Check out the new design

قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ تىلگۇچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: شۇرا   ئايەت:

అష్-షురా

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
بيان كمال تشريع الله، ووجوب متابعته، والتحذير من مخالفته.
అల్లాహ్ శాసన౦ యొక్క పరిపూర్ణత గురి౦చి, దాన్ని అనుసరి౦చవలసిన అవసర౦ గురి౦చి, దాన్ని ఉల్ల౦ఘి౦చకు౦డా హెచ్చరి౦చవలసిన అవసర౦ గురి౦చి ప్రకటన

حٰمٓ ۟ۚ
{حمٓ ۝۱ عٓسٓقٓ} హా- మీమ్, ఐన్ - సీన్ - ఖాఫ్ సూరె బఖరా ఆరంభములో వీటి సారుప్యముపై చర్చ జరిగినది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عٓسٓقٓ ۟
{حمٓ ۝۱ عٓسٓقٓ} హా- మీమ్, ఐన్ - సీన్ - ఖాఫ్ సూరె బఖరా ఆరంభములో వీటి సారుప్యముపై చర్చ జరిగినది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذٰلِكَ یُوْحِیْۤ اِلَیْكَ وَاِلَی الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِكَ ۙ— اللّٰهُ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟
ఈ దివ్యవాణి లాగే ఆయన ఓ ముహమ్మద్ మీ వైపునకు మరియు మీకన్న మునుపటి అల్లాహ్ సందేశహరుల వైపునకు దివ్యవాణిని అవతరింపజేశాడు. అల్లాహ్ తన శతృవుల నుండి ప్రతీకారం తీర్చుకోవటంలో సర్వాధిక్యుడు మరియు తన పర్యాలోచనలో,తన సృష్టించటంలో వివేకవంతుడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَهٗ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ؕ— وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیْمُ ۟
ఆకాశముల్లో ఉన్నది మరియు భూమిలో ఉన్నది సృష్టి పరంగా,అధికారము పరంగా,పర్యాలోచన పరంగా అల్లాహ్ ఒక్కడికే చెందుతుంది. మరియు ఆయన తన అస్తిత్వములో,తన సామర్ధ్యములో,తన ఆధిఖ్యతలో మహోన్నతుడు. తన ఉనికిలో గొప్పవాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تَكَادُ السَّمٰوٰتُ یَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَالْمَلٰٓىِٕكَةُ یُسَبِّحُوْنَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیَسْتَغْفِرُوْنَ لِمَنْ فِی الْاَرْضِ ؕ— اَلَاۤ اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِیْمُ ۟
పరిశుద్దుడైన ఆయన ఔన్నత్యములో నుంచి ఆకాశములు అవి పెద్దవై,ఎత్తుగా ఉండి కూడా భూముల పై నుండి పేలిపోవటానికి సిద్ధంగా ఉండటం మరియు దైవ దూతలు తమ ప్రభువు యొక్క పరిశుద్ధతను కొనియాడటం మరియు ఆయన కొరకు అణుకువతో,ఆదరణతో స్థుతులను పలుకుతూ ఆయన గొప్పతనమును కొనియాడటం మరియు భూమిలో ఉన్న వారందరి కొరకు అల్లాహ్ నుండి మన్నింపును కోరుకోవటం. వినండీ నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ తన దాసుల్లోంచి మన్నింపు కోరుకునే వారి పాపములను బాగా మన్నించేవాడు మరియు వారిపై కరుణించేవాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْنَ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اَوْلِیَآءَ اللّٰهُ حَفِیْظٌ عَلَیْهِمْ ۖؗ— وَمَاۤ اَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَكِیْلٍ ۟
మరియు ఎవరైతే అల్లాహ్ ను వదిలి విగ్రహాలను తయారు చేసుకున్నారో వారు అల్లాహ్ ను వదిలి వారిని సంరక్షకులుగా చేసుకుని వారిని ఆరాధిస్తున్నారో. అల్లాహ్ వారి కొరకు మాటువేసి ఉండి వారి కర్మలను నమోదు చేసి ఉంటాడు. మరియు వారికి వాటిపరంగా ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు. ఓ ప్రవక్త మీకు వారి కర్మలను పరిరక్షించే బాధ్యత లేదు. మీరు వారి కర్మల గురించి ప్రశ్నించబడరు. మీరు మాత్రం సందేశాలను చేరవేసేవారు మాత్రమే.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذٰلِكَ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ قُرْاٰنًا عَرَبِیًّا لِّتُنْذِرَ اُمَّ الْقُرٰی وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ یَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَیْبَ فِیْهِ ؕ— فَرِیْقٌ فِی الْجَنَّةِ وَفَرِیْقٌ فِی السَّعِیْرِ ۟
ఓ ప్రవక్తా మేము మీ కన్న మునుపటి ప్రవక్తలకు దైవవాణి పంపించినట్లే మీ వైపున అరబీ ఖుర్ఆన్ ను దైవవాణి ద్వారా పంపించినాము. మీరు మక్కా వాసులను,దాని పరిసరములైన అరబ్ బస్తీలను, ఆ తరువాత ప్రజలందరిని హెచ్చరించటానికి మరియు అల్లాహ్ లెక్క తీసుకోవటం కొరకు,ప్రతిఫలం ప్రసాదించటం కొరకు ముందు వారిని మరియు చివరి వారిని ఒకే భూమిలో సమీకరించే రోజైన ప్రళయదినము నుండి ప్రజలను మీరు భయపెట్టటానికి. ఆ రోజు వాటిల్లటంలో ఎటువంటి సందేహం లేదు. మరియు ప్రజలు అందులో రెండు వర్గములుగా విభజించబడి ఉంటారు : ఒక వర్గము స్వర్గములో ఉంటారు, వారు విశ్వాసపరులు. మరియు ఒక వర్గము నరకాగ్నిలో ఉంటారు, వారు అవిశ్వాసపరులు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوْ شَآءَ اللّٰهُ لَجَعَلَهُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً وَّلٰكِنْ یُّدْخِلُ مَنْ یَّشَآءُ فِیْ رَحْمَتِهٖ ؕ— وَالظّٰلِمُوْنَ مَا لَهُمْ مِّنْ وَّلِیٍّ وَّلَا نَصِیْرٍ ۟
ఒక వేళ అల్లాహ్ వారిని ఇస్లాం ధర్మంపై ఒకే సమాజముగా చేయదలచితే వారిని దానిపై ఒకే సమాజముగా చేస్తాడు. మరియు కాని ఆయన తలచిన వారిని ఇస్లాంలో ప్రవేశింపజేసి అతడిని స్వర్గంలో ప్రవేశింపజేస్తాడని ఆయన వివేకము నిర్ణయించి ఉన్నది. మరియు అవిశ్వాసము ద్వారా,పాప కార్యముల ద్వారా తమ స్వయంపై దుర్మార్గమునకు పాల్పడిన వారిని పరిరక్షించేవాడు ఎవడూ ఉండడు మరియు అల్లాహ్ శిక్ష నుండి వారిని రక్షించే సహాయకుడెవడూ ఉండడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمِ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اَوْلِیَآءَ ۚ— فَاللّٰهُ هُوَ الْوَلِیُّ وَهُوَ یُحْیِ الْمَوْتٰی ؗ— وَهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟۠
కాని ఈ ముష్రికులందరు అల్లాహ్ ను వదిలి వారిని సంరక్షించే సంరక్షకులుగా చేసుకున్నారు. మరియు అల్లాహ్ యే వాస్తవ సంరక్షకుడు. ఇతరులు లాభమూ చేకూర్చలేరు మరియు నష్టమూ కలిగించలేరు. మరియు ఆయన మృతులను వారిని మరల లేపటం ద్వారా లెక్క తీసుకుని,ప్రతిఫలం ప్రసాదించటానికి జీవింపజేసేవాడు. పరిశుద్ధుడైన ఆయనను ఏదీ అశక్తుడిని చేయదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِیْهِ مِنْ شَیْءٍ فَحُكْمُهٗۤ اِلَی اللّٰهِ ؕ— ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبِّیْ عَلَیْهِ تَوَكَّلْتُ ۖۗ— وَاِلَیْهِ اُنِیْبُ ۟
ఓ ప్రజలారా మీరు మీ ధర్మ మూలముల్లో నుండి లేదా దాని శాఖల్లో నుండి దేని గురించైతే విభేదించుకున్నారో దాని ఆదేశం అల్లాహ్ వద్ద ఉన్నది. కాబట్టి అది ఆ విషయంలో ఆయన గ్రంధం వైపునకు లేదా ఆయన ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం సున్నత్ (హదీస్) వైపునకు మరలుతుంది. ఈ గుణాలను కలిగిన ఇతనే నా ప్రభువు. నా వ్యవహారములన్నింటిలో ఆయనపైనే నేను నమ్మకమును కలిగి ఉన్నాను. మరియు నేను ఆయన వైపునకే పశ్చాత్తాపముతో మరలుతాను.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• عظمة الله ظاهرة في كل شيء.
అల్లాహ్ యొక్క గొప్పతనం ప్రతీ వస్తువులో బహిర్గతమవుతుంది.

