Translation of the meanings Surah Ibrāhīm - الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - The Noble Qur'an Encyclopedia

ابراهيم

Purposes of the Surah:

إثبات قيام الرسل بالبيان والبلاغ، وتهديد المعرضين عن اتباعهم بالعذاب.

د رسولانو له لوري د بيان او رسولو د ترسره کولو اثبات او په سزا سره د هغوی له پيروۍ د سرغړوونکو ګواښل.

---

Ayah: 1

الٓرٰ ۫— كِتٰبٌ اَنْزَلْنٰهُ اِلَیْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمٰتِ اِلَی النُّوْرِ ۙ۬— بِاِذْنِ رَبِّهِمْ اِلٰی صِرَاطِ الْعَزِیْزِ الْحَمِیْدِ ۟ۙ

(الر) د دغه ډول تورو په اړه خبره د بقرې سورت په پيل کې تېره شوه، دغه قرآن اې رسوله چې تاته مو نازل کړی دی، ترڅو خلک له کفر، ناپوهۍ او لار ورکۍ څخه ايمان، پوهې او لارښوونې ته د الله تعالی په اراده او د هغه په مرسته د اسلام هغه دين ته را وباسې چې هغه د داسې برلاسي الله لار ده پر کوم چې هيڅوک نه شي برلاسی کېدلای چې هغه په هر څه کې ستايل شوی دی.

Ayah: 2

اللّٰهِ الَّذِیْ لَهٗ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ؕ— وَوَیْلٌ لِّلْكٰفِرِیْنَ مِنْ عَذَابٍ شَدِیْدِ ۟ۙ

الله هغه ذات دی چې يوازې هغه لره د هغه څه چې په آسمانونو کې دي او څه چې په ځمکه دي ملکيت دی، هغه وړ دی چې يوازې يې عبادت وشي او له مخلوق يې څوک ورسره شريک نکړل شي او هغو کسانو ته به ځواکمنه سزا ورسيږي چې کفر يې کړی دی.

Ayah: 3

١لَّذِیْنَ یَسْتَحِبُّوْنَ الْحَیٰوةَ الدُّنْیَا عَلَی الْاٰخِرَةِ وَیَصُدُّوْنَ عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ وَیَبْغُوْنَهَا عِوَجًا ؕ— اُولٰٓىِٕكَ فِیْ ضَلٰلٍۢ بَعِیْدٍ ۟

هغه کسان چې د دنيا ژوند او په هغو کې ختمېدونکي نعمتونو ته لومړيتوب ورکوي پر آخرت او د هغو په تلپاتې نعمتونو، خلک د الله له لارې راګرځوي، په لار کې يې له حقه بدلون او اړول غواړي او له نېغوالي يې کوږوالی، ترڅو هيڅوک پرې ولاړ نشي، دغه کسان چې پر دغو صفتونو متصف دي له حق او سمې لارې په لرې لارورکۍ کې دي.

Ayah: 4

وَمَاۤ اَرْسَلْنَا مِنْ رَّسُوْلٍ اِلَّا بِلِسَانِ قَوْمِهٖ لِیُبَیِّنَ لَهُمْ ؕ— فَیُضِلُّ اللّٰهُ مَنْ یَّشَآءُ وَیَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَهُوَ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟

موږ هيڅ رسول نه دی لېږلی مګر دا چې هغه مو د خپل قوم په ژبه ننګوونکی لېږلی، ترڅو پر هغوی د هغه څه پوهه آسانه شي چې هغه د الله لخوا ورته راوړي دي او موږ پر ايمان د هغوی د اړ اېستلو لپاره نه دی لېږلی، الله په خپل عدل لار ورکی کوي چاته چې وغواړي، چاته چې وغواړي په خپله پېرزوينه د لارښوونې توفيق ورکوي، هغه داسې برلاسی دی چې هيڅوک نشي پرې برلاسی کېدی، په خپل مخلوق او تدبير کې حکيم دی.

Ayah: 5

وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا مُوْسٰی بِاٰیٰتِنَاۤ اَنْ اَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمٰتِ اِلَی النُّوْرِ ۙ۬— وَذَكِّرْهُمْ بِاَیّٰىمِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُوْرٍ ۟

او بېشکه موسی مو ولېږه او پر داسې نښانو مو پياوړی کړ چې د هغه پر رېښتينولۍ دلالت کوي او دا چې هغه د خپل پالونکي لخوا لېږل شوی دی، هغه ته مو امر وکړ چې خپل قوم له کفر او ناپوهۍ څخه ايمان او پوهې ته راوباسي، امر مو ورته وکړ چې د الله هغه ورځې ور په ياد کړي چې په هغو کې يې لورېينه پرې کړې وه، په دغو ورځو کې د الله پر توحيد، لوی ځواک او پر مؤمنانو د لورېينې څرګند دلالتونه دي، دا هغه څه دي چې د الله پر پيروۍ صبرکوونکي او د هغه پر لورېينو او پېرزوينو تل شکراېستونکي ترې ګټه پورته کوي.

