قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
අස් සුක්රුෆ්
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
التحذير من الافتتان بزخرف الحياة الدنيا؛ لئلا يكون وسيلة للشرك.
حٰمٓ ۟ۚۛ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالْكِتٰبِ الْمُبِیْنِ ۟ۙۛ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَفَنَضْرِبُ عَنْكُمُ الذِّكْرَ صَفْحًا اَنْ كُنْتُمْ قَوْمًا مُّسْرِفِیْنَ ۟
නුඹලා අධික වශයෙන් ආදේශ කිරීම හා පාපකම් සිදු කිරීම හේතුවෙන් නුඹලා මත අල් කුර්ආනය පහළ කිරීම ප්රතික්ෂේප කරමින් අපි අතහැර දමන්නෙමු ද? එසේ අපි සිදු නොකරන්නෙමු. ඊට පටහැනි ව නුඹලා වෙත කරුණාව තීන්දු කරනු ලැබ ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَمْ اَرْسَلْنَا مِنْ نَّبِیٍّ فِی الْاَوَّلِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَهْلَكْنَاۤ اَشَدَّ مِنْهُمْ بَطْشًا وَّمَضٰی مَثَلُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
එම සමූහයා අතරින් වඩාත් බලවත් අය අපි ග්රහණය කොට විනාශ කළෙමු. එහෙයින් ඔවුනට වඩා දුර්වලයින් විනාශ කිරීමට අපි අපොහොසත් නොවෙමු. ආද්, සමූද්, ලූත්ගේ ජනයා හා මද්යන් වාසීන් මෙන් පෙර විසූ සමූහයන් විනාශ කළ ආකරය අල් කුර්ආනයේ සඳහන් වී ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَىِٕنْ سَاَلْتَهُمْ مَّنْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ لَیَقُوْلُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزِیْزُ الْعَلِیْمُ ۟ۙ
අහෝ දූතය! ‘අහස් මැව්වේ කවුරුන්ද? මහපොළොව මැව්වේ කවුරුන්ද?’ යැයි නුඹ මෙම දේව ප්රතික්ෂේපිත බොරුකාරයින්ගෙන් විමසූ විට, ඔවුහු නුඹගේ ප්රශ්නයට පිළිතුරු දෙමින්, ‘කිසිවකු විසින් පරාජය කළ නොහැකි සර්වබලධාරියාණන් සියලු දෑ පිළිබඳ දන්නා සර්වඥායාණන් ඒවා මවා ඇතැ’යි පවසති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
الَّذِیْ جَعَلَ لَكُمُ الْاَرْضَ مَهْدًا وَّجَعَلَ لَكُمْ فِیْهَا سُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ ۟ۚ
නුඹලා වෙනුවෙන් මහපොළොව ඇතිරිල්ලක් බවට පත් කළේ අල්ලාහ්ය. නුඹලාගේ පාද තබමින් ඇවිද යන්නට පහසු වන පරිදි ඔහු නුඹලාට එය මැව්වේය. නුඹලා ගමන් බිමන් යාමේදී මඟ සොයා ගැනීමේ දැහැමි අපේක්ෂාවෙන් එහි ඇති කඳු හා මිටියාවත්හි මංමාවත් ඇති කළේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• سمي الوحي روحًا لأهمية الوحي في هداية الناس، فهو بمنزلة الروح للجسد.
•වහී හෙවත් දේව පණිවිඩයට රූහ් - ප්රාණය යනුවෙන් නම් තබන ලද්දේ මිනිසාට මඟ පෙන්වීමේදී දේව පණිවිඩය වඩාත් වැදගත් වන බැවිණි. එය ශරීරය සතු ප්රාණයේ නිලයේ පවතින්නකි.
وَالَّذِیْ نَزَّلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً بِقَدَرٍ ۚ— فَاَنْشَرْنَا بِهٖ بَلْدَةً مَّیْتًا ۚ— كَذٰلِكَ تُخْرَجُوْنَ ۟
ඔහු වනාහි, නුඹලාටත් නුඹලාගේ ගොවිපළ සතුන්ටත් නුඹලාගේ ගොවිතැන් කටයුතුවලටත් ප්රමාණවත් වන පරිදි අහසින් ජලය ප්රමාණ කොට පහළ කළේය. එමගින් අපි පැලෑටි නොමැති වඳ වී ගිය භූමියක් අපි ජීවමාන කළෙමු. පැලෑටි තුළින් වඳ වී ගිය එම භූමිය අල්ලාහ් ප්රාණවත් කළාක් මෙන්ම නැවත නැගිටුවනු ලැබීම සඳහා ඔහු නුඹලාට ප්රාණය දෙනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْ خَلَقَ الْاَزْوَاجَ كُلَّهَا وَجَعَلَ لَكُمْ مِّنَ الْفُلْكِ وَالْاَنْعَامِ مَا تَرْكَبُوْنَ ۟ۙ
