قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
سورەتی الصف
سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
ئەوەی لە ئاسمانەکان و زەویدا ھەیە بەپاک و بێگەردی تەسبیحات و زیکرو یادی اللە تەعالا دەکەن، (بەشێوەیەک لەژێر فەرمان و دەسەڵاتی خوا دەرناچن) ھەر ئەو زاتەیە زاڵ و باڵادەستە و هیچ كەسێك زاڵ نابێت بەسەریدا، زۆریش داناو کاربەجێیە لەبەدیهێنان و ئەندازەگیری و شەریعەتەكەیدا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفۡعَلُونَ
ئەی ئەوانەی کە باوەڕتان هێناوە بە الله تەعالا، بۆچی ئەوەی ئەیڵێن ئەنجامی نادەن و کاری پێ ناکەن، بۆچی دەڵێن: فڵان كارمان كردووه، كەچی لەواقیعیشدا نەیشتان كردووە؟ وەك ئەوەی كەسێكتان بڵێ: بەشمشێرەكەم جەنگاوم و لە بێباوەڕانم داوە، كەچی بەشمشێرەكەی نەجەنگاوه و لە كەسیشی نەداوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلَّذِينَ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِهِۦ صَفّٗا كَأَنَّهُم بُنۡيَٰنٞ مَّرۡصُوصٞ
(لێرەدا اللە تەعالا ڕوونی دەکاتەوە کە جیھاد کردن لە پێناوی پەروەردگاردا خۆشەویسترین کارێکە بکرێت لای ئەو) دەفەرموێت: بێگومان اللە تەعالا کەسانێکی خۆش دەوێت کە لە پێناوی ئەودا بە یەکڕیزی و یەک پارچەیی دەجەنگن وەک کۆشکێکی چەسپیویی قایم داڕێژراون بە قورقوشم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ لِمَ تُؤۡذُونَنِي وَقَد تَّعۡلَمُونَ أَنِّي رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَيۡكُمۡۖ فَلَمَّا زَاغُوٓاْ أَزَاغَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُمۡۚ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
(دوای ئەوەی باسی جیھادی کرد، الله تەعالا باسی موسا پێغەمبەر (علیە السلام) دەکات کە ئەوانیش لە پێناو یەکخواپەرستی اللە تەعالادا ھەوڵی زۆریان داو فەرمانیشیان بە جیھاد کرد) دەفەرموێت: - ئەی پێغەمبەر - بیریان بھێنەرەوە کاتێک موسا وتی بە گەلەکەی: ئەی گەلەکەم بۆ ئازارم دەدەن (بە نەکردنی فەرمانەکانی اللە، یان بە قسە و جوێن پێدان و سووک سەیرکردنم) لە کاتێکدا ئێوە بێگومان دەزانن کە من پێغەمبەرم و نێرراوم بۆ لای ئێوە؟! جا کاتێک ئەوان لە حەق و ڕاستی لایاندا، پەروەردگاریش دڵی وەرگێڕان و سەرگەردانی کردن، بەڕاستی اللە تەعالا رێنمونی کەسان و گەلی لە سنوور دەرچوو ناکات.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• مشروعية مبايعة ولي الأمر على السمع والطاعة والتقوى.
• وجوب الصدق في الأفعال ومطابقتها للأقوال.
وَإِذۡ قَالَ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَ يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ إِنِّي رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَيۡكُم مُّصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيَّ مِنَ ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَمُبَشِّرَۢا بِرَسُولٖ يَأۡتِي مِنۢ بَعۡدِي ٱسۡمُهُۥٓ أَحۡمَدُۖ فَلَمَّا جَآءَهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ قَالُواْ هَٰذَا سِحۡرٞ مُّبِينٞ
- ئەی موحەممەد- بیریان بھێنەرەوە کاتێک کە عیسای کوڕی مەریەم (علیە السلام) وتی: ئەی نەوەی یەعقوب (ئیسرائیل ناوێکی تری یعقوب بووە) بێگومان من پێغەمبەر و نێرراوی اللە تەعالا بۆ لای ئێوە، ڕاستی ئەو تەوراتە دەسەلمێنم کە لە پێش مندا ھاتووە (بۆ موسا) و مزگێنی و موژدەتان دەدەمێ بە پێغەمبەرێک کە لەدوای منەوە دێت و ناوی ئەحمەدە، جا کاتێک عیسا پێغەمبەر (علیە السلام) ئایەت و بەڵگە ڕوونەکانی لەسەر دەسەڵات و گەورەی اللە تەعالا بۆ ھێنان، وتیان: ئەمە سیحر و جادوویەکی ئاشکراو ڕوونە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ وَهُوَ يُدۡعَىٰٓ إِلَى ٱلۡإِسۡلَٰمِۚ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
چ کەسێک لەو کەسە ستەمکارترە (گومڕا و سەرلێشێواوە) کە درۆ و بوھتان بە ناو اللە تەعالاوە ھەڵدەبەستێت (ھاوەڵ و شەریکی بۆ بڕیار بدات) لە کاتێک بانگ بکرێن بۆ لای ئاینی پیرۆزی ئیسلام، (ئەو گومڕانە کاتێک عیسا پێی وتن : کە پاش من موحەممەد دێت و ئیمانی پێ بھێنن و موسڵمان ببن، کەچی ئەوان وتیان: ئەمە ڕاست نییە و جادووە) خوای گەورەش ھیدایەتی گەل و ھۆزی ستەمکار نادات (چونکە شایستەی ئەوە نین).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُرِيدُونَ لِيُطۡفِـُٔواْ نُورَ ٱللَّهِ بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَٱللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
