আল-কোৰআনুল কাৰীমৰ অৰ্থানুবাদ - কুৰ্দি অনুবাদ- ছালাহুদ্দিন * - অনুবাদসমূহৰ সূচীপত্ৰ
الممتحنة
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُواْ عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمۡ أَوۡلِيَآءَ تُلۡقُونَ إِلَيۡهِم بِٱلۡمَوَدَّةِ وَقَدۡ كَفَرُواْ بِمَا جَآءَكُم مِّنَ ٱلۡحَقِّ يُخۡرِجُونَ ٱلرَّسُولَ وَإِيَّاكُمۡ أَن تُؤۡمِنُواْ بِٱللَّهِ رَبِّكُمۡ إِن كُنتُمۡ خَرَجۡتُمۡ جِهَٰدٗا فِي سَبِيلِي وَٱبۡتِغَآءَ مَرۡضَاتِيۚ تُسِرُّونَ إِلَيۡهِم بِٱلۡمَوَدَّةِ وَأَنَا۠ أَعۡلَمُ بِمَآ أَخۡفَيۡتُمۡ وَمَآ أَعۡلَنتُمۡۚ وَمَن يَفۡعَلۡهُ مِنكُمۡ فَقَدۡ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
سوورەتی (مومتەحەنە) (واتە: تاقیكراوە) پێناسەیەكى سورەتەكە: ١- سورەتى (مومتەحەنە) سورەتێكى مەدەنى یە. ٢- ژمارە ئایەتەكانى سورەتى (مومتەحەنە) (١٣) ئایەتە. ٣- سورەتى (مومتەحەنە) زنجیرەى شەستەمە لە ریزبەندى لەناو سورەتەكانى قورئانى پیرۆزدا. ٤- سورەتى (مومتەحەنە) لە دواى سورەتى (ئەحزاب) دابەزیوە. تەوەرەكانى ئەم سورەتە: تەوەرەكانى سورەتى (مومتەحەنە) زۆرتر باس لە بابەتە تەشریعییەكان دەكەن، وە تەوەرى سەرەكى لە سورەتەكەدا بریتییە لە باسكردنى بابەتى خۆشویستن و رق لێ بوونەوە لە پێناوى خواى گەورە، كە بەراستى ئەمەش یەكێكە لە بەشە گرنگ و بەهێزەكانى باوەڕ. وە هەروەها باسی حوكمى ئەو ئافرەتە باوەڕدارانە دەكات كەوا كۆچیان كردوە لە مەككەوە بۆ مەدینە، وە لەگەڵ پێویستێتى تاقیكردنەوەى ئیمان و باوەڕەكەیان، وە جگە لەمانەش باس لە كۆمەڵێك بابەت و ئەحكامى شەرعى تر دەكات. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ بەسەرهاتى (حاطەبى كوڕی ئەبی بەلتەعە) [ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ ] ئەی باوەڕداران دوژمنی من و دوژمنی خۆتان مەكەن بە دۆست و خۆشەویستی خۆتان كە خۆشەویستیان بۆ دەرببڕن, لە كاتێكدا ئەوان كوفریان كردووە بەو حەقەی كە بۆ ئێوە هاتووە لەلایەن خوای گەورەوە كە قورئانی پیرۆزە, سەرەتای ئەم سوورەتە لەسەر (حاطەبی كوڕی ئەبی بەلتەعە) دابەزی (خوای لێ ڕازی بێت) كە پیاوێكى كۆچكەر بوو، وە بەشدارى غەزاى بەدرى كردبوو، كە پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم ویستی فەتحی مەككە بكات لە ساڵی هەشتی كۆچیدا (حاطەب) نامەیەكی نووسی و بە ئافرەتێكدا ناردى بۆ كافرانی قوڕەیش كە پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم نیازی هەیە فەتحی مەككە بكات، چونكە كەسوكاری لەوێ بوو وە خۆى قوڕەیشى نەبوو, بۆ ئەوەی بەهۆی ئەو نامەیەوە كەسوكاری پارێزراو بێت, خوای گەورە پێغەمبەری صلى الله علیه وسلم ئاگادار كردەوە، ئەویش (ئیمامی عەلی و زوبەیرو میقدادی) ناردو پێى فەرموون: لەلای باخی (خاخ) ئافرەتێكى لێیە نامەیەكی پێیە لێیبسەنن، ئەوانیش گەیشتنە ئەو شوێنەو گرتیان و نامەكەیان لێسەندو هێنایانەوە, وە هەواڵەكە پارێزراو بە كافران نەگەیشت، پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم فەرمووى: ئەى (حاطەب) بۆ واتكرد؟! وتى: هاوەڵان خزم و كەسوكاریان هەیە لە مەككە كە منداڵەكانیان بپارێزن بەڵام من بێكەسم لە مەككە ویستم بەم نامەیە منداڵەكانم لە مەككە پارێزراو بێت، نە كوفرم كردووەو نە لە