قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة التلغوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
సూరహ్ సాద్
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
ذكر المخاصمة بالباطل وعاقبتها.
صٓ وَالْقُرْاٰنِ ذِی الذِّكْرِ ۟ؕ
సూరె బఖరా ఆరంభంలో విడి విడిగా ఉండే అక్షరాల (హురూఫె ముఖత్తఆత్ ల) సారూప్యముపై చర్చ జరిగినది. ప్రజలకు వారి ఇహలోకములో,పరలోకములో వారికి ప్రయోజనం కలిగించే వాటితో హితబోధనతో కూడుకుని ఉన్న ఖుర్ఆన్ పై ప్రమాణం చేశాడు. ముష్రికులు అల్లాహ్ తో పాటు భాగస్వాములు ఉన్నారని భావిస్తున్నట్లు విషయం లేదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَمْ اَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِّنْ قَرْنٍ فَنَادَوْا وَّلَاتَ حِیْنَ مَنَاصٍ ۟
వారికన్న మునుపు తమ ప్రవక్తలను తిరస్కరించినటువంటి ఎన్నో తరాలను నాశనం చేశాము. అప్పుడు వారు తమపై శిక్ష అవతరించేటప్పుడు సహాయమును కోరుతూ పిలిచారు. మరియు ఆయన వద్ద నుండి సహాయం వారికి ప్రయోజనం కలిగించటానికి వారి కొరకు శిక్ష నుండి తప్పించుకునే సమయం లేకపోయింది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعَجِبُوْۤا اَنْ جَآءَهُمْ مُّنْذِرٌ مِّنْهُمْ ؗ— وَقَالَ الْكٰفِرُوْنَ هٰذَا سٰحِرٌ كَذَّابٌ ۟ۖۚ
మరియు వారి వద్దకు ఒక వేళ వారు తమ అవిశ్వాసములోనే కొనసాగితే అల్లాహ్ శిక్ష నుండి వారిని భయపెడుతూ వారిలో నుండే ఒక ప్రవక్త వచ్చినప్పుడు వారు ఆశ్చర్యపోయారు. మరియు ఎప్పుడైతే అవిశ్వాసపరులు ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తీసుకుని వచ్చినది సత్యం అవటంపై ఆధారాలను చూశారో ఇలా పలికారు : ఇతడు ప్రజలను మంత్రజాలానికి గురిచేసే ఒక మంత్రజాలకుడు, తాను అల్లాహ్ ప్రవక్త అని తన వైపు దైవవాణి అవతరింపబడుతుందని తాను వాదించిన విషయంలో అసత్యపరుడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَانْطَلَقَ الْمَلَاُ مِنْهُمْ اَنِ امْشُوْا وَاصْبِرُوْا عَلٰۤی اٰلِهَتِكُمْ ۖۚ— اِنَّ هٰذَا لَشَیْءٌ یُّرَادُ ۟ۚ
మరియు వారి నాయకులు,వారి పెద్దలు తమను అనుసరించే వారితో ఇలా పలుకుతూ వెళ్ళారు : మీరు దేనిపైనైతే ఉన్నారో అలాగే నడవండి. మరియు మీరు ముహమ్మద్ ధర్మంలో ప్రవేశించకండి. మీ దైవాల ఆరాధనలో స్థిరంగా ఉండండి. నిశ్చయంగా ముహమ్మద్ మిమ్మల్ని ఒకే ఆరాధ్య దైవ ఆరాధన వైపునకు పిలుస్తున్న విషయం ఎటువంటిదంటే అతడు మనకంటే పైకి ఎదిగి మేము అతన్ని అనుసరించేవారమైపోవాలని కోరుతున్నాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ءَاُنْزِلَ عَلَیْهِ الذِّكْرُ مِنْ بَیْنِنَا ؕ— بَلْ هُمْ فِیْ شَكٍّ مِّنْ ذِكْرِیْ ۚ— بَلْ لَّمَّا یَذُوْقُوْا عَذَابِ ۟ؕ
