قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
අස් සාෆ්ෆාත්
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
تنزيه الله عما نسبه إليه المشركون، وإبطال مزاعمهم في الملائكة والجن.
وَالصّٰٓفّٰتِ صَفًّا ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَالتّٰلِیٰتِ ذِكْرًا ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا یَسَّمَّعُوْنَ اِلَی الْمَلَاِ الْاَعْلٰی وَیُقْذَفُوْنَ مِنْ كُلِّ جَانِبٍ ۟
අහසේ සිටින මලක්වරුන් ඔවුන්ගේ පරමාධිපති ඔහුගේ ආගමික කටයුතු පිළිබඳ හෝ ඔහු නියම කළ දෑ පිළිබඳ ඔවුන් වෙත දන්වා සිටින දෑ ඔවුන් අතර කතා කරන විට ඔවුනට සවන් දීමට මෙම ෂෙයිතානුන්ට නොහැකි වෙයි. සෑම පැත්තකින්ම උල්කාපාත වලින් පහර දෙනු ලබනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَاَتْبَعَهٗ شِهَابٌ ثَاقِبٌ ۟
නමුත් ෂෙයිතානුන් අතරින් ඒවා පැහැර ගන්නා හැර. එම වදන් වනාහි මලක්වරුන් එහි සාකච්ඡා කරන තමන් අතර හුවමාරු වන පොළෝ වාසීන්ට ඒ ගැන දැනුම ළඟා නොවූ දැයින් පිහිටින වදන් වෙති. ඔහු ව පුළුස්සා දමන අලෝකමත් උල්කාවක් ඔහු පසුපස හඹා යයි. ඇතැම් විට එම උල්කාව ඔහු ව පුළුස්සා දැමීමට පෙරම තම සහෝදරයා වෙත එම වදන් ඉදිරිපත් කරනු ඇත. එය ඉන්ද්රජාලයින් වෙත ළඟා වනු ඇත. පසු ව ඒ සමග සිය ගණන් බොරු ඔවුහු පවසති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاسْتَفْتِهِمْ اَهُمْ اَشَدُّ خَلْقًا اَمْ مَّنْ خَلَقْنَا ؕ— اِنَّا خَلَقْنٰهُمْ مِّنْ طِیْنٍ لَّازِبٍ ۟
අහෝ මුහ්ම්මද්! මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලැබීම හෙළා දකින ප්රතික්ෂේපකයින්ගෙන් නුඹ මෙසේ විමසනු. “අහස්, මහපොළොව හා මලක්වරුන් අතරින් අප මැවූ අයට වඩා මැවීමෙන් වඩාත් බලවත් ශරීරයෙන් වඩාත් ශක්තිමත් අවයව වලින් වඩාත් බලවත් අය ඔවුන් ද? සැබැවින්ම අපි ඔවුන් ඇලෙන සුළු මැටියෙන් මැව්වෙමු. ඔවුන් ඇළෙන සුළු මැටියෙන් දුර්වල මැවීමක් ලෙස මවනු ලැබ තිබියදී යළි අවදි කරනු ලැබීම හෙළා ඔවුන් හෙළා දැකිය හැක්කේ කෙසේ ද?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلْ عَجِبْتَ وَیَسْخَرُوْنَ ۪۟
අහෝ දූතය! නමුත් අල්ලාහ්ගේ ශක්තිය හා ඔහුගේ මැවීම් කටයුතු සඳහා වූ ඔහුගේ සැලසුම් කිරීම ගැන නුඹ මවිතයට පත් වූයෙහිය. එමෙන්ම දේව ආදේශකයින් යළි අවදි කරනු ලැබීම ගැන බොරුකරමින් සිටීම ගැන ද පුදුමයට පත් වූයෙහිය. මෙම දේව ආදේශකයින් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලැබීම දැඩි සේ බොරු කර සිටීම හේතුවෙන් නුඹ ඒ ගැන පවසන දෑ ඔවුන් විහිළුවට ගනිති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْۤا اِنْ هٰذَاۤ اِلَّا سِحْرٌ مُّبِیْنٌ ۟ۚۖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوَاٰبَآؤُنَا الْاَوَّلُوْنَ ۟ؕ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلْ نَعَمْ وَاَنْتُمْ دَاخِرُوْنَ ۟ۚ
