قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ تىلگۇچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
అజ్-జుఖ్రుఫ్
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
التحذير من الافتتان بزخرف الحياة الدنيا؛ لئلا يكون وسيلة للشرك.
حٰمٓ ۟ۚۛ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالْكِتٰبِ الْمُبِیْنِ ۟ۙۛ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَمْ اَرْسَلْنَا مِنْ نَّبِیٍّ فِی الْاَوَّلِیْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا یَاْتِیْهِمْ مِّنْ نَّبِیٍّ اِلَّا كَانُوْا بِهٖ یَسْتَهْزِءُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَهْلَكْنَاۤ اَشَدَّ مِنْهُمْ بَطْشًا وَّمَضٰی مَثَلُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
అప్పుడు మేము ఆ పూర్వ సమాజములలో నుండి బలీష్టులైన వారిని నాశనం చేశాము. వారిలో నుండి బలహీనులు నాశనం చేయటం నుండి మమ్మల్ని అశక్తులని చేయలేరు. మరియు పూర్వ సమాజాల వినాశన విధము ఖుర్ఆన్ లో గడిచినది. ఉదాహరణకి : ఆద్,సమూద్,లూత్ జాతి మరియు మద్యన్ వారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَىِٕنْ سَاَلْتَهُمْ مَّنْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ لَیَقُوْلُنَّ خَلَقَهُنَّ الْعَزِیْزُ الْعَلِیْمُ ۟ۙ
ఓ ప్రవక్తా ఒక వేళ మీరు ఈ తిరస్కారులైన ముష్రికులందరిని ఆకాశములను సృష్టించినది ఎవరు మరియు భూమిని సృష్టించినది ఎవరు ? అని అడిగితే వారు తప్పకుండా మీ ప్రశ్నకు సమాధానమిస్తూ ఇలా పలుకుతారు : ఎవరూ ఓడించని సర్వాధిక్యుడు మరియు ప్రతీది బాగా తెలిసినవాడు వాటిని సృష్టించినాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
الَّذِیْ جَعَلَ لَكُمُ الْاَرْضَ مَهْدًا وَّجَعَلَ لَكُمْ فِیْهَا سُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ ۟ۚ
అల్లాహ్ యే మీ కొరకు భూమిని ఏర్పాటు చేసి దాన్ని మీ కొరకు పరుపుగా చేశాడు మీరు దానిపై మీ కాళ్శతో నడుస్తున్నారు. మరియు ఆయన అందులో మీ కొరకు దాని పర్వతాల్లో,దాని లోయల్లో మార్గములను చేశాడు; మీరు వాటి ద్వారా మీ ప్రయాణముల్లో మార్గము పొందుతారని ఆశిస్తూ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• سمي الوحي روحًا لأهمية الوحي في هداية الناس، فهو بمنزلة الروح للجسد.
ప్రజల సన్మార్గములో దైవవాణి ప్రాముఖ్యత వలన దైవవాణికి రూహ్ (ఆత్మ) అని నామకరణం చేయబడింది. కాబట్టి అది మానవ శరీరము కొరకు ఆత్మ స్థానములో ఉన్నది.
وَالَّذِیْ نَزَّلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً بِقَدَرٍ ۚ— فَاَنْشَرْنَا بِهٖ بَلْدَةً مَّیْتًا ۚ— كَذٰلِكَ تُخْرَجُوْنَ ۟
మరియు ఆయనే మీకు సరి అగు,మీ జంతువులకు,మీ పంటలకు సరి అగు పరిమాణంలో ఆకాశము నుండి నీటిని కురిపించాడు. అప్పుడు మేము దాని ద్వారా ఎటువంటి మొక్కలు లేకుండా ఎండిపోయిన ప్రదేశమను జీవింపజేశాము. అల్లాహ్ ఈ శుష్క భూమిని (ఎండిపోయిన భూమిని) మొక్కలతో జీవింపజేసినట్లే మరల లేపటం కొరకు మిమ్మల్ని జీవింపజేస్తాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالَّذِیْ خَلَقَ الْاَزْوَاجَ كُلَّهَا وَجَعَلَ لَكُمْ مِّنَ الْفُلْكِ وَالْاَنْعَامِ مَا تَرْكَبُوْنَ ۟ۙ
మరియు ఆయనే రాత్రి,పగలు,మగ,ఆడ మరియు మొదలగు వాటిలాంటి అన్ని రకాలను సృష్టించాడు. మరియు ఆయన మీ కొరకు మీరు మీ ప్రయాణముల్లో మీరు సవారీ చేసే ఓడలను,జంతువులను తయారు చేశాడు. కావున మీరు సముద్రములో ఓడలపై సవారీ చేస్తున్నారు. మరియు భూమిలో మీ పశువులపై సవారీ చేస్తున్నారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِتَسْتَوٗا عَلٰی ظُهُوْرِهٖ ثُمَّ تَذْكُرُوْا نِعْمَةَ رَبِّكُمْ اِذَا اسْتَوَیْتُمْ عَلَیْهِ وَتَقُوْلُوْا سُبْحٰنَ الَّذِیْ سَخَّرَ لَنَا هٰذَا وَمَا كُنَّا لَهٗ مُقْرِنِیْنَ ۟ۙ