• دعاء الملائكة لأهل الإيمان بالخير.
విశ్వాసపరుల కొరకు మేలు గురించి దైవదూతల ప్రార్ధన.

• القرآن والسُنَّة مرجعان للمؤمنين في شؤونهم كلها، وبخاصة عند الاختلاف.
ఖుర్ఆన్ మరియు హదీసు విశ్వాసపరుల కొరకు తమ పూర్తి వ్యవహారములలో రెండూ మరలే చోట్లు. ముఖ్యంగా విభేదాల సమయములో.

• الاقتصار على إنذار أهل مكة ومن حولها؛ لأنهم مقصودون بالرد عليهم لإنكارهم رسالته صلى الله عليه وسلم وهو رسول للناس كافة كما قال تعالى: ﴿وَمَآ أَرسَلنُّكَ إلَّا كافةً لِّلنَّاس...﴾، (سبأ: 28).
మక్కా వాసులకు మరియు దాని చుట్టుపక్కల వారికి హెచ్చరించటం ప్రత్యేకించబడినది ఎందుకంటే ఆయన ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం దైవదౌత్యమును వారు తిరస్కరించటం వలన వారినే ఖండించే ఉద్దేశముతో. వాస్తవానికి ఆయనే ప్రజలందరి కొరకు ప్రవక్త. ఎలాగైతే మహోన్నతుడైన ఆయన పలికాడో : {وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا كَآفَّةً لِّلنَّاسِ} మేము నిన్ను సమస్త జనుల కొరకు ప్రవక్తగా పంపించాము. (సూర సబా :28)

فَاطِرُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— جَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجًا وَّمِنَ الْاَنْعَامِ اَزْوَاجًا ۚ— یَذْرَؤُكُمْ فِیْهِ ؕ— لَیْسَ كَمِثْلِهٖ شَیْءٌ ۚ— وَهُوَ السَّمِیْعُ الْبَصِیْرُ ۟
అల్లాహ్ పూర్వ నమూనా లేకుండా ఆకాశములను మరియు భూమిని సృష్టించినవాడు. ఆయన మీలో నుండే మీ కొరకు జతలను చేశాడు. మరియు ఒంటెల్లో నుంచి,ఆవుల్లోంచి, మేకల్లో నుంచి మీ కొరకు జతలను చేశాడు. చివరికి మీరు మీ వలన అధికమయ్యారు. ఆయన మీ కొరకు తయారు చేసిన జతల నుండి వివాహం చేసుకోవటం ద్వారా మిమ్మల్ని సృష్టిస్తున్నాడు మరియు ఆయన మీ కొరకు తయారు చేసిన జంతువుల మాంసముల నుండి మరియు వాటి పాల నుండి మిమ్మల్ని జీవింపజేస్తున్నాడు. ఆయన సృష్టి రాసుల్లోంచి ఏదీ ఆయనకు పోలినది లేదు. ఆయన తన దాసుల మాటలను వినేవాడును మరియు వారి కర్మలను వీక్షించేవాడును. వాటిలో నుండి ఏదీ ఆయన నుండి తప్పిపోదు. మరియు ఆయన వారి కర్మల పరంగా వారికి తొందరలోనే ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు. ఒక వేళ అది మంచిగా ఉంటే మంచిని మరియు చెడ్డగా ఉంటే చెడును ప్రసాదిస్తాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَهٗ مَقَالِیْدُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۚ— یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیَقْدِرُ ؕ— اِنَّهٗ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
ఆకాశముల మరియు భూమి యొక్క నిక్షేపాల తాళములు ఆయన ఒక్కడి కొరకే చెందుతాయి. ఆయన తన దాసుల్లోంచి తాను తలచిన వారి కొరకు ఆహారోపాధిని వారు కృతజ్ఞత తెలుపుకుంటారా లేదా కృతఘ్నులవుతార పరీక్షించటానికి పుష్కలంగా చేస్తాడు. మరియు దాన్ని తాను తలచుకున్న వారిపై వారు సహనం చూపుతారా లేదా అల్లాహ్ నిర్ణయంపై ఆగ్రహానికి లోనవుతారా పరీక్షంచటానికి దాన్ని కుదించివేేస్తాడు. నిశ్చయంగా ఆయనకు ప్రతీది తెలుసు. ఆయన దాసుల ప్రయోజనాలు ఉన్న వాటిలో నుండి ఏదీ ఆయనపై గోప్యంగా ఉండదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
شَرَعَ لَكُمْ مِّنَ الدِّیْنِ مَا وَصّٰی بِهٖ نُوْحًا وَّالَّذِیْۤ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ وَمَا وَصَّیْنَا بِهٖۤ اِبْرٰهِیْمَ وَمُوْسٰی وَعِیْسٰۤی اَنْ اَقِیْمُوا الدِّیْنَ وَلَا تَتَفَرَّقُوْا فِیْهِ ؕ— كَبُرَ عَلَی الْمُشْرِكِیْنَ مَا تَدْعُوْهُمْ اِلَیْهِ ؕ— اَللّٰهُ یَجْتَبِیْۤ اِلَیْهِ مَنْ یَّشَآءُ وَیَهْدِیْۤ اِلَیْهِ مَنْ یُّنِیْبُ ۟ؕ
