ترجمة معاني سورة القلم - الترجمة الفارسية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - موسوعة القرآن الكريم

سورة القلم - سوره قلم

من مقاصد السورة:

شهادة الله للنبي بحسن الخُلق، والدفاع عنه وتثبيته.

شهادت الهی به اخلاق نیکوی پیامبر و دفاع از او و پایدارسازی ایشان.

---

آية: 1

نٓ وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُوْنَ ۟ۙ

﴿نٓ﴾ سخن در مورد حروف شبیه این حرف در ابتدای سورۀ بقره بیان شد. الله به قلم، و به آنچه مردم با قلم‌های‌شان می‌نویسند سوگند یاد فرمود.

آية: 2

مَاۤ اَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُوْنٍ ۟ۚ

که تو - ای رسول- به نبوتی که الله بر تو ارزانی داشته است دیوانه نیستی، بلکه از جنونی که مشرکان به تو نسبت دادند بری هستی.

آية: 3

وَاِنَّ لَكَ لَاَجْرًا غَیْرَ مَمْنُوْنٍ ۟ۚ

به‌طور قطع در قبال رنجی که از حمل رسالت به‌سوی مردم می‌بری پاداشی جاویدان داری، و در این مورد هیچ‌کس بر تو هیچ منتی ندارد.

آية: 4

وَاِنَّكَ لَعَلٰی خُلُقٍ عَظِیْمٍ ۟

و به‌راستی‌که تو اخلاقی والا که قرآن آن را آورد داری؛ زیرا به اخلاق قرآنی به کامل‌ترین وجه آراسته هستی.

آية: 5

فَسَتُبْصِرُ وَیُبْصِرُوْنَ ۟ۙ

پس به‌زودی تو خواهی دید، و این کافران خواهند دید.

آية: 6

بِاَیِّىكُمُ الْمَفْتُوْنُ ۟

وقتی حق آشکار می‌گردد که کدام‌تان به جنون مبتلا هستید؟!

آية: 7

اِنَّ رَبَّكَ هُوَ اَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیْلِهٖ ۪— وَهُوَ اَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِیْنَ ۟

- ای رسول- به‌راستی‌که پروردگارت می‌داند چه کسی از راه او تعالی منحرف شده، و به هدایت‌یافته‌گان به‌سوی راه خویش آگاه‌تر است. پس می‌داند که کافران از راهش گمراه شده‌اند، و اینکه تو به آن هدایت یافته‌ای.

آية: 8

فَلَا تُطِعِ الْمُكَذِّبِیْنَ ۟

پس - ای رسول- از کسانی‌که آنچه را آورده‌ای تکذیب کرده‌اند فرمان نبر.

آية: 9

وَدُّوْا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُوْنَ ۟

آرزو دارند که به حساب دین با آنها نرمی و مهربانی کنی، تا آنها نیز با تو نرمی و مهربانی کنند.

آية: 10

وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَّهِیْنٍ ۟ۙ

و از هیچ شخص بسیار سوگندخورنده به باطل، و پست فرمان مبر.

آية: 11

هَمَّازٍ مَّشَّآءٍ بِنَمِیْمٍ ۟ۙ

همان بسیار غیبت‌ کننده از مردم، و بسیار خبرچین میان آنها؛ تا میان‌شان تفرقه بیندازد.

آية: 12

مَّنَّاعٍ لِّلْخَیْرِ مُعْتَدٍ اَثِیْمٍ ۟ۙ

بسیار بازدارنده از خیر، متجاوز بر اموال و آبرو و جان مردم، بسیار گناهکار و نافرمان.

آية: 13

عُتُلٍّۢ بَعْدَ ذٰلِكَ زَنِیْمٍ ۟ۙ

خشک و خشن، که میان قومش به فرزند نامشروع شهرت داشت.

آية: 14

اَنْ كَانَ ذَا مَالٍ وَّبَنِیْنَ ۟ؕ

چون صاحب مال و فرزندان است از ایمان به الله و رسولش تکبر ورزید.

