قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
សូរ៉ោះអាល់អាន់អាម
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
تقرير عقيدة التوحيد والرد على ضلالات المشركين.
ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَجَعَلَ ٱلظُّلُمَٰتِ وَٱلنُّورَۖ ثُمَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمۡ يَعۡدِلُونَ
ការពិពណ៌នានូវភាពពេញលេញឥតខ្ចោះ និងការកោតសរសើរចំពោះភាពល្អប្រពៃខ្ពង់ខ្ពស់ជាមួយសេចក្តីស្រលាញ់ គឺសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលបានបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីដោយគ្មានគំរូពីមុនមក។ ហើយទ្រង់បានបង្កើតពេលយប់និងពេលថ្ងៃដែលកំពុងផ្លាស់ប្តូរវេនគ្នា(ទៅវិញទៅមក)។ ពេលយប់ ទ្រង់បានបង្កើតវាសម្រាប់ជាភាពងងឹត ហើយពេលថ្ងៃទ្រង់បានបង្កើតវាសម្រាប់ជាពន្លឺ។ ទោះបីជាបែបនេះហើយក៏ដោយ ក៏ពួកដែលគ្មានជំនឿនៅតែចាត់ទុកអ្នកផ្សេងប្រៀបស្មើនឹងទ្រង់ ហើយពួកគេបានយកអ្នកផ្សេងធ្វើជាដៃគូ(គោរពសក្ការៈ)រួមនឹងទ្រង់ដដែល។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن طِينٖ ثُمَّ قَضَىٰٓ أَجَلٗاۖ وَأَجَلٞ مُّسَمًّى عِندَهُۥۖ ثُمَّ أَنتُمۡ تَمۡتَرُونَ
(អល់ឡោះជាម្ចាស់)ទ្រង់គឺជាព្រះដែលបានបង្កើតពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំឡាយ)អំពីដីឥដ្ឋ ខណៈដែលទ្រង់បានបង្កើតព្យាការីអាហ្ទាំដែលជាឪពុករបស់ពួកអ្នកអំពីដីឥដ្ឋ។ បន្ទាប់មក ទ្រង់បានកំណត់ពេលវេលាសម្រាប់ពួកអ្នករស់នៅក្នុងលោកិយ ហើយទ្រង់បានកំណត់ពេលវេលាមួយផ្សេងទៀត(ថ្ងៃបរលោក)ដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចដឹងពីការកំណត់នេះបានឡើយលើកលែងតែទ្រង់ប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីទ្រង់ពង្រោះពួកអ្នកឱ្យរស់ឡើងវិញនាថ្ងៃបរលោក។ ហើយក្រោយមក ពួកអ្នកនៅតែសង្ស័យចំពោះសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់ក្នុងការប្រោសឱ្យរស់ឡើងវិញដដែល។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱللَّهُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَفِي ٱلۡأَرۡضِ يَعۡلَمُ سِرَّكُمۡ وَجَهۡرَكُمۡ وَيَعۡلَمُ مَا تَكۡسِبُونَ
ហើយ(អល់ឡោះ)ទ្រង់ជាព្រះជាម្ចាស់ដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ ទាំងអ្នកនៅលើមេឃជាច្រើនជាន់ និងអ្នកនៅផែនដី។ គ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។ ដូច្នេះ ទ្រង់ដឹងបំផុតនូវអ្វីពួកអ្នកលាក់ទុក មិនថាការនៀត(ការប៉ង) ពាក្យសំដី និងទង្វើ(របស់ពួកអ្នក)នោះទេ។ ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតនូវអ្វីៗដែលពួកអ្នកលាតត្រដាងឲ្យឃើញ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកអ្នកលើទង្វើដែលពួកអ្នកបានសាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا تَأۡتِيهِم مِّنۡ ءَايَةٖ مِّنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِمۡ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهَا مُعۡرِضِينَ
ហើយគ្មានភស្តុតាងណាមួយមកពីព្រះជាម្ចាស់របស់មុស្ហរីគីនទាំងនោះបានមកដល់គេ ក្រៅពីពួកគេបានបោះបង់វាចោលដោយគ្មានខ្វាយខ្វល់អ្វីឡើយ។ ពិតប្រាកដណាស់ បណ្តាភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់និងអំណះអំណាងដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមដែលបង្ហាញទៅលើភាពជាព្រះជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់អល់ឡោះបានមកដល់ពួកគេ ហើយបណ្តាភស្តុតាងដែលបង្ហាញពីសច្ចភាពរបស់បណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ក៏បានមកដល់ពួកគេដែរ។ តែទោះបីយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏ពួកគេនៅតែងាកចេញពីភស្តុតាងទាំងនោះ ដោយគ្មានអើពើអ្វីទាល់តែសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَدۡ كَذَّبُواْ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ فَسَوۡفَ يَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
ហើយប្រសិនបើពួកគេបានងាកចេញពីបណ្តាភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់ និងអំណះអំណាងដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមទាំងនោះ គឺពួកគេពិតជាបានងាកចេញពីអ្វីដែលច្បាស់លាស់បំផុត ពីព្រោះពួកគេបានបដិសេធនូវអ្វីដែលដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់បាននាំនៃគម្ពីរគួរអាន។ ហើយពួកគេនឹងដឹងថា អ្វីដែលពួកគេធ្លាប់បានសើចចំអកចំពោះបណ្តាភស្តុតាងដែលបានមកដល់ពួកគេនោះ វាគឺជាការពិត នៅពេលដែលពួកគេបានឃើញទណ្ឌកម្មនៅថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَمۡ يَرَوۡاْ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّن قَرۡنٖ مَّكَّنَّٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَا لَمۡ نُمَكِّن لَّكُمۡ وَأَرۡسَلۡنَا ٱلسَّمَآءَ عَلَيۡهِم مِّدۡرَارٗا وَجَعَلۡنَا ٱلۡأَنۡهَٰرَ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمۡ فَأَهۡلَكۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡ وَأَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قَرۡنًا ءَاخَرِينَ
តើពួកគ្មានជំនឿមិនបានដឹងទេឬអំពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះក្នុងការបំផ្លាញប្រជាជាតិដែលបំពាននោះ? ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់បានបំផ្លាញប្រជាជាតិជំនាន់មុនពួកគេជាច្រើនមកហើយ ដែលប្រជាជាតិទាំងនោះ ទ្រង់បានប្រទានឱ្យពួកគេអំពីមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យពួកគេខ្លាំងពូកែ និងមានជីវិតរស់នៅលើផែនដីបានយូរអង្វែង ដែលទ្រង់ពុំធ្លាប់បានប្រទានឱ្យពួកគ្មានជំនឿ(ជំនាន់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)ទាំងនោះទេ។ ហើយទ្រង់ក៏បានបញ្ចុះទឹកភ្លៀងយ៉ាងច្រើន(ទៅលើពួកគេ) និងបានធ្វើឲ្យមានទន្លេជាច្រើនហូរនៅខាងក្រោមលំនៅដ្ឋានរបស់ពួកគេ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេបែរជាប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់ទៅវិញ។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានបំផ្លាញពួកគេចំពោះអំពើល្មើសដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្ត។ ហើយអល់ឡោះបានបង្កើតប្រជាជាតិមួយថ្មីទៀតបន្ទាប់ពីពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ نَزَّلۡنَا عَلَيۡكَ كِتَٰبٗا فِي قِرۡطَاسٖ فَلَمَسُوهُ بِأَيۡدِيهِمۡ لَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٞ
ហើយប្រសិនបើយើងបានបញ្ចុះទៅឱ្យអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នូវគម្ពីរមួយដែលត្រូវបានសរសេរនៅក្នុងក្រដាស ហើយពួកគេបានឃើញគម្ពីរនោះដោយផ្ទាល់ភ្នែករបស់ពួកគេ ហើយពួកគេបញ្ជាក់ឱ្យកាន់តែច្បាស់ចំពោះវា ដោយពួកគេស្ទាបគម្ពីរនោះនឹងដៃរបស់ពួកគេផ្ទាល់ក៏ដោយ ក៏ពួកគេនៅតែគ្មានជំនឿនឹងវាដដែល ដោយសារតែភាពប្រឆាំង និងភាពរឹងរូសចេញអំពីពួកគេ ហើយពួកគេបាននិយាយថាៈ អ្វីដែលអ្នកនាំមកនេះគ្មានអ្វីក្រៅពីមន្តអាគមយ៉ាងពិតប្រាកដនោះទេ។ ដូចនេះ ពួកយើងនឹងមិនមានជំនឿចំពោះវាជាដាច់ខាត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ مَلَكٞۖ وَلَوۡ أَنزَلۡنَا مَلَكٗا لَّقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ
ហើយពួកគ្មានជំនឿទាំងនោះបាននិយាយថាៈ ប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់បញ្ចុះម៉ាឡាអ៊ីកាត់ម្នាក់មកជាមួយព្យាការីមូហាំម៉ាត់ឱ្យមកនិយាយជាមួយពួកយើង ហើយម៉ាឡាអ៊ីកាត់នោះបញ្ជាក់ថា ពិតណាស់ គាត់(មូហំាម៉ាត់)គឺជាអ្នកនាំសារម្នាក់(មកពីអល់ឡោះ)ពិតមែននោះ ពួកយើងប្រាកដជានឹងមានជំនឿមិនខាន។ ហើយប្រសិនបើយើង(អល់ឡោះ)បញ្ចុះម៉ាឡាអ៊ីកាត់មួយរូប(អមព្យាការី)តាមអ្វីដែលពួកគេរៀបរាប់ចង់បាននោះ ច្បាស់ជាយើងនឹងកម្ទេចពួកគេតែម្តងនៅពេលពួកគេមិនមានជំនឿនោះ ហើយពួកគេនឹងមិនត្រូវបានគេពន្យារពេលឱ្យសារភាពកំហុសឡើយ ប្រសិនបើរឿងនោះបានកើតឡើងមែននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• شدة عناد الكافرين، وبيان إصرارهم على الكفر على الرغم من قيام الحجة عليهم بالأدلة الحسية.
• ការចចេសរឹងរូសយ៉ាងខ្លាំងក្លារបស់ពួកគ្មានជំនឿ និងបញ្ជាក់អំពីការបន្តស្ថិតនៅលើភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកគេ សូម្បីតែមានភស្តុតាងមកបញ្ជាក់ឱ្យពួកគេបានឃើញផ្ទាល់ភ្នែកក៏ដោយ។
• التأمل في سنن الله تعالى في السابقين لمعرفة أسباب هلاكهم والحذر منها.
• គិតពិចារណាចំពោះមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដែលបានកើតឡើងចំពោះមនុស្សជំនាន់មុនៗ ដើម្បីដឹងពីមូលហេតុនៃការវិនាសសាបសូន្យរបស់ពួកគេ និងដើម្បីប្រុងប្រយ័ត្នអំពីទង្វើទាំងនោះ។វា។
• من رحمة الله بعباده أن لم ينزل لهم رسولًا من الملائكة لأنهم لا يمهلون للتوبة إذا نزل.
• ក្នុងចំណោមក្តីមេត្តារបស់អល់ឡោះចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ គឺទ្រង់មិនបានបញ្ចុះឲ្យពួកគេនូវម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដើម្បីធ្វើជាអ្នកនាំសារនោះទេ ពីព្រោះទ្រង់នឹងមិនពន្យារពេលឱ្យពួកគេសារភាពកំហុសឡើយ ប្រសិនបើអល់ឡោះបានបញ្ចុះម៉ាឡាអ៊ីកាត់មកកាន់ពួកគេមែននោះ។
وَلَوۡ جَعَلۡنَٰهُ مَلَكٗا لَّجَعَلۡنَٰهُ رَجُلٗا وَلَلَبَسۡنَا عَلَيۡهِم مَّا يَلۡبِسُونَ
ហើយប្រសិនបើយើងបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទៅកាន់ពួកគេវិញនោះ ច្បាស់ជាយើងបង្កើតម៉ាឡាអ៊ីកាត់នោះក្នុងរូបភាពជាបុរសភេទ ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចស្តាប់ និងអាចទទួលសេចក្តីបង្រៀនពីគេបាន ពីព្រោះពួកគេមិនអាចស្តាប់ និងមិនអាចទទួលយកសេចក្តីបង្រៀនពី(អ្នកនាំសារដែលជា)ម៉ាឡាអ៊ីកាត់បាននោះទេនៅពេលដែលគេស្ថិតក្នុងរូបភាពដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានបង្កើតនោះ។ សូម្បីតែយើងបានបង្កើតគេក្នុងរូបរាងជាបុរសភេទក៏ដោយ ក៏រឿងនោះនៅតែធ្វើឱ្យពួកគេភាន់ច្រឡំដដែល។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدِ ٱسۡتُهۡزِئَ بِرُسُلٖ مِّن قَبۡلِكَ فَحَاقَ بِٱلَّذِينَ سَخِرُواْ مِنۡهُم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
ហើយប្រសិនបើពួកទាំងនោះបានចំអកឡកឡឺយដោយពួកគេទាមទារឱ្យបញ្ចុះម៉ាឡាអ៊ីកាត់មួយរូបមកជាមួយអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នោះ ពិតណាស់ ប្រជាជាតិជាច្រើននៅជំនាន់មុនអ្នកក៏បានចំអកឡកឡឺយចំពោះបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេដូចគ្នាដែរ។ ពេលនោះ ពួកគេត្រូវបានហ៊ុមព័ទ្ធទៅដោយទណ្ឌកម្មដែលពួកគេធ្លាប់បានបដិសេធនិងធ្លាប់បានសើចចំអកនៅពេលគេលើកយកទណ្ឌកម្មនេះមកគំរាមបន្លាចពួកគេនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ ثُمَّ ٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគ្មានជំនឿដែលចំអកឡកឡឺយទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកធ្វើដំណើរនៅលើផែនដីនេះចុះ បន្ទាប់មក ចូរពួកអ្នកពិចារណាមើលចុះ ថាតើលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកដែលបដិសេធនឹងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះនោះទៅជាយ៉ាងណា? ពិតណាស់ ពួកគេត្រូវបានទទួលរងនូវការដាក់ទណ្ឌកម្មពីអល់ឡោះ បន្ទាប់ពីពួកគេមានភាពខ្លាំងពូកែនិងរឹងមាំ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لِّمَن مَّا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ قُل لِّلَّهِۚ كَتَبَ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَۚ لَيَجۡمَعَنَّكُمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا رَيۡبَ فِيهِۚ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ តើការគ្រប់គ្រងមេឃជាច្រើនជាន់ ការគ្រប់គ្រងផែនដី និងការគ្រប់គ្រងអ្វីៗដែលមាននៅរវាងមេឃនិងផែនដីជាកម្មសិទ្ធិរបស់អ្នកណា? ចូរអ្នកឆ្លើយប្រាប់(ពួកគេ)ថាៈ ការគ្រប់គ្រងវាទាំងអស់នោះ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់(តែមួយគត់)។ ទ្រង់បានកំណត់ក្ដីមេត្ដាករុណាលើខ្លួនទ្រង់ផ្ទាល់ ជាក្តីសប្បុរសអំពីទ្រង់ចំពោះបណ្តាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។ ដូច្នេះ ទ្រង់មិនប្រញាប់ដាក់ទណ្ឌពួកគេភ្លាមៗឡើយ។ លុះនៅពេលដែលពួកគេមិនព្រមសារភាពកំហុសនោះ ទ្រង់នឹងប្រមូលផ្ដុំពួកគេទាំងអស់គ្នានៅថ្ងៃបរលោក ជាថ្ងៃដែលគ្មានការមន្ទិលសង្ស័យចំពោះវាឡើយ។ ពួកដែលខ្លួនពួកគេបានខាតបង់ដោយការគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនោះ ចូរឱ្យពួកគេសង្គ្រោះខ្លួនរបស់ពួកគេពីភាពខាតបង់ចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَلَهُۥ مَا سَكَنَ فِي ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
ការគ្រប់គ្រងអ្វីៗទាំងអស់ មិនថាស្ថិតនៅពេលយប់ឬពេលថ្ងៃ គឺជាកម្មសិទិ្ធរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ហើយទ្រង់មហាឮបំផុតចំពោះពាក្យសម្ដីរបស់ពួកគេ មហាដឹងបំផុតនូវទង្វើរបស់ពួកគេ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេចំពោះអ្វីដែលពួកគេបានសាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيّٗا فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَهُوَ يُطۡعِمُ وَلَا يُطۡعَمُۗ قُلۡ إِنِّيٓ أُمِرۡتُ أَنۡ أَكُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَسۡلَمَۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលគោរពសក្ការៈរូបបដិមា និងអ្វីផ្សេងទៀតរួមជាមួយនឹងអល់ឡោះថាៈ តើអាចទទួលយកបានដែរឬទេដែលខ្ញុំយកអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះធ្វើជាអ្នកគាំពារ ហើយខ្ញុំសុំជំនួយពីគេនោះ ខណៈដែលទ្រង់ គឺជាម្ចាស់ដែលបានបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់ និងផែនដីដោយគ្មានគំរូពីមុនមកសោះនោះ? ពិតណាស់ មេឃនិងផែនដីមិនត្រូវបានគេបង្កើតពីមុនមកនោះទេ។ ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលប្រទានលាភសក្ការៈចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយគ្មានខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់អ្នកណាម្នាក់ផ្តល់លាភសក្ការៈដល់ទ្រង់នោះឡើយ ពីព្រោះទ្រង់មហាមានលើសលប់មិនត្រូវការអ្វីមួយពីខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នោះទេ តែបណ្តាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ទាំងអស់ទៅវិញទេដែលពួកគេជាអ្នកមានតម្រូវការចំពោះទ្រង់នោះ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំត្រូវបានម្ចាស់របស់ខ្ញុំបញ្ជាឱ្យក្លាយទៅជាអ្នកគោរពប្រណិប័តន៍និងបន្ទាបខ្លួនចំពោះទ្រង់(ជាជនមូស្លីម)មុនគេបង្អស់ក្នុងចំណោមប្រជាជាតិនេះ។ ហើយទ្រង់បានហាមខ្ញុំមិនឱ្យខ្ញុំក្លាយខ្លួនស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលយកអ្វីផ្សេងមកគោរពសក្ការៈរួមជាមួយនឹងទ្រង់ឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنِّيٓ أَخَافُ إِنۡ عَصَيۡتُ رَبِّي عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំខ្លាចទ្រង់នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មខ្ញុំនូវទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតនៅថ្ងៃបរលោកនៅពេលដែលខ្ញុំប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសដែលទ្រង់បានហាមឃាត់មកចំពោះរូបខ្ញុំ ដូចជាការធ្វើស្ហ៊ីរិក និងអ្វីផ្សេងទៀត ឬក៏ខ្ញុំបោះបង់ចោលនូវអ្វីដែលទ្រង់បានដាក់បទបញ្ជាមកចំពោះខ្ញុំ ដូចជាការមានជំនឿ ឬប្រការផ្សេងៗទៀតនៃការគោរពប្រតិបត្តិនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَۖ وَإِن يَمۡسَسۡكَ بِخَيۡرٖ فَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះឱ្យគ្រោះថ្នាក់អ្វីមួយប៉ះទង្គិចអ្នក(ឱកូនចៅអាហ្ទាំ)នោះ គឺគ្មានអ្នកណាអាចជួយការពារអ្នកពីគ្រោះថ្នាក់នោះក្រៅពីអល់ឡោះជាម្ចាស់បានឡើយ។ ហើយប្រសិនបើទ្រង់ធ្វើឱ្យអ្នកទទួលបាននូវប្រការល្អវិញនោះ ក៏គ្មានអ្នកណាម្នាក់មករារាំងប្រការនោះបានឡើយ ហើយក៏គ្មានអ្នកណាម្នាក់អាចទប់ស្កាត់ភាពសប្បុរសរបស់ទ្រង់បានដែរ។ ទ្រង់មានអានុភាពលើអ្វីៗទាំងអស់ដោយគ្មានអ្វីមួយដែលទ្រង់អសមត្ថភាពនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱلۡقَاهِرُ فَوۡقَ عِبَادِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ
ហើយទ្រង់ជាអ្នកមានអានុភាពលើសលប់ទៅលើបណ្ដាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ជាអ្នកដែលអាចធ្វើឱ្យពួកគេអាប់ឱន ជាម្ចាស់មហាខ្ពង់ខ្ពស់ទៅលើពួកគេគ្រប់រូបភាពទាំងអស់ដែលគ្មាននរណាអាចធ្វើឱ្យទ្រង់អសមត្ថភាពបានឡើយ ហើយក៏គ្មាននរណាម្នាក់ឱ្យយកឈ្នះទ្រង់បាននោះដែរ។ អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែឱនលំទោនចំពោះទ្រង់។ ទ្រង់ស្ថិតនៅខាងលើខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ទៅតាមអ្វីដែលសាកសមនឹងទ្រង់។ ហើយទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដែលមហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការបង្កើត ការចាត់ចែង និងការដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់របស់ទ្រង់ ជាម្ចាស់មហាដឹងបំផុតដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• بيان حكمة الله تعالى في إرسال كل رسول من جنس من يرسل إليهم؛ ليكون أبلغ في السماع والوعي والقبول عنه.
• បង្ហាញពីគតិបណ្ឌិតរបស់អល់ឡោះក្នុងការបញ្ជូនរាល់អ្នកនាំសារទៅកាន់មនុស្សលោកនោះ គឺជាមនុស្សលោកដូចគ្នា ដើម្បីឱ្យពួកគេងាយស្រួលក្នុងការស្តាប់ ការទូន្មាន និងទទួលយកវា។
• الدعوة للتأمل في أن تكرار سنن الأوّلين في العصيان قد يقابله تكرار سنن الله تعالى في العقاب.
• អំពាវនាវឱ្យពិចារណាចំពោះការប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសដដែលៗដែលបានកើតឡើងចំពោះអ្នកជំនាន់មុនៗ។ ពិតណាស់ ពួកគេទទួលបាននូវការតបស្នងដោយការដាក់ទោសពីអល់ឡោះដដែលៗដែរ។
• أن ما يصيب البشر من بلاء ليس له صارف إلا الله، وأن ما يصيبهم من خير فلا مانع له إلا الله، فلا رَادَّ لفضله، ولا مانع لنعمته.
• ពិតណាស់ គ្រោះថ្នាក់ដែលមនុស្សទទួលរងនោះ គឺគ្មាននរណាម្នាក់អាចបង្វែរទិសដៅរបស់វាក្រៅពីអល់ឡោះបានឡើយ ហើយប្រការល្អដែលពួកគេទទួលបានវិញ ក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចរារាំងវាក្រៅពីអល់ឡោះនោះដែរ។ ដូច្នេះ គ្មាននរណាម្នាក់អាចទប់ស្កាត់ពីក្តីសប្បុរសនិងឧបការគុណរបស់អល់ឡោះនោះឡើយ។
قُلۡ أَيُّ شَيۡءٍ أَكۡبَرُ شَهَٰدَةٗۖ قُلِ ٱللَّهُۖ شَهِيدُۢ بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۚ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانُ لِأُنذِرَكُم بِهِۦ وَمَنۢ بَلَغَۚ أَئِنَّكُمۡ لَتَشۡهَدُونَ أَنَّ مَعَ ٱللَّهِ ءَالِهَةً أُخۡرَىٰۚ قُل لَّآ أَشۡهَدُۚ قُلۡ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ وَإِنَّنِي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُشۡرِكُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលបដិសេធ(មិនព្រមជឿ)ចំពោះអ្នកចុះថាៈ តើអ្វីដែលជាសាក្សីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់និងធំធេងជាងគេដែលបញ្ជាក់ពីសច្ចភាពរបស់ខ្ញុំនោះ? ចូរអ្នកឆ្លើយថាៈ អល់ឡោះជាម្ចាស់គឺជាសាក្សីខ្ពង់ខ្ពស់ និងធំធេងបំផុតដែលបញ្ជាក់ពីសច្ចភាពរបស់ខ្ញុំ។ ទ្រង់នោះហើយជាសាក្សីរវាងខ្ញុំនិងរវាងពួកអ្នកទាំងអស់គ្នា។ ទ្រង់ដឹងបំផុតចំពោះអ្វីដែលខ្ញុំបាននាំមកឱ្យពួកអ្នក និងដឹងបំផុតចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងច្រានចោលផងដែរ។ ហើយអល់ឡោះបានវ៉ាហ៊ី(ផ្តល់សារ)នូវគម្ពីរគួរអាននេះមកកាន់ខ្ញុំដើម្បីឲ្យខ្ញុំព្រមានបន្លាចពួកអ្នកតាមរយៈគម្ពីរនេះ។ ហើយខ្ញុំនឹងបន្លាចតាមរយៈគម្ពីរគួរអាននេះចំពោះជនណាហើយដែលគម្ពីរនេះបានទៅដល់រូបគេក្នុងចំណោមមនុស្សលោក និងជិន។ ជាការពិតណាស់ ពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)កំពុងតែមានជំនឿថា ពិតណាស់មានព្រះផ្សេងដែលត្រូវគោរពសក្ការៈក្រៅពីអល់ឡោះ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ខ្ញុំមិនធ្វើសាក្សីលើអ្វីដែលពួកអ្នកបានទទួលស្គាល់នោះឡើយ ដោយសារតែភាពមិនពិតរបស់វា។ តាមពិត អល់ឡោះគឺជាព្រះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដោយគ្មានដៃគូរួមជាមួយនឹងទ្រង់ឡើយ ហើយពិតណាស់ ខ្ញុំមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងតែធ្វើស្ហ៊ីរិកជាមួយនឹងទ្រង់ឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡرِفُونَهُۥ كَمَا يَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمُۘ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
ពួកយូដាដែលយើងបានប្រទានគម្ពីរតាវរ៉តដល់ពួកគេ និងពួកណាសរ៉នីដែលយើងបានប្រទានគម្ពីរអិនជីលដល់ពួកគេនោះ ពួកទាំងនោះស្គាល់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ច្បាស់ ប្រៀបដូចជាពួកគេស្គាល់កូនចៅរបស់ពួកគេច្បាស់ជាងកូនចៅរបស់អ្នកដទៃដូច្នោះដែរ។ ពួកទាំងនោះ គឺពួកដែលខាតបង់ខ្លួនឯង ដោយពួកគេត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងឋាននរក ដោយសារតែពួកគេគ្មានជំនឿ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ
គ្មានអ្នកណាម្នាក់ដែលបំពានជាងអ្នកដែលចោទថា អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានដៃគូ ហើយគេបានគោរពសក្ការៈចំពោះអ្នកផ្សេងនោះរួមជាមួយទ្រង់ ឬបដិសេធនឹងភស្តុតាងទាំងឡាយដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមកឱ្យអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់នោះទេ។ ជាការពិតណាស់ ពួកដែលបំពានដោយចោទថា អល់ឡោះជាម្ចាស់មានដៃគូ និងមិនមានជំនឿចំពោះបណ្តាភស្តុតាងរបស់ទ្រង់នោះ ពួកគេគ្មានថ្ងៃទទួលបានជោគជ័យជាដាច់ខាត បើសិនជាពួកគេមិនទទួលសារភាពកំហុសទេនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَوۡمَ نَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشۡرَكُوٓاْ أَيۡنَ شُرَكَآؤُكُمُ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ
ចូរអ្នកនឹកឃើញចុះពីថ្ងៃបរលោក នៅពេលដែលយើងនឹងប្រមូលផ្ដុំពួកគេទាំងអស់គ្នាដោយគ្មានអ្នកណាម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកគេអាចរួចផុតបានឡើយ។ បន្ទាប់មក យើងមានបន្ទួលទៅកាន់ពួកដែលគោរពសក្ការៈអ្នកផ្សេងរួមជាមួយអល់ឡោះ ជាការស្តីបន្ទោសចំពោះពួកគេថាៈ តើព្រះនានាដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានអះអាងដោយភូតកុហកថា ពួកវាជាដៃគូរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់នោះនៅឯណាទៅ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ لَمۡ تَكُن فِتۡنَتُهُمۡ إِلَّآ أَن قَالُواْ وَٱللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشۡرِكِينَ
ក្រោយមក ពួកគេគ្មានពាក្យដោះសារអ្វីនោះទេបន្ទាប់ពីការសាកសួរនេះហើយនោះ ក្រៅពីពួកគេនិយាយលាងខ្លួនពួកគេពីពួកព្រះទាំងអស់នោះប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកគេនិយាយទាំងភូតភរថាៈ ពួកយើងសូមស្បថនឹងអល់ឡោះដែលជាម្ចាស់របស់ពួកយើង! កាលនៅលើលោកិយ ពួកយើងពុំធ្លាប់ជាអ្នកដែលធ្វើស្ហ៊ីរិក(គោរពសក្ការៈអ្នកផ្សេងរួម)ជាមួយនឹងទ្រង់ឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកយើង គឺជាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះទ្រង់ និងជាអ្នកដែលគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយអង្គគត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱنظُرۡ كَيۡفَ كَذَبُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡۚ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
ចូរអ្នក(ឱមូហាំម៉ាត់)មើលចុះ ថាតើពួកគេភូតកុហកចំពោះខ្លួនឯង ដោយបដិសេធថា ពួកគេពុំធ្លាប់ធ្វើស្ហ៊ីរិក(ពហុទេពនិយមជាមួយអល់ឡោះ)នោះយ៉ាងដូចម្តេច? ហើយអ្វីដែលពួកគេធ្លាប់បានបង្កើតវាធ្វើជាដៃគូរួមជាមួយអល់ឡោះកាលនៅក្នុងលោកិយនោះ បានបាត់ចេញពីពួកគេនិងបានបោកប្រាស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنۡهُم مَّن يَسۡتَمِعُ إِلَيۡكَۖ وَجَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۚ وَإِن يَرَوۡاْ كُلَّ ءَايَةٖ لَّا يُؤۡمِنُواْ بِهَاۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُوكَ يُجَٰدِلُونَكَ يَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
ហើយក្នុងចំណោមពួកមុស្ហរីគីន គឺមានអ្នកដែលស្តាប់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នៅពេលដែលអ្នកសូត្រគម្ពីរគួរអាន។ ប៉ុន្តែពួកគេមិនទទួលបានទទួលផលប្រយោជន៍ពីអ្វីដែលពួកគេស្ដាប់លឺនោះទេ ដោយសារតែយើងបានបង្កើតគម្របនៅលើដួងចិត្តរបស់ពួកគេ រហូតដល់ពួកគេមិនអាចយល់ពីគម្ពីរគួរអានបាន ដោយសារតែភាពចចេសរឹងរូស និងការប្រឆាំងរបស់ពួកគេ។ ហើយយើងបានបង្កើតឆ្នុកមួយនៅក្នុងត្រចៀករបស់ពួកគេ ដោយពួកគេមិនអាចស្តាប់លឺនូវអ្វីដែលមានផលប្រយោជន៍ឡើយ ហើយបើទោះបីជាពួកគេបានឃើញសញ្ញាភស្តុតាងជាច្រើនដ៏ច្បាស់ក្រឡែតហើយក៏ដោយ ក៏ពួកគេគ្មានជំនឿដែរ។ លុះដល់ពេលពួកគេបានទៅជួបអ្នក ពួកគេបានឈ្លោះប្រកែកនឹងអ្នកដោយយករឿងមិនពិតមកតតាំងនឹងរឿងពិតដោយនិយាយថាៈ អ្វីដែលអ្នកនាំមកឱ្យនេះសុទ្ធតែដកស្រង់ចេញពីបណ្តាគម្ពីររបស់ពួកជំនាន់មុនមកប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُمۡ يَنۡهَوۡنَ عَنۡهُ وَيَنۡـَٔوۡنَ عَنۡهُۖ وَإِن يُهۡلِكُونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمۡ وَمَا يَشۡعُرُونَ
ហើយពួកគេហាមឃាត់អ្នកដទៃមិនឱ្យមានជំនឿចំពោះអ្នកនាំសារ ហើយពួកគេផ្ទាល់ក៏ចៀសឆ្ងាយអំពីការមានជំនឿចំពោះអ្នកនាំសារដែរ។ ដូចនេះ ពួកគេមិនទុកឱ្យនរណាម្នាក់អាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការមានជំនឿចំពោះអ្នកនាំសារនោះទេ ហើយពួកគេក៏មិនទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីវាដែរ។ ហើយពួកគេមិនបានដឹងឡើយថា អ្វីដែលពួកគេកំពុងតែប្រព្រឹត្តនោះ គ្មានផ្តល់អ្វីក្រៅពីការបំផ្លាញខ្លួនឯងនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ وُقِفُواْ عَلَى ٱلنَّارِ فَقَالُواْ يَٰلَيۡتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មើលឃើញពេលដែលពួកគេត្រូវបានគេយកទៅបង្ហាញខ្លួននៅមុខឋាននរកនៅថ្ងៃបរលោក ដោយពួកគេនិយាយទាំងមានវិប្បដិសារីថាៈ ឱអនិច្ចាអ្វីម្លេះទេពួកយើង! ប្រសិនបើពួកយើងត្រូវគេឱ្យវិលត្រឡប់ទៅកាន់ជីវិតលោកិយវិញម្តងទៀតនោះ ពួកយើងពិតជានឹងមិនបដិសេធបណ្តាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះម្ចាស់ទៀតនោះទេ ហើយពួកយើងនឹងស្ថិតនៅក្នុងចំណោមបណ្ដាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះមិនខាន។ (ប្រសិនបើអ្នកមើលឃើញដូច្នោះនោះ) អ្នកនឹងបានឃើញអំពីស្ថានភាពដ៏អាក្រក់របស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• بيان الحكمة في إرسال النبي عليه الصلاة والسلام بالقرآن، من أجل البلاغ والبيان، وأعظم ذلك الدعوة لتوحيد الله.
• បញ្ជាក់អំពីបុព្វហេតុក្នុងការបញ្ជូនព្យាការីមូហាំម៉ាត់ដោយពាំនាំមកនូវគម្ពីររគួរអាន គឺដើម្បីផ្សព្វផ្សាយ និងបកស្រាយបញ្ជាក់ប្រាប់ ហើយដែលសំខាន់ជាងគេនោះ គឺដើម្បីអំពាវនាវមនុស្សឱ្យគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។
• نفي الشريك عن الله تعالى، ودحض افتراءات المشركين في هذا الخصوص.