අහෝ මුහම්මද්! ඔවුනට පිළිතුරු වශයෙන් මෙසේ පවසනු. "එසේය, දිරාගිය අස්ථි හා පස් බවට නුඹලා පත්වූවායින් පසු නුඹලා යළි නැගිටුවනු ලබනු ඇත. නුඹලාගේ ප්රාරම්භක මුතුන්මිත්තන් පවා යළි නැගිටුවනු ලබනු ඇත. නුඹලා සියලු දෙනා යහටත් පහත් වූවන් ලෙස යළි නැගිටුවනු ලබනු ඇත."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اُحْشُرُوا الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا وَاَزْوَاجَهُمْ وَمَا كَانُوْا یَعْبُدُوْنَ ۟ۙ
දෙවියන්ට ආදේශ කිරීම හේතුවෙන් අපරාධ සිදු කළ දේව ආදේශකයින් එක්රැස් කරනු. ඔවුහු ද දේව ආදේශයේ ඔවුනට සමානවූවෝ ද ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයෝ ද බොරු කිරීමෙහි සිටි අතර ඔවුන් අල්ලාහ් හැර වෙනත් පිළිම වන්දනාවල නිරතව සිටියෝය. යැයි මලක්වරුන් හට පවසනු ලැබේ. එවිට ඔවුහු ඔවුනට නිරා ගින්නේ මාර්ගය පෙන්වා දෙති. ඒ මත ඔවුන් ඇදගෙන යති. ඒ වෙත ඔවුන්ව මෙහෙයවාගෙන යති. සැබැවින්ම එයයි ඔවුන්ගේ නවාතැන වනුයේ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ فَاهْدُوْهُمْ اِلٰی صِرَاطِ الْجَحِیْمِ ۟
"දෙවියන්ට ආදේශ කිරීම හේතුවෙන් අපරාධ සිදු කළ දේව ආදේශකයින් එක්රැස් කරනු. ඔවුහු ද දේව ආදේශයේ ඔවුනට සමානවූවෝ ද ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයෝ ද බොරු කිරීමෙහි සිටි අතර ඔවුන් අල්ලාහ් හැර වෙනත් පිළිම වන්දනාවල නිරතව සිටියෝය." යැයි මලක්වරුන් හට පවසනු ලැබේ. එවිට ඔවුහු ඔවුනට නිරා ගින්නේ මාර්ගය පෙන්වා දෙති. ඒ මත ඔවුන් ඇදගෙන යති. ඒ වෙත ඔවුන්ව මෙහෙයවාගෙන යති. සැබැවින්ම එයයි ඔවුන්ගේ නවාතැන වනුයේ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
قَالُوْۤا اِنَّكُمْ كُنْتُمْ تَاْتُوْنَنَا عَنِ الْیَمِیْنِ ۟
පිළිපැද්දවුන් පිළිපදිනු ලැබූවන් දෙස බලා, ‘අහෝ ප්රධානියනි! සැබැවින්ම නුඹලා දහම හා සත්යය යැයි පවසා ඒ දෙසින් අප වෙත පැමිණෙමින් සිටියෙහුය. නමුත් නුඹලා අපට දේව ප්රතික්ෂේපය, දේව ආදේශය හා පාපකම් සිදු කිරීම නුඹලා අපට අලංකාරවත් කර පෙන්වූයෙහුය. දූතවරුන් අල්ලාහ් අබියසින් ගෙන ආ සත්යයෙන් නුඹලා අප පළවා හැරියෙහුය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ لَنَا عَلَیْكُمْ مِّنْ سُلْطٰنٍ ۚ— بَلْ كُنْتُمْ قَوْمًا طٰغِیْنَ ۟
අහෝ අනුගමනය කළවුනි! බලහක්තාරයෙන් හෝ ඉක්මවමින් දේව ප්රතික්ෂේපය, දේව ආදේශය හා පාපකම් සිදු කිරීමෙහි නුඹලා ව තල්ලු කර දමන තරමට අපට කිසිදු අයිතියක් නොවීය. නුඹලා දේව ප්රතික්ෂේපයේ හා මුළාවෙහි සීමාව ඉක්මවා ගිය පිරිසක් වූයෙහුය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَحَقَّ عَلَیْنَا قَوْلُ رَبِّنَاۤ ۖۗ— اِنَّا لَذَآىِٕقُوْنَ ۟
‘නුඹෙන් හා ඔවුන් අතර නුඹ ව අනුගමනය කළවුන් යන සියලු දෙනාගෙන් සැබැවින්ම මම නිරය පුරවමි’ (සාද්:85) යන අල්ලාහ්ගේ ප්රකාශය අනුව ඔහුගේ අවවාදය අප මත හා නුඹලා මත අනිවාර්යය විය. ඉන් පසුව කිසිදු සැකයකින් තොරව අපගේ පරමාධිපති කවර අවවාදයක් කළේ ද එය විඳවන්නෝ වෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّهُمْ كَانُوْۤا اِذَا قِیْلَ لَهُمْ لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ یَسْتَكْبِرُوْنَ ۟ۙ
