قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
අල් හදීද්
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
الترقي بالنفوس للإيمان والإنفاق في سبيل الله.
لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۚ— یُحْیٖ وَیُمِیْتُ ۚ— وَهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
අහස්හි හා මහපොළොවේ ආධිපත්යය ඔහුට පමණක් සතුය. ඔහු ජීවත් කරවීමට අභිමත කරන අය ජීවත් කරවයි. ඔහු මරණයට පත් කරවීමට අභිමත කර අය මරණයට පත් කරයි. ඔහු සියලු දෑ කෙරෙහි සර්වබලධාරියාණන්ය. කිසිවකු විසින් ඔහු පරාජය කළ නොහැක.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هُوَ الْاَوَّلُ وَالْاٰخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ ۚ— وَهُوَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
ඔහු, ඔහුට පෙර කිසිවකු නැති මූලාරම්භයාය. ඔහුට පසු කිසිවකු නැති අවසානයාය. ඔහුට ඉහළින් කිසිවකු නැති බාහිරයාය. ඔහුට ඇතුළතින් කිසිවෙකු නැති අභ්යන්තරයාය. ඔහු සියලු දෑ පිළිබඳ සර්ව ඥානීය. කිසිවක් ඔහුට මඟ හැරෙන්නේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• شدة سكرات الموت وعجز الإنسان عن دفعها.
• الأصل أن البشر لا يرون الملائكة إلا إن أراد الله لحكمة.
•යම් කිසි ප්රඥාවක් හේතුවෙන් අල්ලාහ් අභිමත කළහොත් මිස මිනිසා විසින් මලක්වරුන් දැකිය නොහැකිවීම මූලික ධර්මතාවකි.
• أسماء الله (الأول، الآخر، الظاهر، الباطن) تقتضي تعظيم الله ومراقبته في الأعمال الظاهرة والباطنة.
•(අල් අව්වල් -මූලාරම්භකයා, අල් ආකිර් -අවසානයා, අල් ළාහිර්- විද්යාමානයා, අල් බාතින් -අභ්යන්තරයා) යනාදී අල්ලාහ්ගේ නාමයන් අල්ලාහ්ට ගරුබුහුමන් කිරීමටත් බාහිර හා අභ්යන්තර කටයුතුවලදී ඔහු ගැන මතකයෙන් කටයුතු කිරීමටත් අනිවාර්යය කරයි.
هُوَ الَّذِیْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ فِیْ سِتَّةِ اَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوٰی عَلَی الْعَرْشِ ؕ— یَعْلَمُ مَا یَلِجُ فِی الْاَرْضِ وَمَا یَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا یَنْزِلُ مِنَ السَّمَآءِ وَمَا یَعْرُجُ فِیْهَا ؕ— وَهُوَ مَعَكُمْ اَیْنَ مَا كُنْتُمْ ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِیْرٌ ۟
දින හයකින් අහස් හා මහපොළොව මැව්වේ ඔහුය. එය ඉරු දින ආරම්භ වී සිකුරාදා දින අවසන් විය. ඇසි පිළි ගැසීමටත් වඩා අඩු කාලයකින් ඒ දෙක මවන්නට ඔහු බලය ඇත්තා විය. පසු ව ඉහළට ආරෝහණය වී ඔහුට ගැළපෙන පරිදි අර්ෂ් මත ඉහළින් ස්ථාපිත විය. මහපොළොවට ඇද හැළෙන වර්ෂාව, එහි සිටුවනු ලබන බීජ හා ඒ තුළට බසින දෑ එයින් හට ගන්නා භෝග, ඛණිජ හා වෙනත් දෑ අහසින් පහළ වන වර්ෂාව, දේව පණිවිඩ හා වෙනත් දෑ ඒ තුළට ආරෝහණය වන මලක්වරුන්, ගැත්තන්ගේ ක්රියාවන් හා ඔවුන්ගේ ප්රාණ යනාදී සියලු දෑ ගැන ඔහු දනී. අහෝ ජනයිනි! නුඹලා කොතැනක සිටියත් ඔහුගේ දැනුමෙන් ඔහු නුඹලා සමගම සිටී. නුඹලා අතරින් කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත. නුඹලා සිදු කරන දෑ පිළිබඳ ඔහු සර්ව නිරීක්ෂකය. නුඹලාගේ ක්රියාවන්ගෙන් කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත. ඒ සඳහා ඔහු නුඹලාට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَاِلَی اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُوْرُ ۟
