কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - الترجمة البشتوية - سرفراز * - অনুবাদসমূহের সূচী


অর্থসমূহের অনুবাদ সূরা: সূরা আল-আম্বিয়া   আয়াত:

الأنبياء

اِقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ وَهُمْ فِیْ غَفْلَةٍ مُّعْرِضُوْنَ ۟ۚ
د خلکو حساب را نژدې شوی خو بیا هم په ناخبرۍ کې مخ اړوونکي دي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَا یَاْتِیْهِمْ مِّنْ ذِكْرٍ مِّنْ رَّبِّهِمْ مُّحْدَثٍ اِلَّا اسْتَمَعُوْهُ وَهُمْ یَلْعَبُوْنَ ۟ۙ
د هغوی د رب له لورې چې هر نوی پند ورته راشي،نو په داسې ډول یې اوري چې په لوبو اخته وي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَاهِیَةً قُلُوْبُهُمْ ؕ— وَاَسَرُّوا النَّجْوَی ۖۗ— الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا ۖۗ— هَلْ هٰذَاۤ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ ۚ— اَفَتَاْتُوْنَ السِّحْرَ وَاَنْتُمْ تُبْصِرُوْنَ ۟
زړونه یې د لوبو له کبله غافل او ظالمان له پټو مشورو وروسته وايې:دا سړی پرته له دې چې ستاسې په شان یو انسان دی بل هیڅ کمال نه لري.ښه نو تاسې په رڼا سترګو د کوډو په جال کې نښلئ؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
قٰلَ رَبِّیْ یَعْلَمُ الْقَوْلَ فِی السَّمَآءِ وَالْاَرْضِ ؗ— وَهُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟
پيغمبر وویل:په اسمان او ځمکه کې چې هره خبره وشي زما رب ته معلومه وي.ځکه چې هغه ښه اوریدونکی او په هر څه ښه پوه دی.
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَلْ قَالُوْۤا اَضْغَاثُ اَحْلَامٍ بَلِ افْتَرٰىهُ بَلْ هُوَ شَاعِرٌ ۖۚ— فَلْیَاْتِنَا بِاٰیَةٍ كَمَاۤ اُرْسِلَ الْاَوَّلُوْنَ ۟
بلکې هغوی وایې چې دا ګډوډ خوبونه دي او کله وایې چې له ځانه یې جوړ کړی. او کله لا وایې چې دا سړی شاعر دی.که دا یو هم نه وي نو مونږ ته دې د پخوانیو پيغمبرانو په شان یوه لویه معجزه راوړي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَاۤ اٰمَنَتْ قَبْلَهُمْ مِّنْ قَرْیَةٍ اَهْلَكْنٰهَا ۚ— اَفَهُمْ یُؤْمِنُوْنَ ۟
هغه پخواني امتونه چې ایمان ئې نه وو راوړی مونږ هلاک کړي وو.ایا دوی به ایمان[۱]راوړي؟
[۱] پخوانیو امتونو ته چې معجزه راغلې او نه یې ده منلې نو هغوی مو هلاک کړل.نو اوس یې که ته دوی ته راوړې ایمان به پرې راوړې که نه؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَاۤ اَرْسَلْنَا قَبْلَكَ اِلَّا رِجَالًا نُّوْحِیْۤ اِلَیْهِمْ فَسْـَٔلُوْۤا اَهْلَ الذِّكْرِ اِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ ۟
او ای محمده!له تانه وړاندې مونږ یوازې سړي د پيغمبرانو په توګه لیږلي وو چې وحي به مو ورته کوله. که تاسې په دې خبره نه پوهیږئ نو له اهل کتابونه پوښتنه[۲]وکړئ.
[۲] چې پخوانې پيغمبران انسانان وو که ملایکې؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَا جَعَلْنٰهُمْ جَسَدًا لَّا یَاْكُلُوْنَ الطَّعَامَ وَمَا كَانُوْا خٰلِدِیْنَ ۟
او هغوی ته مو داسې بدنونه،نه وو ورکړي چې خوراک یې نه کاو او نه داسې څوک وو چې تل پاتې کیدای شول.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ثُمَّ صَدَقْنٰهُمُ الْوَعْدَ فَاَنْجَیْنٰهُمْ وَمَنْ نَّشَآءُ وَاَهْلَكْنَا الْمُسْرِفِیْنَ ۟
بالاخره مو له هغوی سره وعده رښتیني او هغوی او نور هغه چې مونږ یې اراده کړې وه خلاص او له پولو اووښتي خلک مو له مینځه یووړل.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَقَدْ اَنْزَلْنَاۤ اِلَیْكُمْ كِتٰبًا فِیْهِ ذِكْرُكُمْ ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟۠
ای خلکو!مونږ تاسې ته یو داسې کتاب نازل کړی دی چې په هغه کې ستاسې وقار او پتمنتیا ده.تاسې ولې له عقل نه کار نه اخلئ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَكَمْ قَصَمْنَا مِنْ قَرْیَةٍ كَانَتْ ظَالِمَةً وَّاَنْشَاْنَا بَعْدَهَا قَوْمًا اٰخَرِیْنَ ۟
او مونږ څومره ډير ظالم کلي وران او په ځای مو له هغوی وروسته نور خلک را پورته کړل.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَلَمَّاۤ اَحَسُّوْا بَاْسَنَاۤ اِذَا هُمْ مِّنْهَا یَرْكُضُوْنَ ۟ؕ
هغوی ته چې کله هم زمونږ عذاب مخ په مخ ورغلی،نو ناببره یې ترې منډه اخیستې.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَا تَرْكُضُوْا وَارْجِعُوْۤا اِلٰی مَاۤ اُتْرِفْتُمْ فِیْهِ وَمَسٰكِنِكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْـَٔلُوْنَ ۟
ملایکو به ورته وویل:منډې مه وهئ،بیرته مو همغو ځایونو او کورونو ته ولاړ شئ چې تاسې پکې خورا نازول شوي واست کیدای شي چې ستاسې پوښتنه[۳]وشي.