మీ కొరకు నూహ్ అలైహిస్సలాంనకు దేనినైతే చేరవేసి ఆచరించమని మేము ఆదేశించామో ఆ ధర్మమునే ఆయన మీకు ధర్మబద్దము చేశాడు మరియు ఓ ప్రవక్తా దాన్ని మీకు దైవ వాణి ద్వారా చేరవేశాము. మరియు దేనినైతే చేరవేసి ఆచరించమని ఇబ్రాహీం,మూసా,ఈసా అలైహిముస్సలాంను మేము ఆదేశించినటువంటి దానినే మీ కొరకు ధర్మబద్దం చేశాము. మరియు దాని సారాంశము : మీరు ధర్మాన్ని నెలకోల్పండి, మరియు అందులో విభేదములను కలిగించటమును మీరు వదిలివేయండి. ముష్రికులపై మీరు వారిని పిలుస్తున్నటువంటి అల్లాహ్ తౌహీదు మరియు ఇతరుల ఆరాధనను వదిలివేయటం భారమైపోయింది. అల్లాహ్ తన దాసుల్లోంచి తాను తలచిన వారిని ఎంచుకుని తన ఆరాధన చేయటానికి మరియు తనపై విధేయత చూపటానికి భాగ్యమును కలిగిస్తాడు. మరియు వారిలో నుండి ఎవరైతే తమ పాపముల నుండి పశ్చాత్తాపముతో తన వైపునకు మరలే వారిని తన వైపునకు మార్గదర్శకం చేస్తాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا تَفَرَّقُوْۤا اِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَآءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ ؕ— وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَّبِّكَ اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی لَّقُضِیَ بَیْنَهُمْ ؕ— وَاِنَّ الَّذِیْنَ اُوْرِثُوا الْكِتٰبَ مِنْ بَعْدِهِمْ لَفِیْ شَكٍّ مِّنْهُ مُرِیْبٍ ۟
మరియు అవిశ్వాసపరులు,ముష్రికులు కేవలం తమ వద్దకు ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ప్రవక్తగా పంపించబడటంపై వాదన తమ ముందట నెలకొల్పబడిన తరువాత విభేదించుకున్నారు. వారి విభేదము కేవలం దౌర్జన్యము మరియు దుర్మార్గము వలన మాత్రమే. మరియు ఒక వేళ అల్లాహ్ జ్ఞానములో వారి నుండి శిక్షను ఆయన జ్ఞానములో నిర్ణయించబడిన కాలమైన ప్రళయదినము వరకు వెనుకకు నెట్టటం అన్నది ముందే జరిగి ఉండకపోతే అల్లాహ్ వారి మధ్య తీర్పు చేసేవాడు. అప్పుడు ఆయన అల్లాహ్ పట్ల వారి అవిశ్వాసము మరియు ఆయన ప్రవక్త పట్ల వారి తిరస్కారము వలన వారికి శిక్షను తొందరగా విధించేవాడు. మరియు నిశ్చయంగా తమ పూర్వికుల తరువాత మరియు ఈ ముష్రికులందరి తరువాత యూదుల్లోంచి తౌరాత్ కు, క్రైస్తవుల్లోంచి ఇంజీల్ కు వారసులు చేయబడిన వారు ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తీసుకుని వచ్చిన ఈ ఖుర్ఆన్ విషయంలో సందేహములో ఉండి,దాన్ని తిరస్కరిస్తున్నారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلِذٰلِكَ فَادْعُ ۚ— وَاسْتَقِمْ كَمَاۤ اُمِرْتَ ۚ— وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَآءَهُمْ ۚ— وَقُلْ اٰمَنْتُ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنْ كِتٰبٍ ۚ— وَاُمِرْتُ لِاَعْدِلَ بَیْنَكُمْ ؕ— اَللّٰهُ رَبُّنَا وَرَبُّكُمْ ؕ— لَنَاۤ اَعْمَالُنَا وَلَكُمْ اَعْمَالُكُمْ ؕ— لَا حُجَّةَ بَیْنَنَا وَبَیْنَكُمْ ؕ— اَللّٰهُ یَجْمَعُ بَیْنَنَا ۚ— وَاِلَیْهِ الْمَصِیْرُ ۟ؕ
మీరు ఈ తిన్నని ధర్మము కొరకు పిలవండి. మరియు మీరు దానిపై స్థిరంగా ఉండి,అల్లాహ్ మీకు ఆదేశించిన విధంగా చేయండి. మరియు మీరు వారి అసత్య మనోవాంచనలను అనుసరించకండి. మరియు మీరు వారితో వాదించే సమయంలో ఇలా పలకండి : నేను అల్లాహ్ ను మరియు అల్లాహ్ తన ప్రవక్తలపై అవతరింపజేసిన గ్రంధములపై విశ్వాసమును కనబరిచాను. మరియు నేను మీ మధ్యన న్యాయముగా తీర్పు చేయమని అల్లాహ్ నన్ను ఆదేశించాడు. నేను ఆరాధించే అల్లాహ్ యే మాకు,మీకందరికి ప్రభువు. మా కర్మలు చెడ్డవైన,మంచివైనా మా కొరకే. మరియు మీ కర్మలు చెడ్డవైన,మంచివైన మీ కొరకే. మీ మధ్య,మా మధ్య వాదన స్పష్టమైన తరువాత ఎటువంటి వివాదం లేదు. అల్లాహ్ యే మా అందరి మధ్య సమీకరించేవాడు. ప్రళయదిమున ఆయన వైపునకే మరలటం జరుగును. అప్పుడు ఆయన మాలో నుండి ప్రతి ఒక్కరికి తగిన ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు. అప్పుడు అసత్యపరుడి నుండి సత్య వంతుడు మరియు అసత్య వంతుడి నుండి సత్యవంతుడు స్పష్టమవుతాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• دين الأنبياء في أصوله دين واحد.
ప్రవక్తల ధర్మము దాని మూలములలో ఒకే ధర్మము.