(ئەوانە شەو ڕۆژ لە ھەوڵی ئەوەدان کە ڕێگربن لەبەردەم ھەڵھاتنی خۆری ئیسلام دەكەن، کە ڕووناکی نەگات بەسەر زەوی) نمونەی ئەمانە وەک ئەو کەسە وایە کە بیەوێت ڕوناکی و نوورێکی گەورە بە فووی دەمی بکوژێننەوە -خەیاڵیان خاوە –اللە تەعالا نوور و ڕوناکی ئەم ئاینە پیرۆزە دەگەیەنێت بە ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوای زەوی و تەواوی دەکات، ئەگەر چی بێباوەڕانیش پێیان ناخۆش بێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ رَسُولَهُۥ بِٱلۡهُدَىٰ وَدِينِ ٱلۡحَقِّ لِيُظۡهِرَهُۥ عَلَى ٱلدِّينِ كُلِّهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُشۡرِكُونَ
اللە تەعالا ئەو زاتە بەرز و پیرۆزەیە کە پێغەمبەرەکەی موحەممەد (صلّى الله عليه وسلّم ) بە ڕێنمونی و ئاینێکی ڕاست و دروستەوە ناردووە، تاوەکو سەری بخات و بەرزی بکاتەوە بەسەر تەواوی ئاینەکانی تردا، ھەرچەند موشریک و ھاوەبەش پەیداکەرانیش پێیان ناخۆش بێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَتُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
ئەو بازرگانییە قازانجكەرەیش ئەوەیە باوەڕ بھێنن بە اللە تەعالا و پێغەمبەرەکەی و ھەروەھا بە سەروەت و سامان و بە گیانتان لە پێناوی سەرخستنی رێبازەکەیدا تێبكۆشن، ھەر ئەمەش چاکتر و باشترە لەھەموو شتێک ئەگەر ئێوە بزانن، جا لەبەر ئەوە خێرا بكەن لەئەنجامدانی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡ وَيُدۡخِلۡكُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ وَمَسَٰكِنَ طَيِّبَةٗ فِي جَنَّٰتِ عَدۡنٖۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
قازانجی ئەم بازرگانیەیش ئەوەیە اللە تەعالا لە گوناھەکانتان خۆش دەبێت و پاشانیش دەتانخاتە بەھەشتانێکەوە کە چەندەھا ڕووبار بە ژێریاندا دەڕوات و لەچەندان کۆشک و خانووی پاک و ڕازاوەی بەھەشتەکانی عەدندا نیشتەجێتان دەکات، ئا ئەمەیە سەرکەوتن و سەرفرازی گەورە، كەهیچ سەركەوتن و سەرفرازییەك هاوشێوەی ئەو نییە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأُخۡرَىٰ تُحِبُّونَهَاۖ نَصۡرٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَتۡحٞ قَرِيبٞۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
قازانجێكی تری ئەم بازرگانییە نیعمەتێکی تره و حەزتان لێیەتی کە پەروەردگار پێتان ببەخشێت لە دونیادا ئەویش سەرخستن و سەرکەوتنێکە لە لایەن الله وە بێت و ڕزگار کردنێکی نزیکیش (کە مەبەست پێی فەتح کردن و ڕزگارکردنی شاری مەککەیە لەدەست بت پەرستەکانی قوڕەیش) جا - ئەی موحەممەد - موژدە بدە بە ئیمانداران بەسەركەوتن لە دونیا، وە سەركەوتنیش بەچوونە بەهەشت لەدواڕۆژدا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُونُوٓاْ أَنصَارَ ٱللَّهِ كَمَا قَالَ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَ لِلۡحَوَارِيِّـۧنَ مَنۡ أَنصَارِيٓ إِلَى ٱللَّهِۖ قَالَ ٱلۡحَوَارِيُّونَ نَحۡنُ أَنصَارُ ٱللَّهِۖ فَـَٔامَنَت طَّآئِفَةٞ مِّنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَكَفَرَت طَّآئِفَةٞۖ فَأَيَّدۡنَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ عَلَىٰ عَدُوِّهِمۡ فَأَصۡبَحُواْ ظَٰهِرِينَ
ئەی ئەوانەی باوەڕتان ھێناوەو كار بە شەریعەتەكەی دەكەن، ببن بە پشتیوانی (ئاینەکەی) اللە تەعالا، ھەروەک چۆن عیسای کوڕی مەریەم وتی بە ھاوڕێ نزیکەکانی خۆی کێ پشتیوانی من دەبێت لە پێناو سەرخستنی ئاینی اللە تەعالادا؟ ھاوڕێ نزیکەکانیشی وتیان: ئێمەین پشتیوانی ئاینەکەی اللە تەعالا، جا کۆمەڵێک لە بەنی ئیسرائیل باوەڕیان ھێنا و کۆمەڵێکی تریشیان بێباوەڕ بوون، (پەروەردگاریش) دەفەرموێت: ئێمەیش یارمەتیدەر و پشتیوانی ئەوانە بووین کە باوەڕیان ھێنا لەبەرامبەر ئەوانەی کە بێباوەڕ بوون، سەرەنجامیش پشتگیرییەکەی پەروەردگار سەرکەوت بەسەریاندا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.