[۳] چې جناب څه امر او خدمت دی مونږ خدمت ته ولاړ یو.او یا دا چې کیدای شي تاسې وپوښتل شئ چې نعمتونه او مالونه مو څه شول؟څه مو پکې وکړل؟(البحر المحیط في التفسیر).
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْا یٰوَیْلَنَاۤ اِنَّا كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟
هغوی به ویل:های زمونږ بدمرغۍ بې له شکه چې مونږ ظالمان وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَمَا زَالَتْ تِّلْكَ دَعْوٰىهُمْ حَتّٰی جَعَلْنٰهُمْ حَصِیْدًا خٰمِدِیْنَ ۟
او تر هغو یې همدا چیغې وې تر څو چې مونږ د ریبلو شوو بوټو په شان د تل لپاره چپ کړل.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَا خَلَقْنَا السَّمَآءَ وَالْاَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لٰعِبِیْنَ ۟
او مونږ اسمان، ځمکه او ددې دواړو په مینځ کې ټول څيزونه د لوبې په ډول نه دي پیدا کړي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَوْ اَرَدْنَاۤ اَنْ نَّتَّخِذَ لَهْوًا لَّاتَّخَذْنٰهُ مِنْ لَّدُنَّاۤ ۖۗ— اِنْ كُنَّا فٰعِلِیْنَ ۟
که چیرې مو د لوبو اراده وای او هرو مرو مو دا کار کولای نو له خپلې لورې به مو ځانته یو څه پیدا کړي وای.
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَی الْبَاطِلِ فَیَدْمَغُهٗ فَاِذَا هُوَ زَاهِقٌ ؕ— وَلَكُمُ الْوَیْلُ مِمَّا تَصِفُوْنَ ۟
بلکې مونږ پر باطل د حق ګوزار کوو.په کاري ګوزاریې ولو او د تل لپاره له[۴]مینځه ځي.او ستاسې د وینا له کبله تاسې ته هلاکت په برخه دی.
[۴] دمغ د دماغ هغو ویشتلو ته وایې چې زخم یې دماغ ته ورسیږي.(فتح القدیر د امام الشوکاني).
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَهٗ مَنْ فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَمَنْ عِنْدَهٗ لَا یَسْتَكْبِرُوْنَ عَنْ عِبَادَتِهٖ وَلَا یَسْتَحْسِرُوْنَ ۟ۚ
او په اسمانونو او ځمکه کې چې څه دي ټول د الله دي. او هغه ملایکې چې له الله سره دي نه يي له عبادت نه سر غړوي او نه پکې سستي ښکاره کوي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
یُسَبِّحُوْنَ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ لَا یَفْتُرُوْنَ ۟
شپه او ورځ پرته له دې چې ستړي شي هغه په پاکۍ ستايې.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَمِ اتَّخَذُوْۤا اٰلِهَةً مِّنَ الْاَرْضِ هُمْ یُنْشِرُوْنَ ۟
ایا په ځمکه کې یې داسې خدایان نیولي چې مړي ژوندي[۵]را پاڅوي؟
[۵] ـ نه هرګز یې داسې خدایان نه دي نیولي،ځکه د مړو ژوندي راپورته کولو واک یوازې له یو الله سره دی.(فتح القدیر).
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَوْ كَانَ فِیْهِمَاۤ اٰلِهَةٌ اِلَّا اللّٰهُ لَفَسَدَتَا ۚ— فَسُبْحٰنَ اللّٰهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا یَصِفُوْنَ ۟
که چیرې په ځمکه او اسمان کې پرته له الله نور خدایان وای نو د دواړو نظام به ګډوډ شوی ؤ.د عرش څښتن الله له هغه څه نه پاک دی چې مشرکان یې وایې.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَا یُسْـَٔلُ عَمَّا یَفْعَلُ وَهُمْ یُسْـَٔلُوْنَ ۟
له الله څخه د هغه د کړنو پوښتنه نه کیږي بلکې مخلوق پوښتل کیږي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَمِ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اٰلِهَةً ؕ— قُلْ هَاتُوْا بُرْهَانَكُمْ ۚ— هٰذَا ذِكْرُ مَنْ مَّعِیَ وَذِكْرُ مَنْ قَبْلِیْ ؕ— بَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۙ— الْحَقَّ فَهُمْ مُّعْرِضُوْنَ ۟
ایا پرته له هغه یې نور خدایان نیولي دي؟ووایه دلیل مو را وړاندې کړئ.دغه کتاب موجود دی چې زما د زمانې خلکو لپاره نصیحت دی او هغه څه هم پکې شته چې د پخوانیو قومونو لپاره نصیحت و. خو د دوی ډیر خلک له حقیقت نه ناخبره دي نو ځکه مخ اړوي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَاۤ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَّسُوْلٍ اِلَّا نُوْحِیْۤ اِلَیْهِ اَنَّهٗ لَاۤ اِلٰهَ اِلَّاۤ اَنَا فَاعْبُدُوْنِ ۟
او له تانه وړاندې چې مونږ هر پیغمبر لیږلی دی، نو هغه ته مو همدا وحي کړې ده چې:پرته له ما بل معبود نشته نو یوازې زما عبادت وکړئ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمٰنُ وَلَدًا سُبْحٰنَهٗ ؕ— بَلْ عِبَادٌ مُّكْرَمُوْنَ ۟ۙ
او دوی وایې چې رحمان ذات ځوی نیولی دی،الله پاک دی.بلکې هغوی د خدای عرتمند[۶]بنده ګان دي.
[۶] ـ عیسې،عزیر یا ملایکې چې دوی یې د خدای د ځوی په نوم پيژني د خدای نیک بنده ګان دي چې خدای ورته ډیر قدر او ارزښت ور کړی دی.(البحر المحیط فی التفسیر).
