قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە سەبەئ   ئايەت:

សូរ៉ោះសាហ្ពាក

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
بيان أحوال الناس مع النعم، وسنة الله في تغييرها.
បញ្ជាក់ពីស្ថានភាពរបស់មនុស្សលោកជាមួយនឹងឧបការគុណរបស់អល់ឡោះ ហើយនិងមាគ៌ារបស់ទ្រង់ក្នុងការផ្លាស់ប្តូរឧបការគុណនោះ។

ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَهُ ٱلۡحَمۡدُ فِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ وَهُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ
ការសរសើរទាំងឡាយ គឺសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងនៅលើមេឃជាច្រើនជាន់ និងអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងដែលនៅលើផែនដី គឺជាកម្មសិទ្ធរបស់ទ្រង់ ទាំងការបង្កើត ការគ្រប់គ្រង និងការចាត់ចែង ហើយការកោតសរសើរទាំងឡាយនៅថ្ងៃបរលោកក៏ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់ដែរ។ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការបង្កើត និងការចាត់ចែង ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតពីស្ថានភាពនៃខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَعۡلَمُ مَا يَلِجُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا يَخۡرُجُ مِنۡهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ وَمَا يَعۡرُجُ فِيهَاۚ وَهُوَ ٱلرَّحِيمُ ٱلۡغَفُورُ
ទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលចូលទៅក្នុងដី ដូចជាទឹកនិងរុក្ខជាតិ ហើយទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលផុសចេញពីដី ដូចជារុក្ខជាតិនិងអ្វីផ្សេងទៀត។ ហើយទ្រង់ដឹងនូវអ្វីដែលចុះមកពីលើមេឃ ដូចជាទឹកភ្លៀង ពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់ និងលាភសក្ការៈ ហើយទ្រង់ក៏ដឹងផងដែរនូវអ្វីដែលឡើងទៅលើមេឃវិញ ដូចជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់ ទង្វើទាំងឡាយរបស់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងព្រលឹងរបស់ពួកគេ។ ហើយទ្រង់មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ដែលជាអ្នកមានជំនឿ ហើយទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតនូវបាបកម្មទាំងឡាយចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសចំពោះទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَا تَأۡتِينَا ٱلسَّاعَةُۖ قُلۡ بَلَىٰ وَرَبِّي لَتَأۡتِيَنَّكُمۡ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِۖ لَا يَعۡزُبُ عَنۡهُ مِثۡقَالُ ذَرَّةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَآ أَصۡغَرُ مِن ذَٰلِكَ وَلَآ أَكۡبَرُ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ
ហើយពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះបាននិយាយថាៈ ថ្ងៃបរលោកនឹងមិនអាចមកដល់(កើតឡើង)ចំពោះពួកយើងឡើយ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេចុះថាៈ ពុំដូច្នោះឡើយ សូមស្បថនឹងអល់ឡោះ! ថ្ងៃបរលោកដែលពួកអ្នកបដិសេធមិនជឿចំពោះវានោះ ប្រាកដជានឹងមកដល់ពួកអ្នកពុំខានឡើយ ក៏ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់ដឹងពីពេលវេលារបស់វាក្រៅពីអល់ឡោះនោះឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់ជាអ្នកដែលដឹងបំផុតនូវប្រការអាថ៌កំបាំងទាំងឡាយ ដូចជាថ្ងៃបរលោក និងប្រការផ្សេងទៀតដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីការដឹងរបស់ទ្រង់ឡើយ សូម្បីតែវាមានទម្ងន់តូចប៉ុនសត្វស្រមោចក៏ដោយ មិនថានៅលើមេឃជាច្រើនជាន់ ឬនៅលើផែនដីនោះឡើយ។ ហើយក៏គ្មានអ្វីដែលអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានដែរ មិនថាអ្វីដែលតូចជាងនេះ ឬធំជាងនេះនោះឡើយ លើកលែងតែត្រូវបានកត់ត្រាទុកនៅក្នុងគម្ពីរយ៉ាងច្បាស់លាស់ គឺនៅក្នុងសៀវភៅកំណត់ត្រាឡាវហ៊ុលម៉ះហ្វ៊ូស ដែលគេបានកត់ត្រានៅក្នុងវានោះនូវរាល់អ្វីៗទាំងអស់ដែលកើតឡើង រហូតដល់ថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِّيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَرِزۡقٞ كَرِيمٞ
អល់ឡោះបានកំណត់នូវអ្វីដែលបានកត់ត្រាទៅក្នុងឡាវហ៊ុលម៉ះហ្វ៊ូសនោះ គឺដើម្បីទ្រង់នឹងតបស្នងដល់បណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងបានសាងទង្វើកុសល។ បណ្តាអ្នកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិបែបនេះ អ្នកទាំងនោះហើយគឺជាអ្នកដែលទទួលបាននូវការអភ័យទោសពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ចំពោះបាបកម្មរបស់ពួកគេ ដោយទ្រង់មិនយកទោសពៃរ៍ពីពួកគេឡើយ ហើយពួកគេនឹងទទួលបាននូវលាភសក្ការៈដ៏ឧត្តុង្គឧត្តម នោះគឺឋានសួគ៌របស់ទ្រង់នៅថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ سَعَوۡ فِيٓ ءَايَٰتِنَا مُعَٰجِزِينَ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٞ مِّن رِّجۡزٍ أَلِيمٞ
ហើយពួកដែលខំប្រឹងព្យាយាមប្រឆាំងនឹងបណ្តាភស្តុតាងដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមក ដោយពួកគេបាននិយាយថាៈ វាគឺជាមន្តអាគម ហើយបាននិយាយចោទប្រកាន់អ្នកនាំសាររបស់យើងថា ជាគ្រូទាយ គ្រូមន្តអាគម និងជាកវីនិពន្ធនោះ ពួកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិបែបនេះ ពួកទាំងនោះនឹងត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មយ៉ាងអាក្រក់ និងខ្លាំងក្លាបំផុតនៅថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَرَى ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ هُوَ ٱلۡحَقَّ وَيَهۡدِيٓ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَمِيدِ
ហើយបណ្តាអ្នកដែលចេះដឹងក្នុងចំណោមមិត្តភក្តិ(របស់ព្យាការី) និងអ្នកដែលមានជំនឿក្នុងចំណោមអ្នកដែលមានចំណេះដឹងនៃពួកអះលីគីតាប(ដែលគេបានប្រទានគម្ពីរឲ្យ)បានធ្វើសាក្សីថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ វ៉ាហ៊ីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមកឲ្យអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នេះ គឺជាការពិតដែលគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យចំពោះវាឡើយ ហើយដែលវាចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់មាគ៌ារបស់ម្ចាស់ដែលមហាខ្លាំងពូកែដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ និងជាម្ចាស់ដែលត្រូវបានគេកោតសរសើរទាំងនៅក្នុងលោកិយ និងនៅថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ هَلۡ نَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ يُنَبِّئُكُمۡ إِذَا مُزِّقۡتُمۡ كُلَّ مُمَزَّقٍ إِنَّكُمۡ لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدٍ
ហើយពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះបាននិយាយទៅកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកដោយភាពភ្ញាក់ផ្អើល និងសើចចំអកចំពោះអ្វីដែលអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់បាននាំមកថាៈ តើពួកអ្នកចង់ឲ្យយើងណែនាំដល់ពួកអ្នកដែរឬទេអំពីបុរសម្នាក់ដែលបានប្រាប់ពួកអ្នកថា ពិតប្រាកដណាស់ នៅពេលពួកអ្នកបានស្លាប់ និងបានរលួយខ្ទេចខ្ទីទៅហើយនោះ ពួកអ្នកពិតជានឹងត្រូវបានគេពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញក្រោយពីការស្លាប់របស់ពួកអ្នកនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• سعة علم الله سبحانه المحيط بكل شيء.
• ភាពទូលំទូលាយនៃចំណេះដឹងរបស់អល់ឡោះដែលគ្របដណ្តប់ជ្រួតជ្រាបលើអ្វីៗទាំងអស់។

• فضل أهل العلم.
• ឧត្តមភាពនៃអ្នកដែលមានចំណេះដឹង។

• إنكار المشركين لبعث الأجساد تَنَكُّر لقدرة الله الذي خلقهم.
• ការបដិសេធរបស់ពួកមុស្ហរីគីនចំពោះការធ្វើឲ្យរាងកាយរស់ឡើងវិញម្តងទៀត គឺជាការបដិសេធមិនទទួលស្គាល់សមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះដែលបានបង្កើតពួកគេ។

أَفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَم بِهِۦ جِنَّةُۢۗ بَلِ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ فِي ٱلۡعَذَابِ وَٱلضَّلَٰلِ ٱلۡبَعِيدِ
ហើយពួកគេបាននិយាយថាៈ តើបុរសម្នាក់នេះប្រឌិតពាក្យភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះ ជាម្ចាស់ដោយអះអាងថា ពួកយើងនឹងត្រូវបានគេពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញក្រោយពីពួកយើងបានស្លាប់ ឬក៏គេជាមនុស្សវិកលចរិតដែលនិយាយនូវពាក្យសម្តីដែលគ្មានការពិតអ្វីសោះនោះ? រឿងនោះ គឺមិនដូចអ្វីដែលពួកទាំងនោះបានអះអាងឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ជាក់ស្តែង ពួកដែលគ្មានជំនឿចំពោះថ្ងៃបរលោកនោះ ពួកគេនឹងស្ថិតនៅក្នុងទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាបំផុតនៅថ្ងៃបរលោក និងស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេងដ៏សែនឆ្ងាយពីសេចក្តីពិតនៅក្នុងលោកិយនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَىٰ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِن نَّشَأۡ نَخۡسِفۡ بِهِمُ ٱلۡأَرۡضَ أَوۡ نُسۡقِطۡ عَلَيۡهِمۡ كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّكُلِّ عَبۡدٖ مُّنِيبٖ
តើពួកដែលបដិសេធ(គ្មានជំនឿ)ចំពោះការពង្រស់ឡើងវិញទាំងនោះមិនបានឃើញផែនដីដែលនៅពីមុខពួកគេ និងមេឃដែលនៅពីក្រោយពួកគេទេឬ? ប្រសិនបើយើងមានចេតនាឲ្យដីស្រូបយកពួកគេពីក្រោមជើងរបស់ពួកគេនោះ យើងពិតជានឹងឲ្យដីស្រូបយកពួកគេ ហើយប្រសិនបើយើងមានចេតនាឲ្យមួយផ្នែកនៃមេឃធ្លាក់មកលើពួកគេនោះ យើងពិតជានឹងឲ្យវាធ្លាក់មកលើពួកគេជាមិនខានឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ នៅក្នុងរឿងនោះ គឺជាសញ្ញាភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់សម្រាប់រាល់ខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះទាំងឡាយណាដែលតែងតែវិលត្រឡប់ទៅកាន់ការគោរពប្រតិបត្តិម្ចាស់របស់គេយកធ្វើជាភស្តុតាងបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះ ព្រោះថា អ្នកដែលមានសមត្ថភាពក្នុងការធ្វើបែបនោះ ពិតជាអ្នកដែលមានសមត្ថភាពអាចពង្រស់ពួកអ្នកឲ្យរស់ឡើងវិញក្រោយពីពួកអ្នកបានស្លាប់ ខណៈខ្លួនប្រាណរបស់ពួកអ្នកបានរលួយខ្ទេចខ្ទីហើយនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ مِنَّا فَضۡلٗاۖ يَٰجِبَالُ أَوِّبِي مَعَهُۥ وَٱلطَّيۡرَۖ وَأَلَنَّا لَهُ ٱلۡحَدِيدَ
ហើយពិតប្រាកដណាស់ យើងបានប្រទានឲ្យព្យាការីហ្ទាវូទនូវភាពជាព្យាការី និងភាពជាស្តេចផែនដីអំពីយើង ហើយយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់ភ្នំថា៖ ឱភ្នំ និងសត្វបក្សីទាំងឡាយ! ចូរពួកឯងទាំងអស់គ្នាលើកតម្កើងមកចំពោះយើងជាមួយព្យាការីហ្ទាវូទចុះ។ ហើយយើងបានឲ្យដែកក្លាយទៅជាទន់សម្រាប់គេ(ព្យាការីហ្ទាវូទ)ដើម្បីឲ្យគេអាចយកវាធ្វើជាសម្ភារៈផ្សេងៗតាមដែលគេប្រាថ្នា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَنِ ٱعۡمَلۡ سَٰبِغَٰتٖ وَقَدِّرۡ فِي ٱلسَّرۡدِۖ وَٱعۡمَلُواْ صَٰلِحًاۖ إِنِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
ចូរអ្នក(ឱហ្ទាវូទ)ធ្វើអាវក្រោះដែលទូលាយដែលអាចការពារកងទ័ពរបស់អ្នកប្រយុទ្ធនឹងសត្រូវរបស់ពួកគេ ហើយចូរកំណត់ទំហំរបស់វាឲ្យបានសមរម្យ ដោយមិនឲ្យតូចពេកហើយក៏មិនធំពេក។ ហើយចូរពួកអ្នកសាងនូវទង្វើកុសល។ ពិតប្រាកដណាស់ យើងឃើញបំផុតចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកប្រព្រឹត្ត។ គ្មានទង្វើណាមួយរបស់ពួកអ្នកអាចលាក់បាំងពីយើងបានឡើយ ហើយយើងនឹងតបស្នងដល់ពួកអ្នកលើទង្វើទាំងនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلِسُلَيۡمَٰنَ ٱلرِّيحَ غُدُوُّهَا شَهۡرٞ وَرَوَاحُهَا شَهۡرٞۖ وَأَسَلۡنَا لَهُۥ عَيۡنَ ٱلۡقِطۡرِۖ وَمِنَ ٱلۡجِنِّ مَن يَعۡمَلُ بَيۡنَ يَدَيۡهِ بِإِذۡنِ رَبِّهِۦۖ وَمَن يَزِغۡ مِنۡهُمۡ عَنۡ أَمۡرِنَا نُذِقۡهُ مِنۡ عَذَابِ ٱلسَّعِيرِ
ហើយយើងបានឲ្យខ្យល់ស្តាប់បង្គាប់ព្យាការីសូឡៃម៉ានដែលជាកូនប្រុសរបស់ព្យាការីហ្ទាវូទ ដោយវាធ្វើដំណើរ(ជាមួយព្យាការី)មួយព្រឹកស្មើនឹងរយៈពេលធ្វើដំណើរធម្មតា១ខែ ហើយការធ្វើដំណើរមួយល្ងាច ស្មើនឹងរយៈពេលធ្វើដំណើរធម្មតាមួយ១ខែ។ ហើយយើងបានធ្វើឲ្យស្ពាន់ក្លាយទៅជាទន់សម្រាប់គេ ដើម្បីឲ្យគេយកធ្វើជាអ្វីក៏បានតាមដែលគេប្រាថ្នា។ ហើយយើងបានឲ្យពួកជិនមួយចំនួនធ្វើការឲ្យគេ(ព្យាការីស៊ូឡៃម៉ាន)នៅចំពោះមុខគេទៅតាមបទបញ្ជានៃម្ចាស់របស់គេ។ ហើយចំពោះពួកជិនមួយចំនួនដែលងាកចេញ(មិនធ្វើ)នូវអ្វីដែលយើងបានដាក់បទបញ្ជាចំពោះវា(ឲ្យធ្វើ)ទេនោះ យើងនឹងឲ្យវាភ្លក្សនូវទណ្ឌកម្មនៃភ្លើងនរកដែលឆាបឆេះយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَعۡمَلُونَ لَهُۥ مَا يَشَآءُ مِن مَّحَٰرِيبَ وَتَمَٰثِيلَ وَجِفَانٖ كَٱلۡجَوَابِ وَقُدُورٖ رَّاسِيَٰتٍۚ ٱعۡمَلُوٓاْ ءَالَ دَاوُۥدَ شُكۡرٗاۚ وَقَلِيلٞ مِّنۡ عِبَادِيَ ٱلشَّكُورُ
ពពួកជិនទាំងនោះធ្វើការឲ្យព្យាការីសូឡៃម៉ានទៅតាមអ្វីដែលគាត់ចង់បាន ដូចជាវិហារដើម្បីថ្វាយបង្គំ វិមាន(ដែលធំស្កឹមស្កៃ) រូបភាពដែលគាត់ចង់បាន ចានធំដូចជាស្រះទឹក និងឆ្នាំងដាំបាយដែលនៅនឹងមួយកន្លែងមិនអាចរំកិលបានដោយសារតែទំហំធំរបស់វា។ ហើយយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នក(ឱក្រុមគ្រួសាររបស់ហ្ទាវូទ) អនុវត្តន៍តាមជាការដឹងគុណចំពោះអល់ឡោះទៅលើឧបការគុណដែលទ្រង់បានប្រទានចំពោះពួកអ្នក។ តែខ្ញុំបម្រើរបស់យើងដែលដឹងគុណចំពោះយើងទៅលើឧបការគុណដែលយើងបានប្រទានឲ្យគេនោះ គឺតិចតួចបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا قَضَيۡنَا عَلَيۡهِ ٱلۡمَوۡتَ مَا دَلَّهُمۡ عَلَىٰ مَوۡتِهِۦٓ إِلَّا دَآبَّةُ ٱلۡأَرۡضِ تَأۡكُلُ مِنسَأَتَهُۥۖ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ ٱلۡجِنُّ أَن لَّوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ ٱلۡغَيۡبَ مَا لَبِثُواْ فِي ٱلۡعَذَابِ ٱلۡمُهِينِ
ហើយនៅពេលដែលយើងបានកំណត់ឲ្យព្យាការីសូឡៃម៉ានស្លាប់ គឺគ្មានអ្វីដែលបង្ហាញឲ្យពួកជិនដឹងថា គាត់បានស្លាប់នោះឡើយ រហូតទាល់តែសត្វកណ្តៀរបានស៊ីឈើច្រត់របស់គាត់ដែលគាត់បានផ្អែកនឹងវានោះ(ទើបពួកគេដឹងថាគាត់ស្លាប់)។ នៅពេលដែលសាកសពរបស់គាត់បានដួល ពួកជិនទាំងនោះក៏បានដឹងថាៈ ពិតណាស់ ពួកវាមិនបានដឹងពីប្រការអាថ៌កំបាំងឡើយ ព្រោះថា ប្រសិនបើពួកវាបានដឹងនូវប្រការអាថ៌កំបាំងមែននោះ ពួកវាក៏មិនស្ថិតនៅក្នុងទណ្ឌកម្មដ៏អាម៉ាស់នោះដែរ ពោលគឺការដែលពួកគេនៅតែបន្តធ្វើការងារដ៏លំបាកដែលពួកគេធ្វើវាឲ្យព្យាការីសូឡៃម៉ាន ដោយពួកគេគិតស្មានថា គាត់នៅរស់នៅឡើយ ហើយកំពុងតែឃ្លាំមើលពួកគេធ្វើការ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تكريم الله لنبيه داود بالنبوة والملك، وبتسخير الجبال والطير يسبحن بتسبيحه، وإلانة الحديد له.
• ការលើកតម្កើងរបស់អល់ឡោះចំពោះព្យាការីរបស់ទ្រង់ គឺព្យាការីហ្ទាវូទ ដោយទ្រង់បានឲ្យគាត់ក្លាយជាព្យាការីផង និងជាស្តេចផែនដីផង ហើយទ្រង់បានឲ្យភ្នំ និងសត្វបក្សីទាំងឡាយ នាំគ្នាលើកតម្កើងអល់ឡោះជាមួយនឹងគាត់ ហើយទ្រង់បានធ្វើឲ្យដែកទន់ងាយស្រួលសម្រាប់គាត់។

