مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە شەمس - الترجمة الكردية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

سورەتی الشمس

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:

التأكيد بأطول قسم في القرآن، على تعظيم تزكية النفس بالطاعات، وخسارة دسّها بالمعاصي.

جەختکردنەوە بە درێژترین سوێندخواردن لە قورئاندا لەسەر بە گەورەدانانى تەزکیە و پاککردنەوەى نەفس بە پەرستەکان و خەسارۆمەندی پیسکردنی بە گوناهـ و تاوانەکان.

---

ئايەت: 1

وَٱلشَّمۡسِ وَضُحَىٰهَا

خواى گەورە سوێندی خوارد بەخۆر، وسوێندی خوارد بەکاتی بەرزبوونەوەی دوای ھەڵھاتنی لەڕۆژھەڵاتەوە.

ئايەت: 2

وَٱلۡقَمَرِ إِذَا تَلَىٰهَا

وە سوێندی خوارد بەمانگ کە دەردەکەوێت دوای ئاوابوونی خۆر.

ئايەت: 3

وَٱلنَّهَارِ إِذَا جَلَّىٰهَا

وە سوێند بە ڕۆژگار کاتێک کە بەتیشکی سەر ڕووی زەوی ڕووناک دەکاتەوە.

ئايەت: 4

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَغۡشَىٰهَا

وە سوێند بە شەو کاتێک کە ڕووی زەوی بەتاریکیەکەی دادەپۆشێت، بۆیە سەر زەوی تاریک دەبێت.

ئايەت: 5

وَٱلسَّمَآءِ وَمَا بَنَىٰهَا

وە سوێند بەئاسمان، وبە ئەو زاتەیش کە دروستی کردووە وبە وردی وئەوپەڕی ڕێک وپێکی بەدیھێناوە.

ئايەت: 6

وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا طَحَىٰهَا

وە سوێند بەزەوی و بەڕاخراویەکەی بۆئەوەى خەڵکی لەسەری نیشتەجێ بن.

ئايەت: 7

وَنَفۡسٖ وَمَا سَوَّىٰهَا

وە سوێند بەدەروونی ئادەمیزاد، وە سوێندیش بەو بەدیھێنانەی کە اللە -تەعاﻻ- بەشێوەیەکی زۆر ڕێک وپێک بەدیھێناوە.

ئايەت: 8

فَأَلۡهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقۡوَىٰهَا

ئەمجا ئیلھامی بۆ کرد بۆ ناسین وتێگەیشتنی خراپە وتاوان وچاکە وخواناسین (واتە خێر وشەڕی بۆ ڕوونکردەوە ونیشانی دا چی چاکەیە بیکات وچیش خراپە خۆی لێ دوور بگرێت).

ئايەت: 9

قَدۡ أَفۡلَحَ مَن زَكَّىٰهَا

سوێند بەھەموو ئەوانە بەڕاستی ڕزگاری بوو، سەرفراز بوو ئەوەی کە دەروون ونەفسی خۆی پاک کردەوە، بەڕازاندنەوەی بە ئاکار وڕەوشتە جوانەکان، وە پاککردنەوەی لەخراپە وگوناھـ وتاوان.

ئايەت: 10

وَقَدۡ خَابَ مَن دَسَّىٰهَا

وە بەڕاستی ئەوەیشی کە دەروون ونەفسی خۆی بێنرخ وپیس کرد بەکردنی گوناھـ وتاوانەکان؛ بەدبەخت ودۆڕاوە.

ئايەت: 11

كَذَّبَتۡ ثَمُودُ بِطَغۡوَىٰهَآ

گەلی سەموود بەھۆی کردنی گوناهـ وتاوان وسەرکەشی ویاخی بوونیانەوە، بڕوایان بە پێغەمبەرەکەیان -بە صاڵح- نەھێنا.

ئايەت: 12

إِذِ ٱنۢبَعَثَ أَشۡقَىٰهَا

کاتێک کە خراپترین کەسیان ھەستایەوە (بۆ سەربڕینی ووشترەکە)، دوای ئەوەی گەلەکەی ئەو کارەیان پێی سپارد.

ئايەت: 13

فَقَالَ لَهُمۡ رَسُولُ ٱللَّهِ نَاقَةَ ٱللَّهِ وَسُقۡيَٰهَا

ئەمجا پێغەمبەر ی خوا ساڵح -علیه السلام- پێی ووتن: وازبھێنن لەم وشترەی اللە -تەعاﻻ- ونۆرە ئاوی بدەن با لەنۆرەکەی خۆی بخواتەوە، وزیانی لێ مەدەن و بەخراپ نزیكی مەكەونەوە.

ئايەت: 14

فَكَذَّبُوهُ فَعَقَرُوهَا فَدَمۡدَمَ عَلَيۡهِمۡ رَبُّهُم بِذَنۢبِهِمۡ فَسَوَّىٰهَا

کەچی (ئەو گەلە ستەمکارە) بڕوایان بەھەڕەشەکانی ئەو پێغەمبەرە نەکرد و وشترەکەیان سەربڕی، ئەمجا پەروەردگاریان بەھۆی تاوان وگوناھەکانیانەوە سزای سەختی بەسەردا ڕشتن و وڵاتەکەیانی کاول کرد و لەگەڵ خاکدا یەکسانی کردن.

ئايەت: 15

وَلَا يَخَافُ عُقۡبَٰهَا

اللە -تەعاﻻ- بەو شێوەیەی لێکردن وە ھیچ ناترسێت لەپاشەڕۆژی ئەم تۆڵە سەندنەوە (لەو گەلە ستەمکارە).

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• أهمية تزكية النفس وتطهيرها.

گرنگی تەزکیەی -پاککردنەوەی- نەفس لە ژەنگ وژاری گوناھـ وتاوان.

• المتعاونون على المعصية شركاء في الإثم.

ئەو کەسانەی ھاریکاری یەکتری دەکەن لە تاوان وخراپە، ھاوبەشیشن لە گوناھەکەیدا.

• الذنوب سبب للعقوبات الدنيوية.

گوناھـ وتاوانكردن ھۆکاری سزاکانی دونیان.

• كلٌّ ميسر لما خلق له فمنهم مطيع ومنهم عاصٍ.

ھەموو کەسێک کاری بۆ ئاسانکراوە بۆ ئەو مەبەستەی بۆی بەدیھێنراوە، ھەندێکیان گوێڕایەڵن وھەندێکی تریش سەرپێچی کارن.