• أهمية وحدة الكلمة، وخطر الاختلاف فيها.
కలిమ ఒకటే అవటం యొక్క ప్రాముఖ్యత మరియు అందులో విభేదము యొక్క ప్రమాదం.

• من مقومات نجاح الدعوة إلى الله: صحة المبدأ، والاستقامة عليه، والبعد عن اتباع الأهواء، والعدل، والتركيز على المشترك، وترك الجدال العقيم، والتذكير بالمصير المشترك.
అల్లాహ్ వైపునకు పిలుపు విజయవంతం అయ్యే అంశములు : నియమము యొక్క ప్రామాణికత,మనోవాంచనలను అనుసరించటం నుండి దూరంగా ఉండటం,భాగస్వామిపై న్యాయము,దృష్టి సారించటం,నిరర్ధకమైన వాదనను వదిలివేయటం,పరిణామము ద్వారా భాగస్వామిని గుర్తు చేయటం.

وَالَّذِیْنَ یُحَآجُّوْنَ فِی اللّٰهِ مِنْ بَعْدِ مَا اسْتُجِیْبَ لَهٗ حُجَّتُهُمْ دَاحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ وَّلَهُمْ عَذَابٌ شَدِیْدٌ ۟
మరియు ఎవరైతే ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం పై అవతరింపబడిన ఈ ధర్మ విషయంలో ప్రజలు దాన్ని స్వీకరించిన తరువాత కూడా అసత్య వాదనల ద్వారా వాదిస్తున్నారో,ఈ వాదించే వారి వాదనలన్ని వారి ప్రభువు వద్ద,విశ్వాసపరుల వద్ద నిర్ధకమైపోతాయి,రాలిపోతాయి. వాటికి ఎటువంటి ప్రభావము ఉండదు. వారిపై వారి అవిశ్వాసము వలన, సత్యమును తిరస్కరించటం వలన అల్లాహ్ వద్ద నుండి ఆగ్రహం కురుస్తుంది. మరియు ప్రళయ దినమున వారిని నిరీక్షిస్తున్న కఠిన శిక్ష వారి కొరకు కలదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَللّٰهُ الَّذِیْۤ اَنْزَلَ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ وَالْمِیْزَانَ ؕ— وَمَا یُدْرِیْكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِیْبٌ ۟
అల్లాహ్ యే ఎటువంటి సందేహం లేని ఖుర్ఆన్ ను సత్యముతో అవతరింపజేశాడు. మరియు ఆయన ప్రజల మధ్య న్యాయముగా తీర్పునివ్వటం కొరకు న్యాయమును అవతరింపజేశాడు. వీరందరు తిరస్కరించే ప్రళయము దగ్గరలోనే ఉన్నది. మరియు ప్రతీ రాబోయేది దగ్గరలోనే ఉన్నదని తెలుసు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِهَا ۚ— وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مُشْفِقُوْنَ مِنْهَا ۙ— وَیَعْلَمُوْنَ اَنَّهَا الْحَقُّ ؕ— اَلَاۤ اِنَّ الَّذِیْنَ یُمَارُوْنَ فِی السَّاعَةِ لَفِیْ ضَلٰلٍۢ بَعِیْدٍ ۟
దాన్ని విశ్వసించని వారు దాని తొందరగా రావటమును కోరుకుంటారు. ఎందుకంటే వారు ఎటువంటి లెక్క తీసుకోవటమును గాని ప్రతిఫలమును గాని ఏ శిక్షను గాని విశ్వసించరు. మరియు అల్లాహ్ ను విశ్వసించేవారు దానిలో ఉన్న వారి పరిణామము నుండి వారి భయము వలన దాని నుండి భయపడుతారు. మరియు అది ఎటువంటి సందేహము లేని సత్యమని ఖచ్చితమైన జ్ఞానముతో వారు తెలుసుకుంటారు. వినండి నిశ్ఛయంగా ఎవరైతే ప్రళయం విషయంలో వాదిస్తారో మరియు దాని గురించి తగువులాడుతారో మరియు దాని వాటిల్లే విషయంలో సందేహపడుతారో వారు సత్యము నుండి దూరంగా అపమార్గములో ఉన్నారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَللّٰهُ لَطِیْفٌ بِعِبَادِهٖ یَرْزُقُ مَنْ یَّشَآءُ ۚ— وَهُوَ الْقَوِیُّ الْعَزِیْزُ ۟۠
అల్లాహ్ తన దాసుల పట్ల దయ గలవాడు. ఆయన తాను తలచుకున్న వారికి ఆహారోపాధిని కలిగిస్తాడు. మరియు అతని కొరకు పుష్కలంగా ప్రసాదిస్తాడు. మరియు తాను తలచుకున్న వారిపై వివేకంగా, కారుణ్యంగా కుదించివేస్తాడు. మరియు ఆయన ఎవరూ ఓడించని బలవంతుడు,తన శతృవులతో ప్రతీకారము తీర్చుకునే సర్వాధిక్యుడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَنْ كَانَ یُرِیْدُ حَرْثَ الْاٰخِرَةِ نَزِدْ لَهٗ فِیْ حَرْثِهٖ ۚ— وَمَنْ كَانَ یُرِیْدُ حَرْثَ الدُّنْیَا نُؤْتِهٖ مِنْهَا ۙ— وَمَا لَهٗ فِی الْاٰخِرَةِ مِنْ نَّصِیْبٍ ۟
ఎవరైతే పరలోక ప్రతిఫలమును దానికి తగిన ఆచరణలను చేస్తూ కోరుకుంటాడో మేము అతని కొరకు అతని పుణ్యమును అధికం చేస్తాము. కాబట్టి ప్రతి పుణ్యము దానికి పది రెట్ల నుండి ఏడువందల రెట్లకు ఇంకా చాలా అధిక రెట్లకు పెరుగుతుంది. మరియు ఎవరైతే ఇహలోకమునొక్కటినే కోరుకుంటాడో మేము అతనికి అందులో అతని కొరకు నిర్ణయించబడిన భాగమును ప్రసాదిస్తాము. మరియు అతని కొరకు పరలోకములో దానిపై అతను ఇహలోకమును ప్రాధాన్యతను ఇవ్వటం వలన ఎటువంటి భాగము ఉండదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ لَهُمْ شُرَكٰٓؤُا شَرَعُوْا لَهُمْ مِّنَ الدِّیْنِ مَا لَمْ یَاْذَنْ بِهِ اللّٰهُ ؕ— وَلَوْلَا كَلِمَةُ الْفَصْلِ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ ؕ— وَاِنَّ الظّٰلِمِیْنَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
ఏమీ ఈ ముష్రికులందరి కొరకు అల్లాహ్ కాకుండా ఇతర దైవాలు ఉన్నారా. మరియు వారు వారి కొరకు ధర్మములో అల్లాహ్ వారి కొరకు తన తో పాటు సాటికల్పించటమును,ఆయన ధర్మసమ్మతం చేసిన వాటిని నిషేధించటమును,ఆయన నిషేధించిన వాటిని ధర్మసమ్మతం చేయటమును అనుమతించని వాటిని ధర్మబద్ధం చేశారా ?. ఒక వేళ అల్లాహ్ విభేదించుకునే వారి మధ్య తీర్పు కొరకు నిర్ణీత సమయమును నిర్దేశించి,ఆయన వారిని అప్పటి వరకు గడువు ఇస్తానని తెలిపి ఉండకపోతే వారి మధ్య తీర్పు చేసి ఉండేవాడు. మరియు నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ తొ పాటు సాటి కల్పించటం ద్వారా,పాపకార్యముల ద్వారా తమ స్వయంపై దుర్మార్గమునకు పాల్పడినవారి కొరకు ప్రళయదినమున వారి కొరకు నిరీక్షించే బాధాకరమైన శిక్ష కలదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تَرَی الظّٰلِمِیْنَ مُشْفِقِیْنَ مِمَّا كَسَبُوْا وَهُوَ وَاقِعٌ بِهِمْ ؕ— وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ فِیْ رَوْضٰتِ الْجَنّٰتِ ۚ— لَهُمْ مَّا یَشَآءُوْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ؕ— ذٰلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِیْرُ ۟
ఓ ప్రవక్తా షిర్కు ద్వారా,పాపకార్యముల ద్వారా తమ స్వయంపై దుర్మార్గమునకు పాల్పడిన వారు తాము చేసుకున్న పాపము వలన కలిగే శిక్ష నుండి భయపడుతుండగా మీరు చూస్తారు. మరియు శిక్ష వారిపై ఖచ్చితంగా వచ్చిపడుతుంది. అప్పుడు పశ్చాత్తాపముతో ఖాళీగా ఉన్న భయము వారికి ప్రయోజనం కలిగించదు. మరియు అల్లాహ్ పై, ఆయన ప్రవక్త పై విశ్వాసమును కనబరచి వారికి భిన్నంగా సత్కర్మలు చేసిన వారు స్వర్గవనములలో సుఖభోగాలను అనుభవిస్తుంటారు. వారి కొరకు వారి ప్రభువు వద్ద వారు కోరుకునే ఎన్నటికి అంతం కాని రకరకాల అనుగ్రహాలు కలవు. అదే పెద్ద అనుగ్రహము దానికి ఏ అనుగ్రహము సమానము కాదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• خوف المؤمن من أهوال يوم القيامة يعين على الاستعداد لها.
ప్రళయదినము యొక్క భయాందోళనల నుండి విశ్వాసపరుని భయము దాని కొరకు సిద్ధం చేసుకోవటానికి సహాయపడుతుంది.

• لطف الله بعباده حيث يوسع الرزق على من يكون خيرًا له، ويضيّق على من يكون التضييق خيرًا له.
తన దాసులపై అల్లాహ్ యొక్క దయ ఉన్నది అందుకనే ఆయన ఎవరి కొరకైతే మేలైనదో వారికి పుష్కలంగా ఆహారోపాధిని ప్రసాదిస్తాడు. ఎవరి కొరకైతే కుదించటం మేలైనదో వారిపై కుదించివేస్తాడు.

• خطر إيثار الدنيا على الآخرة.
పరలోకముపై ఇహలోకమును ప్రాధాన్యతనివ్వటం యొక్క ప్రమాదము.

