Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Bisayan Translation - Rowwad Center * - Translations’ Index
Al-Kahf
قَيِّمٗا لِّيُنذِرَ بَأۡسٗا شَدِيدٗا مِّن لَّدُنۡهُ وَيُبَشِّرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرًا حَسَنٗا
˹paghimo niini˺ hingpit nga tul-id, sa paghatag ug pasidaan ngadto (sa mga dili magtutuo) sa hilabihan nga Silot gikan Kaniya; ug paghatag ug maayong balita ngadto sa mga magtotoo nga nagbuhat ug matarung nga mga buhat, nga sila makabaton ug labing maayo nga ganti (ang Paraiso),
Arabic explanations of the Qur’an:
مَّٰكِثِينَ فِيهِ أَبَدٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
مَّا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٖ وَلَا لِأٓبَآئِهِمۡۚ كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا
Niini (angkon, nga ang Dios adunay anak) sila mga walay (Balaanon) nga Kahibalo, ni ang ilang mga amahan; kini mao ang mapasipalahon pulong nga nanag-gula sa ilang mga baba; wala silay gisulti gawas sa kabakakan.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ إِن لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَسَفًا
Unya tingali ikaw magmasulob-on sa imong kaugalingon hangtod sa kamatayon paghuman nila, nga nagmasub-anon tungod kanila, kung sila dili motuo niini (nga Balaanong) Pamahayag (Qur'an).
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّا جَعَلۡنَا مَا عَلَى ٱلۡأَرۡضِ زِينَةٗ لَّهَا لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا
Sa pagkatinuod Kami (Allah) nagbuhat sa unsay anaa sa yuta ingon nga usa ka dayandayan alang niini, aron Among sulayan sila kon kinsa kanila ang labing maayo sa pamatasan ug sa buhat.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَمۡ حَسِبۡتَ أَنَّ أَصۡحَٰبَ ٱلۡكَهۡفِ وَٱلرَّقِيمِ كَانُواْ مِنۡ ءَايَٰتِنَا عَجَبًا
O, kamo ba naghunahuna nga ang mga kaubanan sa langob (Ang pito ka natulog sa Efeso) ug ang kinudlit (ang mga balita o ang mga pangalan sa mga katawhan sa langob), usa ka katingalahan gikan sa Among mga Timaan?
Arabic explanations of the Qur’an:
إِذۡ أَوَى ٱلۡفِتۡيَةُ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ فَقَالُواْ رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحۡمَةٗ وَهَيِّئۡ لَنَا مِنۡ أَمۡرِنَا رَشَدٗا
(Hisguti) sa diha nga ang (matinud-anon) nga mga batan-on midangop sa langob (nga mikalagiw gikan sa ilang manggilimod nga mga katawhan), sila miingon: "(O Allah) among Ginoo, ihatag kanamo ang Kaluoy gikan Kanimo, ug ihatag kanamo ang tukmang sulbad niining among kahimtang."
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِنَعۡلَمَ أَيُّ ٱلۡحِزۡبَيۡنِ أَحۡصَىٰ لِمَا لَبِثُوٓاْ أَمَدٗا
Unya Kami mipabangon kanila (gikan niana nga pagkatulog) aron Among mapakita hain sa duha ka pundok ang labing maayo pagkuwenta sa panahon nga diin sila nagpabilin (nga nangatulog sa Langob).
Arabic explanations of the Qur’an:
نَّحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ نَبَأَهُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمۡ وَزِدۡنَٰهُمۡ هُدٗى
Kami nag-asoy kanimo (O Muhammad) sa ilang sugilanon uban sa kamatuoran; sa pagkatinuod sila mga (matinud-anon) nga mga batan-on nga mituo sa ilang Ginoo (Allah lamang) ug Kami nagdugang kanila sa Giya.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَرَبَطۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ إِذۡ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَن نَّدۡعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهٗاۖ لَّقَدۡ قُلۡنَآ إِذٗا شَطَطًا
Ug Kami nagpalig-on sa ilang kasingkasing uban sa pailub, sa diha nga sila mitindog ug miingon: "Ang atong Ginoo (Allah) mao ang (Usa ug bugtong tinuod) nga Dios sa mga langit ug sa yuta; Kami dili gayud magtawag bisan lian dios gawas Kaniya: kay kon kami magahimo nini, nan, kakay sa pagkatinuod kami namulongsa sa pagkadili matinuohon.
Arabic explanations of the Qur’an:
هَٰٓؤُلَآءِ قَوۡمُنَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗۖ لَّوۡلَا يَأۡتُونَ عَلَيۡهِم بِسُلۡطَٰنِۭ بَيِّنٖۖ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا
Kining atong mga katawhan mikuha (ug bakak) nga mga dios gawas Kaniya (Allah); "nganong wala man silay mapakita nga bisan unsang tin-aw nga pamatuod sa ilang pagsuporta? Kinsa ba ang mulabaw nga dili makatarunganon kay kaniya nga nag-imbento ug bakak batok sa Allah?"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذِ ٱعۡتَزَلۡتُمُوهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ فَأۡوُۥٓاْ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ يَنشُرۡ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّن رَّحۡمَتِهِۦ وَيُهَيِّئۡ لَكُم مِّنۡ أَمۡرِكُم مِّرۡفَقٗا
(Ang mga batan-on miingon sa usag usa:) "Ug sa diha nga kamo mibiya gikan kanila ug sa unsay ilang gisimba gawas sa Allah, nan itugyi ang inyong mga kaugalingon ngadto sa langub alang sa pagpanalipod; ang inyong Ginoo (Allah) mohatag kaninyo sa dakong bahin sa Iyang Kaluoy, ug maghatag kaninyo ug sayon nga dalan sa inyong kahimtang.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَتَرَى ٱلشَّمۡسَ إِذَا طَلَعَت تَّزَٰوَرُ عَن كَهۡفِهِمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَإِذَا غَرَبَت تَّقۡرِضُهُمۡ ذَاتَ ٱلشِّمَالِ وَهُمۡ فِي فَجۡوَةٖ مِّنۡهُۚ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِۗ مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُۥ وَلِيّٗا مُّرۡشِدٗا
Ug (kon didto pa kamo), nakita unta ninyo ang adlaw, sa dihang misubang kini, nga nag-us-os gikan sa ilang langob paingon sa tuo, ug sa dihang kini misalop, mitalikod gikan kanila ngadto sa wala, samtang sila anaa sa halapad nga wanang niini. Kini mao ang mga Timaan sa Allah. Siya nga gigiyahan sa Allah, nagiyahan siya sa husto, ug siya nga Iyang gibiyaan sa pagkasalaag dili ka makakita alang kaniya ug bisan unsang giya nga tigpanalipod, nga mogiya (kaniya ngadto sa husto nga Dalan).
