់ចំពោះការភៀសខ្លួនចេញពីទឹកដីដែលពួកគេរស់នៅ ខណៈដែលពួកគេបានក្រោកឈរប្រកាសពីសេចក្តីជំនឿរបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះតែមួយគត់នៅចំពោះមុខស្ដេចដែលគ្មានជំនឿ ដោយពួកគេបាននិយាយទៅកាន់ស្ដេចនោះថាៈ ម្ចាស់របស់ពួកយើងដែលពួកយើងមានជំនឿចំពោះទ្រង់ និងគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់នោះ គឺជាម្ចាស់នៃមេឃជាច្រើនជាន់ និងជាម្ចាស់នៃផែនដី។ ពួកយើងមិនគោរពសក្ការៈចំពោះព្រះក្លែងក្លាយទាំងឡាយក្រៅពីទ្រង់ជាដាច់ខាត។ ជាការពិតណាស់ (ប្រសិនបើយើងនិយាយផ្សេងពីនេះ) ពួកយើងពិតជាបាននិយាយប្រាសចាកដ៏ឆ្ងាយពីការពិតជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَٰٓؤُلَآءِ قَوۡمُنَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗۖ لَّوۡلَا يَأۡتُونَ عَلَيۡهِم بِسُلۡطَٰنِۭ بَيِّنٖۖ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا
បន្ទាប់មក ពួកគេក៏បានងាកមើលមុខគ្នាទៅវិញទៅមកដោយនិយាយថាៈ ពួកគេ(ពួកគ្មានជំនឿ)ទាំងនេះជាក្រុមរបស់ពួកយើងដែលពួកគេបានយកព្រះនានាមកគោរពសក្ការៈក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ខណៈដែលពួកគេមិនមានភស្តុតាងច្បាស់លាស់ណាមួយដើម្បីបញ្ជាក់ពី(ភាពត្រឹមត្រូវនៃ)ការគោរពសក្ការៈរបស់ពួកគេចំពោះពួកវានោះឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ គ្មាននរណាម្នាក់ដែលបំពានជាងអ្នកដែលបានប្រឌិតនូវពាក្យភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះដោយចោទប្រកាន់ថា ទ្រង់មានដៃគូនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الداعي إلى الله عليه التبليغ والسعي بغاية ما يمكنه، مع التوكل على الله في ذلك، فإن اهتدوا فبها ونعمت، وإلا فلا يحزن ولا يأسف.
• អ្នកដែលអំពាវនាវទៅកាន់អល់ឡោះនោះ កាតព្វកិច្ចលើគេត្រូវធ្វើការផ្សព្វផ្សាយ និងព្យាយាមតាមលទ្ធភាពដែលគេអាចធ្វើបាន(ក្នុងការអំពាវនាវមនុស្ស) ជាមួយនឹងការប្រគល់ការទុកចិត្តចំពោះអល់ឡោះនៅក្នុងកិច្ចការទាំងនោះ។ ប្រសិនបើពួកអ្នក(អ្នកដែលត្រូវអំពាវនាវ)ទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ(ពីអល់ឡោះ)នោះ វាគឺជាឧបការគុណមួយ(អំពីទ្រង់) តែបើពួកគេមិនទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ(ពីអល់ឡោះ)ទេនោះ ចូរកុំមានទុក្ខព្រួយ និងសោកសៅ។
• في العلم بمقدار لبث أصحاب الكهف، ضبط للحساب، ومعرفة لكمال قدرة الله تعالى وحكمته ورحمته.
• ចំពោះការដឹងពីថេរវេលានៃការស្នាក់នៅរបស់ក្រុមដែលនៅក្នុងរូងភ្នំ គឺធ្វើឲ្យគេដឹងពីភាពពេញលេញនៃសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ គតិបណ្ឌិតរបស់ទ្រង់ និងក្តីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់។
• في الآيات دليل صريح على الفرار بالدين وهجرة الأهل والبنين والقرابات والأصدقاء والأوطان والأموال؛ خوف الفتنة.
• នៅក្នុងបណ្ដាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ គឺជាភស្តុតាងបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ដែលបង្ហាញថា ការរត់គេចចេញពីសាសនាដូនតា និងការភៀសខ្លួនគេចចេញពីក្រុមគ្រួសារ កូនចៅ សាច់ញាតិ មិត្តភក្តិ ភូមិស្រុក និងទ្រព្យសម្បត្តិនោះ គឺព្រោះតែខ្លាចភាពវឹកវរ។
وَإِذِ ٱعۡتَزَلۡتُمُوهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ فَأۡوُۥٓاْ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ يَنشُرۡ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّن رَّحۡمَتِهِۦ وَيُهَيِّئۡ لَكُم مِّنۡ أَمۡرِكُم مِّرۡفَقٗا
ហើយនៅពេលដែលពួកអ្នកបានដកខ្លួនចេញពីក្រុមរបស់ពួកអ្នក និងបានបោះបង់ចោលនូវអ្វីដែលពួកគេគោរពសក្ការៈក្រៅពីអល់ឡោះ ដោយពួកអ្នកមិនគោរពសក្ការៈ(ចំពោះអ្នកផ្សេង) លើកលែងតែអល់ឡោះតែមួយគត់ហើយនោះ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នករត់គេចពីសាសនាដូនតារបស់ពួកអ្នកទៅជ្រកកោនក្នុងរូងភ្នំចុះ នោះម្ចាស់របស់ពួកអ្នកនឹងផ្ដល់ឲ្យពួកអ្នកនូវក្ដីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់ ដោយទ្រង់នឹងការពារនិងថែរក្សាពួកអ្នកពីសត្រូវរបស់ពួកអ្នក។ ហើយទ្រង់នឹងផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដល់ពួកអ្នកនូវរាល់កិច្ចការរបស់ពួកអ្នកនូវអ្វីដែលពួកអ្នកនឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីវា ជាការជំនួសដល់ពួកអុ្នកវិញចំពោះការរស់នៅ(ដោយភាពសុខស្រួល)របស់ពួកអ្នកជាមួយនឹងក្រុមរបស់ពួកអ្នក(ដែលជាពួកគ្មានជំនឿ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَتَرَى ٱلشَّمۡسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَٰوَرُ عَن كَهۡفِهِمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَت تَّقۡرِضُهُمۡ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَهُمۡ فِي فَجۡوَةٖ مِّنۡهُۚ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِۗ مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ وَلِيّٗا مُّرۡشِدٗا
ដូចនេះ ពួកគេបានអនុវត្តន៍នូវអ្វីដែលគេបានបង្គាប់ប្រើ ហើយអល់ឡោះបានធ្វើឲ្យពួកគេដេកលក់ និងបានការពារពួកគេពីសត្រូវរបស់ពួកគេ។ ហើយអ្នក(ឱអ្នកដែលធ្វើជាសាក្សីសម្រាប់ពួកគេ)នឹងឃើញព្រះអាទិត្យ នៅពេលដែលវារះចេញពីទិសខាងកើតនោះ គឺវាជ្រេទៅខាងស្ដាំនៃរូងភ្នំរបស់ពួកគេ ហើយនៅពេលដែលវាលិចនៅទិសខាងលិច គឺវាជ្រេទៅខាងឆ្វេងនៃរូងភ្នំ។ ដូច្នេះ ពួកគេស្ថិតនៅក្នុងម្លប់ជានិច្ច ដោយកម្ដៅនៃព្រះអាទិត្យមិនបានបង្កបញ្ហាដល់ពួកគេឡើយ។ ហើយពួកគេស្ថិតនៅកន្លែងដែលទូលាយនៃរូងភ្នំដែលមានខ្យល់អាកាសចេញចូលល្អដែលពួកគេត្រូវការ(សម្រាប់ដកដង្ហើម)។ អ្វីដែលបានកើតឡើងលើពួកគេ ដូចជាការឲ្យពួកគេជ្រកកោននៅក្នុងរូងភ្នំ ការធ្វើឲ្យពួកគេគេងលង់លក់ ការបញ្ចៀសកម្ដៅថ្ងៃពីពួកគេ ការធ្វើឲ្យកន្លែងរបស់ពួកគេមានភាពធំទូលាយ និងការសង្រ្គោះពួកគេចេញពីក្រុមរបស់ពួកគេនោះ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមភាពអស្ចារ្យនៃការបង្កើតរបស់អល់ឡោះដែលចង្អុលបង្ហាញទៅលើសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់។ ជនណាហើយដែលអល់ឡោះចង្អុលបង្ហាញគេទៅកាន់មាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវនោះ ពិតប្រាកដណាស់ គេជាអ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ហើយជនណាហើយដែលទ្រង់បង្វែររូបគេ និងធ្វើឲ្យគេវង្វេងនោះ គឺអ្នកនឹងមិនឃើញមានអ្នកណាដែលអាចជួយចង្អុលបង្ហាញគេ(ទៅរកមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវ)បានជាដាច់ខាត ពីព្រោះការផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញ គឺស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់អល់ឡោះ មិនមែនស្ថិតនៅក្នុងដៃរបស់គេឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَحۡسَبُهُمۡ أَيۡقَاظٗا وَهُمۡ رُقُودٞۚ وَنُقَلِّبُهُمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَذَاتَ ٱلشِّمَالِۖ وَكَلۡبُهُم بَٰسِطٞ ذِرَاعَيۡهِ بِٱلۡوَصِيدِۚ لَوِ ٱطَّلَعۡتَ عَلَيۡهِمۡ لَوَلَّيۡتَ مِنۡهُمۡ فِرَارٗا وَلَمُلِئۡتَ مِنۡهُمۡ رُعۡبٗا
ហើយអ្នក(ឱអ្នកដែលមើលទៅកាន់ពួកគេ)នឹកស្មានថា ពួកគេមិនបានដេកនោះឡើយ ដោយសារតែភ្នែករបស់ពួកគេនៅបើកជានិច្ច ខណៈដែលការពិត ពួកគេកំពុងតែដេកលង់លក់។ ហើយយើងបានប្រែខ្លួនរបស់ពួកគេនៅក្នុងដំណេករបស់ពួកគេ ម្ដងទៅខាងស្ដាំ ម្ដងទៅខាងឆ្វេង ដើម្បីកុំឲ្យដីស៊ីរាងកាយរបស់ពួកគេ។ ហើយឆ្កែរបស់ពួកគេដែលរួមដំណើរជាមួយពួកគេនោះ គឺបានដេកសណ្ដូកជើងមុខទាំងពីររបស់វានៅមាត់រូងភ្នំ។ ប្រសិនបើ អ្នកបានឃើញពួកគេ អ្នកពិតជានឹងរត់ចេញពីពួកគេព្រោះតែខ្លាចពួកគេ ហើយធ្វើឲ្យអ្នកពោរពេញទៅដោយភាពភ័យខ្លាចអំពីពួកគេជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِيَتَسَآءَلُواْ بَيۡنَهُمۡۚ قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ كَمۡ لَبِثۡتُمۡۖ قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖۚ قَالُواْ رَبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثۡتُمۡ فَٱبۡعَثُوٓاْ أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمۡ هَٰذِهِۦٓ إِلَى ٱلۡمَدِينَةِ فَلۡيَنظُرۡ أَيُّهَآ أَزۡكَىٰ طَعَامٗا فَلۡيَأۡتِكُم بِرِزۡقٖ مِّنۡهُ وَلۡيَتَلَطَّفۡ وَلَا يُشۡعِرَنَّ بِكُمۡ أَحَدًا
ហើយដូចដែលយើងបានធ្វើចំពោះពួកគេនូវអ្វីដែលយើងបានលើកឡើងខាងលើដែលបង្ហាញពីភាពអស្ចារ្យនៃសមត្ថភាពរបស់យើងនោះដែរ យើងក៏បានធ្វើឲ្យពួកគេភ្ញាក់ពីដំណេកឡើងវិញបន្ទាប់ពី(ពួកគេបានដេកលង់លក់)រយៈពេលដ៏យូរ ដើម្បីឲ្យពួកគេសួរគ្នាទៅវិញទៅមកអំពីថេរវេលាដែលពួកគេបានដេកលង់លក់នៅទីនោះ(ក្នុងរូងភ្នំ)។ ពេលនោះ ម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកគេបានឆ្លើយថាៈ យើងបានគេងលក់(នៅទីនេះ)អស់រយៈពេលមួយថ្ងៃ ឬកន្លះថ្ងៃហើយ។ ហើយអ្នកខ្លះទៀតក្នុងចំណោមពួកគេដែលមិនច្បាស់ពីថេរវេលានៃការគេងលង់លក់របស់ពួកគេនោះបានតបវិញថាៈ មានតែម្ចាស់របស់ពួកអ្នកប៉ុណ្ណោះដែលដឹងបំផុតពីរយៈពេលដែលពួកអ្នកបានគេងលង់លក់នោះ។ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកប្រគល់រឿងនេះ(ការដឹងពីរយៈពេលដែលពួកគេគេងលង់លក់នៅក្នុងរូងភ្នំ)ទៅកាន់ទ្រង់ចុះ និងចូរធ្វើអ្វីដែលមានប្រយោជន៍ដល់ពួកអ្នកវិញ។ ហេតុនេះ សូមពួកអ្នកបញ្ជូននរណាម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកអ្នកឲ្យយកក្រដាសប្រាក់ទាំងនេះទៅទីក្រុងរបស់ពួកយើងដែលយើងបានស្គាល់នោះ ហើយឲ្យគេរកមើល ថាតើគ្រួសារណាមានចំណីអាហារល្អ និងមានចំណូលប្រសើរជាងគេ ហើយឲ្យគេយកចំណីអាហារនោះមកឲ្យពួកអ្នក។ ហើយចូរឲ្យគេមានការប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងពេលចូល ពេលចេញ និងចំពោះការទំនាក់ទំនងរបស់គេ និងត្រូវមានភាពឈ្លាសវៃបន្តិច។ ហើយមិនត្រូវឲ្យនរណាម្នាក់ដឹងពីកន្លែងស្នាក់នៅរបស់ពួកអ្នកនោះទេ ដោយសារតែវាអាចនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ដ៏ធំធេងដល់ពួកអ្នកបាន(ប្រសិនបើពួកគេបានដឹងពីកន្លែងស្នាក់នៅរបស់ពួកអ្នកនោះ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمۡ إِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ يَرۡجُمُوكُمۡ أَوۡ يُعِيدُوكُمۡ فِي مِلَّتِهِمۡ وَلَن تُفۡلِحُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
ជាការពិតណាស់ ក្រុមរបស់ពួកអ្នក ប្រសិនបើពួកគេបានដឹងនិងស្គាល់ពីកន្លែងស្នាក់នៅរបស់ពួកអ្នកនោះ ពួកគេប្រាកដជានឹងសម្លាប់ពួកអ្នកដោយគប់នឹងដំថ្ម ឬក៏ត្រឡប់ពួកអ្នកទៅកាន់សាសនាវង្វេងរបស់ពួកគេវិញដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានកាន់តាមវាមុនពេលដែលអល់ឡោះផ្តល់ការប្រោសប្រទានដល់ពួកអ្នកតាមរយៈការចង្អុលបង្ហាញពួកអ្នកទៅកាន់សាសនាដ៏ត្រឹមត្រូវជាមិនខាន។ ហើយប្រសិនបើពួកអ្នកវិលត្រឡប់ទៅកាន់វា(សាសនាដែលវង្វេង)វិញនោះ ពួកអ្នកនឹងមិនទទួលជោគជ័យជាដាច់ខាត មិនថានៅក្នុងជីវិតលោកិយ ឬនៅថ្ងៃបរលោកឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកអ្នកនឹងទទួលនូវភាពខាតបង់ទាំងនៅក្នុងលោកិយនិងនៅថ្ងៃបរលោកនូវការខាតបង់ដ៏ធំធេង ដោយសារតែពួកអ្នកបានបោះបង់សាសនាដ៏ត្រឹមត្រូវដែលអល់ឡោះបានចង្អុលបង្ហាញពួកអ្នក ហើយវិលត្រឡប់ទៅកាន់សាសនាដែលវង្វេងនោះវិញ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من حكمة الله وقدرته أن قَلَّبهم على جنوبهم يمينًا وشمالًا بقدر ما لا تفسد الأرض أجسامهم، وهذا تعليم من الله لعباده.