• تكريم الله لنبيه سليمان عليه السلام بالنبوة والملك.
• ការលើកតម្កើងរបស់អល់ឡោះចំពោះព្យាការីរបស់ទ្រង់ គឺព្យាការីស៊ូឡៃម៉ាន ដោយឲ្យគាត់ក្លាយជាព្យាការីផង និងជាស្តេចផែនដីផង។

• اقتضاء النعم لشكر الله عليها.
• ឧបការគុណដែលអល់ឡោះបានប្រទានឲ្យ ទាមទារនូវការដឹងគុណចំពោះទ្រង់។

• اختصاص الله بعلم الغيب، فلا أساس لما يُدَّعى من أن للجن أو غيرهم اطلاعًا على الغيب.
• មានតែអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលដឹងពីប្រការអាថ៌កំបាំង។ ដូច្នេះ គ្មានមូលដ្ឋានអ្វីសំអាងឡើយក្នុងការអះអាងថា ពិតណាស់ពពួកជិន ឬក៏នរណាម្នាក់ក្រៅពីពួកវាអាចដឹងពីប្រការអាថ៌កំបាំងនោះ។

لَقَدۡ كَانَ لِسَبَإٖ فِي مَسۡكَنِهِمۡ ءَايَةٞۖ جَنَّتَانِ عَن يَمِينٖ وَشِمَالٖۖ كُلُواْ مِن رِّزۡقِ رَبِّكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لَهُۥۚ بَلۡدَةٞ طَيِّبَةٞ وَرَبٌّ غَفُورٞ
ពិតប្រាកដណាស់ សម្រាប់កុលសម្ព័ន្ធសាហ្ពាក់ ចំពោះស្រុកភូមិរបស់ពួកគេដែលពួកគេបានរស់នៅនោះ គឺជាសញ្ញាភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់ដែលបញ្ជាក់ទៅលើសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះ និងការប្រោសប្រទានរបស់ទ្រង់ចំពោះពួកគេ នោះគឺមានចម្ការពីរ ដោយចម្ការមួយនៅខាងស្តាំ ហើយមួយទៀតនៅខាងឆ្វេង(នៃភូមិស្រុករបស់ពួកគេ)។ ហើយយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នកទទួលទានចុះអំពីលាភសក្ការៈនៃម្ចាស់របស់ពួកអ្នក ហើយចូរពួកអ្នកដឹងគុណទ្រង់ទៅលើឧបការគុណដែលទ្រង់បានប្រទានឲ្យពួកអ្នក។ នេះគឺជាទឹកដីដ៏ល្អប្រសើរ ហើយនេះគឺជាអល់ឡោះដែលជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសបំផុត ដោយទ្រង់នឹងអភ័យទោសនូវបាបកម្មទាំងឡាយចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសទៅចំពោះទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَعۡرَضُواْ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ سَيۡلَ ٱلۡعَرِمِ وَبَدَّلۡنَٰهُم بِجَنَّتَيۡهِمۡ جَنَّتَيۡنِ ذَوَاتَيۡ أُكُلٍ خَمۡطٖ وَأَثۡلٖ وَشَيۡءٖ مِّن سِدۡرٖ قَلِيلٖ
ក៏ប៉ុន្តែពួកគេបានងាកចេញពីការដឹងគុណអល់ឡោះ និងការមានជំនឿចំពោះបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់ទ្រង់។ ដូចនេះ យើងក៏បានដាក់ទោសពួកគេដោយបានផ្លាស់ប្តូរឧបការគុណរបស់ពួកគេទៅជាទណ្ឌកម្ម ដោយយើងបានបញ្ជូនទឹកជំនន់ដែលហូរបក់បោកយ៉ាងខ្លាំងទៅលើពួកគេ ដែលបានបំផ្លាញទំនប់របស់ពួកគេ(ធ្វើឲ្យទំនប់របស់ពួកគេបាក់) និងធ្វើឲ្យដំណាំរបស់ពួកគេលិចលង់។ ហើយយើងបានផ្លាស់ប្តូរចម្ការពីររបស់ពួកគេនោះឲ្យក្លាយទៅជាចំការពីរដែលផ្លែរបស់វានោះមានរសជាតិល្វីង ហើយមានដើមឈើដែលមិនផ្តល់ផ្លែផ្កា ហើយនិងមានតែដើមពុទ្រាតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ جَزَيۡنَٰهُم بِمَا كَفَرُواْۖ وَهَلۡ نُجَٰزِيٓ إِلَّا ٱلۡكَفُورَ
ការផ្លាស់ប្តូរនោះ(ដែលជាក់ស្តែងពីមុន ពួកគេធ្លាប់ទទួលបាននូវឧបការគុណ) គឺដោយសារតែការប្រឆាំង និងការរមិលគុណរបស់ពួកគេចំពោះឧបការគុណទាំងនោះ។ ហើយយើងមិនបានដាក់ទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាបែបនេះឡើយ លើកលែងតែចំពោះពួកដែលរមិលគុណចំពោះឧបការគុណរបស់អល់ឡោះ និងប្រឆាំងចំពោះទ្រង់តែប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُمۡ وَبَيۡنَ ٱلۡقُرَى ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَا قُرٗى ظَٰهِرَةٗ وَقَدَّرۡنَا فِيهَا ٱلسَّيۡرَۖ سِيرُواْ فِيهَا لَيَالِيَ وَأَيَّامًا ءَامِنِينَ
ហើយយើងបានធ្វើឲ្យ(ភូមិស្រុក)ពួកកុលសម្ព័ន្ធសាហ្ពាក់ដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសយេមែន ហើយនិងទឹកដីស្ហាមដែលយើងបានប្រទានពរជ័យនៅក្នុងវានោះ ក្លាយទៅជាភូមិដ្ឋានដែលស្ថិតនៅជិតគ្នា។ ហើយយើងបានធ្វើឲ្យការធ្វើដំណើរពីភូមិមួយទៅភូមិមួយមានភាពងាយស្រួលដោយគ្មានការលំបាកអ្វីឡើយ រហូតពួកគេទៅដល់ទឹកដីស្ហាម។ ហើយយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នកធ្វើដំណើរនៅក្នុងទឹកដីនោះតាមដែលពួកអ្នកប្រាថ្នាចុះ មិនថាពេលយប់ឬពេលថ្ងៃ ប្រកបដោយសុវត្ថិភាពពីសត្រូវ និងគ្មានការស្រេកឃ្លាននោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَالُواْ رَبَّنَا بَٰعِدۡ بَيۡنَ أَسۡفَارِنَا وَظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَحَادِيثَ وَمَزَّقۡنَٰهُمۡ كُلَّ مُمَزَّقٍۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّكُلِّ صَبَّارٖ شَكُورٖ
ក៏ប៉ុន្តែពួកគេបែរជារមិលគុណចំពោះឧបការគុណរបស់អល់ឡោះដែលបានធ្វើឲ្យចម្ងាយ(នៃការធ្វើដំណើររបស់ពួកគេ)មានចម្ងាយជិតនោះទៅវិញ ហើយពួកគេបាននិយាយថាៈ ឱម្ចាស់របស់ពួកយើង! សូមទ្រង់ធ្វើឲ្យការធ្វើដំណើររបស់ពួកយើងមានរយៈចម្ងាយឆ្ងាយវិញផងចុះ ដោយជម្លៀសភូមិទាំងនោះចេញវិញ ដើម្បីឲ្យពួកយើងស្គាល់រសជាតិនៃការហត់នឿយក្នុងការធ្វើដំណើរ និងបង្ហាញនូវលក្ខណៈពិសេសនៃជំនិះរបស់ពួកយើង។ ហើយពួកគេបានបំពានលើខ្លួនឯងតាមរយៈការរមិលគុណចំពោះឧបការគុណរបស់អល់ឡោះ និងបែរចេញពីការដឹងគុណចំពោះទ្រង់ ព្រមទាំងច្រណែនឈ្នានីសទៅចំពោះពួកអ្នកក្រីក្រក្នុងចំណោមពួកគេ។ ដូច្នេះ យើងក៏បានធ្វើឲ្យរឿងរ៉ាវរបស់ពួកគេក្លាយជារឿងដែលអ្នកជំនាន់ក្រោយពីពួកគេលើកមកនិយាយតៗគ្នា ហើយយើងបានបំបែកពួកគេនៅក្នុងទឹកដីនោះឲ្យបែកបាក់ខ្ចាត់ខ្ចាយ ដោយពួកគេមិនអាចទាក់ទងគ្នាបានឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ នៅក្នុងរឿងដែលបានលើកឡើង(ដូចជាការប្រទានឧបការគុណដល់ពួកកុលសម្ព័ន្ធសាហ្ពាក់ បន្ទាប់មកដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេដោយសារតែការប្រឆាំងនិងការរមិលគុណរបស់ពួកគេ)នោះ គឺជាមេរៀនសម្រាប់រាល់អ្នកដែលអត់ធ្មត់លើការគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះ អត់ធ្មត់លើការចៀសវាងពីការប្រព្រឹត្តបទល្មើសចំពោះទ្រង់ និងអត់ធ្មត់ទៅលើការសាកល្បង និង(ជាមេរៀន)សម្រាប់រាល់អ្នកដែលចេះដឹងគុណចំពោះឧបការគុណរបស់អល់ឡោះទៅលើរូបគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ صَدَّقَ عَلَيۡهِمۡ إِبۡلِيسُ ظَنَّهُۥ فَٱتَّبَعُوهُ إِلَّا فَرِيقٗا مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
ហើយប្រាកដណាស់ អ៊ិព្លីសបានបញ្ជាក់ពីភាពពិតនៃអ្វីដែលវាគិតស្មាន ដែលវាគិតថា វាអាចពង្វក់ពួកគេ និងធ្វើឲ្យពួកគេវង្វេងអំពីការពិតបាន។ ពេលនោះ ពួកគេក៏បានធ្វើតាមអ៊ិព្លីសដោយប្រឆាំង និងវង្វេង លើកលែងតែមួយក្រុមក្នុងចំណោមបណ្តាអ្នកមានជំនឿប៉ុណ្ណោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេបានធ្វើឲ្យក្តីស្រមៃរបស់អ៊ិព្លីសប្រែទៅជាខកបំណង ដោយពួកគេ(អ្នកមានជំនឿ)មិនបានធ្វើតាមវាឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ لَهُۥ عَلَيۡهِم مِّن سُلۡطَٰنٍ إِلَّا لِنَعۡلَمَ مَن يُؤۡمِنُ بِٱلۡأٓخِرَةِ مِمَّنۡ هُوَ مِنۡهَا فِي شَكّٖۗ وَرَبُّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٍ حَفِيظٞ
ហើយអ៊ិព្លីសគ្មានអំណាចអ្វីអាចបង្ខំពួកគេឲ្យវង្វេងនោះឡើយ។ តាមពិត វាគ្រាន់តែតុបតែងលម្អ និងបញ្ឆោតពួកគេ(ឲ្យឃើញល្អទៅជាអាក្រក់ អាក្រក់ទៅជាល្អ)ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែយើងបានអនុញ្ញាតឲ្យអ៊ិព្លីសនោះអាចបោកបញ្ឆោតពួកគេបាន ដើម្បីឲ្យយើងដឹងថា តើជនណាក្នុងចំណោមពួកគេជាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះថ្ងៃបរលោក ហើយនិងការទទួលបានការតបស្នងនៅថ្ងៃនោះ និងជនណាដែលមានមន្ទិលសង្ស័យអំពីថ្ងៃបរលោក។ ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ជាអ្នកដែលថែរក្សាលើអ្វីៗទាំងអស់ ដោយទ្រង់នឹងថែរក្សាទុកនូវទង្វើខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយនិងធ្វើការតបស្នងដល់ពួកគេលើទង្វើទាំងនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَمۡلِكُونَ مِثۡقَالَ ذَرَّةٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا لَهُمۡ فِيهِمَا مِن شِرۡكٖ وَمَا لَهُۥ مِنۡهُم مِّن ظَهِيرٖ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកហៅអ្នកដែលពួកអ្នកអះអាងថា ពិតណាស់ ពួកគេជាព្រះជាម្ចាស់របស់ពួកអ្នកក្រៅពីអល់ឡោះនោះមក ដើម្បីឲ្យពួកទាំងនោះនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ដល់ពួកអ្នក ឬបញ្ចៀសពួកអ្នកអំពីគ្រោះថ្នាក់។ ជាការពិតណាស់ ពួកវាគ្មានកម្មសិទ្ធិគ្រប់គ្រងអ្វីឡើយ សូម្បីតែវត្ថុដែលតូចប៉ុនគ្រាប់ស្ពៃក៏ដោយ មិនថានៅលើមេឃក្តី ឬនៅលើផែនដីក្តី ហើយពួកវាក៏គ្មានចំណែកអ្វីនៅក្នុងវាជាមួយអល់ឡោះនោះដែរ។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ពុំមានអ្នកដែលជួយដល់ទ្រង់ឡើយ ពីព្រោះទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដែលមហាមានលើសលប់មិនត្រូវការដៃគូ និងមិនត្រូវការអ្នកជួយនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الشكر يحفظ النعم، والجحود يسبب سلبها.
• ការដឹងគុណ ធ្វើឲ្យឧបការគុណនៅគង់វង្ស ហើយការរមិលគុណ គឺជាមូលហេតុដែលនាំឲ្យឧបការគុណនោះបាត់បង់។