සැබැවින්ම දෙවියන්ට ආදේශ කළවුන්හට, මෙලොවෙහි අල්ලාහ් හැර නැමදුම් ලබන්නට කිසිවෙකු නැති බව ද, ඒ අනුව ක්රීයා කරන මෙන් ද, එයට පටහැනි වන දෑ අතහැර දමන මෙන් ද, ඔවුනට කියනු ලැබූ විට සත්යය පිළිගැනීමට උඩඟු වී ඒ ගැන අහංකාරකම් පා ඒ සඳහා පිළිතුරු දීමටත් එයට අනුගත වීමටත් ඔවුහු ප්රතික්ෂේප කළෝය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَیَقُوْلُوْنَ اَىِٕنَّا لَتَارِكُوْۤا اٰلِهَتِنَا لِشَاعِرٍ مَّجْنُوْنٍ ۟ؕ
ඔවුන්ගේ දේව ප්රතික්ෂේපයට ඔවුන් සාධක පෙන්වමින්, ‘උමතු වූ කවියකුගේ ප්රකාශය වෙනුවෙන් අප අපගේ දෙවිවරුන් නැමදීම අප අත හැර දැමිය යුතු දැ?’යි විමසා සිටියෝය. ඔවුන්ගේ ප්රකාශයෙන් ඔවුන් අදහස් කළේ අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) ය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلْ جَآءَ بِالْحَقِّ وَصَدَّقَ الْمُرْسَلِیْنَ ۟
ඔවුහු ප්රබල ලෙස බොරු ව වර්ධනය කර ගත්තෝය. අල්ලාහ්ගේ දූතයාණෝ (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) උම්මත්තෙකු හෝ කවියෙකු හෝ නොවූහ. එතුමාණෝ අල්ලාහ්ගේ ඒකීයත්වය හා ඔහුගේ දූතයාණන්ව අනුගමනය කිරීම සඳහා ඇරයුම් කරමින් අල් කුර්ආනය සමග පැමිණියහ. එමෙන්ම සෙසු දූතවරුන් ද අල්ලාහ් වෙතින් ගෙන ආ ඒක දේවත්වය හා ප්රතිඥාව සනාත කිරීම ගැන හා සත්යයම පවසා සිටියෝය. එතුමා කිසිවක හෝ ඔවුනට විරුද්ධ ව කටයුතු කළේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عَلٰی سُرُرٍ مُّتَقٰبِلِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یُطَافُ عَلَیْهِمْ بِكَاْسٍ مِّنْ مَّعِیْنٍ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَیْضَآءَ لَذَّةٍ لِّلشّٰرِبِیْنَ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاطَّلَعَ فَرَاٰهُ فِیْ سَوَآءِ الْجَحِیْمِ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَفَمَا نَحْنُ بِمَیِّتِیْنَ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَذٰلِكَ خَیْرٌ نُّزُلًا اَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّوْمِ ۟
නිලයෙන් හා ගෞරවයෙන් වඩා ශ්රේෂ්ට හා උතුම් වන්නේ අල්ලාහ්ට අවනත වීම අවංකවම ඉටු කළ තම ගැත්තන්හට ඔහු සූදානම් කර ඇති බවට සඳහන් කරන ලද සැප පහසුකම් ද එසේ නැතහොත් අල් කුර්ආනයේ ශාප කරන ලද කුසගිනි නොනිවන ශරීරය නොවඩන දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ගේ ආහාරය වන සක්කූම් ගස ද?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّهَا شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فِیْۤ اَصْلِ الْجَحِیْمِ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ اِنَّ لَهُمْ عَلَیْهَا لَشَوْبًا مِّنْ حَمِیْمٍ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَهُمْ عَلٰۤی اٰثٰرِهِمْ یُهْرَعُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَانْظُرْ كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنْذَرِیْنَ ۟ۙ
අහෝ දූතය! ඔවුන්ගේ දූතවරුන් ඔවුනට අවවාද කොට ඔවුනට ඔවුන් පිළිතුරු නොදුන් සමූහයන්ගේ අවසානය කෙසේ වී දැයි අවධානයෙන් බලනු. සැබැවින්ම ඔවුන්ගේ අවසානය වූයේ ඔවුන්ගේ ප්රතික්ෂේපය, ඔවුන් ඔවුන්ගේ දූතවරුන් බොරු කිරීම වැනි හේතුවෙන් ඔවුන් අපා ගින්නට පිවිසීමය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدْ نَادٰىنَا نُوْحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِیْبُوْنَ ۟ؗۖ
