কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - কুরআনুল কারীমের সংক্ষিপ্ত তাফসীরের ফার্সি ভাষায় অনুবাদ * - অনুবাদসমূহের সূচী
سوره روم
সূরার কতক উদ্দেশ্য:
تأكيد تفرّد الله سبحانه بتصريف الأمور، وبيان سنن الله في خلقه.
الٓمّٓ ۟ۚ
আরবি তাফসীরসমূহ:
بِنَصْرِ اللّٰهِ ؕ— یَنْصُرُ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَهُوَ الْعَزِیْزُ الرَّحِیْمُ ۟ۙ
به‌سبب یاری روم توسط الله شاد می‌شوند زیرا آنها اهل کتاب هستند، الله هرکس را بخواهد بر هرکس که بخواهد پیروز می‌گرداند، و او تعالی ذات شکست ناپذیری است که هرگز مغلوب نمی‌شود و نسبت به بندگان مؤمن خویش بسیار مهربان است.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَعْدَ اللّٰهِ ؕ— لَا یُخْلِفُ اللّٰهُ وَعْدَهٗ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
این پیروزی وعده اى از جانب الله متعال بود و او به هيچ وجه خلاف وعده نمى كند و با محقق شدن آن، مؤمنان به وعده ی یاری الهی، یقین بیشتری پیدا می کنند، اما بیشتر مردم به سبب کفرشان این امر را درک نمی کنند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
یَعْلَمُوْنَ ظَاهِرًا مِّنَ الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ۖۚ— وَهُمْ عَنِ الْاٰخِرَةِ هُمْ غٰفِلُوْنَ ۟
ایمان و احکام شریعت را نمی‌شناسند، و فقط ظاهری از زندگی دنیا را که به کسب معاش و ساختن تمدن مادی مربوط است می‌شناسند، اما از آخرت که سرای زندگی حقیقی است رویگردان هستند، و به آن اهمیت نمی‌دهند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَوَلَمْ یَتَفَكَّرُوْا فِیْۤ اَنْفُسِهِمْ ۫— مَا خَلَقَ اللّٰهُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَاۤ اِلَّا بِالْحَقِّ وَاَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— وَاِنَّ كَثِیْرًا مِّنَ النَّاسِ بِلِقَآئِ رَبِّهِمْ لَكٰفِرُوْنَ ۟
آیا این مشرکانِ تکذیب کننده، در خویشتن نیندیشیده اند که پروردگار چگونه آن ها را آفریده و آراسته است. الله متعال آسمان ها و زمين و چيزهايى كه در ميان آن دو است را به حق آفريده و آن ها را بیهوده نیافریده، و برای بقای آن ها مدتی معین، مشخص کرده، ولی بسیاری از مردم به دیدار پروردگارشان در روز قیامت، باور ندارند و از این رو با انجام عمل صالح و مورد رضایت پروردگار، برای معاد آماده نمی شوند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَوَلَمْ یَسِیْرُوْا فِی الْاَرْضِ فَیَنْظُرُوْا كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ؕ— كَانُوْۤا اَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَّاَثَارُوا الْاَرْضَ وَعَمَرُوْهَاۤ اَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوْهَا وَجَآءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ ؕ— فَمَا كَانَ اللّٰهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلٰكِنْ كَانُوْۤا اَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُوْنَ ۟ؕ
آیا اینها در زمین نگشته‌اند تا بیندیشند سرانجامِ امت‌های تکذیب‌کننده پیش از آنها چگونه بوده است، درحالی‌که آن امت‌ها از اینها نیرومندتر بودند، و زمین را برای کشاورزی و آبادانی زیر و رو کردند، و آن را بیشتر از اینها آباد کردند، و رسولان‌شان با دلایل و حجت‌های آشکار بر توحید الله آمدند اما تکذیب کردند، پس الله بر آنها ستم نکرد وقتی آنها را نابود ساخت، بلکه خود آنها به‌سبب کفرشان با قرار دادن خویش در معرض نابودی، بر خویشتن ستم می‌کردند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَمْ یَكُنْ لَّهُمْ مِّنْ شُرَكَآىِٕهِمْ شُفَعٰٓؤُا وَكَانُوْا بِشُرَكَآىِٕهِمْ كٰفِرِیْنَ ۟
و از شریکان‌شان - که آنها را در دنیا عبادت می‌کردند- کسانی ندارند که برای نجات آنها از عذاب شفاعت کنند، و خودشان به شریکان خویش کافر می‌شوند، زیرا وقتی‌که به آنها نیاز دارند دست از یاری‌شان می‌کشند و همگی در نابودی یکسان هستند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَهُ الْحَمْدُ فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَعَشِیًّا وَّحِیْنَ تُظْهِرُوْنَ ۟