Benefits of the verses in this page:

• أن المقصد من إنزال القرآن هو الهداية بإخراج الناس من ظلمات الباطل إلى نور الحق.

دا چې د قرآن له نازلېدو موخه لارښوونه ده د خلکو په اېستلو د باطل له تيارو څخه د حق رڼا ته.

• إرسال الرسل يكون بلسان أقوامهم ولغتهم؛ لأنه أبلغ في الفهم عنهم، فيكون أدعى للقبول والامتثال.

د رسولانو لېږل د هغوی د قومونو په ژبو او لهجو وي ځکه دا د هغوی لخوا په پوهاوي کې زيات اغیزمن وي؛ نو زيات د منلو او پرځای کولو لپاره بلونکی وي.

• وظيفة الرسل تتلخص في إرشاد الناس وقيادتهم للخروج من الظلمات إلى النور.

د رسولانو دنده د خلکو په لارښوونه او د هغوی له تيارو څخه رڼا ته په را اېستلو کې لنډيز کيږي.

Ayah: 6

وَاِذْ قَالَ مُوْسٰی لِقَوْمِهِ اذْكُرُوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ اِذْ اَنْجٰىكُمْ مِّنْ اٰلِ فِرْعَوْنَ یَسُوْمُوْنَكُمْ سُوْٓءَ الْعَذَابِ وَیُذَبِّحُوْنَ اَبْنَآءَكُمْ وَیَسْتَحْیُوْنَ نِسَآءَكُمْ ؕ— وَفِیْ ذٰلِكُمْ بَلَآءٌ مِّنْ رَّبِّكُمْ عَظِیْمٌ ۟۠

ياد کړه ای رسوله! کله چې موسی د خپل پالونکي امر ومانه، خپل قوم بنو اسرائیلوته يې وويل: په داسې حال کې چې پر هغوی د الله د لورېينې ور په يادوونکی و، ای زما قومه! پرتاسو د الله لورېينه در په ياد کړئ کله يې چې د فرعون له خلکو وژغورلئ، د هغوی له نيونې يې روغ وساتلئ، چې بده سزا يې درڅکله، داسې چې نارينه اولادونه مو يې ذبح کول تر څو په تاسو کې هغه څوک ونه زيږيږي چې د فرعون پاچايي ونيسي او ښځې مو يې د هغوی د رسوايۍ او سپکاوي لپاره ژوندۍ پرېښودلې، د هغوی په دغو کړنو کې ستاسو لپاره پر صبر لویه ازموينه وه، الله تاسوته پر دغه کړاو د صبر بدله درکړه، د فرعون د خلکو له نيونې په ژغورنې سره.

Ayah: 7

وَاِذْ تَاَذَّنَ رَبُّكُمْ لَىِٕنْ شَكَرْتُمْ لَاَزِیْدَنَّكُمْ وَلَىِٕنْ كَفَرْتُمْ اِنَّ عَذَابِیْ لَشَدِیْدٌ ۟

موسی هغوی ته وويل: در په ياد کړئ هغه وخت چې پالونکي مو څرګند اعلان درته وکړ: که چېرې مو د الله شکر واېستئ پر هغه څه چې له يادوشوو نعمتونو يې کوم درباندې کړي دي، هرومرو به له هغو خپله لورېينه او پېرزوينه پرتاسو زياته کړي، که چېرې مو نټه وکړه پرتاسو د هغه له نعمتونو څخه او شکر مو ونه اېستئ، بېشکه د هغه سزا سخته ده د هغه چا لپاره چې له نعتمتونو يې نټه کوي او شکر يې نه باسي.

Ayah: 8

وَقَالَ مُوْسٰۤی اِنْ تَكْفُرُوْۤا اَنْتُمْ وَمَنْ فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا ۙ— فَاِنَّ اللّٰهَ لَغَنِیٌّ حَمِیْدٌ ۟

او موسی خپل قوم ته وويل: ای زما قومه! که تاسو کفر وکړئ او ټول هغه څوک چې په ځمکه کې دي کفر وکړي؛ نو د کفر زيان پر تاسو درګرځي، ځکه الله په خپل ذات کې بې پروا دی، د خپل ذات له پلوه د ستايلو وړ دی، نه د مؤمنانو ايمان ګټه ورته رسوي او نه د کافرانو کفر زيان ورته رسوي.