• الأمن من أعظم النعم التي يمتنّ الله بها على العباد.
• សុខសន្តិភាព ស្ថិតក្នុងចំណោមឧបការគុណដ៏ធំធេងដែលអល់ឡោះទ្រង់បានប្រទានទៅចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។

• الإيمان الصحيح يعصم من اتباع إغواء الشيطان بإذن الله.
• ជំនឿត្រឹមត្រូវ អាចការពារមិនឲ្យចាញ់បោកការបញ្ឆោតរបស់ស្ហៃតនបាន ដោយការអនុញ្ញាតពីអល់ឡោះ។

• ظهور إبطال أسباب الشرك ومداخله كالزعم بأن للأصنام مُلْكًا أو مشاركة لله، أو إعانة أو شفاعة عند الله.
• បង្ហាញពីភាពមិនត្រឹមត្រូវចំពោះការធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះ និងការរួមចំណែករបស់ពួកគេជាមួយនឹងទ្រង់ដូចដែលពួកគេអះអាងថា រូបបដិមាទាំងនោះមានកម្មសិទ្ធិគ្រប់គ្រង ឬរួមចំណែកជាមួយអល់ឡោះក្នុងការគ្រប់គ្រង ឬអាចជួយអន្តរាគមន៍ដល់គេបាននៅចំពោះអល់ឡោះ។

