معانی کا ترجمہ سورت قیامہ - فارسی ترجمہ - تفسیر سعدی - صفحہ نمبر 578 - قرآن کریم انسائیکلوپیڈیا

آیت: 20

كَلَّا بَلْ تُحِبُّوْنَ الْعَاجِلَةَ ۟ۙ

اینکه شما غافل هستید و از اندرز الهی رویگردان می‌باشید، برای آن است که ﴿تُحِبُّونَ ٱلۡعَاجِلَةَ﴾ دنیا را دوست می‌دارید، و برای به دست آوردن دنیا و لذت‌هایش تلاش می‌کنید، و آن را بر آخرت ترجیح می‌دهید، و عمل برای آخرت را رها می‌نمایید؛ چون نعمت‌ها و لذت‌های دنیا حاضر و در دسترس می‌باشند، و انسان چیزی را که حاضر و در دسترس باشد دوست می‌دارد و شیفتۀ آن می‌گردد. و نعمت‌های آخرت، پس از مرگ به دست خواهند آمد، بنابراین شما از آن غافل گشته و آن را رها کرده‌اید، انگار اصلاً برای آخرت آفریده نشده‌اید، و این جهان، جهان همیشگی است که باید عمر گرانبها را صرف آن کرد، و شب و روز برای آن تلاش نمود. پس حقیقت برایتان وارونه گردید و زیانمند شدید. بنابراین اگر آخرت را بر دنیا ترجیح دهید و عاقلانه به عواقب و سرانجام کارها نگاه کنید، رستگار می‌شوید و سودی بی‌پایان و موفقیّتِی کامل به دست خواهید آورد.

آیت: 21

وَتَذَرُوْنَ الْاٰخِرَةَ ۟ؕ

اینکه شما غافل هستید و از اندرز الهی رویگردان می‌باشید، برای آن است که ﴿تُحِبُّونَ ٱلۡعَاجِلَةَ﴾ دنیا را دوست می‌دارید، و برای به دست آوردن دنیا و لذت‌هایش تلاش می‌کنید، و آن را بر آخرت ترجیح می‌دهید، و عمل برای آخرت را رها می‌نمایید؛ چون نعمت‌ها و لذت‌های دنیا حاضر و در دسترس می‌باشند، و انسان چیزی را که حاضر و در دسترس باشد دوست می‌دارد و شیفتۀ آن می‌گردد. و نعمت‌های آخرت، پس از مرگ به دست خواهند آمد، بنابراین شما از آن غافل گشته و آن را رها کرده‌اید، انگار اصلاً برای آخرت آفریده نشده‌اید، و این جهان، جهان همیشگی است که باید عمر گرانبها را صرف آن کرد، و شب و روز برای آن تلاش نمود. پس حقیقت برایتان وارونه گردید و زیانمند شدید. بنابراین اگر آخرت را بر دنیا ترجیح دهید و عاقلانه به عواقب و سرانجام کارها نگاه کنید، رستگار می‌شوید و سودی بی‌پایان و موفقیّتِی کامل به دست خواهید آورد.

آیت: 22

وُجُوْهٌ یَّوْمَىِٕذٍ نَّاضِرَةٌ ۟ۙ

سپس چیزهایی را بیان کرد که آدمی را به ترجیح دادن آخرت فرا می‌خوانند، و برای این منظور به بیان حال اهل آخرت و تفاوت و تمایزی که در آنجا [با دیگران] دارند، پرداخت. پس درباره پاداش کسانی که آخرت را بر دنیا ترجیح می‌دهند فرمود: ﴿وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ﴾ در آن روز، چهره‌هایی زیبا و درخشان هستند، و دل‌هایشان شاد و مسرور است.