• ក្នុងចំណោមគតិបណ្ឌិតរបស់អល់ឡោះ និងអានុភាពរបស់ទ្រង់ គឺទ្រង់បានប្រែខ្លួនរបស់ពួកគេម្តងទៅខាងស្ដាំ និងម្តងទៅខាងឆ្វេង ដើម្បីកុំឲ្យដីបំផ្លាញរាងកាយរបស់ពួកគេ ហើយនេះគឺការបង្រៀនមួយពីអល់ឡោះចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។
• جواز اتخاذ الكلاب للحاجة والصيد والحراسة.
• انتفاع الإنسان بصحبة الأخيار ومخالطة الصالحين حتى لو كان أقل منهم منزلة، فقد حفظ ذكر الكلب لأنه صاحَبَ أهل الفضل.
• មនុស្សលោកគួរទាញយកផលប្រយោជន៍តាមរយៈការសពគប់មិត្តល្អៗ និងតាមរយៈការនៅជាមួយនឹងមនុស្សដែលល្អត្រឹមត្រូវ ទោះបីជាមនុស្សល្អទាំងនោះមានឋានៈទាបជាងពួកគេក៏ដោយ។ ពិតណាស់ អល់ឡោះបានរំលឹកអំពីសត្វឆ្កែ(នៅក្នុងវាក្យខណ្ឌខាងលើ) ដោយសារតែវានៅជាមួយមនុស្សល្អ។
وَكَذَٰلِكَ أَعۡثَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ لِيَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَأَنَّ ٱلسَّاعَةَ لَا رَيۡبَ فِيهَآ إِذۡ يَتَنَٰزَعُونَ بَيۡنَهُمۡ أَمۡرَهُمۡۖ فَقَالُواْ ٱبۡنُواْ عَلَيۡهِم بُنۡيَٰنٗاۖ رَّبُّهُمۡ أَعۡلَمُ بِهِمۡۚ قَالَ ٱلَّذِينَ غَلَبُواْ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِمۡ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيۡهِم مَّسۡجِدٗا
ហើយដូចដែលយើងបានធ្វើនូវរឿងដ៏អស្ចារ្យចំពោះពួកគេ ដែលជាការបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាពរបស់យើង ដូចជាការឲ្យពួកគេដេកលង់លក់អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ និងធ្វើឲ្យពួកគេភ្ញាក់ឡើងវិញបន្ទាប់ពីនោះដែរ យើងបានលាតត្រដាងរឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេដល់អ្នកដែលរស់នៅក្នុងទីក្រុងរបស់ពួកគេ ដើម្បីឲ្យអ្នកដែលរស់នៅក្នុងទីក្រុងរបស់ពួកគេនោះដឹងថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ការសន្យារបស់អល់ឡោះដែលថានឹងជួយដល់បណ្តាអ្នកមានជំនឿ និងការពង្រស់(ពួកគេ)ឲ្យរស់ឡើងវិញនោះ គឺជាការពិត ហើយថ្ងៃបរលោក គឺនឹងមកដល់(យ៉ាងពិតប្រាកដ)ដោយគ្មានការសង្ស័យឡើយ។ ហើយនៅពេលដែលរឿងរ៉ាវរបស់ក្រុមដែលនៅក្នុងរូងភ្នំនោះបានលាតត្រដាង ហើយពួកគេបានស្លាប់អស់ហើយនោះ ពេលនោះអ្នកដែលបានដឹងរឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេក៏បានខ្វែងគំនិតគ្នា ថាតើពួកគេ(ពួកអ្នកដែលរស់នៅក្នុងទីក្រុង)គួរធ្វើអ្វីចំពោះបញ្ហារបស់ពួកគេ(អ្នកដែលនៅក្នុងរូងភ្នំនោះ)? ក្រុមមួយក្នុងចំណោមពួកគេបាននិយាយថាៈ ចូរពួកអ្នកសាងសង់សំណង់មួយនៅលើមាត់រូងភ្នំរបស់ពួកគេ ដើម្បីបិទបាំងនិងការពារពួកគេ។ ម្ចាស់របស់ពួកគេដឹងបំផុតពីស្ថានភាពរបស់ពួកគេ ហើយស្ថានភាពរបស់ពួកគេ(ពួកដែលរស់នៅក្នុងរូងភ្នំ) គឺមានតែទ្រង់ប៉ុណ្ណោះដែលដឹង។ តែក្រុមដែលមានឥទ្ធិពលក្នុងចំណោមអ្នកដែលគ្មានចំណេះដឹង និងមិនមានអំណះអំណាងត្រឹមត្រូវនោះបាននិយាយថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើងនឹងយកកន្លែងរបស់ពួកអ្នកធ្វើជាម៉ាស្ជិទសម្រាប់ធ្វើការគោរពសក្ការៈ ដើម្បីជាការលើកតម្កើងដល់ពួកគេ និងជាការរំលឹក(កុំឲ្យគេភ្លេច)ពីកន្លែងរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَيَقُولُونَ ثَلَٰثَةٞ رَّابِعُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ وَيَقُولُونَ خَمۡسَةٞ سَادِسُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ رَجۡمَۢا بِٱلۡغَيۡبِۖ وَيَقُولُونَ سَبۡعَةٞ وَثَامِنُهُمۡ كَلۡبُهُمۡۚ قُل رَّبِّيٓ أَعۡلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعۡلَمُهُمۡ إِلَّا قَلِيلٞۗ فَلَا تُمَارِ فِيهِمۡ إِلَّا مِرَآءٗ ظَٰهِرٗا وَلَا تَسۡتَفۡتِ فِيهِم مِّنۡهُمۡ أَحَدٗا
ពួកដែលជជែកវែកញែកពីចំនួនរបស់ពួកគេ(ពួកអ្នកដែលនៅក្នុងរូងភ្នំ)មួយចំនួននឹងនិយាយថាៈ ពួកគេ(អ្នកនៅក្នុងរូងភ្នំ) មានគ្នាបីនាក់ ទីបួនគឺឆ្កែរបស់ពួកគេ ហើយអ្នកខ្លះទៀតបាននិយាយថាៈ ពួកគេមានគ្នាប្រាំនាក់ ទីប្រាំមួយគឺឆ្កែរបស់ពួកគេ។ ក្រុមទាំងពីរនេះ តាមពិតទៅពួកគេគ្រាន់តែនិយាយទៅតាមការគិតឃើញ(របស់ពួកគេ)តែប៉ុណ្ណោះដោយគ្មានភស្តុតាងនិងអំណះអំណាងអ្វីមកបញ្ជាក់នោះឡើយ។ ហើយអ្នកខ្លះទៀតបាននិយាយថាៈ ពួកគេមានគ្នាប្រាំពីរនាក់ ទីប្រាំបីគឹឆ្កែរបស់ពួកគេ។ ចូអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលថាៈ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំដឹងបំផុតពីចំនួនរបស់ពួកគេ។ គ្មានអ្នកណាម្នាក់អាចដឹងពីចំនួន(ពិតប្រាកដ)របស់ពួកគេឡើយ លើកលែងតែមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះដែលអល់ឡោះប្រាប់ឲ្យពួកគេបានដឹងពីចំនួនពួកគេ(អ្នកនៅក្នុងរូងភ្នំ)។ ហេតុនេះ ចូរអ្នកកុំជជែកដេញដោលគ្នាអំពីចំនួនរបស់ពួកគេ និងពីស្ថានភាពរបស់ពួកគេជាមួយពួកអះលីគីតាប(ពួកយូដានិងពួកណាសរ៉នី) និងអ្នកផ្សេងពីពួកគេទៀតឲ្យសោះ លើកលែងតែការដេញដោលនោះ គឺជាការដេញដោលដែលមានភស្តុតាងច្បាស់លាស់ ពុំមែនស៊ីជម្រៅនោះឡើយ ដោយជជែកដេញដោលត្រឹមតែអ្វីដែលគេបានវ៉ាហ៊ីឲ្យអ្នកអំពីរឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេបានហើយ។ ហើយចូរអ្នកកុំសួរនរណាម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកគេ(ពួកអះលីគីតាប)អំពីរឿងរ៉ាវលម្អិតរបស់ពួកគេ(អ្នកដែលនៅក្នុងរូងភ្នំ) ព្រោះពួកគេមិនបានដឹងពីរឿងនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَقُولَنَّ لِشَاْيۡءٍ إِنِّي فَاعِلٞ ذَٰلِكَ غَدًا
ហើយចូរអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)កុំនិយាយពីបំណងអ្វីដែលអ្នកចង់ធ្វើវានៅថ្ងៃស្អែកថាៈ “ពិតណាស់ ខ្ញុំនឹងធ្វើរឿងនេះនៅថ្ងៃស្អែក” ឲ្យសោះ ព្រោះថាអ្នកមិនដឹងទេថា តើអ្នកពិតជានឹងបានធ្វើវា(នៅថ្ងែស្អែក)ពិតមែនឬអត់នោះទេ? ហើយនេះ ក៏ជាការណែនាំសម្រាប់ជនមូស្លីមទាំងអស់ផងដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ وَٱذۡكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَهۡدِيَنِ رَبِّي لِأَقۡرَبَ مِنۡ هَٰذَا رَشَدٗا
លើកលែងតែអ្នកភ្ជាប់បំណងដែលអ្នកចង់ធ្វើវា(នៅថ្ងៃស្អែក)នោះទៅនឹងចេតនារបស់អល់ឡោះដោយអ្នកពោលថាៈ “ថ្ងៃស្អែក ខ្ញុំនឹងធ្វើវា អ៊ិនស្ហាអល់ឡោះ (ប្រសិនបើអល់ឡោះមានចេតនា)”។ ហើយចូរអ្នករំលឹកចំពោះម្ចាស់របស់អ្នកដោយពោលថាៈ អ៊ិនស្ហាអល់ឡោះ(ប្រសិនបើអល់ឡោះមានចេតនា) ប្រសិនបើអ្នកភ្លេចពោលវា។ ហើយចូរអ្នកពោលថាៈ សង្ឃឹមថាម្ចាស់របស់ខ្ញុំនឹងផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញដល់ខ្ញុំនូវមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវដែលជិតជាងនេះទៅទៀត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَبِثُواْ فِي كَهۡفِهِمۡ ثَلَٰثَ مِاْئَةٖ سِنِينَ وَٱزۡدَادُواْ تِسۡعٗا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلِ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثُواْۖ لَهُۥ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ أَبۡصِرۡ بِهِۦ وَأَسۡمِعۡۚ مَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِيّٖ وَلَا يُشۡرِكُ فِي حُكۡمِهِۦٓ أَحَدٗا
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលថាៈ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដឹងបំផុតនូវរយៈពេលដែលពួកគេបានដេកនៅក្នុងរូងភ្នំរបស់ពួកគេនោះ ហើយជាការពិតណាស់ ទ្រង់បានបញ្ជាក់ប្រាប់ពួកយើងអំពីថេរវេលា ឬក៏រយៈពេលនៃការដេករបស់ពួកគេនៅក្នុងនោះ(រូងភ្នំ)។ ដូច្នេះ គ្មានពាក្យសម្ដីរបស់នរណាម្នាក់(ដែលត្រឹមត្រូវ)បន្ទាប់ពីបន្ទូលរបស់អល់ឡោះឡើយ។ ប្រការអាថ៌កំបាំងទាំងអស់ដែលនៅលើមេឃជាច្រើនជាន់និងនៅលើផែន ទាំងការបង្កើតនិងចំណេះដឹង គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់តែមួយគត់។ ទ្រង់មហាឃើញបំផុត ដោយទ្រង់ឃើញរាល់អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងទាំងអស់។ ហើយទ្រង់មហាលឺបំផុត ដោយទ្រង់អាចស្ដាប់ឮរាល់អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងទាំងអស់។ ពួកគេគ្មានអ្នកគាំពារណាម្នាក់ដែលគាំពារកិច្ចការរបស់ពួកគេក្រៅពីទ្រង់ឡើយ ហើយទ្រង់ក៏មិនយកអ្នកណាម្នាក់មកចូលរួមជាដៃគូក្នុងការសម្រេចបទបញ្ញត្តិរបស់ទ្រង់នោះដែរ។ ពិតណាស់ ទ្រង់តែមួយគត់ដែលជាអ្នកសម្រេច(ចំពោះបទបញ្ញត្តិគ្រប់យ៉ាង)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَۖ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَلَن تَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلۡتَحَدٗا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)សូត្រ និងអនុវត្តនូវអ្វីដែលអល់ឡោះបានផ្ដល់វ៉ាហ៊ីមកឲ្យអ្នកនៃគម្ពីរគួរអានចុះ។ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់អាចប្ដូរពាក្យបន្ទូលរបស់ទ្រង់បានឡើយ ពីព្រោះវាគឺជាពាក្យពេចន៍ដែលត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌បំផុត។ ហើយអ្នកនឹងមិនអាចស្វែងរកកន្លែងជ្រកកោនដែលអ្នកអាចជ្រកកោនបានក្រៅពីឆ្ពោះទៅកាន់ទ្រង់នោះឡើយ ហើយអ្នកក៏មិនអាចស្វែងរកអ្នកដែលអាចជួយបញ្ចៀស(ពីប្រការអាក្រក់)ដែលអ្នកអាចសុំការបញ្ចៀសតាមរយៈគេក្រៅពីទ្រង់នោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• اتخاذ المساجد على القبور، والصلاة فيها، والبناء عليها؛ غير جائز في شرعنا.
• ការសាងសង់ម៉ាស្ជិទនៅលើផ្នូរ ការប្រតិបត្តិសឡាតនៅក្នុងវា និងការសាងសង់សំណង់នានានៅលើវា គឺមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតនោះឡើយនៅក្នុងច្បាប់ឥស្លាមរបស់យើង។
• في القصة إقامة الحجة على قدرة الله على الحشر وبعث الأجساد من القبور والحساب.