අපගේ නබිවරයකු වූ නූහ් (අලයිහිස් සලාම්) ඔහු ව බොරු කළ ඔහුගේ ජනයාට එරෙහි ව ප්රාර්ථනා කරමින් අප වෙත කන්නලව් කළ අවස්ථාවේ පිළිතුරු දෙන්නන් අතරින් අපි යහපත් වූයෙමු. ඔවුනට එරෙහි ව ඔහුගේ ප්රාර්ථනාව පිළිගැනීමෙහි අපි යුහුසුළු වූයෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الظفر بنعيم الجنان هو الفوز الأعظم، ولمثل هذا العطاء والفضل ينبغي أن يعمل العاملون.
•ස්වර්ග උයන්හි සැප පහසුකම් තුළින් ජයග්රහණය ලැබීම අති මහත් ජයග්රහණයයි. මෙවන් භාග්යයන් හා දීමනාවන් වෙනුවෙන් ක්රියා කරන්නෝ ක්රියා කළ යුතු වේ.
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِ فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ؗۖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ اَغْرَقْنَا الْاٰخَرِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَىِٕفْكًا اٰلِهَةً دُوْنَ اللّٰهِ تُرِیْدُوْنَ ۟ؕ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَوَلَّوْا عَنْهُ مُدْبِرِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرَاغَ عَلَیْهِمْ ضَرْبًا بِالْیَمِیْنِ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَقْبَلُوْۤا اِلَیْهِ یَزِفُّوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوا ابْنُوْا لَهٗ بُنْیَانًا فَاَلْقُوْهُ فِی الْجَحِیْمِ ۟
ඔහු සමග තර්ක කොට තරඟ වදින්නට ඔවුන් අපොහොසත් වූ කල්හි බලය යෙදවීමට ඔවුහු යොමු වූහ. ඉබ්රාහීම්ට සිදු කරන දෑ පිළිබඳ ඔවුන් අතරම ඔවුහු සාකච්ඡා කළෝය. ඔවුහු ‘ඔහු වෙනුවෙන් නුඹලා ගොඩනැගිල්ලක් තනනු. එහි දර පුරවා එයට ගිනි තබා පසු ව ඔහු ව එහි නුඹලා විසි කරනු.’ යැයි පැවසූහ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ قَالَ یٰبُنَیَّ اِنِّیْۤ اَرٰی فِی الْمَنَامِ اَنِّیْۤ اَذْبَحُكَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرٰی ؕ— قَالَ یٰۤاَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ ؗ— سَتَجِدُنِیْۤ اِنْ شَآءَ اللّٰهُ مِنَ الصّٰبِرِیْنَ ۟
ඉස්මාඊල් තරුණ වියට පත් ව ඔහුගේ පියාණන්ගේ ගමන්මග ගමන් කළ හැකි තත්ත්වයට පැමිණි කල්හි, ඔහුගේ පියාණන් ඉබ්රාහීම් අලයිහිස් සලාම් සිහිනයක් දුටුවේය. නබිවරුන්ගේ සිහින දිව්ය පණිවිඩ වේ. එම සිහිනයේ අන්තර්ගතය තම පුතණුවන්ට ඉබ්රාහීම් තුමා දන්වමින් මෙසේ පැවසීය. ‘මාගේ පුතණුවනි! සැබැවින්ම මම නුඹ ව සිඳලන මෙන් සිහිනයක් දුටුමි. ඒ සම්බන්ධයෙන් නුඹ අදහස් කරන්නේ කුමක් දැ?යි බලනු. ඉස්මාඊල් තම පියාණන්ට පිළිතුරු දෙමින් ‘මාගේ පියාණනි! මා සිදලීම ගැන අල්ලාහ් ඔබට කවර නියෝගයක් කර ඇත්තේ ද එය ඔබ ඉටු කරනු. අල්ලාහ්ගේ අභිමතය පරිදි අල්ලාහ්ගේ තීන්දුව පිළිගත් ඉවසිලිවන්තයින් අතර ඔබ මාව දකිනු ඇතැ’යි පවසා සිටියේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• من مظاهر الإنعام على نوح: نجاة نوح ومن آمن معه، وجعل ذريته أصول البشر والأعراق والأجناس، وإبقاء الذكر الجميل والثناء الحسن.