آیت: 23

اِلٰى رَبِّهَا نَاظِرَةٌ ۟ۚ

﴿إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ﴾ برحسب مقام‌هایشان به پروردگار خود نگاه می‌کنند. برخی از آنها هر صبح و شام به پروردگارشان می‌نگرند، و برخی هر جمعه یک‌بار او را می‌بینند. پس آنها از نگاه کردن به چهره و جمال خداوندی که هیچ چیز مانند آن نیست بهره‌مند می‌شوند. پس وقتی خداوند را می‌بینند، نعمت‌هایی را که در آن هستند فراموش می‌نمایند، و چنان لذّت و شادمانی به آنها دست می‌دهد که قابل توصیف و بیان نیست، و چهره‌هایشان تر و تازه می‌گردد. پس بر زیبایی‌شان افزوده می‌گردد. از خداوند بزرگوار می‌خواهیم که ما را از زمرۀ آنها بگرداند.

آیت: 24

وَوُجُوْهٌ یَّوْمَىِٕذٍ بَاسِرَةٌ ۟ۙ

و در مورد کسانی که دنیا را بر آخرت ترجیح داده‌اند، می‌فرماید: ﴿وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذِۢ بَاسِرَةٞ﴾ و چهره‌هایی در روز قیامت در هم کشیده و عبوس و خوار و ذلیل‌اند.

آیت: 25

تَظُنُّ اَنْ یُّفْعَلَ بِهَا فَاقِرَةٌ ۟ؕ

﴿تَظُنُّ أَن يُفۡعَلَ بِهَا فَاقِرَةٞ﴾ یقین دارند که به عقوبتی شدید و عذابی دردناک گرفتار می‌آیند. بنابراین چهره‌هایشان تغییر کرده و عبوس شده است.

آیت: 26

كَلَّاۤ اِذَا بَلَغَتِ التَّرَاقِیَ ۟ۙ

خداوند متعال با بیان حالت فرد در حال احتضار و جان دادن، و هنگامی که به سوی پروردگارش برده می‌شود، بندگانش را موعظه می‌کند که هرگاه روح به گلوگاه برسد، در این وقت مشکل و اندوه شدّت می‌گیرد؛ و هر وسیله و سببی که گمان می‌رود با آن شفا و راحتی حاصل می‌گردد، طلبیده می‌شود.

آیت: 27

وَقِیْلَ مَنْ ٚ— رَاقٍ ۟ۙ

بنابراین فرمود: ﴿وَقِيلَ مَنۡۜ رَاقٖ﴾ و گفته می‌شود: آیا کسی هست که افسون و تعویذی برایش بخواند؟ چون آنها دیگر از اسباب عادی قطع امید کرده‌اند و به اسباب الهی دل می‌بندند. اما قضا و تقدیر هرگاه قطعی شد، بازگشتی ندارد.

آیت: 28

وَّظَنَّ اَنَّهُ الْفِرَاقُ ۟ۙ

﴿وَظَنَّ أَنَّهُ ٱلۡفِرَاقُ﴾ و یقین پیدا می‌کند که زمان جدا شدنِ از دنیاست.

آیت: 29

وَالْتَفَّتِ السَّاقُ بِالسَّاقِ ۟ۙ

﴿وَٱلۡتَفَّتِ ٱلسَّاقُ بِٱلسَّاقِ﴾ و پاها با یکدیگر جفت می‌گردند؛ یعنی سختی‌ها جمع می‌گردد، و اندوه شدت می‌گیرد، و روح می‌خواهد از بدنی که همواره با آن بوده و با آن انس گرفته است خارج شود

آیت: 30

اِلٰى رَبِّكَ یَوْمَىِٕذِ ١لْمَسَاقُ ۟ؕ۠

و به سوی خدا برده می‌شود تا آن را طبق اعمالش جزا و سزا دهد و به کارهایی که انجام داده است اعتراف نماید. هشداری که خداوند بیان کرد، دل‌ها را به سوی چیزی می‌برد که مایۀ نجاتشان است، و آنها را از آنچه که مایۀ هلاکتشان است باز می‌دارد. ولی ستیزه‌جو و مخالفی که آیات به او سود نمی‌رساند همچنان به سرکشی و کفر و عناد خویش ادامه می‌دهد.