Ayah: 9

اَلَمْ یَاْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِكُمْ قَوْمِ نُوْحٍ وَّعَادٍ وَّثَمُوْدَ ۛؕ۬— وَالَّذِیْنَ مِنْ بَعْدِهِمْ ۛؕ— لَا یَعْلَمُهُمْ اِلَّا اللّٰهُ ؕ— جَآءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ فَرَدُّوْۤا اَیْدِیَهُمْ فِیْۤ اَفْوَاهِهِمْ وَقَالُوْۤا اِنَّا كَفَرْنَا بِمَاۤ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ وَاِنَّا لَفِیْ شَكٍّ مِّمَّا تَدْعُوْنَنَاۤ اِلَیْهِ مُرِیْبٍ ۟

ای کافرانو! له تاسو مخکې د درواغ ګڼونکو امتونو د تباهۍ خبر ندی درته راغلی: د نوح د قوم، د هود د قوم عاد، د صالح د قوم ثمود او هغو امتونو چې له هغوی وروسته راغلي، ډېر دي چې يوازې الله يې شمېرلی شي؟ هغوی ته يې رسولان له څرګندو دلائلو سره راغلل، لاسونه په خولو کې کښېښودل پر رسولانو يې د غوسې له امله یې په خپلو ګوتو خولې لګولې او رسولانو ته يې وويل: موږ پر هغه څه کفر کړی چې تاسو ورسره رالېږل شوي ياست او په تردد اچوونکي شک يو له هغه څه چې تاسو مو وربولئ.

Ayah: 10

قَالَتْ رُسُلُهُمْ اَفِی اللّٰهِ شَكٌّ فَاطِرِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— یَدْعُوْكُمْ لِیَغْفِرَ لَكُمْ مِّنْ ذُنُوْبِكُمْ وَیُؤَخِّرَكُمْ اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— قَالُوْۤا اِنْ اَنْتُمْ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا ؕ— تُرِیْدُوْنَ اَنْ تَصُدُّوْنَا عَمَّا كَانَ یَعْبُدُ اٰبَآؤُنَا فَاْتُوْنَا بِسُلْطٰنٍ مُّبِیْنٍ ۟

رسولانو هغوی ته د ځواب ورکوونکو په توګه وويل: آيا د الله په توحيد او هغه ته په يوازې عبادت کولو کې شک دی، هغه د آسمانونو پيداکوونکی او د ځمکې پيداکوونکی دی او پرته له مخکينۍ بېلګې يې رامنځته کوونکی دی؟ ايمان ته مو رابولي تر څو له تاسو مو پخواني ګناهونه ختم کړي، وروسته کوي مو ستاسو د بشپړ اخېستو تر وخته چې ستاسو د دنيا په ژوند کې نېټې درته ټاکل شوې دي، قومونو يې ورته وويل: تاسو نه يئ مګر زموږ غوندې انسانان، تاسو لره پر موږ کوم غوراوی نشته، تاسو د هغه څه له عبادته زموږ راګرځول غواړئ چې زموږ پلرونو يې عبادت کوی، څرګند دليل راوړئ چې ستاسو پر رېښتينولۍ دلالت کوي په هغه دعوی کې چې کوئ يې چې تاسو د الله له لوري موږ ته رسولان ياست.

Benefits of the verses in this page:

• من وسائل الدعوة تذكير المدعوين بنعم الله تعالى عليهم، خاصة إن كان ذلك مرتبطًا بنعمة كبيرة، مثل نصر على عدوه أو نجاة منه.

د بلنې له لارو دا هم ده چې را بلل شويو ته د الله نعمتونه ور په ياد کړل شي، په ځانګړي ډول که دا په لويو نعمتونو پورې اړه ولري، لکه د دوښمن پر وړاندې مرسته له هغه ژغورنه.

• من فضل الله تعالى أنه وعد عباده مقابلة شكرهم بمزيد الإنعام، وفي المقابل فإن وعيده شديد لمن يكفر به.

د الله له پېرزوينې د هغه ژمنه ده له خپلو بندګانو سره د شکر په بدل کې په لا زيات انعام سره او بل لوري ته د هغه د وعيد سختوالی دی د هغه چا لپاره چې پر هغه يې کفر کړی دی.

• كفر العباد لا يضر اللهَ البتة، كما أن إيمانهم لا يضيف له شيئًا، فهو غني حميد بذاته.

د بندګانو کفر الله ته هيڅ زيان نه رسوي لکه څنګه چې يې ايمان هغه لره هيڅ نه زياتوي هغه بې پروا او په خپل ذات کې ستايل شوی دی.