ඔහු වනාහි, රාත්රිය හා දහවල ද පිරිමියා හා කාන්තාව ද ඒවා හැර වෙනත් දෑ ද යනාදී සියලු වර්ග මැව්වේ ඔහුය. නුඹලා ගමන් බිමන් යෑමේදී ප්රවාහන පහසුකම් සඳහා නැව් හා සතුන් ද ඔහු නුඹලා වෙනුවෙන් ඇති කළේය. ඒ අනුව නුඹලා සාගරයේ නැව් මත ප්රවාහනය කරන්නෙහුය. ගොඩබිමෙහි නුඹලාගේ සතුන් මත ප්රවාහනය කරන්නෙහුය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِتَسْتَوٗا عَلٰی ظُهُوْرِهٖ ثُمَّ تَذْكُرُوْا نِعْمَةَ رَبِّكُمْ اِذَا اسْتَوَیْتُمْ عَلَیْهِ وَتَقُوْلُوْا سُبْحٰنَ الَّذِیْ سَخَّرَ لَنَا هٰذَا وَمَا كُنَّا لَهٗ مُقْرِنِیْنَ ۟ۙ
ඒ සියලු දෑ අපි නුඹලාට ඇති කළේ නුඹලාගේ ගමන් බිමන් වලදී නුඹලා ප්රවාහනය කරන වාහන මත නුඹලා ස්ථාවරව සිටීමේ යහපත් බලාපොරොත්තුවෙන් හා නුඹලාගේ පරමාධිපති නුඹලාට ඒවා වසඟ කර දෙමින් පිරිනැමූ ආශිර්වාදය මෙනෙහි කරමින්, නුඹලාගේ දිවෙන් ‘මෙම වාහනය මත ගමන් ගන්නට එය අපට පහසු කර දුන්, යටත් කර දුන් ඔහු සුවිශුද්ධය, පිවිතුරුය. එය අප පාලනය කිරීමේ හැකියාව ඔහු අපට ඇති කළේය. එය අපට අල්ලාහ් වසඟ කර නොදුන්නේ නම් ඒ සඳහා අපි ශක්තිය ඇත්තන් නොවන්නෙමු’ යැයි පවසනු ඇතැයි යන යහපත් අපේක්ෂාවෙනි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُوْا لَهٗ مِنْ عِبَادِهٖ جُزْءًا ؕ— اِنَّ الْاِنْسَانَ لَكَفُوْرٌ مُّبِیْنٌ ۟ؕ۠
සැබැවින්ම ඇතැම් මැවීම්, මැවුම්කරු විසින් බිහි කරන ලද්දක් බව දේව ආදේශකයින් විශ්වාස කරමින්, ‘මලක්වරුන් අල්ලාහ්ගේ දූවරුන් වෙති’ යැයි පවසා සිටියහ. මෙවන් ප්රකාශයක් ප්රකාශ කරන මිනිසා, දේව ප්රතික්ෂේපය හා මුළාව පැහැදිළි වූ ගුණමකුවෙකි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِذَا بُشِّرَ اَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمٰنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهٗ مُسْوَدًّا وَّهُوَ كَظِیْمٌ ۟
අල්ලාහ්ට සම්බන්ධ කළ ගැහැණු දරුවකු පිළිබඳ ආරංචියක් ඔවුන්ගෙන් කිසිවෙකු වෙත දෙනු ලැබූ විට, දැඩි දුකින් හා දොම්නසින් ඔහුගේ මුහුණු කළු පැහැ ගන්වනු ඇත. එය කෝපයෙන් පිරී යයි. කවර දෙයක් ඔහුට ශුභාරංචි වශයෙන් දෙනු ලබන විට වැරැද්දක් ලෙස සිතන්නේ ද එවැන්නක් ඔහුගේ පරමාධිපතිට ඔහු කෙසේ නම් ආරෝපණය කරන්නේද?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُوا الْمَلٰٓىِٕكَةَ الَّذِیْنَ هُمْ عِبٰدُ الرَّحْمٰنِ اِنَاثًا ؕ— اَشَهِدُوْا خَلْقَهُمْ ؕ— سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَیُسْـَٔلُوْنَ ۟
මලක්වරුන්, මහා කරුණික සුවිශුද්ධයාණන් (වන අල්ලාහ්)ගේ ගැත්තන් ලෙස සිටියදී ඔවුනට ගැහැණු නාමයෙන් ඔවුහු නම් තැබුවෝය. අල්ලාහ් ඔවුන් මවන අවස්ථාවේ ඔවුන් එහි පෙනී සිට, සැබැවින්ම ඔවුන් ගැහැණුන් යැයි ඔවුන් දැන ගත්තෝ ද? ඔවුන්ගේ මෙම සාක්ෂිය මලක්වරුන් විසින් ලියනු ඇත. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඒ ගැන ඔවුන්ගෙන් විමසනු ලැබේ. ඔවුන්ගේ බොරුව හේතුවෙන් ඔවුන් දඬුවමට ලක් කරනු ලැබේ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْا لَوْ شَآءَ الرَّحْمٰنُ مَا عَبَدْنٰهُمْ ؕ— مَا لَهُمْ بِذٰلِكَ مِنْ عِلْمٍ ۗ— اِنْ هُمْ اِلَّا یَخْرُصُوْنَ ۟ؕ
ඔවුන් පෙර නියමය සාධක ලෙස පෙන්වමින්, ‘අප මලක්වරුන් නොනැමද සිටින්නට අල්ලාහ් අභිමත කළේ නම් අපි ඔවුන් නොනැමද සිටින්නට තිබුණි. නමුත් ඔහුගේ තෘප්තිය පෙන්වා දෙන පරිදි එය ඔහුගේ අභිමතය අනුව පිහිටා ඇත.' යැයි පවසති. ඔවුන් කළ ඔවුන්ගේ ප්රකාශය පිළිබඳ ඔවුනට කිසිදු දැනුමක් නැත. ඔවුන් බොරු ව මිස වෙනත් කිසිවක් පවසන්නේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلْ قَالُوْۤا اِنَّا وَجَدْنَاۤ اٰبَآءَنَا عَلٰۤی اُمَّةٍ وَّاِنَّا عَلٰۤی اٰثٰرِهِمْ مُّهْتَدُوْنَ ۟
නැත, එය එසේ සිදු වූයේ නැත. නමුත් ඔවුන් සම්ප්රදාය සාධක කර ගනිමින් මෙසේ ප්රකාශ කර සිටිති. ‘සැබැවින්ම අපට පෙර අපගේ මුතුන් මිත්තන් යම් දහමක, යම් පිළිවෙතක සිටිනු අප දැක ඇත්තෙමු. සැබැවින්ම ඔවුන් පිළිම වන්දනාවේ නිරත වූවෝය. ඒවාට වැඳුම් පිඳුම් කිරීමෙහිදී අපද ඔවුන්ගේ පියවරවල් අනුගමනය කරන්නෝ වෙමු.’
