قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە قەسەس   ئايەت:

សូរ៉ោះអាល់កសស

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
سنة الله في تمكين المؤمنين المستضعفين وإهلاك الطغاة المستكبرين.
មាគ៌ារបស់អល់ឡោះគឺការផ្តល់អំណាចគ្រប់គ្រងនៅលើផែនដីដល់បណ្តាអ្នកមានជំនឿដែលទន់ខ្សោយ និងការបំផ្លាញពួកបំពានដែលក្រអឺតក្រទម។

طسٓمٓ
ត ស៊ីន មីម (បានបកស្រាយរួចហើយនៅខាងដើមដំបូងនៃជំពូកអាល់ហ្ពាក៏រ៉ោះ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
នេះគឺជាបណ្តាវាក្យខណ្ឌនៃគម្ពីរគួរអានដ៏ច្បាស់លាស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
نَتۡلُواْ عَلَيۡكَ مِن نَّبَإِ مُوسَىٰ وَفِرۡعَوۡنَ بِٱلۡحَقِّ لِقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
យើងនឹងនិទានឲ្យអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ស្តាប់នូវរឿងរ៉ាវរបស់ព្យាការីមូសានិងហ្វៀរអោនយ៉ាងពិតប្រាកដដោយគ្មានការសង្ស័យឡើយនៅក្នុងវាសម្រាប់ក្រុមដែលមានជំនឿ ពីព្រោះពួកគេ គឺជាអ្នកដែលទាញយកផលប្រយោជន៍ពីអ្វីដែលមាននៅក្នុងវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ فِرۡعَوۡنَ عَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَجَعَلَ أَهۡلَهَا شِيَعٗا يَسۡتَضۡعِفُ طَآئِفَةٗ مِّنۡهُمۡ يُذَبِّحُ أَبۡنَآءَهُمۡ وَيَسۡتَحۡيِۦ نِسَآءَهُمۡۚ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
ពិតប្រាកដណាស់ ហ្វៀរអោនគឺជាអ្នកដែលក្រអឺតក្រទមនៅលើទឹកដីអេហ្ស៊ីប និងបានគ្រប់គ្រងនៅលើវា ហើយគេបានធ្វើឲ្យអ្នកដែលរស់នៅទីនោះបែកបាក់ជាក្រុមៗ ដោយគេជិះជាន់ធ្វើបាបក្រុមមួយក្នុងចំណោមពួកគេ នោះគឺអម្បូរអ៊ីស្រាអែល តាមរយៈការសម្លាប់កូនប្រុសរបស់ពួកគេចោល ហើយទុកជីវិតឲ្យកូនស្រីរបស់ពួកគេដើម្បីពួកគេយកធ្វើជាអ្នកបម្រើ ក្នុងបំណងធ្វើឲ្យពួកគេ(អម្បូរអ៊ីស្រាអែល)កាន់តែអាប់ឱនថែមទៀត។ ពិតប្រាកដណាស់ គេ(ហ្វៀរអោន)ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពួកដែលបង្កវិនាសកម្មនៅលើផែនដីតាមរយៈការបំពាន និងភាពព្រហើន ក្អេងក្អាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَنَجۡعَلَهُمۡ أَئِمَّةٗ وَنَجۡعَلَهُمُ ٱلۡوَٰرِثِينَ
ហើយយើងមានបំណងចង់ផ្តល់នូវការប្រោសប្រទានទៅដល់អម្បូរអ៊ីស្រាអែលដែលត្រូវបានហ្វៀរអោនជិះជាន់ធ្វើបាបនៅលើទឹកដីអេហ្ស៊ីបនេះ តាមរយៈការបំផ្លាញសត្រូវរបស់ពួកគេ និងលុបបំបាត់នូវការជិះជាន់ចេញពីពួកគេ ហើយនិងធ្វើឲ្យពួកគេក្លាយទៅជាមេដឹកនាំទៅកាន់ការពិតដែលគេយកគំរូតាមពួកគេ ហើយយើងនឹងធ្វើឲ្យពួកគេក្លាយជាអ្នកដែលទទួលមត៌កលើទឹកដីស្ហាមដ៏មានពរជ័យបន្ទាប់ពីការបំផ្លាញហ្វៀរអោន ដូចដែលអល់ឡោះទ្រង់បានមានបន្ទូលថា ៖
មានន័យថា ៖ “ហើយយើងបានផ្ដល់មរតកឱ្យពួកដែលធ្លាប់គេជិះជាន់ នៅទិសខាងកើតនិងខាងលិចនៃផែនដីដែលយើងបានធ្វើឱ្យវាមានការរីកចម្រើន”។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الإيمان والعمل الصالح سببا النجاة من الفزع يوم القيامة.
• ការមានជំនឿ និងការសាងនូវទង្វើកុសល គឺជាមូលហេតុមួយដែលនាំឲ្យរួចផុតពីភាពភ័យរន្ធត់នៅថ្ងៃបរលោក។

• الكفر والعصيان سبب في دخول النار.
• ការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្តបាបកម្ម គឺជាមូលហេតុដែលនាំឲ្យចូលឋាននរក។

• تحريم القتل والظلم والصيد في الحرم.
• ហាមឃាត់ពីការកាប់សម្លាប់ ការបំពាន និងការបរបាញ់នៅក្នុងទឹកដីពិសិដ្ឋ(ទីក្រុងម៉ាក្កះ)។

• النصر والتمكين عاقبة المؤمنين.
• ការជួយ និងការក្លាយជាមេដឹកនាំនៅលើផែនដី គឺជាលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់បណ្តាអ្នកមានជំនឿទាំងឡាយ។

وَنُمَكِّنَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَنُرِيَ فِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَ وَجُنُودَهُمَا مِنۡهُم مَّا كَانُواْ يَحۡذَرُونَ
ហើយយើងមានបំណងចង់ផ្តល់អំណាចឲ្យពួកគេ(អម្បូរអ៊ីស្រាអែល)គ្រប់គ្រងនៅលើផែដីនេះ តាមរយៈការធ្វើឲ្យពួកគេក្លាយជាអ្នកដែលមានអំណាចនៅលើវា ហើយយើងនឹងឲ្យហ្វៀរអោននិងមន្ត្រីជំនិតរបស់គេ គឺហាម៉ាន ព្រមទាំងពលទាហានរបស់គេទាំងពីរដែលជាជំនួយការរបស់ពួកគេទាំងពីរនៅក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់គេទាំងពីរនោះបានឃើញនូវការបាត់បង់អំណាចដែលពូកគេធ្លាប់ខ្លាចបាត់បង់វដោយស្នាដៃក្មេងប្រុសម្នាក់ដែលប្រសូត្រចេញមកពីអម្បូរអ៊ីស្រាអែល។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَرۡضِعِيهِۖ فَإِذَا خِفۡتِ عَلَيۡهِ فَأَلۡقِيهِ فِي ٱلۡيَمِّ وَلَا تَخَافِي وَلَا تَحۡزَنِيٓۖ إِنَّا رَآدُّوهُ إِلَيۡكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
ហើយយើង(អល់ឡោះ)បានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់ម្តាយរបស់មូសាថាៈ ចូរអ្នកបំបៅគេចុះ។ លុះនៅពេលដែលអ្នកមានការបារម្ភខ្លាចហ្វៀរអោន និងបក្សពួករបស់គេសម្លាប់គេ(មូសា)នោះ ចូរអ្នកដាក់គេក្នុងហិបមួយ ហើយយកទៅបណ្តែតនៅក្នុងទន្លេនីលចុះ។ ហើយចូរអ្នកកុំភ័យខ្លាចគេលិចលង់ ឬបារម្ភខ្លាចហ្វៀរអោនឲ្យសោះ និងចូរអ្នកកុំកើតទុក្ខព្រួយចំពោះការបែកពីគេអី។ ពិតប្រាកដណាស់ យើងនឹងបង្វិលគេត្រឡប់មកកាន់អ្នកវិញទាំងនៅមានជីវិត ហើយនឹងធ្វើឲ្យគេក្លាយជាអ្នកនាំសារម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានតែងតាំងពួកគេទៅកាន់ម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡتَقَطَهُۥٓ ءَالُ فِرۡعَوۡنَ لِيَكُونَ لَهُمۡ عَدُوّٗا وَحَزَنًاۗ إِنَّ فِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَ وَجُنُودَهُمَا كَانُواْ خَٰطِـِٔينَ
ពេលនោះ នាង(ម្តាយរបស់ព្យាការីមូសា)ក៏បានធ្វើនូវអ្វីដែលយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់នាងក្នុងការដាក់គេ(មូសា)ចូលក្នុងហិបមួយ រួចយកទៅបណ្តែតក្នុងទន្លេនោះ។ ពេលនោះ ក្រុមគ្រួសាររបស់ហ្វៀនអោនក៏បានឃើញនិងបានរើសយកគេ(ទៅចិញ្ចឹម) ដើម្បីឲ្យបំណងដែលអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនានោះក្លាយទៅជាការពិត ដែលថា ព្យាការីមូសានឹងក្លាយទៅជាសត្រូវនឹងហ្វៀរអោន និងជាក្តីកង្វល់របស់ពួកគេ ដោយអល់ឡោះនឹងដកយកអំណាចរបស់ហ្វៀនអោនតាមរយៈស្នាដៃរបស់គាត់(មូសា)។ ពិតប្រាកដណាស់ ហ្វៀរអោន និងមន្ត្រីរបស់គេហាម៉ាន ព្រមទាំងពលទាហានរបស់គេទាំងពីរ គឺជាពួកដែលប្រព្រឹត្តបាបកម្ម ដោយសារតែការប្រឆាំងរបស់ពួកគេ ការបំពានរបស់ពួកគេ និងការបង្កវិនាសកម្មរបស់ពួកគេនៅលើផែនដី។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَتِ ٱمۡرَأَتُ فِرۡعَوۡنَ قُرَّتُ عَيۡنٖ لِّي وَلَكَۖ لَا تَقۡتُلُوهُ عَسَىٰٓ أَن يَنفَعَنَآ أَوۡ نَتَّخِذَهُۥ وَلَدٗا وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
ហើយនៅពេលដែលហ្វៀរអោនមានបំណងចង់សម្លាប់គេ(ព្យាការីមូសា) ភរិយារបស់ហ្វៀនអោនក៏បានពោលទៅកាន់គេ(ហ្វៀរអោន)ថាៈ ក្មេងប្រុសម្នាក់នេះគឺជាប្រភពនៃសុភមង្គលសម្រាប់ខ្ញុំនិងសម្រាប់អ្នក។ ចូរអ្នកកុំសម្លាប់គេអី សង្ឃឹមថាគេអាចនឹងមានប្រយោជន៍ចំពោះយើង ដោយយើងអាចយកគេធ្វើជាអ្នកបម្រើ ឬក៏យកគេធ្វើជាកូនចិញ្ចឹមតែម្តងក៏បាន។ តែពួកគេពុំបានដឹងទេថា អំណាចគ្រប់គ្រងរបស់ពួកគេនឹងត្រូវបញ្ចប់ដោយសារស្នាដៃរបស់គេ(មូសា)នោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَصۡبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَىٰ فَٰرِغًاۖ إِن كَادَتۡ لَتُبۡدِي بِهِۦ لَوۡلَآ أَن رَّبَطۡنَا عَلَىٰ قَلۡبِهَا لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
ហើយដួងចិត្តម្តាយរបស់ព្យាការីមូសា គឺក្លាយទៅជាទទេរស្អាតដោយគ្មានគិតអ្វីក្រៅពីរឿងរបស់មូសានោះទេ។ នាងស្ទើរតែមិនអាចអត់ធ្មត់បាននោះទេ រហូតដល់នាងស្ទើរតែបង្ហាញឲ្យគេបានដឹងថា តាមពិតក្មេងម្នាក់នោះ គឺជាកូនរបស់នាងទៅហើយ(ដោយសារតែការព្រួយបារម្ភពីកូនរបស់នាងខ្លាំងពេក) ប្រសិនបើយើងមិនបានទប់អារម្មណ៍របស់នាងឲ្យមានភាពនឹងនរដើម្បីឲ្យនាងស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកមានជំនឿដែលប្រគល់ការទុកចិត្តទៅចំពោះម្ចាស់របស់ពួកគេ និងជាអ្នកដែលអត់ធ្មត់ចំពោះអ្វីដែលទ្រង់បានកំណត់ចំពោះពួកគេទេនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَتۡ لِأُخۡتِهِۦ قُصِّيهِۖ فَبَصُرَتۡ بِهِۦ عَن جُنُبٖ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
ហើយម្តាយរបស់មូសាបាននិយាយទៅកាន់បងស្រីរបស់មូសាក្រោយពីនាងបានដាក់គេបណ្តែតក្នុងទឹកទន្លេថាៈ ឯងត្រូវតាមឃ្លាំមើលគេផងដើម្បីឲ្យដឹងថា តើគេនឹងធ្វើអ្វីចំពោះចំពោះគេ(មូសា)។ ពេលនោះ នាង(បងស្រីរបស់ព្យាការីមូសា)បានឈរមើលគេពីចម្ងាយ ដើម្បីកុំឲ្យនរណាម្នាក់ដឹងពីរឿងរ៉ាវរបស់នាង។ ហើយហ្វៀរអោន និងបក្សពួករបស់គេមិនបានដឹងទេថា តាមពិត នាងគឺជាបងស្រីរបស់មូសា ហើយនាងនៅតាមដានពីដំណឹងរបស់មូសានោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَحَرَّمۡنَا عَلَيۡهِ ٱلۡمَرَاضِعَ مِن قَبۡلُ فَقَالَتۡ هَلۡ أَدُلُّكُمۡ عَلَىٰٓ أَهۡلِ بَيۡتٖ يَكۡفُلُونَهُۥ لَكُمۡ وَهُمۡ لَهُۥ نَٰصِحُونَ
ដោយការរៀបចំពីអល់ឡោះ ព្យាការីមូសាបានបដិសេធក្នុងការបំបៅដោះពីគ្រប់ស្ត្រីទាំងអស់។ ដូច្នេះ នៅពេលដែលបងស្រីរបស់ព្យាការីមូសាបានឃើញពីការព្យាយាមរបស់ពួកគេក្នុងការបំបៅដោះដល់ព្យាការីមូសានោះ នាងក៏បាននិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ តើពួកអ្នកចង់ឲ្យខ្ញុំចង្អុលបង្ហាញពួកអ្នកពីគ្រួសារមួយដែលអាចផ្តល់ការបំបៅ និងមើលថែចំពោះគេ ដោយពួកគេអាចថ្នាក់ថ្នមគេបានយ៉ាងល្អដែរឬទេ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرَدَدۡنَٰهُ إِلَىٰٓ أُمِّهِۦ كَيۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَ وَلِتَعۡلَمَ أَنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
ពេលនោះ យើងក៏បានត្រឡប់មូសាទៅកាន់ម្តាយរបស់គេវិញដើម្បីឲ្យនាងរំភើបរីករាយតាមរយៈការមើលថែគេ(កូនរបស់នាង)ដោយផ្ទាល់ ហើយឈប់ព្រួយបារម្ភដោយសារតែការបែកពីគេ និងដើម្បីឲ្យនាងដឹងថា ពិតប្រាកដណាស់ ការសន្យារបស់អល់ឡោះដែលថានឹងត្រឡប់គេ(មូសា)មកកាន់នាងវិញនោះ គឺជាការពិតដោយគ្មានការសង្ស័យឡើយចំពោះវា។ ក៏ប៉ុន្តែ ពួកគេភាគច្រើនមិនបានដឹងឡើយចំពោះការសន្យានេះ ហើយក៏គ្មាននរណាម្នាក់បានដឹងដែរថា តាមពិតនាង(អ្នកដែលបំបៅមូសានោះ) គឺជាម្តាយបង្កើតរបស់គេផ្ទាល់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تدبير الله لعباده الصالحين بما يسلمهم من مكر أعدائهم.
• ការរៀបចំរបស់អល់ឡោះសម្រាប់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដែលជាអ្នកសាងទង្វើកុសលដោយធ្វើឲ្យពួកគេមានសុវត្ថិភាពពីកលល្បិចសត្រូវរបស់ពួកគេ។