Ayah: 11

قَالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ اِنْ نَّحْنُ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ یَمُنُّ عَلٰی مَنْ یَّشَآءُ مِنْ عِبَادِهٖ ؕ— وَمَا كَانَ لَنَاۤ اَنْ نَّاْتِیَكُمْ بِسُلْطٰنٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ ؕ— وَعَلَی اللّٰهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُوْنَ ۟

هغوی ته يې رسولانو پر هغوی د رد په ډول وويل: موږ يوازې ستاسو غوندې انسانان يو، موږ په دغه کې ستاسو له ورته والي څخه نټه نه کوو، خو له دغه ورته والي څخه په هر څه کې ورته، ورته والی نه لازميږي، نو الله له خپلو بنده ګانو چې چاته وغواړي په ځانګړي انعام سره پېرزوينه پرې کوي، چې هغوی خلکو ته د استازو په توګه غوره کوي او زموږ لپاره نه صحيح کيږي چې تاسو ته هغه دليل راوړو چې غوښتنه يې کوئ، مګر د الله په خوښه، نو د هغه راوړل زموږ په توان کې نه دي، بلکې يوازې الله پر دغه ځواکمن دی، او يوازې پر الله بايد مؤمنان په خپلو چارو کې بروسه وکړي.

Ayah: 12

وَمَا لَنَاۤ اَلَّا نَتَوَكَّلَ عَلَی اللّٰهِ وَقَدْ هَدٰىنَا سُبُلَنَا ؕ— وَلَنَصْبِرَنَّ عَلٰی مَاۤ اٰذَیْتُمُوْنَا ؕ— وَعَلَی اللّٰهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُوْنَ ۟۠

کوم خنډ او کوم عذر دی زموږ او پر هغه د بروسې کولو ترمنځ؟ سره له دې چې ترټولو سمې او څرګندې لارې ته یې لارښوونه راته کړې ده، هرومرو به ستاسو له لوري د درواغجن ګڼلو او ملنډو وهلو پر آزار رسونه صبر کوو او يوازې پر الله بايد مؤمنان په خپلو ټولو چارو کې بروسه وکړي.

Ayah: 13

وَقَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لِرُسُلِهِمْ لَنُخْرِجَنَّكُمْ مِّنْ اَرْضِنَاۤ اَوْ لَتَعُوْدُنَّ فِیْ مِلَّتِنَا ؕ— فَاَوْحٰۤی اِلَیْهِمْ رَبُّهُمْ لَنُهْلِكَنَّ الظّٰلِمِیْنَ ۟ۙ

او د رسولانو له قومونو هغو خلکو چې کفر يې کړی وو وويل کله چې د خپلو رسولانو له شخړې بې وسه شول: هرومرو به تاسو له خپل کلي وباسو يا به تاسو له خپل دينه زموږ دين ته راګرځئ؛ نو الله رسولانو ته د هغوی د ثابت پاتې کېدو لپاره وحي وکړه، هرومرو به هغه ظالمان چې پر الله او رسولانو يې کفری تباه کړو.

Ayah: 14

وَلَنُسْكِنَنَّكُمُ الْاَرْضَ مِنْ بَعْدِهِمْ ؕ— ذٰلِكَ لِمَنْ خَافَ مَقَامِیْ وَخَافَ وَعِیْدِ ۟

ای رسولانو! تاسو او هغه چاته چې ستاسو پيروي يې کړې ده هرومرو د هغوی له تباهۍ وروسته په ځمکه کې هستوګنه ورکړم، دغه یادشوي د درواغ ګڼونکو کافرانو تباهي، د هغوی له تباهۍ وروسته د رسولانو او مؤمنانو په ځمکه کې اوسول د هغه چا لپاره دي چې زما د لويي او څارنې حاضرېدل غواړي او هغه لره په سزا زما له ډارونې وېريږي.

Ayah: 15

وَاسْتَفْتَحُوْا وَخَابَ كُلُّ جَبَّارٍ عَنِیْدٍ ۟ۙ

او رسولانو له خپل پالونکي وغوښتل چې د دښمنانو پرخلاف يې مرسته وکړي، زيانمن شو هر لويي کوونکی او له حق سره داسې ضد کوونکی چې هغه ته له څرګندېدو سربېره يې پيروي نه کوي.

Ayah: 16

مِّنْ وَّرَآىِٕهٖ جَهَنَّمُ وَیُسْقٰی مِنْ مَّآءٍ صَدِیْدٍ ۟ۙ

د قيامت په ورځ د دغه لويي کوونکي مخ ته دوزخ دی، هغه ورلره د انتظار ځای دی، په هغو کې به د دوزخيانو هغه زوې ورڅښل کيږي چې له هغوی بهيږي؛ نو تنده به يې نه ماتوي، تل به په تنده او داسې نورو ډول ډول سزاوو سزا ورکول کيږي.