ఏమీ మా అందరి మధ్యలో అతనిపైనే ఖుర్ఆన్ అవతరింపబడటం మరియు అతనినే ప్రత్యేకించటం సరైనదా ?. మరియు మాపై అవతరింపబడలేదు. వాస్తవానికి మేము నాయకులము,పెద్దలము. వాస్తవానికి ఈ ముష్రికులందరు మీపై అవతరింపబడిన దైవవాణి విషయంలో సందేహంలో ఉన్నారు. మరియు వారు అల్లాహ్ శిక్షను రుచిచూసినప్పుడు వారు తమకు గడువు ఇవ్వటం వలన మోసపోయారు. ఒక వేళ వారు దాని రుచి చూసి ఉంటే అవిశ్వాసంపై,అల్లాహ్ తోపాటు సాటి కల్పించటంపై,ఆయన మీవైపునకు అవతరింపజేసిన దైవవాణి విషయంలో సందేహ పడటంపై ధైర్యం చేసేవారు కాదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ عِنْدَهُمْ خَزَآىِٕنُ رَحْمَةِ رَبِّكَ الْعَزِیْزِ الْوَهَّابِ ۟ۚ
లేదా ఈ తిరస్కరించే ముష్రికులందరి వద్ద ఎవరూ ఓడించలేని సర్వశక్తివంతుడైన నీ ప్రభువు యొక్క అనుగ్రహపు నిధులు కలవా. ఆయనే తాను కోరినదంతా తాను కోరిన వారికి ప్రసాదిస్తాడు. ఆయన అనుగ్రహము యొక్క నిధుల్లోంచి దైవదౌత్యము. దాన్ని ఆయన తాను తలచిన వారికి ప్రసాదిస్తాడు. దాన్ని వారు తాము తలచిన వారికి అనుగ్రహించటానికి మరియు తాము కోరిన వారికి దాన్ని అనుగ్రహించటానికి అది వారి కొరకు కాదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ لَهُمْ مُّلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا ۫— فَلْیَرْتَقُوْا فِی الْاَسْبَابِ ۟
లేదా వారికి ఆకాశములపై,భూమిపై మరియు వాటిలో ఉన్నటువంటి వాటిపై అధికారం ఉన్నదా ? .వారికి ఇచ్చే,ఆపే హక్కు ఉండాటానికి. ఒక వేళ ఇది వారి వాదన అయితే వారు నిర్ణయించుకున్నది ఆపటం లేదా ఇవ్వటం గురించి ఆదేశమునకు సామర్ధ్యం పొందటానికి ఆకాశమునకు చేరవేసే కారకాలను తయారు చేసుకోవాలి. వారికి దాని శక్తి లేదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَثَمُوْدُ وَقَوْمُ لُوْطٍ وَّاَصْحٰبُ لْـَٔیْكَةِ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ الْاَحْزَابُ ۟
మరియు సమూద్ తిరస్కరించింది. మరియు లూత్ జాతి తిరస్కరించింది.మరియు షుఐబ్ జాతి తిరస్కరించింది. వారందరే ఆ వర్గాలు ఎవరైతే తమ ప్రవక్తలను తిరస్కరించటంపై మరియు వారు తీసుకుని వచ్చిన దాన్ని అవిశ్వసించటంపై వర్గములుగా మారారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• أقسم الله عز وجل بالقرآن العظيم، فالواجب تَلقِّيه بالإيمان والتصديق، والإقبال على استخراج معانيه.
అల్లాహ్ అజ్జవజల్ల దివ్య ఖుర్ఆన్ పై ప్రమాణం చేశాడు. కాబట్టి దాన్ని విశ్వాసం,దృవీకరణ మరియు దాని అర్దాలను వెలికితీసే కోరికతో స్వీకరించటం తప్పనిసరి.
اِصْبِرْ عَلٰی مَا یَقُوْلُوْنَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوٗدَ ذَا الْاَیْدِ ۚ— اِنَّهٗۤ اَوَّابٌ ۟
ఓ ప్రవక్తా ఈ తిరస్కారులందరు మీకు ఇష్టం లేని వాటిని పలుకుతున్న వాటిపై మీరు సహనం చూపండి. మరియు తన శతృవునితో పోరాడటానికి మరియు అల్లాహ్ కు విధేయత చూపటంపై సహనం చూపటానికి శక్తి ఉన్న మన దాసుడగు దావూద్ ను మీరు గుర్తు చేసుకోండి. నిశ్చయంగా ఆయన పశ్ఛాత్తాపము ద్వారా అల్లాహ్ వైపునకు అధికంగా మరలేవాడును,ఆయనకు ఇష్టమగు ఆచరణలను అధికంగా చేసేవాడును.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبَالَ مَعَهٗ یُسَبِّحْنَ بِالْعَشِیِّ وَالْاِشْرَاقِ ۟ۙ