• تدبير الظالم يؤول إلى تدميره.
• គម្រោងការរបស់អ្នកដែលបំពាន គឺនាំទៅកាន់ការបំផ្លាញខ្លួនឯងផ្ទាល់ប៉ុណ្ណោះ។

• قوة عاطفة الأمهات تجاه أولادهن.
• ក្តីស្រឡាញ់និងភាពទន់ភ្លន់ដ៏ធំធេងនៃអ្នកម្តាយទាំងឡាយចំពោះកូនៗរបស់ពួកគេ។

• جواز استخدام الحيلة المشروعة للتخلص من ظلم الظالم.
• អនុញ្ញាតឲ្យប្រើឧបាយកលស្របច្បាប់ដើម្បីរួចផុតពីការបំពានរបស់អ្នកដែលប្រព្រឹត្តអយុត្តិធម៌។

• تحقيق وعد الله واقع لا محالة.
• ការសន្យារបស់អល់ឡោះនឹងក្លាយទៅជាការពិតដោយចៀសមិនផុត។

وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُۥ وَٱسۡتَوَىٰٓ ءَاتَيۡنَٰهُ حُكۡمٗا وَعِلۡمٗاۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ហើយនៅពេលដែលគេបានធំពេញវ័យនិងមានកម្លាំងមាំមួន យើងបានប្រទានដល់គេនូវការយល់ដឹង និងចំណេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់នៅក្នុងសាសនារបស់អម្បូរអ៊ីស្រាអែលមុនពេលដែលគេបានក្លាយជាព្យាការីទៅទៀត។ ហើយដូចដែលយើងបានតបស្នងដល់មូសាចំពោះការគោរពប្រតិបត្តិរបស់គេ(ចំពោះអល់ឡោះ) យើងក៏នឹងតបស្នងឲ្យបណ្តាអ្នកដែលសាងអំពើល្អនៅគ្រប់សម័យកាល និងគ្រប់ទីកន្លែងដូចគ្នាដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَدَخَلَ ٱلۡمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفۡلَةٖ مِّنۡ أَهۡلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيۡنِ يَقۡتَتِلَانِ هَٰذَا مِن شِيعَتِهِۦ وَهَٰذَا مِنۡ عَدُوِّهِۦۖ فَٱسۡتَغَٰثَهُ ٱلَّذِي مِن شِيعَتِهِۦ عَلَى ٱلَّذِي مِنۡ عَدُوِّهِۦ فَوَكَزَهُۥ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيۡهِۖ قَالَ هَٰذَا مِنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِۖ إِنَّهُۥ عَدُوّٞ مُّضِلّٞ مُّبِينٞ
ហើយមូសាបានចូលទៅក្នុងទីក្រុងក្នុងពេលដែលមនុស្សម្នាសម្រាកនៅក្នុងផ្ទះរបស់ពួកគេ ហើយគាត់ក៏បានប្រទះឃើញបុរសពីរនាក់កំពុងតែឈ្លោះប្រកែកគ្នា និងវាយតប់គ្នាទៅវិញទៅមក ដោយម្នាក់ក្នុងចំណោមគេទាំងពីរនោះ គឺមកពីអម្បូរអ៊ីស្រាអែលដែលជាក្រុមរបស់គេ(ព្យាការីមូសា) ហើយម្នាក់ទៀត គឺមកពីអម្បូរ”គិបទី” ជាក្រុមរបស់ហ្វៀរអោនដែលជាសត្រូវរបស់ព្យាការីមូសា។ ពេលនោះ បុរសដែលជាក្រុមរបស់មូសាបានសុំឲ្យមូសាជួយគេតទល់នឹងបុរសអម្បូរគិបទីដែលជាសត្រូវរបស់គេ។ ពេលនោះ ព្យាការីមូសាក៏បានដាល់បុរសអេហ៊្សីបនោះមួយដៃ។ ភ្លាមនោះ គេក៏បានស្លាប់ដោយសារតែកម្លាំង(ដ៏ខ្លាំង)នៃការដាល់នោះ។ ហើយព្យាការីមូសាក៏បានពោលថាៈ នេះគឺជាការតុបតែងលម្អររបស់ស្ហៃតន និងបក្សពួករបស់វាប៉ុណ្ណោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ស្ហៃតន គឺជាសត្រូវដែលធ្វើឲ្យវង្វេងចំពោះអ្នកដែលដើរតាមវា ជាសត្រូវក៏ច្បាស់លាស់។ ហើយអ្វីដែលកើតឡើងចេញអំពីខ្ញុំ គឺដោយសារភាពជាសត្រូវរបស់វា និងដោយសារតែវាជាអ្នកដែលធ្វើឲ្យគេវង្វេង ទើបវាមានបំណងធ្វើឲ្យខ្ញុំវង្វេងដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمۡتُ نَفۡسِي فَٱغۡفِرۡ لِي فَغَفَرَ لَهُۥٓۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
ព្យាការីមូសាក៏បានបួងសួងចំពោះម្ចាស់របស់គាត់ដោយទទួលស្គាល់ចំពោះអ្វីដែលបានកើឡើងអំពីគាត់ថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! ខ្ញុំពិតជាបានបំពានលើខ្លួនឯងតាមរយៈការសម្លាប់បុរសគិបទីនេះ។ ដូច្នេះ សូមទ្រង់មេត្តាអភ័យទោសដល់រូបខ្ញុំផងចំពោះបាបកម្មរបស់ខ្ញុំ។ ពេលនោះ អល់ឡោះក៏បានអភ័យទោសដល់ព្យាការីមូសា។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ بِمَآ أَنۡعَمۡتَ عَلَيَّ فَلَنۡ أَكُونَ ظَهِيرٗا لِّلۡمُجۡرِمِينَ
ព្យាការីមូសាក៏បានបួងសួងបន្តទៀតថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! តាមរយៈអ្វីដែលទ្រង់បានប្រទានដល់ខ្ញុំនៃកម្លាំងខ្លាំងក្លា គតិបណ្ឌិត ព្រមទាំងចំណេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់នោះ ខ្ញុំនឹងមិនជួយដល់ពួកដែលប្រព្រឹត្តអំពើបាបលើការប្រព្រឹត្តអំពើបាបរបស់ពួកគេទៀតជាដាច់ខាត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَصۡبَحَ فِي ٱلۡمَدِينَةِ خَآئِفٗا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا ٱلَّذِي ٱسۡتَنصَرَهُۥ بِٱلۡأَمۡسِ يَسۡتَصۡرِخُهُۥۚ قَالَ لَهُۥ مُوسَىٰٓ إِنَّكَ لَغَوِيّٞ مُّبِينٞ
បន្ទាប់ពីការស្លាប់របស់បុរសគិបទីនោះមក ធ្វើឲ្យគាត់ស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងដោយភាពភ័យខ្លាច ចាំតាមដានមើល ថាតើនឹងមានអ្វីកើតឡើង។ ពេលនោះ ស្រាប់តែអ្នកដែលសុំឲ្យគាត់ជួយទប់ទល់នឹងសត្រូវរបស់គេដែលជាអម្បូរគីបទីកាលពីម្សិលមិញនោះ បានសុំឲ្យគាត់ជួយទប់ទល់នឹងបុរសដែលជាអម្បូរគីបទីម្នាក់ផ្សេងទៀត។ ព្យាការីមូសាក៏បានពោលទៅកាន់បុរស(ដែលសុំឲ្យគាត់ជួយ)នោះថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកគឺជាអ្នកដែលបំពាន និងវង្វេងយ៉ាងច្បាស់លាស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّآ أَنۡ أَرَادَ أَن يَبۡطِشَ بِٱلَّذِي هُوَ عَدُوّٞ لَّهُمَا قَالَ يَٰمُوسَىٰٓ أَتُرِيدُ أَن تَقۡتُلَنِي كَمَا قَتَلۡتَ نَفۡسَۢا بِٱلۡأَمۡسِۖ إِن تُرِيدُ إِلَّآ أَن تَكُونَ جَبَّارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا تُرِيدُ أَن تَكُونَ مِنَ ٱلۡمُصۡلِحِينَ
ហើយនៅពេលដែលព្យាការីមូសាមានបំណងចង់ចាប់បុរសគីបទីដែលជាសត្រូវរបស់គាត់និងជាសត្រូវរបស់អម្បូរអ៊ីស្រាអែលផងដែរនោះ បុរសដែលជាអម្បូរអ៊ីស្រាអែលនោះគិតស្មានថា មូសាមានបំណងចង់ចាប់រូបគេ ដោយសារតែគេបានលឺព្យាការីមូសាពោលថា “ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកគឺជាអ្នកដែលបំពាន និងវង្វេងយ៉ាងច្បាស់លាស់” គេក៏បានពោលទៅកាន់ព្យាការីមូសាថាៈ តើអ្នកចង់សម្លាប់ខ្ញុំ ដូចដែលអ្នកបានសម្លាប់មនុស្សម្នាក់កាលពីម្សិលមិញឬ? អ្នកគ្មានបំណងអ្វីក្រៅពីចង់ធ្វើជាអ្នកដែលក្អេងក្អាងនៅលើផែនដីនេះដោយការសម្លាប់មនុស្សនិងបំពានចំពោះពួកគេនោះឡើយ ហើយអ្នកក៏មិនចង់ធ្វើជាអ្នកសម្រុះសម្រួលរវាងគូជម្លោះទាំងឡាយនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَآءَ رَجُلٞ مِّنۡ أَقۡصَا ٱلۡمَدِينَةِ يَسۡعَىٰ قَالَ يَٰمُوسَىٰٓ إِنَّ ٱلۡمَلَأَ يَأۡتَمِرُونَ بِكَ لِيَقۡتُلُوكَ فَٱخۡرُجۡ إِنِّي لَكَ مِنَ ٱلنَّٰصِحِينَ
ហើយនៅពេលដែលដំណឹង(នៃការសម្លាប់របស់មូសា)បានល្បីសុះសាយ មានបុរសម្នាក់បានធ្វើដំណើរយ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់ពីជាយក្រុងដោយក្តីព្រួយបាម្ភ គិតគូចំពោះព្យាការីមូសាខ្លាចគេតាមចាប់គាត់ ហើយគេក៏បានប្រាប់គាត់ថាៈ ឱមូសា! ពិតប្រាកដណាស់ ពួកមន្ត្រីនៃក្រុមរបស់ហ្វៀរអោនកំពុងពិគ្រោះពិភាក្សាគ្នាដើម្បីសម្លាប់អ្នក។ ដូច្នេះ ចូរអ្នកចាកចេញពីទឹកដីនេះចុះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំគឺជាអ្នកណែនាំដ៏ល្អម្នាក់ និងមានក្តីព្រួយបារម្ភចំពោះអ្នកខ្លាចក្រែងគេ(បក្សពួកហ្វៀរអោន)មកទាន់អ្នក ហើយសម្លាប់អ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَخَرَجَ مِنۡهَا خَآئِفٗا يَتَرَقَّبُۖ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
ដូចនេះ ព្យាការីមូសាក៏បានធ្វើតាមការណែនាំរបស់បុរសនោះ ហើយគាត់ក៏បានចាកចេញពីទឹកដី(អេហ្ស៊ីប)នោះទាំងភ័យខ្លាច និងតាមដានមើល ថាតើនឹងមានអ្វីកើតឡើងចំពោះគាត់។ គាត់បានបួងសួងចំពោះម្ចាស់របស់គាត់ថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! សូមទ្រង់មេត្តាសង្គ្រោះខ្ញុំពីក្រុមដែលបំពានផងចុះ ហើយសូមទ្រង់មេត្តាកុំឲ្យពួកគេនាំមកនូវប្រការអាក្រក់ដល់ខ្ញុំឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الاعتراف بالذنب من آداب الدعاء.
• ការទទួលស្គាល់បាបកម្ម គឺស្ថិតក្នុងចំណោមសុជីវធម៌នៅក្នុងការបួងសួង។

• الشكر المحمود هو ما يحمل العبد على طاعة ربه، والبعد عن معصيته.
• ការថ្លែងអំណរគុណដែលគេកោតសរសើរ គឺការដែលខ្ញុំបម្រើអល់ឡោះគោរពប្រតិបត្តិចំពោះម្ចាស់របស់គេ ហើយចាកឆ្ងាយពីបទល្មើសទាំងឡាយ។

• أهمية المبادرة إلى النصح خاصة إذا ترتب عليه إنقاذ مؤمن من الهلاك.
• សារសំខាន់នៃការរួសរាន់ក្នុងការទូន្មានណែនាំចំពោះគ្នា ជាពិសេស នៅពេលដែលការណែនាំនោះអាចជួយសង្គ្រោះអ្នកដែលមានជំនឿពីក្តីអន្តរាយ។

• وجوب اتخاذ أسباب النجاة، والالتجاء إلى الله بالدعاء.
• ចាំបាច់ត្រូវប្រកាន់យក(ធ្វើ)នូវមូលហេតុទាំងឡាយដែលនាំទៅរកជោគជ័យ ហើយត្រូវជ្រកកោននឹងអល់ឡោះតាមរយៈការបួងសួង។

وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلۡقَآءَ مَدۡيَنَ قَالَ عَسَىٰ رَبِّيٓ أَن يَهۡدِيَنِي سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
ហើយនៅពេលដែលគាត់(ព្យាការីមូសា)បានធ្វើដំណើរតម្រង់ឆ្ពោះទៅកាន់ទឹកដីម៉ាទយ៉ាន់ គាត់បានពោលថាៈ សង្ឃឹមថាម្ចាស់របស់ខ្ញុំនឹងចង្អុលបង្ហាញខ្ញុំទៅកាន់មាគ៌ាដែលល្អដែលនឹងធ្វើឲ្យខ្ញុំមិនវង្វេងចេញពីវានោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا وَرَدَ مَآءَ مَدۡيَنَ وَجَدَ عَلَيۡهِ أُمَّةٗ مِّنَ ٱلنَّاسِ يَسۡقُونَ وَوَجَدَ مِن دُونِهِمُ ٱمۡرَأَتَيۡنِ تَذُودَانِۖ قَالَ مَا خَطۡبُكُمَاۖ قَالَتَا لَا نَسۡقِي حَتَّىٰ يُصۡدِرَ ٱلرِّعَآءُۖ وَأَبُونَا شَيۡخٞ كَبِيرٞ
ហើយនៅពេលដែលគាត់បានទៅដល់(អណ្តូង)ទឹកនៃតំបន់ម៉ាទយ៉ាន់ដែលមនុស្សម្នាតែងដងទឹកពីទីនោះ គាត់ក៏បានឃើញមនុស្សមួយក្រុមកំពុងដងទឹកឲ្យសត្វពាហនៈរបស់ពួកគេផឹក ហើយគាត់ក៏បានឃើញស្ត្រីពីរនាក់ផ្សេងទៀតក្រៅពីពួកគេដែលកំពុងតែរារាំងសត្វពពែរបស់ពួកនាងពីទឹកនោះ រហូតទាល់តែមនុស្សម្នាទាំងឡាយឲ្យទឹកដល់សត្វរបស់ពួកគេរួចរាល់។ ព្យាការីមូសាក៏បានសួរទៅកាន់ស្ត្រីទាំងពីរនាក់នោះថាៈ ហេតុអ្វីបានជាអ្នកទាំងពីរមិនព្រមឲ្យទឹកដល់សត្វផឹករួមជាមួយមនុស្សទាំងអស់នោះទៅ? អ្នកទាំងពីរក៏បានឆ្លើយតបទៅកាន់គាត់វិញថាៈ ទម្លាប់របស់ពួកយើង គឺពួកយើងអត់ធ្មត់(រង់ចាំ)សិនដោយពួកយើងមិនអាចឲ្យទឹកសត្វផឹកនោះទេ ទាល់តែពួកគង្វាលទាំងនោះចាកចេញទៅ ដើម្បីជាការប្រុងប្រយ័ត្នពីការនៅលាយឡំគ្នាជាមួយពួកគេ(រវាងបុរសនិងស្ត្រី)។ ហើយឪពុករបស់ពួកខ្ញុំ គាត់ជាមនុស្សដែលមានវ័យចាស់ជរាដែលគាត់មិនអាចឲ្យទឹកដល់សត្វផឹកបាននោះទេ។ ហេតុនេះ ពួកយើងត្រូវតែបង្ខំចិត្តដងទឹកឲ្យសត្វពពែរបស់ពួកយើង(ជំនួសគាត់)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَسَقَىٰ لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّىٰٓ إِلَى ٱلظِّلِّ فَقَالَ رَبِّ إِنِّي لِمَآ أَنزَلۡتَ إِلَيَّ مِنۡ خَيۡرٖ فَقِيرٞ
ពេលនោះ គាត់(មូសា)ក៏មានក្តីអាណិតអាសូរចំពោះអ្នកទាំងពីរ ហើយក៏បានដងទឺកឲ្យសត្វពពែរបស់អ្នកទាំងពីរនោះផឹក។ បន្ទាប់មក គាត់បានត្រឡប់ទៅរកម្លប់វិញដើម្បីសម្រាក ហើយគាត់ក៏បានបួងសួងចំពោះម្ចាស់របស់គាត់ ដោយបង្ហាញពីតម្រូវការរបស់គាត់ថាៈ ឱម្ចាស់របស់ខ្ញុំ! ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំត្រូវការនូវអ្វីដែលល្អដែលទ្រង់ប្រទានឲ្យខ្ញុំ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَجَآءَتۡهُ إِحۡدَىٰهُمَا تَمۡشِي عَلَى ٱسۡتِحۡيَآءٖ قَالَتۡ إِنَّ أَبِي يَدۡعُوكَ لِيَجۡزِيَكَ أَجۡرَ مَا سَقَيۡتَ لَنَاۚ فَلَمَّا جَآءَهُۥ وَقَصَّ عَلَيۡهِ ٱلۡقَصَصَ قَالَ لَا تَخَفۡۖ نَجَوۡتَ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
នៅពេលដែលអ្នកទាំងពីរបានចាកចេញទៅ អ្នកទាំងពីរក៏បាននិយាយរៀបរាប់ពីរឿងរ៉ាវរបស់មូសាប្រាប់ដល់ឪពុករបស់ពួកនាង។ ពេលនោះ គាត់(ឪពុករបស់ស្ត្រីពីរនាក់នោះ)ក៏បានបញ្ជូនម្នាក់ក្នុងចំណោមនាងទាំងពីរទៅកាន់មូសាដើម្បីអញ្ជើញគាត់មក។ ពេលនោះ នាងក៏បានមកជួបនឹងមូសាដោយដើរក្នុងដំណើរយ៉ាងអៀនខ្មាស់។ នាងក៏បាននិយាយថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ឪពុករបស់ខ្ញុំគាត់បានអញ្ជើញអ្នកឲ្យទៅជួបគាត់ក្នុងគោលបំណងផ្តល់ថ្លៃឈ្នួលដល់អ្នកចំពោះការដែលអ្នកបានដងទឹកឲ្យសត្វរបស់ពួកយើងផឹកនោះ។ នៅពេលដែលព្យាការីមូសាបានទៅជួបនឹងឪពុករបស់នាងទាំងពីរ ហើយបានរៀបរាប់ប្រាប់ពីដំណើររឿងរបស់គាត់(ដល់ឪពុករបស់ពួកនាង)នោះ គាត់(ឪពុករបស់ពួកនាង)ក៏បានពោលទៅកាន់មូសាដើម្បីឲ្យគាត់មានភាពនឹងនរថាៈ សូមអ្នកកុំខ្លាច! អ្នកបានរួចផុតពីក្រុមដែលបំពាន គឺហ្វៀរអោន និងពួកមន្ត្រីរបស់គេហើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេគ្មានអំណាចអ្វីនោះទេនៅលើទឹកដីម៉ាទយ៉ាន់នេះ។ ដូច្នេះ ពួកគេគ្មានសមត្ថភាពអ្វីនឹងនាំគ្រោះថ្នាក់ណាមួយមកដល់អ្នកបាននោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَتۡ إِحۡدَىٰهُمَا يَٰٓأَبَتِ ٱسۡتَـٔۡجِرۡهُۖ إِنَّ خَيۡرَ مَنِ ٱسۡتَـٔۡجَرۡتَ ٱلۡقَوِيُّ ٱلۡأَمِينُ
កូនស្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមកូនស្រីទាំងពីររបស់គាត់បាននិយាយថាៈ ឱលោកឪពុកជាទីស្រឡាញ់! សូមលោកឪពុកជួលគាត់ឲ្យធ្វើជាអ្នកគង្វាលសត្វពពែរបស់ពួកយើងតែម្តងទៅ។ វាជារឿងត្រឹមត្រូវណាស់ដែលលោកឪពុកជួលគាត់នោះ ព្រោះគាត់មានទាំងកម្លាំង និងភាពស្មោះត្រង់។ តាមរយៈកម្លាំងដ៏ខ្លាំងក្លា(របស់គាត់) អាចឲ្យគាត់បំពេញនូវអ្វីដែលគេឲ្យគាត់ធ្វើ ហើយតាមរយៈភាពស្មោះត្រង់ គឺគាត់អាចថែរក្សានូវអ្វីដែលគេបានទុកចិត្តចំពោះគាត់បាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ إِنِّيٓ أُرِيدُ أَنۡ أُنكِحَكَ إِحۡدَى ٱبۡنَتَيَّ هَٰتَيۡنِ عَلَىٰٓ أَن تَأۡجُرَنِي ثَمَٰنِيَ حِجَجٖۖ فَإِنۡ أَتۡمَمۡتَ عَشۡرٗا فَمِنۡ عِندِكَۖ وَمَآ أُرِيدُ أَنۡ أَشُقَّ عَلَيۡكَۚ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
ឪពុករបស់នាងទាំងពីរក៏បាននិយាយទៅកាន់ព្យាការីមូសាថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំមានបំណងរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍កូនស្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមកូនស្រីទាំងពីររបស់ខ្ញុំឲ្យទៅអ្នក ដោយខាន់ស្លារបស់វានោះ គឺអ្នកត្រូវឃ្វាលពពែឲ្យយើងរយៈពេលប្រាំបីឆ្នាំ ។ តែប្រសិនបើអ្នកចង់បង្គ្រប់វាឲ្យគ្រប់រយៈពេលដប់ឆ្នាំនោះ វាគឺជាក្តីសប្បុរសដែលចេញពីអ្នក មិនមែនជារឿងដែលចាំបាច់លើអ្នកនោះទេ ពីព្រោះកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ គឺរយៈពេលប្រាំបីឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ អ្វីដែលលើសពីនោះ គឺជាការស្ម័គ្រចិត្ត។ ហើយខ្ញុំគ្មានបំណងធ្វើឲ្យអ្នកមានការលំបាកនោះឡើយ។ អ្នកនឹងឃើញថា ខ្ញុំគឺជាមនុស្សល្អត្រឹមត្រូវម្នាក់ដែលជាអ្នកបំពេញនូវកិច្ចសន្យា ហើយមិនក្បត់កិច្ចសន្យានោះឡើយ ប្រសិនបើអល់ឡោះមានចេតនា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ ذَٰلِكَ بَيۡنِي وَبَيۡنَكَۖ أَيَّمَا ٱلۡأَجَلَيۡنِ قَضَيۡتُ فَلَا عُدۡوَٰنَ عَلَيَّۖ وَٱللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٞ
ព្យាការីមូសាក៏បានតបវិញថាៈ នេះគឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងដែលពួកយើងបានចុះរវាងខ្ញុំនិងអ្នក។ អំឡុងពេលណាមួយក៏ដោយក្នុងអំឡុងពេលទាំងពីរដែលខ្ញុំបានធ្វើការឲ្យអ្នក ប្រាំបីឆ្នាំ ឬដប់ឆ្នាំនោះ ខ្ញុំពិតជានឹងបំពេញវាចំពោះអ្វីដែលជាកាតព្វកិច្ចមកចំពោះខ្ញុំ។ ហេតុនេះ អ្នកមិនត្រូវសុំអ្វីបន្ថែមទៀតពីខ្ញុំនោះឡើយ។ ហើយអល់ឡោះជាសាក្សីចំពោះអ្វីដែលពួកយើងបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀង និងជាអ្នកដែលឃ្លាំមើលចំពោះវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الالتجاء إلى الله طريق النجاة في الدنيا والآخرة.
• ការជ្រកកោននឹងអល់ឡោះ គឺជាមាគ៌ានៃភាពជោគជ័យទាំងក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោក។

• حياء المرأة المسلمة سبب كرامتها وعلو شأنها.
• ភាពខ្មាស់អៀនរបស់ស្ត្រីមូស្លីម ជាមូលហេតុធ្វើឲ្យនាងមានតម្លៃនិងកិត្តិយសខ្ពង់ខ្ពស់។

• مشاركة المرأة بالرأي، واعتماد رأيها إن كان صوابًا أمر محمود.
• ការចូលរួមផ្តល់ជាគំនិតយោបល់ពីសំណាក់ស្ត្រី ហើយការទទួលយកនូវគំនិតយោបល់របស់នាងប្រសិនបើយោបល់នោះត្រឹមត្រូវនោះ គឺជារឿងដែលគេកោតសរសើរ។

• القوة والأمانة صفتا المسؤول الناجح.
• កម្លាំងខ្លាំងក្លានិងភាពស្មោះត្រង់ គឺជាលក្ខណៈពីរយ៉ាងរបស់អ្នកគ្រប់គ្រងដែលជោគជ័យ។

• جواز أن يكون المهر منفعة.
• គេអនុញ្ញាតឲ្យទទួលយកខាន់ស្លានូវអ្វីដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍(ទោះបីមិនមែនជាលុយកាក់ក៏ដោយ)។