Ayah: 17

یَّتَجَرَّعُهٗ وَلَا یَكَادُ یُسِیْغُهٗ وَیَاْتِیْهِ الْمَوْتُ مِنْ كُلِّ مَكَانٍ وَّمَا هُوَ بِمَیِّتٍ ؕ— وَمِنْ وَّرَآىِٕهٖ عَذَابٌ غَلِیْظٌ ۟

له سخت تريخوالي، ګرموالي او بدبويۍ به د هغو د څښلو په وار وار تکلف کوي، په تېرولو به يې نه توانيږي، له سختې سزا سره د مخامخ کېدو له امله به له هر لوري مرګ ورته راځي، خو مري به نه چې آرامه شي، بلکې ژوندی به پاتې کيږي ترڅو سزا وګالي او مخ ته به يې بله سخته سزا نتظار کوي.

Ayah: 18

مَثَلُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِرَبِّهِمْ اَعْمَالُهُمْ كَرَمَادِ ١شْتَدَّتْ بِهِ الرِّیْحُ فِیْ یَوْمٍ عَاصِفٍ ؕ— لَا یَقْدِرُوْنَ مِمَّا كَسَبُوْا عَلٰی شَیْءٍ ؕ— ذٰلِكَ هُوَ الضَّلٰلُ الْبَعِیْدُ ۟

د کافرانو د هغه ښو کارونو چې وړاندې کوي يې لکه صدقه، ښېګڼه او پر کمزوري شفقت بېلګه داسې ده لکه د هغه رېګ چې د سختو بادونو په ورځ سخته هوا ورپسې ولګيږي؛ په ځواک يې پورته کړي او په هرځای کې يې وشيندي، تردې چې هيڅ اغېز يې پاتې نشي، همدا رنګه د کافرانو په کړنو پسې د کفر هوا لګېدلې ده؛ نو د قيامت په ورځ به يې څښتنان ترې ګټه پورته نکړي، دا هغه عمل دی چې پر ايمان يې بنسټ نه دی اېښودل شوی، چې هغه د حق له لارې لرې لارورکي ده.

Benefits of the verses in this page:

• أن الأنبياء والرسل بشرٌ من بني آدم، غير أن الله تعالى فضلهم بحمل الرسالة واصطفاهم لها من بين بني آدم.

دا چې انبياء او رسولان انسانان د آدم له اولاد څخه دي، خو دومره دي چې الله تعالی پېرزوينه پرې کړې ده د رسالت په ورکړه او د آدم له اولاده يې د رسالت لپاره غوره کړي دي.

• على الداعية الذي يريد التغيير أن يتوقع أن هناك صعوبات جَمَّة سوف تقابله، ومنها الطرد والنفي والإيذاء القولي والفعلي.

پر هغه بلونکي چې بدلون غواړي دا هيله لرل چې له زياتو کړاوونو سره به مخ کيږي چې د هغو له ډلې شړل، ورکول او په وينا او فعل تکليف ورته رسېدل دي.

• أن الدعاة والصالحين موعودون بالنصر والاستخلاف في الأرض.

دا چې له بلونکو او نېکانو سره د مرستې او په ځمکه کې د خليفه جوړېدو ژمنه شوې ده.

• بيان إبطال أعمال الكافرين الصالحة، وعدم اعتبارها بسبب كفرهم.

د کافرانو د ښو کړنو د له منځه تلو بيان او د کفر له امله يې اعتبار نلرل.

Ayah: 19

اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّ ؕ— اِنْ یَّشَاْ یُذْهِبْكُمْ وَیَاْتِ بِخَلْقٍ جَدِیْدٍ ۟ۙ

ای انسانه ته نه پوهېږې! چې الله آسمانونه او ځمکه په حقه پيداکړي دي، بې ځايه يې نه دي پيداکړي، ای خلکو! که ستاسو له منځه تلل او ستاسو پر ځای بل داسې مخلوق راوستل وغواړي چې د هغه عبادت وکړي او پيروي يې وکړي، هرومرو به مو له منځه يوسي او بل مخلوق به راوړي چې عبادت يې وکړي او پيروي يې وکړي، دغه کار هغه ته آسانه دی.

Ayah: 20

وَّمَا ذٰلِكَ عَلَی اللّٰهِ بِعَزِیْزٍ ۟

ستاسو تباهي او له تاسو پرته د بل مخلوق راوستل هغه پاک ذات لره بې وسه کوونکي نه دي، هغه پر هرڅه ځواکمن دی هيڅ شی يې نشي بې وسه کولای.