و تمام ستایش‌ها، تنها از آنِ او سبحانه است؛ در آسمان‌ها فرشتگان او را می‌ستایند، و در زمین مخلوقاتش او را می‌ستایند، و او را آنگاه که به شامگاه داخل می‌شوید یعنی وقت نماز عصر تسبیح بگویید، و تسبیح او را بگویید آنگاه که در وقت ظهر داخل می‌شوید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَیُحْیِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ؕ— وَكَذٰلِكَ تُخْرَجُوْنَ ۟۠
زنده را از مرده درمی‌آورد، مانند اینکه انسان را از نطفه، و جوجه را از تخم بیرون می‌آورد؛ و مرده را از زنده درمی‌آورد، مثل اینکه نطفه را از انسان، و تخم را از ماکیان خارج می‌سازد. و زمین را پس از خشکی آن با فروفرستادن باران و رویانیدن گیاهان زنده می‌گرداند، و همچنان‌که زمین را با رویانیدن گیاهان زنده می‌گرداند شما نیز برای حسابرسی و جزا از قبرهای‌تان درآورده می‌شوید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖۤ اَنْ خَلَقَكُمْ مِّنْ تُرَابٍ ثُمَّ اِذَاۤ اَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُوْنَ ۟
و از آیات بزرگ و دالّ بر قدرت و یگانگی الله متعال این است که: اصل شما را -ای مردم- از خاک آفرید، آنگاه که پدرتان را از آن خلق کرد. سپس شما به گونه ای گشتید که با زاد و ولد، افزايش يافته و در مشرق و مغرب زمین منتشر شدید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖۤ اَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِّنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُوْۤا اِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَكُمْ مَّوَدَّةً وَّرَحْمَةً ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّتَفَكَّرُوْنَ ۟
و نیز از آیات بزرگ و دلالت‌کنندۀ او تعالی بر قدرت و یگانگی او این است که - ای مردان- از جنس خود شما همسرانی برای‌تان آفرید تا به‌سبب هم‌جنسی نفس‌های‌تان به آنها آرام گیرد، و میان شما و آنها محبت و مهربانی قرار داد، به‌راستی‌که در این مورد برهان‌ها و دلالت‌های آشکاری است برای مردمی که می‌اندیشند؛ زیرا آنها هستند که از به‌کارانداختن عقل‌های‌شان فایده می‌برند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖ خَلْقُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَاخْتِلَافُ اَلْسِنَتِكُمْ وَاَلْوَانِكُمْ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّلْعٰلِمِیْنَ ۟
و از جمله نشانه‌های بزرگ و دلالت‌کنندۀ الله بر قدرت و یگانگی او تعالی: آفرینش آسمان‌ها و زمین، و اختلاف زبان‌های شما، و اختلاف رنگ‌های‌تان است، به‌راستی‌که در این موارد برهان‌ها و دلالت‌هایی برای اهل علم و بصیرت است.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖ مَنَامُكُمْ بِالَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَابْتِغَآؤُكُمْ مِّنْ فَضْلِهٖ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّسْمَعُوْنَ ۟
و از جمله آیات بزرگ و دلالت‌کنندۀ الله بر قدرت و یگانگی او تعالی: خوابتان در شب و روز است تا از خستگی کارها استراحت کنید، و از آیات او تعالی این است که روز را برای‌تان قرار داد تا در آن برای جستجوی روزی از پروردگارتان، پراکنده شوید، به‌راستی‌که در این مورد برهان‌ها و دلالت‌هایی است برای مردمی که با تدبر و پذیرش، گوش فرا می‌دهند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖ یُرِیْكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَّطَمَعًا وَّیُنَزِّلُ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَیُحْیٖ بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّعْقِلُوْنَ ۟
و از جمله آیات بزرگ و دلالت‌کنندۀ الله بر قدرت و یگانگی او تعالی این است که: برق را در آسمان برای‌تان نشان می‌دهد، و ترس از صاعقه‌ها و امید به باران را یکجا در آن برای‌تان فراهم می‌آورد، و آب باران را از آسمان برای‌تان فرو می‌فرستد، آنگاه زمین را پس از اینکه خشک بود با گیاهانی که در آن می‌رویاند زنده می‌گرداند. به‌راستی‌که در این مورد برهان‌ها و دلالت‌های آشکاری است برای مردمی که می‌اندیشند، آنگاه با آنها بر رستاخیز پس از مرگ برای حسابرسی و جزا راهنمایی می‌شوند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• إعمار العبد أوقاته بالصلاة والتسبيح علامة على حسن العاقبة.