Arabic explanations of the Qur’an:
وَتَحۡسَبُهُمۡ أَيۡقَاظٗا وَهُمۡ رُقُودٞۚ وَنُقَلِّبُهُمۡ ذَاتَ ٱلۡيَمِينِ وَذَاتَ ٱلشِّمَالِۖ وَكَلۡبُهُم بَٰسِطٞ ذِرَاعَيۡهِ بِٱلۡوَصِيدِۚ لَوِ ٱطَّلَعۡتَ عَلَيۡهِمۡ لَوَلَّيۡتَ مِنۡهُمۡ فِرَارٗا وَلَمُلِئۡتَ مِنۡهُمۡ رُعۡبٗا
Kamo magdahom nga sila nanag-mata, samtang sila nahikatulog, ug Kami mipalingi kanila sa ilang tuo ug sa ilang wala nga mga kiliran, samtang ang ilang iro (nagbutang) sa iyang mga tiil diha sa pultahan; kon ikaw magtan-aw pa kanila sa pagkatinuod ikaw motalikod gayud gikan kanila sa pagkalagiw, ug ikaw mapuno gayud sa kahingangha (kakurat) kanila.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَذَٰلِكَ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِيَتَسَآءَلُواْ بَيۡنَهُمۡۚ قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ كَمۡ لَبِثۡتُمۡۖ قَالُواْ لَبِثۡنَا يَوۡمًا أَوۡ بَعۡضَ يَوۡمٖۚ قَالُواْ رَبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثۡتُمۡ فَٱبۡعَثُوٓاْ أَحَدَكُم بِوَرِقِكُمۡ هَٰذِهِۦٓ إِلَى ٱلۡمَدِينَةِ فَلۡيَنظُرۡ أَيُّهَآ أَزۡكَىٰ طَعَامٗا فَلۡيَأۡتِكُم بِرِزۡقٖ مِّنۡهُ وَلۡيَتَلَطَّفۡ وَلَا يُشۡعِرَنَّ بِكُمۡ أَحَدًا
Sa ingon Kami nagpukaw kanila aron sila mangutana sa usag-usa. Ang usa ka mamumulong gikan kanila miingon: "Unsa kadugaya na kamo nagpabilin (dinhi)?" Sila miingon: "Kami nagpabilin (tingali sa) usa ka adlaw o kabahin sa usa ka adlaw." (Unya ang uban kanila) miingon: "Ang imong Ginoo (Allah) labing nasayod kung unsa ka dugay kamo nagpabilin." Karon ipadala ang usa kaninyo uban niining inyong plata (nga sinsilyo) ngadto sa siyudad, unya pakit-a siya kon kinsa kanila ang adunay labing maayo nga pagkaon, aron siya makadala kaninyo ug pagkaon gikan niini, Pa-ampinga siya mag-bantay, ug ayaw tugoti nga adunay usa nga masayod kaninyo.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّهُمۡ إِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ يَرۡجُمُوكُمۡ أَوۡ يُعِيدُوكُمۡ فِي مِلَّتِهِمۡ وَلَن تُفۡلِحُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
Kay kon sila mahibalo mahitungod kaninyo, batoon gayud nila kamo hangtod sa kamatayon o pugson kamo sa pagbalik sa ilang pagtuo (ug paagi sa pagkinabuhi), ug unya kamo dili gayod magmadaugon.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَذَٰلِكَ أَعۡثَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ لِيَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَأَنَّ ٱلسَّاعَةَ لَا رَيۡبَ فِيهَآ إِذۡ يَتَنَٰزَعُونَ بَيۡنَهُمۡ أَمۡرَهُمۡۖ فَقَالُواْ ٱبۡنُواْ عَلَيۡهِم بُنۡيَٰنٗاۖ رَّبُّهُمۡ أَعۡلَمُ بِهِمۡۚ قَالَ ٱلَّذِينَ غَلَبُواْ عَلَىٰٓ أَمۡرِهِمۡ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيۡهِم مَّسۡجِدٗا
Sa ingon niana Kami mipahibalo sa ilang kahimtang ngadto sa mga tawo, aron sila masayud nga ang Saad sa Allah tinuod, ug mahitungod sa Takna, walay pagduhaduha mahitungod niini. (Kadto sa dihang ang mga tawo sa siyudad) naglalis sa ilang mga kaugalingon mahitungod sa ilang kalihokan ug miingon: "Magpatindog ug usa ka katukoran sa ilang handumanan - ang ilang Ginoo (Allah) labing nahibalo mahitungod kanila." Sila nga midaog sa ilang mga kalihokan miingon: "Kami sa pagkatinuod magtukod ug usa ka dapit sa pagsimba sa ilang ibabaw."