Ayah: 21

وَبَرَزُوْا لِلّٰهِ جَمِیْعًا فَقَالَ الضُّعَفٰٓؤُا لِلَّذِیْنَ اسْتَكْبَرُوْۤا اِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعًا فَهَلْ اَنْتُمْ مُّغْنُوْنَ عَنَّا مِنْ عَذَابِ اللّٰهِ مِنْ شَیْءٍ ؕ— قَالُوْا لَوْ هَدٰىنَا اللّٰهُ لَهَدَیْنٰكُمْ ؕ— سَوَآءٌ عَلَیْنَاۤ اَجَزِعْنَاۤ اَمْ صَبَرْنَا مَا لَنَا مِنْ مَّحِیْصٍ ۟۠

کله چې د ژمنې په ورځ د الله لوري ته خلک له خپلو قبرونو را ووځي، کمزوري پيروان به سردارانو مشرانو ته ووايي: ای سردارانو! بېشکه موږ ستاسو پيروان وو، ستاسو د امر پيروي مو کوله او ستاسو په نهيې منع کېدلو، آيا تاسو زموږ څخه د الله له سزا څه دفع کوونکي ياست؟ سرداران مشران به ووايي: که الله موږ ته د سمې لارې توفيق راکړی وای هرومرو به مو تاسوته ښودلې وای؛ نو موږ ټول به د الله له سزا ژغورل شوي وای، خو موږ لارورکي شوو؛ نو تاسو مو لارورکي کړئ، پرموږ او تاسو برابره ده چې د سزا له زغملو کمزوري شو يا صبر وکړو، موږ لره له سزا څخه تېښته نشته.

Ayah: 22

وَقَالَ الشَّیْطٰنُ لَمَّا قُضِیَ الْاَمْرُ اِنَّ اللّٰهَ وَعَدَكُمْ وَعْدَ الْحَقِّ وَوَعَدْتُّكُمْ فَاَخْلَفْتُكُمْ ؕ— وَمَا كَانَ لِیَ عَلَیْكُمْ مِّنْ سُلْطٰنٍ اِلَّاۤ اَنْ دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِیْ ۚ— فَلَا تَلُوْمُوْنِیْ وَلُوْمُوْۤا اَنْفُسَكُمْ ؕ— مَاۤ اَنَا بِمُصْرِخِكُمْ وَمَاۤ اَنْتُمْ بِمُصْرِخِیَّ ؕ— اِنِّیْ كَفَرْتُ بِمَاۤ اَشْرَكْتُمُوْنِ مِنْ قَبْلُ ؕ— اِنَّ الظّٰلِمِیْنَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟

کله چې جنتيان جنت ته ننوځي او دوزخيان دوزخ ته، ابليس به ووايي: بېشکه الله په حق ستاسو سره ژمنه وکړه، خپله ژمنه يې پوره کړه، ما په باطل ژمنه درسره وکړه، خپله ژمنه مې پوره نکړه، مالره کوم ځواک نه و چې په دنيا کې مو تاسو پر کفر او لارورکۍ اړ کړي وای، خو تاسو مې کفر ته راوبللئ، ګناهونه مې درته ښايسته کړل؛ نو تاسو په بيړه زما پيروي وکړه، تاسو ته په حاصله شوې لارورکۍ ما مه ملامتوئ، خپل ځانونه مو ملامت کړئ، هغه زيات د ملامتيا وړ دي، له تاسو د سزا په لرې کولو کې زه ستاسو مرستندوی نه يم او نه تاسو له ما څخه د هغه په لرې کولو کې زما مرستندويان ياست، بېشکه ما نټه کړې ستاسو لخوا له الله سره په عبادت کې زما په شريک ګرځولو، بېشکه په دنيا کې له الله سره پر شرک ظالمان او پر هغه کفر، هغوی لره دردوونکې سزا ده چې د قيامت په ورځ يې انتظار کوي.

Ayah: 23

وَاُدْخِلَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ جَنّٰتٍ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا بِاِذْنِ رَبِّهِمْ ؕ— تَحِیَّتُهُمْ فِیْهَا سَلٰمٌ ۟

په خلاف د ظالمانو د ورګرځېدو د ځای، هغه کسان چې ايمان يې راوړی او ښه کارونه يې کړي دي داسې جنتونو ته به ننه اېستل شي چې تر ماڼيو او ونو لاندې به يې نهرونه بهيږي، د خپل پالونکي په اجازه او ځواک به تل په هغو کې اوسېدونکي وي، ځينې به پر ځينو سلام کوي، پرېښتې به پرې سلام کوي او پالونکی به يې په سلام هرکلی ورته کوي.