دین هەڵگەڕاومەتەوەو نە لەپاش ئیسلام بە كوفر رازیم، پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم فەرمووى: (راستى لەگەڵتان كرد) و لێى خۆش بوو، ئیمامى عومەر فەرمووى: (ئەى پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم رێگام بدە با بدەم لە گەردنى ئەم مونافیقە)، پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم فەرمووى: (ئەو بەشدارى غەزاى بەدرى كردووە، تۆ چوزانیت! خواى گەورە تەماشاى هاوەڵانى بەدرى كردو پێى فەرموون: چى ئەكەن بیكەن ئەوا من لێتان خۆش بووم، یان بەهەشت بۆ ئێوە مسۆگەرو پێویست بووە) خواى گەورە سەرەتاى ئەم سوورەتەى دابەزاند (رواه البخاري ومسلم) [ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ ] لە كاتێكدا كافران پێغەمبەری خواو صلى الله علیه وسلم ئێوەی موسڵمانیشیان لە مەككە دەركردووە تەنها لەبەر ئەوەی كە ئێوە ئیمانتان بە خوای گەورە هێناوە [ إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاءَ مَرْضَاتِي ] كاتێك كە ئێوە دەرچوونە بۆ جیهاد كردن لە پێناو خوای گەورە، وە مەبەستتان دەستخستنی ڕەزامەندی خوای گەورەیە ئێوە چۆن ئەبێ لەو كاتەدا خۆشەویستی بۆ كافران دەرببڕن [ تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَمَا أَعْلَنْتُمْ ] كە ئێوە خۆشەویستی بۆ ئەوان دەرئەبڕن بە نهێنی وە من ئەزانم ئەوەی كە ئێوە شاردووتانەتەوەو ئاشكرای ئەكەن و زانیاریم بەهەمووی هەیەو هیچ شتێك لە من ناشاردرێتەوە [ وَمَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ (١) ] وە هەر كەسێك لە ئێوە كاری وا بكات ئەوە لە ڕێگای ڕاست لایداوە.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِن يَثۡقَفُوكُمۡ يَكُونُواْ لَكُمۡ أَعۡدَآءٗ وَيَبۡسُطُوٓاْ إِلَيۡكُمۡ أَيۡدِيَهُمۡ وَأَلۡسِنَتَهُم بِٱلسُّوٓءِ وَوَدُّواْ لَوۡ تَكۡفُرُونَ
كافران دەست و زمانیان ناپارێزن [ إِنْ يَثْقَفُوكُمْ يَكُونُوا لَكُمْ أَعْدَاءً ] لە كاتێكدا ئەوان كە پێتان بگەن و توانایان بەسەرتاندا هەبێت دوژمنایەتی خۆیانتان بۆ دەردەبڕن [ وَيَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوءِ ] وە دەست و زمانتان لێ دەكەنەوە بە خراپە [ وَوَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ (٢) ] وە ئەوان ئاواتەخوازن كە ئێوە لە دینی ئیسلام هەڵگەڕێنەوەو كوفر بكەن، ئیتر چۆن ئەمانەتان خۆش دەوێت؟
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لَن تَنفَعَكُمۡ أَرۡحَامُكُمۡ وَلَآ أَوۡلَٰدُكُمۡۚ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَفۡصِلُ بَيۡنَكُمۡۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
[ لَنْ تَنْفَعَكُمْ أَرْحَامُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ ] نە خزم و خزمایەتی وە نە منداڵتان سوودتان پێ ناگەیەنێ لە ڕۆژی قیامەت ئەگەر ئێوە خۆشەویستی بۆ كافران دەرببڕن [ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَفْصِلُ بَيْنَكُمْ ] لە ڕۆژی قیامەت خوای گەورە خۆی لێكتان جیا ئەكاتەوەو باوەڕدار بۆ بەهەشت و بێباوەڕ بۆ دۆزەخ [ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ (٣) ] وە خوای گەورە زۆر بینایە بە كردەوەكانی ئێوەو هەمووی ئەبینێ و هیچی لێناشاردرێتەوە .