ఆయన వాటన్నింటిని మీ కొరకు చేశాడు; మీరు మీ ప్రయాణముల్లో స్వారీ చేసేవాటి విపులపై మీరు స్థిరంగా ఉంటారని, వాటి వీపులపై మీరు స్థిరంగా ఉన్నప్పుడు వాటిని మీ ఆదీనంలో చేసినందుకు మీ ప్రభువు అనుగ్రహమును జ్ఞప్తికి తెచ్చుకుంటారని మరియు మీ నాలుకలతో ఇలాపలుకుతారని ఆశిస్తూ : ఈ స్వారీని మా కొరకు సిద్ధం చేసి, మా ఆదీనంలో చేసిన ఆయన పరిశుద్ధుడు మరియు అతీతుడు. మేము దానిని నియంత్రించే వారము అయినాము. ఒక వేళ అల్లహ్ దాన్ని ఆదీనంలో చేసి ఉండకపోతే దాన్ని వశపరచుకునే మాకు శక్తి ఉండేదికాదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُوْا لَهٗ مِنْ عِبَادِهٖ جُزْءًا ؕ— اِنَّ الْاِنْسَانَ لَكَفُوْرٌ مُّبِیْنٌ ۟ؕ۠
ముష్రికులు కొన్ని సృష్టి రాసులు పరిశుద్ధుడైన సృష్టికర్త నుండి జన్మించాయని ఆరోపించారు అందుకనే వారు ఇలా పలికారు : దైవదూతలు అల్లాహ్ కుమార్తెలు. నిశ్చయంగా ఇలాంటి మాటలు పలికిన మనిషి పెద్ద అవిశ్వాసి,అవిశ్వాసమును,అపమార్గమును స్పష్టపరిచాడు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِذَا بُشِّرَ اَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمٰنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهٗ مُسْوَدًّا وَّهُوَ كَظِیْمٌ ۟
తన ప్రభువు వైపునకు అంటగట్టినటువంటి ఆడ సంతానము వారిలో నుండి ఎవరికైన కలిగిందని శుభవార్త ఇవ్వబడినప్పుడు బాధ,దుఃఖము యొక్క తీవ్రత వలన అతని ముఖము నల్లగా మారిపోయేది మరియు అతడు కోపముతో నిండిపోయేవాడు. అటువంటప్పుడు తనకు శుభవార్త ఇవ్వబడినప్పుడు తనకు బాధ కలిగించిన దాన్ని తన ప్రభువునకు ఎలా అంతగడుతాడు ?.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُوا الْمَلٰٓىِٕكَةَ الَّذِیْنَ هُمْ عِبٰدُ الرَّحْمٰنِ اِنَاثًا ؕ— اَشَهِدُوْا خَلْقَهُمْ ؕ— سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَیُسْـَٔلُوْنَ ۟
మరియు వారు పరిశుద్ధుడైన కరుణామయుడి దాసులైన దైవదూతలను ఆడవారిగా నామకరణం చేశారు. ఏమీ వారు వారికి ఆడవారని స్పష్టమవటానికి అల్లాహ్ వారిని సృష్టించినప్పుడు వారు హాజరై ఉన్నారా ?. తొందరలోనే దైవదూతలు వారి ఈ సాక్ష్యమును వ్రాసి ఉంచుతారు. మరియు ప్రళయదినమున దాని గురించి ప్రశ్నించబడుతారు. మరియు తమ అసత్యం పలకటం వలన వాటి పరంగా శిక్షింపబడుతారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْا لَوْ شَآءَ الرَّحْمٰنُ مَا عَبَدْنٰهُمْ ؕ— مَا لَهُمْ بِذٰلِكَ مِنْ عِلْمٍ ۗ— اِنْ هُمْ اِلَّا یَخْرُصُوْنَ ۟ؕ
మరియు వారు విధివ్రాత ద్వారా వాదిస్తూ ఇలా పలుకుతారు : ఒక వేళ మేము దైవదూతలను ఆరాధించకూడదని అల్లాహ్ కోరుకుంటే మేము వారిని ఆరాధించేవారము కాదు. కాబట్టి మా నుండి అది జరగటం ఆయన మన్నతను సూచిస్తుంది. వారి ఈ మాట గురించి వారికి ఎటువంటి జ్ఞానం లేదు. వారు అబద్దము మాత్రం పలుకుతున్నారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلْ قَالُوْۤا اِنَّا وَجَدْنَاۤ اٰبَآءَنَا عَلٰۤی اُمَّةٍ وَّاِنَّا عَلٰۤی اٰثٰرِهِمْ مُّهْتَدُوْنَ ۟
లేదు, అలా జరగలేదు. కాని వారు అనుకరణతో వాదిస్తూ ఇలా పలికారు : నిశ్చయంగా మేము మా కన్న ముందు నుండి మా తాతముత్తాతలను ఒకే ధర్మం పై మరియు ఒకే సమాజము పై పొందాము. మరియు వారు విగ్రహాలను ఆరాధించేవారు. మరియు నిశ్చయంగా మేమూ వాటి ఆరాధన విషయంలో వారి అడుగుజాడలలోనే నడుస్తాము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَذٰلِكَ مَاۤ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ فِیْ قَرْیَةٍ مِّنْ نَّذِیْرٍ اِلَّا قَالَ مُتْرَفُوْهَاۤ ۙ— اِنَّا وَجَدْنَاۤ اٰبَآءَنَا عَلٰۤی اُمَّةٍ وَّاِنَّا عَلٰۤی اٰثٰرِهِمْ مُّقْتَدُوْنَ ۟
మరియు వీరందరు తిరస్కరించి తాము తమ తల్లిదండ్రల అనుకరణతో వాదించినట్లే ఓ ప్రవక్త మేము మీకన్న మునుపు ఏ బస్తీలో ఏ ప్రవక్తను తమ జాతి వారిని హెచ్చరించటానికి పంపించిన వారిలో నుండి ఐశ్వర్యవంతుల్లోంచి వారి నాయకులు,వారి పెద్దవారు మాత్రం ఇలా పలకకుండా ఉండలేదు : నిశ్చయంగా మేము మా తాతముత్తాతలను ఒకే ధర్మం పై,ఒకే సమాజంపై పొందాము. మరియు నిశ్చయంగా మేము వారి అడుగుజాడలను అనుసరించేవారము. అయితే మీ జాతి వారు ఈ విషయంలో కొత్త కాదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قٰلَ اَوَلَوْ جِئْتُكُمْ بِاَهْدٰی مِمَّا وَجَدْتُّمْ عَلَیْهِ اٰبَآءَكُمْ ؕ— قَالُوْۤا اِنَّا بِمَاۤ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ كٰفِرُوْنَ ۟