بَلۡ بَدَا لَهُم مَّا كَانُواْ يُخۡفُونَ مِن قَبۡلُۖ وَلَوۡ رُدُّواْ لَعَادُواْ لِمَا نُهُواْ عَنۡهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
រឿងនោះមិនដូចអ្វីដែលពួកគេបាននិយាយនោះទេដែលថា បើសិនជាពួកគេត្រូវបានគេត្រលប់(មកកាន់លោកិយ)វិញនោះ ពួកគេច្បាស់ជាមានជំនឿនោះ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្វីដែលពួកគេបានលាក់បាំងអំពីពាក្យសំដីរបស់ពួកគេដែលបាននិយាយថា “សូមស្បថទៅចំពោះអល់ឡោះ! យើងមិនមែនជាអ្នកពហុទេពនិយមនោះទេ”នោះ បានលាតត្រដាងឱ្យពួកគេបានឃើញ នៅពេលដែលអវយវៈទាំងអស់របស់ពួកគេបានធ្វើសាក្សីប្រឆាំងនឹងពួកគេ។ ហើយប្រសិនបើពួកគេត្រូវបានគេកំណត់ឲ្យ(ពួកគេអាច)វិលត្រឡប់ទៅកាន់ជីវិតលោកិយវិញ(ម្តងទៀត)បានមែននោះ ពួកគេពិតជានឹងប្រព្រឹត្តនូវអ្វីដែលគេបានហាមឃាត់ពួកគេដដែលទៀត ដូចជាការគ្មានជំនឿ និង(ការប្រព្រឹត្ត)អំពើពហុទេពនិយមជាមិនខាន។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេគឺជាពួកដែលភូតកុហកចំពោះការសន្យារបស់ពួកគេដែលថា ពួកគេនឹងមានជំនឿប្រសិនបើពួកគេបានវិលត្រលប់(មកកាន់ជីវិតលោកិយ)វិញនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ وُقِفُواْ عَلَىٰ رَبِّهِمۡۚ قَالَ أَلَيۡسَ هَٰذَا بِٱلۡحَقِّۚ قَالُواْ بَلَىٰ وَرَبِّنَاۚ قَالَ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡفُرُونَ
ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)មើលឃើញ នៅពេលដែលពួកគ្មានជំនឿលើការពង្រស់(មនុស្ស)ឱ្យរស់ឡើងវិញត្រូវបានគេឲ្យឈរនៅចំពោះមុខម្ចាស់របស់ពួកគេនោះ អ្នកច្បាស់ជានឹងបានឃើញទាំងភ្ញាក់ផ្អើលអំពីស្ថានភាពដ៏អាក្រក់របស់ពួកគេ ខណៈដែលទ្រង់បានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកគេថាៈ តើការពង្រស់ឱ្យរស់ឡើងវិញដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានបដិសេធចំពោះវានេះ វាពុំមែនជាការពិតដែលគ្មានការសង្ស័យចំពោះវាទេឬ? ពួកគេបានឆ្លើយតបថាៈ ពួកយើងសូមស្បថនឹងម្ចាស់ដែលបានបង្កើតពួកយើង! ពិតប្រាកដណាស់ វាគឺជាការពិតដែលគ្មានការសង្ស័យអ្វីឡើយចំពោះវា។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកគេនៅពេលនោះទៀតថាៈ ដូចេ្នះ ចូរពួកអ្នកភ្លក្សរសជាតិនៃទណ្ឌកម្មដោយសារតែភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកអ្នកនឹងថ្ងៃនេះ(ថ្ងៃបរលោក)ចុះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកកអ្នកធ្លាប់បានបដិសេធ(មិនជឿ)នឹងថ្ងៃបរលោកនេះកាល(ពួកអ្នក)នៅលើលោកិយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱللَّهِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةٗ قَالُواْ يَٰحَسۡرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطۡنَا فِيهَا وَهُمۡ يَحۡمِلُونَ أَوۡزَارَهُمۡ عَلَىٰ ظُهُورِهِمۡۚ أَلَا سَآءَ مَا يَزِرُونَ
ពិតប្រាកដណាស់ ពួកដែលគ្មានជំនឿលើការពង្រស់ឱ្យរស់ឡើងវិញនៅថ្ងៃបរលោក ហើយពួកគេសុំបញ្ចៀសខ្លួនគេឲ្យឆ្ងាយអំពីការឈរនៅចំពោះមុខអល់ឡោះនោះ ពិតជាបានខាតបង់។ លុះនៅពេលដែលថ្ងៃបរលោកបានមកដល់ពួកគេមួយភ្លាមៗដោយពួកគេមិនបានដឹងជាមុននោះ ពួកគេក៏បាននិយាយទាំងមានវិប្បដិសារីយ៉ាងខ្លាំងថាៈ គួរឱ្យសោកស្ដាយបំផុតសម្រាប់ពួកយើង! ក្តីសង្ឃឹមរបស់ពួកយើងបានបាត់បង់ដោយសារតែអ្វីដែលពួកយើងបានធេ្វសប្រហែស ដូចជាការមិនមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងពុំមានការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ថ្ងៃបរលោក ខណៈដែលពួកគេរែកពន់អំពើអាក្រក់របស់ពួកគេនៅលើខ្នងរបស់ពួកគេ។ ពិតប្រាកដណាស់ អ្វីដែលពួកគេរែកពន់នៃប្រការអាក្រក់នោះ គឺអាក្រក់ជាទីបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا لَعِبٞ وَلَهۡوٞۖ وَلَلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
ហើយជីវិតលោកិយដែលពួកអ្នកស្រឡាញ់នេះ គ្មានអ្វីក្រៅពីជាល្បែងកំសាន្ត និងជាការបោកបញ្ឆោតចំពោះអ្នកដែលមិនបានធ្វើអ្វីដែលអល់ឡោះពេញចិត្តនោះប៉ុណ្ណោះ។ រីឯឋានបរលោកវិញ គឺល្អប្រសើរបំផុតសម្រាប់បណ្ដាអ្នកដែលកោតខ្លាចអល់ឡោះ តាមរយៈការអនុវត្តនូវប្រការទាំងឡាយដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ ដូចជាការជំនឿនិងការគោរពប្រតិបត្តិ និងបោះបង់ចោលប្រការទាំងឡាយណាដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ ដូចជាអំពើស្ហ៊ីរិក និងអំពើល្មើសនានា។ តើពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)មិនពិចារណាចំពោះរឿងនោះទេឬ? ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកមានជំនឿនិងសាងនូវទង្វើកុសលចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَدۡ نَعۡلَمُ إِنَّهُۥ لَيَحۡزُنُكَ ٱلَّذِي يَقُولُونَۖ فَإِنَّهُمۡ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَٰكِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ
យើង(អល់ឡោះ)ពិតជាដឹងថា ការដែលពួកគេបដិសេធមិនមានជំនឿចំពោះអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ដោយបើកចំហបែបនេះ ធ្វើឱ្យអ្នកមានទុក្ខព្រួយ។ តែចូរអ្នកចុះដឹងថា តាមពិតទៅ នៅក្នុងចិត្តរបស់ពួកគេ គឺពួកគេមិនមែនមិនជឿលើអ្នកនោះទេ ដោយសារតែពួកគេបានដឹងអំពីភាពសច្ចៈ និងភាពទៀងត្រង់របស់អ្នក។ ក៏ប៉ុន្ដែ ពួកគេជាក្រុមដែលបំពាន ប្រឆាំងនឹងបទបញ្ជារបស់អ្នកក្នុងលក្ខណៈបើកចំហ ខណៈពួកគេជឿជាក់យ៉ាងពិតប្រាកដនៅក្នុងចិត្តរបស់ពួកគេ(ពីភាពជាព្យាការីរបស់អ្នក)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ كُذِّبَتۡ رُسُلٞ مِّن قَبۡلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَىٰ مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّىٰٓ أَتَىٰهُمۡ نَصۡرُنَاۚ وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِ ٱللَّهِۚ وَلَقَدۡ جَآءَكَ مِن نَّبَإِيْ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
ហើយចូរអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)កុំគិតស្មានថា ការបដិសេធមិនព្រមជឿនេះ គឺកើតមានតែចំពោះអ្វីដែលអ្នកបាននាំមកនោះ។ ជាការពិតណាស់ បណ្ដាអ្នកនាំសារជាច្រើនមុនអ្នក ក៏ត្រូវបានគេបដិសេធមិនព្រមមានជំនឿដែរ ហើយពួកគេត្រូវបានក្រុមរបស់ពួកគេធ្វើទុកបុកម្នេញ តែពួកគេបានប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាទាំងនោះដោយការអត់ធ្មត់លើការអំពាវនាវ និងការតស៊ូនៅក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះ រហូតទាល់តែជំនួយពីអល់ឡោះបានមកដល់ពួកគាត់។ ហើយគ្មានកែប្រែនោះឡើយនូវអ្វីដែលអល់ឡោះបានកត់ត្រាទុកអំពីការជួយ(ដល់បណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់) និងពាក្យសន្យាជាមួយបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់នោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ដំណឹង(រឿងរ៉ាវ)មួយចំនួនរបស់បណ្តាអ្នកនាំសារជំនាន់មុនអ្នក និងអ្វីដែលពួកគេបានជួបប្រទះពីក្រុមរបស់ពួកគេ ហើយនិងជំនួយដែលអល់ឡោះបានផ្តល់ឲ្យពួកគេដោយឲ្យពួកគេមានជ័យជម្នះលើសត្រូវរបស់ពួកគេតាមរយៈការបំផ្លាញសត្រូវរបស់ពួកគេនោះ គឺបានមកដល់អ្នកហើយ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នូវ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن كَانَ كَبُرَ عَلَيۡكَ إِعۡرَاضُهُمۡ فَإِنِ ٱسۡتَطَعۡتَ أَن تَبۡتَغِيَ نَفَقٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ أَوۡ سُلَّمٗا فِي ٱلسَّمَآءِ فَتَأۡتِيَهُم بِـَٔايَةٖۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَمَعَهُمۡ عَلَى ٱلۡهُدَىٰۚ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
ប្រសិនបើមានការលំបាក(កើតមាន)ដល់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នូវអ្វីដែលអ្នកបានជួបប្រទះ ដូចជាការបដិសេធមិនព្រមជឿ និងការងាកបែរចេញរបស់ពួកគេពីអ្វីដែលអ្នកបាននាំមកនៃសេចក្តីពិតនោះ ដូច្នេះ ប្រសិនបើអ្នកមានលទ្ធភាពស្វែងរករូងមួយចូលទៅក្នុងដី ឬជណ្ដើរមួយឡើងទៅលើមេឃ ហើយអ្នកអាចនាំយកភស្ដុតាងណាមួយមកឲ្យពួកគេផ្សេងពីអ្វី(សញ្ញាភស្តុតាង)ដែលយើងបានពង្រឹងដល់អ្នកនោះ ចូរអ្នកធ្វើចុះ។ ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះមានចេតនាប្រមូលផ្ដុំពួកគេទាំងអស់ឱ្យស្ថិតលើការចង្អុលបង្ហាញដែលអ្នកបាននាំមកនោះ ទ្រង់ពិតនឹងជាប្រមូលផ្ដុំពួកគេទាំងអស់គ្នាជាមិនខាន ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់មិនមានចេតនាដូច្នោះឡើយ ដោយសារតែមានបុព្វហេតុច្បាស់លាស់របស់វា។ ដូចនេះ អ្នកមិនត្រូវស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលមិនដឹងរឿងនេះ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យអ្នកមានទុក្ខព្រួយដោយសារតែពួកគេគ្មានជំនឿនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من عدل الله تعالى أنه يجمع العابد والمعبود والتابع والمتبوع في عَرَصات القيامة ليشهد بعضهم على بعض.
• ក្នុងចំណោមភាពយុត្តិធម៌របស់អល់ឡោះនោះ គឺទ្រង់នឹងប្រមូលផ្ដុំទាំងអ្នកដែលគោរពសក្ការៈចំពោះគេ អ្នកដែលត្រូវបានគេគោរពសក្ការៈ(ព្រះនានា) ទាំងអ្នកដែលដើរតាមគេ និងអ្នកដែលត្រូវគេដើរតាម ឱ្យស្ថិតនៅក្នុងទីលានដ៏ធំមួយនៅថ្ងៃបរលោកដើម្បីឲ្យពួកគេធ្វើសាក្សីប្រឆាំងគ្នាទៅវិញទៅមក។
• ليس كل من يسمع القرآن ينتفع به، فربما يوجد حائل مثل ختم القلب أو الصَّمَم عن الانتفاع أو غير ذلك.
• ពុំមែនរាល់អ្នកដែលស្តាប់ឮគេសូត្រគម្ពីរគួរអានសុទ្ធតែទទួលបានផលប្រយោជន៍ទាំងអស់នោះនោះទេ។ ជួនកាល អាចមានអ្វីរារាំងមិនឲ្យពួកគេទទួលផលប្រយោជន៍បាន ដូចជាការបោះត្រាភ្ជិតទៅលើដួងចិត្ត ឬថ្លង់ស្តាប់មិនលឺការពិត ឬផ្សេងពីនោះទៀត។
• بيان أن المشركين وإن كانوا يكذبون في الظاهر فهم يستيقنون في دواخلهم بصدق النبي عليه الصلاة والسلام.
• បញ្ជាក់ថា ពួកមុស្ហរីគីនដែលលក្ខណៈខាងក្រៅរបស់ពួកគេបានបដិសេធមិនព្រមនោះ តាមពិតទៅផ្នែកខាងក្នុងវិញ គឺពួកគេជឿជាក់លើសច្ចភាពរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ណាស់។
• تسلية النبي عليه الصلاة والسلام ومواساته بإعلامه أن هذا التكذيب لم يقع له وحده، بل هي طريقة المشركين في معاملة الرسل السابقين.
• ជាការសម្រាលទុក្ខព្រួយនិងជាការលើកទឹកចិត្តដល់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ដោយអល់ឡោះបានប្រាប់គាត់ឲ្យបានដឹងថា ការបដិសេធមិនជឿនេះ មិនមែនកើតមានតែចំពោះរូបគាត់តែម្នាក់នោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ ការបដិសេធនេះ គឺជាមាគ៌ារបស់ពួកមុស្ហរីគីនទៅហើយក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយបណ្តាអ្នកនាំសារនាសម័យមុនៗនោះ។
۞ إِنَّمَا يَسۡتَجِيبُ ٱلَّذِينَ يَسۡمَعُونَۘ وَٱلۡمَوۡتَىٰ يَبۡعَثُهُمُ ٱللَّهُ ثُمَّ إِلَيۡهِ يُرۡجَعُونَ
តាមពិត មានតែអ្នកដែលស្តាប់ពាក្យសម្តី(របស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់) និងយល់វាទេ ដែលឆ្លើយតបដោយទទួលយកនូវអ្វីដែលអ្នកបាននាំមកនោះ។ ចំណែកឯពួកដែលគ្មានជំនឿដែលជាមនុស្សស្លាប់(ចិត្ត)វិញនោះ គឺពួកគេគ្មានអ្វីនឹងឆ្លើយចំពោះអ្នកនោះទេ ពីព្រោះដួងចិត្តរបស់ពួកគេបានស្លាប់បាត់ទៅហើយ។ ហើយចំពោះអ្នកដែលស្លាប់វិញ អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងពង្រស់ពួកគេឱ្យរស់ឡើងវិញនៅថ្ងៃបរលោក។ បន្ទាប់មក ពួកគេនឹងវិលត្រលប់ទៅកាន់ទ្រង់តែមួយទ្រង់គត់ ដើម្បីទ្រង់នឹងតបស្នងពួកគេលើអ្វីដែលពួកគេបានសាងកន្លងមក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ قَادِرٌ عَلَىٰٓ أَن يُنَزِّلَ ءَايَةٗ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនបាននិយាយដោយភាពរឹងរូស និងគ្មានជំនឿថាៈ ហេតុអ្វីបានជាគេមិនបញ្ចុះសញ្ញាភស្តុតាងមួយដ៏អស្ចារ្យមកឱ្យព្យាការីមូហាំម៉ាត់តែម្តងទៅ ដើម្បីយកធ្វើជាអំណះអំណាងពីម្ចាស់របស់គេបញ្ជាក់ពីសច្ចភាពរបស់គេចំពោះអ្វីដែលគេបាននាំមកឱ្យនោះ? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ឆ្លើយថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានសមត្ថភាពក្នុងការបញ្ចុះសញ្ញាភស្តុតាងណាមួយស្របតាមអ្វីដែលពួកគេចង់បាន។ ក៏ប៉ុន្ដែភាគច្រើននៃពួកមុស្ហរីគីនដែលទាមទារឱ្យបញ្ចុះសញ្ញាភស្តុតាងនោះ ពួកគេមិនដឹងថា ការបញ្ចុះបណ្តាសញ្ញាភស្តុតាងទាំងឡាយ គឺអាស្រ័យទៅតាមគតិបណ្ឌិតរបស់អល់ឡោះ(តែមួយគត់) ពុំមែនអាស្រ័យទៅតាមអ្វីដែលពួកគេទាមទារនោះទេ។ ប្រសិនបើអល់ឡោះបញ្ចុះសញ្ញាភស្តុតាងនោះ តែក្រោយមកពួកគេមិនមានជំនឿនោះ ប្រាកដជាទ្រង់នឹងកម្ទេចពួកគេជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا مِن دَآبَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا طَٰٓئِرٖ يَطِيرُ بِجَنَاحَيۡهِ إِلَّآ أُمَمٌ أَمۡثَالُكُمۚ مَّا فَرَّطۡنَا فِي ٱلۡكِتَٰبِ مِن شَيۡءٖۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ يُحۡشَرُونَ
ហើយសត្វគ្រប់ប្រភេទដែលធ្វើចលនានៅលើផែនដី និងបក្សីគ្រប់ប្រភេទដែលហើរនៅលើមេឃ គឺមានអម្បូរជាច្រើនប្រភេទដែលអល់ឡោះបានបង្កើត និងប្រទានលាភសក្ការៈឱ្យពួកវាដូចពួកអ្នក(ឱកូនចៅអាហ្ទាំ)ដែរ។ យើងមិនបានទុកចោលអ្វីមួយ(ដែលមានកត់ត្រា)នៅក្នុងសៀវភៅកំណត់ត្រា(ឡាវហ៊ុលម៉ះហ៊្វូស)នោះទេ លើកលែងតែយើងនឹងឲ្យវាកើតមានឡើង(យ៉ាងពិតប្រាកដ)។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ដឹងនូវរឿងរ៉ាវទាំងអស់របស់ពួកគេ។ បន្ទាប់មកនៅថ្ងៃបរលោក ពួកគេនឹងត្រូវប្រមូលផ្តុំទៅកាន់ម្ចាស់របស់ពួកគេវិញតែមួយគត់ដើម្បីជំនុំជម្រះ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់បុគ្គលគ្រប់រូបនូវអ្វីដែលគេសាកសមនឹងទទួលបាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا صُمّٞ وَبُكۡمٞ فِي ٱلظُّلُمَٰتِۗ مَن يَشَإِ ٱللَّهُ يُضۡلِلۡهُ وَمَن يَشَأۡ يَجۡعَلۡهُ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
ហើយពួកដែលបានបដិសេធមិនជឿនឹងបណ្តាភស្តុតាងនានារបស់យើង ពួកគេប្រៀបដូចជាមនុស្សថ្លង់ស្តាប់អ្វីមិនឮ និងមនុស្សគមិនចេះនិយាយអញ្ចឹងដែរ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ពួកគេស្ថិតនៅក្នុងភាពងងឹតសូន្យសុង មើលអ្វីមិនឃើញឡើយ។ សម្រាប់អ្នកដែលស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ តើគេអាចទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញបានយ៉ាងដូចម្តេចទៅ? ជនណាហើយក្នុងចំណោមមនុស្សលោកដែលអល់ឡោះមានចេតនាឱ្យគេវងេ្វងនោះ ប្រាកដជាទ្រង់នឹងធ្វើឱ្យគេវងេ្វង ហើយជនណាហើយដែលទ្រង់មានចេតនាចង្អុលបង្ហាញផ្លូវពិតដល់គេវិញ ប្រាកដជាទ្រង់នឹងធ្វើឱ្យគេស្ថិតនៅលើមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវដែលគ្មានភាពវៀចវេរជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَرَءَيۡتَكُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُ ٱللَّهِ أَوۡ أَتَتۡكُمُ ٱلسَّاعَةُ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَدۡعُونَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកប្រាប់ខ្ញុំមក ប្រសិនបើទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះបានមកដល់ពួកអ្នក ឬថ្ងៃបរលោកដែលគេបានសន្យាចំពោះពួកអ្នកបានមកដល់ពួកអ្នកនោះ តើក្នុងខណៈពេលនោះ ពួកអ្នកនឹងបួងសួងសុំពីអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះឱ្យបញ្ចៀសគ្រោះថ្នាក់ ឬការលំបាកចេញពីពួកអ្នកឬ ប្រសិនបើពួកអ្នកជាអ្នកដែលត្រឹមត្រូវចំពោះការអះអាងថា ព្រះទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នកអាចផ្តល់ប្រយោជន៍ និងអាចការពារគ្រោះថ្នាក់បានមែននោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلۡ إِيَّاهُ تَدۡعُونَ فَيَكۡشِفُ مَا تَدۡعُونَ إِلَيۡهِ إِن شَآءَ وَتَنسَوۡنَ مَا تُشۡرِكُونَ
ជាការពិតណាស់ (នៅពេលនោះ) ពួកអ្នកប្រាកដជានឹងមិនបួងសួងសុំពីអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះដែលបានបង្កើតពួកអ្នកឲ្យបញ្ចៀសពួកអ្នកពីការសាកល្បង និងដកយកគ្រោះថ្នាក់ទាំងនោះចេញពីពួកអ្នកនោះឡើយ ពីព្រោះទ្រង់គឺជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងរឿងរ៉ាវទាំងនោះ និងជាអ្នកដែលមានអានុភាពលើប្រការទាំងនោះ។ រីឯព្រះនានារបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកយកមកធ្វើជាដៃគូរួមជាមួយអល់ឡោះនោះ ពួកអ្នកបានបោះបង់វាចោល ដោយសារតែពួកអ្នកដឹងថា ពួកវាគ្មានលទ្ធភាពអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ និងបង្កគ្រោះថ្នាក់ណាមួយ(ដល់ពួកអ្នក)បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَأَخَذۡنَٰهُم بِٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمۡ يَتَضَرَّعُونَ
ជាការពិតណាស់ យើងបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារជាច្រើនទៅកាន់ប្រជាជាតិមុនអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) តែពួកគេ(ប្រជាជាតិទាំងនោះ)បានគេបដិសេធនឹងអ្នកនាំសារទាំងនោះ ហើយបានងាកចេញពីអ្វីដែលពួកគេបាននាំមក។ ពេលនោះ យើងបានដាក់ទោសពួកគេដោយឱ្យពួកគេទទួលរងនូវទុក្ខលំបាកវេទនា ដូចជាភាពក្រខ្សត់ និងអ្វីដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ខ្លួនប្រាណរបស់ពួកគេ ដូចជាជំងឺដង្កាត់ជាដើម ដើម្បីឱ្យពួកគេឱនលំទោន និងបន្ទាបខ្លួនចំពោះម្ចាស់របស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوۡلَآ إِذۡ جَآءَهُم بَأۡسُنَا تَضَرَّعُواْ وَلَٰكِن قَسَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ប្រសិនបើពួកគេឱនលំទោនចំពោះអល់ឡោះនៅពេលដែលគ្រោះថ្នាក់របស់យើងបានមកដល់ពួកគេ ដើម្បីឱ្យទ្រង់ដកយកគ្រោះថ្នាក់ចេញពីពួកគេនោះ ច្បាស់ជាយើងអាណិតអាសូរដល់ពួកគេជាមិនខាន។ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានធ្វើដូច្នោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ដួងចិត្តរបស់ពួកគេមានភាពរឹងរួសដោយពួកគេមិនព្រមយកជាមេរៀន និងមិនព្រមទទួលយកការទូន្មាននោះឡើយ ហើយស្ហៃតនបានតុបតែងលម្អនូវអ្វីដែលពួកគេកំពុងតែប្រព្រឹត្តនៃភាពគ្មានជំនឿ និងការប្រព្រឹត្តល្មើស។ ដូចនេះ ពួកគេនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើអ្វី(ភាពគ្មានជំនឿ)ដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِۦ فَتَحۡنَا عَلَيۡهِمۡ أَبۡوَٰبَ كُلِّ شَيۡءٍ حَتَّىٰٓ إِذَا فَرِحُواْ بِمَآ أُوتُوٓاْ أَخَذۡنَٰهُم بَغۡتَةٗ فَإِذَا هُم مُّبۡلِسُونَ
ហើយនៅពេលដែលពួកគេបានបោះបង់ចោលនូវអ្វីដែលគេបានផ្តល់ជាដំបូន្មានដល់ពួកគេតាមរយៈវា ដូចជាភាពក្រខ្សត់ និងជំងឺដង្កាត់នានា ហើយពួកគេមិនបានប្រតិបត្តិតាមបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះនោះ យើងបានល្បួងពួកគេ ដោយការបើកទ្វារលាភសក្ការៈឱ្យពួកគេ និងធ្វើឱ្យពួកគេមានភាពធូធារបន្ទាប់ពីភាពក្រខ្សត់ ព្រមទាំងធ្វើឲ្យខ្លួនប្រាណរបស់ពួកគេជាសះស្បើយបន្ទាប់ពីមានជំងឺ។ លុះដល់ពេលពួកគេមានភាពក្អេងក្អាង ហើយអារម្មណ៍សប្បាយភ្លើតភ្លើនបានមកគ្រប់គ្រងលើពួកគេនោះ ទណ្ឌកម្មរបស់យើងក៏បានមកដល់ពួកគេភ្លាមៗ។ ហើយនៅពេលនោះ ពួកគេក៏បាត់បង់អស់នូវក្តីសង្ឃឹមរបស់ពួកគេនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تشبيه الكفار بالموتى؛ لأن الحياة الحقيقية هي حياة القلب بقَبوله الحق واتباعه طريق الهداية.
• ការប្រៀបធៀបពួកគ្មានជំនឿទៅនឹងមនុស្សស្លាប់ ពីព្រោះ ការរស់រានមានជីវិតពិតប្រាកដនោះ គឺដួងចិត្តរស់ តាមរយៈការព្រមទទួលយកការពិត និងដើរតាមមាគ៌ានៃការចង្អុលបង្ហាញ។
• من حكمة الله تعالى في الابتلاء: إنزال البلاء على المخالفين من أجل تليين قلوبهم وردِّهم إلى ربهم.
• ក្នុងចំណោមគតិបណ្ឌិតរបស់អល់ឡោះក្នុងការសាកល្បងនោះ គឺការបញ្ចុះគ្រោះភ័យទៅលើអ្នកដែលធ្វើខុសបទបញ្ជា ដើម្បីឲ្យដួងចិត្តរបស់ពួកគេមានភាពទោរទន់ ហើយវិលត្រឡប់ទៅកាន់ម្ចាស់របស់ពួកគេវិញ។
• وجود النعم والأموال بأيدي أهل الضلال لا يدل على محبة الله لهم، وإنما هو استدراج وابتلاء لهم ولغيرهم.
• ការដែលពួកវង្វេងទទួលបាននូវឧបការគុណនិងទ្រព្យសម្បត្តិជាច្រើននោះ មិនបានបង្ហាញទៅលើសេចក្តីស្រឡាញ់របស់អល់ឡោះចំពោះពួកគេនោះទេ។ តាមពិត វាគឺជាការល្បួងចំពោះពួកគេ និងជាការសាកល្បងចំពោះពួកគេ ក៏ដូចជាចំពោះអ្នកដទៃៗទៀតប៉ុណ្ណោះ។
فَقُطِعَ دَابِرُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْۚ وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
ហើយអ្នកចុងក្រោយគេបង្អស់ក្នុងចំណោមពួកគ្មានជំនឿត្រូវបានគេ(អល់ឡោះ)បំផ្លាញផ្ដាច់ពូជទាំងអស់ ហើយជ័យជម្នះក៏បានទៅលើបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ។ ហើយការដឹងគុណនិងការកោតសរសើរ គឺសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងពិភពទាំងអស់ ដែលទ្រង់បានបំផ្លាញសត្រូវរបស់ទ្រង់ និងជួយដល់បណ្តាមេដឹកនាំទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِنۡ أَخَذَ ٱللَّهُ سَمۡعَكُمۡ وَأَبۡصَٰرَكُمۡ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُم مَّنۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَأۡتِيكُم بِهِۗ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ ثُمَّ هُمۡ يَصۡدِفُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ សូមអ្នកទាំងអស់គ្នាប្រាប់ខ្ញុំមក ប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់ធ្វើឲ្យពួកអ្នកថ្លង់ដោយទ្រង់បានដកយកសោតវិញ្ញាណ(ការលឺ)របស់ពួកអ្នក ទ្រង់ធ្វើឲ្យពួកអ្នកពិការភ្នែកដោយដកយកចក្ខុវិញ្ញាណ(ការមើលឃើញ)របស់ពួកអ្នក ហើយទ្រង់បានបោះត្រាភ្ជិតទៅលើចិត្តរបស់ពួកអ្នកដោយពួកអ្នកមិនអាចយល់អ្វីបាននោះ តើមានម្ចាស់ណាផ្សេងពីអល់ឡោះដែលនឹងនាំមកឱ្យពួកអ្នកវិញនូវអ្វីដែលពួកអ្នកបានបាត់បង់ទាំងនោះ? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពិចារណាចុះថា តើយើងបានបង្ហាញភស្តុតាងជាច្រើនប្រភេទដល់ពួកគេយ៉ាងដូចម្តេចខ្លះ? បន្ទាប់មក ពួកគេនៅតែងាកចេញពីភស្តុតាងទាំងនោះដដែល។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَرَءَيۡتَكُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُ ٱللَّهِ بَغۡتَةً أَوۡ جَهۡرَةً هَلۡ يُهۡلَكُ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេចុះថាៈ សូមអ្នកទាំងអស់គ្នាប្រាប់ខ្ញុំមក ប្រសិនបើទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះបានមកដល់ពួកអ្នកភ្លាមៗដោយពួកអ្នកគ្មានអារម្មណ៍ដឹងមុនសោះ ឬវាបានមកដល់ពួកអ្នកដោយស្ដែងៗ ផ្ទាល់នឹងភ្នែកនោះ តើមានអ្នកណាដែលត្រូវគេបំផ្លាញដោយទណ្ឌកម្ម ក្រៅពីពួកបំពានដោយសារភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះនិងការបដិសេធ(របស់ពួកគេ)ចំពោះបណ្ដាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់នោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۖ فَمَنۡ ءَامَنَ وَأَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
ហើយយើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារណាម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកនាំសាររបស់យើងនោះទេ ក្រៅតែពីដើម្បីឲ្យពួកគេផ្តល់ដំណឹងរីករាយចំពោះអ្នកដែលមានជំនឿ និងអ្នកដែលគោរពប្រតិបត្តិនូវការសើយសុខ(ឋានសួគ៌)ដែលស្ថិតស្ថេរ មិនចេះរីងស្ងួត និងមិនចេះផុតរលត់ និងដើម្បីព្រមានបន្លាចពួកគ្មានជំនឿ និងពួកដែលប្រព្រឹត្តល្មើសអំពីទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លារបស់យើងនោះឡើយ។ ដូច្នេះ ជនណាហើយដែលមានជំនឿចំពោះបណ្ដាអ្នកនាំសារ និងបានកែប្រែទង្វើរបស់ពួកគេនោះ គឺពួកគេគ្មានការភ័យខ្លាចចំពោះអ្វីដែលពួកគេនឹងប្រឈមមុខនៅថ្ងៃបរលោកឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនមានទុក្ខព្រួយ និងវិប្បដិសារីទៅលើអ្វីដែលបានកន្លងផុតពីពួកគេនៃលាភសំណាងលោកិយនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لَّآ أَقُولُ لَكُمۡ عِندِي خَزَآئِنُ ٱللَّهِ وَلَآ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ وَلَآ أَقُولُ لَكُمۡ إِنِّي مَلَكٌۖ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّۚ قُلۡ هَلۡ يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُۚ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះចុះថាៈ ខ្ញុំមិនដែលប្រាប់ពូកអ្នកថា ពិតប្រាកដណាស់ ខ្ញុំមានឃ្លាំងនៃលាភសក្ការៈរបស់អល់ឡោះ ហើយខ្ញុំផ្តល់វាទៅឲ្យជនណាដែលខ្ញុំមានចេតនានោះទេ ហើយខ្ញុំក៏មិនដែលប្រាប់ពួកអ្នកថា ខ្ញុំដឹងនូវប្រការអាថ៌កំបាំងនោះដែរ លើកលែងតែអ្វីដែលអល់ឡោះបានផ្តល់ជាវ៉ាហ៊ីឲ្យខ្ញុំបានដឹងប៉ុណ្ណោះ។ ហើយខ្ញុំក៏មិនដែលប្រាប់ពួកអ្នកដែរថា ខ្ញុំគឺជាម៉ាឡាអ៊ីកាត់មួយរូបក្នុងចំណោមម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងឡាយនោះដែរ។ តាមពិត ខ្ញុំគ្រាន់តែជាអ្នកនាំសារម្នាក់មកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ប៉ុណ្ណោះ។ ខ្ញុំមិនធ្វើតាមអ្វីក្រៅពីវ៉ាហ៊ីដែលគេ(អល់ឡោះ)បានផ្តល់មកឱ្យខ្ញុំប៉ុណ្ណោះ ហើយខ្ញុំក៏មិនទាមទារនូវអ្វីដែលមិនមែនជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំនោះដែរ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ តើស្មើគ្នាដែរឬទេរវាងពួកគ្មានជំនឿដែលពិការភ្នែកមើលមិនឃើញការពិត និងបណ្តាអ្នកមានជំនឿដែលមើលឃើញការពិត និងបានជឿនោះ? ដូច្នេះ តើពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)មិនយកខួរក្បាលរបស់ពួកអ្នកមកធ្វើការពិចារណាចំពោះសញ្ញាភស្តុតាងទាំងឡាយដែលមាននៅជុំវិញខ្លួនពួកអ្នកទេឬ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنذِرۡ بِهِ ٱلَّذِينَ يَخَافُونَ أَن يُحۡشَرُوٓاْ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ لَيۡسَ لَهُم مِّن دُونِهِۦ وَلِيّٞ وَلَا شَفِيعٞ لَّعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
ហើយតាមរយៈគម្ពីរគួរអាននេះ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ព្រមានបន្លាចអ្នកដែលខ្លាចគេប្រមូលផ្ដុំទៅកាន់ម្ចាស់របស់ពួកគេនាថ្ងៃបរលោកចុះ។ សម្រាប់ពួកគេ គ្មានអ្នកគាំពារណាផ្សេងពីអល់ឡោះដែលអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពួកគេឡើយ ហើយក៏គ្មានអ្នកណាដែលអាចធ្វើអន្តរាគមន៍រំដោះពួកគេពីគ្រោះថ្នាក់បាននោះដែរ។ សង្ឃឹមថាពួកគេនឹងគោរពកោតខ្លាចអល់ឡោះជាម្ចាស់ ដោយការអនុវត្តនូវបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងចៀសឆ្ងាយពីបម្រាមទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ ពីព្រោះអ្នកទាំងនោះហើយ គឺជាអ្នកដែលទទួលបានផលប្រយោជន៍តាមរយៈគម្ពីរគួរអាននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَطۡرُدِ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥۖ مَا عَلَيۡكَ مِنۡ حِسَابِهِم مِّن شَيۡءٖ وَمَا مِنۡ حِسَابِكَ عَلَيۡهِم مِّن شَيۡءٖ فَتَطۡرُدَهُمۡ فَتَكُونَ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)កុំបណ្ដេញបណ្តាជនមូស្លីមក្រីក្រដែលពួកគេតែងតែ គោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជានិច្ច ទាំងពេលព្រឹកនិងពេលល្ងាច ដោយមានចិត្តស្មោះត្រង់ក្នុងការគោរពសក្ការៈនោះចេញពីកន្លែងជួបជុំរបស់អ្នកឲ្យសោះ។ ចូរអ្នកកុំបណ្ដេញពួកគេដើម្បីផ្គាប់ចិត្តពួកមេដឹកនាំនៃពួកមុស្ហរីគីនឱ្យសោះ។ អ្នកគ្មានតួនាទីអ្វីបន្តិចសោះឡើយក្នុងការកាត់សេចក្តីលើជនក្រីក្រទាំងនោះ។ តាមពិត ការកាត់ក្តីរបស់ពួកគេ គឺស្ថិតនៅលើ(អល់ឡោះ)ម្ចាស់របស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពួកគេក៏គ្មានតួនាទីអ្វីបន្តិចណាឡើយក្នុងការកាត់សេចក្តីលើអ្នកនោះ។ ជាការពិតណាស់ ប្រសិនបើអ្នកបណ្ដេញពួកគេឱ្យចេញពីកន្លែងជួបជុំរបស់អ្នកនោះ ពិតណាស់ គឺរូបអ្នកនឹងស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពួកអ្នកដែលបំពានព្រំដែនរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ហើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الأنبياء بشر، ليس لهم من خصائص الربوبية شيء البتة، ومهمَّتهم التبليغ، فهم لا يملكون تصرفًا في الكون، فلا يعلمون الغيب، ولا يملكون خزائن رزق ونحو ذلك.