අහස්හි ආධිපත්යයත් මහපොළොවේ ආධිපත්යයත් ඔහුට පමණක් සතුය. සියලු කරුණු නැවත හැරී යන්නේ ඔහු වෙතට පමණි. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ සියලු මැවීම් විනිශ්චයට භාජනය කොට ඔවුන්ගේ ක්රියාවන්ට සරිලන පරිදි ඔහු ඔවුනට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یُوْلِجُ الَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُوْلِجُ النَّهَارَ فِی الَّیْلِ ؕ— وَهُوَ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
දහවල මත රාත්රිය පිවිසෙන්නට ඉඩ හරියි. එවිට අඳුර පැමිණෙනු ඇත. මිනිසුන් නින්දට යනු ඇත. එමෙන්ම රාත්රිය මත දහවල පිවිසෙන්නට ඉඩ හරියි. එවිට ආලෝකය පැමිණෙනු ඇත. මිනිසුන් තම රාජකාරී කටයුතු වෙත පියනගති. තම ගැත්තන්ගේ හදවත් තුළ ඇති දෑ පිළිබඳ ඔහු සර්වඥානීය. ඔහුට කිසිවක් සැඟවෙන්නේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اٰمِنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ وَاَنْفِقُوْا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُّسْتَخْلَفِیْنَ فِیْهِ ؕ— فَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مِنْكُمْ وَاَنْفَقُوْا لَهُمْ اَجْرٌ كَبِیْرٌ ۟
නුඹලා අල්ලාහ්ව විශ්වාස කරනු. ඔහුගේ දූතයාණන්ව ද විශ්වාස කරනු. අල්ලාහ් නුඹලාව නියෝජිතයින් බවට පත් කළ ධනයෙන් නුඹලා වියදම් කරනු. නුඹලාට ආගමානුගත කළ පරිදි එහි නුඹලා ගනුදෙනු කරනු. එහෙයින් නුඹලා අතරින් අල්ලාහ්ව විශ්වාස කොට තම ධනයෙන් අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ වියදම් කළවුන් වනාහි, ඔවුනට ඔහු අබියස අති මහත් තිළිණ ඇත. එය ස්වර්ග උයනයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا لَكُمْ لَا تُؤْمِنُوْنَ بِاللّٰهِ ۚ— وَالرَّسُوْلُ یَدْعُوْكُمْ لِتُؤْمِنُوْا بِرَبِّكُمْ وَقَدْ اَخَذَ مِیْثَاقَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
නුඹලා දේව විශ්වාසීන් ලෙස සිටියෙහු නම්, අල්ලාහ්ව විශ්වාස කිරීමෙන් නුඹලාව වළක්වනුයේ කවර කරුණක් ද? නුඹලාගේ පරමාධිපතියාණන්ව නුඹලා විශ්වාස කරනු ඇතැයි යන යහපත් අපේක්ෂාවෙන් දූතයාණන් අල්ලාහ් වෙතට නුඹලාව ඇරයුම් කරයි. නුඹලාගේ පියවරුන්ගෙන් නුඹලාව පිට කරන අවස්ථාවේ නුඹලා ඔහුව විශ්වාස කරන මෙන් නුඹලාගෙන් අල්ලාහ් ප්රතිඥාවක් ගෙන ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هُوَ الَّذِیْ یُنَزِّلُ عَلٰی عَبْدِهٖۤ اٰیٰتٍۢ بَیِّنٰتٍ لِّیُخْرِجَكُمْ مِّنَ الظُّلُمٰتِ اِلَی النُّوْرِ ؕ— وَاِنَّ اللّٰهَ بِكُمْ لَرَءُوْفٌ رَّحِیْمٌ ۟
ඔහුගේ ගැත්තා වන මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් වෙත පැහැදිළි පාඨ පහළ කරනුයේ ඔහුය. එය දේව ප්රතික්ෂේපයේ හා අඥානකමේ අඳුරෙන් දේව විශ්වාසය හා දැනුමේ ආලෝකය වෙත නුඹලාව බැහැර කරනු පිණිසය. සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ නබිවරයාණන් මඟපෙන්වන්නෙකු හා ශුභාරංචි දන්වන්නෙකු සේ නුඹලා වෙත එවූ අවස්ථාවේ සැබැවින්ම අල්ලාහ් නුඹලා කෙරෙහි මහා කාරුණික හා දායලු විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا لَكُمْ اَلَّا تُنْفِقُوْا فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ وَلِلّٰهِ مِیْرَاثُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— لَا یَسْتَوِیْ مِنْكُمْ مَّنْ اَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الْفَتْحِ وَقٰتَلَ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ اَعْظَمُ دَرَجَةً مِّنَ الَّذِیْنَ اَنْفَقُوْا مِنْ بَعْدُ وَقَاتَلُوْاؕ— وَكُلًّا وَّعَدَ اللّٰهُ الْحُسْنٰی ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِیْرٌ ۟۠
අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ වියදම් කිරීමෙන් නුඹලාව වළක්වනුයේ කුමක් ද? අහස්හි හා මහපොළොවේ උරුමයන් අල්ලාහ් සතුය. අහෝ දේව විශ්වාසී අයවලුනි! අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය අපේක්ෂාවෙන් මක්කා ජයග්රහණයට පෙර ඔහුගේ මාර්ගයේ තම ධනය වියදම් කොට ඉස්ලාමයේ ජයග්රහණය උදෙසා දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කළවුන් සමග සටන් කළවුන් වනාහි, මක්කා ජයග්රහණයට පසු වියදම් කොට දේව ප්රතික්ෂේපකයින් සමග සටන් කළවුන් සමඟ සමාන වන්නේ නැත. මක්කා ජයග්රහණයට පෙර වියදම් කොට අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයේ සටන් කළවුන් මක්කා ජයග්රහණයෙන් පසු ඔහුගේ මාර්ගයේ තම ධනය වියදම් කොට දේව ප්රතික්ෂේපකයින් සමග සටන් කළවුනට වඩා අල්ලාහ් අබියස තරාතිරමෙන් වඩාත් උසස්ය. නමුත් අල්ලාහ් ඔවුන් දෙපිරිසටම ස්වර්ගය හිමි බව ප්රතිඥා දී ඇත්තේය. නුඹලා සිදු කරන දෑ පිළිබඳ තොරතුරු අල්ලාහ් මැනවින් දන්නාය. නුඹලාගේ ක්රියාවන් කිසිවක් අල්ලාහ්ට සැඟවී යන්නේ නැත. ඒ සඳහා ඔහු නුඹලාට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَنْ ذَا الَّذِیْ یُقْرِضُ اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضٰعِفَهٗ لَهٗ وَلَهٗۤ اَجْرٌ كَرِیْمٌ ۟
කවරෙකු අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය උදෙසා තම සිතට එකඟව තම ධනයෙන් වියදම් කරන්නේ ද, ඔහු වියදම් කළ ධනය සඳහා කුසල් අල්ලාහ් ගුණ කර ඔහුට පිරිනමයි. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔහුට ගෞරවණීය තිළිණයක් ඇත. එය ස්වර්ග උයනයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَوْمَ تَرَی الْمُؤْمِنِیْنَ وَالْمُؤْمِنٰتِ یَسْعٰی نُوْرُهُمْ بَیْنَ اَیْدِیْهِمْ وَبِاَیْمَانِهِمْ بُشْرٰىكُمُ الْیَوْمَ جَنّٰتٌ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا ؕ— ذٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیْمُ ۟ۚ
දේව විශ්වාසීන් හා දේව විශ්වාස කරන්නියන් ඔවුන්ගේ ආලෝකය ඔවුන් ඉදිරියෙන් ද ඔවුනට දකුණු පසින් ද පෙරට යනු දකිනු ඇත. එදින ඔවුනට මෙසේ පවසනු ලැබේ. ‘අද දින නුඹලාගේ ශුභාරංචිය වනුයේ, එහි මාලිගා හා ගස් යටින් ගංගාවන් ගලා බස්නා ස්වර්ග උයන්ය. එහි නුඹලා සදා රැඳෙනු ඇත. එම ප්රතිඵලය කිසිදු ජයග්රහණයකට ලඟා කළ නොහැකි අතිමහත් ජයග්රහණයයි.’
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَوْمَ یَقُوْلُ الْمُنٰفِقُوْنَ وَالْمُنٰفِقٰتُ لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوا انْظُرُوْنَا نَقْتَبِسْ مِنْ نُّوْرِكُمْ ۚ— قِیْلَ ارْجِعُوْا وَرَآءَكُمْ فَالْتَمِسُوْا نُوْرًا ؕ— فَضُرِبَ بَیْنَهُمْ بِسُوْرٍ لَّهٗ بَابٌ ؕ— بَاطِنُهٗ فِیْهِ الرَّحْمَةُ وَظَاهِرُهٗ مِنْ قِبَلِهِ الْعَذَابُ ۟ؕ
එදින කුහකයින් හා කුහක කාන්තාවන් දේව විශ්වාසීන් දෙස බලා, ‘සිරාත් පාලම තරණය කිරීමේදී අපට උදව්වන පරිදි නුඹලාගේ ආලෝකයෙන් යමක් ලබා ගත හැකැයි අපේක්ෂාවෙන් අපි නුඹලාව බලාපොරොත්තුවෙන් සිටියෙමු’ යැයි පවසා සිටිති. එවිට කුහකයින් හාස්යයට ලක් කරමින් ඔවුනට මෙසේ පවසනු ලැබේ. ‘නුඹලාගේ පසුපසට හැරී ගොස් එමගින් ආලෝකය පැතිය හැකි ආලෝකයක් සොයනු. එවිට ඔවුන් අතර පවුරක් යොදනු ලැබේ. එම පවුරට දොරක් ඇත. එහි අභ්යන්තරය දේව විශ්වාසීන්ට සමීපව පවතී. එහි කරුණාව ඇත. එහි මතුපිට කුහකයින්ට සමීපව පවතී. එහි දඬුවම ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یُنَادُوْنَهُمْ اَلَمْ نَكُنْ مَّعَكُمْ ؕ— قَالُوْا بَلٰی وَلٰكِنَّكُمْ فَتَنْتُمْ اَنْفُسَكُمْ وَتَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْكُمُ الْاَمَانِیُّ حَتّٰی جَآءَ اَمْرُ اللّٰهِ وَغَرَّكُمْ بِاللّٰهِ الْغَرُوْرُ ۟