వారితో వారి ప్రవక్తలు ఇలా పలికారు : ఏమీ మీరు మీ తాతముత్తాతలనే అనుసరిస్తారా ఒక వేళ నేను వారు ఉన్న వారి ధర్మం కన్న మేలైనది మీ వద్దకు తీసుకుని వచ్చిన ?. వారు ఇలా సమాధానమిచ్చారు : నిశ్చయంగా మేము మీరు,మీకన్న మునుపు ప్రవక్తలు ఇచ్చి పంపించబడిన దాన్ని తిరస్కరిస్తున్నాము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَانْتَقَمْنَا مِنْهُمْ فَانْظُرْ كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِیْنَ ۟۠
అప్పుడు మేము మీ కన్న మునుపు ప్రవక్తలను తిరస్కరించినటువంటి సమాజములతో ప్రతీకారము తీర్చుకుని వారిని నాశనం చేశాము. కావున మీరు తమ ప్రవక్తలను తిరస్కరించిన వారి ముగింపు ఎలా జరిగినదో యోచన చేయండి. నిశ్చయంగా అది బాధాకరమైన ముగింపు అయినది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِیَةً فِیْ عَقِبِهٖ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُوْنَ ۟
మరియు ఇబ్రాహీం అలైహిస్సలాం తౌహీద్ వాక్కును (లా యిలాహ ఇల్లల్లాహ్ ను) తన తరువాత తన సంతానములో విడిచి వెళ్ళారు - వారిలో క్రమం తప్పకుండా అల్లాహ్ ఏకత్వమును కొనియాడి,ఆయనతో పాటు ఎవరిని సాటి కల్పించని వారు కొనసాగారు - వారు అల్లాహ్ వైపునకు షిర్కు,పాపకార్యముల నుండి పశ్చాత్తాప్పడుతూ మరలుతారని ఆశిస్తూ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلْ مَتَّعْتُ هٰۤؤُلَآءِ وَاٰبَآءَهُمْ حَتّٰی جَآءَهُمُ الْحَقُّ وَرَسُوْلٌ مُّبِیْنٌ ۟
తిరస్కారులైన ఈ ముష్రికులందరిని నేను తొందరగా వినాశనమునకు గురి చేయను. కాని నేను ఇహలోకంలో విడిచిపెట్టి వారికి ప్రయోజనం కలిగించాను. మరియు వారి కన్న మునుపు వారి తాతముత్తాతలకు ప్రయోజనం కలిగించాను. చివరికి వారి వద్దకు ఖుర్ఆన్ మరియు స్పష్ఠంగా వివరించే ప్రవక్త అయిన ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం వచ్చారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا جَآءَهُمُ الْحَقُّ قَالُوْا هٰذَا سِحْرٌ وَّاِنَّا بِهٖ كٰفِرُوْنَ ۟
మరియు ఎటువంటి సందేహం లేని సత్యమైన ఈ ఖుర్ఆన్ వారి వద్దకు వచ్చినప్పుడు వారు ఇలా పలికారు : ఇది ఒక మంత్రజాలము,దీని ద్వారా ముహమ్మద్ మమ్మల్ని మంత్రజాలమునకు గురి చేస్తున్నాడు. మరియు నిశ్చయంగా మేము దీనిని తిరస్కరిస్తున్నాము. దీనిని మేము నమ్మమంటే నమ్మము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْا لَوْلَا نُزِّلَ هٰذَا الْقُرْاٰنُ عَلٰی رَجُلٍ مِّنَ الْقَرْیَتَیْنِ عَظِیْمٍ ۟
మరియు తిరస్కారులైన ముష్రికులు ఇలా పలికారు : ఎందుకని అల్లాహ్ ఈ ఖుర్ఆన్ ను పేదవాడైన,అనాధ అయిన ముహమ్మద్ పై కాకుండా మక్కా లేదా తాయిఫ్ ప్రాంతముల్లోంచి ఇద్దరు గొప్ప వ్యక్తుల్లోంచి ఒకరిపై అవతరింపజేయలేదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَهُمْ یَقْسِمُوْنَ رَحْمَتَ رَبِّكَ ؕ— نَحْنُ قَسَمْنَا بَیْنَهُمْ مَّعِیْشَتَهُمْ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجٰتٍ لِّیَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِیًّا ؕ— وَرَحْمَتُ رَبِّكَ خَیْرٌ مِّمَّا یَجْمَعُوْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా ఏమిటీ వారు నీ ప్రభువు యొక్క కారుణ్యమును పంచిపెడుతున్నారా ? కనుక వారు తాము తలచిన వారికి దాన్ని ఇస్తున్నారు మరియు తాము తలచిన వారి నుండి దాన్ని ఆపుతున్నారు లేదా అల్లాహ్ నా ?. ఇహలోకములో మేము వారి ఆహారోపాధిని వారి మధ్య పంచిపెట్టాము. మరియు మేము వారిలో నుండి ఐశ్వర్యవంతులను,పేదవారిని తయారుచేశాము వారిలో నుండి కొందరు కొందరి ఆదీనంలో ఉండటానికి. మరియు పరలోకంలో తన దాసుల కొరకు నీ ప్రభువు కారుణ్యం వీరందరు కూడబెట్టే అంతమైపోయే ఇహలోక భాగము కన్న మేలైనది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوْلَاۤ اَنْ یَّكُوْنَ النَّاسُ اُمَّةً وَّاحِدَةً لَّجَعَلْنَا لِمَنْ یَّكْفُرُ بِالرَّحْمٰنِ لِبُیُوْتِهِمْ سُقُفًا مِّنْ فِضَّةٍ وَّمَعَارِجَ عَلَیْهَا یَظْهَرُوْنَ ۟ۙ
