قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە نازىئات   ئايەت:

سورەتی النازعات

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
التذكير بالله واليوم الآخر.
بە بیرهێنانەوەى خواى گەورە و ڕۆژی دوایی.

وَٱلنَّٰزِعَٰتِ غَرۡقٗا
الله -تەعاﻻ- سوێند بەو فریشتانە دەخوات كە گیانی بێباوەڕان بەتوندی و بەسەختی دەكێشن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلنَّٰشِطَٰتِ نَشۡطٗا
وە سوێند بەو فریشتانە دەخوات كە گیانی بڕواداران بەئاسانی و بەسووکی دەكێشن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلسَّٰبِحَٰتِ سَبۡحٗا
وە هەروەها سوێند بەو فریشتانە دەخوات كه بەفەرمانی الله -تەعاﻻ- مەلە دەكەن لەئاسمانەوە بەرەو زەوی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلسَّٰبِقَٰتِ سَبۡقٗا
وە سوێند بەو فریشتانە دەخوات كە پێش هەندێكی تریان دەكەون لەجێبەجێ كردنی فەرمانی الله -تەعاﻻ-.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡمُدَبِّرَٰتِ أَمۡرٗا
وە سوێند دەخوات بەو فریشتانەی كە فەرمانەكانی الله -تەعاﻻ- جێبەجێ دەكەن كە فەرمانی پێكردوون، وەك ئەو فریشتانەی كردەوەی بەندەكانیان پێ سپێردراوە، سوێند بە هەموو ئەوانە دەخوات كە زیندوویان دەكاتەوە بۆ لێپرسینەوە وپاداشتدانەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَوۡمَ تَرۡجُفُ ٱلرَّاجِفَةُ
ئەو ڕۆژەی زەوی دێتە لەرزین لە فووی یەكەمدا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تَتۡبَعُهَا ٱلرَّادِفَةُ
بەدوای فووی یەکەمدا؛ فووی دووەم دێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلُوبٞ يَوۡمَئِذٖ وَاجِفَةٌ
دڵی کافر و فاسیقەکان لەو ڕۆژەدا لە ترسدایە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَبۡصَٰرُهَا خَٰشِعَةٞ
بەچاویاندا شوێنەواری ڕیسوایی دەردەكەوێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَقُولُونَ أَءِنَّا لَمَرۡدُودُونَ فِي ٱلۡحَافِرَةِ
ئەوان دەیانووت: ئایا دوای ئەوەی مردن دەگەڕێینەوە بۆ ژیانێكی تر، زیندوو دەكرێینەوە؟!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا نَّخِرَةٗ
ئایا دوای ئەوەی بووینە ئێسكێكی ڕزیو و بۆش، دەگەڕێینەوە وزیندوو دەكرێینەوه؟!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ تِلۡكَ إِذٗا كَرَّةٌ خَاسِرَةٞ
ووتیان: ئەگەر بگەڕێنەوە گەڕانەوەیەكی خەسارەتمەندە، وهيوابڕاوە خاوەنەكەی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ
فەرمانی زیندووبوونەوە ئاسانە، بێگومان ئەو زیندووبوونەوە هەر یەك نەعرەتەیە لەلایەن مەلائیكەی ڕاسپێردراو بە فووكردن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِذَا هُم بِٱلسَّاهِرَةِ
كتوپڕ هەمووان زیندوون لەسەر ڕووی زەوی پاش ئەوەى مردوو بوون لەناو سکیدا -لەژێریدا-.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ
ئایا ئەی -پێغەمبەر- هەواڵ وسەرگوزەشتەی موسا لەگەڵ پەروەردگاری، وموسا لەگەڵ فیرعەونی دوژمنیت پێگەیشووە؟!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ نَادَىٰهُ رَبُّهُۥ بِٱلۡوَادِ ٱلۡمُقَدَّسِ طُوًى
ئەو دەمەی پەروەردگاری -پاك و بێگەردی بۆ زاتی ئەو- بانگی كرد لە دۆڵی پاكی (توا:طوی)دا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• التقوى سبب دخول الجنة.
پارێزكاری -تەقواداری- وخواناسی هۆكاری چوونە بەهەشتە.

• تذكر أهوال القيامة دافع للعمل الصالح.
بیركەوتنەوەی ناڕەحەتییەكانی ڕۆژی قیامەت پاڵنەرە بۆ كردەوەی چاك.

• قبض روح الكافر بشدّة وعنف، وقبض روح المؤمن برفق ولين.
گیان كێشانی بێباوەڕ بەتوندی وسەختی، وە گیان كێشانی باوەڕدار بەهێواشی ولەسەرخۆیی.

ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
(لەنێو وتەکانیدا) ئەم وتانەى -سەرەتا- بە موسا فەرموو: بڕۆ بۆ لای فیرعەون، ئەو لە سنوور دەرچووە لە ستەم و خۆبەگەورەزانیندا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقُلۡ هَل لَّكَ إِلَىٰٓ أَن تَزَكَّىٰ
پێی بڵێ: ئایا دەتەوێ -ئەی فیرعەون- پاك ببیتەوە لە بێباوەڕی وگوناهەكانت؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَهۡدِيَكَ إِلَىٰ رَبِّكَ فَتَخۡشَىٰ
وە ڕێگات پێ نیشان بدەم بۆ لای پەروەردگارت كە ئەو بەدیهێناویت وپەروەردەی كردوویت بۆئەوەى لێی بترسیت، وئەو كردەوانە بكەیت كە ئەو پێی ڕازییە، ودوور بكەویتەوە لەوەی كە پێی توڕە دەبێت؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَرَىٰهُ ٱلۡأٓيَةَ ٱلۡكُبۡرَىٰ
ئینجا موسا -علیه السلام- نیشانە هەرە گەورەكەی نیشان دا كە بەڵگەیە لەسەر ئەوەی ئەو نێردراوی پەرورەدگارێتی، ئەویش نیشانەی دەست وگۆچانەكەی بوو.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ
فیرعەون هیچ وەڵامێكی پێ نەبوو جگە لە بەدرۆ زانین وباوەڕ نەكردن بە ئەو نیشانە نەبێت، وە سەرپێچی ئەوەی كرد كە موسا -علیه السلام- فەرمانی پێکرد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ أَدۡبَرَ يَسۡعَىٰ
پاشان پشتی کرد لە باوەڕهێنان بەوەى موسا -علیه السلام- پێی هاتبوو و کۆششی دەکرد بۆ سەرپێچی کردنی فەرمانەکانى خواى گەورە و پێچەوانە بوونەوەى هەق و ڕاستی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَحَشَرَ فَنَادَىٰ
قەومەکەى و شوێنکەوتووانى کۆکردەوە بۆ شکست هێنان بە موسا -علیه السلام- بۆیە بانگی کرد و وتی:
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَالَ أَنَا۠ رَبُّكُمُ ٱلۡأَعۡلَىٰ
من پەروەردگاری هەرە گەورەتانم، جگە لەمن گوێڕایەڵی كەسی تر ناكەن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَخَذَهُ ٱللَّهُ نَكَالَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَٱلۡأُولَىٰٓ
ئینجا پەروەردگار گرتی و لەدونیادا سزایدا بە خنكاندن لەدەریاكەدا و پاشان سزایدا لە قیامەتدا بە خستنە ناو توندترین سزاوه.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبۡرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰٓ
بەڕاستی لەو سزایەی بەسەر فیرعەونمان دا لە دونیا و قیامەتدا ئامۆژگارییە بۆ كەسانێك لەپەروەردگاریان دەترسن، بێگومان هەر ئەو كەسە سوود لەو ئامۆژگارییە وەردەگرێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ءَأَنتُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَمِ ٱلسَّمَآءُۚ بَنَىٰهَا
ئایا بەدیهێنانی ئێوە لای پەروەردگار -ئەی بێباوەڕەكان بە زیندوبوونەوە- قورسترە یان بەدیهێنانی ئەو ئاسمانەی كە بنیاتی ناوه؟!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَفَعَ سَمۡكَهَا فَسَوَّىٰهَا
لە ڕووی سەرەوە بەرزی كردووەتەوە بەشێوەیەکی یەکسان وڕێكوپێكی و بەبێ درز وكەموكورتی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَغۡطَشَ لَيۡلَهَا وَأَخۡرَجَ ضُحَىٰهَا
وە شەوەكانی تاریك كرد كاتێك خۆرەكەی ئاوا دەبێت، وە ڕوناكیەكەیشی دەرخست كاتێك خۆرەكەی هەڵدێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ
دوای ئەوەی ئاسمانی بەدیهێنا زەویشی ڕاخست، وهەموو سوودەكانی خستە نێویەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا
وە ئاوی لێدەرهێنا بەڕۆشتنی كانیاوەكان، وە تیایدا سەوزی كردووە ئەو ڕووەكانەی ئاژەڵەكانیان لێی دەخۆن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا
وە شاخەكانی والێكرد جێگیر بێت لەسەر زەوی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ
ئەمانە هەموو سوودن بۆ خۆتان و ئاژەڵەكانتان -ئەی خەڵكینە- ئەو كەسەی ئەمانەی هەموو بەدیهێناوه دەستەوسان نییە لە دووبارەو تازە بەدیهێنانەوەیاندا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِذَا جَآءَتِ ٱلطَّآمَّةُ ٱلۡكُبۡرَىٰ