• បណ្តាព្យាការីទាំងឡាយ គឺជាមនុស្សលោក ដោយពួកគេពុំមានលក្ខណៈពិសេសអ្វីមួយនៃភាពជាព្រះជាម្ចាស់បន្តិចនោះឡើយ ហើយតួនាទីសំខាន់របស់ពួកគាត់នោះ គឺការផ្សព្វផ្សាយ(សារឥស្លាម)។ ដូច្នេះ ពួកគាត់មិនអាចគ្រប់គ្រងលើការចាត់ចែងនៅក្នុងសាកលលោកនេះនោះទេ។ ពួកគាត់មិនអាចដឹងពីប្រការអាថ៌កំបាំង ហើយពួកគាត់ក៏មិនអាចគ្រប់គ្រងឃ្លាំងនៃលាភសក្ការៈ ឬអ្វីផ្សេងទៀតនោះដែរ។
• اهتمام الداعية بأتباعه وخاصة أولئك الضعفاء الذين لا يبتغون سوى الحق، فعليه أن يقرِّبهم، ولا يقبل أن يبعدهم إرضاء للكفار.
• អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះពួកអ្នកដើរតាមពួកគេ ជាពិសេសអ្នកដែលទន់ខ្សោយដែលមិនស្វែងរកអ្វីក្រៅពីការពិតនោះ។ ដូច្នេះ ចាំបាច់ទៅលើគេត្រូវខិតទៅជិតពួកគេ ហើយមិនត្រូវបណ្តេញពួកគេឱ្យចេញឆ្ងាយដើម្បីផ្គាប់ចិត្តពួកគ្មានជំនឿឡើយ។
وَكَذَٰلِكَ فَتَنَّا بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لِّيَقُولُوٓاْ أَهَٰٓؤُلَآءِ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنۢ بَيۡنِنَآۗ أَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِٱلشَّٰكِرِينَ
ហើយដូច្នោះដែរ យើងបានសាកល្បងចំពោះពួកគេមួយចំនួននឹងពួកគេមួយចំនួនទៀត ដោយយើងបានធ្វើឱ្យពួកគេមានសំណាងនៅក្នុងលោកិយខុសៗគ្នា។ យើងសាកល្បងពួកគេតាមរយៈរឿងនេះ ដើម្បីឲ្យពួកអ្នកមានជីវភាពធូធារនៃពួកគ្មានជំនឿនិយាយទៅកាន់បណ្តាអ្នកក្រីក្រនៃអ្នកដែលមានជំនឿថាៈ តើអ្នកក្រីក្រទាំងអស់នេះឬដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់បានប្រោសប្រទានដល់ពួកគេ ដោយផ្ដល់នូវការចង្អុលបង្ហាញឱ្យពួកគេក្នុងចំណោមពួកយើងនោះ? ប្រសិនបើការមានជំនឿជារឿងល្អមែននោះ ច្បាស់ជាវាបានមកពួកយើងមុនគេហើយ ព្រោះថាពួកយើងគឺជាក្រុមដែលឈានមុខគេ។ តើអល់ឡោះមិនមែនជាអ្នកដែលដឹងបំផុតចំពោះបណ្តាអ្នកដែលដឹងគុណចំពោះឧបការគុណរបស់ទ្រង់ ដោយទ្រង់បានចង្អុងបង្ហាញពួកគេទៅកាន់ការមានជំនឿ និងដឹងបំផុតចំពោះពួកដែលរមិលគុណនឹងឧបការគុណរបស់ទ្រង់ ដោយទ្រង់ធ្វើឲ្យពួកគេគ្មានជំនឿទេឬ? ពិតមែនហើយ អល់ឡោះជាម្ចាស់ពិតជាអ្នកដែលដឹងបំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا جَآءَكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِـَٔايَٰتِنَا فَقُلۡ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡۖ كَتَبَ رَبُّكُمۡ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَ أَنَّهُۥ مَنۡ عَمِلَ مِنكُمۡ سُوٓءَۢا بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَصۡلَحَ فَأَنَّهُۥ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ហើយនៅពេលដែលបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿនឹងបណ្ដាសញ្ញាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់យើងដែលជាសាក្សីបញ្ជាក់ទៅលើសច្ចភាព(ភាពត្រឹមត្រូវ)នៃអ្វីដែលអ្នកបាននាំមកឱ្យនោះបានមកជួបអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ចូរអ្នកតបសាឡាមទៅកាន់ពួកគេដើម្បីជាការផ្ដល់កិត្តិយសដល់ពួកគេ។ ហើយចូរអ្នកផ្ដល់ដំណឹងរីករាយដល់ពួកគេចុះថា ក្តីមេត្តាករុណារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ទូលំទូលាយបំផុត។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះបានដាក់កំណត់ក្តីមេត្តាករុណា និងការឆ្លើយតបនូវការសុំការអនុគ្រោះទៅលើខ្លួនរបស់ទ្រង់ផ្ទាល់។ ដូច្នេះ ជនណាដែលបានប្រព្រឹត្តនូវអំពើបាបកម្មក្នុងចំណោមពួកអ្នក ដោយភាពអវិជ្ជានិងល្ងង់ខ្លៅ បន្ទាប់មក គេបានសារភាពកំហុសបន្ទាប់ពីបានប្រព្រឹត្តអំពើបាបកម្ម និងបានកែប្រែទង្វើរបស់គេនោះ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងអភ័យទោសឱ្យគេនូវអ្វីដែលគេបានប្រព្រឹត្ត។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះជនណាដែលបានសារភាពកំហុសក្នុងចំណោមបណ្តាខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلِتَسۡتَبِينَ سَبِيلُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
ហើយដូចដែលយើងបានបញ្ជាក់ប្រាប់អ្នកចំពោះអ្វីដែលគេបានលើកឡើងនេះដែរ យើងនឹងបញ្ជាក់នូវភស្តុតាងរបស់យើងទៅលើពួកដែលស្ថិតនៅលើផ្លូវខុស ដើម្បីបង្ហាញឲ្យឃើញកាន់តែច្បាស់នូវមាគ៌ារបស់ពួកដែលប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់និងមាគ៌ារបស់ពួកគេ ដើម្បីឱ្យគេប្រយ័ត្ន ចៀសវាង និងប្រុងប្រយ័ត្នអំពីវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنِّي نُهِيتُ أَنۡ أَعۡبُدَ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِۚ قُل لَّآ أَتَّبِعُ أَهۡوَآءَكُمۡ قَدۡ ضَلَلۡتُ إِذٗا وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំត្រូវបានអល់ឡោះហាមឃាត់មិនឱ្យគោរពសក្ការៈចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងគោរពសក្ការៈចំពោះពួកវាក្រៅពីអល់ឡោះឡើយ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារ)ពោលទៀតថាៈ ខ្ញុំមិនធ្វើតាមទំនើងចិត្តរបស់ពួកអ្នកក្នុងការគោរពបូជាចំពោះអ្វីក្រៅពីអល់ឡោះនោះទេ។ ជាការពិតណាស់ ប្រសិនបើខ្ញុំធ្វើតាមទំនើងចិត្តរបស់ពួកអ្នកក្នុងរឿងនោះ ខ្ញុំនឹងក្លាយជាអ្នកដែលវង្វេងចេញពីផ្លូវពិតជាមិនខាន ហើយខ្ញុំក៏នឹងមិនទទួលបាននូវការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់ផ្លូវពិតនោះដែរ។ រឿងនេះ គឺជាបញ្ហាររបស់រាល់អ្នកដែលបានធ្វើតាមទំនើងចិត្តដោយពុំមានភស្តុតាងណាមួយមកអំពីអល់ឡោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنِّي عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّي وَكَذَّبۡتُم بِهِۦۚ مَا عِندِي مَا تَسۡتَعۡجِلُونَ بِهِۦٓۚ إِنِ ٱلۡحُكۡمُ إِلَّا لِلَّهِۖ يَقُصُّ ٱلۡحَقَّۖ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلۡفَٰصِلِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំស្ថិតនៅលើភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់អំពីម្ចាស់របស់ខ្ញុំ ពុំមែនស្ថិតនៅលើការធ្វើតាមទំនើងចិត្តនោះទេ តែពួកអ្នកបែរជាបដិសេធមិនជឿលើភស្តុតាងនេះទៅវិញ។ ខ្ញុំគ្មានទណ្ឌកម្មដែលពួកអ្នកទទូចសុំឲ្យឆាប់មកដល់នោះទេ ហើយខ្ញុំក៏គ្មានសញ្ញាភស្តុតាងដ៏អស្ចារ្យទាំងឡាយដែលពួកអ្នកបានទាមទារនោះដែរ។ តាមពិត រឿងទាំងនោះ គឺស្ថិតនៅក្នុងកណ្ដាប់ដៃរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់(តែមួយគត់)។ ដូច្នោះ ការកាត់សេចក្តី(ដែលក្នុងចំណោមនោះ ក៏មានអ្វីដែលពួកអ្នកបានស្នើសុំដែរនោះ) គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ ទ្រង់មានបន្ទូលការពិត ហើយទ្រង់នឹងកាត់សេចក្តីនឹងវា។ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលល្អបំផុតក្នុងការវែកញែក និងបញ្ជាក់ឱ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់នូវអ្នកដែលស្ថិតនៅលើផ្លូវពិត និងអ្នកដែលស្ថិតនៅលើផ្លូវខុស។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لَّوۡ أَنَّ عِندِي مَا تَسۡتَعۡجِلُونَ بِهِۦ لَقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۗ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِٱلظَّٰلِمِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ប្រសិនបើនៅក្នុងកណ្តាប់ដៃរបស់ខ្ញុំមាននូវទណ្ឌកម្មដែលពួកអ្នកទទូចសុំឲ្យឆាប់មកដល់មែននោះ ប្រាកដជាខ្ញុំនឹងបញ្ចុះមកឱ្យពួកអ្នកជាមិនខាន ហើយនៅពេលនោះ រឿងរ៉ាវរវាងខ្ញុំនិងពួកអ្នកនឹងត្រូវបានដោះស្រាយរួចរាល់។ ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់មហាដឹងបំផុតចំពោះពួកដែលបំពាន រយៈពេលប៉ុន្មានដែលទ្រង់ពន្យារពេលឲ្យពួកគេ និងនៅពេលណាដែលទ្រង់នឹងដាក់ទោសពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَعِندَهُۥ مَفَاتِحُ ٱلۡغَيۡبِ لَا يَعۡلَمُهَآ إِلَّا هُوَۚ وَيَعۡلَمُ مَا فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۚ وَمَا تَسۡقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا يَعۡلَمُهَا وَلَا حَبَّةٖ فِي ظُلُمَٰتِ ٱلۡأَرۡضِ وَلَا رَطۡبٖ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ
ហើយកូនសោរនៃប្រការអាថ៌កំបាំងទាំងឡាយ គឺស្ថិតនៅឯអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់។ គ្មាននរណាម្នាក់អាចដឹងពីប្រការអាថ៌កំបាំងក្រៅពីទ្រង់នោះទេ។ ហើយទ្រង់ដឹងនូវរាល់អ្វីៗដែលមាននៅលើគោកដែលទ្រង់បានបង្កើត ដូចជាសត្វ រុក្ខជាតិ និងវត្ថុនានា។ ហើយទ្រង់ដឹងរាល់អ្វីៗដែលមាននៅក្នុងសមុទ្រ ដូចជាសត្វ រុក្ខជាតិ។ គ្មានស្លឹកឈើមួយសន្លឹកណាដែលជ្រុះមកស្ថិតនៅទីកន្លែងណាមួយ ឬគ្រាប់ធញ្ញជាតិណាមួយត្រូវបានកប់ក្នុងដី ឬមានសំណើម ឬក្រៀមស្វិតនោះ ក្រៅពីសុទ្ធតែត្រូវបានចារទុកជាស្រេចនៅក្នុងលិខិតកំណត់ត្រាដ៏ច្បាស់លាស់ដែលត្រូវគេរក្សាទុក គឺឡាវហ៊ុលម៉ះហ៊្វូស។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الله تعالى يجعل العباد بعضهم فتنة لبعض، فتتفاوت درجاتهم في الرزق وفي الكفر والإيمان، والكفر والإيمان ليس منوطًا بسعة الرزق وضيقه.
• អល់ឡោះបានធ្វើឱ្យបណ្ដាខ្ញុំបម្រើមួយចំនួនរបស់ទ្រង់ជាភាពវឹកវរសម្រាប់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់មួយចំនួនទៀត។ ដូចនេះ ពួកគេមានភាពខុសគ្នាចំពោះកម្រិតជីវភាព ការគ្មានជំនឿ និងការមានជំនឿ។ ហើយការគ្មានជំនឿ និងការមានជំនឿ វាពុំមែនជាមូលហេតុធ្វើឲ្យជីវភាពធូរធារ ឬក្រលំបាកនោះទេ។
• من أخلاق الداعية طلاقة الوجه وإلقاء التحية والتبسط والسرور بأصحابه.
• ក្នុងចំណោមសីលធម៌របស់អ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនានោះ គឺត្រូវមានទឹកមុខស្រស់ញញឹម ផ្តល់ការស្វាគមន៍ ធ្វើខ្លួនឱ្យសាមញ្ញ និងផ្តល់ការសប្បាយជាមួយនិងមិត្តភក្តិរបស់ខ្លួន។
• على الداعية اجتناب الأهواء في عقيدته ومنهجه وسلوكه.
• តម្រូវលើអ្នកដែលផ្សព្វផ្សាយសាសនា ត្រូវចៀសវាងការធ្វើតាមទំនើងចិត្តនៅក្នុងគោលជំនឿ មាគ៌ា និងអាកប្បកិរិយារបស់គេ។
• إثبات تفرد الله عز وجل بعلم الغيب وحده لا شريك له، وسعة علمه في ذلك، وأنه لا يفوته شيء ولا يعزب عنه من مخلوقاته شيء إلا وهو مثبت مدوَّن عنده سبحانه بأدق تفاصيله.
• ទទួលស្គាល់ថា មានតែអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលដឹងនូវប្រការអាថ៌កំបាំងទាំងឡាយដោយគ្មាននរណាម្នាក់ក្រៅពីទ្រង់អាចដឹងនោះឡើយ។ ចំណេះដឹងរបស់ទ្រង់ គឺទូលំទូលាយចំពោះរឿងនេះ។ ជាការពិតណាស់ គ្មានអ្វីមួយនៃម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់អាចរំលងផុតពីទ្រង់ ហើយក៏គ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ពីព្រោះថា អ្វីៗទាំងអស់នោះ សុទ្ធតែត្រូវបានកត់ត្រាទុកយ៉ាងលម្អិតបំផុតនៅឯទ្រង់។
وَهُوَ ٱلَّذِي يَتَوَفَّىٰكُم بِٱلَّيۡلِ وَيَعۡلَمُ مَا جَرَحۡتُم بِٱلنَّهَارِ ثُمَّ يَبۡعَثُكُمۡ فِيهِ لِيُقۡضَىٰٓ أَجَلٞ مُّسَمّٗىۖ ثُمَّ إِلَيۡهِ مَرۡجِعُكُمۡ ثُمَّ يُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
ហើយអល់ឡោះជាអ្នកដែលដកយកព្រលឹងរបស់អ្នកជាបណ្តោះអាសន្ននៅពេលអ្នកគេង។ ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលដឹងនូវអ្វីដែលអ្នកទទួលបានពីការងារក្នុងពេលថ្ងៃ ដែលជាពេលវេលានៃសកម្មភាពរបស់ពួកអ្នក។ បន្ទាប់មក ទ្រង់ធ្វើឱ្យពួកអ្នកក្រោកឡើងនៅពេលថ្ងៃបន្ទាប់ពីដកយកព្រលឹងរបស់ពួកអ្នកដោយការគេងលក់(នៅពេលយប់) ដើម្បីឱ្យអ្នកអាចបំពេញការងាររបស់ពួកអ្នកបាន រហូតដល់ចុងបញ្ចប់នៃអាយុកាលនៃជីវិតរបស់ពួកអ្នកដែលត្រូវបានអល់ឡោះកំណត់ជាស្រេច។ ហើយបន្ទាប់មក ពួកអ្នកនឹងវិលត្រលប់ទៅកាន់ទ្រង់វិញតែមួយគត់ តាមរយៈការពង្រស់ពួកអ្នកឱ្យរស់ឡើងវិញនៅថ្ងៃបរលោក។ ហើយបន្ទាប់មកទៀត ទ្រង់នឹងប្រាប់ពួកអ្នកពីអ្វីដែលពួកអ្នកបានធ្វើការរស់រានមានជីវិតនៅលើលោកិយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងចំពោះពួកអ្នកទៅតាមអ្វីដែលពួកអ្នកបានធ្វើ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱلۡقَاهِرُ فَوۡقَ عِبَادِهِۦۖ وَيُرۡسِلُ عَلَيۡكُمۡ حَفَظَةً حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ تَوَفَّتۡهُ رُسُلُنَا وَهُمۡ لَا يُفَرِّطُونَ
ហើយទ្រង់ជាអ្នកមានអានុភាពលើបណ្តាខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់់ ហើយទ្រង់ជាអ្នកផ្ដល់ភាពងាយស្រួលសម្រាប់ពួកគេ។ ទ្រង់ជាម្ចាស់ដ៏មហាខ្ពង់ខ្ពស់ជាងពួកគេគ្រប់រូបភាពទាំងអស់។ ទ្រង់ជាម្ចាស់ដែលអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងឱនលំទោនចំពោះទ្រង់។ ទ្រង់នៅខាងលើខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ គឺការនៅខាងលើដែលសាកសមនឹងភាពខ្ពង់ខ្ពស់របស់ទ្រង់។ ហើយទ្រង់ជាអ្នកបញ្ជូនម៉ាឡាអ៊ីកាត់”គីរ៉ម៉ាន់”ទៅកាន់ពួកអ្នកដើម្បីកត់ត្រាទង្វើទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នក(ទាំងល្អទាំងអាក្រក់) រហូតដល់សេចក្ដីស្លាប់បានមកដល់អ្នកណាម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកអ្នក ដោយម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដកព្រលឹងនិងបរិវារបស់គេបានមកដកយកព្រលឹងរបស់គេ ដោយពួកគេមិនធេ្វសប្រហែសចំពោះភារកិច្ចរបស់ពួកគេឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ رُدُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ مَوۡلَىٰهُمُ ٱلۡحَقِّۚ أَلَا لَهُ ٱلۡحُكۡمُ وَهُوَ أَسۡرَعُ ٱلۡحَٰسِبِينَ
ក្រោយមក អ្នកដែលត្រូវបានគេដកយកព្រលឹងទាំងអស់នឹងត្រូវគេបង្វិលត្រលប់ទៅកាន់អល់ឡោះដែលជាព្រះជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងពួកគេដ៏ពិតប្រាកដ ដើម្បីទ្រង់តបស្នងពួកគេលើទង្វើដែលពួកគេបានសាង(នៅក្នុងលោកិយ)។ ទ្រង់ជាម្ចាស់ដែលមានសិទ្ធិក្នុងការសម្រេចក្តី និងវិនិច្ឆ័យប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌ចំពោះពួកគេ ហើយទ្រង់ជាអ្នកជំនុំជម្រះចំពោះទង្វើរបស់ពួកអ្នកលឿនជាងការគណនារបស់ពួកអ្នកទៅទៀត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ تَدۡعُونَهُۥ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةٗ لَّئِنۡ أَنجَىٰنَا مِنۡ هَٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّٰكِرِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ តើអ្នកណាជាអ្នកជួយសង្គ្រោះពួកអ្នក និងធ្វើឱ្យពួកអ្នករួចផុតពីមហន្តរាយដែលពួកអ្នកបានជួបនៅក្នុងភាពងងឹត ទាំងនៅលើគោក និងនៅក្នុងសមុទ្រនោះ? ពួកអ្នកបួងសួងសុំពីទ្រង់តែមួយគត់ដោយឱនលំទោនទាំងពេលអាថ៌កំបាំង និងទាំងពេលបើកចំហថាៈ បើសិនជាម្ចាស់របស់ពួកយើងបានរំដោះពួកយើងរួចផុតអំពីមហន្តរាយទាំងនេះ ពួកយើងពិតជានឹងស្ថិតនៅក្នុងចំណោមអ្នកដែលដឹងគុណចំពោះឧបការគុណរបស់ទ្រង់មកលើពួកយើងទាំងអស់គ្នា ដោយមិនគោរពម្ចាស់ណាផ្សេងក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلِ ٱللَّهُ يُنَجِّيكُم مِّنۡهَا وَمِن كُلِّ كَرۡبٖ ثُمَّ أَنتُمۡ تُشۡرِكُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលថាៈ អល់ឡោះជាអ្នកជួយសង្គ្រោះ និងធ្វើឱ្យពួកអ្នករួចផុតពីគ្រោះអាសន្នទាំងអស់នោះ។ តែក្រោយពីរឿងនោះមក ពួកអ្នកបែរជាធ្វើស្ហ៊ីរិកជាមួយនឹងទ្រង់នៅពេលដែលពួកអ្នកមានភាពរីករាយទៅវិញ។ តើមានការបំពានមួយណាដែលធ្ងន់ធ្ងរជាងអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងតែប្រព្រឹត្តនេះទៀតនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ هُوَ ٱلۡقَادِرُ عَلَىٰٓ أَن يَبۡعَثَ عَلَيۡكُمۡ عَذَابٗا مِّن فَوۡقِكُمۡ أَوۡ مِن تَحۡتِ أَرۡجُلِكُمۡ أَوۡ يَلۡبِسَكُمۡ شِيَعٗا وَيُذِيقَ بَعۡضَكُم بَأۡسَ بَعۡضٍۗ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَفۡقَهُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេចុះថាៈ អល់ឡោះគឺជាអ្នកដែលមានសមត្ថភាពបំផុតលើការបញ្ជូនទណ្ឌកម្មទៅកាន់ពួកអ្នក។ វាអាចមកពីខាងលើពួកអ្នកដូចជា ដុំថ្ម រន្ទះបាញ់ ទឹកជំនន់ ឬអាចមកពីខាងក្រោមជើងពួកអ្នកដូចជា ការរញ្ជួយដី ដីស្រុត ឬអាចធ្វើឱ្យចិត្តរបស់ពួកអ្នកច្របូកច្របល់ ហើយពួកអ្នកធ្វើអ្វីទៅតាមទំនើងចិត្តរបស់គេរៀងៗខ្លួន ដោយពួកអ្នកកាប់សម្លាប់គ្នាទៅវិញទៅមក។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារ)ពិចារណាមើលចុះថា តើយើងបង្ហាញភស្តុតាងជាច្រើនប្រភេទដល់ពួកគេ និងបកស្រាយបញ្ជាក់ដល់ពួកគេយ៉ាងដូចម្ដេចខ្លះ ដើម្បីឱ្យពួកគេបានយល់ថា អ្វីដែលអ្នកបាននាំមក គឺជាការពិត ហើយអ្វីដែលមាននៅឯពួកគេគឺក្លែងក្លាយនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَّبَ بِهِۦ قَوۡمُكَ وَهُوَ ٱلۡحَقُّۚ قُل لَّسۡتُ عَلَيۡكُم بِوَكِيلٖ
ហើយក្រុមរបស់អ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បានបដិសេធមិនជឿចំពោះគម្ពីរគួរអាននេះ ខណៈដែលគម្ពីរនោះ គឺជាសេចក្តីពិតដែលគ្មានមន្ទិលសង្ស័យនៅក្នុងវាឡើយដែលថា វាមកពីអល់ឡោះនោះ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេចុះថាៈ ខ្ញុំពុំមែនជាអ្នកគាំពារដោយឃ្លាំមើលពួកអ្នកនោះទេ។ តាមពិត ខ្ញុំគ្រាន់តែជាអ្នកដាស់តឿនព្រមានពួកអ្នកពីទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែលមាននៅចំពោះមុខខ្ញុំប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِّكُلِّ نَبَإٖ مُّسۡتَقَرّٞۚ وَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
រាល់ព័ត៌មាន(រឿងរ៉ាវ)ទាំងអស់សុទ្ធតែមានកំណត់ពេលវេលានិងទីបញ្ចប់របស់វា ហើយក្នុងនោះដែរ គឺដំណឹងពីទីស្នាក់អាស្រ័យរបស់ពួកអ្នក និងលទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកអ្នក។ ដូចនេះ ពួកអ្នកនឹងដឹងអំពីរឿងនោះនៅពេលដែលពួកអ្នកត្រូវគេពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញនៅថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا رَأَيۡتَ ٱلَّذِينَ يَخُوضُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ غَيۡرِهِۦۚ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ ٱلشَّيۡطَٰنُ فَلَا تَقۡعُدۡ بَعۡدَ ٱلذِّكۡرَىٰ مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
ហើយនៅពេលដែលអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានឃើញពួកមុស្ហរីគីនកំពុងនិយាយចំអកឡកឡឺយ និងលេងសើចចំពោះសញ្ញាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់យើងនោះ ចូរអ្នកដកខ្លួនចេញឱ្យឆ្ងាយពីពួកគេចុះ រហូតដល់ពួកគេឈប់និយាយចំអកឡកឡឺយនិងលេងសើចចំពោះសញ្ញាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់យើងទៀត។ ហើយនៅពេលដែលស្ហៃតនបានធ្វើឱ្យអ្នកភ្លេច ដោយអ្នកបានអង្គុយជាមួយពួកគេ បន្ទាប់មកអ្នកនឹកឃើញឡើងវិញនោះ ចូរអ្នកចាកចេញពីកន្លែងជួបជុំរបស់ពួកគេចុះ ហើយចូរអ្នកកុំអង្គុយជាមួយពួកដែលបំពានទាំងនោះតទៅទៀតឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• إثبات أن النومَ موتٌ، وأن الأرواح تُقْبض فيه، ثم تُرَد عند الاستيقاظ.
• បញ្ជាក់ថា ការដេកលក់ គឺជាសេចក្តីស្លាប់ ហើយពិតណាស់ ព្រលឹងត្រូវបានដកហូតយកទៅនៅពេលដេកលក់។ បន្ទាប់មក គេបង្វិលព្រលឹងនោះត្រឡប់មកវិញនៅពេលក្រោកពីដំណេក។
• الاستدلال على استحقاق الله تعالى للألوهية بدليل الفطرة، فإن أهل الكفر يؤمنون بالله تعالى ويرجعون لفطرتهم عند الاضطرار والوقوع في المهالك، فيسألون الله تعالى وحده.
• ការលើកយកភស្តុតាងបញ្ជាក់អំពីភាពសាកសមបំផុតរបស់អល់ឡោះក្នុងការគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តាមរយៈនិស្ស័យពីកំណើតដែលអល់ឡោះបានបង្កើត។ ជាការពិតណាស់ ពួកដែលប្រឆាំង ពួកគេជឿអល់ឡោះ ហើយពួកគេវិលត្រឡប់ទៅរកកំណើតដើមរបស់ពួកគេវិញ នៅពេលដែលពួកគេជួបនូវទុក្ខលំបាក និងបានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងភាពមហន្តរាយ ដោយពួកគេសុំបួងសួងពីអល់ឡោះតែមួយគត់។
• إلزام المشركين بمقتضى سلوكهم، وإقامة الدليل على انقلاب فطرتهم، بكونهم يستغيثون بالله وحده في البحر عند الشدة، ويشركون به حين يسلمهم وينجيهم إلى البر.