කුහකයෝ දේව විශ්වාසීන් අමතා, ‘ඉස්ලාමය තුළත් අවනත වීමේදීත් අපි නුඹලා සමග නොසිටියෙම් දැ?’යි විමසා සිටියෝය. එවිට මුස්ලිම්වරුන් ඔවුනට ‘එසේය, නුඹලා අප සමග සිටියෙහුය. නමුත් නුඹලා කුහකත්වය හේතුවෙන් අර්බුධ ඇති කළෙහුය. නුඹලා එය විනාශ කළෙහුය. දේව විශ්වාසීන් පරාජය වීම නුඹලා බලාපොරොත්තු වූහ. එවිට නුඹලාගේ දේව ප්රතික්ෂේපය නුඹලා හෙළි කළහ. දේව විශ්වාසීන්ට හිමිවන අල්ලාහ්ගේ උදව්ව ගැන ද මිය ගිය පසු යළි අවදි කරනු ලැබීම ගැන ද නුඹලා සැක කළෙහුය. නුඹලාට මරණය පැමිණෙන තෙක් බොරු අභිලාෂයන් නුඹලා ව රවටා දැමීය. ඒ මතම නුඹලා රැඳී සිටියෙහුය. අල්ලාහ් පිළිබඳව ෂෙයිතාන් නුඹලා රවටා දැමීය.' යැයි පවසති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَالْیَوْمَ لَا یُؤْخَذُ مِنْكُمْ فِدْیَةٌ وَّلَا مِنَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا ؕ— مَاْوٰىكُمُ النَّارُ ؕ— هِیَ مَوْلٰىكُمْ ؕ— وَبِئْسَ الْمَصِیْرُ ۟
එහෙයින් අද දින අහෝ කුහකයිනි! අල්ලාහ්ගේ දඬුවම වෙනුවෙන් කිසිදු වන්දියක් නුඹලාගෙන් ගනු නොලැබේ. අල්ලාහ් ව ප්රසිද්ධියේ ප්රතික්ෂේප කළ අයගෙන් ද වන්දියක් ගනු නොලැබේ. නුඹලාගේ නවාතැන ද, දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ගේ නවාතැන ද නිරය වේ. නුඹලාට එය වඩාත් සුදුසුය. නුඹලා ද එයට වඩාත් සුදුසුය. ඔවුන් යොමු වන ස්ථානය නපුරු විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَلَمْ یَاْنِ لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اَنْ تَخْشَعَ قُلُوْبُهُمْ لِذِكْرِ اللّٰهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ ۙ— وَلَا یَكُوْنُوْا كَالَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ مِنْ قَبْلُ فَطَالَ عَلَیْهِمُ الْاَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوْبُهُمْ ؕ— وَكَثِیْرٌ مِّنْهُمْ فٰسِقُوْنَ ۟
ශුද්ධ වූ අල් කුර්ආනය මෙනෙහි කිරීම හේතුවෙන් ද අල් කුර්ආනනයෙහි පහළ වු ප්රතිඥා හා අවවාද හේතුවෙන් ද අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් විශ්වාස කළවුනට ඔවුන්ගේ හදවත් තැන්පත් කරන, එය සැනසීමට පත් කරන වේලාවක් නොපැමිණියේද? ඔවුහු තව්රාතය දෙනු ලැබූ යුදෙව්වන් හා ඉන්ජීලය දෙනු ලැබූ කිතුනුවන් මෙන් සිත් තුළ දැඩිභාවය ඇත්තන් මෙන් නොවෙති. එය ඔවුන් අතර හා එවනු ලැබූ ඔවුන්ගේ නබිවරුන් අතර දිගු කාලයක් ගෙවී යත්ම ඒ හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ හදවත් ගල් විය. ඔවුන්ගෙන් බහුතරයක් දෙනා අල්ලාහ්ට අවනත වීමෙන් දුරස් වී පාපකම් වෙත බැහැර ව ගිය අය වෙති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ یُحْیِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ؕ— قَدْ بَیَّنَّا لَكُمُ الْاٰیٰتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُوْنَ ۟
මහපොළොව වියළී ගිය පසු ව, පැලෑටි හටගන්වා එය ප්රාණවත් කරන්නේ අල්ලාහ් බව නුඹලා දැනගනු. අහෝ ජනයිනි! නුඹලා වටහා ගනු පිණිස අල්ලාහ්ගේ බලය හා ඔහුගේ ඒකීයභාවය පෙන්වා දෙන සාක්ෂි හා සාධක සැබැවින්ම අපි නුඹලාට පැහැදිළි කළෙමු. එවිට මහපොළොව මිය ගිය පසු ව යළි ප්රාණවත් කරන්නා, නුඹලා මිය ගිය පසු නැවත නැගිටුවීමට ශක්තිය ඇත්තා බවත් නුඹලාගේ හදවත් දරුණු වූ පසු, ඒවා සැහැල්ලු කිරීමට ශක්තිය ඇත්තා බවත් නුඹලා වටහා ගනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ الْمُصَّدِّقِیْنَ وَالْمُصَّدِّقٰتِ وَاَقْرَضُوا اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا یُّضٰعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ اَجْرٌ كَرِیْمٌ ۟