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَا یَسْبِقُوْنَهٗ بِالْقَوْلِ وَهُمْ بِاَمْرِهٖ یَعْمَلُوْنَ ۟
د هغه له اجازې پرته خبره نه کوي او یوازې د هغه په امر کار ته وړاندې کیږي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
یَعْلَمُ مَا بَیْنَ اَیْدِیْهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا یَشْفَعُوْنَ ۙ— اِلَّا لِمَنِ ارْتَضٰی وَهُمْ مِّنْ خَشْیَتِهٖ مُشْفِقُوْنَ ۟
الله ته د هغوی وړاندې او وروسته ټول معلوم او هغوی یوازې د هغه چا لپاره سپارښتنه کوي. چې الله ترې خوښ وي او هغوی د الله له ډار او ویرې لړزیدونکي دي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَنْ یَّقُلْ مِنْهُمْ اِنِّیْۤ اِلٰهٌ مِّنْ دُوْنِهٖ فَذٰلِكَ نَجْزِیْهِ جَهَنَّمَ ؕ— كَذٰلِكَ نَجْزِی الظّٰلِمِیْنَ ۟۠
او که د دوی کوم یو ووایې چې زه له الله نه پرته خدای یم.نو هغه ته به مونږ د دوزخ جزا ورکړو.هو!ظالمانو ته زمونږ همدا جزا ده.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَوَلَمْ یَرَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اَنَّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنٰهُمَا ؕ— وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَآءِ كُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ ؕ— اَفَلَا یُؤْمِنُوْنَ ۟
ایا کافرانو دې ته ژور ندي کتلي چې اسمانونه او ځمکه سره نښتي وو.مونږ دواړه سره جلا،او له اوبو نه مو هر شي ته ژوند وربښلی دی ایا دوی یې نه مني؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَجَعَلْنَا فِی الْاَرْضِ رَوَاسِیَ اَنْ تَمِیْدَ بِهِمْ وَجَعَلْنَا فِیْهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَّعَلَّهُمْ یَهْتَدُوْنَ ۟
په ځمکه مو غرونه ټک وهل چې ونه خوزیږي.او په هغو کې موارتي لارې جوړې کړې تر څو خپلې لارې ومومي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَجَعَلْنَا السَّمَآءَ سَقْفًا مَّحْفُوْظًا ۖۚ— وَّهُمْ عَنْ اٰیٰتِهَا مُعْرِضُوْنَ ۟
او اسمان مو یو ساتلی شوی چت جوړ کړ.خو کافران د هغه نښانو ته هیڅ پاملرنه نه کوي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَهُوَ الَّذِیْ خَلَقَ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ؕ— كُلٌّ فِیْ فَلَكٍ یَّسْبَحُوْنَ ۟
او الله هغه ذات دی چې شپه،ورځ،لمر او سپوږمۍ یې پیدا کړي.هر یو په خپل مدار کې لامبو وهې.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِّنْ قَبْلِكَ الْخُلْدَ ؕ— اَفَاۡىِٕنْ مِّتَّ فَهُمُ الْخٰلِدُوْنَ ۟
ای محمده!له تانه وړاندې مونږ هیڅ انسان ته تل پایښت نه دی ورکړی.که ته مړ شوی نو دوی به تل تر تله ژوندي وي؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
كُلُّ نَفْسٍ ذَآىِٕقَةُ الْمَوْتِ ؕ— وَنَبْلُوْكُمْ بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَةً ؕ— وَاِلَیْنَا تُرْجَعُوْنَ ۟
نه:هر ساکښ د مرګ خوند څکونکی دی. او مونږ د ناوړه او ښو حالاتو په مخ کولو سره تاسې ازمایو،او بیا مو زما په لور راګرځیدل دي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاِذَا رَاٰكَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اِنْ یَّتَّخِذُوْنَكَ اِلَّا هُزُوًا ؕ— اَهٰذَا الَّذِیْ یَذْكُرُ اٰلِهَتَكُمْ ۚ— وَهُمْ بِذِكْرِ الرَّحْمٰنِ هُمْ كٰفِرُوْنَ ۟
او ای محمده!کله چې کافران تا ووینې،نو پرته له ملنډو وهلو بله اړیکه نه ساتي او وایې:ایا دا هغه سړی دی چې ستاسې خدایان یادوي؟ او کافران د مهربان خدای له یاد نه منکر دي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
خُلِقَ الْاِنْسَانُ مِنْ عَجَلٍ ؕ— سَاُورِیْكُمْ اٰیٰتِیْ فَلَا تَسْتَعْجِلُوْنِ ۟
انسان تلواري پيدا شوی دی.ډير ژر به زه خپلې نښې تاسې ته وښایم تلوار مه کوئ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَیَقُوْلُوْنَ مَتٰی هٰذَا الْوَعْدُ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟
او وایې:دا وعده کله پوره کیږي؟که ستاسې خبره رښتیا وي؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَوْ یَعْلَمُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا حِیْنَ لَا یَكُفُّوْنَ عَنْ وُّجُوْهِهِمُ النَّارَ وَلَا عَنْ ظُهُوْرِهِمْ وَلَا هُمْ یُنْصَرُوْنَ ۟
که کافرانو ته هغه وخت معلوم وای چې نه به له خپلو مخونو او نه به له خپلو څټونو اور په څنګولای شي،او نه به ورسره کومک کاوه شي.(نو هیڅکله به یې قیامت ژر نه وغوښتی).
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَلْ تَاْتِیْهِمْ بَغْتَةً فَتَبْهَتُهُمْ فَلَا یَسْتَطِیْعُوْنَ رَدَّهَا وَلَا هُمْ یُنْظَرُوْنَ ۟
بلکې ناببره به پرې راشي نو هک پک به پاتې،نه به یې مخه نیوای شي او نه به څه مهلت تر لاسه کولای شي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّنْ قَبْلِكَ فَحَاقَ بِالَّذِیْنَ سَخِرُوْا مِنْهُمْ مَّا كَانُوْا بِهٖ یَسْتَهْزِءُوْنَ ۟۠
له تانه وړاندې هم په ډيرو پيغمبرانو ملنډې وهل شوې او ملنډ وهونکو ته د خپلو ملنډو جزا رسیدلې ده.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قُلْ مَنْ یَّكْلَؤُكُمْ بِالَّیْلِ وَالنَّهَارِ مِنَ الرَّحْمٰنِ ؕ— بَلْ هُمْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِمْ مُّعْرِضُوْنَ ۟
ای محمده!ووایه چې څوک به مو له رحمان نه په شپه او ورځ کې وژغوري؟ (هیڅوک نشته)خو دوی د خپل رب له یادولو نه مخ اړوي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَمْ لَهُمْ اٰلِهَةٌ تَمْنَعُهُمْ مِّنْ دُوْنِنَا ؕ— لَا یَسْتَطِیْعُوْنَ نَصْرَ اَنْفُسِهِمْ وَلَا هُمْ مِّنَّا یُصْحَبُوْنَ ۟
ایا هغوی خدایان لري چط له مونږ نه یې وژغوري؟خدایان یې له خپلو ځانو سره لاس نشي کولی او نه ورسره زمونږ خواخوږي شته.