• ពួកមុស្ហរីគីននៅប្រកាន់ខ្ជាប់អាកប្បកិរិយារបស់ពួកគេ និងភស្តុតាងបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្ដូរកំណើតរបស់ពួកគេ ដោយពួកគេបួងសួងសុំពីអល់ឡោះតែមួយគត់ឲ្យសង្គ្រោះពួកគេពីគ្រោះអាសន្នលើផ្ទៃសមុទ្រនៅពេលជួបទុក្ខលំបាក ហើយពួកគេបានធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងទ្រង់នៅពេលដែលពួកគេទទួលបានសុវត្ថិភាព និងបានរួចផុតទៅកាន់ដីគោកវិញ។
وَمَا عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنۡ حِسَابِهِم مِّن شَيۡءٖ وَلَٰكِن ذِكۡرَىٰ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
ហើយពុំមែនជាតួនាទីរបស់បណ្តាអ្នកដែលកោតខ្លាចអល់ឡោះដោយការអនុវត្តតាមបទបញ្ជារបស់ទ្រង់និងជៀសឆ្ងាយពីបម្រាមរបស់ទ្រង់នោះទេក្នុងការទទួលខុសត្រូវលើការជំនុំជម្រះពួកដែលបំពាននោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ តួនាទីរបស់ពួកគេ(បណ្តាអ្នកដែលកោតខ្លាច)នោះ គឺត្រូវហាមឃាត់ពួកគេ(ពួកបំពាន)ពីអំពើអាក្រក់ដែលពួកគេកំពុងប្រព្រឹត្ត។ សង្ឃឹមថាពួកគេកោតខ្លាចអល់ឡោះ ដោយគោរពតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងជៀសវាងពីបម្រាមទាំងឡាយដែលទ្រង់បានហាមឃាត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَذَرِ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَهُمۡ لَعِبٗا وَلَهۡوٗا وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَاۚ وَذَكِّرۡ بِهِۦٓ أَن تُبۡسَلَ نَفۡسُۢ بِمَا كَسَبَتۡ لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلِيّٞ وَلَا شَفِيعٞ وَإِن تَعۡدِلۡ كُلَّ عَدۡلٖ لَّا يُؤۡخَذۡ مِنۡهَآۗ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أُبۡسِلُواْ بِمَا كَسَبُواْۖ لَهُمۡ شَرَابٞ مِّنۡ حَمِيمٖ وَعَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡفُرُونَ
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)កុំរវីរវល់នឹងពួកមុស្ហរីគីនដែលបានយកសាសនារបស់ពួកគេធ្វើជាល្បែងកំសាន្ត និងជាការចំអកឡកឡឺយទាំងនោះចុះ។ ពួកគេត្រូវបានជីវិតលោកិយបោកបញ្ឆោតនូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងលោកិយនៃការសប្បាយមួយរយៈពេលខ្លី។ ហើយចូរអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់) ដាស់តឿនមនុស្សលោកតាមរយៈគម្ពីរគួរអានចុះ ដើម្បីកុំឱ្យមានបុគ្គលណាម្នាក់ត្រូវទទួលរងភាពមហន្តរាយ ដោយសារខ្លួនបានធ្វើអំពើអាក្រក់។ សម្រាប់បុគ្គលម្នាក់ៗ គឺពុំមានអ្នកជួយណាមួយក្រៅពីអល់ឡោះដែលពួកគេត្រូវសុំជំនួយនោះទេ ហើយក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចការពារពួកគេពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះនៅថ្ងៃបរលោកនោះដែរ។ ហើយប្រសិនបើបុគ្គលនោះចង់លោះខ្លួនចេញពីទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះ ដោយថ្នូរណាមួយនោះ ក៏គេមិនទទួលយកការលោះខ្លួននោះដែរ។ ពួកទាំងនោះហើយ គឺជាពួកដែលត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅកាន់ភាពអន្តរាយ ដោយសារតែពួកគេបានប្រព្រឹត្តអំពើល្មើស។ គ្រឿងផឹករបស់ពួកគេនាថ្ងៃបរលោកនោះ គឺជាទឹកក្តៅពុះកញ្ជ្រោល និងទណ្ឌកម្មដ៏ឈឺចាប់បំផុត ដោយសារតែភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَنَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُنَا وَلَا يَضُرُّنَا وَنُرَدُّ عَلَىٰٓ أَعۡقَابِنَا بَعۡدَ إِذۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُ كَٱلَّذِي ٱسۡتَهۡوَتۡهُ ٱلشَّيَٰطِينُ فِي ٱلۡأَرۡضِ حَيۡرَانَ لَهُۥٓ أَصۡحَٰبٞ يَدۡعُونَهُۥٓ إِلَى ٱلۡهُدَى ٱئۡتِنَاۗ قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰۖ وَأُمِرۡنَا لِنُسۡلِمَ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់មុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ តើឲ្យយើងគោរពសក្ការៈចំពោះរូបបដិមានានាក្រៅពីអល់ឡោះដែលពួកវាមិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់យើង ហើយក៏មិនអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់យើង ហើយពួកយើងត្រូវចេញពីភាពមានជំនឿបន្ទាប់ពីអល់ឡោះបានចង្អុលបង្ហាញផ្លូវដល់យើងហើយនោះ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពួកយើងក្លាយទៅជាដូចអ្នកដែលពពួកស្ហៃតនបានពង្វក់ ហើយវាបានបោះបង់រូបគេចោលឱ្យស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេងមិនទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ ខណៈដែលរូបគេមានមិត្តភក្តិជាច្រើនដែលស្ថិតនៅលើមាគ៌ាត្រឹមត្រូវដែលអំពាវនាវគេទៅរកការពិត តែគេបែរជាបដិសេធមិនឆ្លើយតបនូវអ្វីដែលគេបានអំពាវនាវទៅកាន់នោះឬ? ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេថាៈ ការចង្អុលបង្ហាញរបស់អល់ឡោះ គឺជាការចង្អុលបង្ហាញដ៏ពិតប្រាកដ។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់បានបង្គាប់ប្រើពួកយើងឱ្យគោរពតាមទ្រង់ ដោយការប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងជំជឿចំពោះ និងគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់។ ទ្រង់នោះហើយគឺជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងពិភពទាំងឡាយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنۡ أَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَٱتَّقُوهُۚ وَهُوَ ٱلَّذِيٓ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
ហើយទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើពួកយើងឱ្យប្រតិបត្តិសឡាតឱ្យបានពេញលេញ ហើយទ្រង់ក៏បានបង្គាប់ប្រើពួកយើងឱ្យយើងគោរពកោតខ្លាចអល់ឡោះជាម្ចាស់ដោយគោរពតាមបទបញ្ជាទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ និងជៀសវាងពីបម្រាមទាំងឡាយរបស់ទ្រង់ដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ផងដែរ។ ហើយទ្រង់តែមួយគត់ដែលប្រមូលផ្តុំមនុស្សលោកទៅកាន់ទ្រង់វិញនៅថ្ងៃបរលោក ដើម្បីទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេចំពោះទង្វើរបស់ពួកគេ(ដែលពួកគេបានសាងនៅលើលោកិយ)។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّۖ وَيَوۡمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُۚ قَوۡلُهُ ٱلۡحَقُّۚ وَلَهُ ٱلۡمُلۡكُ يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِۚ عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِۚ وَهُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ
ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលបានបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ថ្ងៃដែលអល់ឡោះមានបន្ទូលចំពោះអ្វីមួយថាៈ “ចូរកើតចុះ” វាក៏កើតឡើងភ្លាមមួយរំពេច ខណៈដែលទ្រង់មានបន្ទូលនៅថ្ងៃបរលោកថាៈ “ចូរពួកអ្នកក្រោកឡើង”។ ពេលនោះ ពួកគេក៏ក្រោកឡើងភ្លាម។ បន្ទូលរបស់ទ្រង់ គឺជាការពិត ដែលវានឹងកើតឡើងយ៉ាងពិតប្រាកដដោយចៀសមិនផុត។ ហើយអំណាចគ្រប់គ្រងនៅថ្ងៃបរលោក គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទ្រង់តែមួយគត់ ខណៈដែលម៉ាឡាអ៊ីកាត់អ៊ីស្រហ្វេលផ្លុំត្រែជាលើកទីពីរ។ ទ្រង់ជាអ្នកដឹងបំផុតនូវអ្វីដែលមានវត្តមាន និងអ្វីដែលអវត្តមាន។ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតបំផុតក្នុងការបង្កើតនិងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់។ ទ្រង់មហាដឹងបំផុតដែលគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ មិនថាប្រការដែលលាក់កំបាំង និងប្រការដែលលាតត្រដាងនោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الداعية إلى الله تعالى ليس مسؤولًا عن محاسبة أحد، بل هو مسؤول عن التبليغ والتذكير.
• អ្នកដែលអំពាវនាវទៅកាន់អល់ឡោះ គឺពុំទទួលខុសត្រូវលើការជំនុំជម្រះលើបុគ្គលម្នាក់នោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ រូបគេគ្រាន់តែជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះការផ្សព្វផ្សាយនិងការក្រើនរំលឹកប៉ុណ្ណោះ។
• الوعظ من أعظم وسائل إيقاظ الغافلين والمستكبرين.
• ការផ្ដល់ដំបូន្មានស្ថិតនៅក្នុងចំណោមមធ្យោបាយដ៏ចម្បងនៃការដាស់រំលឹកអ្នកដែលធ្វេសប្រហែស និងអ្នកដែលមានភាពអំនួតក្អេងក្អាង។
• من دلائل التوحيد: أن من لا يملك نفعًا ولا ضرًّا ولا تصرفًا، هو بالضرورة لا يستحق أن يكون إلهًا معبودًا.
• ក្នុងចំណោមភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ពីភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់អល់ឡោះ(ឯកទេពនិយម)នោះ គឺអ្នកដែលមិនអាចផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ឬមិនអាចផ្តល់គ្រោះថ្នាក់ ឬចាត់ចែងកិច្ចការអ្វីមួយនោះ ពិតប្រាកដណាស់ រូបគេក៏ពុំសាកសមក្លាយជាព្រះដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈនោះដែរ។
۞ وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِيمُ لِأَبِيهِ ءَازَرَ أَتَتَّخِذُ أَصۡنَامًا ءَالِهَةً إِنِّيٓ أَرَىٰكَ وَقَوۡمَكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
ចូរអ្នកចងចាំ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅពេលដែលព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីមបានពោលទៅកាន់ឪពុករបស់គាត់ឈ្មោះអាហ្សើរ ដែលជាអ្នកធ្វើស្ហ៊ីរិក(ពហុទេពនិយម)ថាៈ ឱឪពុករបស់ខ្ញុំ! តើអ្នកយករូបបដិមាទាំងនេះធ្វើជាព្រះគោរពបូជាក្រៅពីអល់ឡោះឬ? ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំឃើញអ្នកនិងក្រុមរបស់អ្នកដែលគោរពសក្ការៈរូបបដិមាទាំងនោះ ស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេងចេញអំពីមាគ៌ាត្រឹមត្រូវយ៉ាងច្បាស់ក្រឡែត ដោយសារតែពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះព្រះផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះ។ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដ (តែមួយគត់)ហើយព្រះផ្សេងដែលគេគោរពសក្ការៈក្រៅពីទ្រង់នោះ គឺសុទ្ធតែជាព្រះក្លែងក្លាយទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ نُرِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ مَلَكُوتَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلِيَكُونَ مِنَ ٱلۡمُوقِنِينَ
ហើយដូចដែលយើងបានឱ្យគេ(ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម)ឃើញពីភាពវង្វេងរបស់ឪពុកគេ និងក្រុមរបស់គេដូច្នោះដែរ យើងបានឱ្យគេឃើញនូវអំណាចគ្រប់គ្រងមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីដ៏ធំធេង។ តាមរយៈអំណាចដ៏ធំមហិមានេះ ទ្រង់យកធ្វើជាភស្តុតាងដើម្បីបញ្ជាក់ពីភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់អល់ឡោះ និង(ដើម្បីបញ្ជាក់)ពីជាម្ចាស់ដែលសាកសមនឹងត្រូវគេគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ដើម្បីឱ្យរូបគេ(ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម)ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកដែលមានជំនឿជាក់ថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះគឺជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលមិនមានដៃគូឡើយ ហើយទ្រង់មានអានុភាពលើអ្វីៗទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا جَنَّ عَلَيۡهِ ٱلَّيۡلُ رَءَا كَوۡكَبٗاۖ قَالَ هَٰذَا رَبِّيۖ فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَآ أُحِبُّ ٱلۡأٓفِلِينَ
ហើយនៅពេលដែលភាពងងឹតនៃពេលរាត្រីបានគ្របដណ្តប់លើគាត់(អ៊ីព្រហ៊ីម) គាត់ក៏បានឃើញផ្កាយ។ ពេលនោះ គាត់បាននិយាយថាៈ នេះជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំ។ ហើយនៅពេលដែលផ្កាយនោះបានលិចបាត់ទៅវិញ គាត់ក៏បាននិយាយថាៈ ខ្ញុំមិនចូលចិត្តអ្វីដែលលិចបាត់ទៅវិញនោះទេ ព្រោះថា ព្រះជាម្ចាស់ដ៏ពិតប្រាកដនោះ គឺទ្រង់នៅអមតៈ មិនលិចបាត់នោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا رَءَا ٱلۡقَمَرَ بَازِغٗا قَالَ هَٰذَا رَبِّيۖ فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَئِن لَّمۡ يَهۡدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلضَّآلِّينَ
ហើយនៅពេលដែលគាត់បានឃើញដួងចន្ទរះឡើង គាត់ក៏បាននិយាថាៈ នេះជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំ។ តែនៅពេលដែលដួងចន្ទបានលិចបាត់ទៅវិញនោះ គាត់បាននិយាយថាៈ ប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់មិនចង្អុលបង្ហាញខ្ញុំឱ្យមានជំនឿភាពជាម្ចាស់តែមួយគត់ និងគោរសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ទេនោះ ខ្ញុំពិតជាស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលឃ្លាតឆ្ងាយពីសាសនារបស់ទ្រង់ដ៏ពិតជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا رَءَا ٱلشَّمۡسَ بَازِغَةٗ قَالَ هَٰذَا رَبِّي هَٰذَآ أَكۡبَرُۖ فَلَمَّآ أَفَلَتۡ قَالَ يَٰقَوۡمِ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُشۡرِكُونَ
នៅពេលដែលគាត់បានឃើញព្រះអាទិត្យរះឡើង គាត់បាននិយាយថាៈ ព្រះអាទិត្យដែលរះឡើងនេះហើយជាម្ចាស់របស់ខ្ញុំ ហើយមួយនេះធំជាងផ្កាយ និងដួងចន្ទទៅទៀត។ តែនៅពេលដែលវាបានលិចបាត់ទៅវិញ គាត់ក៏បាននិយាថាៈ ឱក្រុមរបស់ខ្ញុំ! ពិតណាស់ ខ្ញុំពាក់ព័ន្ធនឹងអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងតែធ្វើស្ហ៊ីរិកជាមួយនឹងអល់ឡោះនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنِّي وَجَّهۡتُ وَجۡهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ حَنِيفٗاۖ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំ(ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម)មានភាពស្មោះសចំពោះសាសនារបស់ខ្ញុំទៅចំពោះ(អល់ឡោះ)អ្នកដែលបានបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីដោយគ្មានគំរូពីមុន ដោយងាកចេញពីភាពស្ហ៊ីរិក(ពហុទេពនិយម)ទៅកាន់ការមានជំនឿដ៏ស្មោះសចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់(ឯកទេពនិយម)។ ហើយខ្ញុំមិនស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពួកពហុទេពនិយមដែលគោរពសក្ការៈអ្នកផ្សេងរួមជាមួយទ្រង់ឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَحَآجَّهُۥ قَوۡمُهُۥۚ قَالَ أَتُحَٰٓجُّوٓنِّي فِي ٱللَّهِ وَقَدۡ هَدَىٰنِۚ وَلَآ أَخَافُ مَا تُشۡرِكُونَ بِهِۦٓ إِلَّآ أَن يَشَآءَ رَبِّي شَيۡـٔٗاۚ وَسِعَ رَبِّي كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمًاۚ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ
ហើយក្រុមរបស់គាត់ដែលជាពួកពហុទេពនិយមបានឈ្លោះប្រកែកជាមួយគាត់ក្នុងបញ្ហាទាក់ទងនឹងជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់(ឯកទេពនិយម) ហើយពួកគេបានយកបដិមានានារបស់ពួកគេមកបន្លាចគាត់។ ពេលនោះ គាត់ក៏បាននិយាយទៅកាន់ពួកគេថាៈ តើពួកអ្នកមកឈ្លោះប្រកែកជាមួយខ្ញុំនៅក្នុងបញ្ហាជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយ និងការគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយនោះឬ? ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំបានចង្អុលបង្ហាញខ្ញុំទៅកាន់ទ្រង់។ ហើយខ្ញុំក៏មិនខ្លាចញញើតរូបបដិមាទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នកនោះទេ ពីព្រោះពួកវាមិនអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់អ្វីបាននោះឡើយ។ ដូចនេះ ពួកវាក៏មិនអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់អ្វីដល់ខ្ញុំបានឡើយ ហើយពួកវាក៏មិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍អ្វីដល់ខ្ញុំបានដែរ លើកលែងតែអ្វីដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនាប៉ុណ្ណោះ ហើយអ្វីដែលទ្រង់មានចេតនា គឺប្រាកដជានឹងកើតឡើង។ ជាមួយនឹងការដឹងអ្វីគ្រប់យ៉ាងរបស់អល់ឡោះនោះ គឺគ្មានអ្វីមួយដែលមាននៅលើមេឃនិងនៅលើផែនដីអាចលាក់បាំងនឹងទ្រង់បានឡើយ។ ដូចនេះ តើពួកអ្នក(ឱក្រុមរបស់ខ្ញុំ)មិននឹកឃើញទេឬនូវអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងតែស្ថិតនៅលើភាពគ្មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះ និងការធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់ ដោយពួកអ្នក(ងាកមក)មានជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់វិញនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَيۡفَ أَخَافُ مَآ أَشۡرَكۡتُمۡ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّكُمۡ أَشۡرَكۡتُم بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ عَلَيۡكُمۡ سُلۡطَٰنٗاۚ فَأَيُّ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ أَحَقُّ بِٱلۡأَمۡنِۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
តើឲ្យខ្ញុំខ្លាចញញើតរូបដិមានានាដែលពួកអ្នកកំពុងគោរពសក្ការៈក្រៅពីអល់ឡោះនោះយ៉ាងដូចម្តេចទៅ បើពួកអ្នកមិនទាំងខ្លាចញញើតចំពោះការដែលពួកអ្នកធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះអល់ឡោះនូវអ្វីដែលទ្រង់មិនបានបញ្ចុះភស្តុតាងបញ្ជាក់ដល់ពួកអ្នកលើរឿងនោះផងនោះ? តើក្រុមណាមួយក្នុងចំណោមក្រុមទាំងពីរនេះ គឺក្រុមដែលគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយ និងក្រុមដែលធ្វើស្ហ៊ីរិក(គោរពព្រះច្រើន) ដែលសាកសមនឹងទទួលបាននូវសុវត្ថិភាព និងសន្តិភាពជាង? ប្រសិនបើពួកអ្នកដឹងថា ក្រុមណាមួយដែលសាកសមជាងនោះ ចូរពួកអ្នកដើរតាមក្រុមនោះចុះ។ ហើយក្រុមដែលសាកសមជាងគេ(ដោយគ្មានមន្ទិលសង្ស័យឡើយ) គឺជាក្រុមនៃបណ្តាអ្នកមានជំនឿលើអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់នោះឯង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمۡ يَلۡبِسُوٓاْ إِيمَٰنَهُم بِظُلۡمٍ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡأَمۡنُ وَهُم مُّهۡتَدُونَ
សុវត្ថិភាពនិងសន្តិភាពនោះ គឺសម្រាប់តែបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿលើអល់ឡោះ ហើយធ្វើតាមអ្វីដែលច្បាប់បានបង្គាប់ប្រើ និងមិនលាយឡំជំនឿរបស់ពួកគេជាមួយនឹងប្រការស្ហ៊ីរិក(ពហុទេពនិយម)ប៉ុណ្ណោះ មិនមែនសម្រាប់អ្នកដទៃក្រៅពីពួកគេនោះឡើយ។ ហើយពួកគេគឺជាអ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ ដោយម្ចាស់របស់ពួកគេបានចង្អុលបង្ហាញផ្លូវដល់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتِلۡكَ حُجَّتُنَآ ءَاتَيۡنَٰهَآ إِبۡرَٰهِيمَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦۚ نَرۡفَعُ دَرَجَٰتٖ مَّن نَّشَآءُۗ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٞ
ហើយភស្ដុតាងនោះ ពោលគឺបន្ទូលរបស់ទ្រង់ថាៈ “តើក្រុមណាមួយក្នុងចំណោមក្រុមទាំងពីរនេះ គឺក្រុមដែលគោរពសក្ការៈចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយ និងក្រុមដែលធ្វើស្ហ៊ីរិក(គោរពព្រះច្រើន) ដែលសាកសមនឹងទទួលបាននូវសុវត្ថិភាព និងសន្តិភាពជាង?” ដែលព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីមបានយកឈ្នះក្រុមរបស់គាត់តាមរយៈភស្តុតាងនេះ រហូតដល់អាចផ្តួលអំណះអំណាងរបស់ពួកគេបាននោះ វាគឺជាភស្តុតាងរបស់យើង ដែលយើងបានផ្តល់វាដល់ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីមដើម្បីតទល់ជាមួយនឹងក្រុមរបស់គាត់។ យើងលើកឋានៈសក្តិចំពោះជនណាដែលយើងមានចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់យើងទាំងនៅក្នុងលោកិយនិងនៅថ្ងៃបរលោក។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) គឺជាម្ចាស់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការបង្កើត និងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់ និងជាម្ចាស់មហាដឹងបំផុតចំពោះបណ្តាខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយរបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۚ كُلًّا هَدَيۡنَاۚ وَنُوحًا هَدَيۡنَا مِن قَبۡلُۖ وَمِن ذُرِّيَّتِهِۦ دَاوُۥدَ وَسُلَيۡمَٰنَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسَىٰ وَهَٰرُونَۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ហើយយើងបានប្រទានកូនប្រុសម្នាក់ឈ្មោះអ៊ីស្ហាក និងចៅប្រុសម្នាក់ឈ្មោះយ៉ាក់កូបទៅឱ្យព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម។ ម្នាក់ៗក្នុងចំណោមអ្នកទាំងពីរ យើងបានចង្អុលបង្ហាញនូវមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវដល់ពួកគេ។ ហើយព្យាការីនួហ យើងក៏បានចង្អុលបង្ហាញមាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវដល់គាត់ដែរកាលពីមុនពួកគេ។ ហើយយើងបានចង្អុលបង្ហាញមាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវដល់ពូជអម្បូររបស់ព្យាការីនួហផងដែរ ដែលពួកគេទាំងនោះមានដូចជា ព្យាការីហ្ទាវូទ និងកូនប្រុសរបស់គាត់ គឺព្យាការីសូឡៃម៉ាន ព្យាការីអៃយ៉ូប ព្យាការីយូសុហ្វ ព្យាការីមូសា និងព្យាការីហារូនដែលជាបងប្រុសរបស់ព្យាការីមូសា។ ដូចដែលការតបស្នងដែលយើងបានតបស្នងចំពោះបណ្តាព្យាការីទាំងឡាយទៅលើអំពើល្អរបស់ពួកគេ(ដែលពួកគេបានសាង)នេះដែរ គឺយើងនឹងតបស្នងចំពោះបណ្តាអ្នកធ្វើអំពើល្អចំពោះទង្វើល្អរបស់ពួកគេដូចគ្នាដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَزَكَرِيَّا وَيَحۡيَىٰ وَعِيسَىٰ وَإِلۡيَاسَۖ كُلّٞ مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
ក៏ដូចគ្នាដែរ យើងបានចង្អុលបង្ហាញដល់ពួកគេម្នាក់ៗផងដែរ ដូចជាព្យាការីហ្សាការីយ៉ា ព្យាការីយ៉ះយ៉ា ព្យាការីអ៊ីសាកូនប្រុសរបស់ម៉ារីយ៉ាំ និងព្យាការីអ៊ិលយ៉ាស់។ ហើយបណ្តាព្យាការីទាំងអស់នេះ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមបណ្តាអ្នកដែលសាងទង្វើកុសលលដែលត្រូវបានអល់ឡោះជ្រើសរើសពួកគេធ្វើជាអ្នកនាំសារ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِسۡمَٰعِيلَ وَٱلۡيَسَعَ وَيُونُسَ وَلُوطٗاۚ وَكُلّٗا فَضَّلۡنَا عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
ហើយក៏ដូចគ្នាដែរ យើងក៏បានចង្អុលបង្ហាញ(មាគ៌ាត្រឹមត្រូវ)ដល់ព្យាការីអ៊ីស្មាអេល ព្យាការីអិលយ៉ាសាក់ ព្យាការីយូនុស និងព្យាការីលូត។ ហើយពួកគេម្នាក់ៗគ្នាសុទ្ធតែជាព្យាការីទាំងអស់ ហើយព្យាការីទាំងអស់នេះដឹកនាំដោយព្យាការីមូហាំម៉ាត់។ ហើយយើងបានលើកតម្កើងអ្នកទាំងនោះឱ្យខ្ពង់ខ្ពស់ជាងគេទាំងអស់លើពិភពលោកទាំងមូល។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنۡ ءَابَآئِهِمۡ وَذُرِّيَّٰتِهِمۡ وَإِخۡوَٰنِهِمۡۖ وَٱجۡتَبَيۡنَٰهُمۡ وَهَدَيۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
ហើយយើងបានចង្អុលបង្ហាញ(មាគ៌ាត្រឹមត្រូវ)ដល់ជីដូនជីតា កូនចៅ និងបងប្អូនរបស់ពួកគេមួយចំនួនក្នុងចំណោមអ្នកដែលយើងមានចេតនាចង្អុលបង្ហាញផ្លូវដល់ពួកគេ និងជ្រើសរើសពួកគេ។ ហើយយើងបានចង្អុលបង្ហាញនូវមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវដល់ពួកគេ ដែលមាគ៌ានោះ គឺមាគ៌ានៃការជឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ និងគោរពប្រតិបត្តិទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ هُدَى ٱللَّهِ يَهۡدِي بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۚ وَلَوۡ أَشۡرَكُواْ لَحَبِطَ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
នោះគឺជាការចង្អុលបង្ហាញរបស់អល់ឡោះ ដោយទ្រង់ចង្អុលបង្ហាញដល់បុគ្គលណាដែលទ្រង់ចេតនាក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់។ តែប្រសិនបើពួកគេ(បណ្តាព្យាការី)បានធ្វើស្ហ៊ីរិក(គោរពសក្ការៈចំពោះអ្នកផ្សេង)រួមជាមួយនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ ពិតប្រាកដណាស់ ទង្វើទាំងឡាយរបស់ពួកគេដែលពួកគេធ្លាប់បានសាងនឹងត្រូវចាត់ទុកជាអសារបង់ជាមិនខាន ព្រោះថាអំពើស្ហ៊ីរិក គឺវាធ្វើឲ្យទង្វើកុសលទាំងឡាយក្លាយជាអសារបង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحُكۡمَ وَٱلنُّبُوَّةَۚ فَإِن يَكۡفُرۡ بِهَا هَٰٓؤُلَآءِ فَقَدۡ وَكَّلۡنَا بِهَا قَوۡمٗا لَّيۡسُواْ بِهَا بِكَٰفِرِينَ
បណ្តាព្យាការីដែលបានលើកឡើងទាំងនោះ គឺជាអ្នកដែលយើងបានប្រទានឱ្យពួកគេនូវបណ្តាគម្ពីរ ប្រទានឱ្យពួកគេនូវគតិបណ្ឌិត និងបានប្រទានឱ្យពួកគេនូវភាពជាព្យាការី។ តែប្រសិនបើក្រុមរបស់អ្នក(អ្នកស្រុកម៉ាក្កះ)មិនមានជំនឿចំពោះប្រការទាំងបីដែលយើងបានប្រទានឱ្យពួកគេ(បណ្តាព្យាការី)នេះទេនោះ ជាការពិតណាស់ យើងបានរៀបចំបញ្ជូនក្រុមផ្សេងទៀតដែលមិនមែនជាពួកគ្មានជំនឿចំពោះរឿងទាំងនេះមកជំនួសវិញ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ពួកគេ គឺជាអ្នកដែលមានជំនឿ ដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងវា(ប្រការទាំងបីខាងលើនេះ) ហើយអ្នកទាំងនោះ គឺពួកមូហាជីរីន(ពួកចំណាកស្រុកពីទីក្រុងម៉ាក្កះ) និងពួកអាន់សរ(អ្នកដែលចាំគាំទ្រព្យាការីនៅក្រុងម៉ាទីណះ) ហើយនិងបណ្តាអ្នកដែលបានដើរតាមពួកគេដោយភាពល្អត្រឹមត្រូវរហូតដល់ថ្ងៃបរលោក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُۖ فَبِهُدَىٰهُمُ ٱقۡتَدِهۡۗ قُل لَّآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ أَجۡرًاۖ إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرَىٰ لِلۡعَٰلَمِينَ
បណ្តាព្យាការី និងអ្នកគេ(អល់ឡោះ)ដែលបានលើកឡើងជាមួយនឹងពួកគេក្នុងចំណោមជីដូនជីតារបស់ពួកគេ កូនចៅរបស់ពួកគេ និងបងប្អូនរបស់ពួកគេទាំងនោះ ពួកគេ គឺជាក្រុមដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញដ៏ពិតប្រាកដ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកដើរតាម និងធ្វើតាមពួកគេចុះ។ ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ក្រុមរបស់អ្នកចុះថាៈ ខ្ញុំមិនទាមទាការតបស្នងពីពួកអ្នកលើការផ្សព្វផ្សាយគម្ពីរគួរអាននេះនោះទេ។ ជាការពិតណាស់ គម្ពីរគួរអាន គ្មានអ្វីក្រៅពីការដាស់រំលឹកដល់ពិភពទាំងឡាយ ដូចជាមនុស្សលោក និងជិន(អមនុស្ស)ដើម្បីដឹកនាំពួកគេទៅកាន់មាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវ និងមាគ៌ាដែលពិតនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من فضائل التوحيد أنه يضمن الأمن للعبد، خاصة في الآخرة حين يفزع الناس.
• ក្នុងចំណោមឧត្តមភាពនៃការមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់(ឯកទេពនិយម) គឺធ្វើឲ្យខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះទទួលបាននូវសុខសន្តិភាព ជាពិសេសនៅក្នុងថ្ងៃបរលោក ខណៈពេលដែលមនុស្សលោកមានភាពភ័យស្លន់ស្លោ។
• تُقَرِّر الآيات أن جميع من سبق من الأنبياء إنما بَلَّغوا دعوتهم بتوفيق الله تعالى لا بقدرتهم.
• បណ្ដាវាក្យខណ្ឌទាំងនោះបានទទួលស្គាល់ថា ពិតណាស់បណ្ដាព្យាការីមុនៗទាំងអស់ ពួកគេបានផ្សព្វផ្សាយនូវការអំពាវនាវរបស់ពួកគេដោយមានការចង្អុលបង្ហាញពីអល់ឡោះ មិនមែនដោយសារសមត្ថភាពរបស់ពួកគេនោះទេ។
وَمَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓ إِذۡ قَالُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ بَشَرٖ مِّن شَيۡءٖۗ قُلۡ مَنۡ أَنزَلَ ٱلۡكِتَٰبَ ٱلَّذِي جَآءَ بِهِۦ مُوسَىٰ نُورٗا وَهُدٗى لِّلنَّاسِۖ تَجۡعَلُونَهُۥ قَرَاطِيسَ تُبۡدُونَهَا وَتُخۡفُونَ كَثِيرٗاۖ وَعُلِّمۡتُم مَّا لَمۡ تَعۡلَمُوٓاْ أَنتُمۡ وَلَآ ءَابَآؤُكُمۡۖ قُلِ ٱللَّهُۖ ثُمَّ ذَرۡهُمۡ فِي خَوۡضِهِمۡ يَلۡعَبُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនមិនបានលើកតម្កើងអល់ឡោះជាម្ចាស់ឱ្យសាកសមទៅនឹងភាពខ្ពង់ខ្ពស់របស់ទ្រង់នោះទេ ខណៈដែលពួកគេនិយាយទៅកាន់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ថាៈ អល់ឡោះមិនបានបញ្ចុះវ៉ាហ៊ី(សាររបស់អល់ឡោះ)ទៅកាន់មនុស្សលោកបន្តិចណាឡើយ។ ចូអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ឆ្លើយតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ តើអ្នកណាជាអ្នកដែលបានបញ្ចុះគម្ពីរតាវរ៉តទៅឱ្យព្យាការីមូសា ដែលជាជាពន្លឺ ជាការចង្អុលបង្ហាញ និងជាមគ្គុទេសន៍សម្រាប់ចង្អុលបង្ហាញដល់ក្រុមរបស់គាត់នោះ? ហើយពួកយូដាបានសរសេរវា(គម្ពីរតាវរ៉ត)ដាក់ក្នុងសៀវភៅផ្សេងៗ ដោយពួកគេបង្ហាញនូវផ្នែកខ្លះដែលស្របទៅនឹងចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់គេ ហើយពួកគេបានលាក់បាំងនូវផ្នែកខ្លះ(នៃគម្ពីរតាវរ៉ត)ចំពោះអ្វីដែលផ្ទុយពីចំណង់ចូលចិត្តរបស់ពួកគេ ដូចជាលក្ខណៈសម្បត្តិរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ជាដើម។ ហើយពួកអ្នក(ឱជនជាតិអារ៉ាប់)ត្រូវបានគេបង្រៀនពួកអ្នកនូវគម្ពីរគួរអានដែលពួកអ្នកនិងជីដូនជីតារបស់ពួកអ្នកមិនធ្លាប់បានដឹងពីមុនមក។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)និយាយប្រាប់ពួកគេចុះថាៈ គឺអល់ឡោះជាម្ចាស់ជាអ្នកដែលបានបញ្ចុះវាមក។ បន្ទាប់មក ចូរអ្នកទុកពួកគេឱ្យស្ថិតនៅក្នុងភាពល្ងង់ខ្លៅ និងភាពវង្វេងរបស់ពួកគេ រហូតដល់សេចក្តីស្លាប់បានមកដល់ពួកគេចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ مُبَارَكٞ مُّصَدِّقُ ٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَلِتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ وَمَنۡ حَوۡلَهَاۚ وَٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۖ وَهُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ يُحَافِظُونَ
ហើយគម្ពីរគួរអានដែលយើងបានបញ្ចុះវាមកឲ្យអ្នក(ឱព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នេះ គឺជាគម្ពីរមួយដែលប្រកបដោយពរជ័យ និងជាអ្នកបញ្ជាក់ទៅលើបណ្តាគម្ពីរដែលត្រូវបានបញ្ចុះពីលើមេឃពីមុនមក ដើម្បីឲ្យអ្នកដាស់តឿនព្រមានពួកអ្នកស្រុកម៉ាក្កះ និងមនុស្សលោកទាំងអស់ដែលស្ថិតនៅទិសខាងកើតនិងទិសខាងលិចនៃផែនដី រហូតដល់ពួកគេទទួលបាននូវការចង្អុលបង្ហាញ។ ហើយបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះជីវិតថ្ងៃបរលោក គឺពួកគេមានជំនឿចំពោះគម្ពីរគួរអាននេះ ហើយពួកគេបានអនុវត្តតាមនូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងគម្ពីរគួរអាននេះ និងបានថែរក្សាលើការប្រតិបត្តិសឡាត(ថ្វាយបង្គំ)របស់ពួកគេ ដោយបានបំពេញវាទៅតាមរូកុន(គោលគ្រឹះ) និងហ្វារទូ(ប្រការដែលត្រូវធ្វើ) និងបណ្តាប្រការស៊ូណាត់(ប្រការគួរគប្បី)របស់វា និងប្រតិបត្តិវាតាមពេលវេលាដែលច្បាប់បានកំណត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ قَالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَلَمۡ يُوحَ إِلَيۡهِ شَيۡءٞ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثۡلَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُۗ وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلظَّٰلِمُونَ فِي غَمَرَٰتِ ٱلۡمَوۡتِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ بَاسِطُوٓاْ أَيۡدِيهِمۡ أَخۡرِجُوٓاْ أَنفُسَكُمُۖ ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ ٱلۡهُونِ بِمَا كُنتُمۡ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ غَيۡرَ ٱلۡحَقِّ وَكُنتُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِهِۦ تَسۡتَكۡبِرُونَ
គ្មានអ្នកណាម្នាក់ដែលបំពានជាងអ្នកដែលបានប្រឌិតកុហកទៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះទេ ដោយគេបាននិយាយថាៈ អល់ឡោះមិនបានបញ្ចុះអ្វីមួយមកឱ្យមនុស្សលោកឡើយ ឬគេបាននិយាយកុហកថាៈ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះបានផ្តល់វ៉ាហ៊ី(សារពីទ្រង់)មកឲ្យរូបគេ ខណៈដែលទ្រង់មិនបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅឲ្យជននោះបន្តិចណាសោះឡើយ ឬគេបាននិយាយថាៈ ខ្ញុំនឹងបញ្ចុះ(គម្ពីរ)ដូចគម្ពីរគួរអានដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមកនោះដែរ។ ហើយប្រសិនបើអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បានឃើញនៅពេលដែលពួកបំពានទាំងនោះស្ថិតក្នុងភាពឈឺចាប់នៃសេចក្តីស្លាប់(ដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃជីវិត) ហើយម៉ាឡាអ៊ីកាត់លូកដៃរបស់ពួកគេទៅកាន់ពួកនោះ(ដើម្បីដកហូតព្រលឹង) ដោយការដាក់ទណ្ឌកម្ម និងការវាយដំ។ ម៉ាឡាអ៊ីកាត់បាននិយាយទៅកាន់ពួកគេទាំងហិង្សាថាៈ ចូរពួកឯង(ព្រលឹង)ចេញពីខ្លួនមក! ពេលនេះ ពួកយើងនឹងដកយកវា។ នៅថ្ងៃនេះ គេនឹងតបស្នងដល់ពួកអ្នកនូវទណ្ឌកម្មដ៏អាម៉ាសនិងថោកទាបជាទីបំផុត ដោយសារតែពួកអ្នកធ្លាប់និយាយប្រឌិតកុហកទៅលើអល់ឡោះដោយអះអាងថាខ្លួនជាព្យាការី និងទទួលវ៉ាហ៊ី(ពីអល់ឡោះ) និងអាចបញ្ចុះ(គម្ពីរ)ដូចដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះមកដែរ និងដោយសារតែភាពក្អេងក្អាងរបស់ពួកអ្នកមិនព្រមមានជំនឿនឹងបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់ទ្រង់។ បើអ្នក(ឱមូហាំម៉ាត់)បានឃើញដូចនោះ អ្នកប្រាកដជាបានឃើញរឿងមួយដ៏គួរឱ្យខ្លាច។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ جِئۡتُمُونَا فُرَٰدَىٰ كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَتَرَكۡتُم مَّا خَوَّلۡنَٰكُمۡ وَرَآءَ ظُهُورِكُمۡۖ وَمَا نَرَىٰ مَعَكُمۡ شُفَعَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ أَنَّهُمۡ فِيكُمۡ شُرَكَٰٓؤُاْۚ لَقَد تَّقَطَّعَ بَيۡنَكُمۡ وَضَلَّ عَنكُم مَّا كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ
ហើយគេនឹងនិយាយទៅកាន់ពួកគេនៅថ្ងៃពង្រស់ឱ្យរស់ឡើងវិញ(ថ្ងៃបរលោក)ថាៈ ជាការពិតណាស់ ពួកអ្នកបានមកកាន់យើងនៅថ្ងៃនេះជាលក្ខណៈបុគ្គល(ម្នាក់ៗឯង) ដោយមិនមានទ្រព្យសម្បត្តិ និងមុខតំណែងអ្វីមកជាមួយពួកអ្នកឡើយដូចដែលយើងបានបង្កើតពួកអ្នកកាលពីដំបូង ដោយ(ពួកអ្នក)ដើរដោយជើងទទេ គ្មានសម្លៀកបំពាក់ និងគ្មានកាត់ស្បែកចុងអង្គជាតិដូច្នោះដែរ។ ហើយពួកអ្នកបានបោះបង់ចោលនូវអ្វីដែលយើងបានប្រទានឲ្យពួកអ្នកកាលនៅលោកិយដាក់នៅខាងក្រោយខ្នងពួកអ្នកទាំងពួកមិនពេញចិត្ត។ ហើយនៅថ្ងៃនេះ យើងក៏មិនបានឃើញព្រះទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានអះអាងថា ពួកវាជាអ្នកសម្រុះសម្រួលឲ្យពួកអ្នក និងជាដៃគូរបស់អល់ឡោះដែលសក្តិសមក្នុងការគោរពសក្ការៈនោះស្ថិតនៅជាមួយពួកអ្នកនោះដែរ។ ជាការពិតណាស់ ទំនាក់ទំនងរវាងពួកអ្នក(នឹងពួកវា)ត្រូវបានកាត់ផ្តាច់។ ហើយអ្វីដែលពួកអ្នកបានអះអាងពីការជួយអន្តរាគមន៍របស់ពួកវា និងថាពួកវាជាដៃគូរបស់អល់ឡោះនោះ បានរសាត់បាត់អស់ពីពួកអ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• إنزال الكتب على الأنبياء هو سُنَّة الله في المرسلين، والنبي عليه الصلاة والسلام واحد منهم.