నిశ్ఛయంగా మేము పర్వతాలను దావూద్ కి ఉపయుక్తంగా చేశాము. పగటి చివరివేళలో మరియు దాని మొదటి వేళలో సూర్యోదయం అయ్యే వేళ ఆయన పరిశుద్ధతను కొనియాడినప్పుడు ఆయన పరిశుద్ధతను కొనియాడటంతోపాటు అవి పరిశుద్ధతను కొనియాడేవి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَشَدَدْنَا مُلْكَهٗ وَاٰتَیْنٰهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ ۟
అతని శతృవులపై ప్రతిష్ట,బలం మరియు విజయాన్ని ప్రసాదించటం ద్వారా మేము అతని రాజ్యమునకు బలము చేకూర్చాము. మరియు మేము అతనికి దైవదౌత్యమును, అతని వ్యవహారముల్లో సరైనత్వమును ప్రసాదించాము. మరియు మేము అతనికి ప్రతీ ఉద్దేశంలో ప్రయోజనకర మాటతీరును మరియు మాట్లాడటంలో,ఆదేశించటంలో అనుగ్రహమును ప్రసాదించాము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ دَخَلُوْا عَلٰی دَاوٗدَ فَفَزِعَ مِنْهُمْ قَالُوْا لَا تَخَفْ ۚ— خَصْمٰنِ بَغٰی بَعْضُنَا عَلٰی بَعْضٍ فَاحْكُمْ بَیْنَنَا بِالْحَقِّ وَلَا تُشْطِطْ وَاهْدِنَاۤ اِلٰی سَوَآءِ الصِّرَاطِ ۟
అప్పుడు వారిద్దరు అకస్మాత్తుగా దావూద్ అలైహిస్సలాం వద్దకు ప్రవేశించారు. అప్పుడు ఆయన వారిద్దరు తన వద్దకు ప్రవేశించటం కొరకు ఈ అసాధారణ మార్గముతో అకస్మాత్తుగా తన వద్దకు ప్రవేశించటం నుండి భయపడ్డారు. ఎప్పుడైతే ఆయన భయము వారికి స్పష్టమయ్యిందో వారు ఇలా పలికారు : నీవు భయపడకు. మేమిద్దరము ప్రత్యర్ధులము. మాలోని ఒకరు మరొకరికి అన్యాయం చేశారు. కావున నీవు మా మధ్య న్యాయంగా తీర్పునివ్వు. నీవు మా మధ్య తీర్పునిచ్చినప్పుడు మా పై దౌర్జన్యం చేయకు. మరియు నీవు మమ్మల్ని సరైన మార్గమైన ఋజుమార్గమును చూపించు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ هٰذَاۤ اَخِیْ ۫— لَهٗ تِسْعٌ وَّتِسْعُوْنَ نَعْجَةً وَّلِیَ نَعْجَةٌ وَّاحِدَةٌ ۫— فَقَالَ اَكْفِلْنِیْهَا وَعَزَّنِیْ فِی الْخِطَابِ ۟
ప్రత్యర్ధుల్లోంచి ఒకడు దావూద్ అలైహిస్సలాంతో ఇలా పలికాడు : నిశ్ఛయంగా ఈ వ్యక్తి నా సోదరుడు. అతని వద్ద తొంభై తొమ్మిది ఆడ గొర్రెలు కలవు. మరియు నా వద్ద ఒకే ఒక ఆడ గొర్రె ఉన్నది. అయితే అతను దానిని కూడా తనకే ఇచ్చివేయమని నన్ను కోరుతున్నాడు. మరియు అతడు వాదనలో నాపై ఆధిక్యతను చూపాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ اِلٰی نِعَاجِهٖ ؕ— وَاِنَّ كَثِیْرًا مِّنَ الْخُلَطَآءِ لَیَبْغِیْ بَعْضُهُمْ عَلٰی بَعْضٍ اِلَّا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَقَلِیْلٌ مَّا هُمْ ؕ— وَظَنَّ دَاوٗدُ اَنَّمَا فَتَنّٰهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهٗ وَخَرَّ رَاكِعًا وَّاَنَابَ ۟
అప్పుడు దావూద్ అలైహిస్సలాం వారి మధ్య తీర్పునిచ్చారు. ఆరోపించే వ్యక్తిని ఉద్దేశించి ఇలా పలికారు : నిశ్చయంగా నీ సోదరుడు నీ గొర్రెను తన గొర్రెలతో కలపమని నిన్ను అడిగినప్పుడు నీకు అన్యాయం చేశాడు. మరియు నిశ్చయంగా భాగస్వాముల్లోంచి చాలా మంది ఒకరిపై ఒకరు అతని హక్కును తీసుకుని,అన్యాయం చేసి అతిక్రమిస్తారు. కాని విశ్వాసపరులు వారే సత్కర్మలు చేస్తారు. ఎందుకంటే వారు తమ భాగస్వాములపట్ల న్యాయం చేస్తారు. అన్యాయం చేయరు. ఇటువంటి