మరియు ఒక వేళ ప్రజలందరు అవిశ్వాసంలో ఒకే వర్గంగా తయారవుతారనే మాట గనుకు లేకుంటే మేము అల్లాహ్ పట్ల అవిశ్వాసమును కనబరిచే వారి గృహముల కప్పులను వెండితో తయారు చేసేవారము. మరియు వారి కొరకు దానిపై మెట్లను వెండితో చేసేవారము వారు ఎక్కేవారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
وَزُخْرُفًا ؕ— وَاِنْ كُلُّ ذٰلِكَ لَمَّا مَتَاعُ الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ؕ— وَالْاٰخِرَةُ عِنْدَ رَبِّكَ لِلْمُتَّقِیْنَ ۟۠
మరియు మేము వారి కొరకు బంగారంతో కూడా చేసేవారము. ఇవన్ని ప్రపంచిక జీవిత సుఖసంతోషాలు మాత్రమే. కాబట్టి అది నిరంతరం కాకుండా ఉండటం వలన దాని ప్రయోజనం తక్కువ. మరియు ఓ ప్రవక్తా నీ ప్రభువు వద్ద పరలోకంలో ఉన్న అనుగ్రహాలు అల్లాహ్ ఆదేశాలను పాటించి,ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండి అల్లాహ్ కు బయపడే వారి కొరకు మేలైనవి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّهُمْ لَیَصُدُّوْنَهُمْ عَنِ السَّبِیْلِ وَیَحْسَبُوْنَ اَنَّهُمْ مُّهْتَدُوْنَ ۟
మరియు నిశ్చయంగా ఖుర్ఆన్ నుండి విముఖత చూపే వారిపై నియమింపబడిన ఈ స్నేహితులందరు వారిని అల్లాహ్ ధర్మం నుండి ఆపుతారు. అప్పుడు వారు ఆయన ఆదేశములను పాటించరు మరియు ఆయన వారించిన వాటి నుండి దూరంగా ఉండరు. మరియు వారు సత్యం వైపునకు మార్గం పొందారని భావిస్తారు. మరియు ఎవరైతే ఆ స్థానంలో ఉంటారో వారు తమ మార్గ భ్రష్టకు గురి అవటం నుండి పశ్ఛాత్తాప్పడరు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
حَتّٰۤی اِذَا جَآءَنَا قَالَ یٰلَیْتَ بَیْنِیْ وَبَیْنَكَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرِیْنُ ۟
అల్లాహ్ స్మరణ నుండి విముఖత చూపినవాడు ప్రళయదినమున మా వద్దకు వచ్చినప్పుడు ఆశతో ఇలా పలుకుతాడు : ఓ స్నేహితుడా నీకూ నాకూ మధ్య తూర్పు పడమరల మధ్య దూరమంత దూరముంటే ఎంత బాగుండేది. అయితే నీవు అసహ్యించుకోబడ్డ స్నేహితుడివి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَنْ یَّنْفَعَكُمُ الْیَوْمَ اِذْ ظَّلَمْتُمْ اَنَّكُمْ فِی الْعَذَابِ مُشْتَرِكُوْنَ ۟
ప్రళయదినమున అల్లాహ్ అవిశ్వాసపరులతో ఇలా పలుకుతాడు : మరియు ఈ రోజు మీ సాటి కల్పించటం శిక్ష విషయంలో ప్రయోజనం కలిగించదు - వాస్తవానికి మీరు షిర్కు,పాపకార్యముల ద్వారా మీ స్వయానికి అన్యాయం చేసుకున్నారు - కాబట్టి మీరు భాగస్వాములుగా చేసుకున్న వారు మీ నుండి శిక్షను కొంచము కూడా మోయలేరు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَفَاَنْتَ تُسْمِعُ الصُّمَّ اَوْ تَهْدِی الْعُمْیَ وَمَنْ كَانَ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟
నిశ్చయంగా వీరందరు సత్యమును వినటం నుండి చెవిటివారు మరియు దాన్ని చూడటం నుండి గ్రుడ్డివారు. అయితే ఓ ప్రవక్త ఏమిటీ మీరు చెవిటివారిని వినిపించగలరా లేదా గ్రుడ్డి వారికి మార్గం చూపగలరా లేదా సన్మార్గము నుండి స్పష్టంగా అపమార్గంలో ఉన్న వారిని మార్గదర్శకత్వం చేయగలరా ?.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا مُوْسٰی بِاٰیٰتِنَاۤ اِلٰی فِرْعَوْنَ وَمَلَاۡىِٕهٖ فَقَالَ اِنِّیْ رَسُوْلُ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
మరియు నిశ్చయంగా మేము మూసా అలైహిస్సలాం ను మా ఆయతులను ఇచ్చి ఫిర్ఔన్ మరియు అతని జాతివారిలో నుండి గొప్ప వారి వద్దకు పంపించాము. అప్పుడు ఆయన వారితో నిశ్చయంగా నేను సృష్టిరాసులందరి ప్రభువు వద్ద నుండి పంపించబడ్డ ప్రవక్తను అని పలికారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• القرآن شرف لرسول الله صلى الله عليه وسلم ولأمته.