• ការបញ្ចុះបណ្តាគម្ពីរទៅឲ្យបណ្ដាព្យាការី គឺជាមាគ៌ារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ចំពោះបណ្ដាអ្នកនាំសារទាំងឡាយ ហើយព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ក៏ជាព្យាការីមួយរូបក្នុងចំណោមពួកគេផងដែរ។
• أعظم الناس كذبًا وفرية هو الذي يكذب على الله تعالى، فينسب أو ينفي ويثبت في حق الله تعالى أمرًا ليس عليه دليل صحيح.
• អ្នកដែលភូតកុហក និងប្រឌិតខ្លាំងជាងគេនោះ គឺអ្នកដែលនិយាយបំផ្លើសទៅលើអល់ឡោះ ដោយគេសន្មត់ ឬបដិសេធ និងទទួលយកកិច្ចការណាមួយដែលជាសិទ្ធិរបស់អល់ឡោះ ទាំងដែលគ្មានភស្តុតាងត្រឹមត្រូវណាមួយមកបញ្ជាក់ទៅលើរឿងនោះ។
۞ إِنَّ ٱللَّهَ فَالِقُ ٱلۡحَبِّ وَٱلنَّوَىٰۖ يُخۡرِجُ ٱلۡحَيَّ مِنَ ٱلۡمَيِّتِ وَمُخۡرِجُ ٱلۡمَيِّتِ مِنَ ٱلۡحَيِّۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُۖ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ
៩៥. ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ជាអ្នកធ្វើឲ្យគ្រាប់ធញ្ញជាតិប្រេះបែក រួចហើយបណ្តូលរុក្ខជាតិក៏បានដុះចេញពីគ្រាប់នោះ។ ហើយទ្រង់បានធ្វើឲ្យគ្រាប់ល្មើប្រេះបែក រួចហើយដើមល្មើក៏បានដុះចេញពីគ្រាប់នោះ។ ទ្រង់បញ្ចេញរបស់ពីរបស់ស្លាប់ ខណៈដែលមនុស្សនិងសត្វដទៃទៀតកើតចេញពីទឹកកាម ហើយទ្រង់បានបញ្ចេញរបស់ស្លាប់ពីរបស់រស់ ខណៈដែលទឹកកាមចេញមកពីមនុស្ស ហើយស៊ុតមាត់កើតចេញមកពីមេមាន់។ អ្នកដែលបង្កើតអ្វីទាំងអស់នេះ គឺអល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលបានបង្កើតពួកអ្នក។ ដូចនេះ តើពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)បានងាកចេញពីសេចក្តីពិតយ៉ាងដូចម្តេច ខណៈដែលពួកអ្នកកំពុងមើលឃើញការបង្កើតរបស់ទ្រង់ដែលមិនមានគំរូពីមុនមក(ផ្ទាល់នឹងភ្នែក)ហើយនោះ?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَالِقُ ٱلۡإِصۡبَاحِ وَجَعَلَ ٱلَّيۡلَ سَكَنٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ حُسۡبَانٗاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ
ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលធ្វើឲ្យពន្លឺពេលព្រឹកញែកចេញពីភាពងងឹតនៅពេលយប់។ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលធ្វើឱ្យពេលយប់ក្លាយពេលសម្រាកសម្រាប់មនុស្សលោកដើម្បីអាចបញ្ឈប់សកម្មភាពនៃការស្វែងរកជីវភាពរស់នៅ និងដើម្បីឱ្យពួកគេអាចសម្រាកពីការហត់នឿយរបស់ពួកគេក្នុងកំឡុងពេលស្វែងរកជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេនៅពេលថ្ងៃ។ ហើយទ្រង់ជាអ្នកដែលបានធ្វើឱ្យព្រះអាទិត្យនិងព្រះចន្ទធ្វើចលនាតាមការកំណត់ដ៏ជាក់លាក់។ ការបង្កើតដ៏អស្ចារ្យដែលបានរៀបរាប់ខាងលើនេះ គឺជាការកំណត់របស់ព្រះជាម្ចាស់ដែលមហាខ្លាំងពូកែ ដែលគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ។ ទ្រង់មហាដឹងបំផុតចំពោះម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់ និងអ្វីដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلنُّجُومَ لِتَهۡتَدُواْ بِهَا فِي ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۗ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតផ្កាយជាច្រើននៅលើមេឃសម្រាប់ពួកអ្នក(ឱកូនចៅអាហ្ទាំ) ដើម្បីបង្ហាញផ្លូវពួកអ្នកនៅក្នុងការធ្វើដំណើររបស់ពួកអ្នកនៅពេលដែលពួកអ្នកវង្វេងផ្លូវនៅក្នុងដែនគោកនិងនៅលើផ្ទៃសមុទ្រ។ ជាការពិតណាស់ យើងបានបកស្រាយបញ្ជាក់នូវបណ្ដាភស្តុតាង និងអំណះអំណាងជាច្រើនដែលបញ្ជាក់ពីសមត្ថភាពរបស់យើងចំពោះក្រុមដែលចេះពិចារណាចំពោះភស្តុតាងទាំងនោះ ដោយពួកគេអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍អំពីវា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ فَمُسۡتَقَرّٞ وَمُسۡتَوۡدَعٞۗ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَفۡقَهُونَ
ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតពួកអ្នកមកពីមនុស្សតែមួយ គឺឪពុករបស់ពួកអ្នក ព្យាការីអាហ្ទាំ។ ហើយជាការពិតណាស់ ទ្រង់បានចាប់ផ្ដើមបង្កើតពួកអ្នកដោយការបង្កើតឪពុករបស់ពួកអ្នកអំពីដី។ បន្ទាប់មក ទ្រង់បានបង្កើតពួកអ្នកចេញអំពីគេ(អាហ្ទាំ)។ ហើយទ្រង់បានបង្កើតសម្រាប់ពួកអ្នកនូវកន្លែងស្នាក់នៅដែលពួកអ្នកស្នាក់នៅក្នុងវា ដូចជាស្បូនម្ដាយរបស់ពួកអ្នក និងកន្លែងផ្ទុកដែលគេផ្ទុកពួកអ្នកនៅកន្លែងនោះ ដូចជាក្នុងឆ្អឹងខ្នងឪពុករបស់ពួកអ្នក។ ជាការពិតណាស់ យើងបានបកស្រាយបញ្ជាក់នូវបណ្ដាភស្តុតាងទាំងឡាយសម្រាប់ក្រុមដែលយល់ពីបន្ទូលរបស់អល់ឡោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ نَبَاتَ كُلِّ شَيۡءٖ فَأَخۡرَجۡنَا مِنۡهُ خَضِرٗا نُّخۡرِجُ مِنۡهُ حَبّٗا مُّتَرَاكِبٗا وَمِنَ ٱلنَّخۡلِ مِن طَلۡعِهَا قِنۡوَانٞ دَانِيَةٞ وَجَنَّٰتٖ مِّنۡ أَعۡنَابٖ وَٱلزَّيۡتُونَ وَٱلرُّمَّانَ مُشۡتَبِهٗا وَغَيۡرَ مُتَشَٰبِهٍۗ ٱنظُرُوٓاْ إِلَىٰ ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثۡمَرَ وَيَنۡعِهِۦٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكُمۡ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
ហើយទ្រង់(អល់ឡោះ)គឺជាអ្នកដែលបានបញ្ចុះទឹកភ្លៀងពីលើមេឃមក។ តាមរយៈទឹកភ្លៀងនេះ យើងបានបណ្ដុះនូវរុក្ខជាតិគ្រប់ប្រភេទ។ ហើយយើងបានបញ្ចេញពីរុក្ខជាតិនោះនូវដំណាំនិងរុក្ខជាតិបៃតង។ យើងបានបញ្ចេញពីរុក្ខជាតិបៃតងនោះនូវគ្រប់ធញ្ញជាតិដែលតម្រួតពីលើគ្នាទៅវិញទៅមក ដូចដែលកើតមាននៅក្នុងកួរស្រូវ។ ហើយចំពោះចង្កោមផ្លែល្មើដែលចេញពីលំអងរបស់វានោះស្ថិតនៅទាបៗ ងាយស្រួលក្នុងការបេះទាំងអ្នកឈរនិងទាំងអ្នកអង្គុយ។ ហើយយើងបានបញ្ចេញចម្ការជាច្រើនអំពីទំពាំងបាយជូរ និងបានបញ្ចេញដើមអូលីវ និងដើមទទឹមដែលស្លឹករបស់វាទាំងពីរមានទម្រង់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា តែផ្លែរបស់វាមានទម្រង់ខុសគ្នា។ ចូរពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)សម្លឹងមើលទៅកាន់ផ្លែរុក្ខជាតិនៅពេលដែលវាចាប់ផ្តើមចេញក្តិបដំបូង និងនៅពេលដែលវាទុំចុះ។ ជាការពិតណាស់ នៅក្នុរឿងទាំងអស់នោះ គឺជាភស្តុតាងដ៏ច្បាស់លាស់ដែលបង្ហាញពីសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់សម្រាប់ក្រុមដែលមានជំនឿចំពោះរបស់អល់ឡោះ ពីព្រោះពួកគេ គឺជាអ្នកដែលទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីបណ្តាភស្តុតាង និងអំណះអំណាងទាំងនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَآءَ ٱلۡجِنَّ وَخَلَقَهُمۡۖ وَخَرَقُواْ لَهُۥ بَنِينَ وَبَنَٰتِۭ بِغَيۡرِ عِلۡمٖۚ سُبۡحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يَصِفُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនបានចាត់ទុកជិនជាដៃគូរបស់របស់អល់ឡោះក្នុងការគោរពសក្ការៈ ដោយពួកគេមានជំនឿថា វាអាចផ្ដល់ផលប្រយោជន៍និងអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់(ដល់ពួកគេ)បាន ខណៈដែលអល់ឡោះគឺជាអ្នកបង្កើតពួកគេឲ្យមានវត្តមានដែលគ្មាននរណាម្នាក់បង្កើតពួកគេក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។ ដូចនេះ ទ្រង់នោះហើយជាម្ចាស់ដែលសាកសមនឹងត្រូវបានគេគោរពសក្ការៈបំផុត។ ហើយពួកគេបានប្រឌិតកុហកថា អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានបុត្រា ដូចដែលពួកយូដាបានចាត់ទុកថា អ៊ូហ្សែតជាបុត្រអល់ឡោះ ហើយពួកណាសរ៉នីបានចាត់ទុកថា ព្យាការីអ៊ីសាជាបុត្រអល់ឡោះនោះដែរ និងបានប្រឌិតកុហក(ទៅលើអល់ឡោះ)ថា អល់ឡោះមានបុត្រីជាច្រើននាក់ដូចដែលពួកមុស្ហរីគីនបានចាត់ទុកថា ម៉ាឡាអ៊ីកាត់ជាបុត្រីរបស់អល់ឡោះដូច្នោះដែរ។ ទ្រង់មហាបរិសុទ្ធ និងមហាជ្រះស្អាតបំផុតអំពីអ្វីដែលពួកដែលមានជំនឿខុសឆ្គងទាំងនោះពិពណ៌នា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَدِيعُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُۥ وَلَدٞ وَلَمۡ تَكُن لَّهُۥ صَٰحِبَةٞۖ وَخَلَقَ كُلَّ شَيۡءٖۖ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
ហើយទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបង្កើតមេឃជាច្រើនជាន់និងផែនដីដោយគ្មានគំរូពីមុនមកឡើយ។ តើទ្រង់មានបុត្រាយ៉ាងដូចម្តេច បើទ្រង់គ្មានភរិយាផងនោះ? ហើយពិតប្រាណាស់ ទ្រង់បានបង្កើតគ្រប់អ្វីៗទាំងអស់ ហើយទ្រង់ដឹងពីអ្វីៗទាំងអស់ដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الاستدلال ببرهان الخلق والرزق (تخليق النبات ونموه وتحول شكله وحجمه ونزول المطر) وببرهان الحركة (حركة الأفلاك وانتظام سيرها وانضباطها)؛ وكلاهما ظاهر مشاهَد - على انفراد الله سبحانه وتعالى بالربوبية واستحقاق الألوهية.
• ការលើកជាភស្តុតាងនៃការបង្កើត និងការផ្តល់លាភសក្ការៈ (ការបង្កើត និងការលូតលាស់របស់រុក្ខជាតិ ការផ្លាស់ប្តូររូបរាងរបស់វា ទំហំរបស់វា និងការបញ្ចុះទឹកភ្លៀង) និងភស្តុតាងនៃការធ្វើចលនា(ចលនានៃភព និងការធ្វើគោចររបស់វាតាមក្រឹតក្រមជាក់លាក់) ទាំងពីរនេះគឺជាភស្តុតាងជាក់ស្តែងដែលបញ្ជាក់ទៅលើភាពជាព្រះជាម្ចាស់តែមួយគត់របស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ក្នុងការបង្កើតនិងសាកសមបំផុតត្រូវគេគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់។
ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ فَٱعۡبُدُوهُۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ وَكِيلٞ
អ្នកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្ដិបែបនោះហើយ គឺជាម្ចាស់របស់ពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)។ ដូច្នេះ ពួកអ្នកគ្មានម្ចាស់ណាផ្សេងក្រៅពីទ្រង់ឡើយ ហើយក៏គ្មានម្ចាស់ដែលត្រូវគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីទ្រង់នោះដែរ។ ទ្រង់ជាអ្នកបង្កើតអ្វីៗទាំងអស់ឱ្យមានវត្តមាន។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកគោរពសក្ការៈចំពោះទ្រង់តែមួយគត់ ពីព្រោះទ្រង់សាកសមបំផុតដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈ ហើយទ្រង់ជាអ្នកថែរក្សាលើអ្វីៗទាំងអស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَدۡ جَآءَكُم بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَنۡ أَبۡصَرَ فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ عَمِيَ فَعَلَيۡهَاۚ وَمَآ أَنَا۠ عَلَيۡكُم بِحَفِيظٖ
ជាការពិតណាស់ បណ្តាភស្ដុតាង និងអំណះអំណាងដ៏ច្បាស់លាស់ជាច្រើនពីម្ចាស់របស់ពួកអ្នកបានមកដល់ពួកអ្នកហើយ(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)។ ដូច្នេះ បុគ្គលណាហើយដែលបានឃើញនិងអនុវត្ដតាមភស្ដុតាងទាំងនេះ ផលរបស់វានឹងវិលត្រលប់ទៅរកគេវិញ។ រីឯបុគ្គលណាដែលមើលមិនឃើញ និងមិនអនុវត្ដតាមភស្ដុតាងទាំងនេះទេនោះ គ្រោះថ្នាក់នៃទង្វើនោះ ក៏នឹងត្រូវធ្លាក់ទៅលើរូបគេដូចគ្នាដែរ។ ហើយខ្ញុំ(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)មិនមែនជាអ្នកឃ្លាំមើលនិងកត់ត្រាអំពើរបស់ពួកអ្នកនោះទេ។ តាមពិត ខ្ញុំគ្រាន់តែជាអ្នកនាំសារម្នាក់មកពីម្ចាស់របស់ខ្ញុំប៉ុណ្ណោះ ហើយទ្រង់ទៅវិញទេដែលជាអ្នកឃ្លាំមើលពួកអ្នកនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلِيَقُولُواْ دَرَسۡتَ وَلِنُبَيِّنَهُۥ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
ហើយដូចដែលយើងបានបកស្រាយបញ្ជាក់នូវបណ្តាភស្ដុតាងនិងអំណះអំណាងជាច្រើនប្រភេទដែលបញ្ជាក់ទៅលើសមត្ថភាពរបស់អល់ឡោះនោះដែរ យើងក៏បានបកស្រាយបញ្ជាក់នូវបណ្តាវាក្យខណ្ឌជាច្រើនប្រភេទនៃគម្ពីរគួរអានពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការសន្យា(ផ្តល់ផលបុណ្យ) ការព្រមាន(ដាក់ទោសទណ្ឌ) និងការដាស់តឿនព្រមានផងដែរ។ ហើយពួកមុស្ហរីគីននឹងនិយាយថា នេះមិនមែនជាវ៉ាហ៊ី(សារពីអល់ឡោះ)នោះទេ។ តាមពិតអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បានសិក្សាវាពីពួកអះលីគីតាប(ពួកដែលអល់ឡោះបានប្រទានគម្ពីរឲ្យ)មុនអ្នកប៉ុណ្ណោះ។ ហើយយើងនឹងបកស្រាយបញ្ជាក់នូវការពិតដល់មនុស្សលោកតាមរយៈការបែងចែកវាក្យខណ្ឌទាំងនេះជាច្រើនប្រភេទសម្រាប់បណ្តាអ្នកមានជំនឿក្នុងចំណោមប្រជាជាតិរបស់ព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ពីព្រោះពួកគេ គឺជាអ្នកដែលព្រមទទួលយក និងដើរតាមការពិតនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱتَّبِعۡ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ وَأَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)អនុវត្តតាមការពិតដែលម្ចាស់របស់អ្នកបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីទៅឱ្យអ្នកចុះ។ ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់នោះហើយគឺជាម្ចាស់ដែលគ្មានម្ចាស់ណាដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីទ្រង់ឡើយ។ ហើយចូរអ្នកកុំធ្វើឲ្យចិត្តរបស់អ្នករវល់នឹងពួកគ្មានជំនឿ និងភាពរឹងរួសរបស់ពួកគេឱ្យសោះ ពីព្រោះកិច្ចការរបស់ពួកគេគឺស្ថិតនៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشۡرَكُواْۗ وَمَا جَعَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ حَفِيظٗاۖ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِوَكِيلٖ
ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនាមិនឲ្យនរណាម្នាក់ធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់នោះ គឺគ្មាននរណាម្នាក់ធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់ឡើយ។ ហើយយើងមិនបានចាត់តាំងអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ធ្វើជាឃ្លាំមើលនិងកត់ត្រាទង្វើរបស់ពួកគេឡើយ ហើយអ្នកក៏មិនមែនជាអ្នកគ្រប់គ្រងលើពួកគេដែរ។ តាមពិត រូបអ្នក(ព្យការីមូហាំម៉ាត់)គឺគ្រាន់តែជាអ្នកនាំសារម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ហើយតួនាទីរបស់អ្នក គ្មានអ្វីក្រៅពីការផ្សព្វផ្សាយ(សាររបស់អល់ឡោះ)នោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَسُبُّواْ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَيَسُبُّواْ ٱللَّهَ عَدۡوَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖۗ كَذَٰلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرۡجِعُهُمۡ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)កុំជេរប្រមាថរូបបដិមានានាដែលពួកមុស្ហរីគីន(ពួកពហុទេពនិយម)គោរពសក្ការៈរួមជាមួយនឹងអល់ឡោះឱ្យសោះ ទោះបីជាពួកវាគួរឱ្យស្អប់ខ្ពើមនិងសាកសមនឹងជេរប្រមាថយ៉ាងក៏ដោយ ដើម្បីកុំឲ្យពួកមុស្ហរីគីនជេរប្រមាថនិងបំពានទាំងល្ងង់ខ្លៅលើអល់ឡោះ(ជាម្ចាស់របស់ពួកអ្នក)វិញ។ ហើយដូចដែលគេបានតុបតែងលម្អឱ្យពួកគេនូវភាពវង្វេងដែលពួកគេកំពុងតែស្ថិតនៅលើវានោះដែរ យើង(អល់ឡោះ)បានតុបតែងលម្អនូវរាល់ប្រជាជាតិនីមួយៗនូវទង្វើរបស់ពួកគេទាំងល្អ ទាំងអាក្រក់។ ដូច្នេះ ពួកគេនឹងទៅរកអ្វីដែលយើងបានតុបតែងឱ្យពួកគេនោះ។ ក្រោយមក ពួកគេនឹងវិលត្រឡប់ទៅរក(អល់ឡោះ)ម្ចាស់របស់ពួកគេវិញនៅថ្ងៃបរលោក ហើយទ្រង់នឹងប្រាប់ពួកគេពីអ្វីដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តកាលនៅលើលោកិយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេវិញលើទង្វើទាំងនោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَئِن جَآءَتۡهُمۡ ءَايَةٞ لَّيُؤۡمِنُنَّ بِهَاۚ قُلۡ إِنَّمَا ٱلۡأٓيَٰتُ عِندَ ٱللَّهِۖ وَمَا يُشۡعِرُكُمۡ أَنَّهَآ إِذَا جَآءَتۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនបានស្បថនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់ ដោយពួកគេស្បថយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ថាៈ ប្រសិនបើព្យាការីមូហាំម៉ាត់បាននាំមកឱ្យពួកគេនូវសញ្ញាភស្តុតាងណាមួយក្នុងចំណោមសញ្ញាភស្តុតាងទាំងឡាយដែលពួកគេបានស្នើសុំនោះ ពួកគេប្រាកដជានឹងមានជំនឿលើសញ្ញាភស្តុតាងនោះជាមិនខាន។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកគេចុះថាៈ ខ្ញុំគ្មានសញ្ញាភស្តុតាងទាំងនេះដើម្បីខ្ញុំនឹងបញ្ចុះវា(តាមការស្នើសុំរបស់ពួកអ្នក)ឡើយ។ តាមពិត សញ្ញាភស្តុតាងទាំងនេះ គឺស្ថិតនៅឯអល់ឡោះជាម្ចាស់ទៅវិញទេ ដោយទ្រង់បញ្ចុះវាតែនៅពេលណាដែលទ្រង់មានចេតនាប៉ុណ្ណោះ។ តើអ្វីទៅដែលធ្វើឱ្យពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)ដឹងថា នៅពេលដែលសញ្ញាទាំងនេះបានមកដល់ពួកគេស្របទៅតាមអ្វីដែលពួកគេបានស្នើសុំ ក៏ពួកគេនៅតែមិនព្រមជឿដដែលនោះ? ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើភាពចចេសរឹងរូស និងការប្រឆាំងរបស់ពួកគេដដែល ដោយសារពួកគេមិនចង់ទទួលបាននូវការចង្អុលបង្ហាញឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنُقَلِّبُ أَفۡـِٔدَتَهُمۡ وَأَبۡصَٰرَهُمۡ كَمَا لَمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهِۦٓ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَنَذَرُهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
ហើយយើងនឹងបង្វែរដួងចិត្តនិងការមើលឃើញរបស់ពួកគេ(ពួកគ្មានជំនឿ)ចេញពីការចង្អុលបង្ហាញទៅកសេចក្តីពិត ដូចដែលយើងបានបង្វែរពួកគេចេញពីការមានជំនឿចំពោះគម្ពីរគួររអានតាំងពីគ្រាដំបូងដោយសារតែភាពរឹងរូសរបស់ពួកគេដូច្នោះដែរ។ ហើយយើងបានបណ្ដោយពួកគេឱ្យស្ថិតនៅក្នុងភាពវង្វេងនិងការប្រព្រឹត្តល្មើសរបស់ពួកគេចំពោះម្ចាស់របស់ពួកគេទាំងភាពល្ងង់ខ្លៅ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تنزيه الله تعالى عن الظلم الذي ترسِّخُه عقيدة (الجَبْر)، وبيان أن كفر العباد وشركهم أمر يحدث باختيارهم.
• អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ជ្រះស្អាត បរិសុទ្ធពីភាពអយុត្តិធម៌ដែលពួក”ហ្ជាប់រីយ៉ះ” បានទទួលស្គាល់ជាគោលជំនឿ ហើយបញ្ជាក់ថា ជាការពិតណាស់ ភាពគ្មានជំនឿ និងការធ្វើស្ហ៊ីរិករបស់ខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះចំពោះទ្រង់នោះ គឺជាកិច្ចការដែលកើតឡើងដោយការជ្រើសរើសរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។
• ليس بمقدور نبي من الأنبياء أن يأتي بآية من عند نفسه، أو متى شاء، بل ذلك أمر مردود لله تعالى، فهو القادر وحده على ذلك، وهو الحكيم الذي يُقَدِّر نوع الآية ووقت إظهارها.
• គ្មានព្យាការីណាមួយក្នុងចំណោមព្យាការីទាំងឡាយអាចមានលទ្ធភាពក្នុងការនាំយកសញ្ញាភស្តុតាងណាមួយពីខ្លួនរបស់ពួកគាត់ផ្ទាល់ ឬនៅពេលណាដែលពួកគាត់ចង់នោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ កិច្ចការទាំងនោះ គឺត្រឡប់ទៅរកអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ ពីព្រោះទ្រង់តែមួយគត់ដែលជាអ្នកមានសមត្ថភាពក្នុងរឿងនោះ ហើយទ្រង់គឺជាម្ចាស់មហាគតិបណ្ឌិតដែលកំណត់ប្រភេទនៃសញ្ញាភស្តុតាង និងកំណត់ពេលវេលាសម្រាប់បង្ហាញសញ្ញាទាំងនោះ។
• النهي عن سب آلهة المشركين حذرًا من مفسدة أكبر وهي التعدي بالسب على جناب رب العالمين.
• ហាមឃាត់មិនឱ្យជេរប្រមាថព្រះនានារបស់ពួកពហុទេពនិយម ដើម្បីជាការប្រុងប្រយ័ត្នពីប្រការអាក្រក់ដ៏ធំបំផុត នោះគឺការបំពានដោយការជេរប្រមាថលើអល់ឡោះដែលជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងចក្រវាលទាំងមូលពីសំណាក់ពួកគេវិញ។
• قد يحول الله سبحانه وتعالى بين العبد والهداية، ويُصرِّف بصره وقلبه على غير الطاعة؛ عقوبة له على اختياره الكفر.