గుణాలు కలిగినవారు చాలా తక్కువమంది ఉంటారు. మరియు దావూద్ అలైహిస్సలాం మేము ఈ తగాదా ద్వారా అతన్ని పరీక్షలో పడవేశామని పూర్తిగా నమ్మారు. అప్పుడు ఆయన తన ప్రభువుతో మన్నింపును వేడుకుని అల్లాహ్ సాన్నిద్యం కొరకు సాష్టాంగపడ్డారు. పశ్ఛాత్తాపంతో ఆయన వైపు మరలారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰدَاوٗدُ اِنَّا جَعَلْنٰكَ خَلِیْفَةً فِی الْاَرْضِ فَاحْكُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوٰی فَیُضِلَّكَ عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ الَّذِیْنَ یَضِلُّوْنَ عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیْدٌۢ بِمَا نَسُوْا یَوْمَ الْحِسَابِ ۟۠
ఓ దావుద్ నిశ్చయంగా మేము నిన్ను భూమిలో ప్రతనిధిగా (ఖలీఫాగా) చేశాము. నీవు ధార్మిక,ప్రాపంచిక ఆదేశాలను,తీర్పులను జారీ చేస్తున్నావు. కాబట్టి నీవు ప్రజల మధ్య న్యాయముతో తీర్పునివ్వు. మరియు నీవు ప్రజల మధ్య నీ ఆదేశమివ్వటంలో ప్రత్యర్ధుల్లోంచి ఒకరు దగ్గరి బందువు కావటం వలన లేదా స్నేహితుడు కావటం వలన మగ్గుచూపటంతో లేదా ఏదైన విరోదం వలన అతని నుండి మరలిపోవటంతో మనోవాంఛలను అనుసరించకు. అప్పుడు మనోనాంఛ నిన్ను అల్లాహ్ సన్మార్గము నుండి తప్పించి వేస్తుంది. నిశ్ఛయంగా ఎవరైతే అల్లాహ్ సన్మార్గము నుండి తప్పిపోతారో లెక్కతీసుకునే దినమును వారి మరలిపోవటం వలన వారికి కఠినమైన శిక్ష కలదు. ఒక వేళ వారు దాన్ని గుర్తుంచుకుని దాని నుండి భయపడి ఉంటే వారు తమ మనోవాంఛలతో పాటు మరలేవారు కాదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• بيان فضائل نبي الله داود وما اختصه الله به من الآيات.
• الأنبياء - صلوات الله وسلامه عليهم - معصومون من الخطأ فيما يبلغون عن الله تعالى؛ لأن مقصود الرسالة لا يحصل إلا بذلك، ولكن قد يجري منهم بعض مقتضيات الطبيعة بنسيان أو غفلة عن حكم، ولكن الله يتداركهم ويبادرهم بلطفه.
దైవప్రవక్తలు (అల్లాహ్ శుభాలు,ఆయన శాంతి వారిపై కురియు గాక) మహోన్నతుడైన అల్లాహ్ వద్ద నుండి చేరవేసే విషయంలో తప్పిదము నుండి అమాయకులు. ఎందుకంటే దైవదౌత్య ఉద్దేశము దానితోనే పూర్తవుతుంది. కాని కొన్ని స్వాభావిక నిర్ణయాలు మరచిపోవటం వలన లేదా ఆదేశము నుండి నిర్లక్ష్యంగా ఉండటం వలన వారితో జరిగిపోతాయి. కానీ అల్లాహ్ వారిని మన్నించివేస్తాడు. మరియు తన దయతో వారి వైపుకు ముందడుగు వేస్తాడు.
• استدل بعض العلماء بقوله تعالى: ﴿ وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ اْلْخُلَطَآءِ لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ ﴾ على مشروعية الشركة بين اثنين وأكثر.
కొందరు ధార్మిక పండితులు మహోన్నతుడైన ఆయన ఈ మాటతో : చాలామంది భాగస్వాములు వారిలోని కొందరు కొందరిపై అతిక్రమిస్తారు {وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡخُلَطَآءِ لَيَبۡغِي بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٍ } ఇద్దరి మధ్య,అంతకంటే ఎక్కువ మంది మధ్య భాగస్వామ్యం కలిగి ఉండటం ధర్మబద్దమే అని నిరూపించారు.