• الاستدلال على البعث بتجدد الحياة، حيث يخلق الله الحي من الميت والميت من الحي.
وَمِنْ اٰیٰتِهٖۤ اَنْ تَقُوْمَ السَّمَآءُ وَالْاَرْضُ بِاَمْرِهٖ ؕ— ثُمَّ اِذَا دَعَاكُمْ دَعْوَةً ۖۗ— مِّنَ الْاَرْضِ اِذَاۤ اَنْتُمْ تَخْرُجُوْنَ ۟
و از جمله آیات بزرگ و دلالت‌کنندۀ الله بر قدرت و یگانگی او تعالی: برپایی آسمان بدون سقوط، و زمین بدون انهدام، به فرمان او سبحانه است، سپس وقتی او سبحانه شما را با دمیدن فرشته در صور از زمین فراخواند به‌ناگاه از قبرهای‌تان برای حسابرسی و جزا درمی‌آیید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَهُوَ الَّذِیْ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیْدُهٗ وَهُوَ اَهْوَنُ عَلَیْهِ ؕ— وَلَهُ الْمَثَلُ الْاَعْلٰى فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۚ— وَهُوَ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟۠
و او سبحانه ذاتی است که آفرینش را بدون نمونۀ قبلی آغاز می‌کند، سپس آن را پس از نابود کردنش بازمی‌گرداند، و بازگرداندن از آغاز کردن آسان‌تر است، و هر یک از این دو بر او تعالی آسان است زیرا او تعالی هر وقت چیزی را اراده کند به او می‌فرماید: (کن: باش) به‌ناگاه موجود می‌شود، و در هر یک از صفات جلال و کمال که به آن توصیف می‌شود صفت برتر از آنِ اوست، و او تعالی ذات شکست ناپذیری است که مغلوب نمی‌شود، و در آفرینش و تدبیرش بسیار دانا است.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ضَرَبَ لَكُمْ مَّثَلًا مِّنْ اَنْفُسِكُمْ ؕ— هَلْ لَّكُمْ مِّنْ مَّا مَلَكَتْ اَیْمَانُكُمْ مِّنْ شُرَكَآءَ فِیْ مَا رَزَقْنٰكُمْ فَاَنْتُمْ فِیْهِ سَوَآءٌ تَخَافُوْنَهُمْ كَخِیْفَتِكُمْ اَنْفُسَكُمْ ؕ— كَذٰلِكَ نُفَصِّلُ الْاٰیٰتِ لِقَوْمٍ یَّعْقِلُوْنَ ۟
- ای مشرکان- الله مثالی برگرفته از خودتان برای شما زده است: آیا از میان بردگان و غلام‌های‌تان شریکی دارید که در اموال‌تان به صورت یکسان با شما مشارکت کنند، و بترسید که اموال‌تان را با شما تقسیم کنند چنان‌که یکی از شما از شریک آزادش می‌ترسد که مالش را با او قسمت کند؟ آیا برای خودتان این کار را از بردگان‌تان راضی می‌شوید؟ بدون تردید بر این کار راضی نمی‌شوید، پس الله سزاوارتر است به اینکه از میان مخلوقات و بندگانش شریکی در فرمانروایی خویش نداشته باشد. همانند بیان این مثال‌ها و غیر آن حجت‌ها و دلایل گوناگون را برای مردمی که می‌اندیشند بیان می‌کنیم، زیرا آنها هستند که از این موارد بهره می‌برند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَلِ اتَّبَعَ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْۤا اَهْوَآءَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ ۚ— فَمَنْ یَّهْدِیْ مَنْ اَضَلَّ اللّٰهُ ؕ— وَمَا لَهُمْ مِّنْ نّٰصِرِیْنَ ۟
سبب گمراهی آنان، نبودِ دلیل کافی و عدم بیان آن ها نیست، بلکه سبب آن، پیروی از هوا و هوس، تقلید از پدرانشان و جهل نسبت به حق الهی بر آنان، می باشد. پس فردی که الله متعال او را گمراه کرده؛ چه کسی می تواند او را به هدایت كند؟! هیچ کس نمی تواند او را توفیق دهد، و یارانی ندارند که عذاب الهی را از آنان دور کنند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّیْنِ حَنِیْفًا ؕ— فِطْرَتَ اللّٰهِ الَّتِیْ فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا ؕ— لَا تَبْدِیْلَ لِخَلْقِ اللّٰهِ ؕ— ذٰلِكَ الدِّیْنُ الْقَیِّمُ ۙۗ— وَلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟ۗۙ
پس - ای رسول- تو و کسانی‌که همراه تو هستند به دینی که الله روی تو را به‌سوی آن گرداند روی آورید، و از تمام ادیان به‌سوی آن متمایل شوید، همان دین اسلام که مردم به صورت طبیعی به آن تمایل دارند. هیچ تغییری برای آفرینش الله وجود ندارد. این است دین راستی‌که هیچ انحرافی در آن نیست، اما بیشتر مردم نمی‌دانند که دین حقیقی همین دین است.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مُنِیْبِیْنَ اِلَیْهِ وَاتَّقُوْهُ وَاَقِیْمُوا الصَّلٰوةَ وَلَا تَكُوْنُوْا مِنَ الْمُشْرِكِیْنَ ۟ۙ
و با توبه از گناهان‌تان به‌سوی او سبحانه بازگردید، و با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی او تعالی از او بترسید، و نماز را به کامل‌ترین وجه برپا دارید، و از مشرکان که با فطرت مخالفت می‌کنند و همراه الله دیگران را در عبادت خویش شریک می‌گردانند نباشید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مِنَ الَّذِیْنَ فَرَّقُوْا دِیْنَهُمْ وَكَانُوْا شِیَعًا ؕ— كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُوْنَ ۟
و از مشرکان که دین‌شان را تغییر دادند، و به بخشی از آن ایمان آوردند، و به بخشی دیگر کفر ورزیدند، و به گروه‌ها و احزاب تقسیم شدند، و هر حزب از آنها با باطلی که بر آن هستند شادمان هستند نباشید که تنها خودشان را بر حق، و دیگران را بر باطل می‌پندارند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• خضوع جميع الخلق لله سبحانه قهرًا واختيارًا.
• دلالة النشأة الأولى على البعث واضحة المعالم.
وَاِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُّنِیْبِیْنَ اِلَیْهِ ثُمَّ اِذَاۤ اَذَاقَهُمْ مِّنْهُ رَحْمَةً اِذَا فَرِیْقٌ مِّنْهُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِكُوْنَ ۟ۙ
و وقتی آسیبی مانند بیماری یا فقر یا قحطی به مشرکان برسد با تضرع و پناه بردن و بازگشت به پروردگارشان سبحانه، تنها او را می‌خوانند تا مصیبتی را که به آنها رسیده است از آنها برطرف سازد، سپس وقتی با کشف مصیبت بر آنها مهربانی می‌کند، به‌ناگاه گروهی از آنها به شریک قرار دادن دیگران همراه الله در دعا بازمی‌گردند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَمْ اَنْزَلْنَا عَلَیْهِمْ سُلْطٰنًا فَهُوَ یَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُوْا بِهٖ یُشْرِكُوْنَ ۟
چه چیزی آنها را به شرک به الله فراخواند درحالی‌که هیچ دلیلی نداشتند؟! زیرا هیچ حجت و دلیلی از کتابی بر آنها فرو نفرستادیم تا بر شرک خویش به الله بر آن استدلال کنند، و خودشان نیز کتابی ندارند که از شرک آنها سخن بگوید، و درستی کفری را که بر آن بودند برای‌شان تأیید کند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاِذَاۤ اَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوْا بِهَا ؕ— وَاِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ اَیْدِیْهِمْ اِذَا هُمْ یَقْنَطُوْنَ ۟
و هرگاه یکی از نعمت‌های خویش مانند سلامتی و ثروت را به مردم بچشانیم بیش از حد شاد می‌گردند و تکبر می‌ورزند، و اگر به‌سبب گناهانی که مرتکب شده‌اند بیماری و فقری که آنها را غمگین می‌سازد به آنها برسد، به‌ناگاه از رحمت الله مأیوس می‌گردند، و از برطرف شدن آسیبی که آنها را اندوهگین ساخته است نومید می‌شوند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَوَلَمْ یَرَوْا اَنَّ اللّٰهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیَقْدِرُ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟
آیا ندیده‌اند که الله رزق و روزی را برای هر یک از بندگانش که بخواهد برای امتحان او می‌گشاید که آیا شکر می‌گزارد یا ناسپاسی می‌کند؟ و آن را برای هر یک از آنها که بخواهد برای آزمایش تنگ می‌گرداند که آیا صبر می‌کند یا خشم می‌گیرد؟! به‌راستی‌که در گستراندن روزی برای برخی، و تنگ‌گردانیدن آن برای برخی، برای مؤمنان دلالت‌هایی بر لطف و رحمت الله است.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاٰتِ ذَا الْقُرْبٰى حَقَّهٗ وَالْمِسْكِیْنَ وَابْنَ السَّبِیْلِ ؕ— ذٰلِكَ خَیْرٌ لِّلَّذِیْنَ یُرِیْدُوْنَ وَجْهَ اللّٰهِ ؗ— وَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُفْلِحُوْنَ ۟
پس -ای مسلمان- به خویشاوندان خود چنان که شایسته است، نیکی كن و با آنان در ارتباط باش، و به نیازمندان برای رفع نیازشان کمک کن، و به مسافر غریبی که در راه مانده، یاری رسان. بخشش در امور ذکر شده برای کسانی که رضایت الهی را می خواهند، بهتر است. کسانی که این کمک ها را انجام داده و این حقوق را ادا می کنند؛ همان رستگارانی هستند که به بهشت مطلوبشان دست یافته و از عذابی که می ترسند؛ نجات می یابند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَاۤ اٰتَیْتُمْ مِّنْ رِّبًا لِّیَرْبُوَاۡ فِیْۤ اَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا یَرْبُوْا عِنْدَ اللّٰهِ ۚ— وَمَاۤ اٰتَیْتُمْ مِّنْ زَكٰوةٍ تُرِیْدُوْنَ وَجْهَ اللّٰهِ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُضْعِفُوْنَ ۟
و پاداش اموالی که به یکی از مردم می‌پردازید به این هدف که همراهِ مالِ اضافه‌ای آن را بازگرداند نزد الله افزایش نمی‌یابد، و آنچه از اموال‌تان را که به کسی بدهید تا نیازی را با آن برطرف سازد و با آن وجه الله را اراده کنید، نه جایگاه و پاداشی از جانب مردم؛ اینها هستند که مزدشان نزد الله افزوده می‌شود.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَللّٰهُ الَّذِیْ خَلَقَكُمْ ثُمَّ رَزَقَكُمْ ثُمَّ یُمِیْتُكُمْ ثُمَّ یُحْیِیْكُمْ ؕ— هَلْ مِنْ شُرَكَآىِٕكُمْ مَّنْ یَّفْعَلُ مِنْ ذٰلِكُمْ مِّنْ شَیْءٍ ؕ— سُبْحٰنَهٗ وَتَعٰلٰى عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟۠
فقط الله همان ذاتی است که شما را به تنهایی آفرید، سپس به شما روزی داد، سپس شما را می‌میراند سپس شما را برای رستاخیز زنده می‌گرداند، آیا از میان بت‌های‌تان که آنها را به جای او تعالی عبادت می‌کنید کسی هست که ذره‌ای از این موارد را انجام دهد؟! او سبحانه از آنچه که مشرکان می‌گویند و باور دارند برتر و منزه است.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا كَسَبَتْ اَیْدِی النَّاسِ لِیُذِیْقَهُمْ بَعْضَ الَّذِیْ عَمِلُوْا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُوْنَ ۟
به سبب گناهان مردم، در دریا و خشکی، فساد و تباهی از جمله خشکسالی، کم بارانی، فراوانی بیماری ها و امراض واگیردار، پدیدار گشته است تا الله متعال سزای برخی از اعمال بدشان را در زندگی دنیا به آنان بچشاند، باشد که توبه کرده و به سوی او بازگردند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• فرح البطر عند النعمة، والقنوط من الرحمة عند النقمة؛ صفتان من صفات الكفار.