ذٰلِكَ الَّذِیْ یُبَشِّرُ اللّٰهُ عِبَادَهُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ ؕ— قُلْ لَّاۤ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَیْهِ اَجْرًا اِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبٰی ؕ— وَمَنْ یَّقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهٗ فِیْهَا حُسْنًا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ شَكُوْرٌ ۟
ఇదే గొప్ప శుభవార్త దేని గురించైతే అల్లాహ్ తన ప్రవక్త చేతి ద్వారా అల్లాహ్ పై,ఆయన ప్రవక్తల పై విశ్వాసమును కనబరచి సత్కర్మలను చేసేవారికి శుభవార్తను ఇస్తున్నాడు. ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా పలకండి : నేను సత్యమును చేరవేయటం పై మీ వైపునకు ప్రయోజనం మరలే ఒక పుణ్యమును మాత్రమే మీ నుండి కోరుతున్నాను. అది మీలో నా బంధుత్వము కొరకు మీరు నన్ను ఇష్టపడటం. మరియు ఎవరైతే ఒక పుణ్యము సంపాదించుకుంటాడో అతని కొరకు మేము దాని పుణ్యమును అధికం చేస్తాము. ఎలాగంటే ఒక పుణ్యమును దానికి పది రెట్లుగా. నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ తన దాసుల్లోంచి తన వైపునకు పశ్చాత్తాపముతో మరలే వారి పాపములను మన్నించేవాడును, ఆయన మన్నతను ఆశిస్తూ సత్కర్మలను చేసేవారి సత్కర్మలను ఆదరించేవాడును.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ یَقُوْلُوْنَ افْتَرٰی عَلَی اللّٰهِ كَذِبًا ۚ— فَاِنْ یَّشَاِ اللّٰهُ یَخْتِمْ عَلٰی قَلْبِكَ ؕ— وَیَمْحُ اللّٰهُ الْبَاطِلَ وَیُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِمٰتِهٖ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం ఈ ఖుర్ఆన్ ను కల్పించుకుని దాన్ని తన ప్రభువుకి సంబంధము అంటగట్టారని ముష్రికుల ఆరోపణ. మరియు అల్లాహ్ వారిని ఖండిస్తూ ఇలా పలికాడు : ఒక వేళ మీరు స్వయంగా అబద్దమును కల్పించుకుంటే నేను మీ హృదయముపై సీలు వేసేవాడిని మరియు కల్పించబడిన అసత్యమును తుడిచివేసేవాడిని మరియు సత్యమును ఉండేట్లు చేసేవాడిని. విషయం అలా కానప్పుడు దైవప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లంకు తన ప్రభువు వద్ద నుండి దైవవాణి అవతరింపబడటం సత్యం అని ఋజువవుతున్నది. నిశ్ఛయంగా ఆయన తన దాసుల హృదయములలో ఉన్న వాటిని బాగా తెలిసినవాడు. వాటిలో నుంచి ఏదీ ఆయనపై గోప్యంగా ఉండదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ الَّذِیْ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهٖ وَیَعْفُوْا عَنِ السَّیِّاٰتِ وَیَعْلَمُ مَا تَفْعَلُوْنَ ۟ۙ
పరిశుద్ధుడైన ఆయన తన దాసుల్లోంచి అవిశ్వాసము,పాపకార్యముల నుండి పశ్చాత్తాప్పడే వారి యొక్క పశ్చాత్తాపమును తన వైపునకు మరలినప్పుడు అంగీకరించేవాడును. మరియు వారు పాల్పడిన పాపములను మన్నించేవాడును. మరియు మీరు చేసేవి ఆయనకు తెలుసు. మీ కర్మల్లోంచి ఆయనపై ఏదీ గోప్యంగా ఉండదు. మరియు ఆయన తొందరలోనే మీకు వాటి పరంగా ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَیَسْتَجِیْبُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَیَزِیْدُهُمْ مِّنْ فَضْلِهٖ ؕ— وَالْكٰفِرُوْنَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیْدٌ ۟
మరియు ఆయన అల్లాహ్ ను,ఆయన ప్రవక్తలను విశ్వసించి సత్కర్మలు చేసిన వారి అర్ధనను స్వీకరిస్తాడు. మరియు తన అనుగ్రహము నుండి వారు అడగని దానిపై వారికి అధికంగా ప్రసాదిస్తాడు. మరియు అల్లాహ్ ను,ఆయన ప్రవక్తలను అవిశ్వసించేవారి కొరకు ప్రళయదినమున వారిని నిరీక్షిస్తున్న కఠినమైన శిక్ష కలదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوْ بَسَطَ اللّٰهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهٖ لَبَغَوْا فِی الْاَرْضِ وَلٰكِنْ یُّنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَّا یَشَآءُ ؕ— اِنَّهٗ بِعِبَادِهٖ خَبِیْرٌ بَصِیْرٌ ۟
మరియు ఒక వేళ అల్లాహ్ తన దాసులందరికి ఆహారోపాధిని పుష్కలంగా ప్రసాదిస్తే వారు భూమిలో హింసతో మితిమీరిపోతారు. కాని పరిశుద్ధుడైన ఆయన ఆహారోపాధిని మితంగా తాను కోరిని దాన్ని పుష్కలంగా మరియు కుదించి దించుతాడు. నిశ్చయంగా ఆయన తన దాసుల పరిస్థితులను బాగా తెలుసుకునేవాడును,వాటిని చూస్తుండేవాడును. కాబట్టి ఆయన విజ్ఞతతో ప్రసాదిస్తాడు మరియు విజ్ఞతతోనే ఆపుతాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ الَّذِیْ یُنَزِّلُ الْغَیْثَ مِنْ بَعْدِ مَا قَنَطُوْا وَیَنْشُرُ رَحْمَتَهٗ ؕ— وَهُوَ الْوَلِیُّ الْحَمِیْدُ ۟
మరియు ఆయనే తన దాసులపై వర్షమును వారు దాని కురవటం నుండి నిరాశ్యులైపోయిన తరువాత కురిపిస్తాడు. మరియు ఆయన ఈ వర్షమును వ్యాపింపజేస్తే భూమి మొలకెత్తుతుంది. మరియు ఆయన తన దాసుల వ్యవహారముల సంరక్షకుడు. ప్రతీ స్థితిలో ప్రశంసనీయుడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖ خَلْقُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَثَّ فِیْهِمَا مِنْ دَآبَّةٍ ؕ— وَهُوَ عَلٰی جَمْعِهِمْ اِذَا یَشَآءُ قَدِیْرٌ ۟۠
ఆకాశములను సృష్టించటం,భూమిని సృష్టించటం మరియు ఆ రెండింటిలో విచిత్రమైన జీవరాసులను వ్యాపింపజేయటం అల్లాహ్ సామర్ధ్యంపై,ఆయన ఏకత్వం పై సూచించే సూచనలు. మరియు ఆయన హషర్ (సమీకరించటం),ప్రతిఫలం ప్రసాదించటం కొరకు వారందరిని సమావేశపరచటంపై తాను తలచుకున్నప్పుడు సామర్ధ్యం కలవాడు. వాటిని మొదటిసారి సృష్టించటం ఆయనను అశక్తుడిని చేయనట్లుగానే అది ఆయనను అశక్తుడిని చేయదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَصَابَكُمْ مِّنْ مُّصِیْبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ اَیْدِیْكُمْ وَیَعْفُوْا عَنْ كَثِیْرٍ ۟ؕ
ఓ ప్రజలారా మీకు మీ స్వయములో,మీ సంపదల్లో ఏదైన ఆపద సంభవిస్తే మీరు మీ చేజేతులా చేసుకున్న పాపముల మూలముగా. మరియు అల్లాహ్ వాటిలో నుండి చాలావాటిని మీ కొరకు మన్నించివేస్తాడు. వాటి ద్వారా మిమ్మల్ని శిక్షించడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَاۤ اَنْتُمْ بِمُعْجِزِیْنَ فِی الْاَرْضِ ۖۚ— وَمَا لَكُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ مِنْ وَّلِیٍّ وَّلَا نَصِیْرٍ ۟
మరియు మీరు మీ ప్రభువు నుండి ఆయన మిమ్మల్ని శిక్షించదలచినప్పుడు పారిపోయి విముక్తిని పొందలేరు. మరియు మీ కొరకు ఆయన తప్ప మీ వ్యవహారములను పరిరక్షించే పరిరక్షకుడెవడూ లేడు. మరియు ఆయన మిమ్మల్ని శిక్షించదలచుకుంటే మీ నుండి శిక్షను తొలగించే సహాయకుడెవడూ ఉండడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الداعي إلى الله لا يبتغي الأجر عند الناس.
అల్లాహ్ వైపు పిలిచే వాడు ప్రజల వద్ద ప్రతిఫలాన్ని ఆశించడు.

• التوسيع في الرزق والتضييق فيه خاضع لحكمة إلهية قد تخفى على كثير من الناس.
ఆహారోపాధిలో పుష్కలత మరియు అందులో కుదింపు దైవ విజ్ఞతకు లోబడి ఉంటుంది. అది చాలా మంది ప్రజలపై గోప్యంగా ఉండును.

• الذنوب والمعاصي من أسباب المصائب.
పాపకార్యములు,అవిధేయ కార్యములు ఆపదలు కలగటానికి కారణములు.

