Қуръони Карим маъноларининг таржимаси - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Таржималар мундарижаси
Жатия
Суранинг мақсадларидан..:
بيان أحوال الخلق من الآيات الشرعية والكونية، ونقض حجج منكري البعث المتكبرين وترهيبهم.
حمٓ
Арабча тафсирлар:
تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡحَكِيمِ
Арабча тафсирлар:
وَفِي خَلۡقِكُمۡ وَمَا يَبُثُّ مِن دَآبَّةٍ ءَايَٰتٞ لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
Оо, адамдар! Силердин бел суудан, кийин бир үзүм эттен, кийин коюу кандан жаралууңарда жана Аллах жер бетиндеги жан-жаныбарларды таркатып жаратуусунда Аллах Жаратуучу экенине ишенген адамдар үчүн Анын жалгыздыгына далилдер бар.
Арабча тафсирлар:
وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن رِّزۡقٖ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَتَصۡرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ ءَايَٰتٞ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
Күн менен түндүн алмашуусунда, Аллах асмандан жамгыр жаадырып эч кандай өсүмдүк өспөгөн өлүк жерди өндүрүп тирилтүүсүндө жана силердин пайдаңар үчүн бирде бул тараптан, бирде тигил тараптан соккон шамалдарды жүргүзүүсүндө акыл жүгүрткөн адамдар үчүн далилдер бар. Алар буларды Аллахтын жалгыздыгына, кайра тирилтүүгө жана бардык нерсеге кудуреттүү экендигине далил кылышат.
Арабча тафсирлар:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱللَّهِ نَتۡلُوهَا عَلَيۡكَ بِٱلۡحَقِّۖ فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَ ٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ يُؤۡمِنُونَ
Оо, пайгамбар! Биз сага бул аяттар менен далилдерди акыйкат менен окуп беребиз. Эгерде алар пендебизге түшүргөн Аллахтын сөзүнө жана далилдерине ишенишпесе, анда мындан кийин кайсы сөзгө ишенишет, кайсы далилдерди чындык деп билишет?!
Арабча тафсирлар:
وَيۡلٞ لِّكُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ
Арабча тафсирлар:
يَسۡمَعُ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ثُمَّ يُصِرُّ مُسۡتَكۡبِرٗا كَأَن لَّمۡ يَسۡمَعۡهَاۖ فَبَشِّرۡهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٖ
Бул каапыр Курандагы ага окулган Аллахтын аяттарын уккандан кийин да акыйкатты ээрчүүдөн өзүнчө бой көтөрүп каапырлыгын жана күнөөлөрүн уланта берсе, анда ал ага окулган аяттарды укпаган сыяктуу эле. Оо, пайгамбар! Ага акыретте зыян алып келген жан кыйноочу азап күтүп турганын кабарла!
Арабча тафсирлар:
مِّن وَرَآئِهِمۡ جَهَنَّمُۖ وَلَا يُغۡنِي عَنۡهُم مَّا كَسَبُواْ شَيۡـٔٗا وَلَا مَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَۖ وَلَهُمۡ عَذَابٌ عَظِيمٌ
Аларды акыретте алдынан тозок оту күтүп турат. Аларга тапкан байлыктары Аллахтын алдында эч пайда келтирбейт жана алардын кудай тутуп сыйынган Андан башка айкел кудайлары аларды эч нерседен коргой алышпайт. Алар үчүн кыяматта чоң азап бар.
Арабча тафсирлар:
۞ ٱللَّهُ ٱلَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ ٱلۡبَحۡرَ لِتَجۡرِيَ ٱلۡفُلۡكُ فِيهِ بِأَمۡرِهِۦ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
Оо, адамдар! Аллах жалгыз Өз буйругу менен кемелер жүрүш үчүн жана силер ар түрдүү адал эмгектер аркылуу Анын жакшылыктарын сурашыңар үчүн силерге деңизди моюн сундурду. Балким силер Аллахтын силерге кылган жакшылыктарына шүгүр кыларсыңар.