• នៅក្នុងរឿងរ៉ាវរបស់អ្នកដែលនៅក្នុងរូងភ្នំ គឺជាអំណះអំណាងមួយដែលបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ក្នុងការប្រមូលផ្ដុំ(មនុស្សលោក) ការពង្រស់មនុស្សស្លាប់ឲ្យក្រោកចេញពីផ្នូរឡើងវិញ និងការជំនុំជម្រះពួកគេ។
وَٱصۡبِرۡ نَفۡسَكَ مَعَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥۖ وَلَا تَعۡدُ عَيۡنَاكَ عَنۡهُمۡ تُرِيدُ زِينَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَا تُطِعۡ مَنۡ أَغۡفَلۡنَا قَلۡبَهُۥ عَن ذِكۡرِنَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ وَكَانَ أَمۡرُهُۥ فُرُطٗا
ចូរអ្នកប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងការរាប់អានជាមួយនឹងអ្នកដែលគោរពសក្ការៈ និងអ្នកដែលបួងសួងពីម្ចាស់របស់ពួកគេ(ដែលតែងតែបួងសួងសុំពីទ្រង់)ទាំងព្រឹកទាំងល្ងាច ដោយមានចិត្តស្មោះចំពោះទ្រង់។ ចូរអ្នកកុំមើលរំលងពួកគេដោយចង់រាប់អានតែជាមួយអ្នកមាន(ទ្រព្យ) និងអ្នកដែលមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ឲ្យសោះ។ ហើយចូរអ្នកកុំធ្វើតាមអ្នកដែលយើងបានធ្វើឲ្យចិត្តរបស់គេ(ព្រងើយកន្តើយ)មិនយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការរំលឹកមកចំពោះយើងដោយយើងបានបោះត្រាភ្ជិតទៅលើដួងចិត្តរបស់គេ ដោយគេបានប្រើអ្នកឲ្យយកអ្នកក្រីក្រចេញពីកន្លែងជួបជុំរបស់អ្នក ហើយគេឲ្យតម្លៃលើទំនើងចិត្តរបស់គេជាងការគោរពប្រតិបត្តិ្តចំពោះម្ចាស់របស់គេឲ្យសោះ។ ហើយទង្វើរបស់គេបានក្លាយទៅជាអសារបង់ទៅហើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقُلِ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَن شَآءَ فَلۡيُؤۡمِن وَمَن شَآءَ فَلۡيَكۡفُرۡۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا لِلظَّٰلِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمۡ سُرَادِقُهَاۚ وَإِن يَسۡتَغِيثُواْ يُغَاثُواْ بِمَآءٖ كَٱلۡمُهۡلِ يَشۡوِي ٱلۡوُجُوهَۚ بِئۡسَ ٱلشَّرَابُ وَسَآءَتۡ مُرۡتَفَقًا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកដែលព្រងើយកន្តើយក្នុងការរំលឹកចំពោះអល់ឡោះទាំងនោះ ដោយសារតែដួងចិត្តរបស់ពួកគេមានការធ្វេសប្រហែសថាៈ អ្វីដែលខ្ញុំបាននាំមកឲ្យពួកអ្នកគឺជាការពិត ហើយវាគឺមកពីអល់ឡោះ មិនមែនមកអំពីខ្ញុំនោះទេ។ ហើយខ្ញុំមិនមែនជាអ្នកដែលទទួលយកសំណើរបស់ពួកអ្នកមកចំពោះខ្ញុំដែលស្នើឲ្យខ្ញុំបណ្ដេញបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ(ដែលទន់ខ្សោយ ក្រីក្រ)នោះទេ។ ដូច្នេះ ជនណាក្នុងចំណោមពួកអ្នកដែលមានបំណងចង់មានជំនឿនឹងការពិតមួយនេះ ចូរឲ្យគេមានជំនឿចំពោះវាចុះ ហើយគេនឹងរីករាយចំពោះការតបស្នងរបស់គេ(នៅថ្ងៃបរលោក)។ តែជនណាក្នុងចំណោមពួកអ្នកដែលមានបំណងចង់ប្រឆាំង(មិនមានជំនឿ)នឹងវា(សេចក្តីពិតទេនោះ) ចូរឲ្យគេប្រឆាំងចុះ ហើយគេនឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្មដែលកំពុងតែរង់ចាំរូបគេ(នៅថ្ងៃបរលោក)ជាមិនខាន។ ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានរៀបចំសម្រាប់ពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយបានជ្រើសរើសយកការប្រឆាំង(ភាពគ្មានជំនឿ)នោះនូវភ្លើងនរកដ៏ធំធេងដែលមានជញ្ជាំងព័ទ្ធជុំវិញពួកគេ ដោយពួកគេមិនអាចរត់ចេញពីវា(ឋាននរក)បានឡើយ។ ហើយប្រសិនបើពួកគេសុំឲ្យគេផ្ដល់ទឹកផឹកដល់ពួកគេដោយសារតែពួកគេស្រេកទឹកខ្លាំងនោះ គេនឹងផ្ដល់ទឹកឲ្យពួកគេផឹកដែលទឹកនោះប្រៀបដូចជាប្រេងដែលកំពុងពុះដ៏សែនក្តៅបំផុត ដែលធ្វើឲ្យរលាកមុខរបស់ពួកគេដោយសារតែកម្ដៅដ៏ក្ដៅរបស់វា។ គ្រឿងផឹកដែលគេផ្ដល់ឲ្យពួកគេនោះ គឺជាគ្រឿងផឹកដ៏អាក្រក់បំផុត ពីព្រោះវាមិនបានធ្វើឲ្យពួកគេបាត់ស្រេកនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ វាធ្វើឲ្យពួកគេកាន់តែស្រេកទឹកថែមទៀត។ ហើយអណ្ដាតភ្លើងដែលឆាបឆេះស្បែករបស់ពួកគេនោះ គឺមិនរលត់ឡើយ។ ហើយឋាននរកនោះ គឺជាលំនៅឋានដ៏អាក្រក់បំផុត(របស់ពួកគេ)ដែលពួកគេនឹងស្នាក់នៅក្នុងវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجۡرَ مَنۡ أَحۡسَنَ عَمَلًا
ពិតប្រាកដណាស់ បណ្ដាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងបានសាងទង្វើកុសលនោះ សម្រាប់ពួកគេនឹងទទួលបានផលបុណ្យដ៏ធំធេង។ ជាការពិតណាស់ យើងនឹងមិនបំបាត់នូវផលបុណ្យរបស់អ្នកដែលបានសាងទង្វើកុសលនោះឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ យើងនឹងផ្ដល់ឲ្យពួកគេនូវផលបុណ្យរបស់ពួកគេយ៉ាងពេញលេញ ដោយគ្មានខ្វះនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُ يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَيَلۡبَسُونَ ثِيَابًا خُضۡرٗا مِّن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَّكِـِٔينَ فِيهَا عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِۚ نِعۡمَ ٱلثَّوَابُ وَحَسُنَتۡ مُرۡتَفَقٗا
បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿនិងបានសាងទង្វើកុសលដូចដែលបានលើកឡើងនោះ ពួកគេគឺនឹងទទួលបាននូវឋានសួគ៌អាត់និន ដោយពួកគេនឹងរស់នៅទីនោះជាអមតៈ ដែលមានទន្លេទឹកសាបជាច្រើនហូរពីក្រោមលំនៅឋានរបស់ពួកគេ។ នៅក្នុងឋានសួគ៌នោះ ពួកគេត្រូវបានតុបតែងលម្អដោយកងដៃធ្វើអំពីមាស និងស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ពណ៌បៃតងដែលធ្វើពីសូត្រម៉ដ្ឋខៃ និងសូត្រដែលក្រាស់។ ពួកគេអង្គុយផ្អែកខ្លួននៅលើគ្រែដែលត្រូវបានតុបតែងនឹងវាំងននដ៏ល្អប្រណីត។ ការតបស្នងរបស់ពួកគេ គឺជាការតបស្នងដ៏ប្រសើរបំផុត ហើយឋានសួគ៌ដែលពួកគេរស់នៅក្នុងវានោះ ក៏ជាកន្លែងដ៏ល្អប្រពៃបំផុតផងដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلٗا رَّجُلَيۡنِ جَعَلۡنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيۡنِ مِنۡ أَعۡنَٰبٖ وَحَفَفۡنَٰهُمَا بِنَخۡلٖ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُمَا زَرۡعٗا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)លើកយកបុរសពីរនាក់មកធ្វើជាឧទាហរណ៍ ៖ គឺអ្នកគ្មានជំនឿ និងអ្នកមានជំនឿ។ យើងបានប្រទានឲ្យអ្នកគ្មានជំនឿនោះនូវចម្ការចំនួនពីរ ហើយយើងបានធ្វើរបងព័ទ្ធជុំវិញចម្ការទាំងពីរនោះនឹងដើមល្មើ ព្រមទាំងយើងបានធ្វើឲ្យមានដំណាំផ្សេងៗនៅក្នុងកន្លែងទំនេរនៃចន្លោះចម្ការទាំងពីរនោះទៀតផង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كِلۡتَا ٱلۡجَنَّتَيۡنِ ءَاتَتۡ أُكُلَهَا وَلَمۡ تَظۡلِم مِّنۡهُ شَيۡـٔٗاۚ وَفَجَّرۡنَا خِلَٰلَهُمَا نَهَرٗا
ហើយចម្ការនីមួយៗបានផ្ដល់នូវផលានុផលរបស់វាជាច្រើនដូចជា ផ្លែល្មើ ទំពាំងបាយជូរ និងដំណាំផ្សេងៗ ដោយគ្មានខ្វះខាតអ្វីបន្តិចឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ វាបានផ្តល់ឲ្យគេ(ម្ចាស់ចម្ការដែលជាអ្នកគ្មានជំនឿនោះ)នូវផល(ដំណាំ)របស់វាយ៉ាងពេញលេញ។ ហើយយើង(អល់ឡោះ)បានធ្វើឲ្យមានទន្លេមួយហូរកាត់នៅចន្លោះចម្ការទាំងពីរនោះ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការស្រោចស្រពចម្ការនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَانَ لَهُۥ ثَمَرٞ فَقَالَ لِصَٰحِبِهِۦ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَنَا۠ أَكۡثَرُ مِنكَ مَالٗا وَأَعَزُّ نَفَرٗا
ហើយអ្នក(គ្មានជំនឿ)ដែលជាម្ចាស់ចម្ការទាំងពីរនោះ មានទ្រព្យសម្បត្តិនិងផលានុផលផ្សេងៗជាច្រើនទៀត។ បន្ទាប់មក គេបាននិយាយទៅកាន់មិត្តភក្តិរបស់គេដែលជាអ្នកមានជំនឿខណៈដែលគេទាំងពីរកំពុងសន្ទនាគ្នា ដើម្បីឲ្យមិត្តរបស់គេច្រណែនចំពោះគេថាៈ ខ្ញុំមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាងអ្នក មានអ្នកខ្លាំងៗជួយខ្ញុំច្រើនជាងអ្នក និងមានសាច់ញាតិដែលខ្លាំងៗជាងអ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• فضيلة صحبة الأخيار، ومجاهدة النفس على صحبتهم ومخالطتهم وإن كانوا فقراء؛ فإن في صحبتهم من الفوائد ما لا يُحْصَى.
• ឧត្តមភាពនៃការសេពគប់មិត្តល្អ និងការព្យាយាមរាប់អានពួកគេ និងចូលរួមជាមួយពួកគេ ទោះបីជាពួកគេជាអ្នកក្រីក្រក៏ដោយ។ ពិតណាស់ ការរាប់អានជាមួយពួកគេ គឺផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនឥតគណនា។
• كثرة الذكر مع حضور القلب سبب للبركة في الأعمار والأوقات.
• ការរំលឹកអល់ឡោះជាប្រចាំជាមួយនឹងវត្តមាននៃចិត្ត(យកចិត្តទុកដាក់ ផ្ដោតអារម្មណ៍នៅក្នុងការរំលឹកនោះ) ជាមូលហេតុមួយក្នុងការទទួលបាននូវពរជ័យនៅក្នុងអាយុជីវិតរបស់ពួកគេ និងក្នុងពេលវេលារបស់ពួកគេ។
• قاعدتا الثواب وأساس النجاة: الإيمان مع العمل الصالح؛ لأن الله رتب عليهما الثواب في الدنيا والآخرة.