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذٰلِكَ مَاۤ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ فِیْ قَرْیَةٍ مِّنْ نَّذِیْرٍ اِلَّا قَالَ مُتْرَفُوْهَاۤ ۙ— اِنَّا وَجَدْنَاۤ اٰبَآءَنَا عَلٰۤی اُمَّةٍ وَّاِنَّا عَلٰۤی اٰثٰرِهِمْ مُّقْتَدُوْنَ ۟
මොවුන් බොරු කොට; මොවුන්ගේ මුතුන්මිත්තන් සතු සම්ප්රදායන් සාධක වශයෙන් ගත්තාක් මෙන්ම, අහෝ දූතය! නුඹට පෙර කිසියම් ගම්මානයකට එහි වැසියන්ට අවවාද කරන දූතයකු අපි එවූ විට ඔවුන් අතර සිටි ධනවත් ඔවුන්ගේ නායකයින් හා ප්රභූවරුන්, ‘සැබැවින්ම අපි අපගේ මුතුන්මිත්තන් යම් දහමක, යම් පිළිවෙතක සිටිනු අපි දැක ඇත්තෙමු. ඔවුන්ගේ පියවර අපි අනුගමනය කරමු. නුඹේ ජනයා ඒ විෂයෙහි වෙනස් නොවේ.’ යැයි පවසා සිටියා මිස නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قٰلَ اَوَلَوْ جِئْتُكُمْ بِاَهْدٰی مِمَّا وَجَدْتُّمْ عَلَیْهِ اٰبَآءَكُمْ ؕ— قَالُوْۤا اِنَّا بِمَاۤ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ كٰفِرُوْنَ ۟
ඔවුන්ගේ දූතයා, "නුඹලාගේ මුතුන් මිත්තන් කවර පිළිවෙතක් මත සිටියේ ද ඊට වඩා උතුම් දෙයක් මම නුඹලා වෙත ගෙන ආ විට ද නුඹලා නුඹලාගේ මුතුන් මිත්තන් අනුගමනය කරනුයේ?’ යැයි ඔවුන්ගෙන් විමසූ විට ඔවුහු: ‘නුඹ හා නුඹට පෙර පැමිණි දූතවරුන් කවර කරුණක් සමග එවනු ලැබුවේ ද සැබැවින්ම අප එය ප්රතික්ෂේප කරන්නන් වෙමු.’ යැයි පැවසූහ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِیَةً فِیْ عَقِبِهٖ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُوْنَ ۟
ඉබ්රාහීම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා එතුමාගෙන් පසුව පැවත එන එතුමාගේ පරම්පරාව අතර (ලා ඉලාහ ඉල්ලල්ලාහ් නම්) ඒකදේව වාදයේ ප්රකාශය පැවතීමට කටයුතු කළේය. එහෙයින් අල්ලාහ්ට කිසිවක් ආදේශ නො තබා ඔහු ව ඒකීයත්වයට පත් කරන අය ඔවුන් අතර නිරන්තරයෙන්ම සිටියහ. එතුමා එසේ කටයුතු කළේ දේව ආදේශය හා පාපකම් සඳහා පාපක්ෂමාවේ නිරත වී අල්ලාහ් වෙත ඔවුන් හැරීමේ බලාපොරොත්තුවෙනි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلْ مَتَّعْتُ هٰۤؤُلَآءِ وَاٰبَآءَهُمْ حَتّٰی جَآءَهُمُ الْحَقُّ وَرَسُوْلٌ مُّبِیْنٌ ۟
මෙම බොරුකාර ආදේශකයින්හට මම විනාශය ඉක්මන් නොකළෙමි. ඔවුනට මෙලොවෙහි රැඳී සිට භුක්ති විඳින්නට ඉඩ හැරියෙමි. එමෙන්ම ඔවුන් වෙත කුර්ආනය හා පැහැදිළි දූතයාණන් මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා පැමිණෙන තෙක්ම ඔවුනට පෙර සිටි ඔවුන්ගේ මුතුන්මිත්තන්හට ද භුක්ති විඳින්නට ඉඩ හැරියෙමි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْا لَوْلَا نُزِّلَ هٰذَا الْقُرْاٰنُ عَلٰی رَجُلٍ مِّنَ الْقَرْیَتَیْنِ عَظِیْمٍ ۟
මෙම බොරුකාර ප්රතික්ෂේපකයෝ, ‘මෙම අල් කුර්ආනය අනාථ දිළිඳු මුහම්මද් වෙත පහළ කිරීම වෙනුවට මක්කාවේ හෝ තාඉෆයේ හෝ සිටින ප්රබල මිනිසුන් දෙදෙනකුගෙන් එක් අයකු වෙත පහළ විය යුතු නොවේදැ?’යි විමසා සිටියෝය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَهُمْ یَقْسِمُوْنَ رَحْمَتَ رَبِّكَ ؕ— نَحْنُ قَسَمْنَا بَیْنَهُمْ مَّعِیْشَتَهُمْ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجٰتٍ لِّیَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِیًّا ؕ— وَرَحْمَتُ رَبِّكَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! නුඹේ පරමාධිපතිගේ ආශිර්වාදය බෙදා හරිමින් ඔවුන් අභිමත කරන අයට ඒවා පිරිනමා තවද ඔවුන් අභිමත කරන අයට ඒවා වළක්වනුයේ ඔවුහු ද එසේ නැතිනම් අල්ලාහ් ද? මෙලොවෙහි ඔවුන් අතර ඔවුන්ගේ පෝෂණ සම්පත් බෙදා හරිනුයේ අපමය. ඔවුන් අතර ඇතැමෙකු ඇතැමෙකුට වසඟ කරන පරිදි පොහොසතුන් හා දුප්පතුන් අපි ඇති කළෙමු. විනාශ වී යන මෙලොවෙහි ඔවුන් එක්රැස් කරන අල්ප වස්තුවට වඩා මතුලොවෙහි තම ගැත්තන් වෙනුවෙන් නුඹේ පරමාධිපති පිරිනමන ආශිර්වාදය වඩාත් උතුම්ය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوْلَاۤ اَنْ یَّكُوْنَ النَّاسُ اُمَّةً وَّاحِدَةً لَّجَعَلْنَا لِمَنْ یَّكْفُرُ بِالرَّحْمٰنِ لِبُیُوْتِهِمْ سُقُفًا مِّنْ فِضَّةٍ وَّمَعَارِجَ عَلَیْهَا یَظْهَرُوْنَ ۟ۙ