Arabic explanations of the Qur’an:
سَيَقُولُونَ ثَلَٰثَةٞ رَّابِعُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ وَيَقُولُونَ خَمۡسَةٞ سَادِسُهُمۡ كَلۡبُهُمۡ رَجۡمَۢا بِٱلۡغَيۡبِۖ وَيَقُولُونَ سَبۡعَةٞ وَثَامِنُهُمۡ كَلۡبُهُمۡۚ قُل رَّبِّيٓ أَعۡلَمُ بِعِدَّتِهِم مَّا يَعۡلَمُهُمۡ إِلَّا قَلِيلٞۗ فَلَا تُمَارِ فِيهِمۡ إِلَّا مِرَآءٗ ظَٰهِرٗا وَلَا تَسۡتَفۡتِ فِيهِم مِّنۡهُمۡ أَحَدٗا
Ang uban nanag-ingon; "(Sila) tutolo, ang ikaupat kanila mao ang ilang iro"; ug (ang uban) nag-ingon: "Lima, ang ikaunom kanila mao ang ilang iro", nga naghimo ug pangagpas sa unsay wala mahibaloi; (apan ang uban) moingon: "Pito, ug ang ikawalo kanila mao ang ilang iro." Isulti: "Ang akong Ginoo (Allah) labing nakahibalo sa ilang gidaghanon, walay nakaila kanila gawas sa pipila"; busa ayaw pakiglalis (mahitungod sa ilang gidaghanon) gawas sa tin-aw nga Pamatuod (nga Among gipadayag kanimo). ni ikaw maga-pangutana niini (sa mga sumusunod sa nahaunang Kasulatan) mahitungod sa mga tawo sa langob.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تَقُولَنَّ لِشَاْيۡءٍ إِنِّي فَاعِلٞ ذَٰلِكَ غَدًا
Arabic explanations of the Qur’an:
إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ وَٱذۡكُر رَّبَّكَ إِذَا نَسِيتَ وَقُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَهۡدِيَنِ رَبِّي لِأَقۡرَبَ مِنۡ هَٰذَا رَشَدٗا
Gawas (uban sa pag-ingon): "Kon ang Allah (Dios) magtugot"; ug hinumdomi ang inyong Ginoo (Allah) sa diha nga kamo makalimot ug isulti: "Tingali ang akong Ginoo (Allah) magatultol kanako ngadto sa mas duol nga dalan ngadto sa unsay matarung kay niini."
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلِ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا لَبِثُواْۖ لَهُۥ غَيۡبُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ أَبۡصِرۡ بِهِۦ وَأَسۡمِعۡۚ مَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِيّٖ وَلَا يُشۡرِكُ فِي حُكۡمِهِۦٓ أَحَدٗا
Isulti: "Ang Allah ang labing nakahibalo kung unsa kadugay sila nagpabilin"; Kaniya (lamang) ang (Kahibalo sa) dili makita sa mga langit ug sa yuta; unsa ka tin-aw ang Iyang Panan-aw ug unsa ka tin-aw ang Iyang Pandungog. Walay magbalantay (tigpanalipod, manluluwas) alang kanila gawas Kaniya, ug Siya wala maghimo ni bisan kinsa (nga mahimong) Iyang kauban sa Iyang Paghukom.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن كِتَابِ رَبِّكَۖ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦ وَلَن تَجِدَ مِن دُونِهِۦ مُلۡتَحَدٗا
Lituka – (Oh Muhammad) – ang gipadayag ni Allah diha kanimo nga gikan sa Qur’an, , walay bisan kinsa nga makausab sa Iyang mga Pulong; ug dili ka makakitag laing dalangpanan gawas Kaniya.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱصۡبِرۡ نَفۡسَكَ مَعَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥۖ وَلَا تَعۡدُ عَيۡنَاكَ عَنۡهُمۡ تُرِيدُ زِينَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَا تُطِعۡ مَنۡ أَغۡفَلۡنَا قَلۡبَهُۥ عَن ذِكۡرِنَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ وَكَانَ أَمۡرُهُۥ فُرُطٗا
Mag-mapailubon ikaw duyog Kanila nga manga nanag-tuaw sa 'Allah' ilang Ginoo buntag ug gabii, nangita sa Iyang Nawong, ug ayaw ipasimang ang imong mga mata gikan kanila nangita sa dayandayan kinabuhi niining kalibutana; ug ayaw pagsunod kaniya kansang kasingkasing Among gihimo nga walay pagtagad sa Paghinumdum Kanamo ug nagsunod sa iyang kawang nga mga tinguha, ug kansang kinaiya mao ang paglapas batok sa unsay tinuod.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقُلِ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَن شَآءَ فَلۡيُؤۡمِن وَمَن شَآءَ فَلۡيَكۡفُرۡۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا لِلظَّٰلِمِينَ نَارًا أَحَاطَ بِهِمۡ سُرَادِقُهَاۚ وَإِن يَسۡتَغِيثُواْ يُغَاثُواْ بِمَآءٖ كَٱلۡمُهۡلِ يَشۡوِي ٱلۡوُجُوهَۚ بِئۡسَ ٱلشَّرَابُ وَسَآءَتۡ مُرۡتَفَقًا
Ug isulti: "Ang Kamatuoran gikan sa 'Allah' imong Ginoo,’ busa pasagdi siya nga nagkagusto nga motuo, ug pasagdi siya nga makagusto nga dili motuo; sa pagkatinuod Kami nag-andam alang sa mga mamumuhat sa kadautan ang Kalayo, kansang mga paril naglibot kanila. Ug kong sila mangayo ug tubig, sila pagahatagan ug tubig nga sama sa tinunaw nga tumbaga nga makapasunog sa ilang mga nawong; alaot ang maong ilimnon ug alaot ang dapit nga (maoy ilang) kapahulayan.
Arabic explanations of the Qur’an:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُ يُحَلَّوۡنَ فِيهَا مِنۡ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٖ وَيَلۡبَسُونَ ثِيَابًا خُضۡرٗا مِّن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَّكِـِٔينَ فِيهَا عَلَى ٱلۡأَرَآئِكِۚ نِعۡمَ ٱلثَّوَابُ وَحَسُنَتۡ مُرۡتَفَقٗا
Kini mao sila, nga kanila ang mga Tanaman sa Eden diin ang mga suba nagdagayday sa ilalom niini, sila pagadayandayanan didto sa mga pulseras nga bulawan, ug magsul-ob ug lunhaw nga mga bisti sa pino nga seda, nga maglingkod niini sa gipataas nga mga higdaanan; usa ka labing maayo nga balus, ug unsa ka maayo nga pahulayanan.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلٗا رَّجُلَيۡنِ جَعَلۡنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيۡنِ مِنۡ أَعۡنَٰبٖ وَحَفَفۡنَٰهُمَا بِنَخۡلٖ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُمَا زَرۡعٗا
Hatagi sila ug usa ka panag-ingnan sa duha ka tawo; ngadto sa usa nga Kami naghatag ug duha ka tanaman sa ubasan, ug Among gipalibotan silang duha sa mga datiles, ug sa taliwala nila Among gibutang ang mga umahan sa mais.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَانَ لَهُۥ ثَمَرٞ فَقَالَ لِصَٰحِبِهِۦ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَنَا۠ أَكۡثَرُ مِنكَ مَالٗا وَأَعَزُّ نَفَرٗا
Ug siya nakabaton ug daghan nga bunga; busa siya miingon sa iyang (kabus) nga kauban, samtang siya nakigsulti kaniya: "Ako labi pang adunahan kay kanimo, ug labing kusgan sa mga tawo."