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَلْ مَتَّعْنَا هٰۤؤُلَآءِ وَاٰبَآءَهُمْ حَتّٰی طَالَ عَلَیْهِمُ الْعُمُرُ ؕ— اَفَلَا یَرَوْنَ اَنَّا نَاْتِی الْاَرْضَ نَنْقُصُهَا مِنْ اَطْرَافِهَا ؕ— اَفَهُمُ الْغٰلِبُوْنَ ۟
خو اصلي خبره همداده چې:مونږ دغو خلکو او پلرونو ته یې له اوږدې زمانې راسې ښه ژوند ورکړی. ایا نه ګوري چې مونږ ځمکه له هرې لورې راکموو؟ ایا هغوی به برلاسي شي؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
قُلْ اِنَّمَاۤ اُنْذِرُكُمْ بِالْوَحْیِ ۖؗ— وَلَا یَسْمَعُ الصُّمُّ الدُّعَآءَ اِذَا مَا یُنْذَرُوْنَ ۟
ای محمده!ووایه چې زه دوحې په وسیله تاسې ډاروم. خو کاڼه چې هر څومره وډارول شي بلنه نه اوري.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَىِٕنْ مَّسَّتْهُمْ نَفْحَةٌ مِّنْ عَذَابِ رَبِّكَ لَیَقُوْلُنَّ یٰوَیْلَنَاۤ اِنَّا كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟
او که ستا د رب د عذاب ډیره لږه برخه هم هغوی ته ورسیږي،نو چیغې به کړي چې های زمونږ بده بخته په رښتیا چې مونږ ظالمان وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَنَضَعُ الْمَوَازِیْنَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیٰمَةِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْـًٔا ؕ— وَاِنْ كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ اَتَیْنَا بِهَا ؕ— وَكَفٰی بِنَا حٰسِبِیْنَ ۟
مونږ به د قیامت په ورځ د انصاف تلې کیږدو نو په هیچا به هیڅ ډول تیری ونه شي. که څه هم د وري دانې په اندازه عمل وي،مونږ به یې په تله کې واچوو.او د حساب کولو لپاره مونږ بس یو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَا مُوْسٰی وَهٰرُوْنَ الْفُرْقَانَ وَضِیَآءً وَّذِكْرًا لِّلْمُتَّقِیْنَ ۟ۙ
او مونږ موسې او هارون ته پریکړه کوونکی(کتاب)روښنايې او پند ورکړی ؤ چې پرهیزګاران ترې ګټه واخلي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
الَّذِیْنَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیْبِ وَهُمْ مِّنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُوْنَ ۟
همغه کسان چې په غیبو له خپل رب نه ډاریږي،او د قیامت له ډاره تل په لړزان وي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَهٰذَا ذِكْرٌ مُّبٰرَكٌ اَنْزَلْنٰهُ ؕ— اَفَاَنْتُمْ لَهٗ مُنْكِرُوْنَ ۟۠
او دادی له برکت نه ډک ذکر مې تاسې ته نازل کړ. ایا تاسې یې نه منئ؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَاۤ اِبْرٰهِیْمَ رُشْدَهٗ مِنْ قَبْلُ وَكُنَّا بِهٖ عٰلِمِیْنَ ۟ۚ
او له دې وړاندې مونږ ابراهیم ته زیرکتیا ورکړې او مونږ هغه ډیر ښه پيژنده.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اِذْ قَالَ لِاَبِیْهِ وَقَوْمِهٖ مَا هٰذِهِ التَّمَاثِیْلُ الَّتِیْۤ اَنْتُمْ لَهَا عٰكِفُوْنَ ۟
هغه وخت یاد کړه چې هغه خپل پلار او قوم ته وویل:دا څه دي چې تاسې پرې پړ مخ ورغورځیدلي یاست؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْا وَجَدْنَاۤ اٰبَآءَنَا لَهَا عٰبِدِیْنَ ۟
هغوی وویل:بس زمونږ پلرونو یې عبادت کاو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ لَقَدْ كُنْتُمْ اَنْتُمْ وَاٰبَآؤُكُمْ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟
ابراهیم وویل:تاسې لار ورکه کړې او پلرونه مو هم ښکاره بې لارې وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْۤا اَجِئْتَنَا بِالْحَقِّ اَمْ اَنْتَ مِنَ اللّٰعِبِیْنَ ۟
هغوی وویل:ایا تا مونږ ته کومه حقه خبره راوړې او که ساعت تیروي؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ بَلْ رَّبُّكُمْ رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ الَّذِیْ فَطَرَهُنَّ ۖؗ— وَاَنَا عَلٰی ذٰلِكُمْ مِّنَ الشّٰهِدِیْنَ ۟
ابراهیم وویل:ټوکې او ساعت تیري نه ده بلکې ستا رب همغه ذات دی چې د اسمانونو او ځمکې رب او پيدا کوونکی دی.او زه ستاسې په وړاندې پر دې خبره شاهدي وایم.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَتَاللّٰهِ لَاَكِیْدَنَّ اَصْنَامَكُمْ بَعْدَ اَنْ تُوَلُّوْا مُدْبِرِیْنَ ۟
او قسم په الله چې زه به ستاسې د نشتوالي په وخت کې ستاسې د بتانو چاره وکړم.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَجَعَلَهُمْ جُذٰذًا اِلَّا كَبِیْرًا لَّهُمْ لَعَلَّهُمْ اِلَیْهِ یَرْجِعُوْنَ ۟
پرته له غټ بت نه یې نور ټوټه،ټوټه کړل تر څو ورته هغوی[۷]راوګرځي.