Ayah: 24

اَلَمْ تَرَ كَیْفَ ضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا كَلِمَةً طَیِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ اَصْلُهَا ثَابِتٌ وَّفَرْعُهَا فِی السَّمَآءِ ۟ۙ

ای رسوله! آيا پوه نه شوې الله د توحيد کلمې لپاره چې هغه لااله الاالله ده څنګه بېلګه بيان کړه چې کله يې د پاکې ونې بېلګه ورکړه چې هغه د خرما ونه ده، جرړې يې د ځمکې په تل کې تلونکي دي په خپلو پاکو رګونو اوبه څښي څانګې يې اسمان ته پورته کېدونکې دي نم څښي او پاکه هوا بويوي.

Benefits of the verses in this page:

• بيان سوء عاقبة التابع والمتبوع إن اجتمعا على الباطل.

د تابع او متبوع( پيرو او پيروي کړل شوي) د پايلې د بدوالي بيان که هغوی دواړه په باطل سره يوځای شي.

• بيان أن الشيطان أكبر عدو لبني آدم، وأنه كاذب مخذول ضعيف، لا يملك لنفسه ولا لأتباعه شيئًا يوم القيامة.

ددې خبرې بيان چې شيطان د آدم د اولاد ترټولو لوی دښمن دی، دا چې هغه درواغجن، بې مرستې پرېښودل شوی او کمزوری دی، د قيامت په ورځ نه د ځان لپاره او نه د خپلو پيروانو لپاره د څه واک لري.

• اعتراف إبليس أن وعد الله تعالى هو الحق، وأن وعد الشيطان إنما هو محض الكذب.

د ابليس دا خبره منل چې د الله ژمنه حق ده او د شيطان ژمنه يوازې درواغ ده.

• تشبيه كلمة التوحيد بالشجرة الطيبة الثمر، العالية الأغصان، الثابتة الجذور.

د توحيد کلمې تشبيه له هغې ونې سره چې غوره مېوه، لوړې څانګې او ثابتې جرړې لري.

Ayah: 25

تُؤْتِیْۤ اُكُلَهَا كُلَّ حِیْنٍ بِاِذْنِ رَبِّهَا ؕ— وَیَضْرِبُ اللّٰهُ الْاَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُوْنَ ۟

دغه غوره ونه د خپل پالونکي په امر خپله غوره مېوه هر وخت ورکوي، الله چې هغه لره پاکي ده او لوړ دی د خلکو لپاره بېلګې بيانوي په دې هيله چې هغوی پند واخلي.

Ayah: 26

وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِیْثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِیْثَةِ ١جْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْاَرْضِ مَا لَهَا مِنْ قَرَارٍ ۟

د شرک د پليتې کلمې بېلګه د هغې پليتې ونې غوندې ده، چې هغه د مرغوڼې( حنظل) ونه ده، له بېخه اېستل شوې ده، هغې لره نه پرځمکه ځای پرځای پاتې کېدل شته، او نه اسمان ته پورته کېدل، مري او بادونه يې پرې کوي؛ نو د کفر د کلمې پای له منځه تلل دي، د هغې د څښتن لپاره د الله لوري هيڅ ښه عمل نه پورته کيږي.

Ayah: 27

یُثَبِّتُ اللّٰهُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا وَفِی الْاٰخِرَةِ ۚ— وَیُضِلُّ اللّٰهُ الظّٰلِمِیْنَ ۙ۫— وَیَفْعَلُ اللّٰهُ مَا یَشَآءُ ۟۠

الله مؤمنان د توحيد په ثابته کلمه په بشپړه ايمان سره د دنيا په ژوند کې ثابتوي تردې چې مړه شي حال داچې هغوی پر ايمان وي، په برزخ کې په خپلو قبرونو کې يې د پوښتنې پرمهال او د قيامت په ورځ يې ثابتوي، پر الله د شرک او کفر له امله الله ظالمان لارورکي کوي له حق او لارښوونې څخه، او الله هغه څه کوي له لارورکۍ چې په خپل عدل د چا د لارورکۍ اراده وکړي، له لارښوونې چې په خپله پېرزوينه د چا لارښوونه وغواړي؛ نو هغه پاک ذات لره کوم اړ اېستونکی نشته.

Ayah: 28

اَلَمْ تَرَ اِلَی الَّذِیْنَ بَدَّلُوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ كُفْرًا وَّاَحَلُّوْا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ ۟ۙ

بېشکه تا له قريشو د هغه کسانو حال وليدئ چې پر الله او د هغه پر رسولانو يې کفر کړی کله يې چې د الله هغه انعام بدل کړ چې پر هغوی يې کړی و په حرم کې د ډاډ انعام او په هغوی کې د محمد صلی الله عليه وسلم د لېږل کېدو انعام دغه يې بدل کړل: د الله په نعمتونو په کفرکولو سره، کله يې چې هغه څه درواغ وګڼل چې هغه د خپل پالونکي لخوا ورسره راغلی و، له قومونو يې هغه کسان چې په کفر کې يې د هغوی پيروي وکړه د تباهۍ کورته ورکوز کړل.