Арабча тафсирлар:
وَسَخَّرَ لَكُم مَّا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا مِّنۡهُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
Аллах Таала Өзүнүн артыкчыыгы жана жакшылык кылуусу менен силерге асмандагы күн, ай, жылдыздарды жана жердеги дарыя, бак-дарак, тоолорду жана башка нээмттарын моюн сундурду. Чынында, бул нерселерди моюн сундурууда, Аллахтын аят-белгилерине ой жүгүртүп ибарат алгандар үчүн Анын кудуреттүүлүгүнө жана жалгыздыгына далилдер бар.
Арабча тафсирлар:
Ушбу саҳифадаги оят фойдаларидан:
• الكذب والإصرار على الذنب والكبر والاستهزاء بآيات الله: صفات أهل الضلال، وقد توعد الله المتصف بها.
Жалгандык, күнөөдөн кайтпастык, текеберлик, Аллахтын аяттарын шылдыңдоо – адашкандардын сыпаттарынан. Мындай сыпаттагы адамдарга Аллах азапты убада кылган.
قُل لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ يَغۡفِرُواْ لِلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ أَيَّامَ ٱللَّهِ لِيَجۡزِيَ قَوۡمَۢا بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Оо, пайгамбар! Аллахка ыйман келтирип, Анын элчисин чынчыл деп билгендерге айт: «Аллахтын жакшылыктарына же жамандыктарына көңүл бурбаган каапырлардын силерге келтирген зыяндарын кечиргиле. Чындыгында Аллах сабыр кылган бардык ыймандууларга жана чектен ашкан каапырларга дүйнөдө кылган иштерине жараша сыйлыгын же жазасын берет».
Арабча тафсирлар:
مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ أَسَآءَ فَعَلَيۡهَاۖ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمۡ تُرۡجَعُونَ
Кимде-ким жакшылык иш кылса, анда анын кылган жакшылык ишинин арты өзүнө пайда. Аллах анын кылган иш-аракетине муктаж эмес. Ал эми ким жамандык иш кылса, анда анын кылган жамандык ишинин арты өзү зыян. Анын кылган жамандыгы Аллахка эч зыян келтирбейт. Кийин акыретте Биз силерге өзүңөр татыктуу болгон сыйлык же жазаны бериш үчүн Бизге гана кайтасыңар.
Арабча тафсирлар:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحُكۡمَ وَٱلنُّبُوَّةَ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
Биз Исраил урпактарына Тооратты, адамдардын ортосунда аны менен адилеттүү өкүм кылууну бердик, Ибрахимдин урпактары көпчүлүк пайгамбарларды алардан чыгардык, аларга түрлүү-түрлүү адал нерселерди ырыскы кылдык жана аларды өз заманында ааламда артык кылдык.
Арабча тафсирлар:
وَءَاتَيۡنَٰهُم بَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِۖ فَمَا ٱخۡتَلَفُوٓاْ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡعِلۡمُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۚ إِنَّ رَبَّكَ يَقۡضِي بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
Жана Биз аларга акыйкатты жалгандан айырмалаган далилдерди бердик. Аларга пайгамбарыбыз Мухаммаддын жиберилиши менен далилдер келгенден кийин гана талашып-тартышышты жана аларды мындай кайым айтышууга бийликке жана кадыр-баркка жанталашуудан улам бири-бирине болгон зулумдук гана түрткү берди. Оо, пайгамбар! Чындыгында Раббиң кыяматта алардын дүйнөдө талашып-тартышкан нерселерине өкүм чыгарып, алардын кимиси акыйкатта, кимиси жалганда болгонун ачыктайт.