දේව ප්රතික්ෂේපකයන්ට (අප විසින් දෙන ලද සැප සම්පත් දකින ඉතිරි) ජනයා එකම සමූහයක් විය හැකි නොවන්නේ නම් අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කරන්නන්ගේ නිවෙස් හි වියන් රිදියෙන් තනා දෙන්නට තිබුණි. ඔවුන් නැග යන්නට පියගැට පෙළ ද ඔවුන් වෙනුවෙන් තනා දෙන්නට තිබුණි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• التقليد من أسباب ضلال الأمم السابقة.
• البراءة من الكفر والكافرين لازمة.
وَزُخْرُفًا ؕ— وَاِنْ كُلُّ ذٰلِكَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ؕ— وَالْاٰخِرَةُ عِنْدَ رَبِّكَ لِلْمُتَّقِیْنَ ۟۠
ඔවුනට රනින් ද තනා දෙන්නට තිබුණි. නමුත් මේ සියල්ල මෙලොව ජීවිතයේ භුක්ති විදීමක් පමණි. එහි ප්රයෝජන අල්පය. සදා පවතින්නක් නොවේ. අහෝ දූතය! අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් ඔහුට භක්තිමත්ව කටයුතු කරන්නන්හට මතුලොවෙහි නුඹේ පරමාධිපති අබියස ඇති සැප පහසුකම් අති උතුම්ය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّهُمْ لَیَصُدُّوْنَهُمْ عَنِ السَّبِیْلِ وَیَحْسَبُوْنَ اَنَّهُمْ مُّهْتَدُوْنَ ۟
අල් කුර්ආනය හෙළා දකින්නන් මත ආධිපත්යය දරන්නට සලස්වනු ලැබූ මොවූහු (ෂෙයිතාන්) අල්ලාහ්ගේ දහමින් ඔවුන් වළක්වාලනු ඇත. එහෙයින් ඔවුහු ඔහුගේ නියෝග නොපිළිපදිති. ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකී නොසිටිති. සැබැවින්ම තමන් සත්ය වෙත මඟපෙන්වනු ලැබූවෝ වෙතැයි ඔවුන් සිතති. ඉන් පසු ඔවුන්ගේ නොමඟ යෑම වෙනුවෙන් ඔවුන් පාපක්ෂමාවේ නිරත නොවෙති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
حَتّٰۤی اِذَا جَآءَنَا قَالَ یٰلَیْتَ بَیْنِیْ وَبَیْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرِیْنُ ۟
අල්ලාහ්ව මෙනෙහි කිරීමට ප්රතික්ෂේප කළ තැනැත්තා මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ අප වෙත පැමිණ බැගෑපත්ව, ‘අහෝ මා වෙත පවරනු ලැබූවනි! මා අතර හා නුඹ අතර නැගෙනහිර හා බටහිර අතර පවතින දුරසක් තිබුණා නම්!' යැයි පවසති. නමුත් එම සගයා විසින් ඔහු අපයෝජනයට ලක් විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَنْ یَّنْفَعَكُمُ الْیَوْمَ اِذْ ظَّلَمْتُمْ اَنَّكُمْ فِی الْعَذَابِ مُشْتَرِكُوْنَ ۟
මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ අල්ලාහ් දේව ප්රතික්ෂේපකයින් දෙස බලා, ‘අද දින නුඹලාට ප්රයෝජනවත් නොවන්නේය. දේව ආදේශය හා පාපකම් හේතුවෙන් නුඹලා නුඹලාටම අපරාධ කර ගත්තෙහුය. දඬුවම නුඹලා හවුලේ විඳවනු. නුඹලාගේ දඬුවමින් කිසිවක් නුඹලාගේ හවුල්කරුවන් උසුලන්නේ නැත.' යැයි පවසයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَفَاَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ اَوْ تَهْدِی الْعُمْیَ وَمَنْ كَانَ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟
සැබැවින්ම මොවුන් සත්යයට සවන් දීමට නොහැකි බිහිරන්ය. එය බැලීමට නොහැකි අන්ධයින්ය. එහෙයින් අහෝ ධර්ම දූතය! බිහිරාට සවන් වැකෙන්නට සැලැස්වීමට හෝ අන්ධයාට මග පෙන්වීමට හෝ ඍජු මාර්ගයෙන් පැහැදිළි මුළාවෙහි සිටින්නාට මග පෙන්වීමට හෝ නුඹට හැකියාවක් ඇත්තෙහි ද?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا مُوْسٰی بِاٰیٰتِنَاۤ اِلٰی فِرْعَوْنَ وَمَلَاۡىِٕهٖ فَقَالَ اِنِّیْ رَسُوْلُ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
සැබැවින්ම අපගේ ප්රාතිහාර්යයන් සමග ෆිර්අවුන් හා ඔහුගේ සමාජයේ ප්රභූවරුන් අතරට අපි මූසාව යැව්වෙමු. එවිට ඔහු ඔවුනට, ‘සැබැවින්ම මම සියලු මැවීම්හි පරමාධිපතියාණන්ගේ දූතයෙකු වෙමි’ යැයි පවසා සිටියේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• القرآن شرف لرسول الله صلى الله عليه وسلم ولأمته.