وَمَا نُرِیْهِمْ مِّنْ اٰیَةٍ اِلَّا هِیَ اَكْبَرُ مِنْ اُخْتِهَا ؗ— وَاَخَذْنٰهُمْ بِالْعَذَابِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُوْنَ ۟
మరియు మేము ఫిర్ఔన్ కి మరియు అతని జాతి వారిలో నుండి నాయకులకు మూసా అలైహిస్సలాం తీసుకుని వచ్చినది సరి అయినదన్న దానిపై చూపించిన ఆధారము దాని కన్న ముందు ఉన్న ఆధారము కన్న ఎంతో గొప్పది. మరియు మేము వారిని ఇహలోకంలో శిక్షకు గురి చేశాము. వారు ఉన్న అవిశ్వాసము నుండి మరలుతారా అని ఆశిస్తూ. కాని ఎటువంటి ప్రయోజనం లేకపోయినది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْا یٰۤاَیُّهَ السّٰحِرُ ادْعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِنْدَكَ ۚ— اِنَّنَا لَمُهْتَدُوْنَ ۟
వారికి కొంత శిక్ష కలిగినప్పుడు మూసా అలైహిస్సలాంతో ఇలా పలికేవారు : ఓ మంత్రజాలకుడా ఒక వేళ మేము విశ్వసిస్తే నీ ప్రభువు శిక్షను తొలగిస్తానని నీతో ప్రస్తావించిన దాని గురించి నీ ప్రభువుతో మా కొరకు వేడుకో. ఒక వేళ ఆయన మా నుండి దాన్ని తొలగిస్తే నిశ్ఛయంగా మేము ఆయన వైపునకు మార్గం పొందుతాము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَادٰی فِرْعَوْنُ فِیْ قَوْمِهٖ قَالَ یٰقَوْمِ اَلَیْسَ لِیْ مُلْكُ مِصْرَ وَهٰذِهِ الْاَنْهٰرُ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِیْ ۚ— اَفَلَا تُبْصِرُوْنَ ۟ؕ
మరియు ఫిర్ఔన్ తన రాజ్యము పై ప్రగల్భాలను పలుకుతూ తన జాతిలో ఇలా ప్రకటించాడు : ఓ నా జాతి వారా ఏమీ మిసర్ యొక్క సామ్రాజ్యాధికారం మరియు నైలు నది నుండి నా భవనముల క్రింది నుండి ప్రవహించే ఈ కాలువలు నాయి కావా ?. ఏమీ మీరు నా సామ్రాజ్యాధికారమును చూడటంలేదా మరియు నా గొప్పతనమును గుర్తించటంలేదా ?.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ اَنَا خَیْرٌ مِّنْ هٰذَا الَّذِیْ هُوَ مَهِیْنٌ ۙ۬— وَّلَا یَكَادُ یُبِیْنُ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوْلَاۤ اُلْقِیَ عَلَیْهِ اَسْوِرَةٌ مِّنْ ذَهَبٍ اَوْ جَآءَ مَعَهُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ مُقْتَرِنِیْنَ ۟
మరియు అతడు ప్రవక్త అని స్పష్టపరచటానికి అతన్ని ప్రవక్తగా పంపించిన అల్లాహ్ అతనిపై ఎందుకని బంగారపు కంకణాలను వేయలేదు ?. లేదా ఎందుకని అతనితో పాటు ఒకరినొకరు అనుసరించే దైవదూతలు రాలేదు ?.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَجَعَلْنٰهُمْ سَلَفًا وَّمَثَلًا لِّلْاٰخِرِیْنَ ۟۠
అయితే మేము ఫిర్ఔన్ ను మరియు అతని సభా ప్రముఖులను ప్రజలకు ముందుండే వారిగా మరియు మీ జాతి లో నుండి అవిశ్వాసపరులను వారి అడుగుజాడలో నడిచే వారిగా చేశాము. మరియు మేము వారిని గుణపాఠం నేర్చుకునే వారికి గుణపాఠంగా చేశాము వారికి ఏదైతే సంభవించినదో వారికి సంభవించకుండా ఉండటానికి వారి కార్యమునకు వారు పాల్పడకుండా ఉండటానికి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْیَمَ مَثَلًا اِذَا قَوْمُكَ مِنْهُ یَصِدُّوْنَ ۟