Арабча тафсирлар:
ثُمَّ جَعَلۡنَٰكَ عَلَىٰ شَرِيعَةٖ مِّنَ ٱلۡأَمۡرِ فَٱتَّبِعۡهَا وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ
Кийин Биз сенден мурунку пайгамбарларыбызга буйруган Өз буйругубуз менен сени ыйманга жана жакшылык иштерге чакырган жолдо кылдык. Эми сен ушул шариятты ээрчи. Акыйкатты билбегендердин каалоолорун ээрчибе. Анткени алардын каалоолору акыйкаттан адаштырат.
Арабча тафсирлар:
إِنَّهُمۡ لَن يُغۡنُواْ عَنكَ مِنَ ٱللَّهِ شَيۡـٔٗاۚ وَإِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۖ وَٱللَّهُ وَلِيُّ ٱلۡمُتَّقِينَ
Эгерде сен алардын каалоолорун ээрчисең, анда акыйкатты билбегендер Аллахтын азабын сенден тосо алышпайт. Чындыгында бардык диндеги залымдар ыймандууларга каршы бири-бирин колдоп жардам беришет. Аллах болсо Анын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштаган такыбаларды колдойт.
Арабча тафсирлар:
هَٰذَا بَصَٰٓئِرُ لِلنَّاسِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
Биз пайгамбарыбызга түшүргөн бул Куран адамдарга акыйкатты жалгандан айырмалап көргөзгөн айкындоочу, акыйкатка багыттоочу жана ишенген адамдар үчүн ырайымдуулук. Анткени мына ошолор Раббисин ыраазы кылуу үчүн ал аркылуу туура жолго түшүшөт.
Арабча тафсирлар:
أَمۡ حَسِبَ ٱلَّذِينَ ٱجۡتَرَحُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ أَن نَّجۡعَلَهُمۡ كَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَوَآءٗ مَّحۡيَاهُمۡ وَمَمَاتُهُمۡۚ سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
Дене-мүчөлөрү менен каапырлык жана күнөөлөрдү кылгандар сыйлык же жаза алууда Биз аларды Аллахка ыйман келтирип, жакшылык иштерди кылгандар сыяктуу кылып, аларды дүйнө менен акыретте бирдей кылат деп ойлоп жатышабы? Алардын бул өкүмү кандай жаман!
Арабча тафсирлар:
وَخَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّ وَلِتُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
Аллах асмандар менен жерди улуу даанышмандык үчүн жана ар бир жан өзү кылган жакшылык же жамандык иштин сыйлык-жазасын алыш үчүн жаратты. Аларды жөндөн-жөн эле жараткан эмес. Аллах алардын жакшылыктарын кемитип же күнөөлөрүн көбөйтүп зулумдук кылбайт.
Арабча тафсирлар:
Ушбу саҳифадаги оят фойдаларидан:
• العفو والتجاوز عن الظالم إذا لم يُظهر الفساد في الأرض، ويَعْتَدِ على حدود الله؛ خلق فاضل أمر الله به المؤمنين إن غلب على ظنهم العاقبة الحسنة.
Эгерде зыян берген адам жер бетинде бузукулук кылбаса жана Аллахтын чектеринен чыкпаса, анда аны кечирүү Аллах ыймандууларга буйруган асыл сыпаттардан, эгер мунун арты жакшылыкка алып барат дегендей ой басымдуулук кылган болсо.
• وجوب اتباع الشرع والبعد عن اتباع أهواء البشر.
• كما لا يستوي المؤمنون والكافرون في الصفات، فلا يستوون في الجزاء.
أَفَرَءَيۡتَ مَنِ ٱتَّخَذَ إِلَٰهَهُۥ هَوَىٰهُ وَأَضَلَّهُ ٱللَّهُ عَلَىٰ عِلۡمٖ وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمۡعِهِۦ وَقَلۡبِهِۦ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِۦ غِشَٰوَةٗ فَمَن يَهۡدِيهِ مِنۢ بَعۡدِ ٱللَّهِۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
Оо, пайгамбар! Өз напси каалоосун ээрчип, ага каршы чыкпастан аны кудай тутуп алган адамды карабайсыңбы. Аллах аны Өзү билип адаштырып койду. Анткени ал адашууга татыктуу. Анын жүрөгүн мөөрлөп койду, ал пайда ала тургандай деңгээлде укпайт жана анын көзүн акыйкатты көрүүдөн тосуп койду. Аллах аны адаштырып койгондон кийин ким аны акыйкатка баштай алат?! Силер напси каалоону ээрчүүнүн зыяндуулугун жана Аллахтын шариятын ээрчүүнүн пайдалуулугун ойлонбойсуңарбы?!