• ជួនកាល អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់អាចបង្វែររវាងខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់និងការចង្អុលបង្ហាញ ហើយនិងបង្វែរការមើលឃើញនិងដួងចិត្តរបស់គេចេញពីការគោរពប្រតិបត្តិទ្រង់ ជាការដាក់ទោសចំពោះគេលើការជ្រើសរើសយកភាពគ្មានជំនឿរបស់គេ។
۞ وَلَوۡ أَنَّنَا نَزَّلۡنَآ إِلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ وَكَلَّمَهُمُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَحَشَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ كُلَّ شَيۡءٖ قُبُلٗا مَّا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُوٓاْ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ يَجۡهَلُونَ
បើទោះបីជាយើងឆ្លើយតបចំពោះពួកគេតាមការស្នើសុំដោយយើងបញ្ជូនម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទៅកាន់ពួកគេហើយពួកគេបានឃើញម៉ាឡាអ៊ីកាត់ទាំងនោះ ហើយបើទោះបីជាអ្នកដែលស្លាប់ហើយអាចនិយាយនិងរ៉ាយរ៉ាប់ប្រាប់ពួកគេអំពីការពិតនូវអ្វីដែលអ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)បាននាំមក ព្រមទាំងយើងប្រមូលផ្តុំឲ្យពួកគេទាំងអស់នូវអ្វីដែលពួកគេបានស្នើសុំដើម្បីឲ្យពួកគេបានឃើញផ្ទាល់នឹងភ្នែកក៏ដោយ ក៏ពួកគេមិនមានជំនឿនឹងអ្វីដែលអ្នកនាំមកដែរ លើកលែងតែជនណាដែលអល់ឡោះមានចេតនាផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញដល់រូបគេក្នុងចំណោមពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ពួកគេភាពច្រើនមិនដឹងអំពីរឿងនោះឡើយ។ ដូច្នោះ ពួកគេគ្មានទីបង្អែកណាមួយដើម្បីនឹងឲ្យអល់ឡោះជាម្ចាស់ចង្អុលបង្ហាញពួកគេនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوّٗا شَيَٰطِينَ ٱلۡإِنسِ وَٱلۡجِنِّ يُوحِي بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ زُخۡرُفَ ٱلۡقَوۡلِ غُرُورٗاۚ وَلَوۡ شَآءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُۖ فَذَرۡهُمۡ وَمَا يَفۡتَرُونَ
ហើយដូចដែលយើងបានសាកល្បងអ្នកតាមរយៈភាពជាសត្រូវរបស់ពួកមុស្ហរីគីនមកចំពោះអ្នកនោះដែរ យើងក៏ធ្លាប់បានសាកល្បងចំពោះបណ្តាព្យាការីជំនាន់មុនអ្នកដូច្នោះដែរ។ ពិតណាស់ យើងបានចាត់តាំងទៅចំពោះម្នាក់ៗក្នុងចំណោមពួកគេ(បណ្តាព្យាការីទាំងនោះ)នូវសត្រូវជាច្រើនដែលមានទាំងសត្រូវដែលជាមនុស្ស និងសត្រូវដែលជាពពួកជិន ដែលពួកវាទាំងនោះបានពង្វក់អូសទាញគ្នាទៅវិញទៅមកតាមរយៈការតុបតែងលម្អប្រការដែលអាក្រក់(ឲ្យមើលឃើញថាជាប្រការល្អ)ដើម្បីពួកវាបោកប្រាស់ពួកគេ។ ហើយប្រសិនអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនាមិនចង់ឲ្យពួកគេធ្វើដូច្នោះទេនោះ ពិតណាស់ ពួកគេក៏មិនអាចធ្វើដូច្នោះបាននោះដែរ ក៏ប៉ុន្តែអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនាចង់សាកល្បងពួកគេយ៉ាងដូច្នោះ។ ហេតុនេះ ចូរអ្នកបណ្តោយពួកគេ ហើយនិងអ្វីដែលពួកគេបានប្រឌិតឡើងនៃការប្រឆាំង និងប្រការដែលមិនពិតនោះចុះ ហើយចូរអ្នកកុំតាមពួកគេឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلِتَصۡغَىٰٓ إِلَيۡهِ أَفۡـِٔدَةُ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ وَلِيَرۡضَوۡهُ وَلِيَقۡتَرِفُواْ مَا هُم مُّقۡتَرِفُونَ
និងដើម្បីឲ្យដួងចិត្តរបស់ពួកដែលគ្មានជំនឿនឹងថ្ងៃបរលោកទោរទន់ទៅរកអ្វីដែលពួកវាកំពុងតែញុះញង់និងពង្វក់គ្នាទៅវិញទៅមកនោះ ហើយក៏ដើម្បីឲ្យពួកគេទទួលយកវាសម្រាប់ខ្លួនពួកគេ ហើយពួកគេពេញចិត្តចំពោះវា។ ម្យ៉ាងទៀត ក៏ដើម្បីឲ្យពួកគេទទួលនូវផលកម្មដែលពួកគេបានសាង(នៅក្នុងលោកិយនេះ)នៃអំពើល្មើស និងអំពើបាប។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡتَغِي حَكَمٗا وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡكِتَٰبَ مُفَصَّلٗاۚ وَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡلَمُونَ أَنَّهُۥ مُنَزَّلٞ مِّن رَّبِّكَ بِٱلۡحَقِّۖ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលគោរពសក្ការៈចំពោះអ្នកផ្សេងរួមជាមួយនឹងអល់ឡោះថាៈ តើសមហេតុផលដែរឬទេក្នុងការដែលខ្ញុំទទួលយកការកាត់សេចក្តីរវាងខ្ញុំនិងពួកអ្នកផ្សេងពីអល់ឡោះនោះ? ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដែលបានបញ្ចុះនូវគម្ពីរគួរអានទៅកាន់ពួកអ្នកដើម្បីបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់លាស់នូវរាល់ប្រការទាំងអស់។ ហើយចំពោះពួកយូដាដែលយើងបានប្រទានដល់ពួកគេនូវគម្ពីរតាវរ៉ត និងពួកណាសរ៉នីដែលយើងបានប្រទានដល់ពួកគេនូវគម្ពីរអ៊ិនជីលនោះ ពួកគេបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា ជាការពិតណាស់ គម្ពីរគួរអានដែលគេបានបញ្ចុះទៅកាន់អ្នក(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់)នោះ គឺពោរពេញទៅដោយសេចក្តីពិត ដោយសារតែពួកគេបានប្រទះឃើញវានៅក្នុងគម្ពីររបស់ពួកគេទាំងពីរ(ពួកយូដា និងពួកណាសរ៉នី)នូវភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នោះ។ ហេតុនេះ ចូរអ្នកកុំស្ថិតក្នុងចំណោមពួកដែលមានការសង្ស័យចំពោះអ្វីដែលយើងបានវ៉ាហ៊ីទៅកាន់អ្នកឲ្យសោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَمَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدۡقٗا وَعَدۡلٗاۚ لَّا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
បន្ទូលម្ចាស់របស់អ្នក(គម្ពីរគួរអាន) គឺបានបំពេញដោយត្រឹមត្រូវនិងយុត្តិធម៌បំផុត។ គ្មាននរណាអាចផ្លាស់ប្តូរបន្ទូលរបស់ទ្រង់ឡើយ។ ហើយទ្រង់គឺជាម្ចាស់មហាលឺបំផុតចំពោះពាក្យសម្តីរបស់ខ្ញុំបម្រើទ្រង់(ដែលពួកគេបាននិយាយ) ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតចំពោះពួកគេ។ ដូចនេះ គ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បាននោះឡើយ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងចំពោះជនណាដែលព្យាយាមផ្លាស់ប្តូរបន្ទូលរបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن تُطِعۡ أَكۡثَرَ مَن فِي ٱلۡأَرۡضِ يُضِلُّوكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنۡ هُمۡ إِلَّا يَخۡرُصُونَ
ប្រសិនបើគេកំណត់ឲ្យអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ធ្វើតាមមនុស្សភាគច្រើននៅលើផែនដីនោះ ពួកទាំងនោះនឹងធ្វើឲ្យអ្នកវង្វេងចេញពីសាសនារបស់អល់ឡោះជាមិនខាន។ ជាការពិតណាស់ មាគ៌ារបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់នៅតែបន្តស្ថិតនៅភាពត្រឹមត្រូវជានិច្ច ទោះបីជាមាន(មនុស្ស)ចំនួនតិច(ជឿតាម)ក៏ដោយ។ ពិតណាស់ មនុស្សលោកភាគច្រើនពួកគេមិនដើរតាមអ្វីក្រៅពីការគិតស្មានដែលគ្មានអ្វីជាបង្អែកនោះឡើយ ដោយពួកគេគិតស្មានថាៈ ពិតណាស់ ព្រះនានាដែលពួកគេគោរពសក្ការៈនោះអាចនាំពួកគេឲ្យខិតជិតទៅកាន់អល់ឡោះជាម្ចាស់បាន ហើយពួកគេពិតជាភូតកុហកនៅក្នុងរឿងនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبِيلِهِۦۖ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ
ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទ្រង់ដឹងបំផុតចំពោះអ្នកដែលធ្វើឲ្យមនុស្សលោកវង្វេងចេញពីមាគ៌ារបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតចំពោះអ្នកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់មាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវនោះ។ គ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បាននោះឡើយនៅក្នុងរឿងនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• يجب أن يكون الهدف الأعظم للعبد اتباع الحق، ويطلبه بالطرق التي بيَّنها الله، ويعمل بذلك، ويرجو عَوْن ربه في اتباعه، ولا يتكل على نفسه وحوله وقوته.
• គោលបំណងដ៏ចម្បងជាងគេសម្រាប់ខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះនោះ គឺការដើតាមសេចក្តីពិត ហើយស្វែងរកវាតាមមធ្យោបាយទាំងឡាយដែលអល់ឡោះបានបញ្ជាក់ប្រាប់រួច និងអនុវត្តតាមមធ្យោបាយនោះ និងរំពឹងនូវជំនួយពីម្ចាស់របស់គេក្នុងការដើរតាមមធ្យោបាយនោះ ហើយមិនត្រូវពឹងផ្អែកលើខ្លួនឯង សមត្ថភាព និងភាពខ្លាំងក្លារបស់ខ្លួននោះឡើយ។
• من إنصاف القرآن للقلة المؤمنة العالمة إسناده الجهل والضلال إلى أكثر الخلق.
• ក្នុងចំណោមភាពយុត្តិធម៌នៃគម្ពីរគួរអាន គឺមានមនុស្សតិចតួចប៉ុណ្ណោះដែលមានជំនឿ និងដឹងអំពីមូលដ្ឋានរបស់វា ខណៈដែលមនុស្សភាគច្រើនមិនបានដឹង និងវង្វេងចេញពីវា។
• من سنّته تعالى في الخلق ظهور أعداء من الإنس والجنّ للأنبياء وأتباعهم؛ لأنّ الحقّ يعرف بضدّه من الباطل.
• ក្នុងចំណោមមាគ៌ារបស់អល់ឡោះចំពោះម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់នោះ គឺការបង្ហាញនូវសត្រូវជាច្រើនអំពីមនុស្សលោកនិងជិនទៅចំពោះបណ្តាព្យាការីទាំងឡាយរបស់ទ្រង់និងអ្នកដែលដើរតាមពួកគេ ពីព្រោះសេចក្តីពិត គឺគេអាចដឹងបានតាមរយៈប្រការមិនពិតដែលផ្ទុយអំពីវានោះ។
• القرآن صادق في أخباره، عادل في أحكامه،لا يُعْثَر في أخباره على ما يخالف الواقع، ولا في أحكامه على ما يخالف الحق.
• គម្ពីរគួរអានពោរពេញទៅដោយដំណឹងដែលពិត មានភាពយុត្តិធម៌នៅក្នុងក្បួនច្បាប់របស់វា ដោយដំណឹងរបស់វាគ្មានភាពផ្ទុយទៅនឹងភាពពិតជាក់ស្តែងដែលបានកើតឡើងនោះទេ ហើយក៏គ្មានក្បួនច្បាប់ណាមួយដែលផ្ទុយពីការពិត(មិនត្រឹមត្រូវ លម្អៀង អយុត្តិធម៌)នោះដែរ។
وَمَا لَكُمۡ أَلَّا تَأۡكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَقَدۡ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيۡكُمۡ إِلَّا مَا ٱضۡطُرِرۡتُمۡ إِلَيۡهِۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا لَّيُضِلُّونَ بِأَهۡوَآئِهِم بِغَيۡرِ عِلۡمٍۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُعۡتَدِينَ
តើអ្វីដែលរារាំងពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿទាំងឡាយ)មិនឲ្យទទួលទាននូវអ្វី(សត្វដែលគេសំឡេះ)ដែលគេបានរំលឹកព្រះនាមអល់ឡោះជាម្ចាស់ទៅលើវានោះ? ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះបានបញ្ជាក់ដល់ពួកអ្នកទាំងអស់គ្នារួចហើយពីប្រការដែលទ្រង់បានហាមឃាត់ចំពោះពួកអ្នកទាំងអស់គ្នា។ ដូច្នេះ ចាំបាច់លើពួកអ្នកត្រូវបោះបង់វា(ប្រការដែលគេហាមឃាត់)ចោល លើកលែងតែពួកអ្នកមានតម្រូវការចាំបាច់បំផុតចំពោះវាប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះភាពចាំបាច់ អាចធ្វើឲ្យប្រការដែលគេហាមឃាត់ក្លាយជាប្រការដែលគេអនុញ្ញាតវិញបាន។ ហើយជាការពិតណាស់ មានពួកមុស្ហរីគីនជាច្រើនបានធ្វើឲ្យអ្នកដែលដើរតាមពួកគេឃ្លាតឆ្ងាយពីប្រការពិតព្រោះតែគំនិតដ៏អាក្រក់របស់ពួកគេដោយសារតែភាពអវិជ្ជាដែលកើតចេញពីពួកគេ ខណៈដែលពួកគេអនុញ្ញាត(ឲ្យទទួលទាន)នូវប្រការដែលអល់ឡោះបានដាក់បម្រាមហាមឃាត់លើពួកគេ(មិនឲ្យទទួលទាន) ដូចជាសត្វដែលស្លាប់(ដោយមិនបានសំឡេះត្រឹមត្រូវ)ជាដើម ហើយពួកគេដាក់បម្រាមហាមឃាត់(មិនឲ្យទទួលទាន)នូវប្រការដែលអល់ឡោះបានអនុញ្ញាតដល់ពួកគេ ដូចជា អាល់ហ្ពាហ៊ីរ៉ោះ អាល់វ៉ាស៊ីឡះ និង អាល់ហាមី និងសត្វផ្សេងទៀតជាដើម។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក (ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទ្រង់ដឹងបំផុតចំពោះពួកដែលបំពានព្រំដែនរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងចំពោះពួកដែលបំពានទាំងនោះលើការដែលពួកគេបំពានព្រំដែនរបស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَذَرُواْ ظَٰهِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَبَاطِنَهُۥٓۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡسِبُونَ ٱلۡإِثۡمَ سَيُجۡزَوۡنَ بِمَا كَانُواْ يَقۡتَرِفُونَ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)បោះបង់ចោលនូវអំពើល្មើសទាំងឡាយ ទាំងលាតត្រលាងនិងលាក់កំបាំង។ ជាការពិតណាស់ ពួកដែលប្រព្រឹត្តអំពើល្មើសទាំងលាតត្រដាងនិងលាក់កំបាំងនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេចំពោះអំពើល្មើសដែលពួកគេបានសាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا تَأۡكُلُواْ مِمَّا لَمۡ يُذۡكَرِ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَإِنَّهُۥ لَفِسۡقٞۗ وَإِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰٓ أَوۡلِيَآئِهِمۡ لِيُجَٰدِلُوكُمۡۖ وَإِنۡ أَطَعۡتُمُوهُمۡ إِنَّكُمۡ لَمُشۡرِكُونَ
ហើយចូរពួកអ្នក(ឱជនមូស្លីមទាំងឡាយ)កុំបរិភោគឲ្យសោះនូវអ្វី(សត្វ)ដែលគេមិនបានរំលឹកព្រះនាមរបស់អល់ឡោះទៅលើវា(នៅពេលសំឡេះ) ទោះបីសត្វនោះត្រូវបានគេរំលឹកឈ្មោះអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះ ឬក៏មិនរំលឹកឈ្មោះអ្នកផ្សេងក៏ដោយ។ ពិតណាស់ ការបរិភោគវា(សត្វដែលគេមិនបានរំលឹកឈ្មោះអល់ឡោះនៅពេលសំឡេះ)នោះ គឺនឹងធ្វើឲ្យគេឃ្លាតចេញពីការគោរពប្រតិបត្តិអល់ឡោះទៅកាន់ការប្រព្រឹត្តល្មើសចំពោះទ្រង់។ ហើយជាការពិតណាស់ ស្ហៃតនពួកវាកំពុងតែពង្វក់អូសទាញអ្នកគាំពាររបស់ពួកវាតាមរយៈការបង្កើតនូវក្តីមន្ទិលសង្ស័យផ្សេងៗនៅក្នុងបញ្ហានៃការទទួលទានសត្វដែលស្លាប់នេះដើម្បីឲ្យពួកគេ(អ្នកគាំពារស្ហៃតន)ជជែកដេញដោលជាមួយនឹងពួកអ្នក។ ហើយប្រសិនបើពួកអ្នក(ឱជនមូស្លីមទាំងឡាយ)ធ្វើតាមពួកវា(ស្ហៃតន)ចំពោះអ្វីដែលពួកវាបានបង្កើតឡើងនៃក្តីមន្ទិលសង្ស័យផ្សេងៗ(ដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យទទួលសត្វស្លាប់ដែលមិនបានសំឡេះត្រឹមត្រូវ)នោះ ទាំងពួកអ្នកនិងពួកវា គឺស្មើគ្នាចំពោះការធ្វើស្ហ៊ីរិក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَوَمَن كَانَ مَيۡتٗا فَأَحۡيَيۡنَٰهُ وَجَعَلۡنَا لَهُۥ نُورٗا يَمۡشِي بِهِۦ فِي ٱلنَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُۥ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ لَيۡسَ بِخَارِجٖ مِّنۡهَاۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلۡكَٰفِرِينَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
តើអ្នកដែលមុននឹងទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញពីអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះ គឺគេស្ថិតក្នុងភាពជាមនុស្សស្លាប់ (ព្រោះរូបគេកំពុងស្ថិតនៅក្នុងភាពគ្មានជំនឿ អវិជ្ជា និងប្រព្រឹត្តល្មើសចំពោះអល់ឡោះ) ហើយក្រោយមក យើងបានធ្វើឲ្យគេរស់ឡើងវិញតាមរយៈការចង្អុលបង្ហាញរូបគេទៅកាន់សេចក្តីជំនឿ ចំណេះដឹង និងការគោរពប្រតិបត្តិចំពោះអល់ឡោះនោះ មានភាពស្មើគ្នាជាមួយនឹងអ្នកដែលស្ថិតនៅក្នុងភាពងងឹតនៃភាពគ្មានជំនឿ អវិជ្ជា និងប្រព្រឹត្តល្មើសចំពោះអល់ឡោះដែលពួកគេមិនមានលទ្ធភាពចាកចេញពីប្រការទាំងអស់នេះបាននោះដែរឬទេ? ដូចដែលគេបានលម្អសម្រាប់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះនូវអ្វីដែលពួកគេកំពុងតែស្ថិតនៅលើវា ដូចជាប្រការស្ហ៊ីរិក ការទទួលទានសត្វស្លាប់ និងការជជែកដេញដោលគ្នាលើប្រការដែលមិនពិតនោះដែរ គេក៏នឹងលម្អរផងដែរចំពោះពួកប្រឆាំងនូវអ្វីដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តនៃអំពើល្មើសទាំងនោះ ដើម្បីទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេនៅថ្ងៃបរលោកនូវទណ្ឌកម្មដ៏ឈឺចាប់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا فِي كُلِّ قَرۡيَةٍ أَكَٰبِرَ مُجۡرِمِيهَا لِيَمۡكُرُواْ فِيهَاۖ وَمَا يَمۡكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمۡ وَمَا يَشۡعُرُونَ
ហើយដូចអ្វីដែលបានកើតឡើងចំពោះពួកមេដឹកនាំនៃពួកមុស្ហរីគីនម៉ាក្កះអំពីការរារាំងអ្នកដទៃពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដូច្នោះដែរ យើងបានបង្កើតឲ្យមាននៅគ្រប់តំបន់ទាំងអស់នូវមេដឹកនាំ និងពួកមេកន្ទ្រាញនានាដែលពួកទាំងនោះបានប្រើល្បិចកលអាក្រក់ដើម្បីអូសទាញមនុស្សលោកទៅកាន់មាគ៌ារបស់ស្ហៃតន និងធ្វើការប្រយុទ្ធនឹងបណ្តាអ្នកនាំសារនិងអ្នកដែលដើរតាមពួកគាត់ដូចគ្នាដែរ។ តែការពិតជាក់ស្តែង ឧបាយកលនានាដែលពួកគេបានរៀបចំនោះ គឺវិលត្រឡប់ទៅរកពួកគេវិញប៉ុណ្ណោះ ក៏ប៉ុន្តែពួកគេមិនបានដឹងដូច្នោះនោះឡើយ ដោយសារតែភាពអវិជ្ជា និងការដើរតាមទំនើងរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا جَآءَتۡهُمۡ ءَايَةٞ قَالُواْ لَن نُّؤۡمِنَ حَتَّىٰ نُؤۡتَىٰ مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ رُسُلُ ٱللَّهِۘ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ حَيۡثُ يَجۡعَلُ رِسَالَتَهُۥۗ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواْ صَغَارٌ عِندَ ٱللَّهِ وَعَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا كَانُواْ يَمۡكُرُونَ
ហើយនៅពេលដែលភស្តុតាងណាមួយក្នុងចំណោមបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះទៅលើព្យាការីរបស់ទ្រង់បានមកដល់ពួកមេដឹកនាំនៃពួកគ្មានជំនឿទាំងនោះ ពួកគេបាននិយាយថាៈ ពួកយើងនឹងមិនមានជំនឿជាដាច់ខាត លុះត្រាតែអល់ឡោះទ្រង់ប្រទានឲ្យពួកយើងដូចអ្វីដែលទ្រង់បានប្រទានទៅឲ្យបណ្តាព្យាការីៗទាំងឡាយនៃភាពជាព្យាការីនិងសាររបស់ទ្រង់។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានតបទៅកាន់ពួកគេវិញថាៈ ជាការពិតណាស់ ទ្រង់ដឹងបំផុតចំពោះជនណាដែលសាកសមនឹងទទួលសាររបស់ទ្រង់ និងអនុវត្តតាមអ្វីដែលមាននៅក្នុងវា។ ដូច្នេះ អល់ឡោះទ្រង់ជ្រើសរើសរូបគេសម្រាប់ទទួលតំណែងជាព្យាការី និងទទួលនូវសាររបស់ទ្រង់។ ពួកជនដែលក្រអឺតក្រទមទាំងនោះនឹងទទួលនូវភាពអាម៉ាសនិងភាពថោកទាបបំផុតព្រោះតែភាពអំណួតក្អេងក្អាងរបស់ពួកគេអំពីការពិត ហើយនិង(ទទួល)ទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដោយសារតែកលល្បិចរបស់ពួកគេដែលពួកគេបានរៀបចំ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الأصل في الأشياء والأطعمة الإباحة، وأنه إذا لم يرد الشرع بتحريم شيء منها فإنه باق على الإباحة.
• ធាតុដើមនៃអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង និងចំណីអាហារទាំងឡាយ គឺត្រូវបានគេអនុញ្ញាត(ឲ្យបរិភោគ)។ ប្រសិនបើគ្មានភស្តុតាងណាមួយពីច្បាប់ឥស្លាមដែលបញ្ជាក់ថាវាត្រូវបានគេហាមឃាត់ទេនោះ របស់នោះឬក៏ចំណីអាហារនោះនៅតែត្រូវបានគេអនុញ្ញាត(ហាឡាល់)។
• كل من تكلم في الدين بما لا يعلمه، أو دعا الناس إلى شيء لا يعلم أنه حق أو باطل، فهو معتدٍ ظالم لنفسه وللناس، وكذلك كل من أفتى وليس هو بكفء للإفتاء.
• រាល់បុគ្គលដែលនិយាយពីរឿងសាសនានូវអ្វីដែលពួកគេមិនដឹង ឬក៏អំពាវនាវមនុស្សទៅកាន់អ្វីមួយដែលពួកគេមិនដឹងថា តើវាជាការពិត ឬមិនពិតទេនោះ ជាការពិតណាស់ រូបគេគឺជាជនដែលបំពានលើខ្លួនឯងនិងបំពានលើមនុស្សលោកទូទៅ។ ដូចគ្នាដែរ ចំពោះជនដែលកាត់សេចក្តីនូវអ្វីមួយដែលពួកគេមិនមានសមត្ថភាពកាត់សេចក្តី។
فَمَن يُرِدِ ٱللَّهُ أَن يَهۡدِيَهُۥ يَشۡرَحۡ صَدۡرَهُۥ لِلۡإِسۡلَٰمِۖ وَمَن يُرِدۡ أَن يُضِلَّهُۥ يَجۡعَلۡ صَدۡرَهُۥ ضَيِّقًا حَرَجٗا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي ٱلسَّمَآءِۚ كَذَٰلِكَ يَجۡعَلُ ٱللَّهُ ٱلرِّجۡسَ عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ
ដូច្នេះជនណាហើយដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានចេតនាបង្ហាញរូបគេទៅកាន់មាគ៌ានៃការចង្អុលបង្ហាញនោះ ទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យទ្រូង(ដួងចិត្ត)របស់គេមានភាពទូលាយ និងរៀបចំរូបគេឲ្យទទួលយកសាសនាឥស្លាម។ រីឯជនណាហើយដែលទ្រង់មានចេតនាឲ្យរូបគេវង្វេង និងមិនផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញដល់រូបគេទេនោះ ទ្រង់នឹងធ្វើឲ្យដើមទ្រូង(ដួងចិត្ត)របស់គេមានភាពចង្អៀតចង្អល់ពីការទទួលយកសេចក្តីពិត ដោយទ្រង់រារាំងមិនឲ្យសេចក្តីពិតនោះជ្រាបចូលដល់ដួងចិត្តរបស់គេឡើយ ប្រៀបដូចជាការដែលរូបគេត្រូវបានរារាំងមិនឲ្យឡើងទៅលើមេឃបាន ខណៈដែលរូបគេមិនមានលទ្ធភាពក្នុងការឡើងដោយខ្លួនឯងដូច្នោះដែរ។ ដូចដែលអល់ឡោះបានធ្វើឲ្យស្ថានភាពរបស់ពួកដែលវង្វេងមានចិត្តចង្អៀតបែបនេះដែរ ទ្រង់នឹងដាក់ទណ្ឌកម្មចំពោះពួកដែលគ្មានជំនឿចំពោះទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهَٰذَا صِرَٰطُ رَبِّكَ مُسۡتَقِيمٗاۗ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَذَّكَّرُونَ
ហើយសាសនា(ឥស្លាម)ដែលយើងបានដាក់វាជាច្បាប់បញ្ញត្តិសម្រាប់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នេះហើយ គឺជាមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដ៏ត្រឹមត្រូវដោយគ្មានភាពវៀចវេរនៅក្នុងវានោះឡើយ។ ពិតណាស់ យើងបានបញ្ជាក់នូវបណ្តាភស្តុតាងជាច្រើនសម្រាប់ជនដែលចេះគិតពិចារណា និងស្វែងយល់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ قَدِ ٱسۡتَكۡثَرۡتُم مِّنَ ٱلۡإِنسِۖ وَقَالَ أَوۡلِيَآؤُهُم مِّنَ ٱلۡإِنسِ رَبَّنَا ٱسۡتَمۡتَعَ بَعۡضُنَا بِبَعۡضٖ وَبَلَغۡنَآ أَجَلَنَا ٱلَّذِيٓ أَجَّلۡتَ لَنَاۚ قَالَ ٱلنَّارُ مَثۡوَىٰكُمۡ خَٰلِدِينَ فِيهَآ إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٞ
ចូរអ្នកចងចាំ(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) នៅថ្ងៃដែលអល់ឡោះនឹងប្រមូលផ្តុំមនុស្សលោក និងពពួកជិន ក្រោយមក ទ្រង់មានបន្ទូលថាៈ ឱក្រុមជិនទាំងឡាយ! ជាការពិតណាស់ ពួកឯងបានធ្វើឱ្យមនុស្សលោកជាច្រើនវងេ្វង ព្រមទាំងបានរារាំងពួកគេពីមាគ៌ារបស់អល់ឡោះថែមទៀត។ ហើយអ្នកដែលដើរតាមពួកគេក្នុងចំណោមមនុស្សលោកបានឆ្លើយតបនឹងម្ចាស់របស់ពួកគេថាៈ ឱម្ចាស់របស់ពួកយើង! ពួកយើងម្នាក់ៗសុទ្ធតែបានទទួលផលប្រយោជន៍ពីមិត្តភក្តិរបស់ពួកយើង។ ពួកជិនបានទទួលផលប្រយោជន៍ពីការគោរពប្រតិបត្តិរបស់មនុស្សចំពោះពួកវា រីឯមនុស្សលោកវិញ ពួកគេទទួលផលប្រយោជន៍តាមរយៈការត្រេកត្រអាលនៃកិលេសតណ្ហារបស់ពួកគេ។ ហើយ(ឥឡូវនេះ)ពួកយើងបានដល់ពេលវេលាដែលទ្រង់បានកំណត់ចំពោះពួកយើងហើយ ព្រោះពេលនេះ គឺជាថ្ងៃបរលោក។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានមានបន្ទូលថាៈ ឋានរក គឺជាទីស្នាក់អាស្រ័យរបស់ពួកអ្នកដោយពួកអ្នកត្រូវស្ថិតនៅក្នុងវាជាអមតៈ លើកលែងតែរយៈពេលមួយដែលអល់ឡោះមានចេតនា ដែលនៅចន្លោះរវាងការពង្រស់ពួកគេពីផ្នូររបស់ពួកគេវិញ រហូតដល់ពេលវេលាដែលត្រឡប់ពួកគេទៅកាន់នរកជើហាន់ណាំ។ នេះហើយជារយៈពេលពួកគេមិនស្ថិតនៅជាអមតៈក្នុងឋាននរកនោះ។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) គឺជាម្ចាស់ដែលមហាគតិបណ្ឌិតបំផុតនៅក្នុងការកំណត់របស់ទ្រង់ និងការចាត់ចែងរបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតចំពោះខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងថាតើជនណាដែលសាកសមនឹងទទួលនូវទណ្ឌកម្ម។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ نُوَلِّي بَعۡضَ ٱلظَّٰلِمِينَ بَعۡضَۢا بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
ហើយដូចដែលយើងបានធ្វើឲ្យពួកជិនក្លាយជាអ្នកដឹកនាំ ហើយយើងបានឲ្យពួកវាគ្រប់គ្រងទៅលើមនុស្សមួយចំនួនដើម្បីធ្វើឲ្យពួកគេវង្វេងនោះដែរ យើងនឹងបង្កើតសម្រាប់ពួកដែលបំពានគ្រប់រូបនូវមេដឹកនាំដែលជាពួកបំពានដូចគ្នាដែលជម្រុញរូបគេឲ្យធ្វើប្រការអាក្រក់និងរារាំងរូបគេពីប្រការល្អ ជាការតបស្នងទៅលើអំពើល្មើសដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រព្រឹត្ត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ أَلَمۡ يَأۡتِكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي وَيُنذِرُونَكُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَاۚ قَالُواْ شَهِدۡنَا عَلَىٰٓ أَنفُسِنَاۖ وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَشَهِدُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰفِرِينَ
ហើយយើង(អល់ឡោះ)នឹងមានបន្ទូលទៅកាន់ពួកគេនៅថ្ងៃបរលោកថាៈ ឱបណ្តាក្រុមមនុស្សលោក និងជិនទាំងឡាយ! តើបណ្តាអ្នកនាំសារដែលមកពីពូជពង្សពួកអ្នក(គឺពូជមនុស្ស)មិនបានមកដល់ពួកអ្នក ហើយសូត្រនូវអ្វីដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះទៅកាន់ពួកគេ ព្រមទាំងព្រមានបន្លាចពួកអ្នកពីការជួបជុំគ្នានៅថ្ងៃរបស់ពួកអ្នក ពោលគឺថ្ងៃបរលោកនេះទេឬ? ពួកគេបានឆ្លើយតបថាៈ ពិតមែនហើយ ពួកគេ(បណ្តាអ្នកនាំសារ)ពិតជាបានមកដល់ពួកយើងមែន។ នៅក្នុងថ្ងៃនេះ ពួកយើងសូមទទួលស្គាល់ចំពោះខ្លួនពួកយើងផ្ទាល់ថា ពិតណាស់ បណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ គឺពិតជាបានផ្សព្វផ្សាយមកដល់ពួកយើងមែន ហើយពួកយើងក៏ទទួលស្គាល់ដែរពីការជួបជុំគ្នានៅក្នុងថ្ងៃនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ពួកយើងធ្លាប់បានបដិសេធនឹងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ និងបដិសេធ(មិនព្រមជឿ)ពីការជួបជុំគ្នានៅក្នុងថ្ងៃនេះ។ ហើយឆាកជីវិតលោកិយបានបោកប្រាស់ពួកគេដោយសារតែអ្វីដែលមាននៅក្នុងវា(លោកិយ)នៃការតុបតែងលម្អ ភាពឆើតឆាយនៃលោកិយ និងការសើយសុខដែលមិនស្ថិតស្ថេរនេះ។ ហើយពួកគេបានទទួលស្គាល់ចំពោះខ្លួនពួកគេថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ ពួកគេគឺជាពួកដែលធ្លាប់បានប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់ និងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ពិតមែនកាលនៅក្នុងលោកិយ។ ក៏ប៉ុន្តែ ការទទួលស្គាល់ និងការមានជំនឿរបស់ពួកគេ(នៅក្នុងថ្ងៃបរលោកនេះ) គឺគ្មានប្រយោជន៍អ្វីដល់ពួកគេឡើយ ព្រោះវាហួសពេលទៅហើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• سُنَّة الله في الضلال والهداية أنهما من عنده تعالى، أي بخلقه وإيجاده، وهما من فعل العبد باختياره بعد مشيئة الله.