සැබැවින්ම තම ධනයෙන් කොටසක් දන් දෙන පිරිමින් හා තම ධනයෙන් කොටසක් දන් දෙන කාන්තාවන් වනාහි, ඔවුන් කිසිදු කියා පෑමක් හෝ හිංසාවක් කිරීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් තොර ව තම ආත්ම පිරිසිදු භාවයෙන් යුතුව දන් දෙති. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සඳහා කුසල් ඔවුනට ගුණ කර දෙනු ලැබේ. එක් කුසලක් ඒ හා සමාන කුසල් දහයේ සිට හත්සීය ගුණය දක්වාත්, ඊටත් වඩා වැඩි ගුණයක් දක්වාත් ගුණ කර දෙනු ලැබේ. ඒ සමගම අල්ලාහ් අබියස ගෞරවණීය තිළිණයක් ද ඇත. එය ස්වර්ගයයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• امتنان الله على المؤمنين بإعطائهم نورًا يسعى أمامهم وعن أيمانهم.
•දේව විශ්වාසීන්හට ඔවුන්ගේ ඉදිරියෙන් ද ඔවුන්ගේ දකුණු පසින් ද සැරිසරන ආලෝකයක් අල්ලාහ් ඔවුනට පිරිනැමීමෙන් කෙරෙන ආශිර්වාදය.
• المعاصي والنفاق سبب للظلمة والهلاك يوم القيامة.
وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا بِاللّٰهِ وَرُسُلِهٖۤ اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الصِّدِّیْقُوْنَ ۖۗ— وَالشُّهَدَآءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ ؕ— لَهُمْ اَجْرُهُمْ وَنُوْرُهُمْ ؕ— وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَاۤ اُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ الْجَحِیْمِ ۟۠
අල්ලාහ්ව විශ්වාස කොට, ඔහුගේ දූතවරුන් ද ඔවුන් අතර කිසිදු වෙනසකින් තොර ව විශ්වාස කළවුන් වනාහි, ඔවුහුමය සත්යවාදීහු. එමෙන්ම ඔවුන්ගේ පරමාධිපති අබියස දිවි පිදූවෝ. ඔවුන් වෙනුවෙන් සූදානම් කරන ලද ගෞරවනීය ප්රතිඵල ඔවුනට සතුය. එමෙන්ම මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන් ඉදිරියේ හා ඔවුනට දකුණතින් දිව යන ඔවුන්ගේ ආලෝකය ද ඔවුනට සතුය. අල්ලාහ්ව හා ඔහුගේ දූතවරුන් ප්රතික්ෂේප කොට, අපගේ දූතයාණන් වෙත පහළ කරනු ලැබූ අපගේ වදන් බොරුකළවුන් වනාහි, ඔවුන්මය නිරයෝ සගයෝ වන්නේ. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුහු එහි පිවිස සදා වෙසෙති. ඉන් බැහැර නොවෙති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِعْلَمُوْۤا اَنَّمَا الْحَیٰوةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَّلَهْوٌ وَّزِیْنَةٌ وَّتَفَاخُرٌ بَیْنَكُمْ وَتَكَاثُرٌ فِی الْاَمْوَالِ وَالْاَوْلَادِ ؕ— كَمَثَلِ غَیْثٍ اَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهٗ ثُمَّ یَهِیْجُ فَتَرٰىهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَكُوْنُ حُطَامًا ؕ— وَفِی الْاٰخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیْدٌ ۙ— وَّمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللّٰهِ وَرِضْوَانٌ ؕ— وَمَا الْحَیٰوةُ الدُّنْیَاۤ اِلَّا مَتَاعُ الْغُرُوْرِ ۟