Arabic explanations of the Qur’an:
وَدَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَهُوَ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ قَالَ مَآ أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَٰذِهِۦٓ أَبَدٗا
Siya misulod sa iyang tanaman samtang siya (anaa sa kahimtang sa pagpasigarbo ug kawalay pagtuo) dili makiangayon sa iyang kaugalingon. Siya miingon: "Wala ako maghunahuna nga kini mawala pa."
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةٗ وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهَا مُنقَلَبٗا
Ug wala ako maghunahuna nga ang Takna (ang Adlaw sa Pagkabanhaw ug Paghukom) moabut, bisan kon pa ako iga-balik pa sa ' Allah' akong Ginoo ako sa gihapon maka-kaplag ug labaw pa niini.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرۡتَ بِٱلَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلٗا
Ang iyang kauban miingon kaniya samtang nakigsulti kaniya: "Wala ka ba motuo sa (Allah) nga Maoy nagbuhat kanimo gikan sa abog, pagkahuman gikan sa usa ka tulo sa binhi, ug pagkahuman Siya naghimo kanimo nga usa ka hingpit nga tawo?"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡلَآ إِذۡ دَخَلۡتَ جَنَّتَكَ قُلۡتَ مَا شَآءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِۚ إِن تَرَنِ أَنَا۠ أَقَلَّ مِنكَ مَالٗا وَوَلَدٗا
Kon imo lang unta giingon samtang ikaw nag-sulod sa imong tanaman, "Maasha Allah" "Bisan unsa nga gibuot sa Allah mahitabo", walay gahum gawas nga Iya sa Allah." Bisan kung nakita mo ako nga ubos kanimo sa bahandi ug mga anak,
Arabic explanations of the Qur’an:
فَعَسَىٰ رَبِّيٓ أَن يُؤۡتِيَنِ خَيۡرٗا مِّن جَنَّتِكَ وَيُرۡسِلَ عَلَيۡهَا حُسۡبَانٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَتُصۡبِحَ صَعِيدٗا زَلَقًا
Apan tingali nga ang akong Ginoo maghatag kanako sa unsay mas maayo kay sa imong tanaman, ug nagpakanaog sa imong tanaman ug usa ka kilat gikan sa kahitas, nga maghimo niining walay sulod nga yutang awaaw.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِۦ فَأَصۡبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيۡهِ عَلَىٰ مَآ أَنفَقَ فِيهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُشۡرِكۡ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا
Ug ang iyang bahandi gipalibutan (sa pagguba); busa siya misugod sa pagpiga sa iyang mga kamot tungod sa unsay iyang nagasto niini, ug kining tanan nawagtang hangtod kina-uyokan. Ang iyang masulti mao: Ah! Alaut ako! Unta wala ako nagbutag kauban nga bisan unsa sa akong Ginoo (Allah).
Arabic explanations of the Qur’an:
هُنَالِكَ ٱلۡوَلَٰيَةُ لِلَّهِ ٱلۡحَقِّۚ هُوَ خَيۡرٞ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ عُقۡبٗا
Didto niadto ang awtoridad alang (lamang) sa Allah; ang Hingpit nga Kamatuoran. Siya ang Labing Maayo sa pagganti ug Labing Maayo sa katapusan nga sangputanan (sa Ulahing Adlaw alang sa mga magtotoo).
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ فَأَصۡبَحَ هَشِيمٗا تَذۡرُوهُ ٱلرِّيَٰحُۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ مُّقۡتَدِرًا
Hatagi sila og panag-ingnan sa kinabuhi niining kalibutana, (kini) sama sa tubig nga Among gipakanaog gikan sa panganod, busa ang mga tanom sa yuta miuban niini, apan pagkataudtaud nahimong uga nga nangadugmok diin gikatag sa mga hangin. Ang Allah adunay bug-os nga gahum sa tanang butang.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلۡمَالُ وَٱلۡبَنُونَ زِينَةُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ أَمَلٗا
Ang bahandi ug ang mga anak mao ang mga dayandayan niining kalibutanong kinabuhi; apan ang walay katapusan nga maayong mga buhat labi pang maayo sa imong Ginoo sa ganti ug sa paglaum.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَوۡمَ نُسَيِّرُ ٱلۡجِبَالَ وَتَرَى ٱلۡأَرۡضَ بَارِزَةٗ وَحَشَرۡنَٰهُمۡ فَلَمۡ نُغَادِرۡ مِنۡهُمۡ أَحَدٗا
Ug sa Adlaw nga diin Kami Maga-wagtang sa kabukiran ug makita ninyo ang yuta nga managsamang patag, ug Among tigomon sila ug dili magbilin ug bisan usa kanila nga biniyaan.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَعُرِضُواْ عَلَىٰ رَبِّكَ صَفّٗا لَّقَدۡ جِئۡتُمُونَا كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةِۭۚ بَلۡ زَعَمۡتُمۡ أَلَّن نَّجۡعَلَ لَكُم مَّوۡعِدٗا
Sila pagadad-on sa atubangan sa 'Allah' imong Ginoo, nga nagatindog sa mga han-ay (nga laray): Karon sa pagkatinuod kamo miabut kanamo (Allah) ingon nga Kami nagbuhat kaninyo sa sinugdanan. Apan kamo naghunahuna nga Kami wala magtudlo alang kaninyo ug panahon (alang sa katumanan niini nga Saad).