۞ فَلَمَّا قَضَىٰ مُوسَى ٱلۡأَجَلَ وَسَارَ بِأَهۡلِهِۦٓ ءَانَسَ مِن جَانِبِ ٱلطُّورِ نَارٗاۖ قَالَ لِأَهۡلِهِ ٱمۡكُثُوٓاْ إِنِّيٓ ءَانَسۡتُ نَارٗا لَّعَلِّيٓ ءَاتِيكُم مِّنۡهَا بِخَبَرٍ أَوۡ جَذۡوَةٖ مِّنَ ٱلنَّارِ لَعَلَّكُمۡ تَصۡطَلُونَ
នៅពេលដែលព្យាការីមូសាបានបំពេញតាមការកំណត់ទីពីរ ពោលគឺរយៈពេលដប់ឆ្នាំរួច គាត់ក៏បានធ្វើដំណើរជាមួយនឹងក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ចេញពីទឹកដីម៉ាទយ៉ាន់ទៅកាន់ទឹកដីអេហ៊្សីប។ ពេលនោះ គាត់ក៏បានឃើញពន្លឺភ្លើងមួយនៅក្បែរភ្នំតួរ។ គាត់ក៏បានពោលទៅកាន់ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ថាៈ សូមពួកអ្នកនៅទីនេះសិនចុះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំបានឃើញពន្លឺភ្លើងមួយ។ សង្ឃឹមថាខ្ញុំនឹងនាំដំណឹងខ្លះៗពីវាមកកាន់ពួកអ្នក ឬក៏យកដុំភ្លើងមកកាន់ពួកអ្នកបង្កាត់ភ្លើងដើម្បីអាចឲ្យពួកអ្នកកម្តៅខ្លួនពីភាពត្រជាក់បាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِيَ مِن شَٰطِيِٕ ٱلۡوَادِ ٱلۡأَيۡمَنِ فِي ٱلۡبُقۡعَةِ ٱلۡمُبَٰرَكَةِ مِنَ ٱلشَّجَرَةِ أَن يَٰمُوسَىٰٓ إِنِّيٓ أَنَا ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
ហើយនៅពេលដែលព្យាការីមូសាបានទៅដល់កន្លែងភ្លើងដែលគាត់បានឃើញនោះ ម្ចាស់របស់គាត់បានស្រែកហៅគាត់ចេញពីដើមឈើមួយដើមដែលនៅក្បែរជ្រលងភ្នំខាងស្តាំនៅទីកន្លែងដែលអល់ឡោះផ្តល់ពរជ័យដល់វាតាមរយៈការមានបន្ទូលរបស់ទ្រង់ទៅកាន់ព្យាការីមូសា(នៅទីនោះ)ថាៈ ឱមូសា! ពិតប្រាកដណាស់ យើងគឺអល់ឡោះដែលជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងម៉ាខ្លូកទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنۡ أَلۡقِ عَصَاكَۚ فَلَمَّا رَءَاهَا تَهۡتَزُّ كَأَنَّهَا جَآنّٞ وَلَّىٰ مُدۡبِرٗا وَلَمۡ يُعَقِّبۡۚ يَٰمُوسَىٰٓ أَقۡبِلۡ وَلَا تَخَفۡۖ إِنَّكَ مِنَ ٱلۡأٓمِنِينَ
ហើយចូរអ្នកបោះដំបងរបស់អ្នកចុះ។ ពេលនោះ ព្យាការីមូសាក៏បានបោះវាទៅតាមបទបញ្ជានៃម្ចាស់របស់គាត់។ នៅពេលដែលគាត់បានឃើញវាកម្រើក និងធ្វើចលនាយ៉ាងលឿនប្រៀបដូចជាសត្វពស់នោះ គាត់ក៏បានរត់ត្រឡប់ក្រោយវិញដោយសារភាពភ័យខ្លាចចំពោះវា និងមិនបានត្រឡប់ក្រោយវិញនោះទេ។ ពេលនោះ ម្ចាស់របស់គាត់បានស្រែកហៅគាត់ថាៈ ឱមូសា! ចូរអ្នកចូលមក ហើយកុំភ័យខ្លាចពីវាឲ្យសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ អ្នកស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលមានសុវត្ថិភាពអំពីវា និងពីអ្វីផ្សេងទៀតក្រៅពីវានូវអ្វីដែលធ្វើឲ្យអ្នកភ័យខ្លាច។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱسۡلُكۡ يَدَكَ فِي جَيۡبِكَ تَخۡرُجۡ بَيۡضَآءَ مِنۡ غَيۡرِ سُوٓءٖ وَٱضۡمُمۡ إِلَيۡكَ جَنَاحَكَ مِنَ ٱلرَّهۡبِۖ فَذَٰنِكَ بُرۡهَٰنَانِ مِن رَّبِّكَ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِۦٓۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمٗا فَٰسِقِينَ
ហើយចូរអ្នកដាក់ដៃស្តាំរបស់អ្នកចូលទៅក្នុងហោប៉ៅអាវរបស់អ្នក នោះវានឹងបញ្ចេញពន្លឺសចែងចាំងដែលមិនមែនសដោយសារជំងឺឃ្លង់នោះឡើយ។ ពេលនោះ ព្យាការីមូសាក៏បានដាក់ដៃរបស់គាត់ចូល(ក្នុងហោប៉ៅ) ហើយវាក៏បញ្ចេញពន្លឺសចែងចាំងប្រៀបដូចព្រិល។ ហើយចូរអ្នកឱបដៃរបស់អ្នកដើម្បីបំបាត់ភ័យខ្លាចចេញពីអ្នក។ ពេលនោះ ព្យាការីមូសាក៏បានឱបដៃរបស់គាត់ ហើយភាពភ័យខ្លាចក៏បានបាត់បង់អំពីគាត់។ ពិតណាស់ អ្វីដែលបានលើកឡើងទាំងពីរខាងលើនេះ(គឺដំបង និងដៃ) គឺជាភស្តុតាងពីរដែលគេបញ្ជូនពីម្ចាស់របស់អ្នកទៅកាន់ហ្វៀរអោន និងពួកមន្ត្រីនៃក្រុមរបស់គេ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេគឺជាក្រុមដែលប្រាស់ចាកពីការប្រតិបត្តិចំពោះអល់ឡោះដោយការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្តល្មើស។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ إِنِّي قَتَلۡتُ مِنۡهُمۡ نَفۡسٗا فَأَخَافُ أَن يَقۡتُلُونِ
ព្យាការីមូសាបានពោលទៅកាន់ម្ចាស់របស់គាត់ថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំបានសម្លាប់ជីវិតគ្នាពួកគេម្នាក់ ហើយខ្ញុំខ្លាចពួកគេនឹងសម្លាប់ខ្ញុំវិញប្រសិនបើខ្ញុំទៅជួបពួកគេដើម្បីផ្សព្វផ្សាយដល់ពួកគេនូវអ្វីដែលគេបញ្ជូនមកឲ្យខ្ញុំនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَخِي هَٰرُونُ هُوَ أَفۡصَحُ مِنِّي لِسَانٗا فَأَرۡسِلۡهُ مَعِيَ رِدۡءٗا يُصَدِّقُنِيٓۖ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
ហើយបងប្រុសរបស់ខ្ញុំ ហារូន គាត់និយាយច្បាស់ជាងខ្ញុំ។ ដូច្នេះ សូមទ្រង់មេត្តាបញ្ជូនគាត់ឲ្យទៅជាមួយខ្ញុំជាជំនួយការដែលជួយសម្រួលក្នុងពេលដែលខ្ញុំនិយាយ ប្រសិនបើហ្វៀរអោន និងបក្សពួករបស់គេបដិសេធនឹងខ្ញុំ។ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំខ្លាចពួកគេបដិសេធនឹងខ្ញុំដូចដែលទម្លាប់ធម្មតារបស់ពួកប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗដែលគេបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារទាំងឡាយទៅកាន់ពួកគេមុនខ្ញុំដែលពួកគេ(ប្រជាជាតិទាំងនោះ)បានបដិសេធចំពោះពួកគេ(បណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجۡعَلُ لَكُمَا سُلۡطَٰنٗا فَلَا يَصِلُونَ إِلَيۡكُمَا بِـَٔايَٰتِنَآۚ أَنتُمَا وَمَنِ ٱتَّبَعَكُمَا ٱلۡغَٰلِبُونَ
អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានមានបន្ទូលឆ្លើយតបចំពោះការស្នើសុំរបស់ព្យាការីមូសាថាៈ យើងនឹងពង្រឹងដល់អ្នក(ឱមូសា)តាមរយៈការបញ្ជូនបងប្រុសរបស់អ្នកឲ្យទៅជាមួយអ្នក ជាអ្នកនាំសារ និងជាជំនួយការម្នាក់។ ហើយយើងនឹងប្រទានឲ្យអ្នកទាំងពីរនូវសញ្ញាភស្តុតាង និងការគាំទ្រ។ ហើយពួកគេមិនអាចធ្វើឲ្យប្រការអាក្រក់ដែលអ្នកទាំងពីរមិនពេញចិត្តនោះប៉ះពាល់ដល់អ្នកទាំងពីរបានឡើយ។ តាមរយៈបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់យើងដែលយើងបានបញ្ជូនអ្នកទាំងពីរដោយនាំយកវាទៅនោះ អ្នកទាំងពីរ ហើយនិងអ្នកដែលដើរតាមអ្នកទាំងពីរក្នុងចំណោមបណ្តាអ្នកមានជំនឿនោះ នឹងទទួលបានជោគជ័យ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الوفاء بالعقود شأن المؤمنين.
• ការអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀង គឺជាកិច្ចការរបស់បណ្តាអ្នកមានជំនឿទាំងឡាយ។

• تكليم الله لموسى عليه السلام ثابت على الحقيقة.
• ការមានបន្ទូលដោយផ្ទាល់របស់អល់ឡោះជាមួយនឹងព្យាការីមូសា គឺជារឿងដែលកើតឡើងពិតប្រាកដ។

• حاجة الداعي إلى الله إلى من يؤازره.
• តម្រូវការរបស់អ្នកដែលអំពាវនាវទៅកាន់អល់ឡោះនូវអ្វីដែលជួយជ្រោមជ្រែងដល់គេ។

• أهمية الفصاحة بالنسبة للدعاة.
• សារសំខាន់នៃការមានវោហាសាស្ត្រចំពោះអ្នកដែលធ្វើការអំពាវនាវ(ទៅកាន់អល់ឡោះ)។

فَلَمَّا جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَا بَيِّنَٰتٖ قَالُواْ مَا هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّفۡتَرٗى وَمَا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِيٓ ءَابَآئِنَا ٱلۡأَوَّلِينَ
ហើយនៅពេលដែលព្យាការីមូសាបាននាំមកកាន់ពួកគេនូវបណ្តាភស្តុតាងរបស់យើងយ៉ាងច្បាស់លាស់នោះ ពួកគេបាននិយាយថាៈ នេះគ្មានអ្វីក្រៅពីការកុហកបោកប្រាស់ដែលមូសាបានប្រឌិតវាឡើងប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកយើងមិនដែលបានលឺរឿងបែបនេះទេតាំងពីជីដូនជីតារបស់ពួកយើងមុនៗមកម្លេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ مُوسَىٰ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَن جَآءَ بِٱلۡهُدَىٰ مِنۡ عِندِهِۦ وَمَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ
ហើយព្យាការីមូសាបានឆ្លើយតបទៅកាន់ហ្វៀរអោនថាៈ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់ដឹងចំពោះអ្នកដែលត្រឹមត្រូវដែលបាននាំមកនូវការចង្អុលបង្ហាញអំពីទ្រង់ ហើយទ្រង់ក៏ដឹងផងដែរចំពោះអ្នកណាដែលទទួលបាននូវលទ្ធផលចុងក្រោយដ៏គួរឲ្យកោតសរសើរនាថ្ងៃបរលោកនោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលបំពាននឹងមិនបានទទួលជោគជ័យតាមក្តីប្រាថ្នារបស់ពួកគេនោះឡើយ ហើយក៏មិនអាចរួចខ្លួនបានដែរពីអ្វីដែលពួកគេខំរត់គេចអំពីវានោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمَلَأُ مَا عَلِمۡتُ لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرِي فَأَوۡقِدۡ لِي يَٰهَٰمَٰنُ عَلَى ٱلطِّينِ فَٱجۡعَل لِّي صَرۡحٗا لَّعَلِّيٓ أَطَّلِعُ إِلَىٰٓ إِلَٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّي لَأَظُنُّهُۥ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
ហើយហ្វៀរអោនបាននិយាយទៅកាន់ពួកមន្ត្រីដែលជាបក្សពួករបស់គេថាៈ ឱពួកមន្ត្រីទាំងឡាយ! យើងមិនដែលដឹងសោះថា ពួកអ្នកមានម្ចាស់ផ្សេងដែលត្រូវគោរពសក្ការៈក្រៅពីយើងនោះ។ ឱហាម៉ាន! ចូរអ្នកដុតដីធ្វើជាដុំឥដ្ឋឲ្យយើង រួចសាងសង់វិមានមួយយ៉ាងខ្ពស់ឲ្យយើងដើម្បីយើងនឹងឡើងទៅមើលម្ចាស់របស់មូសា ហើយឈនៅចំពោះមុខទ្រង់។ ពិតប្រាកដណាស់ យើងគិតថា មូសា គឺជាអ្នកដែលកុហកបោកប្រាស់ចំពោះអ្វីដែលគេអះអាងថា ពិតណាស់ រូបគេគឺត្រូវបានបញ្ជូនមកពីអល់ឡោះមកកាន់យើងនិងមកកាន់ក្រុមរបស់យើងនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱسۡتَكۡبَرَ هُوَ وَجُنُودُهُۥ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ إِلَيۡنَا لَا يُرۡجَعُونَ
ហើយហ្វៀរអោន និងពលទាហានរបស់គេកាន់តែក្រអឺតក្រទម ព្រមទាំងតម្កើងខ្លួននៅលើទឹកដីអាហ្ស៊ីបនេះដោយមិនសមហេតុផល។ ពួកគេបានបដិសេធនឹងការពង្រស់មនុស្សឡើងវិញ ហើយពួកគេគិតថា ពិតណាស់ ពួកគេនឹងមិនត្រូវវិលត្រឡប់មកកាន់យើងវិញនាថ្ងៃបរលោកដើម្បីជំនុំជម្រះ និងទទួលទណ្ឌកម្មនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَخَذۡنَٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡيَمِّۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلظَّٰلِمِينَ
ក្រោយមក យើងបានក្របួចគេ ហើយនិងពលទាហានទាំងឡាយរបស់គេ រួចហើយក៏បានបោះពួកគេចូលទៅក្នុងសមុទ្រដោយធ្វើឲ្យពួកគេលិចលង់(ក្នុងទឹកសមុទ្រ)រហូតដល់ពួកគេវិនាសអន្តរាយទាំងអស់គ្នា។ ដូច្នេះ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ពិនិត្យមើលចុះថា តើលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកបំពាននិងទីបញ្ចប់របស់ពួកគេយ៉ាងដូចម្តេច? ពិតប្រាកដណាស់ លទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកគេ ហើយនិងទីបញ្ចប់របស់ពួកគេនោះ គឺមានតែការវិនាសអន្តរាយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَئِمَّةٗ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلنَّارِۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا يُنصَرُونَ
ហើយយើងបានធ្វើឲ្យពួកគេក្លាយជាគំរូសម្រាប់ពួកដែលបំពាន និងពួកដែលធ្វើឲ្យគេវង្វេងដែលអំពាវនាវមនុស្សទៅកាន់ភ្លើងនរក តាមរយៈអ្វីដែលគេបានបណ្តុះ(ធ្វើឲ្យរីកសាយភាយ)អំពីការប្រឆាំងនិងភាពវង្វេង។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក ពួកគេមិនត្រូវបានគេជួយសង្គ្រោះឲ្យរួចផុតពីទណ្ឌកម្មនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គេនឹងបន្ថែមនូវទណ្ឌកម្មទ្វេដងចំពោះពួកគេដោយសារតែពួកគេបានបង្កើតនូវប្រការអាក្រក់មួយក្នុងចំណោមប្រការអាក្រក់ទាំងឡាយ ហើយការអំពាវនាវទៅកាន់វា គឺស្ថិតក្នុងចំណោមភាពវង្វេង។ គេកត់ត្រា(បាបកម្ម)ចំពោះពួកគេនូវបាបកម្មនៃទង្វើរបស់ពួកគេ ហើយនិងបាបកម្មពីទង្វើរបស់អ្នកដែលអនុវត្តទង្វើនោះតាមពូកគេថែមទៀត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَتۡبَعۡنَٰهُمۡ فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا لَعۡنَةٗۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ هُم مِّنَ ٱلۡمَقۡبُوحِينَ
ហើយបន្ថែមពីលើទណ្ឌកម្មរបស់ពួកគេ(នៅថ្ងៃបរលោក)នោះទៀត គឺយើងនឹងធ្វើឲ្យពួកគេទទួលរងនូវភាពអាម៉ាសនិងការដាក់បណ្តានៅក្នុងលោកិយនេះ(ដោយវា)នៅតាមចងពៀរពួកគេ។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក ពួកគេគឺស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលត្រូវបានគេស្តីបន្ទោស និងត្រូវបណ្តេញឲ្យឃ្លាតចេញឆ្ងាយពីក្តីមេត្តាករុណារបស់អល់ឡោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ مِنۢ بَعۡدِ مَآ أَهۡلَكۡنَا ٱلۡقُرُونَ ٱلۡأُولَىٰ بَصَآئِرَ لِلنَّاسِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لَّعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
ហើយពិតប្រាកដណាស់ យើងបានប្រទានឲ្យព្យាការីមូសានូវគម្ពីរតាវរ៉ត ក្រោយពីយើងបានបញ្ជូនបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់យើងទៅកាន់ប្រជាជាតិជំនាន់មុន តែពួកគេបានបដិសេធនឹងអ្នកនាំសារទាំងនោះ ហើយយើងក៏បានបំផ្លាញពួកគេដោយសារតែការបដិសេធរបស់ពូកគេចំពោះបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយ។ នៅក្នុងគម្ពីរ(តាវរ៉ត)នោះ គឺមាននូវអ្វីដែលជាការបំភ្លឺដល់មនុស្សលោកនូវអ្វីដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពួកគេដើម្បីឲ្យពួកគេអនុវត្តន៍វា ហើយនិងអ្វីដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ពួកគេ ដើម្បីឲ្យពួកគេបោះបង់វាចោល។ ហើយនៅក្នុគម្ពីរនោះផងដែរ គឺជាការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់ប្រការល្អនិងជាក្តីមេត្តាករុណា ដោយសារតែក្នុងវានោះ គឺមាននូវប្រការល្អទាំងឡាយទាំងក្នុងលោកិយនិងនៅថ្ងៃបរលោក។ សង្ឃឹមថាពួកគេនឹងនឹកឃើញពីឧបការគុណទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់បានប្រទានដល់ពួកគេ ហើយថ្លែងអំណរគុណចំពោះទ្រង់ ព្រមទាំងមានជំនឿលើទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• رَدُّ الحق بالشبه الواهية شأن أهل الطغيان.
• ការតបតនឹងការពិតដោយប្រការដែលមិនច្បាស់លាស់ គឺជាទង្វើរបស់ពួកបំពាន។

• التكبر مانع من اتباع الحق.
• ភាពអំណួតក្អេងក្អាង គឺរារាំងពីការដើរតាមភាពត្រឹមត្រូវ។

• سوء نهاية المتكبرين من سنن رب العالمين.
• ទីបញ្ចប់ដ៏អាក្រក់របស់ពួកដែលក្អេងក្អាង គឺជាមាគ៌ារបស់ម្ចាស់ដែលគ្រប់គ្រងពិភពទាំងអស់។

• للباطل أئمته ودعاته وصوره ومظاهره.
• សម្រាប់អ្នកដែលស្ថិតលើមាគ៌ាដែលមិនត្រឹមត្រូវ គឺមានមេដឹកនាំរបស់គេ មានអ្នកដែលអំពាវនាវទៅកាន់ប្រការដែលមិនត្រឹមត្រូវនោះ និងអត្តសញ្ញាណរបស់វា។

وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلۡغَرۡبِيِّ إِذۡ قَضَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَى ٱلۡأَمۡرَ وَمَا كُنتَ مِنَ ٱلشَّٰهِدِينَ
ហើយអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនបានមានវត្តមាននៅក្បែរភ្នំខាងលិចនោះទេនៅពេលដែលយើងបានដាក់បទបញ្ជាដល់មូសាដោយការបញ្ជូនគេ(ធ្វើជាអ្នកនាំសារ)ទៅកាន់ហ្វៀរអោននិងមន្ត្រីរបស់គេនោះ។ ហើយអ្នកក៏មិនបានស្ថិតនៅក្នុងចំណោមអ្នកដែលមានវត្តមាន ដែលធ្វើឲ្យអ្នកបានដឹងនូវរឿងរ៉ាវនោះហើយនិទានវាប្រាប់ដល់មនុស្សនោះដែរ។ តាមពិត អ្វីដែលអ្នកបាននិទានប្រាប់ដល់ពួកគេនោះ គឺជាវ៉ាហ៊ីពីអល់ឡោះទៅកាន់អ្នកប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَٰكِنَّآ أَنشَأۡنَا قُرُونٗا فَتَطَاوَلَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡعُمُرُۚ وَمَا كُنتَ ثَاوِيٗا فِيٓ أَهۡلِ مَدۡيَنَ تَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِنَا وَلَٰكِنَّا كُنَّا مُرۡسِلِينَ
ក៏ប៉ុន្តែ យើងបានបង្កើតប្រជាជាតិ និងម៉ាខ្លូកជាច្រើនបន្ទាប់ពីព្យាការីមូសា ។ ពួកគេបានរស់នៅក្នុងរយៈពេលដ៏យូរអង្វែង រហូតទាល់តែពួកគេភ្លេចពីកិច្ចសន្យារបស់អល់ឡោះ។ ហើយអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ក៏មិនបានរស់នៅជាមួយអ្នកស្រុកម៉ាទយ៉ាន់ ដោយអ្នកសូត្របណ្តាវាក្យខណ្ឌរបស់យើងឲ្យពួកគេស្តាប់នោះដែរ ក៏ប៉ុន្តែ យើងទេដែលបានតែងតាំងអ្នកធ្វើជាអុ្នកនាំសារអំពីយើង ហើយយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកនូវរឿងរ៉ាវរបស់ព្យាការីមូសា និងការស្នាក់នៅរបស់គេ(ព្យាការីមូសា)នៅក្នុងទឹកដីម៉ាទយ៉ាន់នោះ ហើយអ្នកក៏បានរៀបរាប់ប្រាប់ដល់មនុស្សលោកនូវអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់បានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកអំពីរឿងរ៉ាវនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلطُّورِ إِذۡ نَادَيۡنَا وَلَٰكِن رَّحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوۡمٗا مَّآ أَتَىٰهُم مِّن نَّذِيرٖ مِّن قَبۡلِكَ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
ហើយអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ក៏មិនបាននៅក្បែរភ្នំតួរនោះដែរ នៅពេលដែលយើងបានស្រែកហៅមូសាហើយបានវ៉ាហ៊ីទៅកាន់គេ រហូតដល់អ្នក(អាចដឹងពីរឿងរ៉ាវទាំងនោះ រួចហើយ)និយាយរឿងនោះប្រាប់ដល់ពួកគេនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ យើងបានចាត់បញ្ជូនអ្នក(ធ្វើជាអ្នកនាំសារ)ដើម្បីជាក្តីមេត្តាករុណាពីម្ចាស់របស់អ្នកចំពោះមនុស្សលោកទាំងអស់ប៉ុណ្ណោះ។ ហើយយើងបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកនូវដំណឹងនោះដើម្បីឲ្យអ្នកដាស់តឿនព្រមានដល់ក្រុមមួយ(ពួកអារ៉ាប់គូរ៉័ស្ហ)ដែលគ្មានអ្នកនាំសារណាម្នាក់ទៅដល់ពួកគេមុនអ្នកដែលដាស់តឿនព្រមានពួកគេនោះឡើយ។ សង្ឃឹមថាពួកគេនឹងយកវាធ្វើជាមេរៀន ហើយមានជំនឿចំពោះអ្វីដែលអ្នកបានពាំនាំទៅកាន់ពួកគេពីអល់ឡោះជាម្ចាស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡلَآ أَن تُصِيبَهُم مُّصِيبَةُۢ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡ فَيَقُولُواْ رَبَّنَا لَوۡلَآ أَرۡسَلۡتَ إِلَيۡنَا رَسُولٗا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ وَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
ហើយប្រសិនបើពួកគេមិនទទួលរងនូវទណ្ឌកម្មរបស់ព្រះជាម្ចាស់ដោយសារតែការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្តល្មើសរបស់ពួកគេ ហើយពួកគេនិយាយដោះសារដោយសារតែគ្មានអ្នកនាំសារបានទៅដល់ពួកគេថាៈ ហេតុអ្វីបានជាគេមិនតែងតាំងអ្នកនាំសារម្នាក់មកកាន់ពួកយើង ដើម្បីឲ្យពួកយើងដើរតាម(ប្រតិបត្តិ)វាក្យខណ្ឌរបស់ទ្រង់ និងអនុវត្តតាមវា និងដើម្បីឲ្យពួកយើងក្លាយជាអ្នកដែលមានជំនឿដែលអនុវត្តតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយនៃម្ចាស់របស់ពួកគេ? ប្រសិនបើមិនព្រោះតែដូច្នេះទេនោះ យើងនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេភ្លាមៗជាមិនខានឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ យើងពន្យារពេលដាក់ទណ្ឌកម្មចំពោះពួកគេ រហូតដល់ពេលដែលយើងបានតែងតាំងអ្នកនាំសារទៅកាន់ពួកគេសិន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا جَآءَهُمُ ٱلۡحَقُّ مِنۡ عِندِنَا قَالُواْ لَوۡلَآ أُوتِيَ مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ مُوسَىٰٓۚ أَوَلَمۡ يَكۡفُرُواْ بِمَآ أُوتِيَ مُوسَىٰ مِن قَبۡلُۖ قَالُواْ سِحۡرَانِ تَظَٰهَرَا وَقَالُوٓاْ إِنَّا بِكُلّٖ كَٰفِرُونَ
ហើយនៅពេលដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់បានទៅដល់ពួកគូរ៉័ស្សដោយនាំនូវសារពីម្ចាស់របស់គាត់នោះ ពួកគេ(គូរ៉័ស្ស)បានសួរពួកយូដាអំពីគាត់(មូហាំម៉ាត់) ហើយពួកគេ(យូដា)ក៏បានបង្រៀន(ប្រាប់)ពួកគេ(ពួកគូរ៉័ស្ហ)នូវអំណះអំណាងនេះ ដោយពួកគេនិយាយថាៈ ហេតុអ្វីបានជាគេ(អល់ឡោះ)មិនផ្ដល់ឲ្យមូហាំម៉ាត់ដូចអ្វីដែលគេបានផ្ដល់ឲ្យមូសាអំពីអច្ឆរិយភាពទាំងឡាយដែលបង្ហាញថា រូបគេ(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ពិតជាអ្នកនាំសារពីម្ចាស់របស់គេ ដូចជាដៃ និងដំបង(ដូចព្យាការីមូសា)នោះ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)តបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ តើពុំមែនទេឬដែលពួកយូដាក៏ធ្លាប់បានបដិសេធនឹងអ្វីដែលគេបានប្រទានដល់ព្យាការីមូសាពីមុនដែរនោះ? ហើយពួកគេបាននិយាយចំពោះគម្ពីរតាវរ៉តនិងគម្ពីរគួរអានថាៈ តាមពិត វាទាំងពីរនេះគឺជាមន្តអាគមដែលបានជួយជ្រោមជ្រែងគ្នាទៅវិញទៅមកប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកគេនិយាយទៀតថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើងគឺជាអ្នកដែលបដិសេធរាល់អ្វីដែលមាននៅក្នុងគម្ពីរតាវរ៉ត និងគម្ពីរគួរអាននេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ فَأۡتُواْ بِكِتَٰبٖ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ هُوَ أَهۡدَىٰ مِنۡهُمَآ أَتَّبِعۡهُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកនាំមកនូវគម្ពីរណាមួយដែលត្រូវបានបញ្ចុះមកពីអល់ឡោះដែលមានការចង្អុលបង្ហាញល្អប្រសើរជាងគម្ពីរតាវរ៉ត និងគម្ពីរគួរអានមកចុះ។ ប្រសិនបើពួកអ្នកអាចនាំមកនោះ ខ្ញុំនឹងប្រតិបត្តិតាមវាប្រសិនបើពួកអ្នកជាអ្នកដែលនិយាយត្រឹមត្រូវចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកអះអាងថា ពិតណាស់ គម្ពីរតាវរ៉តនិងគម្ពីរគួរអាន គឺជាមន្តអាគមមែននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِن لَّمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَكَ فَٱعۡلَمۡ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهۡوَآءَهُمۡۚ وَمَنۡ أَضَلُّ مِمَّنِ ٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ بِغَيۡرِ هُدٗى مِّنَ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
តែប្រសិនបើពួកគូរ៉័ស្ហមិនអាចឆ្លើយតបចំពោះអ្នកនូវអ្វីដែលអ្នកស្នើសុំពីពួកគេដោយឲ្យនាំមកនូវគម្ពីរណាមួយដែលមានការចង្អុលបង្ហាញល្អប្រសើរជាងគម្ពីរតាវរ៉តនិងគម្ពីរគួរអានទេនោះ ចូរអ្នកដឹងឲ្យបានច្បាស់ថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ការបដិសេធរបស់ពួកគេចំពោះវាទាំងពីរ(គម្ពីរតាវរ៉តនិងគម្ពីរគួរអាន)នោះ គឺមិនមែនពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាភស្តុតាងនោះទេ។ តាមពិត ពួកគេគ្រាន់តែធ្វើតាមទំនើងចិត្តរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ដែលវង្វេងជាងអ្នកដែលធ្វើតាមទំនើងចិត្តខ្លួនឯងដោយគ្មានការចង្អុលបង្ហាញពីអល់ឡោះនោះទេ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះទ្រង់មិនផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញនិងការណែនាំចំពោះក្រុមដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយការប្រឆាំងរបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• نفي علم الغيب عن رسول الله صلى الله عليه وسلم إلَّا ما أطلعه الله عليه.
• បដិសេធពីការដឹងនូវប្រការអាថ៌កំបាំងចំពោះអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់ លើកលែងតែអ្វីដែលអល់ឡោះបង្ហាញឲ្យគាត់បានដឹងប៉ុណ្ណោះ។

• اندراس العلم بتطاول الزمن.
• ចំណេះដឹងកាន់តែសាបសូន្យបន្តិចម្តងៗកាលណាពេលវេលាកន្លងផុតទៅកាន់តែយូរ។

• تحدّي الكفار بالإتيان بما هو أهدى من وحي الله إلى رسله.
• ការអសមត្ថភាពរបស់ពួកប្រឆាំងក្នុងការនាំមកនូវអ្វីដែលផ្តល់នូវការចង្អុលបង្ហាញល្អប្រសើរជាងវ៉ាហ៊ីដែលអល់ឡោះផ្តល់ទៅកាន់បណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់ទ្រង់។

• ضلال الكفار بسبب اتباع الهوى، لا بسبب اتباع الدليل.
• ការវង្វេងរបស់ពួកប្រឆាំង ដោយសារតែការដើរតាមទំនើងចិត្តខ្លួនឯង មិនមែន(វង្វេង)ដោយសារតែការដើរតាមភស្តុតាងនោះទេ។