وَمَا نُرِیْهِمْ مِّنْ اٰیَةٍ اِلَّا هِیَ اَكْبَرُ مِنْ اُخْتِهَا ؗ— وَاَخَذْنٰهُمْ بِالْعَذَابِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُوْنَ ۟
මූසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමා කවර කරුණක් ගෙන ආවේ ද එහි නිවැරදි භාවය සහතික කරන සාධකයක් ෆිර්අවුන් හා ඔහුගේ ජනයාගේ ප්රධාණීන්හට පෙන්වන විට ඊට පෙර තිබූ සාධකයට වඩා බලවත් සාධකයක් මිස අපි ඔවුනට නොපෙන්වුයෙමු. කවරෙකු දේව ප්රතික්ෂේප ය මත සිටින්නේ ද එයින් ඔවුන් හැරෙනු ඇතැයි යන බලාපොරොත්තුවෙන් අපි ඔවුන්ව මෙලොවෙහිම දඬුවමට හසු කළෙමු. නමුත් එය නිෂ්ඵල විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْا یٰۤاَیُّهَ السّٰحِرُ ادْعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَكَ ۚ— اِنَّنَا لَمُهْتَدُوْنَ ۟
මූසා (අලයිහිස් සලාම්) සතු ඇතැම් දඬුවම් ඔවුනට අත් වූ කල්හි ඔවුහු, ‘අහෝ හූනියම් කරුව! අප විශ්වාස කළේ නම්, දඬුවම ඉවත් කරන බවට නුඹේ පරමාධිපති මෙනෙහි කර සිටි පරිදි නුඹ අප වෙනුවෙන් ප්රාර්ථනා කරනු මැනව. සැබැවින්ම ඔහු එය අපෙන් ඉවත් කළේ නම් අපි ඔහු වෙත මඟ ලබන්නන් වෙමු.’ යැයි පැවසූහ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا كَشَفْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ اِذَا هُمْ یَنْكُثُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَادٰی فِرْعَوْنُ فِیْ قَوْمِهٖ قَالَ یٰقَوْمِ اَلَیْسَ لِیْ مُلْكُ مِصْرَ وَهٰذِهِ الْاَنْهٰرُ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِیْ ۚ— اَفَلَا تُبْصِرُوْنَ ۟ؕ
ෆිර්අවුන් තම සමූහයා අතර සිටි තම රාජ්ය බලය ගැන පුරසාරම් දොඩන කෙනෙකු අමතා, ‘මම මිසර දේශයේ රජු නොවේ ද? මෙම නයිල් ගංගා ගලා බසින්නේ මාගේ මාලිගා යටිනි. එමෙන්ම නුඹලා මාගේ රාජ්යය නොදුටුවෙහු ද? එහි බලබමහිමය නුඹලා නොහඳුනන්නෙහු ද?’ යැයි පැවසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ اَنَا خَیْرٌ مِّنْ هٰذَا الَّذِیْ هُوَ مَهِیْنٌ ۙ۬— وَّلَا یَكَادُ یُبِیْنُ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوْلَاۤ اُلْقِیَ عَلَیْهِ اَسْوِرَةٌ مِّنْ ذَهَبٍ اَوْ جَآءَ مَعَهُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ مُقْتَرِنِیْنَ ۟
"එසේ නම්, සැබැවින්ම ඔහු දූතයකු බව පැහැදිලි කරනු පිණිස ඔහු ව දූතයකු ලෙස එවූ අල්ලාහ් ඔහුට රනින් වූ වළලු පැළඳවිය යුතු නොවේ ද? එසේ නැතහොත් ඔවුන් එකිනෙකා පිරිවරාගත් මලක්වරුන් ඔහු සමග පැමිණිය යුතු නොවේ ද?"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَجَعَلْنٰهُمْ سَلَفًا وَّمَثَلًا لِّلْاٰخِرِیْنَ ۟۠
ෆිර්අවුන් හා ඔහුගේ පිරිස ජනයාට පෙර නිදසුනක් බවට අපි පත් කළෙමු. නුඹේ ජනයා අතර සිටින දේව ප්රතික්ෂේපකයින්හට එහි බලපෑමක් ඇත. එමෙන්ම පාඩම් ලබන්නන් හට පාඩමක් බවට ද අපි ඔවුන් පත් කළෙමු. එය ඔවුන් ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සිදු නොකරනු පිණිසත් ඔවුනට අත් වූ දඬුවම ඔවුනට අත් නොවනු පිණිසත්ය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْیَمَ مَثَلًا اِذَا قَوْمُكَ مِنْهُ یَصِدُّوْنَ ۟
"සැබැවින්ම නුඹලා ද අල්ලාහ් හැර නුඹලා නමදිමින් සිටින දෑ ද නිරයට ඉන්ධන වී ඇත. සැබැවින්ම නුඹලා ඒ සඳහා පැමිණෙන්නෝමය." (අල් අන්බියා: 98) යන උත්තරීතර අල්ලාහ්ගේ පොදු ප්රකාශය තුළට කිතුනුවන් නැමදුම් කරන ඊසා ද ඇතුළත් වන බව දේව ආදේශකයින් සිතුවෝය. එකල්හි පිළිම වන්දනාව තහනම් කළාක් මෙන්ම ඊසාට වන්දනාමාන කිරීමද අල්ලාහ් වළක්වා ඇත. එවිට ද අහෝ දර්ම දූතය! නුඹේ ජනයා, ‘අපගේ දෙවියන් ඊසාගේ ස්ථානයේ සිටීම අපි තෘප්තියට පත්වෙමු’ යැයි පවසා තර්කයේ නිරතව කෑකෝ ගසමින් සිටිති. එවිට අල්ලාහ් ඔවුනට පිළිතුරු වශයෙන් මෙසේ පහළ කළේය. "සැබැවින්ම ඔවුනට පෙර ඉකුත්ව ගියවුන්හට අපගෙන් වූ යහපත ඇත. ඔවුහු එයින් දුරස්වූවෝ වෙති." (අල් අන්බියා: 101)