Arabic explanations of the Qur’an:
وَوُضِعَ ٱلۡكِتَٰبُ فَتَرَى ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَٰوَيۡلَتَنَا مَالِ هَٰذَا ٱلۡكِتَٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةً إِلَّآ أَحۡصَىٰهَاۚ وَوَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرٗاۗ وَلَا يَظۡلِمُ رَبُّكَ أَحَدٗا
Ug ang talaan (sa mga buhat) igabutang (nga abli), unya inyong makita ang mga dautan nga nangahadlok gikan sa unsay anaa niini, ug sila moingon: "Ah! Alaut kita! Unsa kini nga talaan! Wala kini nagbilin ug bisan unsa (sa atong mga sala) gamay o dako, apan giihap kining (tanan)"; ug unsay ilang nabuhat sila makakaplag nga anaa (niini); ug ang imong Ginoo wala magbuhat ug inhustisya kang bisan kinsa.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ كَانَ مِنَ ٱلۡجِنِّ فَفَسَقَ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِۦٓۗ أَفَتَتَّخِذُونَهُۥ وَذُرِّيَّتَهُۥٓ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِي وَهُمۡ لَكُمۡ عَدُوُّۢۚ بِئۡسَ لِلظَّٰلِمِينَ بَدَلٗا
(Hisguti) sa diha nga Kami (Allah) mimando sa mga anghel: "Yukbo kamo ngadto kang Adan (sa pagpasidungog ug pagtahud)". Busa silang tanan nanag-yukbo gawas lamang kang Iblees (Satan), siya gikan sa jinn (ug dili gikan sa mga anghel), siya misupak sa Sugo sa iyang Ginoo (Allah). Maga-kuha ba ikaw kaniya (satanas) ug sa iyang mga kaliwatan ingon nga (inyong) mga agalon kay Kanako (Allah), samtang sila mao ang inyong mga kaaway? Daotan mao ang baylo alang sa mga mamumuhat ug kadaotan.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ مَّآ أَشۡهَدتُّهُمۡ خَلۡقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَا خَلۡقَ أَنفُسِهِمۡ وَمَا كُنتُ مُتَّخِذَ ٱلۡمُضِلِّينَ عَضُدٗا
Ako (Allah) wala maghimo kanila (si Satanas ug ang iyang mga kaubanan) nga saksi sa paglalang sa mga langit ug sa yuta, ni sa paglalang sa ilang mga kaugalingon; ni ako maghimo niadtong nagpahisalaag (sa uban) ingon nga mga katabang.)."
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَوۡمَ يَقُولُ نَادُواْ شُرَكَآءِيَ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَجَعَلۡنَا بَيۡنَهُم مَّوۡبِقٗا
Sa Adlaw nga ang Allah moingon: "Tawga sila nga mga diosdios nga inyong gisimba gawas Kanako". Busa sila motawag kanila, apan sila dili motubag kanila, ug Kami magbutang ug usa ka makalilisang nga panagbulag tali kanila."
Arabic explanations of the Qur’an:
وَرَءَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ ٱلنَّارَ فَظَنُّوٓاْ أَنَّهُم مُّوَاقِعُوهَا وَلَمۡ يَجِدُواْ عَنۡهَا مَصۡرِفٗا
Ug ang mga dautan makakita sa Kalayo (sa Imperno), unya sila makahibalo nga sila mahulog niini, ug sila dili makakita ug usa ka dapit nga kalikuan aron makalingkawas gikan niini.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّهُمۡ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ قُبُلٗا
Walay bisan unsa nga makapugong sa mga tawo sa pagtuo sa diha nga ang Giya moabut kanila, ug sa pagpangayo ug Kapasayloan gikan sa ilang nga Ginoo (Allah), gawas nga ang nahitabo sa mga karaan (nauna) mahitabo kanila, o nga ang Silot moabut (sa atubangan) nawong sa nawong ngadto kanila.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۚ وَيُجَٰدِلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّۖ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَمَآ أُنذِرُواْ هُزُوٗا
Kami nagpadala sa mga Sinugo kondili ingon nga mga tighatag ug maayong balita (sa walay kataposang Kalipay alang kang bisan kinsa nga mituo ug nagbuhat sa matarong), ug mga tigpasidaan (sa Silot alang sa bisan kinsa nga nagbutang ug bisan unsang kauban sa Allah ug nagbuhat daotan), ug sila nga misalikway (sa Among mga Pinadayag) naghimo ug bakak nga katarungan aron ilang mawad-ag bili ang Kamatuoran, ug ilang gihimo ngadto sa Akong mga Bersikulo nga diin sila gipahimangnoan ang pagbiaybiay.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ فَأَعۡرَضَ عَنۡهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُۚ إِنَّا جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۖ وَإِن تَدۡعُهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ فَلَن يَهۡتَدُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
Kinsa pa bay labaw ka ngil-ad kanila nga kay kaniya gipahinumduman sa mga Pulong sa iyang Ginoo (Allah), unya siya mitalikod gikan niini ug nakalimot sa unsay gidala sa iyang duha ka mga kamot (sa mga sala)? Sa pagkatinuod
Kami nag-butang ug tabil sa ilang manga kasing-kasing kay basin ug sila makasabot niini, ug kabungol sa ilang manga dalung'gan; ug kung pagatawgon nimo sila ngadto sa Giya, dili gyud sila mosunod sa husto nga dalan.