وَلَا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ عِندَهُۥٓ إِلَّا لِمَنۡ أَذِنَ لَهُۥۚ حَتَّىٰٓ إِذَا فُزِّعَ عَن قُلُوبِهِمۡ قَالُواْ مَاذَا قَالَ رَبُّكُمۡۖ قَالُواْ ٱلۡحَقَّۖ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡكَبِيرُ
ហើយការធ្វើអន្តរាគមន៍នោះ គឺគ្មានប្រយោជន៍អ្វីនៅចំពោះមុខអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះឡើយ លើកលែងតែជនណាដែលទ្រង់អនុញ្ញាតឲ្យគេប៉ុណ្ណោះ ហើយអល់ឡោះក៏មិនអនុញ្ញាតឲ្យនរណាម្នាក់អាចធ្វើអន្តរាគមន៍នោះដែរ លើកលែងតែជនណាដែលទ្រង់ពេញចិត្តចំពោះគេប៉ុណ្ណោះ ព្រោះតែភាពធំធេងរបស់ទ្រង់។ ហើយក្នុងចំណោមភាពធំធេងរបស់ទ្រង់នោះគឺ ពិតណាស់ នៅពេលដែលទ្រង់មានបន្ទូលនៅលើមេឃនោះ ពពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងឡាយបានទទះស្លាបរបស់ពួកគេដោយបន្ទាបខ្លួនចំពោះបន្ទូលរបស់ទ្រង់។ លុះដល់ភាពភ័យខ្លាចបានបាត់ចេញពីចិត្តរបស់ពួកគេ ពេលនោះ ពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងឡាយបានសួរទៅកាន់ម៉ាឡាអ៊ីកាត់ជីព្រីលថាៈ តើម្ចាស់របស់ពួកអ្នកមានបន្ទូលអ្វី? ជីព្រីលបានឆ្លើយថាៈ ទ្រង់បានមានបន្ទូលពិត ហើយទ្រង់មហាខ្ពង់ខ្ពស់ដោយខ្លួនទ្រង់ផ្ទាល់ និងដោយអំណាចរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាឧត្តុង្គឧត្តមលើសអ្វីៗទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ قُلۡ مَن يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ قُلِ ٱللَّهُۖ وَإِنَّآ أَوۡ إِيَّاكُمۡ لَعَلَىٰ هُدًى أَوۡ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ តើនរណាជាអ្នកដែលបានប្រទានលាភសក្ការៈមកឲ្យពួកអ្នកពីលើមេឃ តាមរយៈការបញ្ចុះទឹកភ្លៀង និង(ប្រទានលាភសក្ការៈឲ្យពួកអ្នក)ចេញអំពីដីតាមរយៈការបណ្ដុះចេញនូវរុក្ខជាតិ ចម្ការ និងផ្លែឈើនានានោះ? ចូរអ្នកពោលថាៈ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានប្រទានលាភសក្ការៈទាំងនោះឲ្យពួកអ្នក។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើង ឬពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)ដែលស្ថិតនៅលើការចង្អុលបង្ហាញ ឬស្ថិតនៅលើភាពវង្វេងយ៉ាងច្បាស់ពីមាគ៌ា(ដ៏ត្រឹមត្រូវ)នោះ។ ហើយគ្មានការសង្ស័យឡើយថា ពិតណាស់ ក្រុមដែលទទួលការចង្អុលបង្ហាញនោះ គឺបណ្តាអ្នកមានជំនឿ រីឯក្រុមដែលវង្វេងនោះ គឺពួកមុស្ហរីគីន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لَّا تُسۡـَٔلُونَ عَمَّآ أَجۡرَمۡنَا وَلَا نُسۡـَٔلُ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ នៅថ្ងៃបរលោក ពួកអ្នកមិនត្រូវបានគេសួរពីបាបកម្មដែលពួកយើងបានប្រព្រឹត្តនោះទេ ហើយពួកយើងក៏មិនត្រូវបានគេសួរអំពីអ្វីដែលពួកអ្នកបានប្រព្រឹត្តនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ يَجۡمَعُ بَيۡنَنَا رَبُّنَا ثُمَّ يَفۡتَحُ بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَهُوَ ٱلۡفَتَّاحُ ٱلۡعَلِيمُ
ចូរអ្នកពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នឹងប្រមូលផ្តុំពួកយើង និងពួកអ្នកទាំងអស់គ្នានៅថ្ងៃបរលោក។ ក្រោយមក ទ្រង់នឹងកាត់សេចក្តីរវាងពួកយើង និងពួកអ្នកប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌បំផុត។ ពេលនោះ វានឹងបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា តើអ្នកណាត្រូវ អ្នកណាខុស។ ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកជំនុំជម្រះដែលកាត់សេចក្តីប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌បំផុត ហើយទ្រង់មហាដឹងចំពោះអ្វីដែលទ្រង់កាត់ក្តី។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَرُونِيَ ٱلَّذِينَ أَلۡحَقۡتُم بِهِۦ شُرَكَآءَۖ كَلَّاۚ بَلۡ هُوَ ٱللَّهُ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ចូរពួកអ្នកបង្ហាញខ្ញុំមកនូវព្រះនានាដែលពួកអ្នកយកវាមកគោរពសក្ការៈរួមនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ។ មិនដូច្នោះទេ រឿងនោះមិនដូចអ្វីដែលពួកអ្នកគិតស្មាននោះឡើយដែលថាអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានដៃគូនោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ អល់ឡោះទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដែលមហាខ្លាំងពូកែដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការបង្កើត ការកំណត់ និងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةٗ لِّلنَّاسِ بَشِيرٗا وَنَذِيرٗا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
ហើយយើងមិនបានតែងតាំងអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នោះឡើយ លើកលែងតែទៅកាន់មនុស្សលោកទូទៅ ដើម្បីធ្វើជាអ្នកផ្តល់ដំណឹងរីករាយចំពោះអ្នកកោតខ្លាចថា ពួកគេនឹងទទួលបានឋានសួគ៌ និងដើម្បីធ្វើជាអ្នកព្រមានបន្លាចពួកប្រឆាំងនិងពួកប្រព្រឹត្តអាក្រក់ពីភ្លើងនរកប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែមនុស្សភាគច្រើនមិនបានដឹងអំពីរឿងនេះនោះឡើយ។ ប្រសិនបើពួកគេបានដឹងដូច្នោះនោះ ពួកគេប្រាកដជានឹងមិនបដិសេធអ្នកឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا ٱلۡوَعۡدُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនដែលសុំឲ្យទណ្ឌកម្មដែលគេបានព្រមានបន្លាចពួកគេឆាប់មកដល់នោះបាននិយាយថាៈ តើការសន្យាដាក់ទណ្ឌកម្មនោះនឹងកើតឡើងនៅពេលណា ប្រសិនបើពួកអ្នកជាអ្នកដែលនិយាយពិតចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកបានអះអាងថា វាគឺជាការពិតមែននោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لَّكُم مِّيعَادُ يَوۡمٖ لَّا تَسۡتَـٔۡخِرُونَ عَنۡهُ سَاعَةٗ وَلَا تَسۡتَقۡدِمُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកដែលសុំឲ្យទណ្ឌកម្មឆាប់មកដល់ទាំងនោះថាៈ ការសន្យាសម្រាប់ពួកអ្នកនោះ គឺនៅថ្ងៃមួយដែលត្រូវបានកំណត់ច្បាស់លាស់ដែលពួកអ្នកមិនអាចសុំពន្យារពេលសូម្បីតែមួយវិនាទី ហើយក៏មិនអាចសុំឲ្យវាមកដល់មុនសូម្បីមួយវិនាទីឡើយ ហើយថ្ងៃនោះ គឺជាថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَن نُّؤۡمِنَ بِهَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ وَلَا بِٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِۗ وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلظَّٰلِمُونَ مَوۡقُوفُونَ عِندَ رَبِّهِمۡ يَرۡجِعُ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ ٱلۡقَوۡلَ يَقُولُ ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ لِلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ لَوۡلَآ أَنتُمۡ لَكُنَّا مُؤۡمِنِينَ
ហើយពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះបាននិយាយថាៈ ពួកយើងមិនជឿនឹងគម្ពីរគួរអានដែលមូហាំម៉ាត់អះអាងថា វាជាគម្ពីរដែលត្រូវបានគេបញ្ចុះមកឲ្យរូបគេនោះជាដាច់ខាត ហើយពួកយើងក៏មិនជឿនឹងគម្ពីរដែលត្រូវបានបញ្ចុះពីលើមេឃពីមុនមកនោះដែរ។ ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានឃើញនៅពេលដែលពួកបំពានទាំងនោះត្រូវបានតម្រៀបឲ្យឈរនៅចំពោះមុខម្ចាស់របស់ពួកគេនៅថ្ងៃបរលោកដើម្បីជំនុំជម្រះនោះ ពួកគេនឹងស្តីបន្ទោសគ្នាទៅវិញទៅមកដោយចោទគ្នាទៅវិញទៅមកឲ្យទទួលខុសត្រូវ ដោយពួកទន់ខ្សោយដែលដើរតាមមេដឹកនាំរបស់ពួកគេនោះនឹងនិយាយទៅកាន់មេដឹកនាំរបស់ពួកគេនៅក្នុងលោកិយថាៈ ប្រសិនបើពួកអ្នកមិនបាននាំពួកយើងឲ្យវង្វេងទេនោះ ប្រាកដជាពួកយើងនឹងក្លាយជាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងចំពោះបណ្តាពួកអ្នកនាំសារទ្រង់ជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• التلطف بالمدعو حتى لا يلوذ بالعناد والمكابرة.
• ត្រូវមានភាពទន់ភ្លន់ទៅកាន់អ្នកដែលត្រូវអំពាវនាវ ដើម្បីកុំឲ្យគេមានភាពចចេស និងក្រអឺតក្រទម។

• صاحب الهدى مُسْتَعْلٍ بالهدى مرتفع به، وصاحب الضلال منغمس فيه محتقر.
• អ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ គឺស្ថិតនៅកន្លែងមួយដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ រីឯពួកដែលវង្វេង គឺស្ថិតនៅកន្លែងដែលទាបថោក។

• شمول رسالة النبي صلى الله عليه وسلم للبشرية جمعاء، والجن كذلك.
• សាររបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ គឺគ្របដណ្តប់ទៅលើមនុស្សលោកទាំងអស់ រួមទាំងពពួកជិនផងដែរ។

قَالَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ لِلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُوٓاْ أَنَحۡنُ صَدَدۡنَٰكُمۡ عَنِ ٱلۡهُدَىٰ بَعۡدَ إِذۡ جَآءَكُمۖ بَلۡ كُنتُم مُّجۡرِمِينَ
ពួកមេដឹកនាំដែលក្រអឺតក្រទមមិនទទួលយកការពិត បាននិយាយទៅកាន់ពួកទន់ខ្សោយដែលដើរតាមពួកគេៈ តើពួកយើងបានហាមឃាត់ពួកអ្នកមិនឲ្យទទួលយកការចង្អុលបង្ហាញដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់បាននាំមកកាន់ពួកអ្នកឬ? គឺគ្មានទេ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកអ្នកគឺជាពួកដែលបំពាន និងជាក្រុមដែលសាងបាបកម្ម និងបង្កវិនាសកម្ម។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ لِلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ بَلۡ مَكۡرُ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ إِذۡ تَأۡمُرُونَنَآ أَن نَّكۡفُرَ بِٱللَّهِ وَنَجۡعَلَ لَهُۥٓ أَندَادٗاۚ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَۚ وَجَعَلۡنَا ٱلۡأَغۡلَٰلَ فِيٓ أَعۡنَاقِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۖ هَلۡ يُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ហើយពួកទន់ខ្សោយដែលដើរតាមមេដឹកនាំរបស់ពួកគេ បាននិយាយទៅកាន់មេដឹកនាំរបស់ពួកគេដែលក្រអឺតក្រទមមិនទទួលយកការពិតវិញថាៈ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកអ្នកបានរារាំងពួកយើងអំពីការទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ តាមរយៈការប្រើឧបាយកលរបស់ពួកអ្នកមកលើពួកយើងទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ នៅពេលដែលពួកអ្នកបានប្រើពួកយើងឲ្យប្រឆាំងចំពោះអល់ឡោះ និងឲ្យគោរពសក្ការៈទៅកាន់ម៉ាខ្លូកទាំងឡាយក្រៅពីអល់ឡោះ។ ហើយពួកគេបានលាក់ទុកនូវវិប្បដិសារីចំពោះការប្រឆាំងដែលពួកគេបានធ្វើកាលនៅលើលោកិយ នៅពេលដែលពួកគេបានឃើញទណ្ឌកម្មផ្ទាល់នឹងភ្នែក ហើយពួកគេបានដឹងថា ពិតណាស់ ពួកគេនឹងត្រូវគេដាក់ទណ្ឌកម្ម។ ហើយយើងបានដាក់ច្រវាក់នៅនឹងករបស់ពួកប្រឆាំង។ ការដែលពួកគេត្រូវបានគេតបស្នងបែបនេះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីដោយសារតែពួកគេធ្លាប់គោរពសក្ការៈទៅកាន់អ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះ និងប្រព្រឹត្តនូវអំពើល្មើសកាលនៅលើលោកិយនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا فِي قَرۡيَةٖ مِّن نَّذِيرٍ إِلَّا قَالَ مُتۡرَفُوهَآ إِنَّا بِمَآ أُرۡسِلۡتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ
ហើយយើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារណាម្នាក់ទៅកាន់ភូមិស្រុកមួយក្នុងចំណោមភូមិស្រុកទាំងឡាយដើម្បីបន្លាចពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះនោះឡើយ លើកលែងតែពួកមេដឹកនាំ ពួកដែលមានឋានៈបុណ្យសក្តិ និងពួកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិស្តុកស្តម្ភបាននិយាយថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកយើងជាអ្នកដែលប្រឆាំងចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នក(ឱអ្នកនាំសារទាំងឡាយ)ត្រូវបានគេតែងតាំងមក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ نَحۡنُ أَكۡثَرُ أَمۡوَٰلٗا وَأَوۡلَٰدٗا وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
ហើយពួកដែលមានឋានៈសក្តិទាំងនោះបាននិយាយដោយភាពក្រអឺតក្រទម និងអំណួតថាៈ ពួកយើងជាអ្នកដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិ និងកូនចៅច្រើនជាងគេ។ ចំណែកឯអ្វីដែលពួកអ្នកអះអាងថា ពួកយើងនឹងត្រូវគេដាក់ទណ្ឌកម្មនោះ គឺជាការកុហកប៉ុណ្ណោះ។ ពិតណាស់ ពួកយើងនឹងមិនត្រូវបានគេដាក់ទណ្ឌកម្មឡើយ មិនថានៅលើលោកិយ ឬនៅថ្ងៃបរលោកនោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنَّ رَبِّي يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកដែលត្រូវបានគេបោកបញ្ឆោតដោយសារតែឧបការគុណដែលពួកគេបានទទួលបានទាំងនោះថាៈ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់បើកទូលាយនូវលាភសក្ការៈ(របស់ទ្រង់)ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាដើម្បីសាកល្បងដល់គេ ថាតើរូបគេដឹងគុណ ឬក៏រមិលគុណ? ហើយទ្រង់ត្បិតត្បៀតលាភសក្ការៈទៅចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដើម្បីសាកល្បងដល់គេផងដែរ ថាតើគេទ្រាំអត់ធ្មត់ ឬខឹងសម្បា? ក៏ប៉ុន្តែ មនុស្សលោកភាគច្រើនមិនបានដឹងឡើយថា ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតបំផុត។ ទ្រង់មិនកំណត់កិច្ចការណាមួយនោះឡើយ លើកលែងតែមានបុព្វហេតុច្បាស់លាស់ ដែលមានតែអ្នកដែលមានចំណេះដឹងប៉ុណ្ណោះដែលដឹង។ ចំណែកឯអ្នកដែលល្ងង់ខ្លៅវិញ គឺមិនដឹងឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ أَمۡوَٰلُكُمۡ وَلَآ أَوۡلَٰدُكُم بِٱلَّتِي تُقَرِّبُكُمۡ عِندَنَا زُلۡفَىٰٓ إِلَّا مَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ جَزَآءُ ٱلضِّعۡفِ بِمَا عَمِلُواْ وَهُمۡ فِي ٱلۡغُرُفَٰتِ ءَامِنُونَ
ទ្រព្យសម្បត្តិ និងកូនចៅរបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកមានមោទនភាពជាមួយវានោះ មិនអាចនាំពួកអ្នកទៅកាន់ការពេញចិត្តពីអល់ឡោះនោះឡើយ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកដែលមានជំនឿលើអល់ឡោះ និងបានសាងទង្វើកុសលទៅវិញទេដែលនឹងទទួលបានផលបុណ្យទ្វេដងនោះ។ ជាការពិតណាស់ ទ្រព្យសម្បត្តិអាចធ្វើឲ្យគេខិតជិតទ្រង់បានតាមរយៈការបរិច្ចាគវាក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះ ហើយកូនចៅ(ក៏អាចធ្វើឲ្យគេខិតជិតទ្រង់បានដែរ)តាមរយៈការបួងសួងរបស់កូនចៅឲ្យគេ។ ដូច្នេះ បណ្តាអ្នកមានជំនឿដែលជាអ្នកសាងទង្វើកុសលនោះ ពួកគេនឹងទទួលបានផលបុណ្យទ្វេដងនៃទង្វើកុសលដែលពួកគេបានសាង ហើយពួកគេនឹងស្ថិតនៅកន្លែងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតនៃឋានសួគ៌ ជាអ្នកដែលមានសុខសុវត្ថិភាពអំពីអ្វីដែលពួកគេភ័យខ្លាច ដូចជាទណ្ឌកម្ម សេចក្តីស្លាប់ និងការកាត់ផ្តាច់នូវឧបការគុណ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ يَسۡعَوۡنَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا مُعَٰجِزِينَ أُوْلَٰٓئِكَ فِي ٱلۡعَذَابِ مُحۡضَرُونَ
ហើយពួកប្រឆាំងដែលព្យាយាមបំផុតក្នុងការបង្វែរមនុស្សពីបណ្តាភស្តុតាងរបស់យើង និងបានប្រឹងប្រែងដើម្បីសម្រេចគោលបំណងរបស់ពួកគេនោះ ពួកទាំងនោះហើយគឺជាពួកដែលទទួលការខាតបង់នៅក្នុងលោកិយ ហើយនិងត្រូវទទួលនូវទណ្ឌកម្មនៅថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنَّ رَبِّي يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ وَيَقۡدِرُ لَهُۥۚ وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن شَيۡءٖ فَهُوَ يُخۡلِفُهُۥۖ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلرَّٰزِقِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលថាៈ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំទ្រង់បើកទូលាយនូវលាភសក្ការៈ(របស់ទ្រង់)ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់ត្បិតត្បៀតវាទៅចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមពួកគេ។ ហើយអ្វីមួយដែលពួកអ្នកបានបរិច្ចាគក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះនោះ ពិតប្រាកដណាស់ទ្រង់នឹងជំនួសវាឲ្យពួកអ្នកវិញនៅក្នុងលោកិយ ដោយប្រទានឲ្យពួកអ្នកនូវអ្វីដែលល្អប្រសើជាងវាទៅទៀត ហើយ(ទ្រង់នឹងជំនួសឲ្យ)នៅថ្ងៃបរលោកនោះ ដោយ(ការតបស្នង)ផលបុណ្យដ៏ច្រើនលើសលប់។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ជាអ្នកដែលប្រទានលាភសក្ការៈដ៏ល្អបំផុត។ ដូច្នេះ ជនណាហើយដែលស្វែងរកលាភសក្ការៈនោះ ចូរឲ្យគេពឹងផ្អែកទៅកាន់ទ្រង់ចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تبرؤ الأتباع والمتبوعين بعضهم من بعض، لا يُعْفِي كلًّا من مسؤوليته.
• ការដោះសារយករួចខ្លួនរវាងពួកដែលដើរតាមគេ និងពួកដែលត្រូវបានគេដើរតាមនោះ មិនអាចធ្វើឲ្យពួកគេគ្រប់គ្នារួចផុតពីការទទួលខុសត្រូវ(លើបាបកម្មដែលខ្លួនបានសាង)នោះឡើយ។

• الترف مُبْعِد عن الإذعان للحق والانقياد له.
• ភាពមានបានស្តុកស្តម្ភ អាចធ្វើឲ្យគេឃ្លាតឆ្ងាយអំពីការពិត និងអនុវត្តតាមវា។

• المؤمن ينفعه ماله وولده، والكافر لا ينتفع بهما.
• ចំពោះអ្នកមានជំនឿ ទ្រព្យសម្បត្តិនិងកូនចៅរបស់គេអាចផ្តល់ជាប្រយោជន៍ដល់គេបាន។ រីឯពួកប្រឆាំងវិញ ទ្រព្យសម្បត្តិនិងកូនចៅរបស់គេ មិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីដល់គេបានឡើយ។

• الإنفاق في سبيل الله يؤدي إلى إخلاف المال في الدنيا، والجزاء الحسن في الآخرة.
• ការបរិច្ចាគក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះ និងធ្វើឲ្យគេទទួលបានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនជាងមុននៅក្នុងលោកិយ ហើយនិងទទួលបាននូវការតបស្នងដ៏ល្អប្រពៃនៅថ្ងៃបរលោក។

وَيَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا ثُمَّ يَقُولُ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ أَهَٰٓؤُلَآءِ إِيَّاكُمۡ كَانُواْ يَعۡبُدُونَ
ហើយចូរអ្នកចងចាំ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅថ្ងៃដែលអល់ឡោះទ្រង់ប្រមូលផ្តុំពួកគេទាំងអស់គ្នា បន្ទាប់មក ទ្រង់មានបន្ទូលទៅកាន់ពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់ក្នុងលក្ខណៈស្តីបន្ទោសចំពោះពួកមុស្ហរីគីនថាៈ តើពួកទាំងនោះឬដែលពួកគេធ្លាប់គោរពសក្ការៈមកចំពោះពួកអ្នកនៅក្នុងជីវិតលោកិយផ្សេងពីអល់ឡោះនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ سُبۡحَٰنَكَ أَنتَ وَلِيُّنَا مِن دُونِهِمۖ بَلۡ كَانُواْ يَعۡبُدُونَ ٱلۡجِنَّۖ أَكۡثَرُهُم بِهِم مُّؤۡمِنُونَ
ពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់បានឆ្លើយតបថាៈ ទ្រង់មហាស្អាតស្អំ មហាខ្ពង់ខ្ពស់! ទ្រង់គឺជាអ្នកគាំពារពួកយើង មិនមែនពួកគេឡើយ។ ពិតណាស់ រវាងពួកយើង និងពួកគេគ្មានភាពជាអ្នកគាំពារអ្វីឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះ ពួកគេបានគោរពសក្ការៈទៅចំពោះពពួកស្ហៃតន ដែលពួកស្ហៃតនទាំងនោះបានតំណែងខ្លួនជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់។ ដូច្នេះ ពួកគេក៏នាំគ្នាគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវា(ស្ហៃតន)ផ្សេងពីអល់ឡោះ ដោយភាគច្រើននៃពួកគេ គឺមានជំនឿចំពោះពពួកស្ហៃតននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡيَوۡمَ لَا يَمۡلِكُ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٖ نَّفۡعٗا وَلَا ضَرّٗا وَنَقُولُ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ ذُوقُواْ عَذَابَ ٱلنَّارِ ٱلَّتِي كُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ
នៅថ្ងៃប្រមូលផ្តុំនិងជំនុំជម្រះ(ថ្ងៃបរលោក)នោះ ពួកដែលត្រូវបានគោរពសក្ការៈនោះ មិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ ឬក៏បង្កគ្រោះថ្នាក់អ្វីទៅដល់ពួកដែលបានគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាកាលនៅក្នុងលោកិយផ្សេងពីអល់ឡោះនោះឡើយ។ ហើយយើងបានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកដែលបំពានលើខ្លួនឯងដោយការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្តល្មើសថាៈ ចូរពួកអ្នកភ្លក្សចុះនូវទណ្ឌកម្មភ្លើងនរកដែលពួកអ្នកធ្លាប់បដិសេធ(មិនជឿ)នឹងវាកាលនៅលើលោកិយនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالُواْ مَا هَٰذَآ إِلَّا رَجُلٞ يُرِيدُ أَن يَصُدَّكُمۡ عَمَّا كَانَ يَعۡبُدُ ءَابَآؤُكُمۡ وَقَالُواْ مَا هَٰذَآ إِلَّآ إِفۡكٞ مُّفۡتَرٗىۚ وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٞ
ហើយនៅពេលដែលបណ្តាវាក្យខណ្ឌរបស់យើងដ៏ច្បាស់លាស់ដែលគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យនៅក្នុងវាដែលត្រូវបានបញ្ចុះទៅលើអ្នកនាំសាររបស់យើងនោះត្រូវបានគេសូត្រឲ្យពួកមុស្ហរីគីនដែលបដិសេធទាំងនោះស្តាប់ ពួកគេបាននិយាយថាៈ បុរសម្នាក់នេះ(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ដែលនាំនូវវាក្យខណ្ឌទាំងនោះមក គឺគ្មានគោលបំណងអ្វីក្រៅពីចង់បង្វែរពួកអ្នកចេញពីសាសនាដូនតារបស់ពួកអ្នកឡើយ។ ហើយពួកគេបាននិយាយថាៈ គម្ពីរគួរអាននេះ គ្មានអ្វីក្រៅពីការភូតកុហកដែលមូហាំម៉ាត់បានប្រឌិតវាឡើង ហើយថាវាមកពីអល់ឡោះនោះឡើយ។ ហើយពួកដែលបានប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះបាននិយាយចំពោះគម្ពីរគួរអាន នៅពេលដែលវាបានមកដល់ពួកគេថាៈ គម្ពីរគួរអាននេះគ្មានអ្វីក្រៅពីមន្តអាគមយ៉ាងច្បាស់លាស់ ដើម្បីបំបែកបំបាក់រវាងប្តីប្រពន្ធ និងរវាងឪពុកនិងកូនតែប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآ ءَاتَيۡنَٰهُم مِّن كُتُبٖ يَدۡرُسُونَهَاۖ وَمَآ أَرۡسَلۡنَآ إِلَيۡهِمۡ قَبۡلَكَ مِن نَّذِيرٖ
ហើយយើងមិនបានប្រទានគម្ពីរណាមួយដល់ពួកគេដែលពួកគេបានអានវា រហូតដល់វា(គម្ពីរនោះ)បានបង្ហាញប្រាប់ពួកគេថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ គម្ពីរគួរអាននេះ គឺជាការភូតកុហកដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់បានប្រឌិតវាឡើងនោះទេ ហើយយើងក៏មិនបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារណាម្នាក់ដែលព្រមានបន្លាចពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះទៅកាន់ពួកគេ មុននឹង(យើង)បញ្ជូនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទៅកាន់ពួកគេនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ وَمَا بَلَغُواْ مِعۡشَارَ مَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡ فَكَذَّبُواْ رُسُلِيۖ فَكَيۡفَ كَانَ نَكِيرِ
ហើយប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗ ដូចជា ក្រុមអាទ ក្រុមសាមូទ និងក្រុមរបស់ព្យាការីលូត បានបដិសេធ(មិនជឿចំពោះអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេ)។ ហើយពួកមុស្ហរីគីននៃក្រុមរបស់អ្នកនេះ(ពួកមុស្ហរីគីនម៉ាក្កះ) មិនទាន់បានទទួល សូម្បីតែមួយភាគដប់នៃអ្វីដែលប្រជាជាតិជំនាន់មុនទទួលបាននោះផង ដូចជាភាពខ្លាំងក្លា និងភាពខ្លាំងពូកែ ទ្រព្យសម្បត្តិ និងមានគ្នាច្រើន តែពួកគេសុទ្ធតែបដិសេធ(មិនជឿ)លើអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេ។ ដូច្នេះ អ្វីដែលគេបានផ្តល់ឲ្យពួកគេនៃទ្រព្យសម្បត្តិ ភាពខ្លាំងក្លា និងមានគ្នាច្រើននោះ គឺគ្មានផលប្រយោជន៍អ្វីដល់ពួកគេឡើយ។ ដូចនេះ ទណ្ឌកម្មរបស់យើងបានធ្លាក់ទៅលើពួកគេ។ ហេតុនេះ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពិចារណាមើលចុះថា តើការមិនពេញចិត្តរបស់យើង និងទណ្ឌកម្មរបស់យើងទៅចំពោះពួកគេនោះយ៉ាងដូចម្តេចដែរ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ قُلۡ إِنَّمَآ أَعِظُكُم بِوَٰحِدَةٍۖ أَن تَقُومُواْ لِلَّهِ مَثۡنَىٰ وَفُرَٰدَىٰ ثُمَّ تَتَفَكَّرُواْۚ مَا بِصَاحِبِكُم مِّن جِنَّةٍۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا نَذِيرٞ لَّكُم بَيۡنَ يَدَيۡ عَذَابٖ شَدِيدٖ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ពិតណាស់ ខ្ញុំសូមផ្តល់ការណែនាំ និងទូន្មានដល់ពួកអ្នកនូវរឿងមួយប៉ុណ្ណោះ នោះគឺ ចូរពួកអ្នកក្រោកឈរពីរនាក់ក៏បាន ម្នាក់ឯងក៏បាន ដោយស្មោះសចំពោះអល់ឡោះ។ បន្ទាប់មក ចូរពួកអ្នកគិតពិចារណាពីជីវប្រវត្តិមិត្តភក្តិរបស់ពួកអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់) ហើយអ្វីដែលពួកអ្នកបានដឹងអំពីប្រាជ្ញារបស់គាត់ ភាពសច្ចៈរបស់គាត់ និងភាពស្មោះត្រង់របស់គាត់ នោះវានឹងបញ្ជាក់ច្បាស់ដល់ពួកអ្នកថា ពិតណាស់ រូបគាត់(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)មិនមែនជាមនុស្សវិកលចរិតនោះទេ។ រូបគាត់គ្មានអ្វីក្រៅពីជាអ្នកដាស់តឿងព្រមានពួកអ្នកពីទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លាប៉ុណ្ណោះ ប្រសិនបើពួកអ្នកមិនព្រមសារភាពកំហុសចំពោះអល់ឡោះពីទង្វើស្ហ៊ីរិកទេនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ مَا سَأَلۡتُكُم مِّنۡ أَجۡرٖ فَهُوَ لَكُمۡۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدٞ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលបដិសេធទាំងនោះថាៈ អ្វីដែលខ្ញុំទាមទារពីពួកអ្នកនៃផលបុណ្យទៅលើអ្វីដែលខ្ញុំបាននាំមកឲ្យពួកអ្នក ដូចជាការចង្អុលបង្ហាញ និងប្រការល្អនោះ ពិតណាស់ វាគឺសម្រាប់ពួកអ្នកប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកឯផលបុណ្យរបស់ខ្ញុំ គឺស្ថិតនៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលធ្វើសាក្សីលើអ្វីៗទាំងអស់។ ដូច្នេះ ទ្រង់នឹងធ្វើសាក្សីថា ពិតប្រាកដណាស់ រូបខ្ញុំពិតជាបានផ្សព្វផ្សាយដល់ពួកអ្នករួចហើយ ហើយទ្រង់ក៏នឹងធ្វើសាក្សីលើទង្វើទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នក ហើយទ្រង់នឹងធ្វើការតបស្នងឲ្យពួកអ្នកយ៉ាងពេញលេញ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنَّ رَبِّي يَقۡذِفُ بِٱلۡحَقِّ عَلَّٰمُ ٱلۡغُيُوبِ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំបានឲ្យប្រការពិតយកឈ្នះលើប្រការមិនពិត ហើយប្រការមិនពិតក៏បានក្លាយជាអសារបង់។ ហើយទ្រង់ដឹងបំផុតនូវប្រការអាថ៌កំបាំងទាំងឡាយ។ គ្មានអ្វីមួយដែលនៅលើមេឃជាច្រើនជាន់ និងនៅលើផែនដីអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយទង្វើទាំងឡាយនៃខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នោះ ក៏មិនអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• التقليد الأعمى للآباء صارف عن الهداية.
• ការធ្វើតាមដូនតាទាំងងងឹតងងុល នាំឲ្យរួបគេចាកឆ្ងាយពីការទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ។