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْۤا ءَاٰلِهَتُنَا خَیْرٌ اَمْ هُوَ ؕ— مَا ضَرَبُوْهُ لَكَ اِلَّا جَدَلًا ؕ— بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُوْنَ ۟
තවද, ‘ශ්රේෂ්ඨ වනුයේ අප නමදින දෑ ද එසේ නැතහොත් ඊසා ද?’ යැයි ඔවුහු විමසුවෝය. ඉබ්නු සබඃරා හා එවැන්නන් මෙම උදාහරණය ගෙන හැර පෑවේ සත්යය වෙත පිවිසීමට කැමැත්තෙන් නොවේ. කෙසේ වෙතත් ඔවුන් තර්කයට වඩාත් කැමැත්තක් දැක්විය. ඔවුහු තර්ක කිරීමෙහි බලවතුන් වූහ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنْ هُوَ اِلَّا عَبْدٌ اَنْعَمْنَا عَلَیْهِ وَجَعَلْنٰهُ مَثَلًا لِّبَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ ۟ؕ
මර්යම්ගේ පුත් ඊසා නබිත්වය හා දූත මෙහෙවර දී ආශිර්වාද කළ අල්ලාහ්ගේ ගැත්තන් අතරින් වූ ගැත්තෙකු මිස නැත. දෙමාපියන් නොමැතිව ආදම්ව මැව්වාක් සේ පියකු නොමැතිව අපි ඔහුව මැව්වෙමු. ඉස්රාඊල් දරුවන් අල්ලාහ්ගේ ශක්තියේ සාධක දැන ගැනීම පිණිස උදාහරණ පුරුෂයකු සේ අපි ඔහු ඔවුනට පත් කළෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوْ نَشَآءُ لَجَعَلْنَا مِنْكُمْ مَّلٰٓىِٕكَةً فِی الْاَرْضِ یَخْلُفُوْنَ ۟
අහෝ ආදම්ගේ දරුවනි! නුඹලාව විනාශ කිරීමට අපි අභිමත කරන්නේ නම්, සැබැවින්ම අපි නුඹලාව විනාශ කොට, නුඹලා වෙනුවට මහපොළොවේ මලක්වරුන් පත් කරන්න්නට තිබුණි. ඔවුහු අල්ලාහ්ට කිසිවක් ආදේශ නොකරන අතර අල්ලාහ්ට පමණක් නැමදුම් කරති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّهٗ لَعِلْمٌ لِّلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُوْنِ ؕ— هٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیْمٌ ۟
සැබැවින්ම ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමා අවසන් කාලයේ පහළවන අවස්ථාව ලෝක විනාශයේ මහා සංඥාවන් අතරින් එකකි. එහෙයින් සැබැවින්ම එම අවසන් හෝරාව එළැඹීම ගැන නුඹලා සැක නොකරනු. අල්ලාහ් වෙතින් මා කවර කරුණක් ගෙන ආවේ ද ඒ සම්බන්ධයෙන් නුඹලා මට අවනත වනු. මා කවර කරුණක් නුඹලා වෙත ගෙන ආවේ ද එය කිසිදු ඇදයක් නැති ඍජු මාර්ගයයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا جَآءَ عِیْسٰی بِالْبَیِّنٰتِ قَالَ قَدْ جِئْتُكُمْ بِالْحِكْمَةِ وَلِاُبَیِّنَ لَكُمْ بَعْضَ الَّذِیْ تَخْتَلِفُوْنَ فِیْهِ ۚ— فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟
සැබැවින්ම තමන් අල්ලාහ්ගේ දූතයකු බවට වූ පැහැදිලි සාධක සමග ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමා තම සමූහයා වෙත පැමිණි කල්හි, ඔහු ඔවුනට, ‘සැබැවින්ම මම නුඹලා වෙත අල්ලාහ්ගෙන් ප්රඥාව ගෙනැවිත් ඇත්තෙමි. නුඹලාගේ ආගමික කටයුතුවල නුඹලා මතභේද ඇති කරගත් ඇතැම් දෑ මම නුඹලාට පැහැදිළි කරන්නෙමි. එහෙයින් නුඹලා ඔහුගේ නියෝග පිළිපඳිනු. ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකී සිටිනු. මම කවර කරුණක් නුඹලාට අවවාද කළේ ද එමෙන්ම කවර කරුණක් නුඹලාට තහනම් කළේ ද එම විෂයයන්හි නුඹලා මට අවනත වනු.' යැයි පැවසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاخْتَلَفَ الْاَحْزَابُ مِنْ بَیْنِهِمْ ۚ— فَوَیْلٌ لِّلَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مِنْ عَذَابِ یَوْمٍ اَلِیْمٍ ۟