Kami nag-butang ug tabil sa ilang manga kasing-kasing kay basin ug sila makasabot niini, ug kabungol sa ilang manga dalung'gan; ug kung pagatawgon nimo sila ngadto sa Giya, dili gyud sila mosunod sa husto nga dalan.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَرَبُّكَ ٱلۡغَفُورُ ذُو ٱلرَّحۡمَةِۖ لَوۡ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُواْ لَعَجَّلَ لَهُمُ ٱلۡعَذَابَۚ بَل لَّهُم مَّوۡعِدٞ لَّن يَجِدُواْ مِن دُونِهِۦ مَوۡئِلٗا
Ang imong Ginoo (Allah) moa Mapasayloon, Puno sa Kalooy; Kon Siya modakop kanila diha-diha dayon tungod sa ilang magbuhat (sa mga sala), Gipadali niya unta ang ilang silot. Apan alang kanila adunay tinudlong panahon nga diin sila dili makakaplag ug kadangpan.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَتِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰٓ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَعَلۡنَا لِمَهۡلِكِهِم مَّوۡعِدٗا
Kini nga mga lungsod (ang katawhan sa ‘Aad ug Thamud, ug uban pa), Kami naglaglag kanila sa diha nga sila nagpadayon sa pagbuhat ug kadautan (pinaagi sa pagbutang ug kauban sa Allah sa pagsimba), ug Kami gitakda nga panahon alang ilang kalaglagan.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبۡرَحُ حَتَّىٰٓ أَبۡلُغَ مَجۡمَعَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ أَوۡ أَمۡضِيَ حُقُبٗا
(Hisguti) sa diha nga si Moises miingon ngadto sa iyang batan-ong tig-alagad (Joshua): "Ako dili mohunong (sa pagpanaw) hangtud nga ako muabut sa dugtong sa duha ka mga dagat, bisan pa kon ako maga-panaw mga katuigan.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتَىٰهُ ءَاتِنَا غَدَآءَنَا لَقَدۡ لَقِينَا مِن سَفَرِنَا هَٰذَا نَصَبٗا
Apan sa diha nga sila milabay ug sila nahilayo na, si (Moises) miingon sa iyang batan-ong tig-alagad (Joshua): Dad-a kanamo ang atong pamahaw, sa pagkatinuod kita nakasugat (daghang kalisdanan ug) kakapoy gikan niining atong panaw.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ أَرَءَيۡتَ إِذۡ أَوَيۡنَآ إِلَى ٱلصَّخۡرَةِ فَإِنِّي نَسِيتُ ٱلۡحُوتَ وَمَآ أَنسَىٰنِيهُ إِلَّا ٱلشَّيۡطَٰنُ أَنۡ أَذۡكُرَهُۥۚ وَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ عَجَبٗا
Si 'Joshua' miingon: "Nakita ba nimo sa diha nga kita midala sa atong mga kaugalingon ngadto sa bato aron sa pagpahulay, unya ako nakalimot sa isda, ug walay bisan unsa nga nagpalimot kanako sa pagsulti mahitungod niini gawas kang Satanas, kini mipadulong ngadto sa dagat sa kati-ngalahang paagi."
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ ذَٰلِكَ مَا كُنَّا نَبۡغِۚ فَٱرۡتَدَّا عَلَىٰٓ ءَاثَارِهِمَا قَصَصٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
فَوَجَدَا عَبۡدٗا مِّنۡ عِبَادِنَآ ءَاتَيۡنَٰهُ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَعَلَّمۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّا عِلۡمٗا
Unya ilang nakit-an ang usa sa Among mga alagad (Khidr) nga Among (Allah) gihatagan ug Kaluoy gikan Kanamo, nga Among gitudloan ug Kahibalo gikan sa Among Kaugalingon.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَيۡفَ تَصۡبِرُ عَلَىٰ مَا لَمۡ تُحِطۡ بِهِۦ خُبۡرٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا رَكِبَا فِي ٱلسَّفِينَةِ خَرَقَهَاۖ قَالَ أَخَرَقۡتَهَا لِتُغۡرِقَ أَهۡلَهَا لَقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـًٔا إِمۡرٗا
Busa sila mipadayon (sa ilang dalan) hangtud nga sila misakay sa usa ka bangka (aron sa pagtabok sa dagat), siya mibuslot niini. (Si Moises) miingon: "Ikaw ba naghimo ug usa ka lungag niini aron sa paglumos sa mga katawhan niini? Sa pagkatinuod ikaw nakahimo ug usa ka bug-at nga dautang."
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَا لَقِيَا غُلَٰمٗا فَقَتَلَهُۥ قَالَ أَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا زَكِيَّةَۢ بِغَيۡرِ نَفۡسٖ لَّقَدۡ جِئۡتَ شَيۡـٔٗا نُّكۡرٗا
Busa sila nagpadayon hangtod, sa dihang ilang nahimamat ang usa ka batang lalaki, iyang gipatay siya. Si (Moises) miingon: "Mipatay ka ba ug inosente nga tawo nga wala makapatay? Sa pagkatinuod nakahimo ka ug daotang butang."
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ إِن سَأَلۡتُكَ عَن شَيۡءِۭ بَعۡدَهَا فَلَا تُصَٰحِبۡنِيۖ قَدۡ بَلَغۡتَ مِن لَّدُنِّي عُذۡرٗا
(Si Moises) miingon: "Kon mangutana pa ako kanimo mahitungod sa bisan unsang butang human niini, nan ayaw na ako ikuyog ipon kanimo; sa pagkatinuod ikaw nakakaplag ug usa ka pangatarongan alang niana."
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَيَآ أَهۡلَ قَرۡيَةٍ ٱسۡتَطۡعَمَآ أَهۡلَهَا فَأَبَوۡاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارٗا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُۥۖ قَالَ لَوۡ شِئۡتَ لَتَّخَذۡتَ عَلَيۡهِ أَجۡرٗا
Busa nagpadayon sila, hangtod nga miabot sila sa pipila ka mga taga-baryo, sila nangayo kanilag pagkaon, apan sila nagdumili sa pag-abiabi kanila ingon nga mga bisita. Unya nakakita sila ug usa ka paril niini nga hapit na matumba, busa iyang giayo kini. (Si Moises) miingon: "Kon ikaw nakagusto, ikaw sa pagkatinuod makadawat ug bayad alang niini."
Arabic explanations of the Qur’an:
أَمَّا ٱلسَّفِينَةُ فَكَانَتۡ لِمَسَٰكِينَ يَعۡمَلُونَ فِي ٱلۡبَحۡرِ فَأَرَدتُّ أَنۡ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَآءَهُم مَّلِكٞ يَأۡخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصۡبٗا
Mahitungod sa sakayan, kini iya sa (pipila ka) kabus nga mga tawo nga nagtrabaho sa dagat, ug gusto ko nga daoton ko kini, tungod kay adunay sunod kanila nga usa ka hari nga nagkuha sa matag (maayo) nga sakayan pinaagi sa pagpugos.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَمَّا ٱلۡغُلَٰمُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤۡمِنَيۡنِ فَخَشِينَآ أَن يُرۡهِقَهُمَا طُغۡيَٰنٗا وَكُفۡرٗا
Mahitungod sa batang lalaki, ang iyang mga ginikanan mga magtotoo, ug kami nahadlok nga siya magadala ug mapait nga kasub-anan kanila pinaagi sa pagkamasupilon ug pagkadili mapasalamaton,
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَرَدۡنَآ أَن يُبۡدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيۡرٗا مِّنۡهُ زَكَوٰةٗ وَأَقۡرَبَ رُحۡمٗا
Busa kami nagtinguha nga ang ilang Ginoo (Allah) mag-ilis kanila ug puli kaniya 'nga anak' mas maayo pa kay kaniya sa kaputli ug mas duol sa kaluoy[1].