• រូបមន្តឬគោលការណ៍ពីរដើម្បីទទួលបានផលបុណ្យ និងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការទទួលបានជោគជ័យនោះគឺៈ ការមានជំនឿ ជាមួយនឹងការសាងទង្វើកុសល ពីព្រោះអល់ឡោះបានរៀបចំនូវផលបុណ្យសម្រាប់វាទាំងពីរ ទាំងនៅក្នុងលោកិយនិងនៅថ្ងៃបរលោក។
وَدَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَهُوَ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ قَالَ مَآ أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَٰذِهِۦٓ أَبَدٗا
ហើយបុរសគ្មានជំនឿនោះបានចូលទៅក្នុងចម្ការរបស់គេ ដើម្បីបង្ហាញឲ្យគេ(មិត្តរបស់គេដែលជាអ្នកមានជំនឿនោះ)បានឃើញវា(ចម្ការ) ខណៈដែលគេជាអ្នកបំពានលើខ្លួនឯងដោយភាពគ្មានជំនឿ និងដោយការមានមោទនភាព ដោយគេ(បុរសគ្មានជំនឿ)បាននិយាយថាៈ ខ្ញុំមិនគិតថា ចម្ការដែលអ្នកកំពុងតែឃើញនេះនឹងត្រូវវិនាសអន្តរាយឡើយ ដោយសារតែខ្ញុំបានធ្វើរឿងជាច្រើនដើម្បីការពារវាឲ្យនៅគង់វង្ស។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةٗ وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهَا مُنقَلَبٗا
ហើយខ្ញុំក៏មិនគិតថា ថ្ងៃបរលោកនឹងកើតឡើងនោះដែរ។ តាមពិត វា(ជីវិតលោកិយ) គឺជាជីវិតដែលនៅស្ថិតស្ថេរជារៀងររហូត។ តែប្រសិនបើវា(ថ្ងៃបរលោក)ពិតជាកើតឡើងមែននោះ នៅពេលដែលខ្ញុំត្រូវបានគេពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញ និងត្រូវបានគេឲ្យវិលត្រឡប់ទៅកាន់ម្ចាស់របស់ខ្ញុំវិញនោះ ខ្ញុំពិតជានឹងទទួលបាននូវអ្វីដែលល្អប្រសើរជាងចម្ការរបស់ខ្ញុំនេះទៅទៀត ពីព្រោះការដែលខ្ញុំក្លាយជាអ្នកមាននៅក្នុងលោកិយនេះ ចាំបាច់ខ្ញុំត្រូវតែក្លាយជាអ្នកមានទៀតបន្ទាប់ពីការពង្រស់ឡើងវិញនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرۡتَ بِٱلَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلٗا
មិត្តភក្តិរបស់គេដែលជាអ្នកមានជំនឿនោះក៏បានតបទៅកាន់គេ(អ្នកគ្មានជំនឿ)វិញ ដោយគេបាននិយាយថាៈ តើអ្នកប្រឆាំងនឹងអ្នកដែលបានបង្កើតឪពុករបស់អ្នក គឺព្យាការីអាហ្ទាំ អំពីដី បន្ទាប់មក បានបង្កើតអ្នកពីទឹកកាម បន្ទាប់មកទៀត បានធ្វើឲ្យអ្នកក្លាយជាមនុស្សប្រុស និងបានធ្វើឲ្យអយៈយវៈរបស់អ្នកមានភាពសមសួន ព្រមទាំងបានធ្វើឲ្យអ្នកមានរូបរាងពេញលេញ(ជាមនុស្ស)ឬ? ពិតណាស់ អ្នកដែលមានសមត្ថភាពធ្វើរឿងទាំងអស់នោះ ក៏ជាអ្នកដែលមានសមត្ថភាពក្នុងការពង្រស់អ្នកឲ្យរស់ឡើងវិញដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّٰكِنَّا۠ هُوَ ٱللَّهُ رَبِّي وَلَآ أُشۡرِكُ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
ប៉ុន្តែចំពោះខ្ញុំវិញ ខ្ញុំមិននិយាយដូចសម្ដីរបស់អ្នកដែលអ្នកបាននិយាយនោះឡើយ តែខ្ញុំនឹងនិយាយថាៈ ទ្រង់គឺអល់ឡោះដែលជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំ ជាអ្នកដែលប្រោសប្រទាននូវឧបការគុណជាច្រើនរបស់ទ្រង់មកឲ្យពួកយើង ហើយខ្ញុំនឹងមិនយកអ្នកណាម្នាក់មកធ្វើជាដៃគូរួមជាមួយទ្រង់នៅក្នុងការគោរពសក្ការៈនោះឡើយ។ជាមួយទ្រង់នៅក្នុងការគោរពសក្ការៈ(ចំពោះទ្រង់)នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡلَآ إِذۡ دَخَلۡتَ جَنَّتَكَ قُلۡتَ مَا شَآءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِۚ إِن تَرَنِ أَنَا۠ أَقَلَّ مِنكَ مَالٗا وَوَلَدٗا
ហេតុអ្វីបានជានៅពេលដែលអ្នកចូលទៅក្នុងចម្ការរបស់អ្នក អ្នកមិនសូត្រថា ៖ مَا شَاءَ اللهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ (អ្វីដែលអល់ឡោះមានចេតនា គឺគ្មានឥទ្ធិពលណាក្រៅពីអល់ឡោះឡើយ)? ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់គឹជាអ្នកដែលធ្វើនូវអ្វីៗដែលទ្រង់មានចេតនា ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលខ្លាំងពូកែ ប្រសិនបើអ្នកឃើញខ្ញុំក្រជាងអ្នក និងមានកូនចៅតិច(ជាងអ្នក)នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَعَسَىٰ رَبِّيٓ أَن يُؤۡتِيَنِ خَيۡرٗا مِّن جَنَّتِكَ وَيُرۡسِلَ عَلَيۡهَا حُسۡبَانٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَتُصۡبِحَ صَعِيدٗا زَلَقًا
ពិតណាស់ខ្ញុំរំពឹងថា អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងប្រទានឲ្យខ្ញុំនូវអ្វីផ្សេងដែលល្អប្រសើរជាងចម្ការរបស់អ្នកទៅទៀត ហើយទ្រង់នឹងបញ្ជូនទណ្ឌកម្មពីលើមេឃទៅបំផ្លាញចម្ការរបស់អ្នក។ ពេលនោះ ចម្ការរបស់អ្នកនឹងក្លាយទៅជាដីដែលគ្មានរុក្ខជាតិដុះ ដែលគ្មានអ្នកចង់ដើរកាត់ជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِۦ فَأَصۡبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيۡهِ عَلَىٰ مَآ أَنفَقَ فِيهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُشۡرِكۡ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
ហើយអ្វីដែលអ្នកមានជំនឿរំពឹងទុក(ថាវានឹងកើតឡើង)នោះ គឺបានកើតឡើងយ៉ាងពិតប្រាកដមែន ដោយភោគផលនៃចម្ការរបស់អ្នកគ្មានជំនឿនោះត្រូវបានវិនាសអន្តរាយ។ ពេលនោះ បុរសគ្មានជំនឿនោះបានទះដៃទាំងពីររបស់ខ្លាំងៗដោយសារការសោកស្ដាយចំពោះការដែលគេបានចំណាយទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គេយ៉ាងច្រើនក្នុងការដាំដុះចម្ការនោះ ខណៈដែលជន្លង់ដែលគេប្រើសម្រាប់ទល់មែកទំពាំងបាយជូរក្នុងចម្ការនោះបានដួលរលំអស់ ហើយគេបាននិយាយថាៈ ឱអនិច្ចារូបខ្ញុំ! ខ្ញុំគួរតែមានជំនឿនឹងម្ចាស់របស់ខ្ញុំតែមួយគត់ ដោយខ្ញុំមិនយកអ្នកណាម្នាក់មកធ្វើជាដៃគូជាមួយទ្រង់នៅក្នុងការគោរពសក្ការៈឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمۡ تَكُن لَّهُۥ فِئَةٞ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مُنتَصِرًا
ហើយគ្មានក្រុមណាមួយអាចរារាំងទណ្ឌកម្មមិនឲ្យកើតឡើងលើបុរសដែលគ្មានជំនឿនោះបានឡើយ ខណៈដែល(ពីមុន)គេធ្លាប់មានមោទនភាពនឹងក្រុមរបស់គេ(ថាពួកគេនឹងជួយដល់រូបគេ) ហើយគេក៏មិនអាចរារាំងការបំផ្លាញរបស់អល់ឡោះចំពោះចម្ការរបស់ខ្លួនបាននោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هُنَالِكَ ٱلۡوَلَٰيَةُ لِلَّهِ ٱلۡحَقِّۚ هُوَ خَيۡرٞ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ عُقۡبٗا
នៅថ្ងៃនោះ(ថ្ងៃបរលោក) សិទ្ធិអំណាចទាំងឡាយ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ទ្រង់ជាអ្នកប្រទានផលបុណ្យដ៏ប្រសើរបំផុតចំពោះជនណាដែលទ្រង់ស្រឡាញ់ពេញចិត្តក្នុងចំណោមបណ្ដាអ្នកដែលមានជំនឿ ដោយទ្រង់នឹងប្រទានផលបុណ្យទ្វេដងដល់ពួកគេ ហើយលទ្ធផលចុងក្រោយដ៏ប្រសើរបំផុត គឺសម្រាប់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ فَأَصۡبَحَ هَشِيمٗا تَذۡرُوهُ ٱلرِّيَٰحُۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ مُّقۡتَدِرًا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)លើកជាឧទាហរណ៍មួយសម្រាប់ពួកដែលឈ្លក់វង្វេងនឹងលោកិយ។ ជាការពិតណាស់ លោកិយនេះនឹងបាត់បង់ ហើយនឹងដល់ទីបញ្ចប់យ៉ាងរហ័ស គឺប្រៀបដូចជាទឹកភ្លៀងដែលយើងបានបញ្ចុះវាពីលើមេឃ ហើយរុក្ខជាតិទាំងឡាយក៏បានដុះចេញមកចម្រុះគ្នាដោយសារទឹកភ្លៀងនោះ។ ក្រោយមក ដំណាំទាំងនោះក៏បានក្លាយជាក្រៀមស្វិត ហើយខ្យល់ក៏បានបក់បោកវាទៅកាន់កន្លែងមួយផ្សេងទៀត។ ពេលនោះ ដីក៏បានប្រែក្លាយទៅជាសភាពដូចដើម(ដែលគ្មានរុក្ខជាតិសោះ)។ ហើយអល់ឡោះមានអានុភាពលើអ្វីៗទាំងអស់ ដោយគ្មានអ្វីមួយដែលទ្រង់អសមត្ថភាពឡើយ។ ដូចនេះ ទ្រង់ធ្វើឲ្យរស់រានមានជីវិតនូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនា និងធ្វើឲ្យស្លាប់(វិនាសអន្តរាយ)នូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• على المؤمن ألا يستكين أمام عزة الغني الكافر، وعليه نصحه وإرشاده إلى الإيمان بالله، والإقرار بوحدانيته، وشكر نعمه وأفضاله عليه.
• ចំពោះអ្នកមានជំនឿមិនត្រូវបន្ទន់ខ្លួន ឬដាក់ខ្លួននៅចំពោះមុខពួកគ្មានជំនឿដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិ និងមានអំណាចនោះទេ តែចាំបាច់លើគេត្រូវផ្តល់ការណែនាំដល់គេ និងចង្អុលបង្ហាញគេឲ្យមានជំនឿនឹងអល់ឡោះ និងឲ្យគេទទួលស្គាល់ពីភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់ទ្រង់ ហើយនិងដឹងគុណចំពោះឧបការគុណ និងការប្រោសប្រទានរបស់ទ្រង់ចំពោះគេ។
• ينبغي لكل من أعجبه شيء من ماله أو ولده أن يضيف النعمة إلى مُولِيها ومُسْدِيها بأن يقول: ﴿ما شاءَ اللهُ لا قُوَّةَ إلَّا بِاللهِ﴾.
• គប្បីលើរាល់ៗបុគ្គលដែលមានអ្វីមួយធ្វើឲ្យគេភ្ញាក់ផ្អើល ដូចជាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គេ និងកូនចៅរបស់គេនោះ គឺត្រូវប្រគល់ ឬបង្វិលឧបការគុណនោះទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់វិញដោយសូត្រថាៈ مَا شَاءَ اللهُ لَا قُوَّةَ لِأَحَدٍ إِلَّا بِاللهِ ដែលមានន័យថាៈ អ្វីៗដែលអល់ឡោះមានចេតនាគឺគ្មានឥទ្ធិពលណាម្នាក់ក្រៅពីអល់ឡោះឡើយ។
ٱلۡمَالُ وَٱلۡبَنُونَ زِينَةُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ أَمَلٗا
ទ្រព្យសម្បត្តិនិងកូនចៅ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមប្រការដែលជាគ្រឿងតុបតែងលម្អនៅក្នុងជីវិតលោកិយ ហើយទ្រព្យសម្បត្តិ នឹងគ្មានផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីឡើយនៅថ្ងៃបរលោក លុះត្រាតែវាត្រូវបានគេចំណាយទៅលើអ្វីដែលអល់ឡោះពេញចិត្ត។ ហើយទង្វើ និងពាក្យសម្តីទាំងឡាយដែលជាការពេញចិត្តចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ គឺជាផលបុណ្យដ៏ល្អប្រសើរជាងគ្រឿងលម្អដែលមាននៅក្នុងលោកិយទៅទៀត ហើយវាជាក្ដីសង្ឃឹមដ៏ល្អប្រពៃដែលមនុស្សប្រាថ្នា ពីព្រោះគ្រឿងលម្អនៃលោកិយនេះ គឺមិនឋិតថេរនោះទេ តែផលបុណ្យនៃទង្វើនិងពាក្យសម្ដីទាំងឡាយដែលជាការពេញចិត្តចំពោះអល់ឡោះនោះ គឺនៅឋិតឋេរជានិច្ច។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَوۡمَ نُسَيِّرُ ٱلۡجِبَالَ وَتَرَى ٱلۡأَرۡضَ بَارِزَةٗ وَحَشَرۡنَٰهُمۡ فَلَمۡ نُغَادِرۡ مِنۡهُمۡ أَحَدٗا
ហើយចូរអ្នកចងចាំ នៅថ្ងៃដែលយើងធ្វើឲ្យភ្នំទាំងឡាយរសាត់ចេញពីកន្លែងរបស់វា ហើយអ្នកនឹងឃើញផែនដីរាបស្មើយ៉ាងច្បាស់ ដោយសារតែគ្មានភ្នំ គ្មានដើមឈើ និងគ្មានសំណង់អាគារនានានៅលើវាទៀតឡើយ។ ហើយយើងនឹងប្រមូលផ្ដុំម៉ាខ្លូកទាំងអស់ដោយមិនបន្សល់ទុកនរណាម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកគេឡើយ លើកលែងតែយើងពង្រស់គេឡើងវិញទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعُرِضُواْ عَلَىٰ رَبِّكَ صَفّٗا لَّقَدۡ جِئۡتُمُونَا كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةِۭۚ بَلۡ زَعَمۡتُمۡ أَلَّن نَّجۡعَلَ لَكُم مَّوۡعِدٗا
ហើយមនុស្សលោកទាំងអស់បានបង្ហាញខ្លួនជាជួរៗនៅចំពោះមុខម្ចាស់របស់អ្នក ដើម្បីទ្រង់នឹងធ្វើការជំនុំជម្រះពួកគេ។ ហើយទ្រង់បានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ជាការពិតណាស់ ពួកអ្នកបានមកជួបយើងម្នាក់ៗឯង ដោយអាក្រាតកាយ និងមិនខតាន់(មិនកាត់ស្បែកចុងអង្គជាតិ)ឡើយ ដូចពេលដែលយើងបានបង្កើតពួកអ្នកលើកដំបូងដូច្នោះដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកអ្នកបានគិតថា ពិតប្រាកដណាស់ ពួកអ្នកនឹងមិនត្រូវបានគេពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញឡើយ ហើយ(គិតថា)យើងនឹងមិនកំណត់ពេលវេលា និងទីកន្លែងមួយដែលយើងនឹងតបស្នងពួកអ្នកចំពោះទង្វើរបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកបានសាងនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَوُضِعَ ٱلۡكِتَٰبُ فَتَرَى ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَٰوَيۡلَتَنَا مَالِ هَٰذَا ٱلۡكِتَٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحۡصَىٰهَاۚ وَوَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرٗاۗ وَلَا يَظۡلِمُ رَبُّكَ أَحَدٗا
ហើយសៀវភៅកំណត់ត្រាទង្វើនានាត្រូវបានគេដាក់(បង្ហាញពួកគេ)។ ពេលនោះ គឺមានអ្នកដែលទទួលយកសៀវភៅកំណត់ត្រាទង្វើរបស់គេនោះដោយដៃខាងស្តាំ(គឺអ្នកមានជំនឿ) និងមានអ្នកដែលទទួលយកសៀវភៅកំណត់ត្រាទង្វើរបស់គេដោយដៃខាងឆ្វេង(គឺពួកគ្មានជំនឿ)។ ហើយអ្នក(ឱមនុស្សលោក)នឹងឃើញពួកគ្មានជំនឿមានការភ័យខ្លាចនូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងសៀវភៅកំណត់ត្រាទង្វើរបស់ពួកគេ ព្រោះពួកគេដឹងថា អ្វីដែលពួកគេបានសាងពីមុនមក(នៅក្នុងលោកិយ)នោះ គឺជាការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្តល្មើស ហើយពួកគេនឹងនិយាយថាៈ វិនាសអន្តរាយ និងគ្រោះធំហើយពួកយើង! តើនេះជាសៀវភៅកំណត់ហេតុអ្វីទៅបានជាវាមិនបោះបង់នូវទង្វើណាមួយរបស់យើង មិនថាតូចឬធំនោះទេ លើកលែងតែវាសុទ្ធតែបានរក្សា(កត់ត្រាទុក)ទាំងអស់ដូច្នេះ! ហើយពួកគេបានឃើញនៅចំពោះមុខ(ពួកគេ)នូវអ្វីដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងជីវិតលោកិយរបស់ពួកគេនៃទង្វើបាបកម្មនោះ គឺត្រូវបានគេកត់ត្រាទុកយ៉ាងច្បាស់លាស់(នៅក្នុងសៀវភៅកំណត់ត្រានោះ)។ ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនបំពានលើនរណាម្នាក់នោះឡើយ។ ដូចនេះ ទ្រង់មិនដាក់ទណ្ឌកម្មនរណាម្នាក់ដោយរូបគេគ្មានបាបកម្មនោះទេ ហើយទ្រង់ក៏មិនធ្វើឲ្យអ្នកដែលគោរពប្រតិបត្តិ(ចំពោះទ្រង់)នោះ បាត់បង់ផលបុណ្យនៃការប្រតិបត្តិរបស់គេ(ចំពោះទ្រង់)បន្តិចណានោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَهُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢۚ بِئۡسَ لِلظَّٰلِمِينَ بَدَلٗا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ចងចាំ នៅពេលដែលយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់ម៉ាឡាអ៊ីកាត់ថាៈ “ចូរពួកអ្នកក្រាបស៊ូជូតចំពោះព្យាការីអាហ្ទាំ ជាការស៊ូជូតស្វាគមន៍(ចំពោះគេ)”។ ពេលនោះ ពួកគេទាំងអស់ក៏បានក្រាបស៊ូជូតចំពោះគេ ដោយអនុវត្តតាមបទបញ្ជានៃម្ចាស់របស់ពួកគេ លើកលែងតែអ៊ីព្លិសប៉ុណ្ណោះដែលស្ថិតក្នុងចំណោមពួកជិន និងមិនស្ថិតក្នុងចំណោមពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់នោះទេ ដោយវាបានបដិសេធ និងក្រអឺតក្រទមមិនព្រមស៊ូជូត(ចំពោះព្យាការីអាហ្ទាំ)ឡើយ និងបានងាកចេញពីការប្រតិបត្តិតាមម្ចាស់របស់វា។ ដូច្នេះ តើពួកអ្នក(ឱមនុស្សទាំងឡាយ)យកវា(អ៊ីព្លីស) និងកូនចៅរបស់វាធ្វើជាអ្នកគាំពារក្រៅពីយើងឬ ខណៈដែលពួកវាគឹជាសត្រូវរបស់ពួកអ្នកនោះ? ដូច្នេះ តើពួកអ្នកនឹងយកសត្រូវរបស់ពួកអ្នកធ្វើជាអ្នកគាំពារចំពោះពួកអ្នកយ៉ាងដូចម្ដេចទៅ? ហើយទង្វើរបស់ពួកបំពានដែលយកស្ហៃតនធ្វើជាអ្នកគាំពារសម្រាប់ពួកគេជំនួសអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ គឺអាក្រក់បំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ مَّآ أَشۡهَدتُّهُمۡ خَلۡقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَا خَلۡقَ أَنفُسِهِمۡ وَمَا كُنتُ مُتَّخِذَ ٱلۡمُضِلِّينَ عَضُدٗا