۞ وَلَقَدۡ وَصَّلۡنَا لَهُمُ ٱلۡقَوۡلَ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
ហើយជាការពិតណាស់ យើងបានបញ្ជាក់ជារឿយៗដល់ពួកមុស្ហរីគីន និងពួកយូដានៃអម្បូរអ៊ីស្រាអែលតាមរយៈរឿងរ៉ាវរបស់ប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗ ហើយនិងទណ្ឌកម្មដែលយើងបានទម្លាក់ទៅលើពួកគេនៅពេលដែលពួកគេបដិសេធនឹងបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់យើង សង្ឃឹមថាពួកគេនឹងយករឿងទាំងនោះធ្វើជាមេរៀន ហើយពួកគេមានជំនឿ ដើម្បីកុំឲ្យពួកគេទទួលរងគ្រោះដូចអ្វីដែលពួកគេ(ប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗ)បានទទួលរង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِهِۦ هُم بِهِۦ يُؤۡمِنُونَ
បណ្តាអ្នកដែលនៅតែមានជំនឿនឹងគម្ពីរតាវរ៉តមុននឹងការបញ្ចុះគម្ពីរគួរអាននោះ ពួកគេក៏ជាអ្នកដែលមានជំនឿនឹងគម្ពីរគួរអានផងដែរ ដោយសារតែពួកគេបានប្រទះឃើញនួវដំណឹង និងលក្ខណៈរបស់វា(គម្ពីរគួរអាន)នៅក្នុងបណ្តាគម្ពីរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِهِۦٓ إِنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّنَآ إِنَّا كُنَّا مِن قَبۡلِهِۦ مُسۡلِمِينَ
ហើយនៅពេលដែលគេសូត្រវា(គម្ពីរគួរអាន)ឲ្យពួកគេស្តាប់ ពួកគេនិយាយថាៈ ពួកយើងបានជឿនឹងវាហើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ វាគឺជាការពិតដែលគ្មានការសង្ស័យចំពោះវានោះទេ ហើយដែលត្រូវបានបញ្ចុះមកពីម្ចាស់របស់ពួកយើង។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើងគឺជាអ្នកដែលព្រមទទួលយកសាសនាឥស្លាមមុននឹងការបញ្ចុះគម្ពីរគួរអាននេះទៅទៀតដោយសារតែពួកយើងមានជំនឿចំពោះអ្វីដែលបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយបាននាំមកមុនវា(មុនគម្ពីរគួរអាន)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ يُؤۡتَوۡنَ أَجۡرَهُم مَّرَّتَيۡنِ بِمَا صَبَرُواْ وَيَدۡرَءُونَ بِٱلۡحَسَنَةِ ٱلسَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
បណ្តាអ្នកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិដូចបានលើកឡើងទាំងនេះ អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងប្រទានដល់ពួកគេនូវផលបុណ្យទៅលើទង្វើរបស់ពួកគេទ្វេដង ដោយសារតែការអត់ធ្មត់របស់ពួកគេលើការមានជំនឿនឹងគម្ពីររបស់ពួកគេ ហើយនិងការមានជំនឿរបស់ពួកគេចំពោះព្យាការីមូហាំម៉ាត់នៅពេលដែលគាត់ត្រូវបានគេតែងតាំង(ជាអ្នកនាំសារ)។ ពួកគេច្រានចោលប្រការអាក្រក់ដែលពួកគេធ្លាប់បានធ្វើនោះនឹងទង្វើកុសលទាំងឡាយ ហើយពួកគេបរិច្ចាគនូវអ្វីដែលយើងបានប្រទានជាលាភសក្ការៈដល់ពួកគេក្នុងផ្លួវល្អ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا سَمِعُواْ ٱللَّغۡوَ أَعۡرَضُواْ عَنۡهُ وَقَالُواْ لَنَآ أَعۡمَٰلُنَا وَلَكُمۡ أَعۡمَٰلُكُمۡ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡ لَا نَبۡتَغِي ٱلۡجَٰهِلِينَ
ហើយនៅពេលដែលបណ្តាអ្នកមានជំនឿទាំងនោះបានលឺពីពួកដែលគេផ្តល់គម្ពីរឲ្យ(ពួកយូដានិងពួកគ្រឹស្ទាន)នូវពាក្យសម្តីដែលមិនត្រឹមត្រូវ(គ្មានប្រយោជន៍)នោះ ពួកគេងាកចេញពីវាដោយមិនងាកទៅរកវាឡើយ ហើយពួកគេ(អ្នកមានជំនឿ)បាននិយាយទៅកាន់ពួកទាំងនោះថាៈ ការតបស្នងចំពោះទង្វើរបស់ពួកយើងនោះ គឺសម្រាប់ពួកយើង ហើយការតបស្នងចំពោះទង្វើរបស់ពួកអ្នកនោះ គឺសម្រាប់ពួកអ្នក។ ពួកអ្នកទទួលបាននូវសុខសន្តិភាពពីពួកយើងអំពីការជេរប្រទេចនិងការបង្កនូវគ្រោះថ្នាក់នានា។ ពួកយើងមិនគប្បីរាប់អានពួកដែលល្ងង់ខ្លៅនោះទេ ដោយសារតែការរាប់អានពួកដែលល្ងង់ខ្លៅនោះ គឺនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ និងប្រការអាក្រក់ ទាំងទៅលើសាសនានិង(ការរស់នៅ)ក្នុងលោកិយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّكَ لَا تَهۡدِي مَنۡ أَحۡبَبۡتَ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَهۡدِي مَن يَشَآءُۚ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ
ពិតប្រាកដណាស់ អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនអាចផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញចំពោះជនណាដែលអ្នកស្រឡាញ់ ដូចជាអាពូតឡឹប និងអ្នកផ្សេងទៀតជាដើម តាមរយៈការផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញដល់គេឲ្យមានជំនឿនោះឡើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលអាចផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាឲ្យគេទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ។ ហើយទ្រង់ក៏បានដឹងពីមុនរួចស្រេចដែរដែលថា ជនណាដែលស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់មាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوٓاْ إِن نَّتَّبِعِ ٱلۡهُدَىٰ مَعَكَ نُتَخَطَّفۡ مِنۡ أَرۡضِنَآۚ أَوَلَمۡ نُمَكِّن لَّهُمۡ حَرَمًا ءَامِنٗا يُجۡبَىٰٓ إِلَيۡهِ ثَمَرَٰتُ كُلِّ شَيۡءٖ رِّزۡقٗا مِّن لَّدُنَّا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនម៉ាក្កះបាននិយាយដោះសារចំពោះការប្រកាន់តាមសាសនាឥស្លាម និងការមានជំនឿនឹងវាថាៈ ប្រសិនបើពួកយើងតាមសាសនាឥស្លាមដែលអ្នកបាននាំវាមកនេះ សត្រូវរបស់ពួកយើងប្រាកដជានឹងបណ្តេញពួកយើងចេញពីទឹកដីរបស់ពួកយើងយ៉ាងឆាប់រហ័សជាមិនខាន។ តើយើង(អល់ឡោះ)មិនបានផ្តល់ឲ្យពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះនូវទឹកដីពិសិដ្ឋ(ទឹកដីម៉ាក្កះ)ដែលគេហាមឃាត់នៅក្នុងវានូវការបង្ហូរឈាមគ្នានិងការបំពាន(ទៅលើគ្នា) ដោយពួកគេរស់នៅក្នុងវាប្រកបដោយសុខសុវត្ថិភាពអំពីការវាយប្រហារពីសំណាក់អ្នកដទៃទៅលើពួកគេ និងទទួលបាននូវផល្លានុផលគ្រប់ប្រភេទ ជាលាភសក្ការៈអំពីយើងដែលយើងប្រទានវាទៅឲ្យពួកគេទេឬ? ក៏ប៉ុន្តែ ភាគច្រើននៃពួកគេមិនបានដឹងនូវឧបការគុណដែលអល់ឡោះបានប្រទានដល់ពួកគេ ហើយថ្លែងអំណគុណទ្រង់ចំពោះវានោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةِۭ بَطِرَتۡ مَعِيشَتَهَاۖ فَتِلۡكَ مَسَٰكِنُهُمۡ لَمۡ تُسۡكَن مِّنۢ بَعۡدِهِمۡ إِلَّا قَلِيلٗاۖ وَكُنَّا نَحۡنُ ٱلۡوَٰرِثِينَ
ហើយមានភូមិស្រុកជាច្រើនដែលរមិលគុណនឹងឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់ប្រទានដល់វា(ស្រុកភូមិ) ដោយពួកគេលិចលង់ក្នុងអំពើបាបកម្មនិងអំពើល្មើសនានា។ ដូច្នេះ យើងក៏បានបញ្ជូនទណ្ឌកម្មទៅកាន់វា(ភូមិស្រុក) ហើយយើងក៏បានបំផ្លាញវា(ភូមិស្រុក)នឹងទណ្ឌកម្មនោះ។ ហើយលំនៅដ្ឋានរបស់ពួកគេដែលត្រូវបានបំផ្លាញនោះ មនុស្សលោកបានដើរឆ្លងកាត់វា តែគ្មានអ្នកណារស់នៅបន្ទាប់ពីពួកគេឡើយ លើកលែងតែបន្តិចបន្តួចនៃអ្នកដំណើរ(ដែលរស់នៅបណ្តោះអាសន្តនៅទីនោះ)ប៉ុណ្ណោះ។ ហើយយើងគឺជាអ្នកដែលទទួលមត៌ក ដែលយើងទទួលមត៌កមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដី ហើយនិងអ្នកដែលនៅក្នុងវាទាំងពីរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ رَبُّكَ مُهۡلِكَ ٱلۡقُرَىٰ حَتَّىٰ يَبۡعَثَ فِيٓ أُمِّهَا رَسُولٗا يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِنَاۚ وَمَا كُنَّا مُهۡلِكِي ٱلۡقُرَىٰٓ إِلَّا وَأَهۡلُهَا ظَٰلِمُونَ
ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនដែលបំផ្លាញភូមិស្រុកណាមួយឡើយ លុះត្រាតែទ្រង់បានផ្តល់ហេតុផលដល់ពួកគេតាមរយៈការតែងតាំងនូវអ្នកនាំសារម្នាក់នៅក្នុងភូមិស្រុកដ៏ធំមួយនោះ ដូចដែលយើងបានតែងតាំងអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នៅក្នុងទឹកដីម៉ាក្កះនេះដូច្នោះដែរ។ ហើយយើងមិនមែនជាអ្នកដែលបំផ្លាញភូមិស្រុកណាមួយឡើយខណៈដែលពួកគេស្ថិតនៅលើការពិតនោះ។ តាមពិត យើងបំផ្លាញពួកគេ ដោយសារតែពួកគេជាពួកដែលបំពានដោយការប្រឆាំង និងការសាងទង្វើបាបកម្មនានាប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• فضل من آمن من أهل الكتاب بالنبي محمد صلى الله عليه وسلم، وأن له أجرين.
តមភាពរបស់ពួកដែលគេផ្តល់គម្ពីរឲ្យ(ពួកយូដានិងពួកគ្រឹស្ទាន)រូបណាដែលមានជំនឿនឹងព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ហើយសម្រាប់ពួកគេ គឺនឹងទទួលបាននូវផលបុណ្យពីរ។

• هداية التوفيق بيد الله لا بيد غيره من الرسل وغيرهم.
• ការផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញ(ទៅកាន់មាគ៌ាត្រឹមត្រូវ) គឺស្ថិតនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃអល់ឡោះតែមួយគត់ មិនមែនស្ថិតនៅក្នុងដៃអ្នកផ្សេងក្រៅពីទ្រង់នោះឡើយ មិនថាបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយ ឬអ្នកផ្សេងពីពួកគេនោះទេ។

• اتباع الحق وسيلة للأمن لا مَبْعث على الخوف كما يدعي المشركون.
• ការដើរតាមប្រការដែលពិត គឺជាមធ្យោបាយដែលនាំឲ្យទទួលបាននូវសុវត្ថិភាព មិនមែនជាមូលហេតុឬជាកត្តាដែលនាំឲ្យទទួលនូវភាពភ័យខ្លាចដូចដែលពួកមុស្ហរីគីនអះអាងនោះទេ។

• خطر الترف على الفرد والمجتمع.
• គ្រោះថ្នាក់នៃភាពមានបានហួសហេតុទៅលើបុគ្គលម្នាក់ៗ និងសង្គមទាំងមូល។

• من رحمة الله أنه لا يهلك الناس إلا بعد الإعذار إليهم بإرسال الرسل.
• ក្នុងចំណោមក្តីមេត្តាករុណារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ គឺទ្រង់មិនបំផ្លាញមនុស្សលោកនោះទេ លើកលែងតែក្រោយពីទ្រង់បានផ្តល់ហេតុផលដល់ពួកគេ តាមរយៈការបញ្ជូនបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយទៅកាន់ពួកគេ។

وَمَآ أُوتِيتُم مِّن شَيۡءٖ فَمَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَزِينَتُهَاۚ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
អ្វីក៏ដោយដែលម្ចាស់របស់ពួកអ្នកបានប្រទានដល់ពួកអ្នកនោះ វាគ្រាន់តែជាអ្វីដែលពួកអ្នកសើយសុខ និងជាការតុបតែងលម្អនៅក្នុងជីវិតលោកិយនេះប៉ុណ្ណោះ ក្រោយមកវានឹងបាត់បង់ទៅវិញមិនខាន។ ក៏ប៉ុន្តែ ផលបុណ្យដ៏ធំធេងនៅថ្ងៃបរលោកដែលនៅជាមួយអល់ឡោះនោះ គឺល្អប្រសើរនិងគង់វង្សជាងការសើយសុខនិងការតុបតែងលម្អដែលនៅក្នុងលោកិយនេះទៅទៀត។ ដូច្នេះ តើពួកអ្នកមិនចេះគិតពិចារណាចំពោះរឿងនោះ ដោយផ្តល់អាទិភាពចំពោះអ្វីដែលគង់វង្សជាងអ្វីដែលនឹងត្រូវវិនាសទេឬ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَمَن وَعَدۡنَٰهُ وَعۡدًا حَسَنٗا فَهُوَ لَٰقِيهِ كَمَن مَّتَّعۡنَٰهُ مَتَٰعَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا ثُمَّ هُوَ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ
តើអ្នកដែលយើងបានសន្យាចំពោះគេនៅថ្ងៃបរលោក(ថានឹងប្រទានដល់គេ)នូវឋានសួគ៌ ហើយនិងអ្វីដែលមាននៅក្នុងវានៃភាពសុខសាន្តជានិរន្តន៍នោះ ដូចគ្នានឹងអ្នកដែលយើងបានប្រទានដល់គេនូវអ្វីដែលគ្រាន់តែជាការសើយសុខអំពីទ្រព្យសម្បត្តិ និងការតុបតែងលម្អនៅក្នុងជីវិតលោកិយនេះ រួចក្រោយមក នៅថ្ងៃបរលោក គេស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលត្រូវគេនាំទៅកាន់នរកជើហាន់ណាំដែរឬទេ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَوۡمَ يُنَادِيهِمۡ فَيَقُولُ أَيۡنَ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ
ហើយនៅថ្ងៃនោះ ម្ចាស់របស់ពួកគេនឹងហៅពួកគេដោយបន្ទូលទ្រង់ថាៈ តើព្រះនានាដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាក្រៅពីយើង ហើយពួកអ្នកអះអាងទៀតវា ពិតណាស់ ពួកវាគឺជាដៃគួរបស់យើងនោះនៅឯណាទៅ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ ٱلَّذِينَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلُ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَغۡوَيۡنَآ أَغۡوَيۡنَٰهُمۡ كَمَا غَوَيۡنَاۖ تَبَرَّأۡنَآ إِلَيۡكَۖ مَا كَانُوٓاْ إِيَّانَا يَعۡبُدُونَ
ពួកដែលទណ្ឌកម្មត្រូវធ្លាក់ទៅលើពួកគេក្នុងចំណោមពួកដែលអំពាវនាវគេទៅកាន់ការប្រឆាំងនោះបាននិយាយថាៈ ឱម្ចាស់របស់ពួកយើង! ពួកទាំងនេះហើយដែលពួកយើងបានធ្វើឲ្យពួកគេវង្វេងដូចដែលពួកយើងបានវង្វេង(ខ្លួនឯង)ដែរ។ ពួកយើងសូមដកខ្លួនចេញពីពួកគេទៅកាន់ទ្រង់វិញហើយ។ ពួកគេមិនបានគោរពសក្ការៈចំពោះពួកយើងនោះទេ។ តាមពិត ពួកគេគោរពសក្ការៈចំពោះពួកស្ហៃតនប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقِيلَ ٱدۡعُواْ شُرَكَآءَكُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَرَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَۚ لَوۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ يَهۡتَدُونَ
ហើយមានគេនិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នកស្រែកហៅព្រះនានារបស់ពួកអ្នកដើម្បីឲ្យពួកវាជួយពួកអ្នកឲ្យរួចផុតអំពីភាពអាម៉ាស់ដែលពួកអ្នកកំពុងតែទទួលបាននេះមើល៍។ ពេលនោះ ពួកគេក៏បានស្រែកហៅព្រះនានារបស់ពួកគេ ក៏ប៉ុន្តែពួកវាមិនបានឆ្លើយតបនឹងការស្រែកហៅរបស់ពួកគេនោះទេ ហើយពួកគេក៏បានឃើញទណ្ឌកម្មដែលគេបានត្រៀមសម្រាប់ពួកគេ។ ពេលនោះ ពួកគេគិតថា ប្រសិនបើនៅក្នុងលោកិយ ពួកគេជាអ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញទៅរកការពិតនោះ (ពួកគេនឹងមិនទទួលទណ្ឌកម្មឡើយ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَوۡمَ يُنَادِيهِمۡ فَيَقُولُ مَاذَآ أَجَبۡتُمُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
ហើយនៅថ្ងៃនោះ ម្ចាស់របស់ពួកគេនឹងស្រែកហៅពួកគេថាៈ តើពួកអ្នកបានឆ្លើយតបអ្វីខ្លះចំពោះអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់យើងដែលយើងបានបញ្ជូនពួកគេទៅកាន់ពួកអ្នកនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَعَمِيَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَنۢبَآءُ يَوۡمَئِذٖ فَهُمۡ لَا يَتَسَآءَلُونَ
ហើយអ្វីដែលពួកគេយកធ្វើជាអំណះអំណាងនោះបានលាក់កំបាំងពីពួកគេ ដោយពួកគេនឹកមិនឃើញអ្វីបន្តិច(អំពីវា)នោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនសួរគ្នាទៅវិញទៅមកនោះដែរ ដោយសារតែពួកគេនៅក្នុងថ្ងៃនោះ ពោរពេញទៅដោយភាពភ័យរន្ធត់យ៉ាងខ្លាំងដោយសារតែពួកគេបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា ពិតណាស់ពួកគេនឹងត្រូវទទួលទណ្ឌកម្ម(ដោយចៀសមិនផុតឡើយ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَمَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَعَسَىٰٓ أَن يَكُونَ مِنَ ٱلۡمُفۡلِحِينَ
រីឯជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះអំពីការប្រឆាំងរបស់គេ ហើយគេមានជឿចំពោះអល់ឡោះនិងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ព្រមទាំងបានសាងនូវទង្វើកុសលវិញនោះ សង្ឃឹមថា ពួកគេនឹងស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលទទួលបានជោគជ័យទៅតាមអ្វីដែលពួកគេប្រាថ្នា និងរួចផុតពីអ្វីដែលពួកគេបានរត់គេចចេញអំពីវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَرَبُّكَ يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُ وَيَخۡتَارُۗ مَا كَانَ لَهُمُ ٱلۡخِيَرَةُۚ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារ) ទ្រង់បង្កើតនូវអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនាចង់បង្កើតវា ហើយទ្រង់ជ្រើសរើសជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាឲ្យគោរពប្រតិបត្តិចំពោះទ្រង់ និងផ្តល់ភាពជាព្យាការីដល់គេ។ ហើយសម្រាប់ពួកមុស្ហរីគីន ពួកគេគ្មានជម្រើសរហូតដល់គេអាច(ជ្រើសរើសយកការ)ប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនោះទេ។ អល់ឡោះទ្រង់មហាស្អាតស្អំ និងមហាខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតអំពីអ្វីដែលពួកគេបានគោរពសក្ការៈចំពោះព្រះនានារួមនឹងទ្រង់នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَرَبُّكَ يَعۡلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُورُهُمۡ وَمَا يُعۡلِنُونَ
ហើយម្ចាស់របស់អ្នកទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលដួងចិត្តរបស់ពួកគេលាក់បាំង និងអ្វីដែលពួកគេលាតត្រដាង។ គ្មានអ្វីមួយដែលអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បាននោះឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេចំពោះវាវិញ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ لَهُ ٱلۡحَمۡدُ فِي ٱلۡأُولَىٰ وَٱلۡأٓخِرَةِۖ وَلَهُ ٱلۡحُكۡمُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
ហើយទ្រង់គឺអល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលគ្មានម្ចាស់ណាត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។ រាល់ការសរសើរទាំងឡាយនៅក្នុងលោកិយគឺសម្រាប់ទ្រង់តែមួយគត់ ហើយរាល់ការសរសើរទាំងឡាយនៅថ្ងៃបរលោក ក៏សម្រាប់ទ្រង់តែមួយគត់ដែរ។ ហើយការកាត់សេចក្តីដ៏សុក្រឹតដែលគេមិនអាចច្រានចោលនោះ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់(តែមួយគត់) ហើយពួកអ្នកនឹងត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់ទ្រង់តែមួយគត់នៅថ្ងៃបរលោកដើម្បីជំនុំជម្រះ និងទទួលការតបស្នង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• العاقل من يؤثر الباقي على الفاني.
• អ្នកដែលមានប្រាជ្ញាស្មារតីពេញលេញនោះ គឺអ្នកដែលផ្តល់អាទិភាពលើប្រការដែលគង់វង្សជាងប្រការដែលនឹងវិនាស។