[1]. Sa ato pa, sa pagmahal ug maayong pagtagad sa iyang mga ginikanan.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَمَّا ٱلۡجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَٰمَيۡنِ يَتِيمَيۡنِ فِي ٱلۡمَدِينَةِ وَكَانَ تَحۡتَهُۥ كَنزٞ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَٰلِحٗا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبۡلُغَآ أَشُدَّهُمَا وَيَسۡتَخۡرِجَا كَنزَهُمَا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلۡتُهُۥ عَنۡ أَمۡرِيۚ ذَٰلِكَ تَأۡوِيلُ مَا لَمۡ تَسۡطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرٗا
Mahitungod sa paril, kini gipanag-iyahan sa duha ka ilo nga mga batang lalaki sa syudad, ug diha sa ilalum niini adunay bahandi nga iya kanila, ug ang ilang amahan usa ka matarung nga tawo; busa ang imong Rabb (Allah) nagtinguha nga sila muabot sa ilang pagkahamtong, ug kuhaon (pagawas) ang ilang bahandi, usa ka Kaluoy gikan sa 'Allah' imong Rabb (Ginoo), ug wala ko kini buhata sa akong kaugalingong pagbuot. Kini mao ang kahulogan nianang wala nimo mapailubi.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَن ذِي ٱلۡقَرۡنَيۡنِۖ قُلۡ سَأَتۡلُواْ عَلَيۡكُم مِّنۡهُ ذِكۡرًا
Sila mangutana kanimo mahitungod ni Dhul-Qarnain[2]. Isulti: "Akong ilitok kaninyo ang usa ka butang sa iyang sugilanon."
[2]. Usa ka tawo sa ang duha ka sungay i.e., si Cyrus nga bantugan, usa ka karaang hari sa Achaemenid sa Persia.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّا مَكَّنَّا لَهُۥ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَءَاتَيۡنَٰهُ مِن كُلِّ شَيۡءٖ سَبَبٗا
Sa pagkamatood Kami Nag-lig' on kaniya sa kayutaan[3], ug naghatag kaniya og paagi sa pag-abut sa tanan.
[3]. Gikan sa Persia ngadto sa Black Sea sa usa ka bahin, ug gikan sa Asian Turkey ngadto sa Afghanistan ug Baluchistan sa uban.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَتۡبَعَ سَبَبًا
Arabic explanations of the Qur’an:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَغۡرِبَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَغۡرُبُ فِي عَيۡنٍ حَمِئَةٖ وَوَجَدَ عِندَهَا قَوۡمٗاۖ قُلۡنَا يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِمَّآ أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّآ أَن تَتَّخِذَ فِيهِمۡ حُسۡنٗا
Hangtud sa diha nga siya miabot sa dapit diin ang adlaw misalop, iyang nakaplagan kini nga nagasalop sa lapukon nga tubod (usa ka mangitngit, lubog nga tubig), ug iyang nakaplagan pinaagi niini ang usa ka katawhan (nga gihatagan sa tanang matang sa kadautan). (Ang Allah) miingon: "O Dhul-Qarnain, maga-silot kanila, o pakighimamatan sila uban ang kaayohan (ie, paghatag kanila og kapasayloan)."
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ أَمَّا مَن ظَلَمَ فَسَوۡفَ نُعَذِّبُهُۥ ثُمَّ يُرَدُّ إِلَىٰ رَبِّهِۦ فَيُعَذِّبُهُۥ عَذَابٗا نُّكۡرٗا
Siya miingon: "Mahitungod kaniya nga nagabuhat sa kadautan (ug nagpadayon sa pagkawalay pagtuo ug pagsukol) kami mokastigo (mupatay) kaniya, unya siya ibalik ngadto sa iyang Ginoo (Allah), ug Siya mokastigo kaniya uban sa usa ka sulondon nga Pagsilot (sa Impiyerno)."
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَمَّا مَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُۥ جَزَآءً ٱلۡحُسۡنَىٰۖ وَسَنَقُولُ لَهُۥ مِنۡ أَمۡرِنَا يُسۡرٗا
Apan alang kaniya nga mituo ug nagbuhat (sa unsay) matarung (ug makiangayon), siya makabaton ug maayong ganti (Paraiso) ug kami mosulti kaniya sa usa ka sayon nga pulong sa among sugo.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ أَتۡبَعَ سَبَبًا
Arabic explanations of the Qur’an:
حَتَّىٰٓ إِذَا بَلَغَ مَطۡلِعَ ٱلشَّمۡسِ وَجَدَهَا تَطۡلُعُ عَلَىٰ قَوۡمٖ لَّمۡ نَجۡعَل لَّهُم مِّن دُونِهَا سِتۡرٗا
Hangtud nga sa pag-abut niya sa yuta sa pagsubang sa adlaw, iyang nakaplagan kini nga misubang sa usa ka katawhan nga diin wala Kami naghatag ug kapasilongan gikan niini;
Arabic explanations of the Qur’an:
كَذَٰلِكَۖ وَقَدۡ أَحَطۡنَا بِمَا لَدَيۡهِ خُبۡرٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ أَتۡبَعَ سَبَبًا
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالُواْ يَٰذَا ٱلۡقَرۡنَيۡنِ إِنَّ يَأۡجُوجَ وَمَأۡجُوجَ مُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَهَلۡ نَجۡعَلُ لَكَ خَرۡجًا عَلَىٰٓ أَن تَجۡعَلَ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَهُمۡ سَدّٗا
Sila miingon: "O Dhul-Qarnain, sa pagkatinuod si Gog ug Magog naghimog kadautan sa yuta. Mobayad ba kami kanimo ug usa ka pasidungog aron ikaw makahimo ug usa ka babag tali kanamo ug kanila.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ مَا مَكَّنِّي فِيهِ رَبِّي خَيۡرٞ فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجۡعَلۡ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُمۡ رَدۡمًا
Siya miingon: "Kana diin ang (Allah) nga akong Ginoo nagtukod kanako mao ang labing maayo (kay sa imong pasidungog), busa tabangi lamang ako uban sa kusog sa mga tawo, Ako maghimo tali kaninyo ug kanila ug usa ka babag (dam)."