•නූහ් තුමා හා ඔහු සමග විශ්වාස කළවුන් ව්යසනයෙන් මුදවා ගැනීම. ඔහුගේ පරම්පරා ව මිනිස් වර්ගයාගේ හා මිනිස් ජාතීන්ගේ මූලාරම්භයකයින් බවට පත් කිරීම යහපත් පැසසුමක් හා අලංකාර මෙනෙහි කිරීමක් ඉතිරි කිරීම යනාදිය නූහ් තුමාට ආශිර්වාද කළ විද්යාමාන කරුණ අතරින් වේ.
• أفعال الإنسان يخلقها الله ويفعلها العبد باختياره.
• الذبيح بحسب دلالة هذه الآيات وترتيبها هو إسماعيل عليه السلام؛ لأنه هو المُبَشَّر به أولًا، وأما إسحاق عليه السلام فبُشِّر به بعد إسماعيل عليه السلام.
•මෙම වදන් පෙන්වා දී ඇති පරිදි ඒවා පිහිටා ඇති පිළිවෙලට අනුව සිඳලන්නට නියම වූ කැපය ඉස්මාඊල් අලයිහිස් සලාම් තුමා වන්නේය. ඊට හේතුව පළමු ව සුභාරංචි දන්වනු ලැබුවේ ඔහු ගැනය. ඉස්හාක් අලයිහිස් සලාම් තුමා ගැන සුභාරංචි දන්වනු ලැබුවේ ඉස්මාඊල් අලයිහිස් සලාම් තුමාගෙන් පසුවය.
• قول إسماعيل: ﴿سَتَجِدُنِي إِن شَآءَ اْللهُ مِنَ اْلصَّابِرِينَ﴾ سبب لتوفيق الله له بالصبر؛ لأنه جعل الأمر لله.
•“අල්ලාහ්ගේ අභිමතය පරිදි ඔබ මා ඉවසිලිවන්තයින් අතුරින් දැක ගනු ඇතැයි” ඉස්මාඊල් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා කළ ප්රකාශය අල්ලාහ් එතුමාට ඉවසීම ආශිර්වාද කර තිබීමේ හේතු සාධකයක් විය. සැබැවින්ම එතුමා එම කරුණ අල්ලාහ් වෙනුවෙන් පත් කළහ.
قَدْ صَدَّقْتَ الرُّءْیَا ۚ— اِنَّا كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
නුඹේ දරුවා සිඳලීමට ස්ථීර කර ගනිමින් නින්දෙහි දුටු එම සිහිනය තහවුරු කළෙහිය. මෙම බරපතල පරිහානියෙන් නුඹ ව මුදවා ගෙන නුඹට අපි ප්රතිඵල පිරිනැමුවාක් මෙන් දැහැමියන්ටත් ප්රතිඵල පිරිනමා ඔවුන්ව ද දුෂ්කරතා හා හානියෙන් අපි මුදවා ගන්නෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ هٰذَا لَهُوَ الْبَلٰٓؤُا الْمُبِیْنُ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفَدَیْنٰهُ بِذِبْحٍ عَظِیْمٍ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِ فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ؗ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلٰمٌ عَلٰۤی اِبْرٰهِیْمَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّهٗ مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبٰرَكْنَا عَلَیْهِ وَعَلٰۤی اِسْحٰقَ ؕ— وَمِنْ ذُرِّیَّتِهِمَا مُحْسِنٌ وَّظَالِمٌ لِّنَفْسِهٖ مُبِیْنٌ ۟۠
ඔහු මත හා ඔහුගේ පුත් ඉස්හාක් මත අපගෙන් වූ සමෘද්ධිය අපි පහළ කළෙමු. ඔවුන් දෙදෙනාට ආශිර්වාද බොහෝමයක් පිරිනැමුවෙමු. ඔවුන් දෙදෙනාට දරුවන් අධික කර දුන්නෙමු. ඔවුන් දෙදෙනාගේ පරම්පරාවෙන් තම පරමාධිපතිට යටහත් වන දැහැමියන් වෙති. එමෙන්ම දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම් සිදු කිරීම නිසා පැහැදිලි ලෙස අපරාධ කළ අපරාධකරුවන් ද වෙති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدْ مَنَنَّا عَلٰی مُوْسٰی وَهٰرُوْنَ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَصَرْنٰهُمْ فَكَانُوْا هُمُ الْغٰلِبِیْنَ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِمَا فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ۙۖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لِقَوْمِهٖۤ اَلَا تَتَّقُوْنَ ۟