[۷] بوتانو ته راوګرځي چې کله یې عبادت کوي.یا لوی بوت ته ورشي چې دا بوتان چامات کړل؟یا ابراهیم ته راوګرځي چې دا کار دي ولې کړی؟(معارف القرآن،مولانا محمد شفیع).
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْا مَنْ فَعَلَ هٰذَا بِاٰلِهَتِنَاۤ اِنَّهٗ لَمِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟
هغوی وویل:چا دا کار زمونږ له خدایانو سره کړی؟په رښتیا چې هغه ډیر لوی ظالم دی.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْا سَمِعْنَا فَتًی یَّذْكُرُهُمْ یُقَالُ لَهٗۤ اِبْرٰهِیْمُ ۟ؕ
سره ویې ویل:مونږ د یوه ځوان نه اوریدل چې زمونږ خدایان یې یادول.هو!نوم یي ابراهیم دی.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْا فَاْتُوْا بِهٖ عَلٰۤی اَعْیُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَشْهَدُوْنَ ۟
ویې ویل:د خلکو په وړاندې یي راولئ تر څو یې ټول وویني.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْۤا ءَاَنْتَ فَعَلْتَ هٰذَا بِاٰلِهَتِنَا یٰۤاِبْرٰهِیْمُ ۟ؕ
هغوی وویل:ابراهیمه!زمونږ له خدایانو سره دا کار تا کړی دی؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ بَلْ فَعَلَهٗ ۖۗ— كَبِیْرُهُمْ هٰذَا فَسْـَٔلُوْهُمْ اِنْ كَانُوْا یَنْطِقُوْنَ ۟
ابراهیم وویل:بلکې کړی یې دی[۹]لوی یې دغه دی پوښتنه ترې وکړئ،که هغوی خبرې کوي؟
[۹] ددی معنا له مخې(بله فعله)جلا جمله ده چې ځان یې غائب ښوولې چې(هو!دا کار همدغه سړي کړی چې تاسې یې یادوئ)خو عبارت داسې دی چې هغوی ترې دا معنا نشي اخیستی.او بله معنا یې داسې شوې چې(بلکې دا کار لوی بوت کړی)والله اعلم(البحر المحیط).
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَرَجَعُوْۤا اِلٰۤی اَنْفُسِهِمْ فَقَالُوْۤا اِنَّكُمْ اَنْتُمُ الظّٰلِمُوْنَ ۟ۙ
نو بیا خپل وجدان ته وګرځیدل،او پخپلو کې ئې سره ویل:په رښتیا چې تاسې ډیر ظالمان یې.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ثُمَّ نُكِسُوْا عَلٰی رُءُوْسِهِمْ ۚ— لَقَدْ عَلِمْتَ مَا هٰۤؤُلَآءِ یَنْطِقُوْنَ ۟
خو ډير ژر له خبرې نه واووښتل او ویې ویل:تاته خو معلومه ده چې دوی خبرې نه کوي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ اَفَتَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ مَا لَا یَنْفَعُكُمْ شَیْـًٔا وَّلَا یَضُرُّكُمْ ۟ؕ
ابراهیم وویل:ایا تاسې له الله پرته دداسې څیز عبادت کوئ چې نه درته ګټه رسولای شي او نه تاوان.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اُفٍّ لَّكُمْ وَلِمَا تَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟
افسوس پر تاسې او ستاسې پر هغو خدایانو چې پرته له الله نه یې عبادت کوئ. لږ له عقل نه کار واخلئ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُوْا حَرِّقُوْهُ وَانْصُرُوْۤا اٰلِهَتَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ فٰعِلِیْنَ ۟
هغوی وویل:ویې سوزوئ.او د خپلو خدایانو ملاتړوکړئ.که د څه کولو والایاست.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قُلْنَا یٰنَارُ كُوْنِیْ بَرْدًا وَّسَلٰمًا عَلٰۤی اِبْرٰهِیْمَ ۟ۙ
مونږ اورته وویل:اوره پر ابراهیم سوړ او سلامتیا شه.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاَرَادُوْا بِهٖ كَیْدًا فَجَعَلْنٰهُمُ الْاَخْسَرِیْنَ ۟ۚ
هغوی د ابراهیم لپاره دسیسه جوړه کړې وه.خو مونږ له زیان سره مخ کړل.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَنَجَّیْنٰهُ وَلُوْطًا اِلَی الْاَرْضِ الَّتِیْ بٰرَكْنَا فِیْهَا لِلْعٰلَمِیْنَ ۟
او مونږ ابراهیم او لوط د هغې ځمکې په لور خلاص کړل چې د ټولو خلکو لپاره مو برکت ناکه ګرځولې وه.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَوَهَبْنَا لَهٗۤ اِسْحٰقَ ؕ— وَیَعْقُوْبَ نَافِلَةً ؕ— وَكُلًّا جَعَلْنَا صٰلِحِیْنَ ۟
او مونږ هغه ته اسحق وروباښه.او یعقوب پر هغه سربیره.او هر یو مو له نیکانو ګرځولی و.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَجَعَلْنٰهُمْ اَىِٕمَّةً یَّهْدُوْنَ بِاَمْرِنَا وَاَوْحَیْنَاۤ اِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرٰتِ وَاِقَامَ الصَّلٰوةِ وَاِیْتَآءَ الزَّكٰوةِ ۚ— وَكَانُوْا لَنَا عٰبِدِیْنَ ۟ۙ
او ټول مو مخ کښان ګرځولي وو چې زمونږ په امر به یې ښوونه کوله. او د وحې په واسطه مو د غوره کارونو،د لمانځه ودرولو او زکات ورکولو هدایت ورکړ.او هغوی زمونږ عبادت کوونکی وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلُوْطًا اٰتَیْنٰهُ حُكْمًا وَّعِلْمًا وَّنَجَّیْنٰهُ مِنَ الْقَرْیَةِ الَّتِیْ كَانَتْ تَّعْمَلُ الْخَبٰٓىِٕثَ ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا قَوْمَ سَوْءٍ فٰسِقِیْنَ ۟ۙ