وَمَا خَلَقْنَا السَّمَآءَ وَالْاَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا بَاطِلًا ؕ— ذٰلِكَ ظَنُّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا ۚ— فَوَیْلٌ لِّلَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنَ النَّارِ ۟ؕ
మరియు మేము ఆకాశమును,భూమిని వృధాగా సృష్టించలేదు. ఇది అవిశ్వాసపరుల భ్రమ మాత్రమే. ఈ విధమైన భ్రమను కలిగి ఉండే అవిశ్వాసపరులందరి కొరకు వారు తమ అవిశ్వాస స్థితిలోనే మరణించి,అల్లాహ్ పట్ల చెడుగా భావిస్తే ప్రళయదినాన నరకాగ్ని శిక్ష నుండి వినాశనం కలుగును.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ نَجْعَلُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ كَالْمُفْسِدِیْنَ فِی الْاَرْضِ ؗ— اَمْ نَجْعَلُ الْمُتَّقِیْنَ كَالْفُجَّارِ ۟
మేము అల్లాహ్ ను విశ్వసించి,ఆయన ప్రవక్తను అనుసరించి,సత్కర్మలను చేసిన వారిని అవిశ్వాసముతో,పాపకార్యములతో భూమిపై చెడును ప్రభలించిన వారికి సమానులుగా చేయము. మరియు మేము తమ ప్రభువుపై ఆయన ఆదేశించిన వాటిని పాటిస్తూ,ఆయన వారించిన వాటి నుండి దూరంగా ఉండి భీతి కలిగిన వారిని పాపకార్యముల్లో మునిగి ఉండే అవిశ్వాసపరులు,కపటవిశ్వాసుల మాదిరిగా చేయము. నిశ్ఛయంగా వారి మధ్య సమానత అన్యాయమవుతుంది. అది పరిశుద్ధుడైన,మహోన్నతుడైన అల్లాహ్ కు తగదు. కాని అల్లాహ్ దైవభీతి కలిగిన విశ్వాసపరులని స్వర్గములో ప్రవేశింపజేయటం ద్వారా ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు. మరియు దుష్టులైన అవిశ్వాసపరులని నరకములో ప్రవేశింపజేసి శిక్షిస్తాడు. ఎందుకంటే వారు అల్లాహ్ వద్ద సమానులు కాజాలరు. అలాగే ఆయన వద్ద వారి ప్రతిఫలము కూడా సమానం కాజాలదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كِتٰبٌ اَنْزَلْنٰهُ اِلَیْكَ مُبٰرَكٌ لِّیَدَّبَّرُوْۤا اٰیٰتِهٖ وَلِیَتَذَكَّرَ اُولُوا الْاَلْبَابِ ۟
నిశ్ఛయంగా ఈ ఖుర్ఆన్ మేము మీ వైపునకు అవతరింపజేసిన ఒక గ్రంధం చాలా మేళ్ళు,ప్రయోజనాలు కలిగి ఉన్నది. ప్రజలు వాటి ఆయతుల్లో యోచన చేయటానికి, వాటి అర్దములలో యోచన చేయటానికి. మరియు దాని ద్వారా ప్రకాశవంతమైన,సరైన బుద్ధి కలవారు హితబోధన గ్రహించటానికి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَوَهَبْنَا لِدَاوٗدَ سُلَیْمٰنَ ؕ— نِعْمَ الْعَبْدُ ؕ— اِنَّهٗۤ اَوَّابٌ ۟ؕ
మరియు మేము దావూద్ కు అతని కుమారుడగు సులైమాన్ ను మా వద్ద నుండి ఆయనపై అనుగ్రహముగా,సౌభాగ్యముగా దాని ద్వారా ఆయన కంటిచలువ కొరకు ప్రసాదించాము. సులైమాన్ అలైహిస్సలాం ఎంతో మంచి దాసుడు. నిశ్చయంగా ఆయన ఎక్కువగా పశ్చాత్తాప్పడేవాడు మరియు అల్లాహ్ వైపునకు మరలేవాడు. మరియు ఆయన వైపునకు పశ్చాత్తాపముతో మరలే వాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ عُرِضَ عَلَیْهِ بِالْعَشِیِّ الصّٰفِنٰتُ الْجِیَادُ ۟ۙ
మీరు ఆయనపై వేగవంతమైన మేలురకమైన గుర్రములు సాయంకాలం ప్రవేశపెట్టబడినప్పటి వైనమును గుర్తు చేసుకోండి. అవి మూడు కాళ్ళపై నిలబడి నాలుగవ కాలును ఎత్తి ఉన్నవి. సూర్యుడు అస్తమించేవరకు ఈ మేలు జాతి గుర్రములు అతనిపై ప్రవేశపెట్టబడుతూ ఉన్నవి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَالَ اِنِّیْۤ اَحْبَبْتُ حُبَّ الْخَیْرِ عَنْ ذِكْرِ رَبِّیْ ۚ— حَتّٰی تَوَارَتْ بِالْحِجَابِ ۟۫