قُلْ سِیْرُوْا فِی الْاَرْضِ فَانْظُرُوْا كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلُ ؕ— كَانَ اَكْثَرُهُمْ مُّشْرِكِیْنَ ۟
- ای رسول- به این مشرکان بگو: در زمین بگردید، و بیندیشید که سرانجام امت‌های تکذیب‌کننده پیش از شما چگونه بوده است؟ به تحقیق که سرانجام بدی داشته‌اند، بیشتر آنها به الله مشرک بودند، و دیگران را همراه او عبادت می‌کردند، پس به‌سبب شریک قرار دادن برای الله نابود شدند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّیْنِ الْقَیِّمِ مِنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَ یَوْمٌ لَّا مَرَدَّ لَهٗ مِنَ اللّٰهِ یَوْمَىِٕذٍ یَّصَّدَّعُوْنَ ۟
پس - ای رسول- به‌سوی دین راست اسلام که هیچ انحرافی در آن نیست روی آور پیش از آن‌که روز قیامت بیاید که وقتی فرا رسد هیچ بازگرداننده‌ای ندارد، در آن روز مردم تقسیم می‌شوند: گروهی از آنها در بهشت نعمت داده می‌شوند، و گروهی در جهنم عذاب می‌شوند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَنْ كَفَرَ فَعَلَیْهِ كُفْرُهٗ ۚ— وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِاَنْفُسِهِمْ یَمْهَدُوْنَ ۟ۙ
هرکس بر الله کفر ورزد، زیان کفرش - یعنی جاودانگی در جهنم- به خودش بازمی‌گردد، و کسانی که اعمال صالح انجام دهند و با آن وجه الله را بجویند ورود به بهشت و بهره‌مندی از نعمت‌های آن را برای خودشان فراهم آورده‌اند و برای همیشه در آن می‌مانند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لِیَجْزِیَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصَّلِحٰتِ مِنْ فَضْلِهٖ ؕ— اِنَّهٗ لَا یُحِبُّ الْكٰفِرِیْنَ ۟
تا به کسانی که به الله ایمان آورده اند و اعمال نیک و پسندیده ی الهی انجام می دهند، از روی فضل و احسانش، پاداش دهد. به راستی او بی باوران به خود و پیامبرانش را دوست ندارد، بلکه به شدیدترین شیوه بر آنان خشم می گیرد و به زودی آنان را در قیامت عذاب می دهد.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖۤ اَنْ یُّرْسِلَ الرِّیٰحَ مُبَشِّرٰتٍ وَّلِیُذِیْقَكُمْ مِّنْ رَّحْمَتِهٖ وَلِتَجْرِیَ الْفُلْكُ بِاَمْرِهٖ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۟
و از آیات بزرگ و دلالت‌کنندۀ الله بر قدرت و یگانگی او: این است که بادها را می‌فرستد که نزدیکی نزول باران را به بندگان مژده می‌دهند، و - ای مردم- تا از رحمت خویش با گیاهان و خیر و برکت و گشایشی که پس از باران حاصل می‌شود به شما بچشاند، و تا اینکه به ارادۀ او کشتی‌ها در دریا به حرکت درآیند، و به این هدف که با تجارت در دریا از فضل او بجویید، و امید است که شکر نعمت‌های الله را به جای آورید تا از آن برای‌تان بیفزاید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ رُسُلًا اِلٰى قَوْمِهِمْ فَجَآءُوْهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ فَانْتَقَمْنَا مِنَ الَّذِیْنَ اَجْرَمُوْا ؕ— وَكَانَ حَقًّا عَلَیْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
و - ای رسول- پیش از تو رسولانی را به‌سوی امت‌های‌شان فرستاده‌ایم، که با دلایل و برهان‌های دلالت‌کننده بر راستگویی ما نزدشان آمدند، اما آنچه را که رسولان‌شان آوردند تکذیب کردند، آنگاه از کسانی‌که بدی‌ها را مرتکب شدند انتقام گرفتیم، و آنها را با عذاب خویش نابود کردیم، و رسولان و مؤمنان به آنها را از نابودی نجات دادیم، و نجات و یاری مؤمنان حقی است که آن را بر خویشتن واجب کرده‌ایم.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَللّٰهُ الَّذِیْ یُرْسِلُ الرِّیٰحَ فَتُثِیْرُ سَحَابًا فَیَبْسُطُهٗ فِی السَّمَآءِ كَیْفَ یَشَآءُ وَیَجْعَلُهٗ كِسَفًا فَتَرَی الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلٰلِهٖ ۚ— فَاِذَاۤ اَصَابَ بِهٖ مَنْ یَّشَآءُ مِنْ عِبَادِهٖۤ اِذَا هُمْ یَسْتَبْشِرُوْنَ ۟