• التفكُّر مع التجرد من الهوى وسيلة للوصول إلى القرار الصحيح، والفكر الصائب.
• ការគិតពិចារណាដោយមិនស្ថិតក្រោមចំណង់តណ្ហា គឺជាមធ្យោបាយមួយឈានទៅរកសេចក្តីសម្រេចចិត្តដ៏ត្រឹមត្រូវ និងការគិតដែលត្រឹមត្រូវ។

• الداعية إلى الله لا ينتظر الأجر من الناس، وإنما ينتظره من رب الناس.
• អ្នកដែលអំពាវនាវទៅកាន់អល់ឡោះ គឺមិនរង់ចាំផលបុណ្យពីមនុស្សលោកឡើយ ប៉ុន្តែគេរង់ចាំផលបុណ្យពីម្ចាស់របស់មនុស្ស(អល់ឡោះ)ប៉ុណ្ណោះ។

قُلۡ جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَمَا يُبۡدِئُ ٱلۡبَٰطِلُ وَمَا يُعِيدُ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលបដិសេធទាំងនោះថាៈ ការពិតបានមកដល់ហើយ នោះគឺសាសនាឥស្លាម ហើយប្រការមិនពិតក៏បានរលាយបាត់បង់ ដែលមិនបន្សល់នូវស្លាកស្នាម ឬថាមពលអ្វីឡើយ ហើយវាក៏មិនអាចវិលត្រឡប់សារជាថ្មីនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِن ضَلَلۡتُ فَإِنَّمَآ أَضِلُّ عَلَىٰ نَفۡسِيۖ وَإِنِ ٱهۡتَدَيۡتُ فَبِمَا يُوحِيٓ إِلَيَّ رَبِّيٓۚ إِنَّهُۥ سَمِيعٞ قَرِيبٞ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលបដិសេធទាំងនោះថាៈប្រសិនបើខ្ញុំវង្វេងចេញពីការពិតចំពោះអ្វីដែលខ្ញុំបានផ្សព្វផ្សាយទៅកាន់ពួកអ្នកនោះ ពិតណាស់ គ្រោះថ្នាក់នៃការវង្វេងរបស់ខ្ញុំនោះ គឺធ្លាក់មកលើខ្ញុំតែម្នាក់គត់ដោយគ្មានប៉ះពាល់អ្វីដល់ពួកអ្នកនោះឡើយ។ តែប្រសិនបើខ្ញុំទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញវិញនោះ គឺដោយសារតែម្ចាស់របស់ខ្ញុំបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីឲ្យខ្ញុំដឹងប៉ុណ្ណោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់មហាឮបំផុតចំពោះពាក្យសំដីនៃខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់នៅជិតបំផុតដោយគ្មានពាក្យសម្តីណាមួយរបស់ខ្ញុំដែលបាននិយាយ ទ្រង់ស្តាប់មិនឮនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ فَزِعُواْ فَلَا فَوۡتَ وَأُخِذُواْ مِن مَّكَانٖ قَرِيبٖ
ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានឃើញ នៅពេលដែលពួកដែលបដិសេធទាំងនោះមានការភ័យខ្លាចនៅពេលដែលពួកគេបានឃើញទណ្ឌកម្មផ្ទាល់នឹងភ្នែកនៅថ្ងៃបរលោក ដោយនៅពេលនោះ ពួកគេគ្មានកន្លែងរត់គេចពីទណ្ឌកម្មឡើយ ហើយក៏គ្មានកន្លែងជ្រកកោនណាដែលពួកគេអាចជ្រកកោនបាននោះដែរ។ ហើយពួកគេត្រូវបានគេចាប់យកពីកន្លែងដ៏ជិតដែលងាយស្រួលក្នុងការមើល(ដោយគ្រាន់តែក្រឡេកភ្នែកបន្តិច គឺអាចមើលឃើញហើយ)។ ប្រសិនបើអ្នកបានឃើញដូច្នោះនោះ ប្រាកដជាអ្នកបានឃើញរឿងមួយដ៏ធំធេង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِهِۦ وَأَنَّىٰ لَهُمُ ٱلتَّنَاوُشُ مِن مَّكَانِۭ بَعِيدٖ
ហើយនៅពេលដែលពួកគេបានឃើញកន្លែងវិលត្រឡប់របស់ពួកគេ ពួកគេបាននិយាយថាៈ ពួកយើងមានជំនឿហើយនឹងថ្ងៃបរលោក។ តើពួកគេទទួលយកសេចក្តីជំនឿយ៉ាងដូចម្តេច ខណៈដែលកន្លែងដែលគេទទួលយកជំនឿបានឃ្លាតឆ្ងាយពីពួកគេ ដោយពួកគេបានចាកចេញពីលោកិយដែលជាឋានសាងទង្វើមិនមែនឋានតបស្នង ទៅកាន់ឋានបរលោកដែលជាឋានតបស្នងមិនមែនជាឋានសាងទង្វើហើយនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَدۡ كَفَرُواْ بِهِۦ مِن قَبۡلُۖ وَيَقۡذِفُونَ بِٱلۡغَيۡبِ مِن مَّكَانِۭ بَعِيدٖ
តើការមានជំនឿនោះកើតឡើងចំពោះពួកគេ ហើយគេទទួលយកយ៉ាងដូចម្តេច ខណៈដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រឆាំងនឹងទ្រង់កាលនៅលើលោកិយហើយនោះ ហើយពួកគេបានចោទប្រកាន់ខុសយ៉ាងឆ្ងាយចំពោះការពិត ដោយពួកគេបាននិយាយចោទប្រកាន់ទៅលើអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់ថា ជាគ្រូមន្តអាគម ជាគ្រូទាយ និងជាកវីនិពន្ធនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَحِيلَ بَيۡنَهُمۡ وَبَيۡنَ مَا يَشۡتَهُونَ كَمَا فُعِلَ بِأَشۡيَاعِهِم مِّن قَبۡلُۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ فِي شَكّٖ مُّرِيبِۭ
ហើយពួកដែលបដិសេធទាំងនោះត្រូវបានគេរារាំងពីការទទួលបាននូវអ្វីដែលពួកគេប្រាថ្នានៃរសជាតិជីវិត(ក្នុងថ្ងៃបរលោក) និងត្រូវបានគេរារាំងអំពីការសារភាពកំហុសពីការប្រឆាំង និងការរួចចាកផុតពីភ្លើងនរក ព្រមទាំងត្រូវបានគេរារាំងពីការវិលត្រឡប់ទៅកាន់ជីវិតលោកិយម្តងទៀត ដូចដែលគេបានធ្វើចំពោះប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗដែលបានបដិសេធដូចពួកគេនោះដែរ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេធ្លាប់មានភាពមន្ទិលសង្ស័យចំពោះអ្វីដែលបណ្តាអ្នកនាំសារបាននាំមកកាន់ពួកគេ ដូចជាការគោរពសក្ការៈទៅចំពោះអល់ឡោះតែមួយគត់ និងការមានជំនឿចំពោះការពង្រស់ឡើងវិញ ជាការសង្ស័យដែលនាំពួកគេទៅរកភាពគ្មានជំនឿ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• مشهد فزع الكفار يوم القيامة مشهد عظيم.
• ទិដ្ឋភាពនៃភាពភ័យរន្ធត់របស់ពួកប្រឆាំងនៅថ្ងៃបរលោក គឺជាទិដ្ឋភាពមួយដ៏គួរឲ្យតក់ស្លុត។

• محل نفع الإيمان في الدنيا؛ لأنها هي دار العمل.
• កន្លែងដែលការមានជំនឿអាចមានផលប្រយោជន៍នោះ គឺនៅក្នុងលោកិយ ព្រោះវាជាកន្លែងសាងទង្វើ។

• عظم خلق الملائكة يدل على عظمة خالقهم سبحانه.
• ភាពអស្ចារ្យនៃការបង្កើតម៉ាឡាអ៊ីកាត់ គឺជាភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ទៅលើភាពអស្ចារ្យនៃអ្នកដែលបង្កើតពួកគេ(អល់ឡោះជាម្ចាស់)។

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە سەبەئ
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

تاقاش