అప్పుడు సులైమాన్ అలైహిస్సలాం ఇలా పలికారు : నిశ్ఛయంగా నేను నా ప్రభువు స్మరణపై సంపదను ఇష్టపడటముపై ప్రాధాన్యతనిచ్చాను. అందులో నుంచి ఈ గుర్రములు. చివరికి సూర్యుడు అస్తమించాడు. మరియు నేను అసర్ నమజ్ ను ఆలస్యంగా చేశాను.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدْ فَتَنَّا سُلَیْمٰنَ وَاَلْقَیْنَا عَلٰی كُرْسِیِّهٖ جَسَدًا ثُمَّ اَنَابَ ۟
మరియు నిశ్ఛయంగా మేము సులైమాన్ అలైహిస్సలాంను పరీక్షించాము. మరియు ఆయన రాజ్య సింహాసనంపై ఒక షైతానును పడవేశాము. అతడు మనిషి రూపంలో ఉన్నాడు ఆయన రాజ్యంలో కొంత కాలం ఏలాడు. ఆ తరువాత సులైమాన్ అలైహిస్సలాంకు ఆయన రాజ్యము తిరిగి వచ్చినది. షైతానులపై ఆయనకు ఆధిక్యత కలిగినది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لِیْ وَهَبْ لِیْ مُلْكًا لَّا یَنْۢبَغِیْ لِاَحَدٍ مِّنْ بَعْدِیْ ۚ— اِنَّكَ اَنْتَ الْوَهَّابُ ۟
సులైమాన్ అలైహిస్సలాం ఇలా పలికారు : ఓ నా ప్రభువా నీవు నా పాపములను మన్నించు. మరియు నాకు ప్రత్యేకమైన సామ్రాజ్యమును ప్రసాదించు. అది నా తరువాత ప్రజల్లోంచి ఎవరికీ కలగకూడదు. ఓ నా ప్రభువా నీవు ఎక్కువగా అనుగ్రహించే వాడివి, గొప్ప ప్రధాతవి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَسَخَّرْنَا لَهُ الرِّیْحَ تَجْرِیْ بِاَمْرِهٖ رُخَآءً حَیْثُ اَصَابَ ۟ۙ
అప్పుడు మేము ఆయన కొరకు స్వీకరించాము. మరియు మేము గాలిని ఆయన ఆదేశముకు అనుగుణంగా సుతిమెత్తగా వీచేటట్లుగా ఆయనకు ఆదీనంలో చేశాము. అందులో దాని బలముతో పాటు వేగమైన గాలి లేదు మరియు అది వీచటంలో వేగముగా లేదు. అది ఆయనను ఆయన కోరిన చోటుకు ఎత్తుకుని వెళుతుంది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّاٰخَرِیْنَ مُقَرَّنِیْنَ فِی الْاَصْفَادِ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اُرْكُضْ بِرِجْلِكَ ۚ— هٰذَا مُغْتَسَلٌۢ بَارِدٌ وَّشَرَابٌ ۟
అప్పుడు మేము అతనితో ఇలా పలికాము : మీరు మీ కాలును నేలపై కొట్టండి. ఆయన తన కాలును నేలపై కొట్టారు. అప్పుడు దాని నుండి నీరు పొంగి వచ్టినది. ఆయన దాని నుండి త్రాగారు మరియు స్నానం చేశారు. అప్పుడు ఆయనకు ఉన్న కీడు మరియు బాధ తొలగిపోయింది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَوَهَبْنَا لَهٗۤ اَهْلَهٗ وَمِثْلَهُمْ مَّعَهُمْ رَحْمَةً مِّنَّا وَذِكْرٰی لِاُولِی الْاَلْبَابِ ۟
అప్పుడు మేము అతని కొరకు దుఆను స్వీకరించి ఆయనకు కలిగిన కష్టమును తొలగించాము. మరియు మేము అతనికి అతని కుటుంబంవారిని ప్రసాదించాము. మరియు మేము అతనికి వారి వంటివారిని కుమారుల్లోంచి మనవుళ్ళోంచి మా వద్ద నుండి కారుణ్యంగా ఆయనకు మరియు ఆయన సహనంనకు ప్రతిఫలంగా ప్రసాదించాము. సరైన బుద్దుల కలవారు సహనము యొక్క పరిణామం ఆపద తొలిగిపోవటం మరియు పుణ్యం అని హితబోధన గ్రహించాలి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَخُذْ بِیَدِكَ ضِغْثًا فَاضْرِبْ بِّهٖ وَلَا تَحْنَثْ ؕ— اِنَّا وَجَدْنٰهُ صَابِرًا ؕ— نِّعْمَ الْعَبْدُ ؕ— اِنَّهٗۤ اَوَّابٌ ۟