మరియు ఎప్పుడైతే క్రైస్తవులు ఆరాధించే ఈసా అలైహిస్సలాం ను ముష్రికులు మహోన్నతుడైన ఆయన ఈ వాక్యంలో ఉన్నాడని భావించారో : {إِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنْتُمْ لَهَا وَارِدُونَ} నిశ్ఛయంగా మీరు మరియు అల్లాహ్ ను వదిలి మీరు ఆరాధించే దైవాలు నరకానికి ఇంధనం అవుతారు. మీరంతా దానిలో ప్రవేశిస్తారు (అల్ అన్బియా). వాస్తవానికి అల్లాహ్ విగ్రహాలను ఆరాధించటం నుండి వారించినట్లుగానే ఆయన ఆరాధన నుండి వారించాడు. అప్పుడు ఓ ప్రవక్తా మీ జాతివారు తగువులాటలో ఇలా పలుకుతూ అరిచేవారు మరియు కేకలు వేసేవారు : ఈసా యొక్క స్థానంలో మా దైవాలు అవటమును మేము ఇష్టపడుతున్నాము. అప్పుడు అల్లాహ్ వారిని ఖండిస్తూ ఇలా అవతరింపజేశాడు : "నిశ్చయంగా ముందు నుంచే మా వద్ద ఎవరి కొరకు మేలు ఖరారై ఉందో వారంతా నరకానికి దూరంగా ఉంచబడుతారు" (అల్ అన్బియా) {إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنَى أُولَئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ}.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوْۤا ءَاٰلِهَتُنَا خَیْرٌ اَمْ هُوَ ؕ— مَا ضَرَبُوْهُ لَكَ اِلَّا جَدَلًا ؕ— بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُوْنَ ۟
మరియు వారు ఇలా పలికారు : మా ఆరాధ్యదైవాలు మేలైనవా లేదా ఈసా ?. ఇబ్నే జిబఅర మరియు అతని లాంటి వారు ఈ ఉపమానమును సత్యమునకు చేరుకోవటానికి ఇష్టపడుతూ ఇవ్వలేదు కాని తగువులాడటమును ఇష్టపడుతూ ఇచ్చారు. మరియు వారు తగాదా పడటమునకే సృష్టించబడిన జనులు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنْ هُوَ اِلَّا عَبْدٌ اَنْعَمْنَا عَلَیْهِ وَجَعَلْنٰهُ مَثَلًا لِّبَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ ۟ؕ
మర్యమ్ కుమారుడగు ఈసా మేము దైవదౌత్యం ప్రసాదించిన అల్లాహ్ దాసుల్లోంచి ఒక దాసుడు మాత్రమే. మరియు మేము అతన్నిఇస్రాయీలు సంతతి వారికి ఒక ఉపమానముగా చేశాము. వారు ఆయన ఆదం ను తల్లిదండ్రులు లేకుండా సృష్టించినట్లే ఆయనను తండ్రి లేకుండా సృష్టించినప్పుడు అల్లాహ్ సామర్ధ్యముపై దాని ద్వారా ఆధారం చూపేవారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوْ نَشَآءُ لَجَعَلْنَا مِنْكُمْ مَّلٰٓىِٕكَةً فِی الْاَرْضِ یَخْلُفُوْنَ ۟
ఓ ఆదం సంతతివారా ఒక వేళ మేము మీ వినాశనమును తలచుకుంటే మిమ్మల్ని నాశనం చేసి మీకు బదులుగా దైవదూతలను తీసుకుని వచ్చేవారము. వారు భూమిలో మీకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తారు. అల్లాహ్ ఆరాధన చేస్తారు,ఆయనతో పాటు దేనినీ సాటి కల్పించరు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الفاسق خفيف العقل يستخفّه من أراد استخفافه.
وَاِنَّهٗ لَعِلْمٌ لِّلسَّاعَةِ فَلَا تَمْتَرُنَّ بِهَا وَاتَّبِعُوْنِ ؕ— هٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیْمٌ ۟
మరియు నిశ్చయంగా ఈసా అలైహిస్సలాం ప్రళయ సూచనల్లోంచి ఒక సూచన ఆయన చివరికాలంలో దిగుతారు. ప్రళయం వాటిల్లే విషయంలో మీరు సందేహించకండి. నేను అల్లాహ్ వద్ద నుండి మీ వద్దకు తీసుకుని వచ్చిన దాని విషయంలో నన్ను మీరు అనుసరించండి. నేను మీ వద్దకు తీసుకుని వచ్చినది ఇదే ఎటువంటి వంకరతనం లేని తిన్నని మార్గము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَمَّا جَآءَ عِیْسٰی بِالْبَیِّنٰتِ قَالَ قَدْ جِئْتُكُمْ بِالْحِكْمَةِ وَلِاُبَیِّنَ لَكُمْ بَعْضَ الَّذِیْ تَخْتَلِفُوْنَ فِیْهِ ۚ— فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوْنِ ۟