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها.
• ការសារភាពកំហុស គឺជម្រុះចោលនូវអ្វីដែលមានពីមុនមក។

• الاختيار لله لا لعباده، فليس لعباده أن يعترضوا عليه.
• ជម្រើស គឺសម្រាប់តែអល់ឡោះប៉ុណ្ណោះ ពុំមែនសម្រាប់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នោះឡើយ។ ហើយសម្រាប់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ គឺមិនមានសិទ្ធិអាចធ្វើការប្រឆាំង ឬងាកចេញពីទ្រង់បានឡើយ។

• إحاطة علم الله بما ظهر وما خفي من أعمال عباده.
• ចំណេះដឹងរបស់អល់ឡោះគ្របដណ្តប់លើអ្វីៗទាំងអស់ ទាំងអ្វីដែលលាក់បាំង និងអ្វីដែលលាតត្រដាងនៃទង្វើរបស់ខ្ញុំបម្រើទ្រង់។

قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمُ ٱلَّيۡلَ سَرۡمَدًا إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَنۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَأۡتِيكُم بِضِيَآءٍۚ أَفَلَا تَسۡمَعُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារ)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកប្រាប់ខ្ញុំមក ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់ធ្វើឲ្យពេលយប់នៅស្ថិតស្ថេររហូតទៅលើពួកអ្នកដោយគ្មានឈប់(គ្មានពេលភ្លឺ)រហូតដល់ថ្ងៃបរលោកនោះ តើមានព្រះណាផ្សេង(ដែលគេគោរពសក្ការៈ)ក្រៅពីអល់ឡោះដែលអាចនាំពន្លឺភ្លឺដូចជាពន្លឺភ្លឺនាពេលថ្ងៃមកឲ្យពួកអ្នកបាននោះ? ដូច្នេះ តើពួកអ្នកមិនស្តាប់ភស្តុតាងនេះ ហើយដឹងថា ពិតណាស់ គ្មានព្រះឯណា(ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ)ក្រៅពីអល់ឡោះដែលអាចនាំពន្លឺភ្លឺមកកាន់ពួកអ្នកទេឬ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمُ ٱلنَّهَارَ سَرۡمَدًا إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَنۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَأۡتِيكُم بِلَيۡلٖ تَسۡكُنُونَ فِيهِۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារ)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកប្រាប់ខ្ញុំមក ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់ធ្វើឲ្យពេលថ្ងៃនៅស្ថិតស្ថេររហូតទៅលើពួកអ្នក(ដោយគ្មានពេលយប់)រហូតដល់ថ្ងៃបរលោក តើមានព្រះឯណា(ដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ)ក្រៅពីអល់ឡោះដែលអាចនាំពេលយប់មកឲ្យពួកអ្នកដែលអាចឲ្យពួកអ្នកស្នាក់នៅក្នុងវាដើម្បីពួកអ្នកអាចសម្រាកពីភាពនឿយហត់នៃកិច្ចការផ្សេងៗនាពេលថ្ងៃបាននោះ? ដូច្នេះ តើពួកអ្នកមិនមើលភស្តុតាងទាំងនេះ ហើយដឹងថា ពិតណាស់ គ្មានព្រះឯណា(ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ)ក្រៅពីអល់ឡោះដែលអាចនាំវាទាំងអស់នោះមកកាន់ពួកអ្នកទេឬ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِن رَّحۡمَتِهِۦ جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ لِتَسۡكُنُواْ فِيهِ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
ហើយក្នុងចំណោមក្តីមេត្តាករុណារបស់អល់ឡោះនោះ ទ្រង់បានបង្កើតពេលយប់ដែលមានភាពងងឹតសម្រាប់ពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោក)ដើម្បីឲ្យពួកអ្នកស្នាក់នៅ(សម្រាក)ក្នុងវា ក្រោយពីពួកអ្នកមានភាពនឿយហត់ពីកិច្ចការនានានៅពេលថ្ងៃ ហើយទ្រង់បានបង្កើតពេលថ្ងៃដែលមានពន្លឺភ្លឺសម្រាប់ពួកអ្នក ដើម្បីឲ្យពួកអ្នកស្វែងរកលាភសក្ការៈនៅក្នុងវា(ពេលថ្ងៃ)ផងដែរ និងសង្ឃឹមថា ពួកអ្នកនឹងដឹងគុណចំពោះឧបការគុណទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់ប្រទានដល់ពួកអ្នក ហើយមិនរមិលគុណចំពោះឧបការគុណទាំងនោះនោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَوۡمَ يُنَادِيهِمۡ فَيَقُولُ أَيۡنَ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ
ហើយនៅថ្ងៃនោះ(ថ្ងៃបរលោក) ម្ចាស់របស់ពួកគេនឹងហៅពួកគេដោយទ្រង់មានបន្ទូលថាៈ តើព្រះនានាដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាក្រៅពីយើង ហើយពួកអ្នកអះអាងទៀតថា ពិតណាស់ ពួកវាគឺជាដៃគូរបស់យើងនោះនៅឯណាទៅ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَزَعۡنَا مِن كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدٗا فَقُلۡنَا هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ فَعَلِمُوٓاْ أَنَّ ٱلۡحَقَّ لِلَّهِ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
ហើយយើង(អល់ឡោះ)បាននាំយកព្យាការីម្នាក់យកពីគ្រប់ប្រជាជាតិទាំងអស់ដើម្បីធ្វើជាសាក្សីទៅលើប្រជាជាតិនោះចំពោះអ្វីដែលប្រជាជាតិនោះធ្លាប់បានប្រឆាំងនិងបដិសេធ ហើយយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកដែលបដិសេធក្នុងចំណោមប្រជាជាតិទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកផ្តល់នូវភស្តុតាងរបស់ពួកអ្នកដែលបង្ហាញ(ពីភាពត្រឹមត្រូវ)ទៅលើអ្វីដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានប្រឆាំងនិងបដិសេធនោះមក។ ពេលនោះ ភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់ពួកគេបានកាត់ផ្តាច់ ហើយពួកគេបានដឹងច្បាស់យ៉ាងថា ពិតប្រាកដណាស់ ការពិតដែលគ្មានភាពមន្ទិលសង្ស័យឡើយនៅក្នុងវានោះ គឺសម្រាប់អល់ឡោះ។ ហើយព្រះនានាដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រឌិតបង្កើតវាធ្វើជាដៃគូសម្រាប់អល់ឡោះនោះ បានបាត់បង់ អវត្តមានពីពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ إِنَّ قَٰرُونَ كَانَ مِن قَوۡمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَيۡهِمۡۖ وَءَاتَيۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡكُنُوزِ مَآ إِنَّ مَفَاتِحَهُۥ لَتَنُوٓأُ بِٱلۡعُصۡبَةِ أُوْلِي ٱلۡقُوَّةِ إِذۡ قَالَ لَهُۥ قَوۡمُهُۥ لَا تَفۡرَحۡۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡفَرِحِينَ
ពិតប្រាកដណាស់ ករូនគឺស្ថិតក្នុងចំណោមក្រុមរបស់ព្យាការីមូសា តែគេបានក្អេងក្អាងលើពួកគេ។ ហើយយើងបានប្រទានឲ្យគេនូវកំណប់ទ្រព្យសម្បត្តិមួយចំនួនដែលកូនសោរនៃកំណប់ទ្រព្យរបស់គេនោះ ពិតជា(មានទម្ងន់)ធ្ងន់ចំពោះពួកបុរសៗដែលមានកម្លាំងខ្លាំងក្លាក្នុងការលី(កូនសោរទាំងនោះ) ខណៈដែលក្រុមរបស់គេបានពោលទៅកាន់គេ(ករូន)ថាៈ ចូរអ្នកកុំសប្បាយហួសហេតុពេក។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនស្រឡាញ់ពេញចិត្តពួកដែលសប្បាយហួសហេតុពេកនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់ខឹងសប្បារចំពោះពួកគេ ហើយដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេចំពោះទង្វើនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱبۡتَغِ فِيمَآ ءَاتَىٰكَ ٱللَّهُ ٱلدَّارَ ٱلۡأٓخِرَةَۖ وَلَا تَنسَ نَصِيبَكَ مِنَ ٱلدُّنۡيَاۖ وَأَحۡسِن كَمَآ أَحۡسَنَ ٱللَّهُ إِلَيۡكَۖ وَلَا تَبۡغِ ٱلۡفَسَادَ فِي ٱلۡأَرۡضِۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
ហើយចូរអ្នកស្វែងរកផលបុណ្យសម្រាប់ថ្ងៃបរលោកអំពីទ្រព្យសម្បត្តិដែលអល់ឡោះបានប្រទានដល់អ្នកតាមរយៈការបរិច្ចាគវាទៅក្នុងផ្លូវល្អ។ ហើយចូរអ្នកកុំភ្លេចចំណែករបស់អ្នកអំពីការទទួលទាន ការផឹក ការស្លៀកពាក់ និងអ្វីផ្សេងៗទៀតដែលជាឧបការគុណនោះ តែមិនត្រូវមានការខ្ជះខ្ជាយ និងគំរិះហួសហេតុនោះទេ។ ហើយចូរអ្នកមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយនឹងម្ចាស់របស់អ្នក និងជាមួយខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ ដូចដែលទ្រង់បានធ្វើល្អចំពោះអ្នក។ ហើយចូរអ្នកកុំស្វែងរកការបង្កភាពវិនាសកម្មនៅលើផែនដីតាមរយៈការប្រព្រឹត្តនូវទង្វើបាបកម្ម និងបោះបង់ចោលការគោរពប្រតិបត្តិ(ចំពោះអល់ឡោះ)ឲ្សសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនស្រឡាញ់ចូលចិត្តពួកដែលបង្កវិនាសកម្មលើផែនដីដោយការប្រព្រឹត្តទង្វើដូច្នោះនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់ខឹងសម្បារចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تعاقب الليل والنهار نعمة من نعم الله يجب شكرها له.
• ការផ្លាស់ប្តូគ្នាទៅវិញទៅមករវាងពេលយប់និងពេលថ្ងៃ គឺជាឧបការគុណមួយក្នុងចំណោមឧបការគុណទាំងឡាយរបស់អល់ឡោះដែលចាំបាច់ត្រូវថ្លែងអំណរគុណទ្រង់ចំពោះវា។

• الطغيان كما يكون بالرئاسة والملك يكون بالمال.
• ការបំពាន ដូចដែលវាអាចកើតឡើងតាមរយៈភាពជាមេដឹកនាំឬភាពជាចៅហ្វាយនាយ និងអំណាចនោះដែរ គឺវាក៏អាចកើតឡើយតាមរយៈទ្រព្យសម្បត្តិផងដែរ។

• الفرح بَطَرًا معصية يمقتها الله.
• ការសប្បាយរីករាយហួសហេតុ គឺជាអំពើល្មើសមួយដែលអល់ឡោះទ្រង់ស្អប់ខ្ពើម។

• ضرورة النصح لمن يُخاف عليه من الفتنة.
• ភាពចាំបាច់នៃការទូន្មានណែនាំគ្នាសម្រាប់ជនណាដែលខ្លាចភាពចលាចលកើតមានលើខ្លួនគេ។