وَمِنْ اٰیٰتِهِ الْجَوَارِ فِی الْبَحْرِ كَالْاَعْلَامِ ۟ؕ
మరియు సముద్రంలో పర్వతములవలె తమ ఎత్తులో మరియు తమ పొడుగవటంలో పయనించే ఓడలు అల్లాహ్ సామర్ధ్యముపై,ఆయన ఏకత్వముపై సూచించే సూచనలు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنْ یَّشَاْ یُسْكِنِ الرِّیْحَ فَیَظْلَلْنَ رَوَاكِدَ عَلٰی ظَهْرِهٖ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُوْرٍ ۟ۙ
ఒక వేళ అల్లాహ్ వాటిని నడిపించే గాలులను ఆపదలచితే వాటిని ఆపివేస్తాడు. అప్పుడు అవి సముద్రంలోనే చలనం లేకుండి స్థిరంగా ఉండిపోతాయి. నిశ్చయంగా ఈ ప్రస్తావించబడిన ఓడలను సృష్టించటం మరియు గాలులను ఆదీనం చేయటంలో ఆపదపై,కష్టంపై బాగా సహనం చూపే,తన పై ఉన్న అల్లాహ్ అనుగ్రహాల పట్ల కృతజ్ఞత తెలుపుకునే ప్రతీ ఒక్కరి కొరకు అల్లాహ్ సామర్ధ్యంపై స్పష్టమైన సూచనలు కలవు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوْ یُوْبِقْهُنَّ بِمَا كَسَبُوْا وَیَعْفُ عَنْ كَثِیْرٍ ۟ۙ
లేదా పరిశుద్ధుడైన ఆయన ప్రజలు చేసుకున్న పాపముల వలన ఈ ఓడలను వాటిపై తీవ్రమైన పెను గాలులను పంపించి నాశనం చేయదలచుకుంటే వాటిని నాశనం చేసేవాడు. మరియు ఆయన తన దాసుల చాలా పాపములను మన్నించివేస్తాడు. వాటిపై ఆయన వారిని శిక్షించడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّیَعْلَمَ الَّذِیْنَ یُجَادِلُوْنَ فِیْۤ اٰیٰتِنَا ؕ— مَا لَهُمْ مِّنْ مَّحِیْصٍ ۟
మరియు తీవ్ర పెనుగాలులు పంపించటం వలన ఈ ఓడల వినాశనము చేసేటప్పుడు అల్లాహ్ సూచనలను అసత్యపరిచే విషయంలో వాదులాడే వారు తమకు వినాశనం నుండి పారిపోయే ఎటువంటి ప్రదేశము లేదని తెలుసుకుంటారు. అప్పుడు వారు అల్లాహ్ ను మాత్రమే వేడుకుంటారు. ఇతరులను వదిలివేస్తారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَمَاۤ اُوْتِیْتُمْ مِّنْ شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ۚ— وَمَا عِنْدَ اللّٰهِ خَیْرٌ وَّاَبْقٰی لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَلٰی رَبِّهِمْ یَتَوَكَّلُوْنَ ۟ۚ
ప్రజలారా మీరు ప్రసాదించబడిన సంపద,స్థానము,సంతానము ఇహలోక జీవిత సంపద మాత్రమే. మరియు అది తరిగిపోయేది,అంతమైపోయేది. మరియు అల్లాహ్ పై,ఆయన ప్రవక్తలపై విశ్వాసమును కనబరచి,తమ వ్యవహారములన్నింటిలో ఒక్కడైన తమ ప్రభువు పై నమ్మకమును కలిగిన వారి కౌరకు అల్లాహ్ సిద్ధం చేసి ఉంచిన స్వర్గ అనుగ్రహాలు శాశ్వతమైన అనుగ్రహాలు కలవు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْنَ یَجْتَنِبُوْنَ كَبٰٓىِٕرَ الْاِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَاِذَا مَا غَضِبُوْا هُمْ یَغْفِرُوْنَ ۟ۚ
మరియు పెద్ద పాపముల నుండి,వాటి చెడుల నుండి దూరంగా ఉండేవారు తమకు మాటల ద్వారా,చేతల ద్వారా చెడు చేసిన వాడిపై ఆగ్రహానికి లోనయినప్పుడు అతనికి అతని అవమానపరచటమును మన్నించివేసి,వాటిపై అతన్ని శిక్షించరు. మరియు ఈ మన్నింపు అందులో ఏదైన మేలు,ప్రయోజనం ఉండినప్పుడు వారి తరపు నుండి అనుగ్రహము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْنَ اسْتَجَابُوْا لِرَبِّهِمْ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ ۪— وَاَمْرُهُمْ شُوْرٰی بَیْنَهُمْ ۪— وَمِمَّا رَزَقْنٰهُمْ یُنْفِقُوْنَ ۟ۚ
మరియు వారే తమ ప్రభువునకు ఆయన ఆదేశమును పాటించి,ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండి ఆజ్ఞాపాలన చేసేవారు మరియు నమాజులను పరిపూర్ణ రీతిలో సంపూర్ణం చేసేవారు. మరియు వారు తమ అత్యవసర వ్యవహారములలో పరస్పర సంప్రదింపులు చేసుకుంటారు మరియు మేము వారికి ప్రసాదించిన వాటిలో నుండి అల్లాహ్ మన్నతను ఆశిస్తూ ఖర్చు చేస్తారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْنَ اِذَاۤ اَصَابَهُمُ الْبَغْیُ هُمْ یَنْتَصِرُوْنَ ۟
మరియు వారు తమకు అన్యాయం జరిగినప్పుడు తమ స్వయం యొక్క గౌరవానికి,ఆధిక్యతకి ప్రతీకారం తీర్చుకుంటారు. అన్యాయానికి ఒడిగట్టినవాడు క్షమాపణకు అర్హుడు కానప్పుడు. మరియు ఈ ప్రతీకారము సరైనదే. ప్రత్యేకంగా మన్నింపులో ఎటువంటి ప్రయోజనం లేనప్పుడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَزٰٓؤُا سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِّثْلُهَا ۚ— فَمَنْ عَفَا وَاَصْلَحَ فَاَجْرُهٗ عَلَی اللّٰهِ ؕ— اِنَّهٗ لَا یُحِبُّ الظّٰلِمِیْنَ ۟
మరియు ఎవరైతే తన హక్కును తీసుకోదలచుకుంటాడో అది అతనికే చెందుతుంది. కానీ అది ఏ విధమైన అధికం చేయకుండా మితిమీరకుండా ఎలా ఉన్నదో అలా. మరియు ఎవరైతే తనకు కీడు చేసిన వాడికి మన్నించి,తనకు కీడు కలిగించిన దానిపై అతనికి శిక్షించకుండా తనకు మరియు తన సోదరునికి మధ్య ఉన్న దాన్ని సరిదిద్దుకుంటాడో అతని పుణ్యము అల్లాహ్ వద్ద ఉన్నది. నిశ్చయంగా ప్రజలపై వారి ప్రాణముల విషయంలో,వారి సంపదల విషయంలో,వారి మానముల విషయంలో అన్యాయం చేసేవారిని అల్లాహ్ ఇష్టపడడు. అంతేకాక వారిని ధ్వేషిస్తాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهٖ فَاُولٰٓىِٕكَ مَا عَلَیْهِمْ مِّنْ سَبِیْلٍ ۟ؕ
మరియు ఎవరైతే తన స్వయం కొరకు ప్రతీకారం తీర్చుకుంటారో వారందరిపై తమ హక్కును తీసుకోవటం వలన ఎటువంటి నింద లేదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّمَا السَّبِیْلُ عَلَی الَّذِیْنَ یَظْلِمُوْنَ النَّاسَ وَیَبْغُوْنَ فِی الْاَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
నింద మరియు శిక్ష మాత్రం ప్రజలకు అన్యాయం చేసి,భువిలో పాపకార్యాలకు పాల్పడే వారికి మాత్రమే ఉంటుంది. వారందరి కొరకు పరలోకంలో బాధాకరమైన శిక్ష కలదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ اِنَّ ذٰلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْاُمُوْرِ ۟۠
ఇక ఎవరైతే ఇతరులు తనకు బాధ కలిగించటం పై సహించి వారిని మన్నించి వేస్తాడో నిశ్ఛయంగా ఆ సహనం అతనికి మరియు సమాజమునకు మేలును కలిగించును. మరియు అది పొగడబడిన విషయము. మరియు అతనికి గొప్ప భాగమే ప్రసాదించబడును.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ وَّلِیٍّ مِّنْ بَعْدِهٖ ؕ— وَتَرَی الظّٰلِمِیْنَ لَمَّا رَاَوُا الْعَذَابَ یَقُوْلُوْنَ هَلْ اِلٰی مَرَدٍّ مِّنْ سَبِیْلٍ ۟ۚ
మరియు అల్లాహ్ ఎవరినైతే సన్మార్గము పొందటం నుండి విఫలం చేసి అతన్ని సత్యము నుండి తప్పించివేస్తాడో అతని కొరకు దాని తరువాత అతని వ్యవహారమును పరిరక్షించే పరిరక్షకుడు ఎవడూ ఉండడు. మరియు అవిశ్వాసముతో,పాపకార్యములతో తమ స్వయంపై దుర్మార్గమునకు పాలపడిన వారు ప్రళయదినమున శిక్షను కళ్ళారా చూసినప్పుడు ఈ విధంగా ఆశిస్తూ ఇలా పలుకుతుండగా మీరు చూస్తారు : మేము అల్లాహ్ తో తౌబా చేసుకోవటానికి ఇహలోకము వైపు మరలటం కొరకు ఏదైన మార్గం ఉన్నదా ?.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الصبر والشكر سببان للتوفيق للاعتبار بآيات الله.
సహనం చూపటం,కృతజ్ఞతలు తెలుపుకోవటం అల్లాహ్ ఆయతులపట్ల గుణపాఠం నేర్చుకోవటానికి రెండు కారకాలు.