آية: 15

اِذَا تُتْلٰی عَلَیْهِ اٰیٰتُنَا قَالَ اَسَاطِیْرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟

هرگاه آیات ما بر او خوانده شود می‌گوید: این از خرافات نوشته‌شدۀ پیشینیان است.

آية: 16

سَنَسِمُهٗ عَلَی الْخُرْطُوْمِ ۟

به‌زودی نشانه‌ای بر بینی‌اش می‌نهیم که او را بدنام می‌کند و پیوسته همراهش است.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• اتصاف الرسول صلى الله عليه وسلم بأخلاق القرآن.

شهرت رسول صلی الله علیه وسلم به اخلاق قرآنی.

• صفات الكفار صفات ذميمة يجب على المؤمن الابتعاد عنها، وعن طاعة أهلها.

کافران صفاتی نکوهیده دارند که بر مؤمن واجب است از آنها و از اطاعت صاحبانش دوری کند.

• من أكثر الحلف هان على الرحمن، ونزلت مرتبته عند الناس.

هرکس زیاد سوگند یاد کند نزد اللهِ رحمان خوار و زبون می‌گردد، و از چشم مردم می‌افتد.

آية: 17

اِنَّا بَلَوْنٰهُمْ كَمَا بَلَوْنَاۤ اَصْحٰبَ الْجَنَّةِ ۚ— اِذْ اَقْسَمُوْا لَیَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِیْنَ ۟ۙ

به‌راستی‌که ما این مشرکان را با قحطی و گرسنگی آزمودیم، همان‌گونه که صاحبان باغ را آزمایش کردیم آن‌گاه که سوگند یاد کردند که به‌طور قطع میوه‌های باغ را صبحگاه با شتاب خواهند چید تا اینکه از آنها به هیچ مسکینی داده نشود.

آية: 18

وَلَا یَسْتَثْنُوْنَ ۟

ولی سوگندشان را با گفتن: (إن‌شاءالله= اگر الله بخواهد) استثنا نکردند.

آية: 19

فَطَافَ عَلَیْهَا طَآىِٕفٌ مِّنْ رَّبِّكَ وَهُمْ نَآىِٕمُوْنَ ۟

پس الله آتشی به‌سوی آن باغ فرستاد، که آن را درحالی‌که صاحبانش در خواب بودند و نمی‌توانستند آتش را از آن دفع کنند خورد.

آية: 20

فَاَصْبَحَتْ كَالصَّرِیْمِ ۟ۙ

و مانند شب تاریک سیاه شد.

آية: 21

فَتَنَادَوْا مُصْبِحِیْنَ ۟ۙ

و صبحگاه به یکدیگر ندا زدند.

آية: 22

اَنِ اغْدُوْا عَلٰی حَرْثِكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صٰرِمِیْنَ ۟

گفتند: بامدادان و قبل از آمدن فقرا به‌سوی کشت خویش بروید اگر میوه‌هایش را می‌چینید.

آية: 23

فَانْطَلَقُوْا وَهُمْ یَتَخَافَتُوْنَ ۟ۙ

پس شتابان به‌سوی کشت‌شان به راه افتادند، درحالی‌که با صدایی آهسته با یکدیگر سخن می‌گفتند.

آية: 24

اَنْ لَّا یَدْخُلَنَّهَا الْیَوْمَ عَلَیْكُمْ مِّسْكِیْنٌ ۟ۙ

به یکدیگر می‌گفتند: امروز نباید مسکینی در باغ بر شما وارد شود.

آية: 25

وَّغَدَوْا عَلٰی حَرْدٍ قٰدِرِیْنَ ۟

و اول صبح به راه افتادند درحالی‌که بر منع میوه‌های‌شان مصمم بودند.

