قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ پاشتۇچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ لَمْ یَكُ مُغَیِّرًا نِّعْمَةً اَنْعَمَهَا عَلٰی قَوْمٍ حَتّٰی یُغَیِّرُوْا مَا بِاَنْفُسِهِمْ ۙ— وَاَنَّ اللّٰهَ سَمِیْعٌ عَلِیْمٌ ۟ۙ
د دې سخت عذاب سبب دا و چې بیشکه الله تعالی په یو قوم د یو نعمت پیرزو وکړي د خپل طرف نه، بیرته یې ورڅخه نه اخلي تر څو چې هغه قوم خپل ښه حالت په بد حالت نه وې بدل کړی، ایمان او د الله تعالی دحکمونو تابعداري او د نعمتونو شکر یې په کفر او د الله تعالی په نافرمانۍاو د هغه د نعمتونو په ناشکرۍ نه وي بدل کړی او بیشکه الله تعالی همیشه اوري خبرې دبنده ګانو او همیشه پوه دی د هغوی په کارونو او هیڅ شی د هغوی د خبرو او د کارونو څخه په الله تعالی پټ نه دی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَدَاْبِ اٰلِ فِرْعَوْنَ ۙ— وَالَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ؕ— كَذَّبُوْا بِاٰیٰتِ رَبِّهِمْ فَاَهْلَكْنٰهُمْ بِذُنُوْبِهِمْ وَاَغْرَقْنَاۤ اٰلَ فِرْعَوْنَ ۚ— وَكُلٌّ كَانُوْا ظٰلِمِیْنَ ۟
شان د دې کافروپه شان د نورو دی چاچې کفر کړی و په الله لکه-فرعونیان-او هغه امتونه چې نسبت د درواغو یې کړی و مخکې د هغوي نه، نسبت ددرواغویې کړی و ایتونو د رب خپل ته پس هلاک کړي وو الله تعالی په سبب د ګناهونو د هغوي او هلاک کړي وو الله تعالی فرعونیان په غرقولو په بحر کې اوټول فرعونیان او پخواني امتونه ظالمان وو په سبب د کفر کولو د هغوی په الله او په سبب د شرک د هغوی د الله تعالی سره نو طلب کړی یې و په دې وجه عذاب د الله پس الله تعالی هم ورباندې واقع کړ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ شَرَّ الدَّوَآبِّ عِنْدَ اللّٰهِ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا فَهُمْ لَا یُؤْمِنُوْنَ ۟ۖۚ
بیشکه بدترین د هغه موجوداتو نه چې حرکت کوي په ځمکه هغه کسان دي چې کفر یې کړی په الله او د هغه په پیغمبرانو او ایمان نه راوړي اګر که هر قسم نښه [معجزه] ورته راشي د وجې د ادامې ورکولو خپل کفر ته بیشکه ټول وسايل د هدايت د دوی فلج شوي:عقل،اوریدل،او لیدل[دا دهدایت وسایل وو الله ورکړي وو خو په کار یې وانه اچول].