නුඹලා දැනගනු! සැබැවින්ම මෙලොව ජීවිතය යනු ශරීර සෙල්ලම් කරන කෙළි දෙළකි. හදවත් විනෝදයට පත් වන හාස්යයකි. අලංකාරය ඉස්මතු කර පෙන්වන අලංකාරයකි. බලය හා වස්තුව පිළිබඳ ඔබ අතර පුරසාරම් දොඩන්නකි. අධික ධනය හා අධික දරුවන් තුළින් ඉහවහා යන්නකි. එය ගොවියා ඔහුගේ පැලෑටි දැක පුදුම කරවන වර්ෂාව මෙනි. පසුව මෙම කොළවර්ණැති පැලෑටි වේළී යනු ඇත. අහෝ නිරීක්ෂාවෙන් බලන්නනි! එය කොළපැහැ ගැන්වීමෙන් පසු කහ බවට පත් වනු නුඹ දකිනු ඇත. පසුව එය කඩා දැමිය හැකි කැබැලි බවට අල්ලාහ් පත් කරයි. දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන්නන් හා කුහකයින්හට මතුලොවෙහි දැඩි දඬුවමක් ඇත. අල්ලාහ්ගේ විශ්වාසී ගැත්තන්ගේ පාපකම් වලට ඔහුගෙන් වූ සමාව ඇත. එමෙන්ම තෘප්තිය ද ඇත. මෙලොව ජීවිතය යනු පැවැත්මක් නැති ඉතා පහත් බුක්ති විඳීමක් මිස නැත. මතුලොව සුවපහසුකම්වලට වඩා කවරෙකු මෙලොවෙහි පහත් වින්දනය තෝරා ගත්තේද ඔහු ඉතා නින්දිත අලාභවන්තයෙකි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَابِقُوْۤا اِلٰی مَغْفِرَةٍ مِّنْ رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَآءِ وَالْاَرْضِ ۙ— اُعِدَّتْ لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْا بِاللّٰهِ وَرُسُلِهٖ ؕ— ذٰلِكَ فَضْلُ اللّٰهِ یُؤْتِیْهِ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَاللّٰهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیْمِ ۟
අහෝ ජනයිනි! නුඹලාගේ පාපකම් සඳහා සමාව ලැබිය හැකි තව්බාව හා ඔහු වෙත සමීප කරවන වෙනත් දැහැමි ක්රියාවන් ඉටු කිරීමට තරග වඳිනු. එමගින් අහස හා පොළොව තරම් විශාලත්වයෙන් යුත් උයනක් නුඹලා ලබනු ඇත. එම ස්වර්ග උයන අල්ලාහ් විශ්වාස කොට ඔහුගේ දූතයාණන් විශ්වාස කළවුනට ඔහු සූදානම් කර ඇත්තේය. එම ප්රතිඵලය අල්ලාහ්ගෙන් වූ භාග්යයකි. ඔහු අභිමත කරන ඔහුගේ ගැත්තන් හට ඔහු පිරිනමයි. ශුද්ධවන්ත අල්ලාහ් තම දේව විශ්වාසී ගැත්තන් හට අතිමහත් සේ භාග්ය දානය කරන්නාය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَاۤ اَصَابَ مِنْ مُّصِیْبَةٍ فِی الْاَرْضِ وَلَا فِیْۤ اَنْفُسِكُمْ اِلَّا فِیْ كِتٰبٍ مِّنْ قَبْلِ اَنْ نَّبْرَاَهَا ؕ— اِنَّ ذٰلِكَ عَلَی اللّٰهِ یَسِیْرٌ ۟ۙ
නියගය හෝ එවැනි වෙනත් යම් ව්යසනයක් මහපොළොවෙහි මිනිසාට අත්වන්නේ නම් හෝ ඔවුන් තුළම යම් අභාග්යයක් ඔවුනට අත්වන්නේ නම් හෝ එය සියලු මැවීම් මැවීමට පෙරම සුරක්ෂිත ඵලකයේ සඳහන්ව තිබුණාක් මිස නැත. සැබැවින්ම එය අල්ලාහ් වෙත පහසු කාර්යයකි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِّكَیْلَا تَاْسَوْا عَلٰی مَا فَاتَكُمْ وَلَا تَفْرَحُوْا بِمَاۤ اٰتٰىكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ لَا یُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُوْرِ ۟ۙ
අහෝ ජනයිනි! එය නුඹලාට මග හැරෙන දෑ ගැන නුඹලා දුක් නොවනු පිණිසය. එමෙන්ම නුඹලාට පිරිනමන ලද දෑ ගැන ඉහවහා ගොස් ප්රීති නොවනු පිණිසය. සැබැවින්ම අල්ලාහ් විසින් පිරිනැමූ දෑ ගැන ජනයා අතර උඩඟුවෙන් හා අහංකාරයෙන් පුරසාරම් දොඩමින් ගමන් කරන සෑම කෙනෙකුටම අල්ලාහ් ප්රිය කරන්නේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
١لَّذِیْنَ یَبْخَلُوْنَ وَیَاْمُرُوْنَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ ؕ— وَمَنْ یَّتَوَلَّ فَاِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیْدُ ۟
වියදම් කිරීමට අනිවාර්යය කටයුතු සඳහා වියදම් කිරීමෙන් මසුරු වී, මසුරුකම පිළිබඳ වෙනත් අයටද නියෝග කරන්නන් වනාහි, ඔවුහු පරාජිතයෝ වෙති. අල්ලාහ්ට අවනත වීමෙන් කවරෙකු හැරෙන්නේ ද, ඔහු අල්ලාහ්ට කිසිදු ආකාරයකින් හානියක් ගෙන දෙන්නේ නැත. එසේ හානිකර ගනුයේ ඔහුටමය. සැබැවින්ම අල්ලාහ් අවශ්යතාවන්ගෙන් තොරය. ඔහුගේ ගැත්තන්ට යටත් වීමට කිසිදු අවශ්යතාවක් නැත. සියලු තත්ත්වයන්හිම ඔහු ප්රශංසනීයය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الزهد في الدنيا وما فيها من شهوات، والترغيب في الآخرة وما فيها من نعيم دائم يُعينان على سلوك الصراط المستقيم.