• មាគ៌ារបស់អល់ឡោះក្នុងកាធ្វើឲ្យវង្វេង និងផ្តល់ការចង្អុលបង្ហាញដល់នរណាម្នាក់ ដោយវាទាំងពី (ការវង្វេង និងការចង្អុលបង្ហាញ)គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់ ពោលគឺតាមរយៈការបង្កើតវា និងធ្វើឲ្យវាមានវត្តមាន ហើយវាទាំងពីរ គឺជាអំពើរបស់មនុស្សលោកផ្ទាល់តាមរយៈការជ្រើសរើសរបស់ពួកគេដោយខ្លួនឯងផ្ទាល់បន្ទាប់ពីចេតនារបស់អល់ឡោះ។
ذَٰلِكَ أَن لَّمۡ يَكُن رَّبُّكَ مُهۡلِكَ ٱلۡقُرَىٰ بِظُلۡمٖ وَأَهۡلُهَا غَٰفِلُونَ
ហេតុផលនៃការបញ្ជូនបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយទៅកាន់មនុស្សលោកនិងជិននោះ គឺ ដើម្បីកុំឲ្យនរណាម្នាក់(ក្នុងចំណោមពួកគេ)ត្រូវបានគេដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើអ្វីដែលពួកគេបានសាង ខណៈដែលគ្មានអ្នកនាំសារណាម្នាក់ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ពួកគេ(ដើម្បីណែនាំពួកគេ) និងការអំពាវនាវមិនបានទៅដល់រូបគេនោះ ពីព្រោះយើង(អល់ឡោះ)មិនដាក់ទណ្ឌកម្មលើប្រជាជាតិណាមួយនោះឡើយ លើកលែងតែក្រោយពីយើងបានបញ្ជូនបណ្តាអ្នកនាំសារទៅកាន់ពួកគេហើយប៉ុណ្ណោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلِكُلّٖ دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُواْۚ وَمَا رَبُّكَ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ
ហើយសម្រាប់ពួកគេម្នាក់ៗមានឋានៈរៀងៗខ្លួនអាស្រ័យទៅតាមទង្វើរបស់ពួកគេ។ ដូចនេះ មិនស្មើគ្នានោះទេរវាងអ្នកដែលសាងទង្វើអាក្រក់ច្រើននិងអ្នកដែលសាងទង្វើអាក្រក់តិចតួចនោះ ហើយអ្នកដែលតាមគេនិងអ្នកដែលត្រូវបានគេដើរតាមក៏មិនស្មើគ្នានោះដែរ។ ក៏ដូចគ្នាដែរ ផលបុណ្យនៃអ្នកដែលសាងទង្វើកុសលម្នាក់ៗក៏មិនស្មើគ្នានោះដែរ។ ហើយម្ចាស់របស់អ្នកទ្រង់មិនធ្វេសប្រហែសនូវទង្វើដែលពួកគេធ្លាប់បានប្រព្រឹត្តនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់ឃើញទាំងអស់នូវអ្វីដែលពួកគេប្រព្រឹត្ត ដោយគ្មានអ្វីមួយអាចលាក់បាំងពីទ្រង់បានឡើយ ហើយអល់ឡោះនឹងតបស្នងដល់ពួកគេនូវទង្វើដែលពួកគេបានសាង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَرَبُّكَ ٱلۡغَنِيُّ ذُو ٱلرَّحۡمَةِۚ إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ وَيَسۡتَخۡلِفۡ مِنۢ بَعۡدِكُم مَّا يَشَآءُ كَمَآ أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوۡمٍ ءَاخَرِينَ
ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទ្រង់មហាមានលើសលប់ចំពោះខ្ញុំបម្រើរបសស់ទ្រង់។ ដូចនេះ ទ្រង់មិនត្រូវការខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់នោះទេ ហើយទ្រង់ក៏មិនត្រូវការការគោរពសក្ការៈរបស់ពួកគេនោះដែរ ហើយការប្រឆាំង(មិនព្រមជឿ)របស់ពួកគេនោះ គឺគ្មានផលប៉ះពាល់អ្វីមួយដល់ទ្រង់នោះឡើយ។ ហើយជាមួយនឹងការដែលទ្រង់មហាមានលើសលប់មិនត្រូវការពួកគេនោះ ទ្រង់ថែមទាំងមានក្តីមេត្តាករុណាចំពោះពួកគេថែមទៀត។ ប្រសិនបើទ្រង់មានចេតនាបំផ្លាញពួកអ្នក(ឱខ្ញុំបម្រើអល់ឡោះដែលជាអ្នកប្រឆាំងទាំងឡាយ)នោះ ទ្រង់នឹងបំផ្លាញពួកអ្នកផ្តាច់ពូជដោយទណ្ឌកម្មមកពីទ្រង់ជាមិនខាន ហើយទ្រង់នឹងបង្កើតឲ្យមានក្រោយពីទ្រង់បានបំផ្លាញពួកអ្នកហើយនោះនូវអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះទ្រង់ និងគោរពប្រតិបត្តិទ្រង់ ចំពោះជនណាដែលទ្រង់មានចេតនា ដូចដែលគេបានបង្កើតពួកអ្នកចេញពីពូជអម្បូរផ្សេងៗគ្នានៃពួកអ្នកជំនាន់មុនៗពួកអ្នកនោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَأٓتٖۖ وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ
ពិតប្រាកដណាស់ អ្វីដែលគេបានសន្យាចំពោះពួកអ្នក(ឱពួកគ្មានជំនឿទាំងឡាយ) ដូចជាការពង្រស់ឲ្យរស់ឡើងវិញបន្ទាប់ពីស្លាប់ ការជំនុំជម្រះ និងទណ្ឌកម្មនោះ គឺពិតជានឹងមកដល់យ៉ាងពិតប្រាកដដោយចៀសមិនផុតដោយពួកអ្នកមិនអាចរត់គេចពីម្ចាស់របស់ពួកអ្នកបាននោះឡើយ(នៅថ្ងៃនោះ)។ ពិតណាស់ ទ្រង់ជាអ្នកចាប់សក់ក្បាលរបស់ពួកអ្នក និងជាអ្នកដាក់ទណ្ឌកម្មពួកអ្នកដោយទណ្ឌកម្ម(ដ៏សែនខ្លោចផ្សា)របស់ទ្រង់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ يَٰقَوۡمِ ٱعۡمَلُواْ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمۡ إِنِّي عَامِلٞۖ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ឱក្រុមរបស់ខ្ញុំ! ចូរពួកអ្នកប្រកាន់ខ្ជាប់នូវមាគ៌ារបស់ពួកអ្នក និងអ្វីដែលពួកអ្នកកំពុងស្ថិតនៅលើវានៃការប្រឆាំងនិងភាពវង្វេងចុះ។ ជាការពិតណាស់ ខ្ញុំបានលើកហេតុផលនិងផ្តល់ភស្តុតាងជាច្រើនដល់ពួកអ្នកតាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយ(សារ)មួយយ៉ាងច្បាស់លាស់។ ដូចនេះ ខ្ញុំមិនខ្វាយខ្វល់ចំពោះការប្រឆាំងនិងការវង្វេងរបស់ពួកអ្នកនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ខ្ញុំក៏នឹងប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងប្រការត្រឹមត្រូវដែលខ្ញុំកំពុងតែស្ថិតនៅលើវានេះដែរ។ ហើយពួកអ្នកគង់តែនឹងដឹងថា តើនរណាដែលជាអ្នកទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងលោកិយ និងទទួលមត៌កនៃផែនដីនេះ ហើយតើនរណាដែលនឹងទទួលបាននូវលំនៅឋាននៅថ្ងៃបរលោកនោះ។ ពិតណាស់ ពួកមុស្ហរីគីនមិនទទួលបានជោគជ័យនោះទេ មិនថានៅក្នុងលោកិយ ឬថ្ងៃបរលោក។ ផ្ទុយទៅវិញ លទ្ធផលចុងក្រោយរបស់ពួកគេ គឺមានតែការខាតបង់ប៉ុណ្ណោះ ប្រសិនបើពួកគេនៅតែត្រេកត្រអាលនឹងអ្វីដែលពួកគេកំពុងតែមាននៅក្នុងលោកិយ(នាពេលបច្ចុប្បន្ន)នេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُواْ لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ ٱلۡحَرۡثِ وَٱلۡأَنۡعَٰمِ نَصِيبٗا فَقَالُواْ هَٰذَا لِلَّهِ بِزَعۡمِهِمۡ وَهَٰذَا لِشُرَكَآئِنَاۖ فَمَا كَانَ لِشُرَكَآئِهِمۡ فَلَا يَصِلُ إِلَى ٱللَّهِۖ وَمَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَىٰ شُرَكَآئِهِمۡۗ سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
ហើយពួកមុស្ហរីគីនបានបង្កើតរឿងថ្មីចំពោះអល់ឡោះដោយពួកគេបានរំលែកមួយចំណែកសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់អំពីអ្វីដែលទ្រង់បានបង្កើតនៃផល្លានុផល(ដែលបានមកពីការដាំដុះ) និងសត្វពាហនៈ ដោយពួកគេអះអាងថា មួយចំណែកនេះ គឺសម្រាប់អល់ឡោះ ហើយមួយចំណែកផ្សេងទៀត គឺសម្រាប់រូបបដិមានិងព្រះនានារបស់ពួកគេ។ ជាការពិតណាស់ អ្វីដែលពួកគេរៀបចំសម្រាប់ព្រះនានារបស់ពួកគេនោះ គឺមិនបានទៅដល់អ្នកដែលអល់ឡោះទ្រង់បានកំណត់ច្បាប់ឲ្យផ្តល់ការបរិច្ចាគទៅកាន់ពួកគេ ដូចជាអ្នកក្រខ្សត់ និងអ្នកក្រីក្រនោះទេ តែអ្វីដែលពួកគេ(ពួកមុស្ហរីគីន)បានរៀបចំវាសម្រាប់អល់ឡោះនោះ គឺនឹងទៅដល់ព្រះនានារបស់ពួកគេដែលជារូបបដិមា ដោយពួកគេចាត់ចែងវានៅក្នុងកិច្ចការរបស់ពួកគេ។ អ្វីដែលពួកគេបានកំណត់ និងបែងចែកនេះ គឺអាក្រក់ជាទីបំផុត។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذَٰلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٖ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ قَتۡلَ أَوۡلَٰدِهِمۡ شُرَكَآؤُهُمۡ لِيُرۡدُوهُمۡ وَلِيَلۡبِسُواْ عَلَيۡهِمۡ دِينَهُمۡۖ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا فَعَلُوهُۖ فَذَرۡهُمۡ وَمَا يَفۡتَرُونَ
ហើយដូចដែលស្ហៃតនបានតុបតែងលម្អដល់ពួកមុស្ហរីគីនចំពោះការកំណត់ដ៏អយុត្តិធម៌នេះដែរ ព្រះនានារបស់ពួកមុស្ហរីគីនដែលជាពួកស្ហៃតនទាំងនោះ ក៏បានលម្អដល់ពួកមុស្ហរីគីនយ៉ាងច្រើងផងដែរដោយឲ្យពួកគេ(ពួកមុស្ហរីគីន)សម្លាប់កូនៗរបស់ពួកគេដោយសារតែខ្លាចភាពក្រីក្រ ដើម្បីពួកវា(ស្ហៃតន)បំផ្លាញពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះដោយធ្វើឲ្យពួកគេធ្លាក់ចូលទៅក្នុងបទឧក្រិដ្ឋនៃការសម្លាប់ជីវិតដែលត្រូវបានអល់ឡោះហាមឃាត់ និងដើម្បីពួកវា(ស្ហៃតន)បំភ័ន្តពួកគេនូវសាសនារបស់ពួកគេ ដោយពួកគេមិនដឹងទេថា តើអ្វីដែលច្បាប់បង្គាប់ប្រើ និងអ្វីដែលមិនមែនជាច្បាប់បង្គាប់ប្រើ។ ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនាមិនឲ្យពួកគេធ្វើដូច្នោះនោះ ពួកគេនឹងមិនធ្វើដូច្នោះឡើយ ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់មានចេតនាយ៉ាងដូច្នោះដោយសារមានហេតុផលច្បាស់លាស់។ ដូច្នេះ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)បណ្តោយពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះនិងអ្វីដែលពួកគេបានប្រឌិតទៅលើអល់ឡោះដោយការកុហកបោកប្រាស់នោះចុះ។ ជាការពិតណាស់ រឿងនោះមិនបានផ្តល់ផលប៉ះពាល់ណាមួយមកលើអ្នកនោះទេ ហើយចូរអ្នកប្រគល់កិច្ចការរបស់ពួកគេឲ្យអល់ឡោះជាម្ចាស់ចុះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تفاوت مراتب الخلق في أعمال المعاصي والطاعات يوجب تفاوت مراتبهم في درجات العقاب والثواب.
• ភាពខុសគ្នាខ្លាំងរវាងលំដាប់នៃការប្រព្រឹត្តល្មើសនិងការគោរពប្រតិបត្តិ ក៏ចាំបាច់ត្រូវតែមានភាពខុសគ្នាខ្លាំងដូចគ្នាចំពោះលំដាប់នៃទណ្ឌកម្ម និងផលបុណ្យ។
• اتباع الشيطان موجب لانحراف الفطرة حتى تصل لاستحسان القبيح مثل قتل الأولاد ومساواة أصنامهم بالله سبحانه وتعالى.
• ការដើរតាមស្ហៃតន គឺចាំបាច់ត្រូវតែវង្វេងចេញពីលក្ខណៈធម្មជាតិដែលអល់ឡោះបានបង្កើត រហូតដល់មើលឃើញប្រការអាក្រក់ថាជាប្រការល្អ ដូចជា ការសម្លាប់កូនៗ និងការផ្តល់ភាពស្មើគ្នារវាងរូបបដិមារបស់ពួកគេជាមួយនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់។
وَقَالُواْ هَٰذِهِۦٓ أَنۡعَٰمٞ وَحَرۡثٌ حِجۡرٞ لَّا يَطۡعَمُهَآ إِلَّا مَن نَّشَآءُ بِزَعۡمِهِمۡ وَأَنۡعَٰمٌ حُرِّمَتۡ ظُهُورُهَا وَأَنۡعَٰمٞ لَّا يَذۡكُرُونَ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَا ٱفۡتِرَآءً عَلَيۡهِۚ سَيَجۡزِيهِم بِمَا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
ពួកមុស្ហរីគីនបាននិយាយថាៈ សត្វពាហនៈ និងផល្លានុផលទាំងនេះ គឺត្រូវបានហាមឃាត់មិនអនុញ្ញាតឲ្យបរិភោគនោះឡើយ លើកលែងតែជនណាដែលពួកគេចង់(ឲ្យបរិភោគ)ប៉ុណ្ណោះ ដូចជាអ្នកដែលធ្វើការបម្រើរូបបដិមាជាដើម ដោយការអះអាងនិងការប្រឌិតរបស់ពួកគេ ។ ហើយចំពោះសត្វពាហនៈទាំងនោះដែរ ខ្នងរបស់វា គឺត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យជិះនិងដឹកជញ្ជូនឥវ៉ាន់នោះទេ ដែលសត្វទាំងនោះមានដូចជា អាល់ហ្ពាហ៊ីរ៉ោះ អាស្សាអ៊ីហ្ពះ និង អាល់ហាមី។ ហើយសត្វពាហនៈទាំងនេះផងដែរ ពួកគេមិនរំលឹកព្រះនាមអល់ឡោះនៅពេលសំឡេះនោះទេ។ តាមពិត គឺពួកគេសំឡេះដោយរំលឹកឈ្មោះបដិមានានារបស់ពួកគេទៅវិញ។ ការធ្វើដូច្នេះរបស់ពួកគេ គឺជាការភូតកុហកមូលបង្កាច់ទៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់ដែលថា អ្វីដែលពួកគេធ្វើទាំងអស់នោះ គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់(អល់ឡោះទ្រង់បង្គាប់ប្រើពួកគេយ៉ាងដូច្នេះ)។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នឹងតបស្នងចំពោះពួកគេនូវទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់ដោយសារតែអ្វីដែលពួកគេប្រឌិតមូលបង្កាច់ទៅលើទ្រង់នោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ مَا فِي بُطُونِ هَٰذِهِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ خَالِصَةٞ لِّذُكُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِنَاۖ وَإِن يَكُن مَّيۡتَةٗ فَهُمۡ فِيهِ شُرَكَآءُۚ سَيَجۡزِيهِمۡ وَصۡفَهُمۡۚ إِنَّهُۥ حَكِيمٌ عَلِيمٞ
ហើយពួកគេបាននិយាយទៀតថាៈ គភ៌ដែលមានក្នុងពោះសត្វពាហនៈទាំងនេះ ប្រសិនបើវាកើតមកហើយនៅរស់នោះ គឺវាត្រូវបានអនុញ្ញាត(ឲ្យបរិភោគ)សម្រាប់តែបុរសៗរបស់ពួកយើងប៉ុណ្ណោះ ហើយវាត្រូវបានហាមឃាត់(មិនឲ្យបរិភោគនោះទេ)ចំពោះស្ត្រីៗរបស់ពួកយើង។ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើសត្វនោះកើតមកហើយស្លាប់នោះ ទាំងបុរសទាំងស្ត្រី គឺមានចំណែកដូចគ្នា(អាចបរិភោគបានដូចគ្នា)។ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេយ៉ាងសក្តិសមបំផុតចំពោះពាក្យសម្តីដែលពួកគេបាននិយាយនេះ។ ជាការពិតណាស់ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់ដ៏មហាគតិបណ្ឌិតនៅក្នុងការរដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់ និងការគ្រប់គ្រងចំពោះកិច្ចការនៃម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់(ដែលទ្រង់បានបង្កើត) ហើយទ្រង់មហាដឹងបំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ قَتَلُوٓاْ أَوۡلَٰدَهُمۡ سَفَهَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَحَرَّمُواْ مَا رَزَقَهُمُ ٱللَّهُ ٱفۡتِرَآءً عَلَى ٱللَّهِۚ قَدۡ ضَلُّواْ وَمَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ
ពិតប្រាដកណាស់ ពួកដែលបានសម្លាប់កូនៗរបស់ពួកគេដោយសារតែភាពល្ងង់ខ្លៅ និងភាពអវិជ្ជារបស់ពួកគេ គឺពិតជាវិនាសអន្តរាយ។ ហើយពួកគេបានហាមឃាត់ខ្លួនឯងនូវសត្វពាហនៈដែលអល់ឡោះបានប្រទានជាលាភសក្ការៈដល់ពួកគេ ដោយពួកគេចោទប្រកាន់ដោយកុហកបោកប្រាស់(មូលបង្កាច់)ទៅលើអល់ឡោះថា ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលហាមឃាត់(ពួកគេមិនឲ្យទទួលទាន)។ ជាការពិតណាស់ ពួកគេបានឃ្លាតឆ្ងាយពីមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវ ហើយពួកគេក៏មិនមែនជាពួកដែលទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَ جَنَّٰتٖ مَّعۡرُوشَٰتٖ وَغَيۡرَ مَعۡرُوشَٰتٖ وَٱلنَّخۡلَ وَٱلزَّرۡعَ مُخۡتَلِفًا أُكُلُهُۥ وَٱلزَّيۡتُونَ وَٱلرُّمَّانَ مُتَشَٰبِهٗا وَغَيۡرَ مُتَشَٰبِهٖۚ كُلُواْ مِن ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثۡمَرَ وَءَاتُواْ حَقَّهُۥ يَوۡمَ حَصَادِهِۦۖ وَلَا تُسۡرِفُوٓاْۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតនូវចម្ការច្បារដំណាំជាច្រើនដែលលាតសន្ធឹងនៅលើផែនដីដោយ(ដំណាំខ្លះ)មិនឡើងទ្រើង ហើយមានដំណាំខ្លះទៀតដុះឡើងទ្រើង។ ហើយទ្រង់បានបង្កើតដើមល្មើ ព្រមទាំងដំណាំផ្សេងៗជាច្រើនទៀតដែលផ្លែរបស់វាមានរូបរាង និងរសជាតិផ្សេងៗពីគ្នា។ ទ្រង់ក៏ជាអ្នកដែលបានបង្កើតផ្លែអូលីវ និងផ្លែទទឹម ដែលស្លឹករបស់វាមានលក្ខណៈ(និងរូបរាង)ស្រដៀងគ្នា ប៉ុន្តែ(ផ្លែរបស់វាវិញ)មានរសជាតិផ្សេងគ្នា។ ចូរពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)បរិភោគផ្លែរបស់វាចុះនៅពេលដែលវាចេញផ្លែ ហើយចូរពួកអ្នកបរិច្ចាគហ្សាកាត់របស់វានៅថ្ងៃដែលពួកអ្នកប្រមូលផល។ ហើយចូរពួកអ្នកកុំបំពានព្រំដែននៃក្បួនច្បាប់ដែលបានកំណត់ក្នុងការបរិភោគនិងការបរិច្ចាគនេះ។ ជាការពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនស្រឡាញ់ពួកដែលបំពានព្រំដែននៃច្បាប់បញ្ញត្តិរបស់ទ្រង់ដែលទ្រង់បានកំណត់នោះទេ មិនថាចំពោះរឿងទាំងពីរនេះ ឬរឿងផ្សេងទៀតនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ទ្រង់ខឹងសម្បារចំពោះគេ។ ពិតណាស់ អ្នកដែលបានបង្កើតនូវអ្វីៗទាំងអស់នោះ ទ្រង់នោះហើយគឺជាអ្នកដែលអនុញ្ញាតដល់ខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់(ឲ្យទទួលទានវា) ហើយជាពិតណាស់ ពួកមុស្ហរីគីនគ្មានសិទ្ធិហាមឃាត់ពួកគេ(មិនឲ្យទទួលទាន)នោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ حَمُولَةٗ وَفَرۡشٗاۚ كُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ ទ្រង់ក៏ជាអ្នកដែលបានបង្កើតសម្រាប់ពួកអ្នកនូវសត្វពាហនៈដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ពួកអ្នកដើម្បីឲ្យពួកវាអាចដឹកជញ្ជូនឥវ៉ាន់បាន ដូចជាសត្វអូដ្ឋធំ និងខ្លះទៀតមិនបានផ្តល់ផលប្រយោជន៍សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូននោះទេ ដូចជាសត្វអូដ្ឋតូច និងសត្វចៀមជាដើម។ ចូរពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)បរិភោគចុះនូវអ្វីដែលទ្រង់បានប្រទានជាលាភសក្ការៈដល់ពួកអ្នកអំពីសត្វទាំងអស់នេះដែលទ្រង់បានអនុញ្ញាតដល់ពួកអ្នក(ទទួលទានវា)។ ហើយចូរពួកអ្នកកុំដើរតាមមាគ៌ារបស់ស្ហៃតននៅក្នុងការអនុញ្ញាតនូវរបស់ដែលអល់ឡោះបានដាក់បម្រាម និងដាក់បម្រាមនូវរបស់ដែលអល់ឡោះទ្រង់អនុញ្ញាតដូចអ្វីដែលពួកមុស្ហរីគីនបានធ្វើឲ្យសោះ។ ជាការពិតណាស់ ស្ហៃតនគឺជាសត្រូវយ៉ាងច្បាស់លាស់ចំពោះពួកអ្នក(ឱមនុស្សលោកទាំងឡាយ)ដោយវាចង់ឲ្យពួកអ្នកប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះចំពោះបញ្ហានេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• ذم الله المشركين بسبع صفات هي : الخسران والسفاهة وعدم العلم وتحريم ما رزقهم الله والافتراء على الله والضلال وعدم الاهتداء؛ فهذه أمور سبعة، وكل واحد منها سبب تام في حصول الذم.
• ទំនើងចិត្ត គឺជាមូលហេតុមួយដែលធ្វើឲ្យគេដាក់បម្រាមចំពោះខ្លួនឯងនូវអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់អនុញ្ញាត និងអនុញ្ញាតនូវអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់ដាក់បម្រាម។
• الأهواء سبب تحريم ما أحل الله وتحليل ما حرم الله.
• អល់ឡោះបានបន្ទាបបន្ថោកពួកមុស្ហរីគីននឹងលក្ខណៈសម្បត្តិប្រាំពីរយ៉ាងៈ ភាពខាតបង់ សតិមិនគ្រប់ គ្មានចំណេះដឹង រារាំងនូវលាភសក្ការៈដែលអល់ឡោះបានប្រទានដល់ពួកគេ ប្រឌិតមួលបង្កាច់ទៅលើអល់ឡោះ វង្វេង និងមិនទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញ។ ប្រការទាំងប្រាំពីរនេះ រាល់ប្រការនីមួយៗ គឺសាកសមនឹងទទួលបាននូវការបន្ទាបបន្ថោកយ៉ាងពេញលេញ។
ثَمَٰنِيَةَ أَزۡوَٰجٖۖ مِّنَ ٱلضَّأۡنِ ٱثۡنَيۡنِ وَمِنَ ٱلۡمَعۡزِ ٱثۡنَيۡنِۗ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۖ نَبِّـُٔونِي بِعِلۡمٍ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ទ្រង់បានបង្កើតសម្រាប់ពួកអ្នកនូវសត្វពាហនៈចំនួនប្រាំបីគូ ក្នុងនោះ មានសត្វចៀមមួយគូ និងសត្វពពែមួយគូ(ញីនិងឈ្មោល)។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនចុះថាៈ តើអល់ឡោះទ្រង់បានហាមឃាត់សត្វឈ្មោលទាំងពីរប្រភេទនេះដោយហេតុផលថា វាទាំងពីរជាសត្វឈ្មោលឬ? ប្រសិនបើពួកគេឆ្លើយថា “ពិតមែនហើយ”នោះ ចូរអ្នកសួរទៅកាន់ពួកគេទាំងថា “ចុះហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកហាមឃាត់សត្វញី? ឬមួយក៏អល់ឡោះទ្រង់បានហាមឃាត់សត្វញីទាំងពីរប្រភេទនោះដោយហេតុផលថា វាទាំងពីរនោះជាសត្វញីឬ”? ប្រសិនបើពួកគេឆ្លើយថា “ពិតមែនហើយ”នោះ ចូរអ្នកសួរទៅកាន់ពួកគេទាំងនោះទៀតថា “ចុះហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកបានហាមឃាត់សត្វឈ្មោលទាំងពីរប្រភេទនោះ? ឬមួយក៏អល់ឡោះទ្រង់ហាមឃាត់នូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងផ្ទៃពោះសត្វញីទាំងពីរនោះ ដោយហេតុផលថា វាមានកូននៅក្នុងផ្ទៃឬ”? ប្រសិនបើពួកគេឆ្លើយថា “ពិតមែនហើយ”នោះ ចូរអ្នកសួរទៅកាន់ពួកគេទាំងនោះទៀតថា “ចុះហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកបែងចែករវាងអ្វីដែលមាននៅក្នុងពោះសត្វនោះ ដោយម្តងពួកអ្នកហាមឃាត់សត្វឈ្មោលរបស់វា និងម្តងពួកអ្នកហាមឃាត់សត្វញីរបស់វា? ចូរពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីនទាំងឡាយ)ប្រាប់ខ្ញុំដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃចំណេះដឹងដែលត្រឹមត្រូវមក ប្រសិនបើពួកអ្នកគឺជាទៀងត្រង់ចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកបានអះអាងថា ការដាក់បម្រាមបែបនេះ គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់មែននោះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنَ ٱلۡإِبِلِ ٱثۡنَيۡنِ وَمِنَ ٱلۡبَقَرِ ٱثۡنَيۡنِۗ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۖ أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ وَصَّىٰكُمُ ٱللَّهُ بِهَٰذَاۚ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا لِّيُضِلَّ ٱلنَّاسَ بِغَيۡرِ عِلۡمٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
ហើយប្រភេទដែលនៅសល់ក្នុងចំណោមសត្វទាំងប្រាំបីគូនោះគឺៈ សត្វអូដ្ឋមួយគូ និងសត្វគោមួយគូ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)សួរទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ តើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានហាមឃាត់ប្រភេទទាំងពីរនេះដោយហេតុផលថា វាជាសត្វឈ្មោល ឬសត្វញី ឬដោយសារតែវាមានកូននៅក្នុងផ្ទៃរបស់វាឬ? ឬមួយក៏ពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)មានវត្តមាន(តាមការអះអាងរបស់ពួកអ្នក)ក្នុងខណៈពេលដែលអល់ឡោះបានផ្តាំផ្ញើពួកអ្នកដោយការដាក់បម្រាមចំពោះសត្វពាហនៈដែលពួកអ្នកបានដាក់បម្រាមទាំងនោះ? ពិតប្រាកដណាស់ គ្មាននរណាម្នាក់ដែលបំពាននិងប្រព្រឹត្តបាបកម្មធំធេងជាងអ្នកដែលប្រឌិតរឿងភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះទេ ដោយពួកគេបានចោទថា ទ្រង់បានដាក់បម្រាមនូវអ្វីដែលអល់ឡោះមិនដាក់បម្រាមចំពោះវាសោះ ដើម្បីធ្វើឲ្យមនុស្សវង្វេងចេញពីមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវដោយគ្មានមូលដ្ឋានពីចំណេះដឹងដែលត្រឹមត្រូវទាល់តែសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនចង្អុលបង្ហាញពួកដែលបំពានដោយការប្រឌិតពាក្យភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះនោះទេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُل لَّآ أَجِدُ فِي مَآ أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٖ يَطۡعَمُهُۥٓ إِلَّآ أَن يَكُونَ مَيۡتَةً أَوۡ دَمٗا مَّسۡفُوحًا أَوۡ لَحۡمَ خِنزِيرٖ فَإِنَّهُۥ رِجۡسٌ أَوۡ فِسۡقًا أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦۚ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ខ្ញុំមិនបានប្រទះឃើញនៅក្នុងអ្វីដែលអល់ឡោះបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីមកកាន់ខ្ញុំនូវការដាក់បម្រាមណាមួយនោះឡើយ ក្រៅពីសត្វដែលបានស្លាប់ដោយមិនបានសំឡេះ(ត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ឥស្លាម) ឬឈាមដែលហូរ ឬសាច់ជ្រូកនោះទេ ដោយសារវាជារបស់កខ្វក់ដែលត្រូវបានហាមឃាត់(មិនឲ្យបរិភោគ) ឬក៏សត្វដែលគេសំឡេះដោយរំលឹកឈ្មោះផ្សេងក្រៅពីព្រះនាមអល់ឡោះ ដូចជាការសំឡេះសម្រាប់ដាក់សែនដល់ព្រះនានារបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ចំពោះបុគ្គលណាដែលមានភាពចាំបាច់ខ្លាំងក្នុងការទទួលទានរបស់ដែលត្រូវបានគេហាមឃាត់ទាំងនោះ ដោយសារតែការស្រេកឃ្លានខ្លាំង ដោយមិនមែនដោយសារចង់ភ្លក់រសជាតិរបស់វា និងមិនបំពានព្រំដែនរបស់វា ពោលគឺ(ទទួលទាន)មិនលើសពីតម្រូវការចាំបាច់ទេនោះ គឺគ្មានបាបកម្មអ្វីចំពោះគេនោះឡើយ។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះអ្នកដែលបង្ខំចិត្តក្នុងការទទួលទានរបស់(ដែលត្រូវបានហាមឃាត់)ទាំងនោះ និងជាម្ចាស់ដែលមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٖۖ وَمِنَ ٱلۡبَقَرِ وَٱلۡغَنَمِ حَرَّمۡنَا عَلَيۡهِمۡ شُحُومَهُمَآ إِلَّا مَا حَمَلَتۡ ظُهُورُهُمَآ أَوِ ٱلۡحَوَايَآ أَوۡ مَا ٱخۡتَلَطَ بِعَظۡمٖۚ ذَٰلِكَ جَزَيۡنَٰهُم بِبَغۡيِهِمۡۖ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ
ហើយយើងបានដាក់បម្រាមហាមឃាត់ទៅលើពួកយូដា(មិនឲ្យទទួលទាន)រាល់សត្វទាំងឡាយដែលមានក្រចកជាប់គ្នា ដូចជាសត្វអូដ្ឋ និងសត្វអូទ្រីសជាដើម។ ហើយយើងក៏បានហាមឃាត់ទៅលើពួកគេផងដែរមិនឲ្យបរិភោគខ្លាញ់គោ និងខ្លាញ់ពពែ លើកលែងតែខ្លាញ់ដែលនៅជាប់នឹងឆ្អឹងខ្នងរបស់វា ឬក៏ខ្លាញ់ដែលជាប់នឹងពោះវៀន ឬខ្លាញ់ដែលនៅជាប់នឹងឆ្អឹងទាំងឡាយប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ យើងបានតបស្នងដល់ពួកគេទៅលើការបំពានរបស់ពួកគេ ដោយបានដាក់បម្រាមនូវរបស់ទាំងអស់នោះទៅលើពួកគេ(មិនឲ្យទទួលទាន)។ ហើយជាការពិតណាស់ យើងគឺជាអ្នកសច្ចៈបំផុតចំពោះរាល់អ្វីៗដែលយើងបានប្រាប់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• في الآيات دليل على إثبات المناظرة في مسائل العلم، وإثبات القول بالنظر والقياس.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ គឺជាភស្តុតាងបញ្ជាក់ទៅលើការទទួលស្គាល់ចំពោះការពិចារណានៅក្នុងបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងចំណេះដឹង និងទទួលស្គាល់ពាក្យសម្តីដោយការពិចារណា និងការថ្លឹងថ្លែង។
• الوحي وما يستنبط منه هو الطريق لمعرفة الحلال والحرام.
• វ៉ាហ៊ី(សារពីអល់ឡោះ) និងអ្វីដែលដកស្រង់ចេញពីវា គឺជាមធ្យោបាយដើម្បីឲ្យយើងអាចដឹងនូវប្រការដែលគេអនុញ្ញាត និងប្រការដែលគេដាក់បម្រាមហាមឃាត់។
• إن من الظلم أن يُقْدِم أحد على الإفتاء في الدين ما لم يكن قد غلب على ظنه أنه يفتي بالصواب الذي يرضي الله.