آیت: 31

فَلَا صَدَّقَ وَلَا صَلّٰى ۟ۙ

﴿فَلَا صَدَّقَ﴾ او به خدا و ملائکه و کتاب‌ها و پیامبرانش و روز قیامت و تقدیر خیر و شر او، ایمان نیاورد. ﴿وَلَا صَلَّىٰ﴾ و نه نماز گزارد

آیت: 32

وَلٰكِنْ كَذَّبَ وَتَوَلّٰى ۟ۙ

((وَلَٰكِن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ﴾) بلکه حق را ـ به جای تصدیق ـ تکذیب کرد، و از امر و نهی روی گرداند. این در حالی است که دلش آرام بود و از پروردگارش هراس و ترسی نداشت.

آیت: 33

ثُمَّ ذَهَبَ اِلٰۤی اَهْلِهٖ یَتَمَطّٰى ۟ؕ

﴿ثُمَّ ذَهَبَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ يَتَمَطَّىٰٓ﴾ سپس متکبّرانه و بی‌توجه به نزد خانواده‌اش رفت.

آیت: 34

اَوْلٰى لَكَ فَاَوْلٰى ۟ۙ

سپس تهدید کرد و فرمود: ﴿أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰ ثُمَّ أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰٓ﴾ اینها کلمه‌های تهدیدی است که آن را تکرار کرده است. سپس آفرینش نخستین را به انسان یادآور شد و فرمود:

آیت: 35

ثُمَّ اَوْلٰى لَكَ فَاَوْلٰى ۟ؕ

سپس تهدید کرد و فرمود: ﴿أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰ ثُمَّ أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰٓ﴾ اینها کلمه‌های تهدیدی است که آن را تکرار کرده است. سپس آفرینش نخستین را به انسان یادآور شد و فرمود:

آیت: 36

اَیَحْسَبُ الْاِنْسَانُ اَنْ یُّتْرَكَ سُدًی ۟ؕ

﴿أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَن يُتۡرَكَ سُدًى﴾ آیا انسان می‌پندارد که بی‌هدف رها می‌شود؟ و امر و نهی نمی‌گردد و پاداش و سزا نمی‌بیند؟ این پنداری باطل دربارۀ خداوند است که شایستۀ حکمت او نیست.

آیت: 37

اَلَمْ یَكُ نُطْفَةً مِّنْ مَّنِیٍّ یُّمْنٰى ۟ۙ

﴿أَلَمۡ يَكُ نُطۡفَةٗ مِّن مَّنِيّٖ يُمۡنَىٰ﴾ آیا نطفه‌ای از منی نبود که در رحم ریخته می‌شود؟

آیت: 38

ثُمَّ كَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوّٰى ۟ۙ

((ثُمَّ كَانَ عَلَقَةٗ فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ﴾) سپس به خون بسته‌ای درآمد و آنگاه خداوند او را زنده گرداند و آفرینش او را محکم و استوار گرداند؟!

آیت: 39

فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَیْنِ الذَّكَرَ وَالْاُ ۟ؕ

﴿فَجَعَلَ مِنۡهُ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰٓ﴾ آنگاه از آنها دو زوج؛ مرد و زن را آفرید.

آیت: 40

اَلَیْسَ ذٰلِكَ بِقٰدِرٍ عَلٰۤی اَنْ یُّحْیِ الْمَوْتٰى ۟۠

((أَلَيۡسَ ذَٰلِكَ﴾) آیا کسی که انسان را آفریده و آفرینش آن را به مراحل مختلفی درآورده است، ﴿بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يُحۡـِۧيَ ٱلۡمَوۡتَىٰ﴾ بر اینکه مردگان را زنده کند توانا نیست؟ آری! او بر هر چیزی تواناست. پایان تفسیر سوره القیامة در 16 صفر سال 1344هـ، جلد نهم کتاب تیسیر الکریم الرحمن في تفسیر القرآن، نوشته عبدالرحمن بن ناصر السعدي؛ خداوند او، پدر و مادرش و تمام مسلمانان را بیامرزد. آمین.