Арабча тафсирлар:
وَقَالُواْ مَا هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا نَمُوتُ وَنَحۡيَا وَمَا يُهۡلِكُنَآ إِلَّا ٱلدَّهۡرُۚ وَمَا لَهُم بِذَٰلِكَ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِنۡ هُمۡ إِلَّا يَظُنُّونَ
Кайра тирилүүнү четке каккан каапырлар айтышты: «Бул дүйнөдөгү гана жашообуз бар, андан кийин эч кандай жашоо жок. Муундар өтөт, алар кайра кайтып келишпейт. Муундар жаңырат жана аларды түн менен күндүн алмашуусу гана өлтүрөт». Аларда кайра тирилүүнү жокко чыгаруу тууралуу илим жок. Алар божомол ойлорго гана таянышат. Чындыгында божомол ойлор акыйкатка эч кандай пайда келтирбейт.
Арабча тафсирлар:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ مَّا كَانَ حُجَّتَهُمۡ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱئۡتُواْ بِـَٔابَآئِنَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Кайра тирилүүнү жокко чыгарган мушриктерге ачык-айкын аяттарыбыз окулганда алардын пайгамбарга жана сахабаларга айткан бул сөздөрүнөн башка келтирер эч кандай далилдери жок: «Биз өлгөндөн кийин кайра тирилебиз деген сөзүңөр чын болсо, анда биздин ата-бабаларыбызды тирилткилечи?!».
Арабча тафсирлар:
قُلِ ٱللَّهُ يُحۡيِيكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يَجۡمَعُكُمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا رَيۡبَ فِيهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
Оо, пайгамбар! Аларга айт: «Аллах силерди жаратып тирилтет, кийин өлтүрөт. Өлгөнүңөрдөн кийин кыяматта сурак жана жаза-сыйлык үчүн силерди чогултат. Ал күн шек-күмөнсүз келет». Бирок көпчүлүк адамдар билишпейт. Ошондуктан ал үчүн жакшылык иштерди кылып даярдык көрүшпөйт.
Арабча тафсирлар:
وَلِلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يَوۡمَئِذٖ يَخۡسَرُ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
Асмандар менен жердин мүлкү жалгыз Аллахка таандык. Ал экөөсүндө Андан башка эч ким сыйынууга татыктуу эмес. Аллах өлүктөрдү сурак жана жаза-сыйлык үчүн кайра тирилткен кыямат күнү болгондо Аллахтан башкага сыйынган жана акыйкатты жок кылып, жалганды орнотууга аракет кылгандар жоготууга учурашат.
Арабча тафсирлар:
وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٖ جَاثِيَةٗۚ كُلُّ أُمَّةٖ تُدۡعَىٰٓ إِلَىٰ كِتَٰبِهَا ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Оо, пайгамбар! Ал күнү бардык үммөттөр бизге эмне кылынат деп күткөн абалда тизилеп тургандарын көрөсүң. Бардык үммөттөр сакчы периштелер жазып койгон амал китебине чакырылат. Эй, адамдар! Силер бүгүн дүйнөдө кылган жакшылык-жамандык иштериңердин сыйлыгын же жазасын аласыңар.