ඉස්රාඊල් දරුවන් අතරින් ඔවුන් වෙත ඔහු ව එවන ලද ඔහුගේ ජනයාට, "අහෝ ජනයිනි! නුඹලා අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපදිමින් - ඒ අතරින් එකකි දේවත්වය.- ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් - ඒ අතරින් එකකි ඔහුට ආදේශ තැබීම - ඔහුට බියබැතිමත් විය යුතු නොවේ ද? පැවසුවේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• قوله: ﴿فَلَمَّآ أَسْلَمَا﴾ دليل على أن إبراهيم وإسماعيل عليهما السلام كانا في غاية التسليم لأمر الله تعالى.
•‘ඔවුන් දෙදෙනා යටහත් වූ කල්හි’ යන අල්ලාහ්ගේ ප්රකාශය සැබැවින්ම ඉබ්රාහීම් හා ඉස්මාඊල් (අලයිහිමස් සලාම්) යන දෙදෙනා අල්ලාහ්ගේ නියෝගයට උපරිමයෙන්ම යටත් වී ඇති බව පෙන්වා දෙයි.
• من مقاصد الشرع تحرير العباد من عبودية البشر.
فَكَذَّبُوْهُ فَاِنَّهُمْ لَمُحْضَرُوْنَ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِ فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلٰمٌ عَلٰۤی اِلْ یَاسِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ نَجَّیْنٰهُ وَاَهْلَهٗۤ اَجْمَعِیْنَ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَنْۢبَتْنَا عَلَیْهِ شَجَرَةً مِّنْ یَّقْطِیْنٍ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• سُنَّة الله التي لا تتبدل ولا تتغير: إنجاء المؤمنين وإهلاك الكافرين.
•කිසිදු වෙනස් කිරීමක් හෝ පෙරළීමක් හෝ නැති අල්ලාහ්ගේ පිළිවෙත වනුයේ දේව විශ්වාසීන්ට ජය ලබා දී දේව ප්රතික්ෂේපකයින් විනාශ කර දැමීමයි.
وَجَعَلُوْا بَیْنَهٗ وَبَیْنَ الْجِنَّةِ نَسَبًا ؕ— وَلَقَدْ عَلِمَتِ الْجِنَّةُ اِنَّهُمْ لَمُحْضَرُوْنَ ۟ۙ
සැබැවින්ම මලාඉකාවරුන් අල්ලාහ්ගේ දූවරුන් යැයි දේව ආදේශකයින් විශ්වාස කළ අවස්ථාවේ ඔවුන්ගෙන් සැඟවී සිටින අල්ලාහ් හා මලක්වරුන් අතර ඥාතී සම්බන්ධතාවක් ඔවුහු ඇති කළෝය. සැබවින්ම දේව ආදේශකයින් විනිශ්චය සඳහා අල්ලාහ් ඉදිරිපත් කරනු ඇතැයි මලක්වරුන් දැන සිටිති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُوْنَ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَاۤ اَنْتُمْ عَلَیْهِ بِفٰتِنِیْنَ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلَّا مَنْ هُوَ صَالِ الْجَحِیْمِ ۟
සැබැවින්ම ඔවුන් නිරා වාසීන් අතරින් කෙනෙකු යැයි අල්ලාහ් තීන්දු කළ අය මිස. සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ තීන්දුව ඔහු තුළ ක්රියාත්මක කරවයි. අවසානයේ ඔහු ප්රතික්ෂේප කොට නිරයට පිවිසෙයි. සැබැවින්ම නුඹලා හා නුඹලා නමදින දෑ වනාහි, ඒ සඳහා නුඹලාට කිසිදු බලයක් නොමැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا مِنَّاۤ اِلَّا لَهٗ مَقَامٌ مَّعْلُوْمٌ ۟ۙ