అప్పుడు అయ్యూబ్ అలైహిస్సలాం తన భార్యపై ఆగ్రహం చెంది ఆమెకు వంద కొరడా దెబ్బలు కొడతారని శపధం చేశారు. మేము ఆయనకు ఇలా ఆదేశించాము : నీవు ఖర్జూర పండ్ల గుత్తి కట్టను నీ చేతిలో తీసుకుని నీ ప్రమాణము యొక్క వియోచనం కొరకు దానితో ఆమెను కొట్టు. నీవు చేసిన ప్రమాణమును భంగపరచకు. అప్పుడు ఆయన ఖర్జూరపు పండ్ల గుత్తి కట్టతో ఆమెను కొట్టారు. నిశ్చయంగా మేము ఆయన్ని పరీక్షించిన దానిలో సహనం చూపేవాడిగా పొందాము. ఆయన ఎంతో మంచి దాసుడు. నిశ్ఛయంగా ఆయన అల్లాహ్ వైపునకు ఎక్కువగా మరలే వాడును,పశ్చాత్తాపముతో మరలేవాడును.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاذْكُرْ عِبٰدَنَاۤ اِبْرٰهِیْمَ وَاِسْحٰقَ وَیَعْقُوْبَ اُولِی الْاَیْدِیْ وَالْاَبْصَارِ ۟
ఓ ప్రవక్తా మీరు మేము ఎంచుకున్న మా దాసులైన మరియు మేము పంపించిన ప్రవక్తలైన ఇబ్రాహీం,ఇస్హాఖ్,యాఖూబ్ లను గుర్తు చేసుకోండి. వారు అల్లాహ్ పై విధేయత చూపే విషయంలో మరియు ఆయన మన్నతలను కోరకునే విషయంలో బలవంతులుగా ఉండేవారు. మరియు వారు సత్యం విషయంలో అంతర్దృష్టి కలవారు,నీతిమంతులు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّاۤ اَخْلَصْنٰهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِكْرَی الدَّارِ ۟ۚ
నిశ్ఛయంగా మేము వారిపై ఒక ప్రత్యేక గుణమును అనుగ్రహించి దానితో వారిని ప్రత్యేకించాము. మరియు అది వారి హృదయములను పరలోక నివాస చింతనతో నిర్మించటం మరియు దాని కొరకు సత్కర్మతో సిద్ధం కావటం మరియు ప్రజలను దాని కొరకు ఆచరించటం వైపునకు పిలవటం.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاذْكُرْ اِسْمٰعِیْلَ وَالْیَسَعَ وَذَا الْكِفْلِ ؕ— وَكُلٌّ مِّنَ الْاَخْیَارِ ۟ؕ
ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇబ్రాహీం అలైహిస్సలామ్ కుమారుడగు ఇస్మాయీల్ అలైహిస్సలాంను జ్ఞాపకం చేసుకోండి మరియు అల్ యసఅ ను జ్ఞాపకం చేసుకోండి. మరియు జుల్ కిఫ్ల్ ను జ్ఞాపకం చేసుకోండి. మరియు వారిపై మంచిగా కీర్తించండి. వారు దానికి యోగ్యులు. మరియు వారందరు అల్లాహ్ వద్ద ఎంచుకోబడిన మరియు ఎన్నుకోబడిన వారిలో నుంచి వారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هٰذَا ؕ— وَاِنَّ لِلطّٰغِیْنَ لَشَرَّ مَاٰبٍ ۟ۙ
మేము ప్రస్తావించిన ఇది దైవభీతి కలవారి యొక్క ప్రతిఫలము. మరియు నిశ్చయంగా అవిశ్వాసముతో,పాపకార్యములతో అల్లాహ్ హద్దులను అతిక్రమించే వారి కొరకు దైవభీతి కలవారి ప్రతిఫలమునకు భిన్నంగా ప్రతిఫలముంటుంది. వారి కొరకు ప్రళయదినమున వారు మరలివెళ్ళే అతి చెడ్డ మరలే చోటు కలదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هٰذَا فَوْجٌ مُّقْتَحِمٌ مَّعَكُمْ ۚ— لَا مَرْحَبًا بِهِمْ ؕ— اِنَّهُمْ صَالُوا النَّارِ ۟
మరియు నరకవాసులు ప్రవేశించినప్పుడు వారి మధ్య ప్రత్యర్దుల మధ్య వాటిల్లే ధూషణలు వాటిల్లుతాయి. మరియు వారు ఒకరి నుండి ఒకరు విసుగును చూపుతారు. వారిలో నుండి కొందరు ఇలా పలుకుతారు : ఇది నరకవాసుల్లోంచి ఒక వర్గము మీతో పాటు నరకంలో ప్రవేశిస్తుంది. అప్పుడు వారు వారికి ఇలా సమాధానమిస్తారు : వారికి ఎలాంటి స్వాగతం లేదు నిశ్ఛయంగా వారు మేము బాధపడుతున్నట్లే నరకాగ్ని శిక్ష వలన బాధపడుతారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوْا بَلْ اَنْتُمْ ۫— لَا مَرْحَبًا بِكُمْ ؕ— اَنْتُمْ قَدَّمْتُمُوْهُ لَنَا ۚ— فَبِئْسَ الْقَرَارُ ۟