කිතුනු කණ්ඩායම් ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමාගේ විෂයයෙහි මතභේද ඇති කර ගත්තෝය. ඔවුන් අතරින්: ‘ඔහු දෙවියෙකි’ යැයි පවසන ඇතැමුන්ද ‘ඔහු අල්ලාහ්ගේ පුතණුවන්’ යැයි පවසන ඇතැමුන්ද, ‘ඔහු හා ඔහුගේ මව දෙවිවරුන් දෙදෙනෙකි’ යැයි පවසන ඇතැමුන් ද සිටිති. දේවත්වය පුත්රත්වය හා ත්රිත්වය ආරූඪ කරමින් ඊසා අලයිහිස් සලාම් තුමාණන් ව ඔවුහු විස්තර කිරීම හේතුවෙන් ඔවුහු ඔවුන්ටම අපරාධකරගත්තෝය. ඔවුනට මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින වේදනීය දඬුවමින් විනාශයට පත්වේවා!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَلْ یَنْظُرُوْنَ اِلَّا السَّاعَةَ اَنْ تَاْتِیَهُمْ بَغْتَةً وَّهُمْ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟
ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමා සම්බන්ධයෙන් මතභේද ඇති කරගත් ජනයා අවසන් හෝරාව පැමිණීම ගැන නොසිතමින් සිටින අවස්ථාවක එය ක්ෂණික ව ඔවුන් වෙත පැමිණීම මිස වෙනකක් බලාපොරොත්තු වන්නෝ ද? ඔවුන් දේව ප්රතික්ෂේපයේ සිටියදී එය ඔවුන් වෙත පැමිණියේ නම්, සැබැවින්ම ඔවුන්ගේ නවාතැන වේදනීය දඬුවම වනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَلْاَخِلَّآءُ یَوْمَىِٕذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ اِلَّا الْمُتَّقِیْنَ ۟ؕ۠
අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපදිමින් ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකී සිටිමින් දේවියන් කෙරෙහි බැතිමත්ව කටයුතු කළවුන් හැර දේව ප්රතික්ෂේපය හා මුළාව මත එකිනෙකා සත්ය බව ප්රකාශ කරමින් හා මිතුදම්පාමින් සිටින්නන් වනාහි, මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන් එකිනෙකාට සතුරෝ වෙති. (බැතිමතුන් වන) ඔවුන්ගේ මිතුරුකම කඩා නොවැටෙන සදාතනිකය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یُطَافُ عَلَیْهِمْ بِصِحَافٍ مِّنْ ذَهَبٍ وَّاَكْوَابٍ ۚ— وَفِیْهَا مَا تَشْتَهِیْهِ الْاَنْفُسُ وَتَلَذُّ الْاَعْیُنُ ۚ— وَاَنْتُمْ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟ۚ
ඔවුන්ගේ සේවකයින් රනින් වූ භාජන හා විනිවිද පෙනෙන කෝප්ප සහිත ව ඔවුන් වටා ගමන් කරති. ඔවුන් කැමැති දෑ ද ඔවුන්ගේ ඇස් එය දැක වින්දනය ලබන දෑ ද ඔවුනට ස්වර්ගයේ ඇත. නුඹලා එහි සදා කල් වෙසෙනු ඇත. කිසිවිටෙක නුඹලා එයින් බැහැර නොවෙති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَكُمْ فِیْهَا فَاكِهَةٌ كَثِیْرَةٌ مِّنْهَا تَاْكُلُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا یُفَتَّرُ عَنْهُمْ وَهُمْ فِیْهِ مُبْلِسُوْنَ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَادَوْا یٰمٰلِكُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّكَ ؕ— قَالَ اِنَّكُمْ مّٰكِثُوْنَ ۟
ඔවුහු නිරයේ භාරකාර මාලික් අමතා, ‘අහෝ මාලික්! නුඹේ පරමාධිපති අපව මරණයට පත් කරත්වා! එවිට අපි දඬුවමෙන් නිදහස් වන්නෙමු’ යැයි පවසති. එවිට මාලික් ඔවුනට පිළිතුරු දෙමින්, ‘නුඹලා මෙම දඬුවමේ සදා රැඳෙන්නෝ වෙති. නුඹලා මරණයට පත් නොවෙති. නුඹලාගේ දඬුවම විසන්ධි කරනු නොලැබේ.' යැයි පවසයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ یَحْسَبُوْنَ اَنَّا لَا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوٰىهُمْ ؕ— بَلٰی وَرُسُلُنَا لَدَیْهِمْ یَكْتُبُوْنَ ۟
ඔවුන්ගේ සිත් තුළ සඟවාගෙන සිටින ඔවුන්ගේ රහස් හා ඔවුන් රහසින් සාකච්ඡා කරමින් සිටින ඔවුන්ගේ රහස්වලට සැබැවින් අප සවන් නොදෙනු ඇතැයි ඔවුන් සිතන්නෝ ද? එසේ නොව, සැබැවින්ම ඒ සියල්ලට අපි සවන් දෙන්නෙමු. මලක්වරුන් ඔවුන් ඉදිරියේ සිට ඔවුන් සිදු කරන දෑ සටහන් කරති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلْ اِنْ كَانَ لِلرَّحْمٰنِ وَلَدٌ ۖۗ— فَاَنَا اَوَّلُ الْعٰبِدِیْنَ ۟
අහෝ ධර්ම දූතය! අල්ලාහ්ට ගැහැණු දරුවන් ආරෝපණය කරන්නන් හට නුඹ මෙසේ පවසනු. 'ඔවුන් පවසන දැයින් උත්තරීතර අල්ලාහ් ඉතා උසස්ය. අල්ලාහ්ට කිසිදු දරුවෙකු නොවීය. එයින් ඔහු පිවිතුරුය. සුවිශුද්ධය. එහෙයින් උත්තරීතර අල්ලාහ්ව පිවිතුරු කරමින් ඔහුට නැමදුම් කරන පළමු වැන්නා මම වෙමි.'
