مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە پەجر - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Фажр

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:

بيان عاقبة الطغاة، والحكمة من الابتلاء، والتذكير بالآخرة.

Каапырлардын акыбети, сыноолордун жана акыретти эскертүүнүн сырлары баяндалган.

---

ئايەت: 1

وَٱلۡفَجۡرِ

Аллах таң менен ант берди.

ئايەت: 2

وَلَيَالٍ عَشۡرٖ

Зуль-хижжа айынын баштапкы он күнү менен ант берди.

ئايەت: 3

وَٱلشَّفۡعِ وَٱلۡوَتۡرِ

Так жана жуп заттар менен ант берди.

ئايەت: 4

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَسۡرِ

Ошондой эле кирген, уланган жана бүткөн түн менен ант берди. Жана бул анттардын максаты – силер иш-аракеттериңдин жазасын же сыйлыгын сөзсүз аласыңар.

ئايەت: 5

هَلۡ فِي ذَٰلِكَ قَسَمٞ لِّذِي حِجۡرٍ

Бул айтылгандардын ичинде акылы бар адамды ынандыруучу ант бар бекен?

ئايەت: 6

أَلَمۡ تَرَ كَيۡفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ

Оо, пайгамбар! Раббиң Худдун коому Аад Анын элчисин жалганга чыгарышканда аларды кандай кылганын көргөн жоксуңбу?

ئايەت: 7

إِرَمَ ذَاتِ ٱلۡعِمَادِ

Чоң атасы Ирамга таандык болгон күч-кубаттуу Аад уруусу.

ئايەت: 8

ٱلَّتِي لَمۡ يُخۡلَقۡ مِثۡلُهَا فِي ٱلۡبِلَٰدِ

Аларга окшогондорду Аллах эч бир шаарда жараткан эмес.

ئايەت: 9

وَثَمُودَ ٱلَّذِينَ جَابُواْ ٱلصَّخۡرَ بِٱلۡوَادِ

Раббиң аска-зоолуу тоолорду оюп, алардан үйлөрдү жасаган Салихтин коому Самудду кандай кылганын көргөн жоксуңбу?

ئايەت: 10

وَفِرۡعَوۡنَ ذِي ٱلۡأَوۡتَادِ

Раббиң адамдар азапталуучу казыктарга ээлик кылган Фараонду кандай кылганын көргөн жоксуңбу?

ئايەت: 11

ٱلَّذِينَ طَغَوۡاْ فِي ٱلۡبِلَٰدِ

Булардын баарысы зулумдукта жана конкордукта чектен чыгып кетишти. Баарысы өз жеринде чектен чыгышты.

ئايەت: 12

فَأَكۡثَرُواْ فِيهَا ٱلۡفَسَادَ

Жана алар ал жакта каапырлыкты жана күнөөлөрдү жайылтуу менен бузукулукту көбөйтүштү.

ئايەت: 13

فَصَبَّ عَلَيۡهِمۡ رَبُّكَ سَوۡطَ عَذَابٍ

Ошондо Аллах аларга катаал азабын тарттырды жана жер бетинен тыптыйпыл жок кылды.

ئايەت: 14

إِنَّ رَبَّكَ لَبِٱلۡمِرۡصَادِ

Оо, пайгамбар! Чындыгында Раббиң адамдардын жакшылык кылгандарын бейиш менен сыйлап, жамандык кылгандарын тозок менен жазалаш үчүн алардын иш-аракеттерин байкап, аларга көз салып турат.

ئايەت: 15

فَأَمَّا ٱلۡإِنسَٰنُ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ رَبُّهُۥ فَأَكۡرَمَهُۥ وَنَعَّمَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَكۡرَمَنِ

Инсан табиятынан ушундай, эгерде Раббиси аны сынап, сый-урматка бөлөсө жана байлык, бала-чака, кадыр-барк берсе, анда ал бул нерселер Аллахтын алдындагы кадырлуулугунан деп ойлоп: «Мен Раббимдин сый-урматына татыктуу болгонум үчүн Ал мени урматтады» – деп айтат.

ئايەت: 16

وَأَمَّآ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ فَقَدَرَ عَلَيۡهِ رِزۡقَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَهَٰنَنِ

Ал эми аны сынап, ырыскысын тар кылып койсо, муну Раббисинин алдында төмөн абалда болгондугу үчүн деп ойлоп: «Раббим мени кордоду» – деп айтат.

ئايەت: 17

كَلَّاۖ بَل لَّا تُكۡرِمُونَ ٱلۡيَتِيمَ

Жок, абал бул инсан ойлогондой, жакшылыктар Аллахтын пендесине ыраазы болгондугунун далили, ал эми жамандыктар пенденин Раббисинин алдында төмөн экендигинин далили эмес. Бирок аныгында силер Аллахтын берген ырыскысынан жетимди сыйлабайсыңар.

ئايەت: 18

وَلَا تَحَٰٓضُّونَ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ

Жегенге эч нерсе таппаган кедей-кембагалдарды тойгузууга бири-бириңерди үндөбөйсүңөр.