او لوط ته مو هم حکم او علم ورکړی او د هغه کلي له خلکو نه مو ژغورلی و چې وران کارونه یې کول.او په رښتیا چې هغوی ډیر بد کاره فاسق قوم و.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاَدْخَلْنٰهُ فِیْ رَحْمَتِنَا ؕ— اِنَّهٗ مِنَ الصّٰلِحِیْنَ ۟۠
په خپله مهربانۍ کې مو شامل کړ.ځکه چې هغه د صالحانو له ډلې نه و.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَنُوْحًا اِذْ نَادٰی مِنْ قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ فَنَجَّیْنٰهُ وَاَهْلَهٗ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِیْمِ ۟ۚ
او نوح را یاد کړه چې ډیره پخوا يي دعاء کړې وه مونږ یې دعاء ومنله،هغه او د هغه کورنۍ مو له لوی کړاونه خلاص کړل.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَنَصَرْنٰهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِیْنَ كَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَا ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا قَوْمَ سَوْءٍ فَاَغْرَقْنٰهُمْ اَجْمَعِیْنَ ۟
او د هغه قوم په مقابل کې مودده ملاتړ وکړ چې زمونږ ایتونه یې درواغ ګڼلي وو.په رښتیا چې هغوی ډير بد چلنه قوم و نو ځکه مونږ ټول له مخې په اوبو کې ډوب کړل.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَدَاوٗدَ وَسُلَیْمٰنَ اِذْ یَحْكُمٰنِ فِی الْحَرْثِ اِذْ نَفَشَتْ فِیْهِ غَنَمُ الْقَوْمِ ۚ— وَكُنَّا لِحُكْمِهِمْ شٰهِدِیْنَ ۟ۙ
او داود او سلیمان هم یاد کړه چې کله یې د هغه کښت په هکله پریکړه کوله چې د شپې له لوری پکې د نورو خلکو پسونه څریدلي وو.او مونږ ته یې پریکړه ښه معلومه وه.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَفَهَّمْنٰهَا سُلَیْمٰنَ ۚ— وَكُلًّا اٰتَیْنَا حُكْمًا وَّعِلْمًا ؗ— وَّسَخَّرْنَا مَعَ دَاوٗدَ الْجِبَالَ یُسَبِّحْنَ وَالطَّیْرَ ؕ— وَكُنَّا فٰعِلِیْنَ ۟
مونږ د پریکړه صحیح صورت سلیمان ته ښوولی و.او هر یوه ته مو حکم او پوهه ورکړې وه.غرونه او مارغان مو له داود سره همغاړه کړي وو چې پاکي به یې بیانوله.هو!دا کار همدا مونږ کړی و.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَعَلَّمْنٰهُ صَنْعَةَ لَبُوْسٍ لَّكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِّنْ بَاْسِكُمْ ۚ— فَهَلْ اَنْتُمْ شٰكِرُوْنَ ۟
او د زغرو جوړول مو هم ور ښوولی وو تر څو تاسې یو د بل له ګوزارنه وژغوري.نو ایا شکر کوونکي یاست؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلِسُلَیْمٰنَ الرِّیْحَ عَاصِفَةً تَجْرِیْ بِاَمْرِهٖۤ اِلَی الْاَرْضِ الَّتِیْ بٰرَكْنَا فِیْهَا ؕ— وَكُنَّا بِكُلِّ شَیْءٍ عٰلِمِیْنَ ۟
او مونږ سلیمان ته تیز او تند باد تابع کړی ؤ چې د هغه په حکم به د هغې ځمکې په لور الوته چې مونږ پکې برکت اچولی ؤ.او مونږ په هر څه ښه پوه یو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمِنَ الشَّیٰطِیْنِ مَنْ یَّغُوْصُوْنَ لَهٗ وَیَعْمَلُوْنَ عَمَلًا دُوْنَ ذٰلِكَ ۚ— وَكُنَّا لَهُمْ حٰفِظِیْنَ ۟ۙ
او ځینې پيریان او سرکښه شیطانان مو هم د هغه تابع کړي وو چې غوپې به یې ورته وهلې.او له دې پرته به یې نور هم ډیر کارونه کول.او مونږ د ټولو څارونکي وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاَیُّوْبَ اِذْ نَادٰی رَبَّهٗۤ اَنِّیْ مَسَّنِیَ الضُّرُّ وَاَنْتَ اَرْحَمُ الرّٰحِمِیْنَ ۟ۚۖ
او ایوب هم یاد کړه چې کله هغه خپل رب سره راز او نیاز کاو چې:زما ربه!ماته ناروغتیا پیښه شوې.او ته ارحم الرحمین يې.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ فَكَشَفْنَا مَا بِهٖ مِنْ ضُرٍّ وَّاٰتَیْنٰهُ اَهْلَهٗ وَمِثْلَهُمْ مَّعَهُمْ رَحْمَةً مِّنْ عِنْدِنَا وَذِكْرٰی لِلْعٰبِدِیْنَ ۟
مونږ یې دعا قبوله،ور پیښه ناروغتیا مو ترې لرې د هغه کورنۍ مو بیرته جوړه.او په همغه انډول نورې لورینې مو هم پرې وکړې،دا زمونږ لورینې وې چې د ټولو عبادت کوونکو لپاره پند او درس ؤ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاِسْمٰعِیْلَ وَاِدْرِیْسَ وَذَا الْكِفْلِ ؕ— كُلٌّ مِّنَ الصّٰبِرِیْنَ ۟
او اسماعیل ادریس او د برخې څښتن[۱۰]هم رایاد کړه ټول خورا زغم لرونکی وو.
[۱۰] ددی سړي په هکله اختلاف دی چې څوک دی؟پيغمبر و او که نه؟خو دا خبره ټول مني چې دلوړو اخلاقو یو نمونه سړی و.(البحر المحیط).