• بغض الله للمفسدين في الأرض.
• អល់ឡោះទ្រង់ខឹងសម្បារពួកដែលបង្កវិនាសកម្មលើផែនដី។

قَالَ إِنَّمَآ أُوتِيتُهُۥ عَلَىٰ عِلۡمٍ عِندِيٓۚ أَوَلَمۡ يَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ قَدۡ أَهۡلَكَ مِن قَبۡلِهِۦ مِنَ ٱلۡقُرُونِ مَنۡ هُوَ أَشَدُّ مِنۡهُ قُوَّةٗ وَأَكۡثَرُ جَمۡعٗاۚ وَلَا يُسۡـَٔلُ عَن ذُنُوبِهِمُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ
ករូនបាននិយាយថាៈ តាមពិត អ្វីដែលគេប្រទានឲ្យខ្ញុំអំពីទ្រព្យសម្បតិ្តទាំងនេះ គឺដោយសារតែចំណេះវិជ្ជា និងសមត្ថភាពដែលខ្ញុំមានប៉ុណ្ណោះ។ ពិតណាស់ ខ្ញុំសាកសមនឹងទទួលបានដូច្នោះហើយ។ តើករូនមិនបានដឹងទេឬថា ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបំផ្លាញប្រជាជាតិជំនាន់មុនជាច្រើនមុនរូបគេ ហើយពួកគេ(ប្រជាជាតិជំនាន់មុន) គឺជាក្រុមដែលខ្លាំងក្លា និងមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាងរូបគេ(ករូន)ទៅទៀតនោះ? ប៉ុន្តែភាពខ្លាំងក្លារបស់ពួកគេនិងទ្រព្យសម្បត្តិជាច្រើនរបស់ពួកគេនោះ មិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីដល់ពួកគេបានឡើយ។ ហើយនៅថ្ងៃបរលោក គេមិនសួរពួកដែលប្រព្រឹត្តល្មើសពីអំពើបាបរបស់ពួកគេនោះឡើយ ព្រោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាដឹងបំផុតអំពីវា(បាបកម្មរបស់ពួកគេ)។ ពិតប្រាកដណាស់ ការសាកសួទៅកាន់ពួកគេនោះ គឺគ្រាន់តែជាការសួរបែបរិះគន់ និងស្តីបន្ទោសប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦ فِي زِينَتِهِۦۖ قَالَ ٱلَّذِينَ يُرِيدُونَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا يَٰلَيۡتَ لَنَا مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ قَٰرُونُ إِنَّهُۥ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٖ
ក្រោយមក ករូនបានចាកចេញទៅកាន់ក្រុមរបស់គេក្នុងលក្ខណៈតុបតែងដែលស្តែងចេញពីភាពអំណួងក្អេងក្អាងរបស់គេ។ (ឃើញដូចនេះ) ពួកដែលប្រាថ្នាចង់បានតែការតុបតែងលម្អនៃឆាកជីវិតលោកិយក្នុងចំណោមក្រុមរបស់ករូនក៏បាននិយាយថាៈ អ្ហា៎! ពួកយើងចង់ឲ្យគេប្រទានដល់ពួកយើងនូវការតុបតែងលម្អនៅក្នុងលោកិយនេះដូចអ្វីដែលគេប្រទានឲ្យករូនដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ ករូនពិតជាមនុស្សដែលមានសំណាងមែនទែន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَيۡلَكُمۡ ثَوَابُ ٱللَّهِ خَيۡرٞ لِّمَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗاۚ وَلَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ٱلصَّٰبِرُونَ
រីឯបណ្តាអ្នកដែលត្រូវបានគេផ្តល់ចំណេះដឹងឲ្យវិញ នៅពេលដែលពួកគេបានឃើញករូនស្ថិតក្នុងលក្ខណៈតុបតែងលម្អ និងបានលឺនូវអ្វីដែលមិត្តភក្តិរបស់គេប្រាថ្នាចង់បាន(ដូចករូន)នោះ បាននិយាយថាៈ អន្តរាយហើយពួកអ្នក! ផលបុណ្យរបស់អល់ឡោះនៅថ្ងៃបរលោក និងឧបការគុណដែលទ្រង់បានត្រៀមទុកសម្រាប់អ្នកដែលមានជំនឿចំពោះទ្រង់ ហើយសាងនូវទង្វើកុសលនោះ គឺល្អប្រសើរជាងអ្វីដែលគេផ្តល់ឲ្យករូនអំពីលាភសក្ការៈលោកិយនេះទៅទៀត។ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ដែលត្រូវបានគេចង្អុលបង្ហាញឲ្យរូបគេនិយាយដូច្នេះ(ពាក្យសម្តីខាងលើនេះ) និងអនុវត្តតាមអ្វីដែលគេបាននិយាយនេះនោះឡើយ លើកលែងតែបណ្តាអ្នកដែលអត់ធ្មត់ប៉ុណ្ណោះ ដែលពួកគេអត់ធ្មត់ចាំទទួលផលបុណ្យដែលមាននៅជាមួយអល់ឡោះជាជាងទ្រព្យសម្បត្តិលោកិយដែលនឹងត្រូវវិនាសបាត់បង់នេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَخَسَفۡنَا بِهِۦ وَبِدَارِهِ ٱلۡأَرۡضَ فَمَا كَانَ لَهُۥ مِن فِئَةٖ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُنتَصِرِينَ
ដូច្នេះ យើងក៏បានឲ្យដីលេបយកខ្លួនគេ(ករូន)និងលំនៅដ្ឋានរបស់គេ ហើយនិងអ្នកដែលនៅក្នុងវាទាំងអស់ ជាការដាក់ទោសចំពោះការបំពានរបស់គេ។ ហើយគ្មានក្រុមណាមួយអាចជួយដល់គេក្រៅពីអល់ឡោះនោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនអាចជួយខ្លួនឯងបាននោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَصۡبَحَ ٱلَّذِينَ تَمَنَّوۡاْ مَكَانَهُۥ بِٱلۡأَمۡسِ يَقُولُونَ وَيۡكَأَنَّ ٱللَّهَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ وَيَقۡدِرُۖ لَوۡلَآ أَن مَّنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡنَا لَخَسَفَ بِنَاۖ وَيۡكَأَنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
ហើយពួកដែលប្រាថ្នាចង់បានដូចអ្វីដែលករូនមាន ដូចជាទ្រព្យសម្បត្តិ និងការតុបតែងលម្អមុនពេលដែលដីបានលេបយកគេ(ករូន)នោះ បាននិយាយដោយភាពសោកស្តាយ និងយកជាមេរៀន(ចំពោះរឿងនោះ)ថាៈ តើពួកយើងមិនបានដឹងទេឬថា ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បើកទូលាយនូវលាភសក្ការៈរបស់ទ្រង់សម្រាប់ជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់ត្បិតត្បៀតវា(លាភសក្ការៈនោះ)ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមពួកគេនោះ? ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មិនបានផ្តល់ក្តីមេត្តាដល់ពួកយើងដោយទ្រង់មិនដាក់ទណ្ឌកម្មពួកយើងចំពោះអ្វីដែលពួកយើងបាននិយាយ(កាលថ្ងៃមុន)ទេនោះ ប្រាកដជាទ្រង់នឹងពន្លិចពួកយើងចូលទៅក្នុងដីដូចដែលទ្រង់បានពន្លិច(ធ្វើឲ្យដីស្រូប)ករូនដែរជាមិនខានឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលប្រឆាំងនឹងមិនទទួលជោគជ័យឡើយ មិនថានៅក្នុងលោកិយឬនៅថ្ងៃបរលោកនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ កន្លែងវិលត្រឡប់របស់ពួកគេ ហើយនិងលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកគេ គឺមានតែការខាតបង់ទាំងក្នុងលោកិយនិងថ្ងៃបរលោកប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ نَجۡعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوّٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ
លំនៅដ្ឋាននៅថ្ងៃបរលោកនោះ គឺយើងបានបង្កើតវាជាលំនៅដ្ឋាននៃការសើយសុខ និងជាការលើកតម្កើងសម្រាប់បណ្តាអ្នកដែលគ្មានបំណងក្រអឺតក្រទមនៅលើផែនដីដោយងាកចេញពីការមានជំនឿនឹងការពិតនិងការដើរតាមវា ព្រមទាំងគ្មានបំណងបង្កវិនាសកម្មនៅលើផែនដីនេះ។ ហើយលទ្ធផលចុងក្រោយដ៏គួរឲ្យកោតសរសើរនោះ គឺការសើយសុខ សប្បាយរីករាយដែលមាននៅក្នុងឋានសួគ៌ ហើយនិងការទទួលបាននូវការពេញចិត្តពីអល់ឡោះចំពោះបណ្តាអ្នកដែលកោតខ្លាចម្ចាស់របស់ពួកគេ ដោយការអនុវត្តតាមរាល់បទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងចៀសឆ្ងាយពីបម្រាមទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដែលទ្រង់បានហាមឃាត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَن جَآءَ بِٱلۡحَسَنَةِ فَلَهُۥ خَيۡرٞ مِّنۡهَاۖ وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجۡزَى ٱلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ إِلَّا مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
នៅថ្ងៃបរលោក ជនណាហើយដែលបាននាំមកនូវអំពើល្អ(ដូចជាការសឡាត ហ្សាកាត់ និងការបួសជាដើមនោះ) ពិតណាស់ គេនឹងទទួលបាននូវការតបស្នងល្អប្រសើរជាងអំពើល្អ(ដែលគេបានសាង)នោះទៅទៀត ដោយអំពើល្អមួយនឹងកើនទ្វេទៅជាដប់។ ចំណែកឯជនណាហើយដែលបាននាំមកនូវអំពើអាក្រក់នៅថ្ងៃបរលោក(ដូចជាការប្រឆាំង ការស៊ីប្រាក់ការ និងការហ៊្សីណាជាដើម)វិញនោះ គឺគេមិនតបស្នងដល់ពួកដែលសាងអំពើអាក្រក់នោះក្រៅពីអ្វីដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តនោះទេ ដោយគ្មានការបន្ថែម(បាបកម្មទ្វេដងដល់គេ)នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• كل ما في الإنسان من خير ونِعَم، فهو من الله خلقًا وتقديرًا.
• រាល់ប្រការល្អ និងឧបការគុណទាំងឡាយដែលមនុស្សលោកទទួលបាននោះ គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ទាំងការបង្កើត និងការកំណត់។

• أهل العلم هم أهل الحكمة والنجاة من الفتن؛ لأن العلم يوجه صاحبه إلى الصواب.
• អ្នកដែលមានចំណេះវិជ្ជា ពួកគេគឺជាអ្នកដែលមានគតិបណ្ឌិតនិងរួចផុតពីភាពវឹកវរនានា ពីព្រោះចំណេះវិជ្ជា គឺដឹកនាំគេទៅកាន់ភាពត្រឹមត្រូវ។

• العلو والكبر في الأرض ونشر الفساد عاقبته الهلاك والخسران.
• ភាពក្អេងក្អាង និងការបំពាននៅលើផែនដី ហើយនិងការធ្វើឲ្យរីកសុសសាយនូវការបង្កវិនាសកម្មនោះ លទ្ធផលចុងក្រោយរបស់គេ គឺមានតែភាពអន្តរាយ និងការខាតបង់តែប៉ុណ្ណោះ។

• سعة رحمة الله وعدله بمضاعفة الحسنات للمؤمن وعدم مضاعفة السيئات للكافر.
• ភាពទូលំទូលាយនៃក្តីមេត្តាករុណារបស់អល់ឡោះ ហើយនិងភាពយុត្តិធម៌របស់ទ្រង់ដោយការបន្ថែមផលបុណ្យទ្វេដងចំពោះអំពើល្អរបស់អ្នកមានជំនឿ តែទ្រង់មិនបង្កើនបាបកម្មទ្វេដងចំពោះអំពើអាក្រក់របស់ពួកដែលប្រឆាំងនោះទេ។

إِنَّ ٱلَّذِي فَرَضَ عَلَيۡكَ ٱلۡقُرۡءَانَ لَرَآدُّكَ إِلَىٰ مَعَادٖۚ قُل رَّبِّيٓ أَعۡلَمُ مَن جَآءَ بِٱلۡهُدَىٰ وَمَنۡ هُوَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
ពិតប្រាកដណាស់ (អល់ឡោះ)អ្នកដែលបញ្ចុះគម្ពីរគួរអានទៅកាន់អ្នក ហើយដាក់កាតព្វកិច្ចចំពោះអ្នកឲ្យផ្សព្វផ្សាយវា និងឲ្យអនុវត្តតាមអ្វីដែលមាននៅក្នុងវានោះ គឺជាអ្នកដែលត្រឡប់ទៅកាន់ទឹកដីម៉ាក្កះវិញក្នុងនាមជាអ្នកឈ្នះ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនថាៈ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់ដឹងបំផុតចំពោះជនណាដែលបាននាំមកនូវការចង្អុលបង្ហាញ ហើយនិងជនណាដែលស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេងយ៉ាងច្បាស់លាស់ពីការចង្អុលបង្ហាញនិងការពិតនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كُنتَ تَرۡجُوٓاْ أَن يُلۡقَىٰٓ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبُ إِلَّا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۖ فَلَا تَكُونَنَّ ظَهِيرٗا لِّلۡكَٰفِرِينَ
ហើយអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មិនធ្លាប់សង្ឃឹម(មុននឹងអ្នកត្រូវបានតែងតាំងជាព្យាការី)ទេថា គេនឹងបញ្ចុះគម្ពីរគួរអានទៅកាន់អ្នក ជាវ៉ាហ៊ីអំពីអល់ឡោះនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដោយសារក្តីមេត្តាករុណាពីទ្រង់ ទ្រង់សម្រេចបញ្ចុះវា(គម្ពីរគួរអាន)ទៅកាន់អ្នក។ ដូច្នេះ ចូរអ្នកកុំធ្វើជាអ្នកជួយជ្រោមជ្រែងដល់ពួកប្រឆាំងចំពោះអ្វីដែលពួកគេកំពុងស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេងនោះឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا يَصُدُّنَّكَ عَنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ بَعۡدَ إِذۡ أُنزِلَتۡ إِلَيۡكَۖ وَٱدۡعُ إِلَىٰ رَبِّكَۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
ហើយចូរកុំឲ្យពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះបង្វែរអ្នកចេញអំពីវាក្យខណ្ឌរបស់អល់ឡោះក្រោយពីគេបានបញ្ចុះវាទៅកាន់អ្នកហើយនោះ ដោយអ្នកបោះបង់ការសូត្រ និង(បោះបង់)ការផ្សព្វផ្សាយវាឲ្យសោះ។ ហើយចូរអ្នកអំពាវនាវមនុស្សទៅកាន់ការមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងការគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ព្រមទាំងការអនុវត្តតាមក្បួនច្បាប់ទាំងឡាយរបស់ទ្រង់។ ហើយចូរកុំធ្វើឲ្យខ្លួនអ្នកស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលធ្វើស្ហ៊ីរិក ជាពួកដែលគោរពសក្ការៈអ្នកផ្សេងរួមជាមួយនឹងអល់ឡោះឲ្យសោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកត្រូវធ្វើខ្លួនឲ្យស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលគោរពសក្ការៈម្ចាស់តែមួយ ដែលពួកគេមិនគោរពសក្ការៈចំពោះអ្វីមួយក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَۘ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ كُلُّ شَيۡءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجۡهَهُۥۚ لَهُ ٱلۡحُكۡمُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
ហើយចូរអ្នកកុំគោរពសក្ការៈអ្នកផ្សេងរួមជាមួយនឹងអល់ឡោះឲ្យសោះ ពីព្រោះគ្មានទេម្ចាស់ដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។ រាល់អ្វីៗទាំងអស់នឹងត្រូវវិនាស លើកលែងតែវង់ភក្ត្ររបស់ទ្រង់ប៉ុណ្ណោះ។ ហើយការកាត់សេចក្តី គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់តែមួយគត់ដែលទ្រង់កាត់សេចក្តីទៅតាមអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនា។ ហើយចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ដែលពួកអ្នកត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់នៅថ្ងៃបរលោកដើម្បីជំនុំជម្រះនិងទទួលការតបស្នង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• النهي عن إعانة أهل الضلال.
• ហាមឃាត់ពីការជួយជ្រោមជ្រែងពួកដែលវង្វេង។

• الأمر بالتمسك بتوحيد الله والبعد عن الشرك به.
• បង្គាប់ប្រើឲ្យប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងការមានជំនឿនឹងអល់ឡោះតែមួយគត់ និងចៀសឆ្ងាយពីការធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់។

• ابتلاء المؤمنين واختبارهم سُنَّة إلهية.
• ការសាកល្បងចំពោះបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿ និងការសាកល្បងពួកគេ គឺជាមាគ៌ារបស់ព្រះជាម្ចាស់។

• غنى الله عن طاعة عبيده.
• អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនត្រូវការការគោរពសក្ការៈពីបម្រើរបស់ទ្រង់នោះទេ (ការគោរពប្រតិបត្តិរបស់ពួកគេមិនបានបន្ថែមអ្វីដល់ទ្រង់នោះទេ ហើយការប្រព្រឹត្តល្មើសរបស់ពួកគេក៏មិនធ្វើឲ្យទ្រង់ថមថយអ្វីនោះដែរ)។

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە قەسەس
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

تاقاش