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَذَرْهُمْ یَخُوْضُوْا وَیَلْعَبُوْا حَتّٰی یُلٰقُوْا یَوْمَهُمُ الَّذِیْ یُوْعَدُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! ඔවුනට ප්රතිඥා දුන් දිනය ඔවුන් හමුවන තුරු - එනම් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය තෙක් - ඔවුන් කවර ව්යාජත්වයක ධාවනය වෙමින් සිටින්නේ ද එහි ධාවනය වන්නටත් සෙල්ලම් කරන්නටත් ඔවුනට ඉඩ හරිනු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ الَّذِیْ فِی السَّمَآءِ اِلٰهٌ وَّفِی الْاَرْضِ اِلٰهٌ ؕ— وَهُوَ الْحَكِیْمُ الْعَلِیْمُ ۟
සුවිශුද්ධයාණන් වන ඔහු සැබෑ ලෙසින් අහස්හි නැමදුමට පාත්ර වන්නාය. එමෙන්ම මහපොළොවේ ද සැබෑ ලෙසින් නැමදුමට ලක් වන්නාය. ඔහුගේ මැවීමෙහි, ඔහුගේ නියමයෙහි හා ඔහුගේ සැලසුමෙහි ඔහු මහා ප්රඥාවන්තය. තම ගැත්තන්ගේ තත්ත්වයන් පිළිබඳ මැනවින් දන්නාය. ඔහුට කිසිවක් සැඟවෙන්නේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَبٰرَكَ الَّذِیْ لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا ۚ— وَعِنْدَهٗ عِلْمُ السَّاعَةِ ۚ— وَاِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟
අහස්හි හිමාපාණන්වූද මහපොළොවේ හිමාපාණන්වූද ඒ දෙක අතර ඇති දෑහි හිමිපාණන්වූද අල්ලාහ්ගේ ශ්රේෂ්ඨත්ව හා ඔහුගේ සමෘද්ධිය අති උත්කෘෂ්ට විය. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය සිදුවන මොහොත පිළිබඳ දැනුම ඔහු සතුව පමණක් ඇත. වෙනත් කිසිවෙකු එය නොදනී. විනිශ්චය හා ප්රතිඵල සඳහා නුඹලා මතුලොවෙහි යොමු කරනු ලබනුයේ ඔහු වෙත පමණය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا یَمْلِكُ الَّذِیْنَ یَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِهِ الشَّفَاعَةَ اِلَّا مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ وَهُمْ یَعْلَمُوْنَ ۟
අල්ලාහ් හැර වෙනත් දෙවිඳෙකු නැතැයි සාක්ෂි දැරූ අයට හැර, අල්ලාහ් හැරදමා දේව ආදේශකයින් නමදිමින් සිටින සෙසු අයට අල්ලාහ් අබියස මැදිහත් වීම සඳහා කිසිදු අයිතියක් හිමි නැත. ඊසා තුමා, උසෙයිර් තුමා හා මලක්වරුන් පිළිබඳ ඔවුන් කවර සාක්ෂියක් දරන්නේ ද ඒ ගැන ඔහු දනී.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقِیْلِهٖ یٰرَبِّ اِنَّ هٰۤؤُلَآءِ قَوْمٌ لَّا یُؤْمِنُوْنَ ۟ۘ
ඔහුගේ දූතයාව ඔහුගේ ජනයා බොරු කරමින් සිටින බවට ඔහු පැමිණිලි කර සිටීමේ දැනුමද ශුද්ධවන්තයාණන් අබියස ඇත. එහි වූ එතුමාගේ ප්රකාශයක් වනුයේ, ‘අහෝ මාගේ පරමාධිපතියාණනි! සැබැවින්ම මෙම පිරිස වෙත මා කවර කරුණක් සමග නුඹ මා දූතයෙකු සේ යැව්වේ ද එය ඔවුන් විශ්වාස නොකරන පිරිසකි’ යන්නයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.