•මෙලොව ජීවිතය හා එහි ඇති ආශාවන්ගෙන් දුරස් වීමත් මතුලොව හා එහි සදා පවත්නා සුවපහසුකම් පිළිබඳ දිරි ගැන්වීමත් යන දෙකම ඍජු මාර්ගයේ පිහිටීමට උපකාර වන්නේය.
لَقَدْ اَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنٰتِ وَاَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتٰبَ وَالْمِیْزَانَ لِیَقُوْمَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ ۚ— وَاَنْزَلْنَا الْحَدِیْدَ فِیْهِ بَاْسٌ شَدِیْدٌ وَّمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِیَعْلَمَ اللّٰهُ مَنْ یَّنْصُرُهٗ وَرُسُلَهٗ بِالْغَیْبِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ قَوِیٌّ عَزِیْزٌ ۟۠
සැබැවින්ම අපි පැහැදිලි සාධක හා පැහැදිලි සාක්ෂි සමග අපගේ දූතවරුන් එව්වෙමු. ඔවුන් සමග දිව්යමය පුස්තක ද පහළ කළෙමු. ඔවුන් සමග නිර්ණායක ද පහළ කළෙමු. එය ජනයා අතර යුක්ති ගරුක ව කටයුතු කිරීම සඳහාය. තවද අපි ඉතා ශක්තිමත් භාවයෙන් යුත් යකඩ ද පහළ කළෙමු. එමගින් ආයුධ තනනු ලැබේ. එමෙන්ම එහි මිනිසාගේ නිර්මාණයන් හා ඒවා වාත්තු කිරීම සඳහා ඔවුනට ප්රයෝජනවත් වන දෑද ඇත. තවද අල්ලාහ් තම ගැත්තන් අතර ගුප්තව සිටිය දී, ඔහුට උදව් කරන්නන් කවුරුන් දැයි ගැත්තන්ගෙන් හෙළිවීම දැන ගැනීම සඳහාය. සැබැවින්ම අල්ලාහ් සර්වබලධාරීය. ශක්තිවන්තය. කිසිවෙකුට ඔහු පරාජය කළ නොහැක. කිසිවක් ඔහුට නොහැකි නොවන්නේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا نُوْحًا وَّاِبْرٰهِیْمَ وَجَعَلْنَا فِیْ ذُرِّیَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالْكِتٰبَ فَمِنْهُمْ مُّهْتَدٍ ۚ— وَكَثِیْرٌ مِّنْهُمْ فٰسِقُوْنَ ۟
අපි නූහ් හා ඉබ්රාහීම් (අලයිහිමස් සලාම්) යන දූතවරුන් එව්වෙමු. ඔවුන්ගේ පරම්පරාව තුළ නබිත්වය හා දිව්යමය පුස්තක පහළ කළෙමු. ඔවුන් දෙදෙනාගේ පරපුරින් ඍජු මාර්ගය වෙත මග ලැබූ ආශිර්වාදය ලද්දන් වූ අතරම ඔවුන් අතරින් බහුතරයක් දෙනා අල්ලාහ්ට අවනත වීමෙන් බැහැර වූවෝ වූහ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ قَفَّیْنَا عَلٰۤی اٰثَارِهِمْ بِرُسُلِنَا وَقَفَّیْنَا بِعِیْسَی ابْنِ مَرْیَمَ وَاٰتَیْنٰهُ الْاِنْجِیْلَ ۙ۬— وَجَعَلْنَا فِیْ قُلُوْبِ الَّذِیْنَ اتَّبَعُوْهُ رَاْفَةً وَّرَحْمَةً ؕ— وَرَهْبَانِیَّةَ ١بْتَدَعُوْهَا مَا كَتَبْنٰهَا عَلَیْهِمْ اِلَّا ابْتِغَآءَ رِضْوَانِ اللّٰهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَایَتِهَا ۚ— فَاٰتَیْنَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مِنْهُمْ اَجْرَهُمْ ۚ— وَكَثِیْرٌ مِّنْهُمْ فٰسِقُوْنَ ۟