Arabic explanations of the Qur’an:
ءَاتُونِي زُبَرَ ٱلۡحَدِيدِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا سَاوَىٰ بَيۡنَ ٱلصَّدَفَيۡنِ قَالَ ٱنفُخُواْۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَعَلَهُۥ نَارٗا قَالَ ءَاتُونِيٓ أُفۡرِغۡ عَلَيۡهِ قِطۡرٗا
Dad'a nganhi kanako ang mga hut'ong sa mga put'haw; hangtud nga iyang napuno nga ang ginta sa taiwala sa duha ka manga bukid, siya miingon: Huypi hangtod nga ang kalayo (mibagah), siya miingon: Dad-a kanako ang tinunaw nga tumbaga nga akong ibubo sa ibabaw niini.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَمَا ٱسۡطَٰعُوٓاْ أَن يَظۡهَرُوهُ وَمَا ٱسۡتَطَٰعُواْ لَهُۥ نَقۡبٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ هَٰذَا رَحۡمَةٞ مِّن رَّبِّيۖ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ رَبِّي جَعَلَهُۥ دَكَّآءَۖ وَكَانَ وَعۡدُ رَبِّي حَقّٗا
(Si Dhul-Qarnain) miingon: Kini usa ka Kalooy gikan sa (Allah) nga akong Ginoo, apan sa diha nga ang Saad sa (Allah) nga akong Ginoo matuman na, unya Siya maga-pulpog niini sa yuta, ug ang Saad sa (Allah) akong Ginoo kanunay nga tinuod.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَتَرَكۡنَا بَعۡضَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ يَمُوجُ فِي بَعۡضٖۖ وَنُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَجَمَعۡنَٰهُمۡ جَمۡعٗا
Ug nianang Adlawa, Among biyaan sila aron nga mag-ulbo sama sa mga balud sa usag usa, ug ang trompeta pagatayhopan, mao nga Kami (si Allah) magtigom kanilang tanan (ngadto sa dakong dapit nga tigumanan, aron sa pagsugod sa Paghukom).
Arabic explanations of the Qur’an:
وَعَرَضۡنَا جَهَنَّمَ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡكَٰفِرِينَ عَرۡضًا
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَحَسِبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَن يَتَّخِذُواْ عِبَادِي مِن دُونِيٓ أَوۡلِيَآءَۚ إِنَّآ أَعۡتَدۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ نُزُلٗا
Nakahimo ba kadtong naglimod (sa Kamatuoran) naghunahuna nga ang Akong mga ulipon (sa katawhan ug jinn) mahimo nga ilang mga magbalantay (ginoo, manluluwas) kaysa Kanako? Sa pagkatinuod Kami nag-andam sa Impiyerno isip usa ka abi-abi alang niadtong kinsa naglimod sa Kamatuoran (ug supak sa Kalinaw).
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلَّذِينَ ضَلَّ سَعۡيُهُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُمۡ يَحۡسَبُونَ أَنَّهُمۡ يُحۡسِنُونَ صُنۡعًا
(Sila) kadtong ang kahago nakawang (sa pagpangita sa dili mulabaw pa kay sa) sa kinabuhi niining kalibotana, ug sila naghunahuna nga sila nakahimo ug maayo pinaagi sa ilang mga buhat.
Arabic explanations of the Qur’an:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ وَلِقَآئِهِۦ فَحَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فَلَا نُقِيمُ لَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَزۡنٗا
Sila mao kadtong mga manggilimod sa mga Pinadayag sa ilang Ginoo (Allah) ug sa Iyang Pagpakigtagbo (kanila), ug ang ilang (maayo kuno) nga mga buhat nakawang, tungod niini, sa Adlaw sa Pagkabanhaw Kami dili maga-hatag ug gibug aton kanila.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ كَانَتۡ لَهُمۡ جَنَّٰتُ ٱلۡفِرۡدَوۡسِ نُزُلًا
Sa pagkatinuod sila nga mituo (sa Allah ug sa Iyang mga Mensahero) ug nagbuhat sa matarung nga mga buhat, ang ilang dapit sa pag-abiabi mao ang mga Tanaman sa Paraiso,
Arabic explanations of the Qur’an:
خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يَبۡغُونَ عَنۡهَا حِوَلٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
قُل لَّوۡ كَانَ ٱلۡبَحۡرُ مِدَادٗا لِّكَلِمَٰتِ رَبِّي لَنَفِدَ ٱلۡبَحۡرُ قَبۡلَ أَن تَنفَدَ كَلِمَٰتُ رَبِّي وَلَوۡ جِئۡنَا بِمِثۡلِهِۦ مَدَدٗا
Ingna: Kon ang dagat tinta alang sa mga Pulong ni (Allah) nga akong Ginoo, ang dagat sa walay duhaduha maut-ut sa dili pa ang mga pulong ni Allah nga akong Ginoo mapul-an, bisan pa kita maga-dugang ug sama niini (dagat).
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ فَمَن كَانَ يَرۡجُواْ لِقَآءَ رَبِّهِۦ فَلۡيَعۡمَلۡ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَلَا يُشۡرِكۡ بِعِبَادَةِ رَبِّهِۦٓ أَحَدَۢا
(O Propeta Muhammad) isulti: "Ako usa lamang ka tawo nga sama kaninyo; gipadayag nganhi kanako nga ang inyong Dios usa lamang gayod (Allah). Busa bisan kinsa nga naglaum sa Pagpakigtagbo sa iyang (Tinuod) nga Ginoo (Allah), siya kinahanglan nga magbuhat ug matarung nga mga buhat, ug dili magbutang ug bisan kinsang kauban sa pagsimba sa Allah."
Arabic explanations of the Qur’an:
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Bisayan Translation - Rowwad Center - Translations’ Index
Translation of the Quran meanings into Bisayan By Rowwad Translation Center with cooperation with Islamhouse.com