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَدۡ كَانَتۡ لَكُمۡ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ فِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥٓ إِذۡ قَالُواْ لِقَوۡمِهِمۡ إِنَّا بُرَءَٰٓؤُاْ مِنكُمۡ وَمِمَّا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ كَفَرۡنَا بِكُمۡ وَبَدَا بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكُمُ ٱلۡعَدَٰوَةُ وَٱلۡبَغۡضَآءُ أَبَدًا حَتَّىٰ تُؤۡمِنُواْ بِٱللَّهِ وَحۡدَهُۥٓ إِلَّا قَوۡلَ إِبۡرَٰهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسۡتَغۡفِرَنَّ لَكَ وَمَآ أَمۡلِكُ لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن شَيۡءٖۖ رَّبَّنَا عَلَيۡكَ تَوَكَّلۡنَا وَإِلَيۡكَ أَنَبۡنَا وَإِلَيۡكَ ٱلۡمَصِيرُ
[ قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ ] بە دڵنیایی لە ئیبراهیم صلى الله علیه وسلم و ئەوانەی كە لەگەڵیدا بوون مامۆستایەتی و پێشەوایەتییەكی باش بۆ ئێوە هەبوو، واتە: ئیبراهیم صلى الله علیه وسلم و شوێنكەوتوانی ئەوانەی لەگەڵیدا بوون مامۆستاو پێشەواو پێشەنگی چاكن بۆ ئێوە, ئێوەش شوێن ئەوان بكەون و بەڕائەت لە كافران بكەن [ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنْكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ ] لە دوای ئەوەی ئامۆژگاری زۆری قەومەكەیان كردو بێ ئومێد بوون لێیان پێیان وتن: ئێمە بەرین لە خۆتان و دین و رێبازو ئەو بتانەیشی كە جگە لە خوای گەورە دەیانپەرستن [ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغْضَاءُ أَبَدًا ] ئێمە كافرو بێباوەڕین بە دین و رێبازى ئێوە، وە لە نێوان ئێمەو ئێوەیشدا دژایەتی و ڕق و كینە سەری هەڵداو دەستی پێ كرد بۆ هەمیشەیی و هەتا هەتایی تا ئێوە لەسەر كوفرتان بەردەوام بن و شەریك بۆ خوا دانێن، تەنها مەرجیشمان ئەمەیە كە [ حَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ ] تا بەتاك و تەنها ئیمان بە خوای گەورە دێنن و بە تاك و تەنها دەیپەرستن، وە دەستبەرداری كوفرو شیركتان ئەبن ئەو كاتە لە دوژمنەوە ئەبن بە دۆست و خۆشەویستمان [ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ ] لە هەموو شتێكدا ئیبراهیم صلى الله علیه وسلم و شوێنكەوتوانی پێشەنگ و پێشەواو مامۆستان بۆ ئێوە تەنها لەم وتەیەی ئیبراهیم صلى الله علیه وسلم نەبێ كە پێشەوا نیە بۆ ئێوە كاتێك كە بە باوكی وت: داوای لێخۆشبوونت بۆ ئەكەم لە خوای گەورە كە باوكی لەسەر كوفرو شیرك بوو، وە وتیشی: من توانای هیچ شتێكم نییە كە لە ڕۆژی قیامەت سزات لەسەر بگەڕێنمەوە ئەگەر ئیمان نەهێنی [ رَبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ (٤) ] ئەی پەروەردگار تەنها پشتمان بە تۆ بەستووەو هەموو كارەكانمان تەنها بە تۆ سپاردووە، وە بۆ لای تۆ گەڕاوینەتەوە، وە سەرئەنجامیشمان لە ڕۆژی قیامەتدا هەر بۆ لای تۆیە، واتە: دواتر لەو قسەیەی پەشیمان بووەوە كاتێك كە زانی باوكی كافرەو لەسەر كوفر بەردەوامەو دوژمنى خواى گەورەیەو لەسەر كوفر ئەمرێ بەڕائەتى لێكرد .
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
رَبَّنَا لَا تَجۡعَلۡنَا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ وَٱغۡفِرۡ لَنَا رَبَّنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
[ رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا ] ئەی پەروەردگار مەمانكە بە فیتنە بۆ كافران، واتە: بەدەستی ئەوان سزامان مەدەو ئەوان زاڵ مەكە بەسەرماندا, یاخود لەلایەن خۆتەوە سزامان بۆ مەنێرە تا كافران نەڵێن ئەگەر ئەمانە لەسەر حەق بوونایە چۆن خـوای گـەورە ئـاوا سـزای ئـەدان [ وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (٥) ] ئـەی پـەروەردگـار لێمـان خـۆشبـە هـەر تۆ زۆر باڵادەست و بەعیززەت و كاربەجێ و دانای .
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
আল-কোৰআনুল কাৰীমৰ অৰ্থানুবাদ - কুৰ্দি অনুবাদ- ছালাহুদ্দিন - অনুবাদসমূহৰ সূচীপত্ৰ
ترجمها صلاح الدين عبدالكريم.