ពួក(អ៊ីព្លិសនិងកូនចៅរបស់វា)ដែលពួកអ្នកបានយកពួកវាធ្វើជាអ្នកគាំពារក្រៅយើងទាំងនោះ ពួកវាក៏ជាខ្ញុំបម្រើ(របស់យើង)ដូចពួកអ្នកដែរ។ យើងមិនបានយកពួកគេធ្វើជាសាក្សីនៃការបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីនៅពេលដែលយើងបានបង្កើតវាទាំងពីរនោះឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកវា(អ៊ីព្លិស និងកូនចៅរបស់វា)គ្មានវត្តមាននោះទេ(នៅពេលនោះ)។ ហើយយើងក៏មិនបានយកពួកវាធ្វើជាសាក្សីក្នុងការបង្កើតមួយចំនួននៃពួកគេដែរ។ ពិតណាស់ យើងគឺជាអ្នកបង្កើត និងជាអ្នករៀបចំចាត់ចែងតែមួយអង្គឯងគត់ ហើយយើងក៏មិនបានយកពួកដែលវង្វេងក្នុងចំណោមស្ហៃតនមនុស្ស និងជិនធ្វើជាអ្នកជួយដែរ ពីព្រោះយើងមហាមានលើសលប់ មិនត្រូវការជំនួយ(ពីអ្នកណា)នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَوۡمَ يَقُولُ نَادُواْ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُم مَّوۡبِقٗا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)រំលឹកដល់ពួកគេអំពីនៅថ្ងៃបរលោក នៅពេលដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានបន្ទូលទៅកាន់ពួកដែលបានធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងទ្រង់នៅក្នុងលោកិយថាៈ ចូរពួកអ្នកហៅដៃគូទាំងឡាយរបស់យើងដែលពួកអ្នកបានអះអាងថា ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេជាដៃគូរបស់យើងនោះមក សង្ឃឹមថា ពួកវានឹងជួយដល់ពួកអ្នក។ ពេលនោះ ពួកគេក៏បានហៅពួកវា ប៉ុន្តែពួកវាមិនបានឆ្លើយតបចំពោះការហៅរបស់ពួកគេនោះទេ ហើយក៏មិនបានជួយដល់ពួកគេនោះដែរ។ ហើយយើងបានបង្កើតកន្លែងវិនាសអន្តរាយមួយរវាងពួកគេនិងព្រះ(ក្លែងក្លាយ)របស់ពួកគេដែលពួកគេនឹងត្រូវវិនាសអន្តរាយជាមួយគ្នានៅក្នុងវ នោះគឺឋាននរកជើហាន់ណាំ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَرَءَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٱلنَّارَ فَظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مُّوَاقِعُوهَا وَلَمۡ يَجِدُواْ عَنۡهَا مَصۡرِفٗا
ហើយពួកមុស្ហរីគីនបានឃើញភ្លើងនរក(ផ្ទាល់នឹងភ្នែក) ហើយពួកគេជឿជាក់(ដឹង)យ៉ាងពិតប្រាកដថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេនឹងធ្លាក់ចូលទៅក្នុងវា ហើយពួកគេមិនមានកន្លែង(សុវត្ថិភាព)ណាដែលអាចគេចខ្លួនទៅកាន់វាបានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• على العبد الإكثار من الباقيات الصالحات، وهي كل عمل صالح من قول أو فعل يبقى للآخرة.
• ចាំបាច់លើខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះត្រូវបង្កើននូវទង្វើកុសលនានាដែលស្ថិតនៅគង់វង្សជានិរន្ដរ៍ ពោលគឺរាល់អំពើល្អទាំងឡាយ មិនថាតាមរយៈពាក្យសម្ដីនិងកាយវិការ ដែលផលបុណ្យរបស់វានៅគង់វង្សសម្រាប់ថ្ងៃបរលោក។
• على العبد تذكر أهوال القيامة، والعمل لهذا اليوم حتى ينجو من أهواله، وينعم بجنة الله ورضوانه.
• ចាំបាច់លើខ្ញុំបម្រើអល់ឡោះត្រូវរំលឹកពីភាពភ័យរន្ធត់នៃថ្ងៃបរលោក និងព្យាយាមសាងនូវទង្វើល្អសម្រាប់ថ្ងៃនោះដើម្បីឲ្យគេអាចរួចផុតពីភាពភ័យរន្ធត់របស់វា និងដើម្បីទទួលបានឋានសួគ៌របស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ និងទទួលបានការពេញចិត្តពីទ្រង់។
• كَرَّم الله تعالى أبانا آدم عليه السلام والجنس البشري بأجمعه بأمره الملائكة أن تسجد له في بدء الخليقة سجود تحية وتكريم.
• អល់ឡោះជាម្ចាស់បានលើកតម្កើងឪពុករបស់ពួកយើង គឺព្យាការីអាហ្ទាំ និងមនុស្សលោកទាំងអស់ ដោយទ្រង់បានបញ្ជាឲ្យម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងឡាយស៊ូជូតទៅកាន់គាត់(ព្យាការីអាហ្ទាំ)នៅក្នុងពេលចាប់ផ្ដើមនៃការបង្កើត ដែលជាការស៊ូជូតស្វាគមន៍ និងជាការលើកតម្កើង។
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٖۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ أَكۡثَرَ شَيۡءٖ جَدَلٗا
ហើយជាការពិតណាស់ យើងបានបញ្ជាក់និងបានបែងចែងយ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងគម្ពីរគួរអានដែលបានបញ្ចុះទៅលើមូហាំម៉ាត់នេះនូវឧទាហរណ៍ជាច្រើនប្រភេទ ដើម្បីឲ្យពួកគេរំលឹក និងយកវាធ្វើជាមេរៀន។ ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សលោកវិញទេ(ជាពិសេសពួកគ្មានជំនឿ)ដែលជជែកដេញដោលគ្នាអំពីរឿងដែលមិនពិតជាងអ្វីៗទាំងអស់នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّهُمۡ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ قُبُلٗا
ហើយគ្មានអ្វីដែលរារាំងរវាងពួកប្រឆាំងដែលចចេសរឹងរូស និងរវាងការមានជំនឿចំពោះអ្វីដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់បាននាំមកពីម្ចាស់របស់គេនោះទេ ហើយក៏គ្មានអ្វីដែលរារាំងរវាងពួកគេ និងការសុំការអភ័យទោសពីអល់ឡោះចំពោះបាបកម្មរបស់ពួកគេដោយសារតែខ្វះខាតនូវការពន្យល់បកស្រាយនោះដែរ ពីព្រោះគេបានលើកនូវឧទាហរណ៍ជាច្រើនដល់ពួកគេនៅក្នុងគម្ពីរគួរអាន ព្រមទាំងបាននាំមកឲ្យពួកគេនូវភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ជាច្រើន។ តាមពិត អ្វីដែលរារាំងពួកគេ(មិនឲ្យមានជំនឿ)នោះ គឺការស្នើសុំរបស់ពួកគេ(ដោយការរឹងចចេស)ដែលសុំឲ្យទណ្ឌកម្មរបស់ប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗនោះធ្លាក់ទៅលើពួកគេ និងឲ្យពួកគេបានឃើញទណ្ឌកម្មដែលគេបានសន្យាចំពោះពួកគេនោះផ្ទាល់នឹងភ្នែក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۚ وَيُجَٰدِلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّۖ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَمَآ أُنذِرُواْ هُزُوٗا
ហើយយើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារណាម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់យើងនោះទេ លើកលែងតែជាអ្នកផ្ដល់ដំណឹងរីករាយដល់ក្រុមអ្នកដែលមានជំនឿនិងគោរពប្រតិបត្តិ និងជាអ្នកដាស់តឿនព្រមានដល់ក្រុមអ្នកដែលគ្មានជំនឿនិងប្រព្រឹត្តល្មើសប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពួកគេ(អ្នកនាំសារ)មិនមានអំណាចអ្វីគ្រប់គ្រងដួងចិត្តពួកទាំងនោះឲ្យទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញនោះទេ។ ហើយពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនោះបានជជែកដេញដោលនឹងបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយ បើទោះបីជាមានភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ដល់ពួកគេយ៉ាងណាក៏ដោយ ដើម្បី(ពួកគេ)ធ្វើឲ្យប្រការមិនត្រឹមត្រូវរបស់ពួកគេបំបាត់នូវប្រការត្រឹមត្រូវដែលបានបញ្ចុះទៅលើព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ហើយពួកគេបានចាត់ទុកគម្ពីរគួរអាន និងអ្វីដែលគេបានព្រមានបន្លាចពួកគេនឹងវានោះ ជាការលេងសើចចំអកឡកឡឺយទៅវិញ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ فَأَعۡرَضَ عَنۡهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُۚ إِنَّا جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۖ وَإِن تَدۡعُهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ فَلَن يَهۡتَدُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ដែលបំពានខ្លាំងជាងអ្នកដែលត្រូវបានគេរំលឹកនូវភស្តុតាងទាំងឡាយនៃម្ចាស់របស់គេ តែគេបែរជាមិនខ្វាយខ្វល់ចំពោះអ្វីដែលមាននៅក្នុងវានៃការសន្យាដាក់ទណ្ឌកម្ម ហើយបែរចេញមិនព្រមយកវាធ្វើជាមេរៀន ព្រមទាំងបានភ្លេចនូវអ្វីដែលគេបានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងជីវិតលោកិយរបស់គេអំពីការប្រឆាំងនិងការប្រព្រឹត្តល្មើស និងមិនបានសារភាពកំហុសពីវានោះទេ។ ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានដាក់គម្របនៅលើដួងចិត្តរបស់ពួកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិដូចពួកគេនេះ ដែលរារាំងវា(ដួងចិត្តរបស់ពួកគេ)មិនឲ្យយល់ពីគម្ពីរគួរអាន និងធ្វើឲ្យត្រចៀករបស់ពួកគេថ្លង់ ដោយពួកគេមិនអាចស្ដាប់ឮវាដោយការទទួលយកនោះឡើយ។ ហើយប្រសិនបើអ្នកអំពាវនាវពួកគេទៅកាន់ការមានជំនឿនោះ ពួកគេនឹងមិនឆ្លើយតបចំពោះអ្វីដែលអ្នកអំពាវនាវពួកគេទៅកាន់វាជាដាច់ខាត ដរាបណាដួងចិត្តរបស់ពួកគេមានគម្រប(គ្របជិត) និងត្រចៀករបស់ពួកគេថ្លង់ស្តាប់មិនឮបែបនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَرَبُّكَ ٱلۡغَفُورُ ذُو ٱلرَّحۡمَةِۖ لَوۡ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُواْ لَعَجَّلَ لَهُمُ ٱلۡعَذَابَۚ بَل لَّهُم مَّوۡعِدٞ لَّن يَجِدُواْ مِن دُونِهِۦ مَوۡئِلٗا
ហើយដើម្បីកុំឲ្យព្យាការីមូហាំម៉ាត់រំពឺងចង់ឲ្យទណ្ឌកម្មធ្លាក់ទៅលើពួកប្រឆាំងភ្លាមៗ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានមានបន្ទូលទៅកាន់គាត់ថាៈ ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) គឺមហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះបាបកម្មរបស់ខ្ញុំបម្រើទ្រង់ដែលបានសារភាពកំហុស និងជាអ្នកដែលមានក្ដីមេត្តាករុណាដ៏ទូលំទូលាយ(ជ្រួតជ្រាប)លើអ្វីៗទាំងអស់។ ហើយក្នុងចំណោមក្ដីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់នោះ គឺទ្រង់ពន្យារពេល(ដាក់ទណ្ឌកម្ម)ដល់អ្នកដែលប្រព្រឹត្តល្មើស ដោយសង្ឃឹមថាពួកគេនឹងសារភាពកំហុសទៅកាន់ទ្រង់។ ពិតប្រាកដណាស់ ប្រសិនបើទ្រង់មានចេតនាចង់ដាក់ទណ្ឌកម្មពួកដែលបែរចេញទាំងនោះ ទ្រង់ពិតជានឹងដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេភ្លាមៗនៅក្នុងជីវិតលោកិយនេះជាមិនខាន ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់ជាម្ចាស់មហាអត់ធ្មត់ មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុត ដោយទ្រង់ពន្យារពេលដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេដើម្បីឲ្យពួកគេសារភាពកំហុស។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ពួកគេមានទីកន្លែងនិងពេលវេលាដែលត្រូវបានគេកំណត់យ៉ាងច្បាស់លាស់ ដែលពួកគេនឹងត្រូវបានគេតបស្នងចំពោះភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកគេ និងការងាកចេញរបស់ពួកគេ(ពីសេចក្តីពិត) ប្រសិនបើពួកគេមិនសារភាពកំហុសទេនោះ ដោយពួកគេគ្មានកន្លែងជ្រកកោនដែលពួកគេនឹងជ្រកកោនក្រៅពីឆ្ពោះទៅកាន់ទ្រង់នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰٓ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَعَلۡنَا لِمَهۡلِكِهِم مَّوۡعِدٗا
ហើយភូមិស្រុកគ្មានជំនឿដែលនៅជិតពួកអ្នកទាំងនោះ ដូចជាភូមិស្រុករបស់ក្រុមព្យាការីហ៊ូទ ភូមិស្រុករបស់ក្រុមព្យាការីសឡេះ និងភូមិស្រុករបស់ក្រុមព្យាការីស៊្ហូអែបនោះ យើងបានបំផ្លាញពួកគេនៅពេលដែលពួកគេបានបំពានលើខ្លួនឯងដោយការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្តល្មើស។ ហើយយើងបានកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់មួយដើម្បីបំផ្លាញពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبۡرَحُ حَتَّىٰٓ أَبۡلُغَ مَجۡمَعَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ أَوۡ أَمۡضِيَ حُقُبٗا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ចងចាំ នៅពេលដែលព្យាការីមូសាបាននិយាយទៅក្មេងបម្រើប្រុសរបស់គាត់គឺ យូស្ហាក់ កូនប្រុសរបស់ នូន ថាៈ ខ្ញុំនៅតែបន្តធ្វើដំណើររហូតទាល់តែខ្ញុំបានទៅដល់ចំណុចប្រសព្វនៃសមុទ្រទាំងពីរ ឬក៏ខ្ញុំត្រូវធ្វើដំណើរអស់រយៈពេលយ៉ាងយូរ(យ៉ាងណាក៏ដោយក៏មិនឈប់ដែរ) ទាល់តែខ្ញុំបានជួបនឹងខ្ញុំបម្រើ(របស់អល់ឡោះ)ដែលជាមនុស្សល្អម្នាក់(គឺព្យាការីខហ្ទៀរ) ហើយខ្ញុំនឹងរៀនសូត្រអំពីគាត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا بَلَغَا مَجۡمَعَ بَيۡنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ سَرَبٗا
ពេលនោះ គេទាំងពីរក៏បានធ្វើដំណើរ។ នៅពេលដែលគេទាំងពីរបានទៅដល់ចំណុចប្រសព្វនៃសមុទ្រទាំងពីរ គេទាំងពីរក៏បានភ្លេចត្រីរបស់ពួកគេដែលពួកគេបានយកវាធ្វើជាស្បៀងអាហារសម្រាប់ពួកគេ។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានធ្វើឲ្យត្រីនោះរស់ឡើងវិញ ហើយវាក៏បានននៀលតាមរូងចូលទៅក្នុងសមុទ្របាត់ទៅ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• عظمة القرآن وجلالته وعمومه؛ لأن فيه كل طريق موصل إلى العلوم النافعة، والسعادة الأبدية، وكل طريق يعصم من الشر.