మరియు ఈసా అలైహిస్సలాం తాను ఒక ప్రవక్త అవటంపై స్పష్టపరిచే సూచనలను తీసుకుని తన జాతి వారి వద్దకు వచ్చినప్పుడు వారితో ఇలా పలికారు : నిశ్చయంగా నేను మీ వద్దకు అల్లాహ వద్ద నుండి విజ్ఞతను (హిక్మత్) తీసుకుని వచ్చాను. మరియు నేను మీరు మీ ధర్మ విషయాల్లోంచి విభేదించుకుంటున్న వాటిలో కొన్నింటిని మీకు స్పష్టపరుస్తాను. కావున మీరు అల్లాహ్ కు ఆయన ఆదేశములను పాటించి మరియు ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండి భయపడండి. మరియు నేను మీకు ఆదేశించిన వాటి విషయంలో మరియు మీకు వారించిన వాటి విషయంలో నాపై విధేయత చూపండి.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّ اللّٰهَ هُوَ رَبِّیْ وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوْهُ ؕ— هٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیْمٌ ۟
నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ నాకూ మరియు మీకు ప్రభువు. ఆయన తప్ప మాకు ఏ ప్రభువు లేడు. కాబట్టి మీరు ఆయన ఒక్కడి కొరకు ఆరాధనను ప్రత్యేకించండి. మరియు ఈ ఏకేశ్వరోపాసన (తౌహీద్) ఇదే ఎటువంటి వంకరతనం లేని తిన్నని మార్గము.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاخْتَلَفَ الْاَحْزَابُ مِنْ بَیْنِهِمْ ۚ— فَوَیْلٌ لِّلَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مِنْ عَذَابِ یَوْمٍ اَلِیْمٍ ۟
అయితే ఈసా అలైహిస్సలం విషయంలో క్రైస్తవ వర్గాలు విభేదించుకున్నాయి. వారిలో నుండి కొందరు ఆయనను దైవం అన్నారు మరియు మరి కొందరు ఆయనను అల్లాహ్ కుమారుడన్నారు మరియు మరి కొందరు ఆయన,ఆయన తల్లి ఇద్దరు దేవుళ్ళన్నారు. ఈసా అలైహిస్సలాం ను దైవత్వముతో లేదా దైవ కుమారునితో లేదా ముగ్గురిలో నుండి మూడో వాడితో పోల్చటం వలన తమ స్వయమునకు అన్యాయం చేసుకున్న వారి కొరకు ప్రళయదినమున వారి గురించి నిరీక్షించే బాధాకరమైన శిక్షతో వినాశనం కలుగును.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَلْ یَنْظُرُوْنَ اِلَّا السَّاعَةَ اَنْ تَاْتِیَهُمْ بَغْتَةً وَّهُمْ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟
ఈసా అలైహిస్సలాం విషయంలో విభేదించుకునే ఈ వర్గాలన్నీ తమ వద్దకు ప్రళయం దాని రావటమును వారు గుర్తించలేని స్థితిలో ఉన్నప్పుడు వారి వద్దకు రావటం గురించి నిరీక్షిస్తున్నారా ?. అది ఒక వేళ వారి వద్దకు వారు తమ అవిశ్వాస స్థితిలో ఉన్నప్పుడు వస్తే నిశ్చయంగా వారి పరిణామము బాధాకరమైన శిక్షే అవుతుంది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَلْاَخِلَّآءُ یَوْمَىِٕذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ اِلَّا الْمُتَّقِیْنَ ۟ؕ۠
అవిశ్వాసంలో,అపమార్గంలో సన్నిహితులు,స్నేహితులు ప్రళయదినమున ఒకరికొకరు శతృవులు. కానీ అల్లాహ్ కు ఆయన ఆదేశములను పాటించి,ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండి భయపడేవారు వారి సన్నిహితము అంతం కాకుండా శాశ్వతంగా ఉంటుంది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یُطَافُ عَلَیْهِمْ بِصِحَافٍ مِّنْ ذَهَبٍ وَّاَكْوَابٍ ۚ— وَفِیْهَا مَا تَشْتَهِیْهِ الْاَنْفُسُ وَتَلَذُّ الْاَعْیُنُ ۚ— وَاَنْتُمْ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟ۚ
వారి సేవకులు వారిపై బంగారపు పాత్రలను మరియు కడియములు లేని కప్పులను తీసుకుని తిరుగుతుంటారు. స్వర్గములో మనస్సులు కోరేవి మరియు కళ్ళు చూసి ఆనందించేవి ఉంటాయి. మరియు మీరు అందులో నివాసముంటారు. దాని నుండి మీరు ఎన్నటికి బయటకు రారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَكُمْ فِیْهَا فَاكِهَةٌ كَثِیْرَةٌ مِّنْهَا تَاْكُلُوْنَ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• انقطاع خُلَّة الفساق يوم القيامة، ودوام خُلَّة المتقين.