මලක්වරුන් අල්ලාහ්ට නැමදුම් කිරීම හා දේව ආදේශකයින් විශ්වාස කළ දැයින් ඔවුන් නිදොස් බව පැහැදිලි කරමින්, ‘අප අතරින් කිසිවෙකුට හෝ අල්ලාහ්ට නැමදුම් කිරීමෙහි හා ඔහුට අවනත වීමෙහි නියම කරන ලද ස්ථානක් පිහිටා තිබුණා මිස නැත.’ යැයි පවසා සිටියහ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنْ كَانُوْا لَیَقُوْلُوْنَ ۟ۙ
සැබැවින්ම මක්කා වාසීන් අතර සිටි දේව ආදේශකයින් මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් දූතයකු ලෙස එවීමට පෙර, ‘උදාහරණයක් ලෙස තව්රාත් මෙන් මුතුන් මිත්තන් සතුව තිබූ දිව්ය ග්රන්ථයක් අප වෙත තිබුණේ නම් අපි අල්ලාහ්ට පමණක් අවංක ව නැමදුම් කරන්නෙමු’ යැයි පවසමින් සිටියෝය. නමුත් එහි ඔවුහු මුසාවාදීහු වූහ. සැබවින්ම මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා ඔවුන් වෙත අල් කුර්ආනය ගෙන ආවේය. නමුත් ඔවුහු එය ප්රතික්ෂේප කළෝය. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ දැඩි දඬුවම ඔවුනට අපේක්ෂිත බව ඔවුන් මතු දැනගනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَوْ اَنَّ عِنْدَنَا ذِكْرًا مِّنَ الْاَوَّلِیْنَ ۟ۙ
සැබැවින්ම මක්කා වාසීන් අතර සිටි දේව ආදේශකයින් මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් දූතයකු ලෙස එවීමට පෙර, ‘උදාහරණයක් ලෙස තව්රාත් මෙන් මුතුන් මිත්තන් සතුව තිබූ දිව්ය ග්රන්ථයක් අප වෙත තිබුණේ නම් අපි අල්ලාහ්ට පමණක් අවංක ව නැමදුම් කරන්නෙමු’ යැයි පවසමින් සිටියෝය. නමුත් එහි ඔවුහු මුසාවාදීහු වූහ. සැබවින්ම මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා ඔවුන් වෙත අල් කුර්ආනය ගෙන ආවේය. නමුත් ඔවුහු එය ප්රතික්ෂේප කළෝය. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ දැඩි දඬුවම ඔවුනට අපේක්ෂිත බව ඔවුන් මතු දැනගනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَكُنَّا عِبَادَ اللّٰهِ الْمُخْلَصِیْنَ ۟
සැබැවින්ම මක්කා වාසීන් අතර සිටි දේව ආදේශකයින් මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් දූතයකු ලෙස එවීමට පෙර, ‘උදාහරණයක් ලෙස තව්රාත් මෙන් මුතුන් මිත්තන් සතුව තිබූ දිව්ය ග්රන්ථයක් අප වෙත තිබුණේ නම් අපි අල්ලාහ්ට පමණක් අවංක ව නැමදුම් කරන්නෙමු’ යැයි පවසමින් සිටියෝය. නමුත් එහි ඔවුහු මුසාවාදීහු වූහ. සැබවින්ම මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා ඔවුන් වෙත අල් කුර්ආනය ගෙන ආවේය. නමුත් ඔවුහු එය ප්රතික්ෂේප කළෝය. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ දැඩි දඬුවම ඔවුනට අපේක්ෂිත බව ඔවුන් මතු දැනගනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَفَرُوْا بِهٖ فَسَوْفَ یَعْلَمُوْنَ ۟
සැබැවින්ම මක්කා වාසීන් අතර සිටි දේව ආදේශකයින් මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් දූතයකු ලෙස එවීමට පෙර, ‘උදාහරණයක් ලෙස තව්රාත් මෙන් මුතුන් මිත්තන් සතුව තිබූ දිව්ය ග්රන්ථයක් අප වෙත තිබුණේ නම් අපි අල්ලාහ්ට පමණක් අවංක ව නැමදුම් කරන්නෙමු’ යැයි පවසමින් සිටියෝය. නමුත් එහි ඔවුහු මුසාවාදීහු වූහ. සැබවින්ම මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා ඔවුන් වෙත අල් කුර්ආනය ගෙන ආවේය. නමුත් ඔවුහු එය ප්රතික්ෂේප කළෝය. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ දැඩි දඬුවම ඔවුනට අපේක්ෂිත බව ඔවුන් මතු දැනගනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا الْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚۖ
අල්ලාහ් කවර සාධකයක් හා බලයක් අපගේ දූතවරුන්ට පිරිනැමුවේ ද එමගින් ඔවුන්ගේ සතුරන්ට එරෙහිව ඔවුන් ජය ලබන බවත් සැබැවින්ම ජයග්රහණය අල්ලාහ්ගේ වදන උසස් වීම සඳහා ඔහුගේ මාර්ගයේ අරගල කරන අපගේ සේනාව සතු බවත් අපගේ දූතවරුන් සඳහා වූ ප්රකාශය සැබැවින්ම පෙරටු විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُوْرُوْنَ ۪۟
අල්ලාහ් කවර සාධකයක් හා බලයක් අපගේ දූතවරුන්ට පිරිනැමුවේ ද එමගින් ඔවුන්ගේ සතුරන්ට එරෙහිව ඔවුන් ජය ලබන බවත් සැබැවින්ම ජයග්රහණය අල්ලාහ්ගේ වදන උසස් වීම සඳහා ඔහුගේ මාර්ගයේ අරගල කරන අපගේ සේනාව සතු බවත් අපගේ දූතවරුන් සඳහා වූ ප්රකාශය සැබැවින්ම පෙරටු විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ جُنْدَنَا لَهُمُ الْغٰلِبُوْنَ ۟
අල්ලාහ් කවර සාධකයක් හා බලයක් අපගේ දූතවරුන්ට පිරිනැමුවේ ද එමගින් ඔවුන්ගේ සතුරන්ට එරෙහිව ඔවුන් ජය ලබන බවත් සැබැවින්ම ජයග්රහණය අල්ලාහ්ගේ වදන උසස් වීම සඳහා ඔහුගේ මාර්ගයේ අරගල කරන අපගේ සේනාව සතු බවත් අපගේ දූතවරුන් සඳහා වූ ප්රකාශය සැබැවින්ම පෙරටු විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَفَبِعَذَابِنَا یَسْتَعْجِلُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمْ فَسَآءَ صَبَاحُ الْمُنْذَرِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَوَلَّ عَنْهُمْ حَتّٰی حِیْنٍ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّاَبْصِرْ فَسَوْفَ یُبْصِرُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَسَلٰمٌ عَلَی الْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• سُنَّة الله نصر المرسلين وورثتهم بالحجة والغلبة، وفي الآيات بشارة عظيمة؛ لمن اتصف بأنه من جند الله، أنه غالب منصور.
•දේව දූතයින් හට ජයග්රහණය පිරිනැමීමත්. සාධක හා ජය ඔවුනට උරුමකර දීමත් අල්ලාහ්ගේ න්යාය වේ. සැබැවින්ම තමන් අල්ලාහ්ගේ සේනාවෙන් කෙනෙකි යැයි වර්ණනා කරණු ලැබූවන් හට සැබැවින්ම ඔහු අබිබවා ගොස් ජයග්රහණය ලබනු ඇතැයි යන අතිමහත් සුභාශිංසනයන් එම පාඨවල පැමිණ ඇත.
• في الآيات دليل على بيان عجز المشركين وعجز آلهتهم عن إضلال أحد، وبشارة لعباد الله المخلصين بأن الله بقدرته ينجيهم من إضلال الضالين المضلين.
•දේව ආදේශකයින් විසින් කිසිවෙකු නොමග හැරිය නොහැකි බවත් ඔවුන්ගේ දෙවිවරුන්ටත් නොහැකි බවත් විස්තර කරමින් මෙම පාඨවල සාධක පෙන්වා දී ඇත. එමෙන්ම සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ බලයෙන් මුළාකරනු ලබන්නන් මුළා කරන්නන්ගේ මුළාවෙන් මුදවා ගන්නා බවත් අල්ලාහ්ගේ අවංක ගැත්තන්හට සුභරාංචිද මේවායෙහි ඇතුළත්ය.
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.