පසුව තම සමූහයාට සත්ය පැහැදිලි කර දෙනු පිණිස අපි අපගේ දූතවරුන් අනුපිළිවෙලින් යැව්වෙමු. ඒ අතර මර්යම්ගේ පුත් ඊසා ව ද යැව්වෙමු. ඔහුට ඉන්ජීලය අපි පිරිනැමුවෙමු. ඔහු ව විශ්වාස කොට අනුගමනය කළවුන්ගේ හදවත් තුළ සෙනෙහස හා කරුණාව අපි ඇති කළෙමු. ඒ අනුව ඔවුන් එකිනෙකා අතර සෙනෙහසින් හා කරුණාවෙන් කටයුතු කරන්නන් වූහ. නමුත් ඔවුන්ගේ දහම තුළ ඉක්මවා යමින් ඔවුහු අලුත් දෑ එකතු කළෝය. ඔවුනට අල්ලාහ් අනුමත කළ විවාහය හා ඇතැම් වින්දනයන් අතහැර දැමූහ. එය අපි ඔවුන්ගෙන් නොපැතුවෙමු. දහම තුළ එවන් දෑ අලුතින් නිර්මාණය කර ගනිමින් අනිවාර්යය කර ගත්තේ ඔවුන් විසින්මය. සැබැවින්ම අපි ඉල්ලා සිටියේ අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය අනුගමනය කරන මෙන් පමණය. නමුත් ඔවුන් එසේ කටයුතු නො කළෝය. ඔවුන් අතර විශ්වාස කළවුන්ට ඔවුන්ගේ කුසල් අපි පිරිනැමුවෙමු. ඔවුන්ගෙන් බහුතරයක් දෙනා ඔවුන් වෙත තම දූත මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්) තුමා ගෙන ආ දෑ බොරු කරමින් අල්ලාහ්ට අවනත වීමෙන් බැහැර වූවෝය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَاٰمِنُوْا بِرَسُوْلِهٖ یُؤْتِكُمْ كِفْلَیْنِ مِنْ رَّحْمَتِهٖ وَیَجْعَلْ لَّكُمْ نُوْرًا تَمْشُوْنَ بِهٖ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟ۙ
අහෝ අල්ලාහ්ව විශ්වාස කොට ඔහු ඔවුනට ආගමානුගත කළ දෑ අනු ව කටයුතු කළවුනි! ඔහුගේ නියෝග පිළිපදමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් අල්ලාහ්ට බැතිමත්ව කටයුතු කරනු. ඔහුගේ දූතයා ද විශ්වාස කරනු. නුඹලා මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් විශ්වාස කළ බැවින් ද, එතුමාණන්ට පෙර පැමිණි දූතවරුන් විශ්වාස කළ බැවින් ද, කුසල් හා ප්රතිඵල දෙගුණයක් ඔහු නුඹලාට පිරිනමනු ඇත. මෙලොව ජීවිතයේ යහමග ලබන්නටත් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඍජු මාර්ගය වෙත එළිය ලබන්නටත් ඔහු නුඹලාට ආලෝකයක් ඇති කරයි. නුඹලාගේ පාපකම්වලට ඔහු සමාව දී ඒවා සගවනු ඇත. එමගින් අල්ලාහ් නුඹලා ව ග්රහණය කරන්නේ නැත. තවද අල්ලාහ් තම ගැත්තන් හට අති ක්ෂමාශීලීය. ඔවුන් කෙරෙහි මහා කාරුණිකය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِّئَلَّا یَعْلَمَ اَهْلُ الْكِتٰبِ اَلَّا یَقْدِرُوْنَ عَلٰی شَیْءٍ مِّنْ فَضْلِ اللّٰهِ وَاَنَّ الْفَضْلَ بِیَدِ اللّٰهِ یُؤْتِیْهِ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَاللّٰهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیْمِ ۟۠
අහෝ දෙවියන් විශ්වාස කළවුනි! අප නුඹලාට සූදානම් කර ඇති දෙගුණයකින් යුත් කුසල් අතරින් අතිමහත් භාග්යයන් පිළිබඳ සැබැවින්ම අපි නුඹලාට පැහැදිලි කර ඇත්තෙමු. එය නුඹට පෙර ආගම් ලත් යුදෙව් හා කිතුනු ජනයා අල්ලාහ් පිරිනැමූ කිසියම් භාග්යයක් තමන් අභිමත කරන විට එය පිරිනැමීමට හෝ තමන් අභිමත කරන විට එය වැළැක්වීමට හෝ තමන්ට හැකියාවක් නැති බව ඔවුන් දැන ගනු පිණිසය. එමෙන්ම සැබැවින්ම සියලු භාග්යයන් අල්ලාහ් සතු බවත් ඔහු අභිමත කරන ගැත්තන් හට එය පිරිනමන බවත් අල්ලාහ් තමන් අභිමත කරන අයට සුවේශේෂී භාග්ය පිරිනමන මහා භාග්ය දානය කරන්නා බවත් ඔවුන් දැනගනු පිණිසය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.