• ភាពធំធេង ឧត្តុង្គឧត្តម និងភាពទូទៅនៃគម្ពីរគួរអាន ពីព្រោះរាល់មាគ៌ាដែលនាំទៅកាន់ចំណេះដឹងដែលមានប្រយោជន៍ និងសុភមង្គលជានិរន្តន៍ ហើយនិងមាគ៌ាទាំងឡាយដែលការពារពីប្រការអាក្រក់ គឺសុទ្ធតែមានបញ្ជាក់ប្រាប់នៅក្នុងវាទាំងអស់។
• من حكمة الله ورحمته أن تقييضه المبطلين المجادلين الحق بالباطل من أعظم الأسباب إلى وضوح الحق، وتبيُّن الباطل وفساده.
• ក្នុងចំណោមគតិបណ្ឌិតរបស់អល់ឡោះ និងក្តីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់នោះ គឺទ្រង់បានបញ្ជាក់ដល់ពួកបំពានដែលយកប្រការមិនពិតមកជជែកដេញដោលនឹងការពិតនោះ គឺស្ថិតចំណោមមូលហេតុដ៏ចម្បងដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យឃើញច្បាស់នូវការពិត និងបញ្ជាក់ពីភាពមិនត្រឹមត្រូវ និងគ្រោះថ្នាក់របស់វា។
• في الآيات من التخويف لمن ترك الحق بعد علمه أن يحال بينه وبين الحق، ولا يتمكن منه بعد ذلك، ما هو أعظم مُرَهِّب وزاجر عن ذلك.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ គឺជាការបន្លាចដល់អ្នកដែលបោះបង់សេចក្តីពិតក្រោយពីគេបានដឹងពីវាហើយនោះ គឺមិនមានអ្វីដែលរារាំងរវាងពួកគេនិងការពិតនោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនអាចធ្វើដូច្នោះបានដែរបន្ទាប់ពីពួកគេបានដឹងពីអ្វីដែលគួរឲ្យខ្លាច និងគួរឲ្យចៀសវាងអំពីវានោះ។
فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتَىٰهُ ءَاتِنَا غَدَآءَنَا لَقَدۡ لَقِينَا مِن سَفَرِنَا هَٰذَا نَصَبٗا
ហើយនៅពេលគេទាំងពីរបានធ្វើដំណើរហួសកន្លែងនោះ(ចំណុចប្រសព្វ) ព្យាការីមូសាក៏បានពោលទៅកាន់ក្មេងបម្រើប្រុសរបស់គាត់ថាៈ ចូរអ្នកយកអាហារថ្ងៃត្រង់មកឲ្យយើង។ ជាការពិតណាស់ យើងមានការនឿយហត់ជាខ្លាំងក្នុងការធ្វើដំណើររបស់យើងនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ أَرَءَيۡتَ إِذۡ أَوَيۡنَآ إِلَى ٱلصَّخۡرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ ٱلۡحُوتَ وَمَآ أَنسَىٰنِيهُ إِلَّا ٱلشَّيۡطَٰنُ أَنۡ أَذۡكُرَهُۥۚ وَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ عَجَبٗا
ក្មេងបម្រើនោះបានឆ្លើយថាៈ តើអ្នកនឹកឃើញឬទេ នៅពេលដែលពួកយើងបានសម្រាកនៅក្បែរផ្ទាំងថ្មនោះ? ពិតប្រាកណាស់ ខ្ញុំបានភ្លេចរំលឹកប្រាប់អ្នកអំពីត្រីនោះ ហើយគ្មានអ្វីដែលធ្វើឲ្យខ្ញុំភ្លេចរំលឹកប្រាប់វាដល់អ្នកក្រៅពីស្ហៃតននោះឡើយ។ ពិតណាស់ ត្រីនោះបានរស់ឡើងវិញ ហើយវាបានននៀលចូលទៅក្នុងសមុទ្រយ៉ាងចម្លែកបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ ذَٰلِكَ مَا كُنَّا نَبۡغِۚ فَٱرۡتَدَّا عَلَىٰٓ ءَاثَارِهِمَا قَصَصٗا
ព្យាការីមូសាក៏បានតបទៅកាន់ក្មេងប្រុសបម្រើរបស់គាត់វិញថាៈ នោះហើយជាអ្វី(កន្លែង)ដែលពួកយើងត្រូវការ(ស្វែងរក)។ ពិតណាស់ វាគឺជាសញ្ញាដែលបញ្ជាក់ពីកន្លែងរបស់ខ្ញុំបម្រើអល់ឡោះដែលជាមនុស្សល្អម្នាក់នោះ(ព្យាការីខហ្ទៀរ)។ ពេលនោះ គេទាំងពីរក៏បានត្រឡប់ក្រោយតាមដានជើងរបស់ពួកគេទាំងពីរវិញដើម្បីកុំឲ្យវង្វេងផ្លូវ រហូតដល់ពួកគេទាំងពីរបានទៅដល់ផ្ទាំងថ្មនោះវិញ ដែលនៅកន្លែងនោះហើយជាកន្លែងដែលត្រីននៀលចូលសមុទ្រ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَوَجَدَا عَبۡدٗا مِّنۡ عِبَادِنَآ ءَاتَيۡنَٰهُ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَعَلَّمۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّا عِلۡمٗا
ហើយនៅពេលដែលគេទាំងពីរបានទៅដល់កន្លែងដែលត្រីនោះបានបាត់ គេទាំងពីរក៏បានជួបនឹងខ្ញុំបម្រើមា្នក់ក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់យើងដ៏ល្អប្រពៃ(គឺព្យាការីខហ្ទៀរ) ដែលយើងបានផ្ដល់ឲ្យគេនូវក្ដីមេត្តាករុណាពីយើង ហើយយើងបានបង្រៀនដល់គេនូវចំណេះដឹងពីយើងដែលមនុស្សលោកមិនបានដឹង ហើយដែលវាគឺមាននៅក្នុងរឿងរ៉ាវនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ صَابِرٗا وَلَآ أَعۡصِي لَكَ أَمۡرٗا
ព្យាការីមូសាបានតបវិញថាៈ អ៊ិនស្ហាអល់ឡោះ(ប្រសិនបើអល់ឡោះមានចេតនា) អ្នកនឹងឃើញខ្ញុំជាអ្នកដែលអត់ធ្មត់ចំពោះអ្វីដែលខ្ញុំបានឃើញអំពីរាល់ទង្វើរបស់អ្នក និងជាអ្នកដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងការគោរពប្រតិបត្តិតាមអ្នក ដោយខ្ញុំនឹងមិនធ្វើខុសពីបទបញ្ជារបស់អ្នកដែលអ្នកបានបង្គាប់ប្រើខ្ញុំនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا رَكِبَا فِي ٱلسَّفِينَةِ خَرَقَهَاۖ قَالَ أَخَرَقۡتَهَا لِتُغۡرِقَ أَهۡلَهَا لَقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـًٔا إِمۡرٗا
ហើយនៅពេលគាត់ទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាចំពោះរឿងនេះរួចមក គាត់ទាំងពីរក៏បានធ្វើដំណើរទៅកាន់ឆ្នេរសមុទ្រ រហូតដល់ពួកគាត់បានជួបនឹងសំពៅមួយ ហើយគាត់ទាំងពីរក៏បានឡើងជិះលើសំពៅនោះដោយមិនអស់ថ្លៃឈ្នូលឡើយ ជាការលើកតម្កើង(របស់ម្ចាស់សំពៅ)ចំពោះព្យាការីខហ្ទៀរ។ ពេលនោះ ព្យាការីខហ្ទៀរក៏បានទម្លុះសំពៅនោះដោយបានដកយកក្តារមួយបន្ទះចេញ។ នៅពេលនោះ ព្យាការីមូសាក៏បានពោលទៅកាន់គាត់ថាៈ តើអ្នកទម្លុះសំពៅរបស់អ្នកដែលបានឲ្យពួកយើងជិះនៅលើវាដោយមិនគិតថ្លៃឈ្នួលដើម្បីឲ្យអ្នកដែលនៅលើសំពៅនេះទាំងអស់លិចលង់ឬ?! ជាការពិតណាស់ អ្នកបានធ្វើនូវរឿងមួយដ៏ធំធេង(អំពើមួយដ៏អាក្រក់)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَا تُؤَاخِذۡنِي بِمَا نَسِيتُ وَلَا تُرۡهِقۡنِي مِنۡ أَمۡرِي عُسۡرٗا
ព្យាការីមូសាបានពោលទៅកាន់ព្យាការីខហ្ទៀរវិញថាៈ សូមអ្នកកុំយកទោសពៃរ៍ខ្ញុំដោយសារតែខ្ញុំមិនបានគោរពតាមការសន្យារបស់អ្នកព្រោះតែការភ្លេចភ្លាំងអ្វី។ ហើយសូមអ្នកកុំចង្អៀតចង្អល់មកចំពោះខ្ញុំ និងកុំតឹងរ៉ឹងក្នុងការ(ឲ្យខ្ញុំ)សេពគប់ជាមួយអ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا لَقِيَا غُلَٰمٗا فَقَتَلَهُۥ قَالَ أَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا زَكِيَّةَۢ بِغَيۡرِ نَفۡسٖ لَّقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـٔٗا نُّكۡرٗا
បន្ទាប់ពីពួកគាត់ទាំងពីរបានចុះពីសំពៅ ពួកគាត់ក៏បានបន្តដំណើរដោយថ្មើរជើងតាមឆ្នេរ(សមុទ្រ)។ ពេលនោះ គាត់ទាំងពីរក៏បានឃើញក្មេងប្រុសមិនទាន់គ្រប់អាយុម្នាក់កំពុងលេងជាមួយក្មេងប្រុសឯទៀត។ នៅពេលនោះ ព្យាការីខហ្ទៀរក៏បានសម្លាប់ក្មេងប្រុសនោះ។ ព្យាការីមូសាក៏បានសួរទៅកាន់គាត់ថាៈ តើអ្នកសម្លាប់ជីវិតមនុស្សម្នាក់ដែលស្អាតស្អំមិនទាន់គ្រប់អាយុ ដោយគេគ្មានទោសពៃរ៍អ្វីសោះនោះឬ?! ជាការពិតណាស់ អ្នកបានប្រព្រឹត្តនូវអំពើមួយដែលអាក្រក់បំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• استحباب كون خادم الإنسان ذكيًّا فطنًا كَيِّسًا ليتم له أمره الذي يريده.
• أن المعونة تنزل على العبد على حسب قيامه بالمأمور به، وأن الموافق لأمر الله يُعان ما لا يُعان غيره.
• ជាការពិតណាស់ ការជួយរបស់អល់ឡោះ គឺទ្រង់ផ្តល់ឲ្យខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់អាស្រ័យទៅតាមកម្រិតនៃការគោរពប្រតិបត្តិរបស់គេចំពោះបទបញ្ជារបស់ទ្រង់ ហើយការអនុវត្តតាមបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះនោះ គេនឹងទទួលបានការជួយពីអល់ឡោះដែលអ្នកផ្សេងមិនអាចទទួលបានបែបនេះបានឡើយ។
• التأدب مع المعلم، وخطاب المتعلم إياه ألطف خطاب.
• النسيان لا يقتضي المؤاخذة، ولا يدخل تحت التكليف، ولا يتعلق به حكم.