جا كاتێك فووی دووەم هات كە هەرچی شتە دادەپۆشێت بە ناڕەحەتیەكانی و قیامەت هەڵدەستێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَوۡمَ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ مَا سَعَىٰ
ئەو ڕۆژە كە هات مرۆڤ بیری دەكەوێتەوە كە چی پێشخستووە لە كردەوەی باش -خێر- یان خراپ -شەڕ-.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِمَن يَرَىٰ
وئاگری دۆزەخ هێنراو بەئاشكرا نیشانی ئەو كەسە درا كە بڕوانێت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَمَّا مَن طَغَىٰ
ئینجا هەركەسێك لەسنوور دەرچووبێت لە گومڕاییدا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَءَاثَرَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا
وە فەزڵ و چاكەی دنیای بڕاوەی دابێت بەسەر ژیانی قیامەتی هەتاهەتاییدا.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّ ٱلۡجَحِيمَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ
بەڕاستی ئاگر جێگەی مانەوەیەتی وتێیدا دەمێنێتەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَمَّا مَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ وَنَهَى ٱلنَّفۡسَ عَنِ ٱلۡهَوَىٰ
بەڵام هەركەسێك ترسابێت لە وەستانی لەبەردەم پەروەردگاریدا، وە ڕێگری كردبێت له نەفسی خۆی لە شوێنكەوتنی ئەو ئارەزووانەی كە پەروەردگار یاساغی كردوون، ئەوە بەڕاستی بەهەشت جێگای مانەوەیەتی وتێیدا دەمێنێتەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّ ٱلۡجَنَّةَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ
بەڵام هەركەسێك ترسابێت لە وەستانی لەبەردەم پەروەردگاریدا، وە ڕێگری كردبێت له نەفسی خۆی لە شوێنكەوتنی ئەو ئارەزووانەی كە پەروەردگار یاساغی كردوون، ئەوە بەڕاستی بەهەشت جێگای مانەوەیەتی وتێیدا دەمێنێتەوە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَا
پرسیارت لێدەكەن -ئەی پێغەمبەر- ئەوانەی زیندوبوونەوە بەدرۆ دەزانن وباوەڕیان پێی نییه: كەی قیامەت دێت وكەی ڕوودەدات؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فِيمَ أَنتَ مِن ذِكۡرَىٰهَآ
تۆ زانیاریت نییە دەربارەی بۆئەوەى باسی بكەیت بۆیان، ئەوە كاری تۆ نییە، تەنها كاری تۆ خۆئامادەكردنە بۆ ئەو ڕۆژە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَىٰ رَبِّكَ مُنتَهَىٰهَآ
زانینی هاتنی قیامەت بەتەنها لای پەروەردگارتە.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرُ مَن يَخۡشَىٰهَا
بەڕاستی تۆ تەنها ئاگاداركەرەوەی بۆ ئەو كەسەی لەقیامەت دەترسێ، لەبەرئەوەی ئەو سوود دەبینێت لە ئاگاداركردنەوەی تۆ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَأَنَّهُمۡ يَوۡمَ يَرَوۡنَهَا لَمۡ يَلۡبَثُوٓاْ إِلَّا عَشِيَّةً أَوۡ ضُحَىٰهَا
ئەو ڕۆژەی قیامەت دەبینن بەچاوەکانى خۆیان وادەزانن نەماونەتەوە لە ژیانی دونیادا جگە ئێوارەی یەك ڕۆژ نەبێت یان بەیانیەكەی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• وجوب الرفق عند خطاب المدعوّ.
پێویستی نەرمونیان بوون لەكاتی قسەكردن لەگەڵ كەسی بانگكراودا.

• الخوف من الله وكفّ النفس عن الهوى من أسباب دخول الجنة.
ترسان لە الله -تەعاﻻ- و ڕێگری كردنی نەفس لە ئارەزووی حەرامکراو لەهۆكارەكانی چوونە بەهەشتە.

• علم الساعة من الغيب الذي لا يعلمه إلا الله.
زانینی ڕۆژی قیامەت لەو نەزانراوانەیە كە كەس نایزانێت جگە لە الله -تەعاﻻ- نەبێت.

• بيان الله لتفاصيل خلق السماء والأرض.
باسكردنی وورد ودرشتی بەدیهێنانی ئاسمانەكان وزەوی لەلایەن الله -تەعالا-وه.

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە نازىئات
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

تاقاش