الله متعال همان ذاتی است که بادها را به حرکت در می آورد و می فرستد، سپس این بادها، ابرها را بر می انگیزند و می جنبانند، سپس آن را به صورت اندک یا زیاد، هر طورى که بخواهد در آسمان می گستراند، و آن را به قطعاتی تبدیل می کند، سپس -ای تماشاگر- باران را می بینی که از وسط این ابرها بیرون می آید. و هر گاه باران را با رحمت خويش براى یکی از (سرزمين هاى) بندگانش که می خواهد، برساند، آنان را با نازل شدن باران، شاد می گردند، چرا که روییدن گیاهان مورد نیاز خود و حیواناتشان را در پی دارد.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَاِنْ كَانُوْا مِنْ قَبْلِ اَنْ یُّنَزَّلَ عَلَیْهِمْ مِّنْ قَبْلِهٖ لَمُبْلِسِیْنَ ۟
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَانْظُرْ اِلٰۤی اٰثٰرِ رَحْمَتِ اللّٰهِ كَیْفَ یُحْیِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ؕ— اِنَّ ذٰلِكَ لَمُحْیِ الْمَوْتٰى ۚ— وَهُوَ عَلٰى كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
پس - ای رسول- به آثار باران که الله آن را رحمتی برای بندگانش می‌فرستد بنگر، که چگونه الله زمین را پس از اینکه خشک و سخت بود با رویانیدن انواع گیاهان زنده می‌گرداند، همانا کسی‌که این زمین خشکیده را زنده گردانید همان ذاتی است که مردگان را زنده برمی‌انگیزاند، و او بر هر چیزی تواناست، و هیچ‌چیز او را ناتوان نمی‌سازد.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَىِٕنْ اَرْسَلْنَا رِیْحًا فَرَاَوْهُ مُصْفَرًّا لَّظَلُّوْا مِنْ بَعْدِهٖ یَكْفُرُوْنَ ۟
و اگر بر کشتزارها و گیاهان‌شان بادی بفرستیم که آن را تباه سازد، آنگاه کشتزارهای‌شان را پس از اینکه سبز بود زردرنگ ببینند به‌طور قطع پس از مشاهدۀ آنها نعمت‌های سابق الله را با وجود فراوانی آنها ناسپاسی می‌کنند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتٰى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَآءَ اِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِیْنَ ۟
پس همان‌گونه که تو نه می‌توانی صدایت را به گوش مردگان برسانی و نه به گوش کران، درحالی‌که از تو دور شده‌اند تا بیشتر از شنیدن صدای تو جلوگیری کنند، همچنین نمی‌توانی هرکسی را که شبیه اینها در رویگردانی و بهره نبردن باشد هدایت کنی.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَاۤ اَنْتَ بِهٰدِ الْعُمْیِ عَنْ ضَلٰلَتِهِمْ ؕ— اِنْ تُسْمِعُ اِلَّا مَنْ یُّؤْمِنُ بِاٰیٰتِنَا فَهُمْ مُّسْلِمُوْنَ ۟۠
و تو نمی‌توانی کسی را که از راه راست گمراه شده است با رساندن صدای خویش به گوش او آن‌گونه که سودمند واقع شود به پیمودن راه درست راهنمایی کنی، تو تنها می‌توانی کسی را که به آیات ما ایمان می‌آورد بشنوانی، زیرا اوست که از سخنان تو بهره می‌برد، و آنها در برابر فرمان ما تسلیم و فروتن هستند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
اَللّٰهُ الَّذِیْ خَلَقَكُمْ مِّنْ ضُؔعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضُؔعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضُؔعْفًا وَّشَیْبَةً ؕ— یَخْلُقُ مَا یَشَآءُ ۚ— وَهُوَ الْعَلِیْمُ الْقَدِیْرُ ۟