• ការភ្លេចភ្លាំងមិនត្រូវបានគេយកទោសពៃរ៍នោះទេ ហើយក៏មិនចូលក្នុងកាតព្វកិច្ចឬការដាក់បន្ទុកនោះដែរ ហើយវាក៏មិនត្រូវបានគេវិនិច្ឆ័យនោះដែរ។
قَالَ إِن سَأَلۡتُكَ عَن شَيۡءِۭ بَعۡدَهَا فَلَا تُصَٰحِبۡنِيۖ قَدۡ بَلَغۡتَ مِن لَّدُنِّي عُذۡرٗا
ព្យាការីមូសាបានក៏បានតបថាៈ ប្រសិនបើខ្ញុំសួរ(អ្នកអំពី)អ្វីមួយបន្ទាប់ពីនេះម្ដងទៀតនោះ ចូរអ្នកចាកចេញពីខ្ញុំចុះ។ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំបានមកដល់ចំណុចចុងក្រោយនៃការអធ្យាស្រ័យចំពោះការបោះបង់ការសេពគប់ជាមួយខ្ញុំ ដោយសារតែការខ្ញុំបានធ្វើខុសនឹងបទបញ្ជារបស់អ្នកចំនួនបីដងទៅហើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَيَآ أَهۡلَ قَرۡيَةٍ ٱسۡتَطۡعَمَآ أَهۡلَهَا فَأَبَوۡاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارٗا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُۥۖ قَالَ لَوۡ شِئۡتَ لَتَّخَذۡتَ عَلَيۡهِ أَجۡرٗا
ហើយពួកគាត់ទាំងពីរ(ព្យាការីខហ្ទៀរ និងព្យាការីមូសា)ក៏បានបន្តដំណើរទៅមុខទៀត រហូតគាត់ទាំងពីរបានទៅដល់ភូមិមួយ ពួកគាត់ទាំងពីរក៏បានសុំចំណីអាហារពីអ្នកភូមិនោះ តែពួកគេបានបដិសេធមិនផ្ដល់អាហារឲ្យពួកគាត់ និងមិនបំពេញកាតព្វកិច្ចនៃការទទួលភ្ញៀវចំពោះពួកគាត់ឡើយ។ ក្រោយមក គាត់ទាំងពីរបានឃើញជញ្ជាំងមួយនៅក្នុងភូមិជិតដួលរលំ។ ពេលនោះ ព្យាការីខហ្ទៀរក៏បានធ្វើឲ្យវាត្រង់ឡើងវិញ។ នៅពេលនោះ ព្យាការីមូសាក៏បានពោលទៅកាន់ព្យាការីខហ្ទៀរថាៈ ប្រសិនបើអ្នកចង់យកថ្លៃឈ្នួលចំពោះការជួសជុលវា(ជញ្ជាំង)នោះ អ្នកអាចយកវាបាន ដោយសារតែពួកយើងត្រូវការវា ក្រោយពីពួកគេបានបដិសេធក្នុងទទួលពួកយើងជាភ្ញៀវ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَيۡنِي وَبَيۡنِكَۚ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأۡوِيلِ مَا لَمۡ تَسۡتَطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرًا
ព្យាការីខហ្ទៀរក៏បានពោលទៅកាន់ព្យាការីមូសាថាៈ ការជំទាស់របស់ខ្ញុំដោយខ្ញុំមិនយកថ្លៃឈ្នួលលើការធ្វើឲ្យជញ្ជាំងត្រង់ឡើងវិញនេះ គឺជាកន្លែងដែលពួកយើងត្រូវបែកគ្នាហើយ។ ខ្ញុំនឹងបកស្រាយប្រាប់អ្នកនូវអ្វីដែលអ្នកមិនអាចអត់ធ្មត់ចំពោះអ្វីដែលអ្នកបានឃើញខ្ញុំធ្វើវានោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمَّا ٱلسَّفِينَةُ فَكَانَتۡ لِمَسَٰكِينَ يَعۡمَلُونَ فِي ٱلۡبَحۡرِ فَأَرَدتُّ أَنۡ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَآءَهُم مَّلِكٞ يَأۡخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصۡبٗا
ចំពោះរឿងសំពៅដែលអ្នកបានជំទាស់មិនឲ្យខ្ញុំទម្លុះវានោះ ជាការពិតណាស់ វាជាកម្មសិទ្ធិរបស់អ្នកទន់ខ្សោយដែលប្រកបមុខរបរនៅលើផ្ទៃសមុទ្រ ដោយពួកគេមិនមានលទ្ធភាពអាចការពារវាបានឡើយ ហើយខ្ញុំចង់ធ្វើឲ្យវាធ្លុះធ្លាយតាមរយៈអ្វីដែលខ្ញុំបានធ្វើទៅលើវា(ទម្លុះសំពៅនោះដោយដកយកក្តារមួយបន្ទះ)នោះ គឺដើម្បីកុំឲ្យស្ដេចមួយអង្គដែលនៅខាងមុខពួកគេនោះរឹបអូសយកវា ព្រោះថាស្ដេចអង្គនោះ តែងតែរឹបអូសយកទាំងបង្ខំពីម្ចាស់សំពៅនូវរាល់សំពៅណាដែលល្អៗ និងដោះលែង(មិនរឹបអូសយក)រាល់សំពៅណាដែលធ្លុះធ្លាយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَمَّا ٱلۡغُلَٰمُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤۡمِنَيۡنِ فَخَشِينَآ أَن يُرۡهِقَهُمَا طُغۡيَٰنٗا وَكُفۡرٗا
ចំណែករឿងក្មេងប្រុសដែលអ្នកបានជំទាស់មិនឲ្យខ្ញុំសម្លាប់គេនោះ គឺឪពុកម្ដាយរបស់គេជាអ្នកដែលមានជំនឿ ហើយនៅក្នុងការដឹងរបស់អល់ឡោះ ក្មេងនោះគឺជាអ្នកដែលគ្មានជំនឿ ហើយយើងខ្លាចពេលគេធំឡើង គេនឹងអូសទាញឪពុកម្ដាយរបស់គេឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងភាពគ្មានជំនឿនឹងអល់ឡោះ និងប្រព្រឹត្តល្មើស(នឹងទ្រង់) ដោយសារតែការស្រឡាញ់លើសលប់របស់ពួកគាត់ទាំងពីរចំពោះគេ ឬក៏ដោយសារគាត់ទាំងពីរត្រូវការគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَرَدۡنَآ أَن يُبۡدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيۡرٗا مِّنۡهُ زَكَوٰةٗ وَأَقۡرَبَ رُحۡمٗا
ហើយខ្ញុំចង់ឲ្យអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ផ្លាស់ប្ដូរឲ្យពួកគាត់ទាំងពីរ(ដោយបង្កើត)នូវកូនប្រុសម្នាក់ផ្សេងទៀតដែលល្អជាងនោះ ទាំងខាងសាសនា និងការរស់នៅ ហើយនិងជ្រះស្អាតអំពីបាបកម្មនានា ព្រមទាំងជាទីស្រឡាញ់ទៅចំពោះឪពុកម្ដយរបស់គេជាងកូនដែលបានស្លាប់នេះទៅទៀត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَمَّا ٱلۡجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَٰمَيۡنِ يَتِيمَيۡنِ فِي ٱلۡمَدِينَةِ وَكَانَ تَحۡتَهُۥ كَنزٞ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَٰلِحٗا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبۡلُغَآ أَشُدَّهُمَا وَيَسۡتَخۡرِجَا كَنزَهُمَا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلۡتُهُۥ عَنۡ أَمۡرِيۚ ذَٰلِكَ تَأۡوِيلُ مَا لَمۡ تَسۡطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرٗا
រីឯរឿងជញ្ជាំងដែលខ្ញុំបានជួសជុលវា ហើយអ្នកបានជំទាស់នឹងខ្ញុំមិនឲ្យជួសជុលវាទេនោះ ជាការពិតណាស់ វាជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្មេងប្រុសកំព្រាឪពុកពីរនាក់រស់នៅក្នុងទីក្រុងដែលពួកយើងបានមកដល់នោះ ហើយនៅខាងក្រោមជញ្ជាំងនោះ គឺមានកំណប់ទ្រព្យសម្បត្តិដែលគេកប់ទុកឲ្យពួកគេទាំងពីរ ហើយឪពុករបស់ក្មេងប្រុសទាំងពីរនេះទៀតសោត គឺជាមនុស្សល្អត្រឹមត្រូវ។ ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱព្យាការីមូសា)មានបំណងចង់ឲ្យគេទាំងពីរពេញវ័យគ្រប់អាយុ និងឲ្យគេទាំងពីរយកកំណប់ទ្រព្យរបស់គេទាំងពីរចេញពីក្រោមជញ្ជាំងនោះ។ ប្រសិនបើជញ្ជាំងបានរលំបាក់ធ្លាក់ក្នុងពេលឥឡូវនេះ នោះទ្រព្យសម្បត្តិ(កំណប់)របស់គេទាំងពីរនឹងត្រូវលាតត្រដាង(ឲ្យអ្នកដទៃបានឃើញ) ហើយប្រឈមនឹងការបាត់បង់ជាមិនខាន។ ហើយការរៀបចំទាំងនេះ គឺជាក្ដីមេត្តាករុណាពី(អល់ឡោះ)ម្ចាស់របស់អ្នកចំពោះគេទាំងពីរ ហើយខ្ញុំមិនបានធ្វើវាតាមតែទំនើងចិត្តរបស់ខ្ញុំនោះឡើយ។ នោះហើយគឺជាការបកស្រាយចំពោះអ្វីដែលអ្នកមិនអាចអត់ធ្មត់ចំពោះវាបាននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَن ذِي ٱلۡقَرۡنَيۡنِۖ قُلۡ سَأَتۡلُواْ عَلَيۡكُم مِّنۡهُ ذِكۡرًا
ហើយពួកមុស្ហរីគីននិងពួកយូដានឹងសួរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ជាការសាកល្បង(អំពីពួកគេចំពោះអ្នក)ពីរឿងរ៉ាវរបស់ ហ្ស៊ុលករណែន។ ចូរអ្នកពោលថាៈ ខ្ញុំនឹងនិទានរឿងរបស់គេមួយផ្នែកប្រាប់ដល់ពួកអ្នកដោយពួកអ្នកអាចយកវាធ្វើជាមេរៀន និងជាការចងចាំ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• وجوب التأني والتثبت وعدم المبادرة إلى الحكم على الشيء.
• ចាំបាច់ត្រូវពិនិត្យពិចារណា ផ្ទៀងផ្ទាត់ ហើយមិនត្រូវប្រញាប់ប្រញាល់វិនិច្ឆ័យចំពោះរឿងអ្វីមួយលឿនពេកនោះឡើយ។
• أن الأمور تجري أحكامها على ظاهرها، وتُعَلق بها الأحكام الدنيوية في الأموال والدماء وغيرها.
• ជាការពិតណាស់ កិច្ចការទាំងឡាយ គឺគេវិនិច្ឆ័យវាទៅលើផ្នែកខាងក្រៅរបស់វា ហើយវាភ្ជាប់ទៅនឹងច្បាប់លោកិយចំពោះទ្រព្យសម្បត្តិ អាយុជីវិត និងផ្សេងៗទៀត។
• يُدْفَع الشر الكبير بارتكاب الشر الصغير، ويُرَاعَى أكبر المصلحتين بتفويت أدناهما.
• ការពារប្រការអាក្រក់ធំៗតាមរយៈការប្រព្រឹត្តប្រការអាក្រក់តូចៗ ហើយត្រូវពិនិត្យមើល ថាតើមួយណាដែលមានផលប្រយោជន៍ធំធេងជាងគេក្នុងចំណោមប្រការទាំងពីរនោះ។
• ينبغي للصاحب ألا يفارق صاحبه ويترك صحبته حتى يُعْتِبَه ويُعْذِر منه.
• ចាំបាច់លើអ្នកដែលរាប់អានគ្នា គឺមិនត្រូវបែកចេញពីមិត្តភក្តិរបស់ខ្លួន និងបោះបង់ការរាប់អានគ្នានោះទេ រហូតទាល់តែគេបានដាស់រំលឹកមិត្តភក្តិរបស់ពីកំហុសឆ្គងនោះជាមុនសិន។
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَغۡرِبَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَغۡرُبُ فِي عَيۡنٍ حَمِئَةٖ وَوَجَدَ عِندَهَا قَوۡمٗاۖ قُلۡنَا يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِمَّآ أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّآ أَن تَتَّخِذَ فِيهِمۡ حُسۡنٗا
ហើយគេក៏បានធ្វើដំណើរនៅលើផែនដីរហូតដល់គេបានទៅដល់ចុងបញ្ចប់នៃផែនដីពីទិសនៃថ្ងៃលិច គេក៏បានឃើញវាលិចនៅក្នុងប្រភពទឹកក្តៅដែលមានភក់ខ្មៅ ហើយគេបានឃើញមនុស្សមួយក្រុមដែលជាពួកគ្មានជំនឿនៅកន្លែងនៃថ្ងៃលិចនោះ។ ហើយយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់គេដោយឲ្យគេធ្វើការជ្រើសរើសថាៈ ឱហ្ស៊ុលករណែន! អ្នកអាចដាក់ទណ្ឌកម្មពួកទាំងនោះដោយការសម្លាប់ ឬក៏ផ្សេងពីនោះ(ប្រសិនបើពួកគេមិនទទួលស្គាល់ថាអល់ឡោះជាម្ចាស់មានតែមួយអង្គគត់) ឬក៏អ្នកអាចធ្វើល្អចំពោះពួកគេ(ដោយអំពាវនាវពួកគេឲ្យគោរពប្រតិបត្តិតាមអល់ឡោះ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ أَمَّا مَن ظَلَمَ فَسَوۡفَ نُعَذِّبُهُۥ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَىٰ رَبِّهِۦ فَيُعَذِّبُهُۥ عَذَابٗا نُّكۡرٗا
ហ្ស៊ុលករណែនបាននិយាយថាៈ ចំពោះជនណាដែលបានធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងអល់ឡោះ ហើយគេនៅតែបន្តប្រព្រឹត្តទង្វើបែបនេះបន្ទាប់ពីការអំពាវនាវរបស់ខ្ញុំចំពោះគេឲ្យគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់(តែមួយគត់)ហើយនោះ ខ្ញុំនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មគេដោយការសម្លាប់នៅក្នុងលោកិយ។ បន្ទាប់មក នៅថ្ងៃបរលោក រូបគេនឹងត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់ម្ចាស់របស់គេវិញ ហើយពេលនោះ ទ្រង់នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មគេនូវទណ្ឌកម្មមួយយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَمَّا مَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُۥ جَزَآءً ٱلۡحُسۡنَىٰۖ وَسَنَقُولُ لَهُۥ مِنۡ أَمۡرِنَا يُسۡرٗا
ហើយចំណែកឯជនណាក្នុងចំណោមពួកគេដែលមានជំនឿនឹងអល់ឡោះ និងបានសាងទង្វើកុសលនោះ សម្រាប់គេនឹងទទួលបានឋានសួគ៌ ជាការតបស្នងពីម្ចាស់របស់គេចំពោះការមានជំនឿ និងការសាងទង្វើកុសលរបស់គេ ហើយខ្ញុំនឹងនិយាយទៅកាន់គេនូវពាក្យសម្ដីដែលទន់ភ្លន់បំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ أَتۡبَعَ سَبَبًا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَطۡلِعَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَطۡلُعُ عَلَىٰ قَوۡمٖ لَّمۡ نَجۡعَل لَّهُم مِّن دُونِهَا سِتۡرٗا
ហើយគេបានបន្តដំណើររហូតដល់គេបានទៅដល់កន្លែងដែលថ្ងៃរះ គេក៏បានឃើញថ្ងៃរះទៅលើក្រុមមនុស្សដែលយើង(អល់ឡោះ)មិនបានផ្ដល់ជម្រកដល់ពួកគេដូចជាផ្ទះសម្បែង និងម្លប់ដើមឈើដែលអាចការពារពួកគេពីកម្ដៅថ្ងៃឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ بَيۡنَ ٱلسَّدَّيۡنِ وَجَدَ مِن دُونِهِمَا قَوۡمٗا لَّا يَكَادُونَ يَفۡقَهُونَ قَوۡلٗا
ហើយគេក៏បានបន្តដំណើររហូតដល់គេបានទៅដល់ចន្លោះភ្នំទាំងពីរ គេក៏បានប្រទះឃើញមនុស្សមួយក្រុមនៅពីមុខភ្នំទាំងពីរនោះ ដែលពួកគេស្ទើរតែមិនយល់នូវពាក្យសម្ដីរបស់អ្នកដទៃក្រៅពី(គ្នា)ពួកគេនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِنَّ يَأۡجُوجَ وَمَأۡجُوجَ مُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَهَلۡ نَجۡعَلُ لَكَ خَرۡجًا عَلَىٰٓ أَن تَجۡعَلَ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَهُمۡ سَدّٗا
ពួកគេបាននិយាយថាៈ ឱហ្ស៊ុលករណែន! ពិតប្រាកដណាស់ យ៉ាក់ជូចនិងម៉ាក់ជូច(ពួកគេជាប្រជាជាតិពីរក្រុមដ៏អស្ចារ្យក្នុងចំណោមកូនចៅអាហ្ទាំ) គឺជាពួកដែលបង្កវិនាសកម្មនៅលើផែនដី តាមរយៈការកាប់សម្លាប់ និងអ្វីៗផ្សេងទៀត។ ដូចនេះ តើពួកយើងអាចផ្ដល់ថ្លៃឈ្នួលដល់អ្នកដើម្បីឲ្យអ្នកសាងសង់របាំងការពាររវាងពួកយើងនិងពួកគេ(យ៉ាក់ជូច និងម៉ាក់ជូច)បានដែរឬទេ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ مَا مَكَّنِّي فِيهِ رَبِّي خَيۡرٞ فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجۡعَلۡ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُمۡ رَدۡمًا
ស៊ុលករណែនក៏បានតបថាៈ អ្វីដែលម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់បានប្រទានឲ្យខ្ញុំនៃភាពជាស្ដេចនិងអំណាចគ្រប់គ្រងនោះ គឺប្រសើរសម្រាប់ខ្ញុំជាងទ្រព្យសម្បត្តិដែលពួកអ្នកផ្ដល់ឲ្យខ្ញុំទៅទៀត។ ដូច្នេះ សូមពួកអ្នកជួយខ្ញុំ ដោយឲ្យពួកបុរសៗនិងឧបករណ៍ផ្សេងៗដល់ខ្ញុំ ដើម្បីខ្ញុំនឹងសាងសង់របាំងការពាររវាងពួកអ្នក និងពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ءَاتُونِي زُبَرَ ٱلۡحَدِيدِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا سَاوَىٰ بَيۡنَ ٱلصَّدَفَيۡنِ قَالَ ٱنفُخُواْۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَعَلَهُۥ نَارٗا قَالَ ءَاتُونِيٓ أُفۡرِغۡ عَلَيۡهِ قِطۡرٗا
ចូរពួកអ្នកយកដែកមួយបន្ទះៗមកឲ្យខ្ញុំ។ ពេលនោះ ពួកគេក៏បានយកបន្ទះដែកមក ហើយគាត់(ហ្ស៊ុលករណែន) ក៏បានចាប់ផ្ដើមសាងសង់(របាំងការពារ)នៅចន្លោះភ្នំទាំងពីរនោះ។ លុះដល់ពេលដែលវាពេញនៅចន្លោះភ្នំទាំងពីរហើយ គាត់ក៏បាននិយាយទៅកាន់បុរសៗទាំងនោះ(ដែលជាកម្មករ)ថាៈ ចូរអ្នកដុតភ្លើងទៅលើបន្ទះដែកទាំងនេះចុះ។ លុះដល់ពេលដែលបន្ទះដែកទាំងនោះឡើងក្រហម គាត់ក៏បាននិយាយថាៈ ចូរពួកអ្នកទាំងអស់គ្នាយកទង់ដែងរលាយមកឲ្យខ្ញុំ ខ្ញុំនឹងចាក់ពីលើវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أن ذا القرنين أحد الملوك المؤمنين الذين ملكوا الدنيا وسيطروا على أهلها، فقد آتاه الله ملكًا واسعًا، ومنحه حكمة وهيبة وعلمًا نافعًا.