అనుసరించేవారి వర్గము అనుసరించబడిన తమ నాయకులతో ఇలా పలుకుతారు : కాదు మీకే ఓ అనుసరించబడిన నాయకులారా ఎటువంటి స్వాగతం లేదు. మీరే మాకు అపమార్గమునకు లోను చేయటం వలన,పెడదారికి గురి చేయటం వలన ఈ బాధాకరమైన శిక్షకు కారణమయ్యారు. ఈ నివాస స్థలం ఎంత చెడ్డ నివాస స్థలము. అందరి నివాస స్థలము అది నరకాగ్ని.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلْ اِنَّمَاۤ اَنَا مُنْذِرٌ ۖۗ— وَّمَا مِنْ اِلٰهٍ اِلَّا اللّٰهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ ۟ۚ
ఓ ముహమ్మద్ మీరు మీ జాతిలో నుండి అవిశ్వాసపరులతో ఇలా పలకండి : నేను కేవలం మీకు అల్లాహ్ శిక్ష నుండి అది మీపై ఆయన పట్ల మీ అవిశ్వాసం వలన మరియు ఆయన ప్రవక్తలను తిరస్కరించటం వలన వాటిల్లుతుందని హెచ్చరించేవాడిని మాత్రమే. పరిశుద్ధుడైన అల్లాహ్ తప్ప ఆరాధనకు యోగ్యుడైన దైవం పొందబడడు. కావున ఆయన తన గొప్పతనంలో,తన గుణాల్లో,తన నామములలో అద్వితీయుడు. మరియు ఆయనే ప్రతీ దానిపై ఆధిక్యతను కనబరిచే ఆధిక్యుడు. కాబట్టి ప్రతీది ఆయనకు లోబడి ఉన్నది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا الْعَزِیْزُ الْغَفَّارُ ۟
మరియు ఆయన ఆకాశములకు ప్రభువు మరియు భూమికి ప్రభువు మరియు వాటి మధ్య ఉన్న వాటికి ప్రభువు. మరియు ఆయన తన రాజ్యాధికారములో సర్వాధిక్యుడు,ఆయనను ఎవరు ఓడించలేరు. మరియు ఆయన తన దాసుల్లోంచి పశ్ఛాత్తాప్పడే వారి పాపములను మన్నించేవాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلْ هُوَ نَبَؤٌا عَظِیْمٌ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ یٰۤاِبْلِیْسُ مَا مَنَعَكَ اَنْ تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِیَدَیَّ ؕ— اَسْتَكْبَرْتَ اَمْ كُنْتَ مِنَ الْعَالِیْنَ ۟
అల్లాహ్ ఇలా పలికాడు : ఓ ఇబ్లీస్ నేను నా చేతితో సృష్టించిన ఆదంకు సాష్టాంగపడటం నుండి నిన్ను ఏది ఆపినది ?!. ఏమీ సాష్టాంగపడటం నుండి గర్వం నిన్ను ఆపినదా లేదా ముందు నుండే నీవు నీ ప్రభువుపై గర్వం,అహంకారం కలవాడివా ?!.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّاِنَّ عَلَیْكَ لَعْنَتِیْۤ اِلٰی یَوْمِ الدِّیْنِ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ فَاَنْظِرْنِیْۤ اِلٰی یَوْمِ یُبْعَثُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ فَاِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِیْنَ ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلٰی یَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُوْمِ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• القياس والاجتهاد مع وجود النص الواضح مسلك باطل.
اِنْ هُوَ اِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعٰلَمِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَتَعْلَمُنَّ نَبَاَهٗ بَعْدَ حِیْنٍ ۟۠
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ساد
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة التلغوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة التلغوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.