آية: 26

فَلَمَّا رَاَوْهَا قَالُوْۤا اِنَّا لَضَآلُّوْنَ ۟ۙ

اما وقتی آن را سوخته دیدند به یکدیگر گفتند: به‌راستی‌که راه باغ را گم کرده‌ایم.

آية: 27

بَلْ نَحْنُ مَحْرُوْمُوْنَ ۟

بلکه به‌سبب عزم بر محروم‌کردن مساکین از میوه‌های باغ، از چیدن میوه‌هایش محروم هستیم.

آية: 28

قَالَ اَوْسَطُهُمْ اَلَمْ اَقُلْ لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُوْنَ ۟

دانشمندترین آنها گفت: آیا وقتی بر محروم‌ کردن فقرا از آن تصمیم گرفتید به شما نگفتم: چرا الله را به پاکی نمی‌ستایید، و به‌سوی او توبه نمی‌کنید؟!

آية: 29

قَالُوْا سُبْحٰنَ رَبِّنَاۤ اِنَّا كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟

گفتند: منزه است پروردگار ما، به‌راستی‌که ما وقتی بر تحریم فقرا از میوه‌های باغمان تصمیم گرفتیم بر خویش ستم کردیم.

آية: 30

فَاَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلٰی بَعْضٍ یَّتَلَاوَمُوْنَ ۟

آن‌گاه از روی سرزنش به یکدیگر روی آوردند و میان یکدیگر سخن رد و بدل کردند.

آية: 31

قَالُوْا یٰوَیْلَنَاۤ اِنَّا كُنَّا طٰغِیْنَ ۟

از روی پشیمانی گفتند: وای که زیان کردیم. به‌راستی‌که ما با منع کردن فقرا از حق‌شان از حد گذشتیم.

آية: 32

عَسٰی رَبُّنَاۤ اَنْ یُّبْدِلَنَا خَیْرًا مِّنْهَاۤ اِنَّاۤ اِلٰی رَبِّنَا رٰغِبُوْنَ ۟

امید است که پروردگار ما بهتر از این باغ به ما بدهد، زیرا ما فقط به‌سوی الله مشتاق هستیم، عفو او را امید داریم، و از او خیر می‌خواهیم.

آية: 33

كَذٰلِكَ الْعَذَابُ ؕ— وَلَعَذَابُ الْاٰخِرَةِ اَكْبَرُ ۘ— لَوْ كَانُوْا یَعْلَمُوْنَ ۟۠

مانند این عذاب با محرومیت از رزق و روزی، کسی را که از ما نافرمانی کند عذاب می‌کنیم، و به تحقیق که عذاب آخرت بزرگتر است اگر از سختی و دوامش آگاه بودند.

آية: 34

اِنَّ لِلْمُتَّقِیْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنّٰتِ النَّعِیْمِ ۟

به‌راستی کسانی‌که با امتثال اوامر و اجتناب از نواهی الله تقوای او تعالی را پیشه کردند، نزد پروردگارشان بهشت‌های پرنعمتی دارند که در آن بهره‌مند می‌شوند، و نعمت‌های‌شان پایان نمی‌پذیرد.

آية: 35

اَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِیْنَ كَالْمُجْرِمِیْنَ ۟ؕ

پس آیا مسلمانان را در جزا همانند کافران قرار می‌دهیم آن‌گونه که مشرکانِ ساکنِ مکه ادعا می‌کنند؟!

آية: 36

مَا لَكُمْ ۫— كَیْفَ تَحْكُمُوْنَ ۟ۚ

- ای مشرکان- شما را چه شده است چگونه این حکم ستمکارانه و منحرف را صادر می‌کنید؟!

آية: 37

اَمْ لَكُمْ كِتٰبٌ فِیْهِ تَدْرُسُوْنَ ۟ۙ

یا کتابی دارید که در آن مساوات میان فرمانبر و نافرمان را می‌خوانید؟!