ئايەت: 19

وَتَأۡكُلُونَ ٱلتُّرَاثَ أَكۡلٗا لَّمّٗا

Жана адал жагына карабастан, алсыз аялдардын жана жетимдердин акысын сугалактык менен жейсиңер.

ئايەت: 20

وَتُحِبُّونَ ٱلۡمَالَ حُبّٗا جَمّٗا

Мал-мүлктү өтө жакшы көргөнүңөр үчүн аны ач көздүктөн Аллах жолуна сарптоодон сараңдык кыласыңар.

ئايەت: 21

كَلَّآۖ إِذَا دُكَّتِ ٱلۡأَرۡضُ دَكّٗا دَكّٗا

Силер мындай кылбагыла! Эстегиле, жер катуу силкинип титирегенде.

ئايەت: 22

وَجَآءَ رَبُّكَ وَٱلۡمَلَكُ صَفّٗا صَفّٗا

Оо, пайгамбар! Раббиң пенделеринин ортосун ажыратуу үчүн келгенде жана периштелер дагы сап-сап болуп тизилип келгенде.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.

Жылдын башка күндөрүнө караганда зуль-хижжа айынын он күнүнүн артыкчылыгы.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.

Аллах тааланын кыямат күнү келүүсүн эч нерсеге окшоштурбастан, мисал келтирбестен жана жокко чыгарбастан Өзүнө ылайыктуу деңгээлде тастыктоо.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.

Ыймандуу адам сыноого кабылса сабыр кылат, жакшылык берилсе шүгүр кылат.

ئايەت: 23

وَجِاْيٓءَ يَوۡمَئِذِۭ بِجَهَنَّمَۚ يَوۡمَئِذٖ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ وَأَنَّىٰ لَهُ ٱلذِّكۡرَىٰ

Ал күнү тозок алып келинет. Анын жетимиш миң чылбыры болот. Ар бир чылбырды жетимиш миң периште сүйрөйт. Ошол күнү инсан Аллахка карата кылган кайдыгерлигин эстейт, бирок ал күндө эстөө ага эч пайда келтирбейт. Анткени ал күн иш-аракет кыла турган күн эмес, сыйлык же жаза ала турган күн.

ئايەت: 24

يَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي قَدَّمۡتُ لِحَيَاتِي

Ал терең өкүнүчтөн мындай дейт: «Аттиң-ай! Чыныгы жашоо болгон акырет жашоомо алдын ала жакшылык иштерди кылсам болмок».

ئايەت: 25

فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يُعَذِّبُ عَذَابَهُۥٓ أَحَدٞ

Ал күнү Аллахтын азабындай эч ким азаптай албайт. Анткени Аллахтын азабы өтө катаал жана түбөлүктүү.

ئايەت: 26

وَلَا يُوثِقُ وَثَاقَهُۥٓ أَحَدٞ

Ал каапырларды чынжырлар менен байлагандай эч ким байлай албайт.

ئايەت: 27

يَٰٓأَيَّتُهَا ٱلنَّفۡسُ ٱلۡمُطۡمَئِنَّةُ

Ал эми ыймандуу жанга өлүм келген кезде жана кыяматта мындай деп айтылат: «Оо, ыймандан жана жакшылык иштерден тынчтык тапкан жан!

ئايەت: 28

ٱرۡجِعِيٓ إِلَىٰ رَبِّكِ رَاضِيَةٗ مَّرۡضِيَّةٗ

Сен алган улуу сыйлык үчүн Раббиңе ыраазы болуп жана кылган жакшылык иштериң үчүн Анын алдында ыраазылыкка жеткен абалда кайткын.

ئايەت: 29

فَٱدۡخُلِي فِي عِبَٰدِي

Менин такыба пенделеримдин катарына кошулгун!

ئايەت: 30

وَٱدۡخُلِي جَنَّتِي

Жана алар менен бирге Мен алар үчүн даярдап койгон бейишиме киргин!».

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• عتق الرقاب، وإطعام المحتاجين في وقت الشدة، والإيمان بالله، والتواصي بالصبر والرحمة: من أسباب دخول الجنة.

Кулду азат кылуу, кыйынчылыкта муктаждарга тамак-аш берүү, Аллахка ыйман келтирүү, бири-бирине сабырдуулукту жана ырайымдуулукту осуят кылуу — бейишке кирүүнүн себептеринен.

• من دلائل النبوة إخباره أن مكة ستكون حلالًا له ساعة من نهار.

Пайгамбарчылыктын белгилеринин бири — күндүзгү бир убакытта ал үчүн Меккеге бастырып кирүү уруксат болору тууралуу кабар берүүсү.

• لما ضيق الله طرق الرق وسع طرق العتق، فجعل الإعتاق من القربات والكفارات.

Качан Аллах кулчулуктун жолдорун тарытканда, азат кылуунун жолдорун кеңейтти жана кулчулуктан куткарууну Аллахка жакындаткан жана күнөөлөрдүн кечирилишине себеп болгон иштерден кылды.