• ពិតណាស់ ក្នុងចំណោមការបំពាននោះ គឺបុគ្គលម្នាក់ផ្តល់ការកាត់សេចក្តី(កាត់ហ៊ូកុម)ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងសាសនាចំពោះបញ្ហាអ្វីមួយទៅកាន់នរណាម្នាក់ក្នុងខណៈដែលគេដឹងថា បុគ្គលនោះ នឹងមិនកាត់សេចក្តីតាមភាពត្រឹមត្រូវដែលអល់ឡោះពេញចិត្តនោះទេ។
فَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل رَّبُّكُمۡ ذُو رَحۡمَةٖ وَٰسِعَةٖ وَلَا يُرَدُّ بَأۡسُهُۥ عَنِ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
តែប្រសិនបើពួកគេបដិសេធចំពោះអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) និងមិនជឿជាក់ចំពោះអ្វីដែលអ្នកបាននាំមកពីម្ចាស់របស់អ្នកទេនោះ ចូរអ្នកពោលទៅកាន់ពួកគេដើម្បីទាញនូវចំណាប់អារម្មណ៍របស់ពួកគេថាៈ ម្ចាស់របស់ពួកអ្នកទ្រង់មានក្តីមេត្តាករុណាយ៉ាងទូលំទូលាយបំផុតចំពោះពួកអ្នក ហើយក្នុងចំណោមក្តីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់ចំពោះពួកអ្នកនោះ គឺទ្រង់ពន្យារពេលដល់ពួកអ្នកដោយទ្រង់មិនដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់ចំពោះពួកអ្នកភ្លាមៗនោះទេ។ ហើយចូរអ្នកពោលទៅកាន់ពួកគេ ជាការដាស់តឿងព្រមានចំពោះពួកគេចុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ទណ្ឌកម្មរបស់អល់ឡោះ គឺគ្មាននរណាម្នាក់អាចរុញច្រានវាចេញពីក្រុមដែលប្រព្រឹត្តអំពើល្មើស និងប្រព្រឹត្តបាបកម្មបានឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَيَقُولُ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشۡرَكۡنَا وَلَآ ءَابَآؤُنَا وَلَا حَرَّمۡنَا مِن شَيۡءٖۚ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ حَتَّىٰ ذَاقُواْ بَأۡسَنَاۗ قُلۡ هَلۡ عِندَكُم مِّنۡ عِلۡمٖ فَتُخۡرِجُوهُ لَنَآۖ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا تَخۡرُصُونَ
ពួកមុស្ហរីគីននឹងនិយាយយកលេសដោះសារនឹងចេតនារបស់អល់ឡោះនិងសមត្ថភាពរបស់ទ្រង់ចំពោះភាពត្រឹមត្រូវនៃការធ្វើស្ហ៊ីរិករបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់ថាៈ ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនាមិនឲ្យពួកយើង ក៏ដូចជាជីដូនជីតារបស់ពួកយើងធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងទ្រង់ទេនោះ ពួកយើងក៏មិនធ្វើស្ហ៊ីរិកនឹងទ្រង់នោះដែរ។ ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនាមិនឲ្យពួកយើងដាក់បម្រាមនូវអ្វីដែលពួកយើងបានដាក់បម្រាមលើខ្លួនពួកយើងទេនោះ ពួកយើងក៏មិនដាក់បម្រាមចំពោះវានោះដែរ។ តាមរយៈការលើកឡើងនូវលេសដោះសារដែលមិនត្រឹមត្រូវរបស់ពួកគេបែបនេះ ពួកអ្នកជំនាន់មុនពួកគេក៏បានបដិសេធនឹងបណ្តាអ្នកនាំសាររបស់ពួកគេដូចគ្នាដែរ ដោយពួកគេ(អ្នកជំនាន់មុន)បាននិយាយថាៈ ប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនាមិនឲ្យពួកយើងបដិសេធពួកគេ(បណ្តាអ្នកនាំសារ)ទេនោះ ពួកយើងក៏មិនបដិសេធចំពោះពួកគេនោះដែរ។ ហើយពួកគេនៅតែបន្តការបដិសេធបែបនេះ រហូតដល់ពួកគេបានភ្លក្សនូវទណ្ឌកម្មរបស់យើងដែលយើងបានបញ្ចុះទៅកាន់ពួកគេ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ តើពួកអ្នកមានភស្តុតាងណាមួយដែលបញ្ជាក់ថា ពិតណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ពេញចិត្តឲ្យពួកអ្នកឲ្យធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់ និង(ពេញចិត្តឲ្យពួកអ្នក)ដាក់បម្រាមនូវអ្វីដែលទ្រង់បានអនុញ្ញាត ហើយអនុញ្ញាតនូវអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់ដាក់បម្រាមនោះ? ការដែលពួកអ្នកធ្លាក់ក្នុងទង្វើបែបនេះ គឺមិនមែនជាភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ថា ទ្រង់ពេញចិត្តចំពោះ(ទង្វើ)ពួកអ្នកនោះទេ។ ជាការពិតណាស់ ពួកអ្នកធ្វើដូច្នោះគឺគ្មានអ្វីក្រៅពីការស្មាននោះឡើយ ហើយពិតណាស់ ការស្មានមិនអាចផ្តល់នូវការពិតបន្តិចណានោះឡើយ ហើយពួកអ្នកគ្មានអ្វីក្រៅពីការភូតកុហកនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ فَلِلَّهِ ٱلۡحُجَّةُ ٱلۡبَٰلِغَةُۖ فَلَوۡ شَآءَ لَهَدَىٰكُمۡ أَجۡمَعِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ ប្រសិនបើពួកអ្នកគ្មានភស្តុតាងអ្វីក្រៅពីភស្តុតាងដែលមិនត្រឹមត្រូវទាំងនេះទេនោះ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មានភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ដែលកាត់ផ្តាច់នូវលេសដោះសាររបស់ពួកអ្នកដែលពួកអ្នកបានលើកឡើងនោះ និងធ្វើឲ្យការសង្ស័យដែលពួកអ្នកស្មាននោះខូចខាត(បាត់បង់)។ ហើយប្រសិនបើអល់ឡោះទ្រង់មានចេតនាចង្អុលបង្ហាញពួកអ្នកទាំងអស់គ្នា(ឱពួកមុស្ហរីគីន)ទៅកាន់ការពិតនោះ ទ្រង់ប្រាកដជានឹងចង្អុលបង្ហាញពួកអ្នកជាមិនខាន។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ هَلُمَّ شُهَدَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ يَشۡهَدُونَ أَنَّ ٱللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَاۖ فَإِن شَهِدُواْ فَلَا تَشۡهَدۡ مَعَهُمۡۚ وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ وَهُم بِرَبِّهِمۡ يَعۡدِلُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះដែលបានដាក់បម្រាមនូវអ្វីដែលអល់ឡោះទ្រង់អនុញ្ញាត ហើយអះអាងថា អល់ឡោះជាអ្នកដែលដាក់បម្រាមនោះថាៈ ចូរពួកអ្នកនាំមកនូវសាក្សីទាំងឡាយរបស់ពួកអ្នកដែលពួកគេបានធ្វើសាក្សីថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះ គឺជាអ្នកដែលដាក់បម្រាមនូវប្រការដែលពួកអ្នកបានដាក់បម្រាមទាំងអស់នេះមក។ ហើយប្រសិនបើពួកគេធ្វើសាក្សីដោយគ្មានចំណេះដឹងដែលថា ពិតណាស់ អល់ឡោះគឺជាអ្នកដែលដាក់បម្រាមវាទេនោះ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)កុំជឿនូវការធ្វើសាក្សីរបស់ពួកគេឲ្យសោះ ពីព្រោះវាជាការធ្វើសាក្សីកុហកបោកប្រាស់ប៉ុណ្ណោះ។ ហើយចូរអ្នកកុំតាមទំនើងចិត្តរបស់ពួកដែលកាត់សេចក្តីទៅតាមទំនើងចិត្តរបស់ពួកគេឲ្យសោះ។ ជាការពិតណាស់ ពួកគេបានបដិសេធនូវបណ្តាភស្តុតាងរបស់យើងខណៈដែលពួកគេបានដាក់បម្រាមនូវអ្វីដែលអល់ឡោះបានអនុញ្ញាតចំពោះពួកគេ។ ហើយចូរអ្នកកុំតាមពួកដែលគ្មានជំនឿនឹងថ្ងៃបរលោក ហើយពួកគេធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះម្ចាស់របស់ពួកគេ ដោយគោរពអ្នកផ្សេងស្មើនឹងទ្រង់ឲ្យសោះ។ តើឲ្យគេដើរតាមអ្នកដែលស្ថិតនៅលើមាគ៌ាបែបនេះជាមួយនឹងម្ចាស់របស់គេយ៉ាងដូចម្តេច?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ قُلۡ تَعَالَوۡاْ أَتۡلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمۡ عَلَيۡكُمۡۖ أَلَّا تُشۡرِكُواْ بِهِۦ شَيۡـٔٗاۖ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنٗاۖ وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُم مِّنۡ إِمۡلَٰقٖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكُمۡ وَإِيَّاهُمۡۖ وَلَا تَقۡرَبُواْ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَمَا بَطَنَۖ وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់មនុស្សលោកទាំងឡាយថាៈ សូមពួកអ្នកមកទីនេះ ខ្ញុំនឹងសូត្រឲ្យពួកអ្នកស្តាប់នូវអ្វីដែលអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានហាមឃាត់។ ទ្រង់បានហាមឃាត់ពួកអ្នកមិនឲ្យធ្វើស្ហ៊ីរិកចំពោះទ្រង់នូវអ្វីមួយអំពីម៉ាខ្លូករបស់ទ្រង់ឡើយ និងមិនត្រូវអកតញ្ញូចំពោះឪពុកម្តាយរបស់ពួកអ្នកជាដាច់ខាត។ ផ្ទុយទៅវិញ ចាំបាច់លើពួកអ្នកត្រូវកតញ្ញូចំពោះគាត់ទាំងពីរ។ ទ្រង់បានហាមឃាត់ពួកអ្នកមិនឲ្យសម្លាប់កូនៗរបស់ពួកអ្នកដោយសារតែ(ខ្លាច)ភាពក្រខ្សត់ដូចដែលពួកសម័យកាលអវិជ្ជា(មុនឥស្លាមមកដល់)បានធ្វើនោះឡើយ។ យើង(អល់ឡោះ)ជាអ្នកដែលផ្តល់លាភសក្ការៈដល់ពួកអ្នកនិងដល់ពួកគេ(កូនចៅ)។ ហើយទ្រង់បានហាមឃាត់ពួកអ្នកមិនត្រូវបៀតបៀន ឬទៅជិតប្រការអាក្រក់(ហ្ស៊ីណា)នោះឡើយ ទោះបីដោយបើកចំហឬដោយលាក់លៀម។ ហើយពួកអ្នកមិនត្រូវសម្លាប់ជីវិតដែលអល់ឡោះបានហាមឃាត់មិនឲ្យសម្លាប់នោះទេ លើកលែងតែមានហេតុផលត្រឹមត្រូវ ដូចជាអ្នកដែលប្រព្រឹត្តហ្ស៊ីណា(ចំពោះអ្នកដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់ការរៀបការរួច) និងអ្នកដែលវិលត្រឡប់ទៅរកភាពគ្មានគ្មានជំនឿបន្ទាប់ពីចូលសាសនាឥស្លាមហើយ(មួរតាត់)ជាដើម។ ប្រការដែលបានរៀបរាប់ខាងលើនេះ គឺអល់ឡោះទ្រង់បានផ្តែផ្តាំវាចំពោះពួកអ្នក សង្ឃឹមថាពួកអ្នកចេះគិតពិចារណាចំពោះអល់ឡោះទាំងប្រការដែលទ្រង់បានបង្គាប់បញ្ជារប្រើ និងប្រការដែលទ្រង់បានហាមឃាត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الحذر من الجرائم الموصلة لبأس الله؛ لأنه لا يُرَدُّ بأسه عن القوم المجرمين إذا أراده.
• ប្រុងប្រយ័ត្នពីបទល្មើសឬបាបកម្មទាំងឡាយដែលនាំទៅរកការដាក់ទោសពីអល់ឡោះ ព្រោះថាទណ្ឌកម្មរបស់ទ្រង់ គ្មាននរណាម្នាក់អាចរុញច្រានវាចេញពីពួកដែលប្រព្រឹត្តអំពើអាក្រក់បានឡើយនៅពេលដែលទ្រង់មានចេតនាឲ្យវាកើតឡើងនោះ។
• الاحتجاج بالقضاء والقدر بعد أن أعطى الله تعالى كل مخلوق قُدْرة وإرادة يتمكَّن بهما من فعل ما كُلِّف به؛ ظُلْمٌ مَحْض وعناد صرف.
• ការយកលេស ឬលើកហេតុផលនឹងការកំណត់វាសនាល្អអាក្រក់(កទ៏កទើរ) ក្រោយពីអល់ឡោះបានផ្តល់ឲ្យម៉ាខ្លូកទាំងអស់នូវលទ្ធភាព និងចេតនា ដែលវាទាំងពីរអាចឲ្យគេធ្វើនូវអ្វីដែលទ្រង់ដាក់កាតព្វកិច្ចចំពោះពួកគេហើយនោះ គឺជាការបំពានដ៏ធំធេង និងជាការចចេសរឹងរូសរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។
وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَٱلۡمِيزَانَ بِٱلۡقِسۡطِۖ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۖ وَإِذَا قُلۡتُمۡ فَٱعۡدِلُواْ وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰۖ وَبِعَهۡدِ ٱللَّهِ أَوۡفُواْۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
ហើយទ្រង់ក៏បានហាមឃាត់ពួកអ្នកផងដែរមិនឲ្យបៀតបៀនទ្រព្យសម្បត្តិក្មេងកំព្រា(សំដៅលើក្មេងដែលឪពុករបស់គេបានស្លាប់មុននឹងគេធំដឹងក្តី) លើកលែងតែតាមវិធីដែលមានប្រយោជន៍សម្រាប់គេ(ក្មេងកំព្រា) និងធ្វើឲ្យទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គេកើនឡើងប៉ុណ្ណោះ រហូតដល់គេធំពេញវ័យ ចេះបែងចែកខុសត្រូវ។ ហើយទ្រង់បានហាមឃាត់ពួកអ្នកមិនឲ្យកេងប្រវ័ញ្ញនៅក្នុងការវាល់ និងថ្លឹង។ ផ្ទុយទៅវិញ ចាំបាច់លើពួកអ្នកត្រូវមានភាពយុត្តិធម៌នៅក្នុងការទិញលក់។ យើង(អល់ឡោះ)មិនបានដាក់បន្ទុកទៅលើនរណាម្នាក់ហួសពីសមត្ថភាពរបស់គេនោះឡើយ។ ដូច្នេះ អ្វីដែលគេមិនអាចគ្រប់គ្រងវាបានអំពីការលើស ឬខ្វះ ក្នុងការថ្លឹង(ឬវាល់) និងអ្វីផ្សេងទៀតនោះ គឺគេមិនយកទោសពៃរ៍ចំពោះវានោះទេ។ ទ្រង់ក៏បានហាមឃាត់ពួកអ្នកផងដែរពីការនិយាយនូវពាក្យសម្តីមិនពិតនៅក្នុងការប្រាប់ដំណឹង(ឬផ្តល់ព័ត៌មាន) ឬការធ្វើសាក្សី សូម្បីជាមួយសាច់ញាតិ ឬមិត្តភក្តិជិតស្និទ្ធក៏ដោយ។ ទ្រង់ក៏បានហាមឃាត់ពួកអ្នកផងដែរចំពោះការមិនបំពេញនូវកិច្ចសន្យារបស់អល់ឡោះនៅពេលដែលទ្រង់បានសន្យានឹងពួកអ្នក ឬពួកអ្នកបានសន្យានឹងទ្រង់ហើយនោះ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកអ្នកចាំបាច់ត្រូវតែបំពេញនូវការសន្យានេះ។ បទបញ្ជាដែលអល់ឡោះបានបង្គាប់ប្រើលើពួកអ្នកខាងលើនោះ គឺជាបទបញ្ជាយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់បំផុត សង្ឃឹមថា ពួកអ្នកនឹងចងចាំពីលទ្ធផលចុងក្រោយនៃកិច្ចការរបស់ពួកអ្នក។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِي مُسۡتَقِيمٗا فَٱتَّبِعُوهُۖ وَلَا تَتَّبِعُواْ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمۡ عَن سَبِيلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
ហើយទ្រង់ក៏បានហាមឃាត់ពួកអ្នកផងដែរអំពីការដើរតាមមាគ៌ាដែលវង្វេងទាំងឡាយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ចាំបាច់លើពួកអ្នកត្រូវដើរតាមមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដ៏ត្រឹមត្រូវដែលគ្មានភាពវៀចវេរនៅក្នុងវាឡើយ។ រីឯមាគ៌ាទាំងឡាយដែលវង្វេងវិញនោះ វានឹងនាំពួកអ្នកទៅកាន់ការបែកបាក់ និងការចាកឆ្ងាយពីមាគ៌ាដែលត្រឹមត្រូវ។ ការដើរតាមមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដ៏ត្រឹមត្រូវនោះហើយ គឺជាអ្វីដែលអល់ឡោះបានផ្តែផ្តាំចំពោះពួកអ្នក សង្ឃឹមថាពួកអ្នកនឹងកោតខ្លាចទ្រង់ដោយអនុវត្តន៍នូវរាល់បទបញ្ជាទាំងឡាយដែលទ្រង់បានបង្គាប់ប្រើ និងចៀសវាងឲ្យឆ្ងាយពីប្រការទាំងឡាយណាដែលទ្រង់បានហាមឃាត់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ تَمَامًا عَلَى ٱلَّذِيٓ أَحۡسَنَ وَتَفۡصِيلٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لَّعَلَّهُم بِلِقَآءِ رَبِّهِمۡ يُؤۡمِنُونَ
បន្ទាប់មក ក្រោយពីបានរៀបរាប់ប្រាប់នូវអ្វីដែលបានលើកឡើងទាំងនេះរួចមក យើង(អល់ឡោះ)បានប្រាប់រឿងរ៉ាវ(បន្ត)ទៀតថាៈ ជាការពិតណាស់ យើងបានប្រទានឲ្យព្យាការីមូសានូវគម្ពីរតាវរ៉ត ដើម្បីជាការបំពេញនូវឧបការគុណ ជាការតបស្នងទៅលើទង្វើកុសលរបស់គេដែលគេបានសាង និងដើម្បីជាការអធិប្បាយបញ្ជាក់(យ៉ាងលម្អិត)នូវរាល់កិច្ចការទាំងឡាយដែលគេត្រូវការពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសាសនា ហើយវាក៏ជាភស្តុតាងដែលបញ្ជាក់ទៅលើសេចក្តីពិត និងជាក្តីមេត្តាករុណា(របស់ទ្រង់)ផងដែរ។ សង្ឃឹមថា ពួកគេនឹងមានជំនឿចំពោះការជួបម្ចាស់របស់ពួកគេនៅថ្ងៃបរលោក ហើយពួកគេនឹងត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ថ្ងៃនោះដោយការសាងនូវទង្វើកុសលផ្សេងៗ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ مُبَارَكٞ فَٱتَّبِعُوهُ وَٱتَّقُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
ហើយនេះគឺជាគម្ពីរគួរអានដែលយើងបានបញ្ចុះវាមកពោរពេញទៅដោយពរជ័យយ៉ាងច្រើន ព្រោះវាផ្ទុកទៅដោយប្រការដែលមានប្រយោជន៍ជាច្រើនទាំងចំពោះកិច្ចការសាសនានិងកិច្ចការលោកិយ(របស់ពួកអ្នក)។ ដូច្នេះ ចូរពួកអ្នកដើរតាមអ្វីដែលទ្រង់បានបញ្ចុះនៅក្នុងគម្ពីរគួរអាននេះ ហើយចូរពួកអ្នកប្រុងប្រយ័ត្នពីការធ្វើផ្ទុយនឹងវា សង្ឃឹមថា ពួកអ្នកនឹងត្រូវបានគេអាណិតស្រឡាញ់។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَن تَقُولُوٓاْ إِنَّمَآ أُنزِلَ ٱلۡكِتَٰبُ عَلَىٰ طَآئِفَتَيۡنِ مِن قَبۡلِنَا وَإِن كُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمۡ لَغَٰفِلِينَ
ដើម្បីកុំឲ្យពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីនអារ៉ាប់)និយាយថាៈ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់បានបញ្ចុះនូវគម្ពីរតាវរ៉ត និងគម្ពីរអ៊ិនជីលទៅលើពួកយូដា និងពួកណាសរ៉នីមុនពួកយើង តែទ្រង់មិនបានបញ្ចុះមកឲ្យពួកយើងនូវគម្ពីរណាមួយនោះឡើយ។ ជាការពិតណាស់ ពួកយើងមិនចេះសូត្រគម្ពីររបស់ពួកគេនោះទេ ព្រោះថាគម្ពីរទាំងនោះ គឺ(ត្រូវបានបញ្ចុះមក)ជាភាសារបស់ពួកគេ ពុំមែនជាភាសារបស់ពួកយើងនោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَوۡ تَقُولُواْ لَوۡ أَنَّآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا ٱلۡكِتَٰبُ لَكُنَّآ أَهۡدَىٰ مِنۡهُمۡۚ فَقَدۡ جَآءَكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞۚ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَصَدَفَ عَنۡهَاۗ سَنَجۡزِي ٱلَّذِينَ يَصۡدِفُونَ عَنۡ ءَايَٰتِنَا سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يَصۡدِفُونَ
ហើយនិងដើម្បីកុំឲ្យពួកអ្នកនិយាយថាៈ ប្រសិនបើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានបញ្ចុះគម្ពីរណាមួយមកកាន់ពួកយើងដូចដែលទ្រង់បានបញ្ចុះគម្ពីរទៅឲ្យពួកយូដា និងពួកណាសរ៉នីនោះ ប្រាកដជាពួកយើងគឺជាអ្នកដែលប្រកាន់ខ្ជាប់នឹងវា(គម្ពីរ)ច្រើនជាងពួកគេ(ពួកយូដានិងពួកណាសរ៉នី)ទៅទៀត។ ហើយជាការពិតណាស់ (ពេលនេះ)គម្ពីរមួយដែលអល់ឡោះបានបញ្ចុះវាទៅកាន់ព្យាការីរបស់ពួកអ្នក គឺព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ជាភាសារបស់ពួកអ្នក(ភាសាអារ៉ាប់)នោះ គឺបានមកដល់ពួកអ្នកហើយ ដែលវាគឺជាភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ និងជាការចង្អុលបង្ហាញទៅកាន់សេចក្តីពិត ព្រមទាំងជាក្តីមេត្តាករុណាចំពោះប្រជាជាតិនេះ។ ហេតុនេះ ចូរពួកអ្នកកុំយកលេសដែលមិនត្រឹមត្រូវទាំងនោះមកដោះសារឲ្យសោះ។ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ដែលបំពានខ្លាំងជាងពួកដែលបដិសេធនឹងបណ្តាភស្តុតាងរបស់អល់ឡោះ និងបែរចេញពីវានោះឡើយ។ យើងនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មពួកដែលបានបែរចេញពីភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់យើងនូវទណ្ឌកម្មដ៏ធ្ងន់ធ្ងរបំផុត ដោយយើងនឹងបញ្ចូលពួកគេទៅក្នុងនរកជើហាន់ណាំ ជាការតបស្នងចំពោះការបែរចេញរបស់ពួកគេ និងការប្រឆាំងរបស់ពួកគេចំពោះបណ្តាភស្តុតាងទាំងឡាយរបស់យើង។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• لا يجوز التصرف في مال اليتيم إلّا في حدود مصلحته، ولا يُسلَّم ماله إلّا بعد بلوغه الرُّشْد.
• គេមិនអនុញ្ញាតឲ្យចាយវាយទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ក្មេងកំព្រានោះឡើយ លើកលែងតែប្រើវាតាមវិធីសាស្ត្រដែលមានប្រយោជន៍ដល់គេ(ក្មេងកំព្រា) ហើយមិនត្រូវប្រគល់ ឬផ្តល់ទ្រព្យសម្បត្តិនោះទៅឲ្យក្មេងកំព្រា(គ្រប់គ្រង)នោះឡើយ លុះត្រាតែពួកគេពេញវ័យ ចេះបែងចែកខុសត្រូវ។
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَوۡ يَأۡتِيَ رَبُّكَ أَوۡ يَأۡتِيَ بَعۡضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَۗ يَوۡمَ يَأۡتِي بَعۡضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَ لَا يَنفَعُ نَفۡسًا إِيمَٰنُهَا لَمۡ تَكُنۡ ءَامَنَتۡ مِن قَبۡلُ أَوۡ كَسَبَتۡ فِيٓ إِيمَٰنِهَا خَيۡرٗاۗ قُلِ ٱنتَظِرُوٓاْ إِنَّا مُنتَظِرُونَ
ពួកដែលបដិសេធទាំងនោះគ្មានរង់ចាំអ្វីក្រៅពីម៉ាលីគុលម៉ោត(ម៉ាឡាអ៊ីកាត់ដែលដកហូតព្រលឹង)និងបរិវារបស់គេ(ម៉ាលីគុលម៉ោត)មកដល់ពួកគេដើម្បីដកយកព្រលឹងរបស់ពួកគេពីលោកិយនេះ ឬក៏ការមកដល់នៃម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)នាថ្ងៃកាត់សេចក្តី(ថ្ងៃបរលោក)ដើម្បីកាត់សេចក្តីរវាងពួកគេ ឬក៏ការមកដល់នៃសញ្ញាមួយចំនួននៃម្ចាស់របស់អ្នកដែលបង្ហាញពីការ(ជិត)មកដល់នៃថ្ងៃបរលោកនោះឡើយ។ នាថ្ងៃដែលសញ្ញាមួយចំនួននៃម្ចាស់របស់អ្នកបានមកដល់ (ដូចជាថ្ងៃរះពីទិសខាងលិចជាដើម) ការមានជំនឿរបស់ពួកប្រឆាំងនោះ គឺគ្មានប្រយោជន៍អ្វីដល់គេឡើយ ហើយចំពោះអ្នកមានជំនឿវិញ ក៏គ្មានបានផលប្រយោជន៍អ្វីដល់រូបគេដូចគ្នា ប្រសិនបើគេមិនបានសាងទង្វើកុសលពីមុនមកទេនោះ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលបដិសេធទាំងនោះថាៈ ចូរពួកអ្នករង់ចាំប្រការណាមួយក្នុងចំណោមប្រការទាំងនេះចុះ។ ពិតណាស់ ពួកយើងក៏ជាអ្នករង់ចាំដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱلَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمۡ وَكَانُواْ شِيَعٗا لَّسۡتَ مِنۡهُمۡ فِي شَيۡءٍۚ إِنَّمَآ أَمۡرُهُمۡ إِلَى ٱللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ
ជាការពិតណាស់ ពួកដែលធ្វើឲ្យសាសនារបស់ពួកគេបែកបាក់ជាក្រុមៗក្នុងចំណោមពួកយូដា និងពួកណាសរ៉នី ដោយពួកគេប្រកាន់ខ្ជាប់នូវច្បាប់មួយចំនួន និងបោះបង់ចោល(មិនអនុវត្តន៍)នូវច្បាប់មួយចំនួនទៀត ដែលធ្វើឲ្យពួកគេក្លាយជាក្រុមផ្សេងៗគ្នានោះ ពិតណាស់ អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)គ្មានអ្វីពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងពួកគេបន្តិចណាឡើយ។ ជាការពិតណាស់ រូបអ្នកបានចាកផុតពីភាពវង្វេងដែលពួកគេកំពុងតែស្ថិតនៅនោះ ហើយអ្នកក៏គ្មានតួនាទីអ្វីក្រៅពីការព្រមានដល់ពួកគេនោះឡើយ។ ដូចនេះ កិច្ចការរបស់ពួកគេត្រូវបានប្រគល់លើអល់ឡោះហើយ។ បន្ទាប់មក នៅថ្ងៃបរលោក ទ្រង់នឹងប្រាប់ពួកគេពីអ្វីដែលពួកគេបានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងលោកិយនេះ ហើយទ្រង់នឹងតបស្នងដល់ពួកគេទៅតាមទង្វើរបស់ពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَن جَآءَ بِٱلۡحَسَنَةِ فَلَهُۥ عَشۡرُ أَمۡثَالِهَاۖ وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجۡزَىٰٓ إِلَّا مِثۡلَهَا وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
អ្នកមានជំនឿណាម្នាក់ដែលបាននាំយកទៅជាមួយរូបគេនាថ្ងៃបរលោកនូវទង្វើល្អមួយនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់នឹងតបស្នងដល់រូបគេទ្វេដង ដោយទង្វើល្អមួយនឹងទទួលបាននូវការតបស្នងវិញទ្វេជាដប់។ រីឯជនណាដែលបាននាំទៅជាមួយនូវទង្វើអាក្រក់មួយវិញនោះ ជាការពិតណាស់ គេមិនដាក់ទណ្ឌកម្មអ្វីចំពោះគេលើសពីទង្វើអាក្រក់ដែលគេបានប្រព្រឹត្តនោះទេ មិនថាតិចឬច្រើន។ ហើយនៅថ្ងៃលោក ពួកគេមិនត្រូវបានគេបំពានដោយការកាត់បន្ថយនូវផលបុណ្យចំពោះទង្វើកុសលរបស់ពួកគេនោះទេ ហើយគេក៏មិនបន្ថែមនូវទណ្ឌកម្មលើសពីទង្វើអាក្រក់របស់ពួកគេ(ដែលបានសាង)នោះដែរ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنَّنِي هَدَىٰنِي رَبِّيٓ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ دِينٗا قِيَمٗا مِّلَّةَ إِبۡرَٰهِيمَ حَنِيفٗاۚ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនដែលបដិសេធទាំនោះថាៈ ពិតណាស់ ម្ចាស់របស់ខ្ញុំបានចង្អុលបង្ហាញខ្ញុំទៅកាន់មាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវ។ វាគឺជាមាគ៌ានៃសាសនាដ៏ពិតដែលឈរឡើងលើភាពល្អប្រសើរទាំងក្នុងលោកិយនិងនៅថ្ងៃបរលោក ហើយវាគឺសាសនារបស់ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីមដែលនាំទៅកាន់សេចក្តីពិត។ ហើយគាត់(ព្យាការីអ៊ីព្រហ៊ីម)ពុំមែនស្ថិតក្នុងចំណោមពួកមុស្ហរីគីនឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحۡيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ជាការពិតណាស់ ការសឡាតរបស់ខ្ញុំ និងការសំឡេះសត្វរបស់ខ្ញុំ គឺសម្រាប់អល់ឡោះជាម្ចាស់ និងនៅលើព្រះនាមរបស់ទ្រង់ ពុំមែននៅលើអ្នកផ្សេងពីទ្រង់នោះឡើយ។ ដូចគ្នាដែរ ការរស់នៅរបស់ខ្ញុំ និងការស្លាប់របស់ខ្ញុំ ទាំងអស់នេះ គឺសម្រាប់អល់ឡោះតែមួយគត់ដែលជាម្ចាស់គ្រប់គ្រងម៉ាខ្លូកទាំងឡាយ ហើយសម្រាប់អ្នកផ្សេងក្រៅពីទ្រង់នោះ គឺគ្មានចំណែកអ្វីបន្តិចសម្រាប់ពួកគេចំពោះវានោះឡើយ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا شَرِيكَ لَهُۥۖ وَبِذَٰلِكَ أُمِرۡتُ وَأَنَا۠ أَوَّلُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
ទ្រង់ជាម្ចាស់ដែលគ្មានដៃគូរួមជាមួយនឹងទ្រង់ឡើយ ហើយក៏គ្មានម្ចាស់ណាដែលត្រូវគេគោរពសក្ការៈដ៏ពិតប្រាកដក្រៅពីទ្រង់នោះដែរ។ ហើយតាមរយៈជំនឿចំពោះអល់ឡោះជាម្ចាស់តែមួយគត់ដែលជ្រះស្អាត(ចាកផុត)ពីប្រការស្ហ៊ីរិកនេះហើយដែលអល់ឡោះទ្រង់ដាក់បទបញ្ជាដល់ខ្ញុំ។ ហើយខ្ញុំគឺជាអ្នកដែលកាន់សាសនាឥស្លាមដំបូងគេបង្អស់ក្នុងចំណោមប្រជាជាតិនេះ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡغِي رَبّٗا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيۡءٖۚ وَلَا تَكۡسِبُ كُلُّ نَفۡسٍ إِلَّا عَلَيۡهَاۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُم مَّرۡجِعُكُمۡ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ តើឲ្យខ្ញុំយកអ្នកផ្សេងក្រៅពីអល់ឡោះធ្វើជាម្ចាស់ឬ ខណៈដែលទ្រង់គឺជាម្ចាស់នៃអ្វីៗទាំងអស់នោះ? ពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់របស់ព្រះនានាដែលពួកអ្នកយកវាមកគោរពសក្ការៈក្រៅពីទ្រង់នេះ។ ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ទទួលបានផលនៃអំពើបាបក្រៅពីខ្លួនរបស់គេនោះឡើយ។ បន្ទាប់មក ចំពោះម្ចាស់របស់ពួកអ្នកតែមួយគត់ដែលពួកអ្នកនឹងត្រូវវិលត្រឡប់ទៅកាន់ទ្រង់នាថ្ងៃបរលោក ហើយទ្រង់នឹងប្រាប់ពួកអ្នកពីអ្វីដែលពួកអ្នកធ្លាប់បានខ្វែងគំនិតគ្នាកាលនៅក្នុងលោកិយពាក់ព័ន្ធនឹងកិច្ចការសាសនា។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ ٱلَّذِي جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ ٱلۡأَرۡضِ وَرَفَعَ بَعۡضَكُمۡ فَوۡقَ بَعۡضٖ دَرَجَٰتٖ لِّيَبۡلُوَكُمۡ فِي مَآ ءَاتَىٰكُمۡۗ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ ٱلۡعِقَابِ وَإِنَّهُۥ لَغَفُورٞ رَّحِيمُۢ
ហើយអល់ឡោះជាម្ចាស់ ទ្រង់គឺជាអ្នកដែលបានបង្កើតពួកអ្នកឲ្យធ្វើជាអ្នកគ្រប់គ្រងនៅលើផែនដីនេះពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ដើម្បីធ្វើការអភិវឌ្ឍន៍លើវា(ផែនដី) ហើយទ្រង់បានលើកឋានៈបុគ្គលមួយចំនួនក្នុងចំណោមពួកអ្នកឲ្យលើសពីគ្នា មិនថាចំពោះការបង្កើត ការផ្តល់លាភសក្ការៈ ឬក្រៅពីនេះទៀត ដើម្បីទ្រង់នឹងសាកល្បងពួកអ្នកនូវអ្វីដែលទ្រង់បានប្រទានដល់ពួកអ្នកនៃប្រការទាំងនេះ។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ទ្រង់រហ័សបំផុតក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្ម ហើយពិតប្រាកដណាស់ ទ្រង់គឺជាម្ចាស់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះជនណាដែលបានសារភាពទោសកំហុសក្នុងចំណោមខ្ញុំបម្រើរបស់ទ្រង់ និងមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أن الدين يأمر بالاجتماع والائتلاف، وينهى عن التفرق والاختلاف.
• ជាការពិតណាស់ សាសនាឥស្លាម គឺបានបង្គាប់ប្រើឲ្យមានការរួបរួមគ្នា យល់ស្របគ្នា ហើយបានហាមឃាត់ពីការបែកបាក់ និងការខ្វែងគំនិតគ្នា។
• من تمام عدله تعالى وإحسانه أنه يجازي بالسيئة مثلها، وبالحسنة عشرة أمثالها، وهذا أقل ما يكون من التضعيف.
• ក្នុងចំណោមភាពយុត្តិធម៌ដ៏ពេញលេញរបស់អល់ឡោះជាម្ចាស់ និងក្តីសណ្តោសប្រោសប្រណីរបស់ទ្រង់នោះ គឺទ្រង់តបស្នងចំពោះទង្វើអាក្រក់ដូចគ្នា ឬស្មើគ្នានឹងទង្វើដែលគេបានសាង។ រីឯចំពោះទង្វើកុសលវិញ ទ្រង់បង្កើនវាទ្វេមួយទៅជា១០នៃទង្វើកុសលដែលគេបានធ្វើ ហើយនេះ(ការបង្កើនទៅជា១០ចំពោះទង្វើល្អមួយ) គឺជាចំនួនតិចបំផុតនៃការបង្កើននេះ(ពោលគឺទ្រង់អាចបង្កើនច្រើនជាងនេះរាប់សិបដង)។
• الدين الحق القَيِّم يتطَلب تسخير كل أعمال العبد واهتماماته لله عز وجل، فله وحده يتوجه العبد بصلاته وعبادته ومناسكه وذبائحه وجميع قرباته وأعماله في حياته وما أوصى به بعد وفاته.
• សាសនាដ៏ពិតនិងត្រឹមត្រូវនោះ គឺទាមទារឲ្យរាល់ទង្វើទាំងឡាយរបស់គេនិងការយកចិត្តទុកដាក់របស់គេ គឺសម្រាប់អល់ឡោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ សម្រាប់ទ្រង់តែមួយគត់ដែលខ្ញុំបម្រើទាំងឡាយតម្រង់ឆ្ពោះទៅកាន់ តាមរយៈការសឡាតរបស់គេ ការគោរពសក្ការៈរបស់គេ ការសំឡេះសត្វរបស់គេ និងរាល់ការបញ្ជិតខ្លូនទាំងអស់របស់គេ ព្រមទង្វើទាំងឡាយរបស់គេនៅក្នុងឆាកជីវិតរបស់គេ ហើយនិងអ្វីដែលគេផ្តែផ្តាំចំពោះវាក្រោយពីការស្លាប់របស់គេ។
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ئەنئام
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة الخميرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.