آية: 38

اِنَّ لَكُمْ فِیْهِ لَمَا تَخَیَّرُوْنَ ۟ۚ

که هرچه را در آخرت برای خودتان انتخاب می‌کنید در آن کتاب برای‌تان است.

آية: 39

اَمْ لَكُمْ اَیْمَانٌ عَلَیْنَا بَالِغَةٌ اِلٰی یَوْمِ الْقِیٰمَةِ ۙ— اِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُوْنَ ۟ۚ

یا اینکه شما پیمان‌هایی مؤکّد با سوگندها از ما گرفته‌اید که مفادش این است که آنچه را برای خویش حکم می‌کنید برای شما باشد؟!

آية: 40

سَلْهُمْ اَیُّهُمْ بِذٰلِكَ زَعِیْمٌ ۟ۚۛ

- ای رسول- از گویندگان این سخن بپرس: کدام‌یک از شما ضامن این پیمان‌ها است؟!

آية: 41

اَمْ لَهُمْ شُرَكَآءُ ۛۚ— فَلْیَاْتُوْا بِشُرَكَآىِٕهِمْ اِنْ كَانُوْا صٰدِقِیْنَ ۟

یا به جای الله شریکانی دارند که آنها را با مؤمنان در جزا مساوی قرار می‌دهند؟! پس شریکان‌شان را بیاورند اگر در این ادعا که شریکان‌شان آنها را همراه مؤمنان در جزا یکسان قرار داده‌اند راستگو هستند.

آية: 42

یَوْمَ یُكْشَفُ عَنْ سَاقٍ وَّیُدْعَوْنَ اِلَی السُّجُوْدِ فَلَا یَسْتَطِیْعُوْنَ ۟ۙ

روز قیامت ترس زیاد آشکار می‌گردد و پروردگارمان هراس را به اوج می‌رساند، و مردم به سجده فراخوانده می‌شوند که مؤمنان سجده می‌کنند، و کافران و منافقان نمی‌توانند سجده کنند.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• منع حق الفقير سبب في هلاك المال.

بازداشتن حق فقیر سبب نابودی مال است.

• تعجيل العقوبة في الدنيا من إرادة الخير بالعبد ليتوب ويرجع.

تعجیل کیفر در دنیا نوعی ارادۀ خیر برای بنده است تا توبه کند و بازگردد.

• لا يستوي المؤمن والكافر في الجزاء، كما لا تستوي صفاتهما.

مؤمن و کافر جزای یکسانی ندارند، چنان‌که صفات‌شان یکسان نیست.

آية: 43

خَاشِعَةً اَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ؕ— وَقَدْ كَانُوْا یُدْعَوْنَ اِلَی السُّجُوْدِ وَهُمْ سٰلِمُوْنَ ۟

درحالی‌که چشمان‌شان به زیر می‌افتد، و خواری و پشیمانی آنها را می‌پوشاند، حال آن‌که در دنیا که وضعیتی را که در این روز به آن گرفتار شده‌اند نداشتند از آنها خواسته می‌شد در برابر الله سجده کنند.

آية: 44

فَذَرْنِیْ وَمَنْ یُّكَذِّبُ بِهٰذَا الْحَدِیْثِ ؕ— سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِّنْ حَیْثُ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟ۙ

پس - ای رسول- مرا با کسی‌که این قرآن نازل‌شده بر تو را تکذیب می‌کند واگذار، به زودی آنها را درجه درجه به‌سوی عذاب خواهم کشاند چنان‌که متوجه نشوند این کار مکری علیه آنها و نزدیک‌ کردن تدریجی آنها به‌سوی عذاب است.

آية: 45

وَاُمْلِیْ لَهُمْ ؕ— اِنَّ كَیْدِیْ مَتِیْنٌ ۟

و مدت زمانی به آنها مهلت می‌دهم تا به گناهشان ادامه دهند. به‌راستی‌که تدبیر من برای کافران و تکذیب‌ کنندگان، قوی است، پس از چنگ من فرار نمی‌کنند، و از کیفر من نجات نمی‌یابند.