• مكانة الشورى في الإسلام عظيمة.
ఇస్లాంలో సంప్రదింపులు చేసుకోవటం యొక్క స్థానము గొప్పది.

• جواز مؤاخذة الظالم بمثل ظلمه، والعفو خير من ذلك.
హింసాత్ముడికి అతని హింసకు తగిన విధంగా ప్రతీకారం తీసుకోవటం సమ్మతము. మరియు మన్నించి వేయటం దానికన్న ఉత్తమమైనది.

وَتَرٰىهُمْ یُعْرَضُوْنَ عَلَیْهَا خٰشِعِیْنَ مِنَ الذُّلِّ یَنْظُرُوْنَ مِنْ طَرْفٍ خَفِیٍّ ؕ— وَقَالَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنَّ الْخٰسِرِیْنَ الَّذِیْنَ خَسِرُوْۤا اَنْفُسَهُمْ وَاَهْلِیْهِمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— اَلَاۤ اِنَّ الظّٰلِمِیْنَ فِیْ عَذَابٍ مُّقِیْمٍ ۟
మరియు ఓ ప్రవక్తా ఈ దుర్మార్గులందరిని, వారు నరకాగ్నిపై ప్రవేశపెట్టబడినప్పుడు వారు అవమానమునకు గురై,సిగ్గు పడతూ ప్రజల వైపునకు దాని భయము వారికి ఉండటం వలన దొంగ చూపులు చూస్తుండగా మీరు చూస్తారు. మరియు అల్లాహ్ పై,ఆయన ప్రవక్తపై విశ్వాసమును కనబరచిన వారు ఇలా పలుకుతారు : నిశ్చయంగా వాస్తవానికి నష్టపోయేవారు వారే ఎవరైతే అల్లాహ్ శిక్షను పొందటం వలన ప్రళయ దినమున తమకు మరియు తమ ఇంటి వారికి నష్టం కలిగించుకుంటారో. వినండి నిశ్ఛయంగా అవిశ్వాసముతో,పాపకార్యములతో తమ స్వయంనకు అన్యాయం చేసుకున్న వారు ఎన్నటికి అంతం కాని శాశ్వతమైన శిక్షలో ఉంటారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ لَهُمْ مِّنْ اَوْلِیَآءَ یَنْصُرُوْنَهُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؕ— وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ سَبِیْلٍ ۟ؕ
మరియు వారి కొరకు ప్రళయదినమున అల్లాహ్ శిక్ష నుండి రక్షించటం ద్వారా వారికి సహాయం చేసే సంరక్షకుడెవడూ ఉండడు. మరియు అల్లాహ్ ఎవరినైతే సత్యము నుండి విఫలం చేసి అపమార్గమునకు లోను చేస్తాడో అతని కొరకు ఎన్నటికి సత్యం వైపునకు మార్గదర్శకం చేయటం వైపునకు దారి తీసే ఎటువంటి మార్గం ఉండదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِسْتَجِیْبُوْا لِرَبِّكُمْ مِّنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَ یَوْمٌ لَّا مَرَدَّ لَهٗ مِنَ اللّٰهِ ؕ— مَا لَكُمْ مِّنْ مَّلْجَاٍ یَّوْمَىِٕذٍ وَّمَا لَكُمْ مِّنْ نَّكِیْرٍ ۟
ఓ ప్రజలారా మీరు మీ ప్రభువునకు ఆయన ఆదేశములను పాటించటానికి,ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండటానికి మరియు కాలయాపనను వదిలిపెట్టటానికి వెంటనే ప్రతిస్పందించండి. ప్రళయం రాక ముందే అది వచ్చినప్పుడు దాన్ని తొలగించేవాడు ఎవడూ ఉండడు. మీ కొరకు మీరు శరణం తీసుకోవటానికి ఎటువంటి శరణాలయం ఉండదు. మరియు మీరు ఇహలోకములో చేసుకున్నటువంటి మీ పాపములను మీరు నిరాకరించటానికి మీ కొరకు ఎటువంటి నిరాకరము ఉండదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاِنْ اَعْرَضُوْا فَمَاۤ اَرْسَلْنٰكَ عَلَیْهِمْ حَفِیْظًا ؕ— اِنْ عَلَیْكَ اِلَّا الْبَلٰغُ ؕ— وَاِنَّاۤ اِذَاۤ اَذَقْنَا الْاِنْسَانَ مِنَّا رَحْمَةً فَرِحَ بِهَا ۚ— وَاِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ اَیْدِیْهِمْ فَاِنَّ الْاِنْسَانَ كَفُوْرٌ ۟
అయితే ఒక వేళ వారు దేని గురించైతే మీరు వారికి ఆదేశించారో వాటి నుండి విముఖత చూపితే ఓ ప్రవక్తా మేము మిమ్మల్ని వారి కర్మలను పరిరక్షించటానికి వారిపై పరిరక్షకునిగా పంపించలేదు. మీకు ఏ సందేశములను చేరవేయమని ఆదేశించబడినదో వాటిని చేరవేసే బాధ్యత మాత్రమే మీపై ఉన్నది. వారి లెక్క తీసుకునే బాధ్యత అల్లాహ్ పై ఉన్నది. మరియు నిశ్చయంగా మేము మానవునికి మా వద్ద నుండి ఐశ్వర్యము,ఆరోగ్యము, వాటి లాంటి వాటిని కారుణ్యముగా రుచి చూపించినప్పుడు అతడు వాటితో సంబరపడిపోయేవాడు. మరియు ఒక వేళ మానవునికి ఏదైన ఆపద వారి పాపముల వలన కలిగితే నిశ్ఛయంగా వారి స్వభావము అల్లాహ్ అనుగ్రహములకు కృతఘ్నులయ్యి వాటికి కృతజ్ఞత తెలుపకపోవటం మరియు అల్లాహ్ తన విజ్ఞతతో నిర్ణయించిన దాని విషయంలో ఆగ్రహానికి లోనవటం.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— یَخْلُقُ مَا یَشَآءُ ؕ— یَهَبُ لِمَنْ یَّشَآءُ اِنَاثًا وَّیَهَبُ لِمَنْ یَّشَآءُ الذُّكُوْرَ ۟ۙ
ఆకాశముల సామ్రాజ్యాధికారము మరియు భూమి యొక్క సామ్రాజ్యాధికారము అల్లాహ్ కే చెందుతుంది. మగ లేదా ఆడ లేదా ఇతర వాటిలోంచి తాను తలచిన దాన్ని సృష్టిస్తాడు. తాను తలచిన వారికి ఆడ సంతానమును ఇచ్చి వారికి మగ సంతానమును ఇవ్వడు. మరియు తాను తలచిన వారికి మగ సంతానమును ఇచ్చి వారికి ఆడ సంతానమును ఇవ్వడు. మరియు తాను తలచిన వారికి ఆడ,మగ సంతానమును కలిపి ఇస్తాడు. మరియు తాను తలచిన వారికి సంతానము కలగకుండా గొడ్రాలుగా చేస్తాడు. నిశ్చయంగా జరుగుతున్నది,భవిష్యత్తులో జరగబోయేది ఆయనకు బాగా తెలుసు. మరియు ఇది ఆయన పరిపూర్ణ జ్ఞానం వలన మరియు సంపూర్ణ విజ్ఞత వలన జరుగుతుంది. ఆయన పై ఏదీ గోప్యంగా ఉండదు. మరియు ఆయనను ఏదీ అశక్తుడిని చేయదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُكْرَانًا وَّاِنَاثًا ۚ— وَیَجْعَلُ مَنْ یَّشَآءُ عَقِیْمًا ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌ قَدِیْرٌ ۟
ఆకాశముల సామ్రాజ్యాధికారము మరియు భూమి యొక్క సామ్రాజ్యాధికారము అల్లాహ్ కే చెందుతుంది. మగ లేదా ఆడ లేదా ఇతర వాటిలోంచి తాను తలచిన దాన్ని సృష్టిస్తాడు. తాను తలచిన వారికి ఆడ సంతానమును ఇచ్చి వారికి మగ సంతానమును ఇవ్వడు. మరియు తాను తలచిన వారికి మగ సంతానమును ఇచ్చి వారికి ఆడ సంతానమును ఇవ్వడు. మరియు తాను తలచిన వారికి ఆడ,మగ సంతానమును కలిపి ఇస్తాడు. మరియు తాను తలచిన వారికి సంతానము కలగకుండా గొడ్రాలుగా చేస్తాడు. నిశ్చయంగా జరుగుతున్నది,భవిష్యత్తులో జరగబోయేది ఆయనకు బాగా తెలుసు. మరియు ఇది ఆయన పరిపూర్ణ జ్ఞానం వలన మరియు సంపూర్ణ విజ్ఞత వలన జరుగుతుంది. ఆయన పై ఏదీ గోప్యంగా ఉండదు. మరియు ఆయనను ఏదీ అశక్తుడిని చేయదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ اَنْ یُّكَلِّمَهُ اللّٰهُ اِلَّا وَحْیًا اَوْ مِنْ وَّرَآئِ حِجَابٍ اَوْ یُرْسِلَ رَسُوْلًا فَیُوْحِیَ بِاِذْنِهٖ مَا یَشَآءُ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیٌّ حَكِیْمٌ ۟
అల్లాహ్ ఏ మానవునితో మాట్లాడటం సంభవం కాదు కాని దైవ వాణి తో లేదా వేరే విధంగా లేదా అతనితో కనబడకుండా తన మాటను వినే విధంగా లేదా జిబ్రయీల్ లాంటి ఒక దూతను పంపించి మాట్లాడుతాడు. అప్పుడు అతను మానవ పాత్రుడైన ప్రవక్తకు అల్లాహ్ ఆదేశం మేరకు ఆయనకు అల్లాహ్ దైవ వాణి చేరవేయదలచుకున్న దైవవాణిని చేరవేస్తాడు. నిశ్చయంగా పరిశుద్ధుడైన ఆయన తన అస్తిత్వంలో,తన గుణములలో మహోన్నతుడు, తన సృష్టించటంలో,తన విధివ్రాతలో,తన ధర్మ శాసనంలో వివేకవంతుడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• وجوب المسارعة إلى امتثال أوامر الله واجتناب نواهيه.
అల్లాహ్ ఆదేశములను పాటించటం మరియు ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండటం వైపునకు త్వరపడటం తప్పనిసరి.