- ای مردم- الله همان ذاتی است که شما را از آبی ناچیز آفرید، سپس بعد از ناتوانی کودکی‌تان قدرت مردانگی را قرار داد، سپس بعد از قدرت مردانگی، ناتوانی سالخوردگی و فرتوتی را قرار داد، الله آنچه از ناتوانی و قدرت را که بخواهد می‌آفریند، و او تعالی از هر چیزی آگاه است، و هیچ‌چیز بر او پوشیده نمی‌ماند، و ذات توانایی است که هیچ‌چیز او را ناتوان نمی‌سازد.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَیَوْمَ تَقُوْمُ السَّاعَةُ یُقْسِمُ الْمُجْرِمُوْنَ ۙ۬— مَا لَبِثُوْا غَیْرَ سَاعَةٍ ؕ— كَذٰلِكَ كَانُوْا یُؤْفَكُوْنَ ۟
و روزی‌که قیامت برپا می‌شود مجرمان سوگند یاد می‌کنند که جز لحظه‌ای در قبرهای‌شان نمانده‌اند. همان‌گونه که از دانستن مدت ماندن خویش در قبرهای‌شان گمراه شدند در دنیا نیز از حقیقت گمراه بودند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَقَالَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْعِلْمَ وَالْاِیْمَانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِیْ كِتٰبِ اللّٰهِ اِلٰى یَوْمِ الْبَعْثِ ؗ— فَهٰذَا یَوْمُ الْبَعْثِ وَلٰكِنَّكُمْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ ۟
و پیامبران و فرشتگانی که الله متعال به آنان علم بخشيده بود، گفتند: بی گمان شما طبق آنچه که الله در علم سابق خویش نوشته است، از روز آفرینشِتان تا روز برانگیختنتان که آن را انکار کردید، ماندگار بوديد، و این روزی است که مردم از گورهایشان برانگیخته می شوند، اما شما نمی دانستید که رستاخیز واقع می شود، و آن را انکار کردید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَیَوْمَىِٕذٍ لَّا یَنْفَعُ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مَعْذِرَتُهُمْ وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُوْنَ ۟
پس روزی‌که الله مخلوقات را برای حسابرسی و جزا برمی‌انگیزد عذرهای دروغین ستمکاران سودی به آنها نمی‌رساند، و راضی کردن الله با توبه و بازگشت به‌سوی او تعالی از آنها خواسته نمی‌شود؛ چون فرصت این کار گذشته است.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِیْ هٰذَا الْقُرْاٰنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ ؕ— وَلَىِٕنْ جِئْتَهُمْ بِاٰیَةٍ لَّیَقُوْلَنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اِنْ اَنْتُمْ اِلَّا مُبْطِلُوْنَ ۟
و به تحقیق که در این قرآن- برای عنایت به مردم- هرگونه مثالی آورده‌ایم؛ تا حق از باطل برای‌شان مشخص شود، و - ای رسول- اگر دلیلی بر راستگویی خویش بیاوری به‌طور قطع کسانی‌که به الله کفر ورزیده‌اند خواهند گفت: شما در آنچه که آورده‌اید جز بر باطل نیستید.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَاصْبِرْ اِنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَّلَا یَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِیْنَ لَا یُوْقِنُوْنَ ۟۠
پس - ای رسول- در برابر قومت که تو را تکذیب می‌کنند شکیبایی پیشه کن، زیرا وعدۀ الله بر پیروزی و قدرت یافتن تو، حقیقت ثابتی است که هیچ تردیدی در آن راه ندارد، و نباید کسانی‌که به برانگیخته شدن خویش یقین ندارند، تو را به عجله و عدم صبر وادار کنند.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• هداية التوفيق بيد الله، وليست بيد الرسول صلى الله عليه وسلم.
কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - কুরআনুল কারীমের সংক্ষিপ্ত তাফসীরের ফার্সি ভাষায় অনুবাদ - অনুবাদসমূহের সূচী
কুরআনুল কারীমের সংক্ষিপ্ত তাফসীরের ফার্সি ভাষায় অনুবাদ। মারকাযু তাফসীর লিদ-দিরাসাতিল কুরআনিয়্যাহ থেকে প্রকাশিত।