آية: 46

اَمْ تَسْـَٔلُهُمْ اَجْرًا فَهُمْ مِّنْ مَّغْرَمٍ مُّثْقَلُوْنَ ۟ۚ

- ای رسول- آیا در قبال آنچه آنها را به آن دعوت می‌کنی پاداشی از آنها می‌خواهی، که به‌سبب آن باری بزرگ را متحمل می‌شوند، و این امر سبب رویگردانی آنها از تو است؟! درحالی‌که واقعیت خلاف این است؛ زیرا تو هیچ مزدی از آنها طلب نمی‌کنی، پس مانع آنها از پیروی تو چیست؟!

آية: 47

اَمْ عِنْدَهُمُ الْغَیْبُ فَهُمْ یَكْتُبُوْنَ ۟

یا علم غیب دارند که حجت‌هایی را که با آن با تو مجادله می‌کنند آن‌گونه که دوست دارند می‌نویسند؟!

آية: 48

فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُنْ كَصَاحِبِ الْحُوْتِ ۘ— اِذْ نَادٰی وَهُوَ مَكْظُوْمٌ ۟ؕ

پس - ای رسول- در برابر مهلتی که برای نزدیک‌ کردن‌شان به عذاب به آنها داده شده و پروردگارت به آن حکم کرده شکیبایی کن، و مانند همدم ماهی، یونس علیه السلام در خسته و زده‌شدن از قوم خویش نباش؛ آن‌گاه که پروردگارش را ندا داد درحالی‌که در تاریکی دریا، و تاریکی شکم ماهی اندوهگین بود.

آية: 49

لَوْلَاۤ اَنْ تَدٰرَكَهٗ نِعْمَةٌ مِّنْ رَّبِّهٖ لَنُبِذَ بِالْعَرَآءِ وَهُوَ مَذْمُوْمٌ ۟

اگر رحمت الله که او را دریافت نبود به‌طور قطع ماهی او را نکوهش‌شده در بیابان برهوت می‌افکند.

آية: 50

فَاجْتَبٰىهُ رَبُّهٗ فَجَعَلَهٗ مِنَ الصّٰلِحِیْنَ ۟

آن‌گاه پروردگارش او را برگزید، و او را از بندگان صالح خویش قرار داد.

آية: 51

وَاِنْ یَّكَادُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لَیُزْلِقُوْنَكَ بِاَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَیَقُوْلُوْنَ اِنَّهٗ لَمَجْنُوْنٌ ۟ۘ

و نزدیک است کسانی‌که به الله کفر ورزیده‌اند و رسولش را تکذیب کرده‌اند، آن‌گاه که قرآن نازل‌شده بر تو را می‌شنوند، از شدت خیره‌شدن به تو با چشمان‌شان تو را بر زمین بزنند، و - با پیروی از هوس‌هایشان، و رویگردانی از حق- می‌گویند: رسولی که آن را آورده است به‌طور قطع دیوانه‌ای است.

آية: 52

وَمَا هُوَ اِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعٰلَمِیْنَ ۟۠

درحالی‌که قرآن نازل‌شده بر تو جز مایۀ اندرز و یادآوری برای انسان‌ها و جنیان نیست.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• الصبر خلق محمود لازم للدعاة وغيرهم.

صبر اخلاقی پسندیده و ضروری برای دعوتگران و دیگران است.

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها وهي من أسباب اصطفاء الله للعبد وجعله من عباده الصالحين.

توبه، گناهان گذشته را پاک می کند و از اسباب برگزیده شدن بنده گان و محسوب شدن از زمره ی صالحان می باشد.

• تنوّع ما يرسله الله على الكفار والعصاة من عذاب دلالة على كمال قدرته وكمال عدله.

تنوع عذاب‌هایی که الله بر کافران و گناهکاران می‌فرستد بر قدرت و عدالت کامل او تعالی دلالت دارد.