لَا یُفَتَّرُ عَنْهُمْ وَهُمْ فِیْهِ مُبْلِسُوْنَ ۟ۚ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَادَوْا یٰمٰلِكُ لِیَقْضِ عَلَیْنَا رَبُّكَ ؕ— قَالَ اِنَّكُمْ مّٰكِثُوْنَ ۟
మరియు వారు నరకాగ్ని రక్షక భటుడైన మాలిక్ తో ఇలా పలుకుతూ పిలుస్తారు : ఓ మాలిక్ మేము శిక్ష నుండి ఉపశమనం పొందటానికి ని ప్రభువు మాకు మరణమును ప్రసాదించాలి. అప్పుడు మాలిక్ వారికి తన మాటలో ఇలా సమాధానమిస్తాడు : నిశ్చయంగా మీరు శిక్షలో శాశ్వతంగా నివాసముంటారు. మీరు మరణించరు మరియు మీ నుండి శిక్ష అంతమవదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَمْ یَحْسَبُوْنَ اَنَّا لَا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوٰىهُمْ ؕ— بَلٰی وَرُسُلُنَا لَدَیْهِمْ یَكْتُبُوْنَ ۟
లేదా వారు తమ హృదయములలో దాచిన వారి రహస్యమును లేదా వారు చాటుగా మాట్లాడుకునే వారి రహస్యమును మేము వినమని వారు భావిస్తున్నారా. ఎందుకు కాదు నిశ్చయంగా మేము వాటన్నింటిని వింటున్నాము. మరియు దైవదూతలు వారి వద్ద ఉండి వారు చేసే వాటన్నింటిని వ్రాస్తున్నారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلْ اِنْ كَانَ لِلرَّحْمٰنِ وَلَدٌ ۖۗ— فَاَنَا اَوَّلُ الْعٰبِدِیْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా అల్లాహ్ కొరకు కుమార్తెలను అపాదించే వారితో - అల్లాహ్ వారి మాటల నుండి గొప్ప మహోన్నతుడు - ఇలా పలకండి : అల్లాహ్ కొరకు ఎటువంటి సంతానము ఉంటే - ఆయన దాని నుండి అతీతుడు మరియు పరిశుద్ధుడు - మహోన్నతుడైన అల్లాహ్ ఆరాధన చేసి,ఆయన పరిశుద్ధతను కొనియాడే వారిలో నుంచి నేను ఆరాధన చేసే వారిలో మొదటివాడినయ్యేవాడిని.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ الَّذِیْ فِی السَّمَآءِ اِلٰهٌ وَّفِی الْاَرْضِ اِلٰهٌ ؕ— وَهُوَ الْحَكِیْمُ الْعَلِیْمُ ۟
మరియు పరిశుద్ధుడైన ఆయనే ఆకాశములో సత్యంగా ఆరాధించబడేవాడు. మరియు ఆయనే భూమిలో సత్యంగా ఆరాధించబడేవాడు. మరియు ఆయనే తన సృష్టించటంలో,తన విధివ్రాతలో,తన పర్యాలోచనలో వివేకవంతుడు,తన దాసుల పరిస్థితులను బాగా తెలిసినవాడు. వాటిలో నుండి ఏదీ ఆయనపై గోప్యంగా ఉండదు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَبٰرَكَ الَّذِیْ لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا ۚ— وَعِنْدَهٗ عِلْمُ السَّاعَةِ ۚ— وَاِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟
పరిశుద్ధుడైన అల్లాహ్ యొక్క మేలు,ఆయన ఆశీర్వాదము అధికమగును. ఆకాశముల సామ్రాజ్యాధికారము,భూమి యొక్క సామ్రాజ్యాధికారము,ఆ రెండింటి మధ్య ఉన్నవాటి యొక్క సామ్రాజ్యాధికారము ఒక్కడైన ఆయనకే చెందుతుంది. మరియు ప్రళయం సంభవించే ఘడియ యొక్క జ్ఞానము ఆయన ఒక్కడి వద్దనే ఉన్నది. అది ఆయనకు తప్ప ఇంకెవరికీ తెలియదు. పరలోకములో లెక్క తీసుకోబడటం కొరకు,ప్రతిఫలం ఇవ్వబడటం కొరకు మీరు ఆయన ఒక్కడి వైపునకే మరలించబడుతారు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَا یَمْلِكُ الَّذِیْنَ یَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِهِ الشَّفَاعَةَ اِلَّا مَنْ شَهِدَ بِالْحَقِّ وَهُمْ یَعْلَمُوْنَ ۟
ముష్రికులు అల్లాహ్ ను వదిలి ఆరాధిస్తున్న వారికి అల్లాహ్ వద్ద సిఫారసు చేసే అధికారము లేదు. కాని అల్లాహ్ తప్ప వాస్తవ ఆరాధ్య దైవం లేడని సాక్ష్యం పలికే వారికి ఉంది. అతడు ఏమి సాక్ష్యం పలికాడో అల్లాహ్ కి తెలుసు. ఉదాహరణకి ఈసా,ఉజైర్,దైవదూతలు.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَىِٕنْ سَاَلْتَهُمْ مَّنْ خَلَقَهُمْ لَیَقُوْلُنَّ اللّٰهُ فَاَنّٰی یُؤْفَكُوْنَ ۟ۙ
మరియు ఒక వేళ మీరు వారిని మిమ్మల్ని సృష్టించినది ఎవరు ? అని అడిగితే వారు తప్పకుండా ఇలా సమాధానమిస్తారు : మమ్మల్ని అల్లాహ్ సృష్టించాడు. అటువంటప్పుడు వీరు ఈ అంగీకారము తరువాత ఎలా ఆయన ఆరాధన నుండి మరలించబడుతున్నారు ?.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقِیْلِهٖ یٰرَبِّ اِنَّ هٰۤؤُلَآءِ قَوْمٌ لَّا یُؤْمِنُوْنَ ۟ۘ
మరియు పరిశుద్ధుడైన ఆయన వద్ద తన ప్రవక్త యొక్క అతని జాతి వారి తిరస్కారము గురించి ఫిర్యాదు యొక్క మరియు ఆ విషయంలో "ఈ జాతి వారందరు నీవు వారి వద్దకు నాకు ఇచ్చి పంపించిన దాన్ని విశ్వసించరు" అని ఆయన అన్న మాట యొక్క జ్ఞానము ఉన్నది.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ تىلگۇچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.