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَلَّذِیْنَ عٰهَدْتَّ مِنْهُمْ ثُمَّ یَنْقُضُوْنَ عَهْدَهُمْ فِیْ كُلِّ مَرَّةٍ وَّهُمْ لَا یَتَّقُوْنَ ۟
هغه کسان چې غوټه شوي وو د هغوی سره لوظونه اوکلکې وعدې لکه-بنو قریظه-بیا به یې ماتول خپل لوظونه بار بار او د الله تعالی څخه نه بیریدل نو پخپلو وعدو یې پوره والی هم نه کاوه اوضروري یې نه ګڼلې هغه کلکې وعدې چې ورڅخه اخیستل شوې وې.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِی الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَّنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ یَذَّكَّرُوْنَ ۟
که چیرته مخامخ شوې د دوی سره-ای پیغمبره-په جنګ کې د هغه کسانو سره چې دا وعدې ماتوي سخته عبرتناکه سزا ورکړه تر دې چې نور یې په حال خبر شي او عبرت ورڅخه واخلي نو هغوی به ستا د جنګ او د ستا په خلاف ستا د دښمنانو غالبه کولوڅخه په تا وبیریږي.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِمَّا تَخَافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِیَانَةً فَانْۢبِذْ اِلَیْهِمْ عَلٰی سَوَآءٍ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ لَا یُحِبُّ الْخَآىِٕنِیْنَ ۟۠
که چیرته وبیریدې-ای پیغمبره-د هغه قوم نه چې وعده یې درسره کړې وه؛ د دوکې اویا د وعدې د ماتولو نه په یوه علامه چې ښکاره شوه تاته نو خبر ورکړه هغوی ته په ماتولو د وعدې تر دې چې برابرشې هغوی ستا سره په خبرتیا کې په ماتولو د وعدې او ته مه مخکې کیږه په خیانت کې په هغوی باندې مخکې د هغوی د خبرولو نه، بیشکه د وعدې په ماتولوکې پټه غبته(سیالي)خیانت دی اوالله مینه نه کوي د خاینانوسره بلکه بغض ورسره کوي نو د خیانت څخه وبیریږه.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَعِدُّوْا لَهُمْ مَّا اسْتَطَعْتُمْ مِّنْ قُوَّةٍ وَّمِنْ رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُوْنَ بِهٖ عَدُوَّ اللّٰهِ وَعَدُوَّكُمْ وَاٰخَرِیْنَ مِنْ دُوْنِهِمْ ۚ— لَا تَعْلَمُوْنَهُمْ ۚ— اَللّٰهُ یَعْلَمُهُمْ ؕ— وَمَا تُنْفِقُوْا مِنْ شَیْءٍ فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ یُوَفَّ اِلَیْكُمْ وَاَنْتُمْ لَا تُظْلَمُوْنَ ۟
پوه شئ-ای مومنانو-څومره چې ستاسوتوان وي په تیارولو د کسانو او د اسلحو لکه نښه ویشتل، تیار کړئ دې کافرانوته هغه اسونه چې تاسو بند کړي د الله په لار کې نو بیروئ تاسو په دې سره د الله دښمنان او ستاسو دښمنان د هغه کافرانو څخه چې انتظار کوي په تاسو د بدو حوادثو او بیروئ په دې سره نورکافران چې هغوی تاسو ته نه دي معلوم او نده معلومه تاسو ته دهغوی هغه دښمني چې پټه کړې یې ده تاسو ته په زړونو کې بلکه یو الله پوه دی په هغوی او پوهه دی په هغه څه چې هغوی یې پټوي په خپلو زړونو کې او هغه څه چې تاسو یې خرچه کوئ د څه مال نه که هغه لږ وي او که ډیر وي، د هغې پر ځای الله تعالی تاسو ته نور پریږدي په دنیاکې او درکوي تاسو ته د هغې پوره ثواب په آخرت کې نه نیمګړی، پس تلوار وکړئ مال خرچه کولو ته دالله تعالی په لارکې.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنْ جَنَحُوْا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَی اللّٰهِ ؕ— اِنَّهٗ هُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟
که دوی مایل شول صلحې ته او تاسره یې جنګ کول پریښودل، نو ته هم مایل شه-ای پیغمبره-صلحې ته او معاهده ورسره وکړه او په الله تعالی ځان وسپاره او د الله تعالی په ساتنه کلک باور ولره هېڅکله الله تا نه شرموي بیشکه دا الله همیشه دبنده ګانو خبرې اوري او همیشه د هغوی په نیتونو او عملونو پوه دی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من فوائد العقوبات والحدود المرتبة على المعاصي أنها سبب لازدجار من لم يعمل المعاصي، كما أنها زجر لمن عملها ألا يعاودها.
هغه حدونه قایمول او سزاګانې ورکول چې په ګناهونو مرتب شوي د هغې د فایدو څخه یوه دا ده چې دا به سبب شي د منعه کولو د دې ګناه نه هغه چا لپاره چې دا ګناه یې نه ده کړې لکه څنګه چې سبب به شي د هغه چا لپاره چې کړې یې ده لیکن عادت به یې نه جوړوي.
• من أخلاق المؤمنين الوفاء بالعهد مع المعاهدين، إلا إن وُجِدت منهم الخيانة المحققة.
د مومنانو د اخلاقو څخه دا دي چې د چا سره یې چې کومه وعده کړې په هغې به وفادار وي مګر که د هغه جانب مقابل نه حقیقي خیانت وموندل شو.
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ پاشتۇچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.