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاَدْخَلْنٰهُمْ فِیْ رَحْمَتِنَا ؕ— اِنَّهُمْ مِّنَ الصّٰلِحِیْنَ ۟
او مونږ هغوی په خپل رحمت کې داخل کړل.ځکه چې هغوی له صالحانو نه وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَذَا النُّوْنِ اِذْ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ اَنْ لَّنْ نَّقْدِرَ عَلَیْهِ فَنَادٰی فِی الظُّلُمٰتِ اَنْ لَّاۤ اِلٰهَ اِلَّاۤ اَنْتَ سُبْحٰنَكَ ۖۗ— اِنِّیْ كُنْتُ مِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟ۚۖ
او د کب خاوند[۱۱]هم رایاد کړه چې کله هغه قهرجن ولاړ او ګومان یې کړی و چې مونږ به ورسره ټینګ او سخت حساب ونه کړو.نو بیا یي د تیارو[۱۲]په مینځ کې غږ کړ چې:پرته له تانه بل هیڅ معبود نشته.ته پاک او زه له تیري کوونکو نه یم.
[۱۱] ـ حضرت یونس علیه السلام(فتح القدیر).
[۱۲] ـ د کب په ګیډه کې چې په خپله هم تیاره،د بحر په تل کې چې هلته هم تیاره او د شپې تیراه وي (البحر المحیط).
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ ۙ— وَنَجَّیْنٰهُ مِنَ الْغَمِّ ؕ— وَكَذٰلِكَ نُـجِی الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
مونږ یې دعا ومنله.او له غم نه مو خلاص کړ. په همدې شان مونږ مؤمنان خلاصوو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَزَكَرِیَّاۤ اِذْ نَادٰی رَبَّهٗ رَبِّ لَا تَذَرْنِیْ فَرْدًا وَّاَنْتَ خَیْرُ الْوٰرِثِیْنَ ۟ۚۖ
او زکریا هم یاد کړه.کله یې چې له خپل رب نه سوال وکړ چې زما ربه!ما یوازې مه پریږده.او ډیر غوره وارث همدا ته یې.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ ؗ— وَوَهَبْنَا لَهٗ یَحْیٰی وَاَصْلَحْنَا لَهٗ زَوْجَهٗ ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا یُسٰرِعُوْنَ فِی الْخَیْرٰتِ وَیَدْعُوْنَنَا رَغَبًا وَّرَهَبًا ؕ— وَكَانُوْا لَنَا خٰشِعِیْنَ ۟
مونږ یې سوال ومانه.او یحیې مو وروباښه،او میرمن مو ورته جوړه او برابره کړه.بي له شکه چې دوی په ښیګڼو کې زغلیدونکي خلک وو چې:په هیلو او ډار سره یې مونږ بللو.او زمونږ په وړاندې غاړه ایښوونکي وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَالَّتِیْۤ اَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِیْهَا مِنْ رُّوْحِنَا وَجَعَلْنٰهَا وَابْنَهَاۤ اٰیَةً لِّلْعٰلَمِیْنَ ۟
او هغه انجلۍ هم را یاده کړه چې خپله لمن یې پاکه ساتلې وه. مونږ پکې خپل روح پو،هغه او د هغې ځوی مو د ټولو خلکو لپاره یوه نښه وګرځوله.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اِنَّ هٰذِهٖۤ اُمَّتُكُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً ۖؗ— وَّاَنَا رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوْنِ ۟
هو!ستاسې د ټولو دین یو او زه مو رب یم.نو یوازې زما عبادت وکړئ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَتَقَطَّعُوْۤا اَمْرَهُمْ بَیْنَهُمْ ؕ— كُلٌّ اِلَیْنَا رٰجِعُوْنَ ۟۠
خو خلکو خپل کار په خپله ټوټه،ټوټه او په جلا،جلا لارو ولاړل.په داسې حال کې چې ټول به بیرته ماته راګرځیږي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَمَنْ یَّعْمَلْ مِنَ الصّٰلِحٰتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا كُفْرَانَ لِسَعْیِهٖ ۚ— وَاِنَّا لَهٗ كٰتِبُوْنَ ۟
نو هر څوک چې ښې کړنې وکړي او ایمان ورسره وي نو هڅې به یې بابیزه نه،بلکې مونږ یې لیکونکي یو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَحَرٰمٌ عَلٰی قَرْیَةٍ اَهْلَكْنٰهَاۤ اَنَّهُمْ لَا یَرْجِعُوْنَ ۟
دا خبره پخه ده چې د کومو خلکو د هلاکولو تکل مونږ کړی وي.هغوی بیرته توبې ته نشي راګرځیدای.
আরবি তাফসীরসমূহ:
حَتّٰۤی اِذَا فُتِحَتْ یَاْجُوْجُ وَمَاْجُوْجُ وَهُمْ مِّنْ كُلِّ حَدَبٍ یَّنْسِلُوْنَ ۟
تر هغو چې د زو زو،مازو زو مخه خلاصه او هغوی له هر لوړ ځای نه په منډو وي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَاِذَا هِیَ شَاخِصَةٌ اَبْصَارُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا ؕ— یٰوَیْلَنَا قَدْ كُنَّا فِیْ غَفْلَةٍ مِّنْ هٰذَا بَلْ كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟
او د حقې وعدې د پوره کیدو وخت رالنډ شو نو ناببره به د هغو کسانو چې کافران شوي،سترګې ټیغې راووځي.او وایې به وای زمونږ بده بخته!مونږ خو له دې کار نه بالکل بې پروا،بلکې په رښتیا چې ظالمان وو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ ؕ— اَنْتُمْ لَهَا وٰرِدُوْنَ ۟
الله به ورته وفرمايې تاسې او هغه چې تاسو یې پرته له الله عبادت کاوه د دوزخ د سون مواد یاست.تاسې هملته ورتلونکي یاست.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَوْ كَانَ هٰۤؤُلَآءِ اٰلِهَةً مَّا وَرَدُوْهَا ؕ— وَكُلٌّ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟
که چیرې ستاسې نیول شوي خدایان رښتیا خدایان وای نو هلته به نه وو ننوتلي او ټول به[۱۳]د تل لپاره په جهنم کې وي.