• مهمة الرسول البلاغ، والنتائج بيد الله.
ప్రవక్త లక్ష్యం సందేశములను చేరవేయటం. మరియు ఫలితాలు అల్లాహ్ చేతిలో కలవు.

• هبة الذكور أو الإناث أو جمعهما معًا هو على مقتضى علم الله بما يصلح لعباده، ليس فيها مزية للذكور دون الإناث.
మగ సంతానమును లేదా ఆడ సంతానమును లేదా రెండింటిని కలిపి ప్రసాదించటం అది తన దాసులకు ఏది ప్రయోజనం కలిగించునో అల్లాహ్ జ్ఞాన నిర్ణయం పై జరుగును. ఆడ సంతానము కాకుండా మగసంతానమునకు ఇందులో ఎటువంటి ప్రాధాన్యత లేదు.

• يوحي الله تعالى إلى أنبيائه بطرق شتى؛ لِحِكَمٍ يعلمها سبحانه.
మహోన్నతుడైన అల్లాహ్ తన సందేశహరులకు రకరకాల మార్గముల ద్వారా దైవవాణిని చేరవేస్తాడు.పరిశుద్ధుడైన ఆయనకు తెలిసిన విజ్ఞతల వలన.

وَكَذٰلِكَ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ رُوْحًا مِّنْ اَمْرِنَا ؕ— مَا كُنْتَ تَدْرِیْ مَا الْكِتٰبُ وَلَا الْاِیْمَانُ وَلٰكِنْ جَعَلْنٰهُ نُوْرًا نَّهْدِیْ بِهٖ مَنْ نَّشَآءُ مِنْ عِبَادِنَا ؕ— وَاِنَّكَ لَتَهْدِیْۤ اِلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟ۙ
మరియు మేము ప్రవక్తా మీకన్న మునుపు ప్రవక్తలకు దైవవాణిని చేరవిసినట్లే మేము మీకు ఖుర్ఆన్ ను మా వద్ద నుండి దైవవాణి ద్వారా చేరవేశాము. దానికన్న ముందు దైవ ప్రవక్తలపై అవతరింపబడిన దివ్యగ్రంధములేమిటో మీకు తెలియదు. మరియు విశ్వాసమంటే ఏమిటో మీకు తెలియదు ?. కాని మేము ఈ ఖుర్ఆన్ ను జ్యోతిగా అవతరింపజేసి దాని ద్వారా మా దాసుల్లోంచి మేము కోరిన వారికి సన్మార్గంపై తీసుకుని వస్తాము. మరియు నిశ్ఛయంగా మీరు ప్రజలను సన్మార్గమును చూపుతారు. అదే ఇస్లాం.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
صِرَاطِ اللّٰهِ الَّذِیْ لَهٗ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ؕ— اَلَاۤ اِلَی اللّٰهِ تَصِیْرُ الْاُمُوْرُ ۟۠
ఆ అల్లాహ్ మార్గము ఆకాశముల్లో ఉన్నవి మరియు భూమిలో ఉన్నవి సృష్టి పరంగా,అధికారము పరంగా,పర్యాలోచన పరంగా ఆయనకే చెందుతాయి. వ్యవహారములన్ని తమ విధి వ్రాతలో,పర్యాలోచనలో ఖచ్చితంగా ఒక్కడైన అల్లాహ్ వైపునకే మరలుతాయి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• سمي الوحي روحًا لأهمية الوحي في هداية الناس، فهو بمنزلة الروح للجسد.
ప్రజల సన్మార్గములో దైవవాణి ప్రాముఖ్యత వలన దైవవాణికి రూహ్ (ఆత్మ) అని నామకరణం చేయబడింది. కాబట్టి అది మానవ శరీరము కొరకు ఆత్మ స్థానములో ఉన్నది.

• الهداية المسندة إلى الرسول صلى الله عليه وسلم هي هداية الإرشاد لا هداية التوفيق.
ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం వైపునకు సంబంధం కలిగిన సన్మార్గము (హిదాయత్) సన్మార్గమును చూపటం అది. సన్మార్గముపై నడిచే భాగ్యం కలిగించటం కాదు.

• ما عند المشركين من توحيد الربوبية لا ينفعهم يوم القيامة.
ముష్రికుల వద్ద ఉన్న తౌహీదె రుబూబియత్ ప్రళయదినమున వారికి ప్రయోజనం కలిగించదు.

 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: شۇرا
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ تىلگۇچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.

تاقاش