Арабча тафсирлар:
هَٰذَا كِتَٰبُنَا يَنطِقُ عَلَيۡكُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّا كُنَّا نَسۡتَنسِخُ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Биздин периштелер иш-аракеттериңерди жазып койгон бул китебибиз акыйкат менен силерге күбөгө өтөт, эми аны окугула. Чындыгында Биз сакчы периштелерди дүйнөдө кылган иштериңерди жазгыла деп буйруганбыз.
Арабча тафсирлар:
فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَيُدۡخِلُهُمۡ رَبُّهُمۡ فِي رَحۡمَتِهِۦۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِينُ
Ыйман келтирип, жакшылык иштерди кылгандарды Раббиси Өз ырайымы менен бейишке киргизет. Аллах аларга берген бул сыйлык – эч бир жеңиш тең келбеген анык жеңиш.
Арабча тафсирлар:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَفَلَمۡ تَكُنۡ ءَايَٰتِي تُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ وَكُنتُمۡ قَوۡمٗا مُّجۡرِمِينَ
Ал эми Аллахка каапырлык кылгандарга жемелеп айтылат: «Силерге Менин аяттарым окулганда, аларга ыйман келтирүүдөн текеберлик кылбадыңар беле? Силер каапырлык жана күнөөлөрдү кылган күнөөкөр коом болчусуңар».
Арабча тафсирлар:
وَإِذَا قِيلَ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَٱلسَّاعَةُ لَا رَيۡبَ فِيهَا قُلۡتُم مَّا نَدۡرِي مَا ٱلسَّاعَةُ إِن نَّظُنُّ إِلَّا ظَنّٗا وَمَا نَحۡنُ بِمُسۡتَيۡقِنِينَ
Эгерде силерге: «Чындыгында Аллахтын пенделерине аларды кайра тирилтип, сыйлык-жазаларын берем деген убадасы жана кыяматтын болушу шек-күмөнсүз акыйкат. Эми силер ал үчүн аракет кылгыла» – деп айтылса, силер мындай дедиңер: «Биз бул кыямат дегенди билбейбиз. Биз анын келери тууралуу ара ойдобуз, анын келерине такыр ишенбейбиз».
Арабча тафсирлар:
Ушбу саҳифадаги оят фойдаларидан:
• اتباع الهوى يهلك صاحبه، ويحجب عنه أسباب التوفيق.
وَقِيلَ ٱلۡيَوۡمَ نَنسَىٰكُمۡ كَمَا نَسِيتُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَا وَمَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّٰصِرِينَ
Аллах аларга айтты: «Силер бул күнгө кезигериңерди унутканыңар жана ага ыйман келтирип, жакшылык иштерди камдабаганыңар сыяктуу Биз бүгүн силерди тозокко таштайбыз. Силердин баш калкалар жайыңар тозок. Силерди Аллахтын азабынан коргой турган эч бир жардамчы болбойт.
Арабча тафсирлар:
ذَٰلِكُم بِأَنَّكُمُ ٱتَّخَذۡتُمۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ هُزُوٗا وَغَرَّتۡكُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَاۚ فَٱلۡيَوۡمَ لَا يُخۡرَجُونَ مِنۡهَا وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ
Силер азапталып жаткан бул азаптын себеби, силер Аллахтын аяттарын шылдыңдап азил-тамаша туткансыңар жана силерди жашоо жыргалчылыктары алдап койду. Эми бүгүн Аллахтын аяттарын шылдыңдаган ал каапырлар тозоктон чыгышпайт. Алар ал жакта түбөлүк калышат жана Раббисин ыраазы кыла тургандай жакшылык иштерди кылуу үчүн дүйнө жашоосуна да кайтышпайт.
Арабча тафсирлар:
فَلِلَّهِ ٱلۡحَمۡدُ رَبِّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَرَبِّ ٱلۡأَرۡضِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Арабча тафсирлар:
Ушбу саҳифадаги оят фойдаларидан:
• خطر الاغترار بلذات الدنيا وشهواتها.
Қуръони Карим маъноларининг таржимаси - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Таржималар мундарижаси
الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.