• ជាការពិតណាស់ ហ្ស៊ុលករណែន គឺជាស្ដេចមួយអង្គដែលមានជំនឿដែលបានគ្រប់គ្រងផែនដី និងត្រួតត្រាប្រជាជន(ដែលនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គាត់)។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់បានប្រទានដល់គាត់នូវភាពជាស្ដេចដ៏ទូលំទូលាយ ហើយទ្រង់ក៏បានប្រទានឲ្យគាត់នូវគតិបណ្ឌិត ភាពឈ្លាសវៃ និងចំណេះដែលមានប្រយោជន៍ផងដែរ។
قَالَ هَٰذَا رَحۡمَةٞ مِّن رَّبِّيۖ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ رَبِّي جَعَلَهُۥ دَكَّآءَۖ وَكَانَ وَعۡدُ رَبِّي حَقّٗا
ស៊ុលករណែន បានពោលបន្តថាៈ របាំងមួយនេះ គឺជាក្ដីមេត្តាករុណាពីម្ចាស់របស់ខ្ញុំដែលឃាំង(ទប់ស្កាត់)រវាងយ៉ាក់ជូចនិងម៉ាក់ជូច និងការបង្កវិនាសកម្ម(របស់ពួកវា)នៅលើផែនដី ហើយនឹងរារាំងពួកគេពីវា(ការបង្កវិនាសកម្ម)។ តែនៅពេលដែលពេលវេលាដែលអល់ឡោះបានកំណត់ឲ្យពួកវាចេញមកមុនពេលដែលថ្ងៃបរលោកបានមកដល់នោះ ទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យវា(ជញ្ជាំងដែក)រាបស្មើដល់ដីវិញ។ ហើយការសន្យារបស់អល់ឡោះដោយការធ្វើឲ្យជញ្ជាំងនោះរាបស្មើដល់ដីវិញ និងឲ្យយ៉ាក់ជូចនិងម៉ាក់ជូចចេញមកនោះ គឺនឹងកើតឡើងយ៉ាងពិតប្រាកដ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَتَرَكۡنَا بَعۡضَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ يَمُوجُ فِي بَعۡضٖۖ وَنُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَجَمَعۡنَٰهُمۡ جَمۡعٗا
ហើយយើងនឹងទុកឲ្យម៉ាខ្លូកមួយចំនួននៅសេសសល់នាសម័យកាលចុងក្រោយ(មុនថ្ងៃបរលោកបានមកដល់) ដោយពួកគេនៅលាយឡំគ្នាទៅវិញទៅមក។ បន្ទាប់មក គេបានផ្លុំត្រែ ហើយយើងបានប្រមូលផ្ដុំរាល់ម៉ាខ្លូកទាំងអស់ដើម្បីធ្វើការជំនុំជម្រះ និងផ្តល់ការតបស្នង(ទៅលើទង្វើរបស់ពួកគេ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعَرَضۡنَا جَهَنَّمَ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡكَٰفِرِينَ عَرۡضًا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ كَانَتۡ أَعۡيُنُهُمۡ فِي غِطَآءٍ عَن ذِكۡرِي وَكَانُواْ لَا يَسۡتَطِيعُونَ سَمۡعًا
នៅថ្ងៃនោះ យើងនឹងបង្ហាញវា(នរកជើហាន់ណាំ)ដល់ពួកគ្មានជំនឿដែលកាលនៅក្នុងលោកិយ ពួកគេខ្វាក់ភ្នែកពីការរំលឹកចំពោះអល់ឡោះ ដោយសារតែនៅពីភ្នែករបស់ពួកគេ មានរនាំងដែលរារាំងមិនឲ្យរំលឹក(ចំពោះអល់ឡោះ) ហើយពួកគេមិនអាចស្ដាប់ឮវាក្យខណ្ឌរបស់អល់ឡោះដោយការស្តាប់ឮដែលទទួលយកនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَحَسِبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَن يَتَّخِذُواْ عِبَادِي مِن دُونِيٓ أَوۡلِيَآءَۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ نُزُلٗا
តើពួកដែលគ្មានជំនឿនឹងអល់ឡោះនោះគិតថា ពួកគេអាចយកខ្ញុំបម្រើរបស់យើង ដូចជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់ បណ្តាអ្នកនាំសារ និងពួកស្ហៃតនមកគោរពសក្ការៈក្រៅពីយើងឬ? ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានរៀបចំនរកជើហាន់ណាំសម្រាប់ពួកគ្មានជំនឿ ជាកន្លែងជ្រកកោនសម្រាប់ការស្នាក់នៅរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ ضَلَّ سَعۡيُهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُمۡ يَحۡسَبُونَ أَنَّهُمۡ يُحۡسِنُونَ صُنۡعًا
គឺពួកដែលនៅថ្ងៃបរលោក ពួកគេបានឃើញថា ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេដែលពួកគេធ្លាប់បានខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើវានៅក្នុងលោកិយនោះ គឺបានក្លាយជាអសារបង់ ខណៈដែលពួកគេធ្លាប់គិតថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេជាអ្នកសាងអំពើល្អចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេ ហើយពួកគេនឹងទទួលបានផលពីទង្វើរបស់ពួកគេ។ តែជាក់ស្តែង គឹវាផ្ទុយពីអ្វីដែលពួកគេគិតស្មាន(ទាំងស្រុង)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ وَلِقَآئِهِۦ فَحَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فَلَا نُقِيمُ لَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَزۡنٗا
ពួកទាំងនោះ គឺជាពួកដែលប្រឆាំងនឹងសញ្ញាភស្តុតាងនៃម្ចាស់ពួកគេដែលបង្ហាញទៅលើភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់ទ្រង់ និងគ្មានជំនឿចំពោះការជួបនឹងទ្រង់(នៅថ្ងៃបរលោក)ឡើយ។ ហើយទង្វើកុសលទាំងឡាយរបស់ពួកគេ គឺបានក្លាយជាអសារបង់ដោយសារតែភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកគេចំពោះសញ្ញាភស្តុតាងទាំងនោះ។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក សម្រាប់ពួកគេគឺគ្មានឋានៈអ្វីនៅឯអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ جَزَآؤُهُمۡ جَهَنَّمُ بِمَا كَفَرُواْ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَرُسُلِي هُزُوًا
ការតបស្នងដែលគេបានរៀបចំសម្រាប់ពួកគេនោះ គឺនរកជើហាន់ណាំ ដោយសារតែការប្រឆាំងរបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ និងការយកសញ្ញាភស្តុតាងរបស់យើងដែលយើងបានបញ្ចុះមក ហើយនិងបណ្ដាអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់យើងធ្វើជាការចំអកឡកឡឺយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لَّوۡ كَانَ ٱلۡبَحۡرُ مِدَادٗا لِّكَلِمَٰتِ رَبِّي لَنَفِدَ ٱلۡبَحۡرُ قَبۡلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَٰتُ رَبِّي وَلَوۡ جِئۡنَا بِمِثۡلِهِۦ مَدَدٗا
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពាក្យបន្ទូលនៃម្ចាស់របស់ខ្ញុំ គឺច្រើនបំផុត។ ប្រសិនបើទឹកសមុទ្រ គឺជាទឹកខ្មៅសម្រាប់កត់ត្រាពាក្យបន្ទូលរបស់ទ្រង់នោះ គឺទឹកសមុទ្រនឹងត្រូវរីងស្ងួតមុនពេលដែលបញ្ចប់(ការកត់ត្រា)ពាក្យបន្ទូលរបស់ទ្រង់មិនខាន។ ហើយបើទោះបីពួកយើងយកទឹកសមុទ្រផ្សេងទៀតមកបន្ថែម(ធ្វើជាទឹកខ្មៅ)ក៏ដោយ ក៏វានឹងត្រូវរីងស្ងួតអស់មុនដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ فَمَن كَانَ يَرۡجُواْ لِقَآءَ رَبِّهِۦ فَلۡيَعۡمَلۡ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَلَا يُشۡرِكۡ بِعِبَادَةِ رَبِّهِۦٓ أَحَدَۢا
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលថាៈ តាមពិត ខ្ញុំជាមនុស្សលោកធម្មតាដូចពួកអ្នកដែរ គ្រាន់តែគេបានផ្ដល់វ៉ាហ៊ីមកឲ្យខ្ញុំថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ម្ចាស់របស់ពួកអ្នកដែលត្រូវគោរពសក្ការដ៏ពិតប្រាកដនោះ គឺជាម្ចាស់តែមួយអង្គគត់ដោយទ្រង់គ្មានដៃគូនោះឡើយ នោះគឺអល់ឡោះជាម្ចាស់។ ដូចនេះ ជនណាហើយដែលខ្លាចការជួបនឹងម្ចាស់របស់គេនោះ ចូរឲ្យគេសាងទង្វើទាំងឡាយណាដែលស្របតាមច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់ទ្រង់ និងមានចិត្តស្មោះសក្នុងការសាងទង្វើនោះចំពោះម្ចាស់របស់គេ ហើយកុំឲ្យគេយកអ្នកណាម្នាក់ធ្វើជាដៃគូក្នុងការគោរពសក្ការៈរួមជាមួយនឹងម្ចាស់របស់គេឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• إثبات البعث والحشر بجمع الجن والإنس في ساحات القيامة بالنفخة الثانية في الصور.
• ទទួលស្គាល់ចំពោះការពង្រស់ឡើងវិញ និងការប្រមូលផ្ដុំជិននិងមនុស្សលោកទាំងអស់នៅក្នុងទីវាលមួយនៃថ្ងៃបរលោក តាមរយៈការផ្លុំត្រែលើកទីពីរ។
• أن أشد الناس خسارة يوم القيامة هم الذين ضل سعيهم في الدنيا، وهم يظنون أنهم يحسنون صنعًا في عبادة من سوى الله.
• អ្នកដែលខាតបង់ធំបំផុតនៅថ្ងៃបរលោក គឺអ្នកដែលវង្វេងចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេនៅក្នុងលោកិយ ដោយពួកគេគិតស្មានថា ពិតប្រាកដណាស់ ការគោរពសក្ការៈរបស់ពួកគេចំពោះអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះនោះ គឺពួកគេកំពុងតែសាងអំពើល្អ។
• لا يمكن حصر كلمات الله تعالى وعلمه وحكمته وأسراره، ولو كانت البحار والمحيطات وأمثالها دون تحديد حبرًا يكتب به.
• គ្មានអ្នកណាម្នាក់អាចរាប់ពាក្យបន្ទូលរបស់អល់ឡោះ ការដឹងរបស់ទ្រង់ គតិបណ្ឌិតរបស់ទ្រង់ និងអាថ៌កំបាំងរបស់ទ្រង់អស់នោះឡើយ ហើយសូម្បីតែគេយកសមុទ្រ និងមហាសមុទ្រទាំងអស់មកធ្វើជាទឹកខ្មៅសម្រាប់កត់ត្រាពាក្យបន្ទូលរបស់ទ្រង់នោះ ក៏មិនអាចកត់ត្រាអស់នោះដែរ។
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە كەھپ
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.