[۱۳] مشرکان او نیولي خدایان به یي لکه بوتان،شیطانان او هغه چې د دوی په عبادت کولو خوښ وو.ټول په جهنم کې یو ځای تل تر تله وي.(فتح القدیر)
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَهُمْ فِیْهَا زَفِیْرٌ وَّهُمْ فِیْهَا لَا یَسْمَعُوْنَ ۟
هلته به یې چیغې او کوکارې وي او هیڅ به نشي اوریدای.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اِنَّ الَّذِیْنَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِّنَّا الْحُسْنٰۤی ۙ— اُولٰٓىِٕكَ عَنْهَا مُبْعَدُوْنَ ۟ۙ
خو د کومو کسانو په هکله چې زمونږ د ښیګڼې پریکړه له وړاندې نه شوې ده له جهنم نه لرې[۱۴]کړي شوي دي.
[۱۴] لکه عزیر،عیسي،مریم او د الله نور نیک بنده ګان چې دوی په خدایې نیولي وو(البحر المحیط).
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَا یَسْمَعُوْنَ حَسِیْسَهَا ۚ— وَهُمْ فِیْ مَا اشْتَهَتْ اَنْفُسُهُمْ خٰلِدُوْنَ ۟ۚ
د دوزخ کښهار به نه اوري.او په هغه څه کې به تل تر تله وي چې د دوی زړونه یې هیله من دي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَا یَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْاَكْبَرُ وَتَتَلَقّٰىهُمُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ ؕ— هٰذَا یَوْمُكُمُ الَّذِیْ كُنْتُمْ تُوْعَدُوْنَ ۟
لویه وارخطایې به یې هیڅ غمژن نکړي. او ملایکې به په مخامخ کیدلو ورته وایې:دا مو همغه ورځ ده چې وعده یي ورسره کیده.
আরবি তাফসীরসমূহ:
یَوْمَ نَطْوِی السَّمَآءَ كَطَیِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ ؕ— كَمَا بَدَاْنَاۤ اَوَّلَ خَلْقٍ نُّعِیْدُهٗ ؕ— وَعْدًا عَلَیْنَا ؕ— اِنَّا كُنَّا فٰعِلِیْنَ ۟
هغه ورځ را یاد کړه چې:مونږ اسمان داسې راونغاړولکه لیکنه چې د دفتر په مینځ کې راونغښتل شي.او لکه څرنګه چې لومړی ځل مو پیدایښت کړی وو همغه شان به یې بیاوکړو.دا زمونږ وعده ده.او مونږ یې پوره کوونکي یو.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِی الزَّبُوْرِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ اَنَّ الْاَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصّٰلِحُوْنَ ۟
او مونږ په زبور کې له پند ورکولو وروسته لیکلي دي چې: [۱۵] (الف)ځمکه به زما د نیکو بنده ګانو په لاس کې پریوزي.
[۱۵] ـ الف:سعید بن جبیر او مجاهد وايې(ربور)د آسماني کتاب په معنا او(ذکر)د لوح محفوظ په معنا دی یعني په لوح محفوظ او ټولو آسماني کتابو کې لیکنه شوې چې ځمکه به زما د نیکو بنده ګانو په لاس کې پریوځي.(ابن جریر الطبری).
আরবি তাফসীরসমূহ:
اِنَّ فِیْ هٰذَا لَبَلٰغًا لِّقَوْمٍ عٰبِدِیْنَ ۟ؕ
بې له شکه چې په دې خبره کې د عبادت کوونکو خلکو لپاره یو لوی پيغام دی.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَاۤ اَرْسَلْنٰكَ اِلَّا رَحْمَةً لِّلْعٰلَمِیْنَ ۟
او ای محمده!ته مو د ګردو نړیوالو لپاره رحمت لیږلی یي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قُلْ اِنَّمَا یُوْحٰۤی اِلَیَّ اَنَّمَاۤ اِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ ۚ— فَهَلْ اَنْتُمْ مُّسْلِمُوْنَ ۟
او ووایه چې:ماته وحې کیږي چې:ستاسې معبود ایکې یو الله دی.نو ایا تاسې منونکي یاست؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ اٰذَنْتُكُمْ عَلٰی سَوَآءٍ ؕ— وَاِنْ اَدْرِیْۤ اَقَرِیْبٌ اَمْ بَعِیْدٌ مَّا تُوْعَدُوْنَ ۟
نو که مخ یي واړاو ورته ووایه چې ما خپله خبره پوره تاسې ته ورسوله.زه نه پوهیږم چې هغه څه نژدي دي که لرې چې له تاسې سره یې وعده کولای شي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اِنَّهٗ یَعْلَمُ الْجَهْرَ مِنَ الْقَوْلِ وَیَعْلَمُ مَا تَكْتُمُوْنَ ۟
الله پاک په ټولو هغو خبرو پوهیږي چې په زوره ویل کیږي او په هغو هم پوهیږي چې تاسې یې په پټه کوئ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاِنْ اَدْرِیْ لَعَلَّهٗ فِتْنَةٌ لَّكُمْ وَمَتَاعٌ اِلٰی حِیْنٍ ۟
او زه نه پوهیږم(چې ولي مو عذاب وروسته کیږي؟)کیدای شي چې دا ستاسې یو ازمیښت وي.او یا تر یوه ټاکلې وخت پورې ګټه وي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قٰلَ رَبِّ احْكُمْ بِالْحَقِّ ؕ— وَرَبُّنَا الرَّحْمٰنُ الْمُسْتَعَانُ عَلٰی مَا تَصِفُوْنَ ۟۠
بالاخره پیغمبر وویل:ای زما ربه!په حقه پریکړه وکړه.او زما رب دیر مهربان او د هغه څه په هکله چې تاسې یي بیانوئ یوازې له هغه نه کومک غوښتل کیدای شي.
আরবি তাফসীরসমূহ:
 
অর্থসমূহের অনুবাদ সূরা: সূরা আল-আম্বিয়া
সূরাসমূহের সূচী পৃষ্ঠার নাম্বার
 
কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - الترجمة البشتوية - سرفراز - অনুবাদসমূহের সূচী

ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة البشتو ترجمها مولولوي جانباز سرفراز.

বন্ধ