Ayah: 29

جَهَنَّمَ ۚ— یَصْلَوْنَهَا ؕ— وَبِئْسَ الْقَرَارُ ۟

او د تباهۍ کور هغه دوزخ دی چې ورننوځي به، ګرمي به يې زغمي او بد د پاتې کېدو ځای د هغوی د پاتې کېدو ځای دی.

Ayah: 30

وَجَعَلُوْا لِلّٰهِ اَنْدَادًا لِّیُضِلُّوْا عَنْ سَبِیْلِهٖ ؕ— قُلْ تَمَتَّعُوْا فَاِنَّ مَصِیْرَكُمْ اِلَی النَّارِ ۟

او مشرکانو الله لره شريکان او سيالان وګرځول تر څو هغه څوک د الله له لارې لارورکی کړي چې د هغوی پيروي يې کړې وروسته تردې چې هغوی په خپله ترې لارورکي شوي دي، ای رسوله! هغوی ته ووايه: خوند واخلئ له هغو نفسي غوښتنو چې پکښې ياست او په دنيا کې د هغو نفسي غوښتنو له خپرولوڅخه، ځکه د قيامت په ورځ ستاسو ورګرځېدل اور ته دي له هغه پرته بل د ورګرځېدو ځای مو نشته.

Ayah: 31

قُلْ لِّعِبَادِیَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا یُقِیْمُوا الصَّلٰوةَ وَیُنْفِقُوْا مِمَّا رَزَقْنٰهُمْ سِرًّا وَّعَلَانِیَةً مِّنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَ یَوْمٌ لَّا بَیْعٌ فِیْهِ وَلَا خِلٰلٌ ۟

ای رسوله! مؤمنانوته ووايه: ای مؤمنانو! په بشپړه توګه لمونځ اداکړئ، او له هغه څه چې الله په روزي درکړي واجب او مستحب صدقې ورکړئ په پټه د ځان ښودنې له وېرې او په ښکاره ترڅو نور ستاسو پيروي وکړي، مخکې د هغې ورځې تر راتګ چې نه راکړه ورکړه وي پکښې او نه فديه چې د الله له سزا پرې ژغورنه وشي او نه به ملګري وي چې ملګری د بل ملګري سپارښتنه وکړي.

Ayah: 32

اَللّٰهُ الَّذِیْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ وَاَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَاَخْرَجَ بِهٖ مِنَ الثَّمَرٰتِ رِزْقًا لَّكُمْ ۚ— وَسَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِیَ فِی الْبَحْرِ بِاَمْرِهٖ ۚ— وَسَخَّرَ لَكُمُ الْاَنْهٰرَ ۟ۚ

الله هغه ذات دی چې آسمانونه او ځمکه يې پرته له مخکينۍ نمونې رامنځته کړي، له اسمانه يې د باران اوبه نازلې کړې دي، پر دغو نازل کړل شويو اوبو يې ای خلکو! ستاسو لپاره د روزۍ په توګه ډول ډول مېوې را اېستلې دي، کښتۍ يې درته اېل کړې دي چې له اندازې سره سمې پر اوبو چليږي، نهرونه يې درته اېل کړې دي ترڅو ترې څښاک وکړئ او څاروي او کښتونه مو پرې اوبه کړئ.

Ayah: 33

وَسَخَّرَ لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دَآىِٕبَیْنِ ۚ— وَسَخَّرَ لَكُمُ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ ۟ۚ

لمر او سپوږمۍ يې درته اېل کړي په پرله پسې ډول ګرځي، شپه او ورځ يې يو په بل پسې درته اېل کړي، شپه ستاسو د خوب او آرام لپاره ده او ورځ ستاسو د خوځښت او کوښښ لپاره.

Benefits of the verses in this page:

• تشبيه كلمة الكفر بشجرة الحَنْظل الزاحفة، فهي لا ترتفع، ولا تنتج طيبًا، ولا تدوم.

د کفر کلمې تشبيه د حنظل (مړغونې) څښېدونکې ونې سره چې هغه نه لوړيږي، نه غوره مېوه کوي او نه دوام کوي.

• الرابط بين الأمر بالصلاة والزكاة مع ذكر الآخرة هو الإشعار بأنهما مما تكون به النجاة يومئذ.

د لمانځه او زکات د امر ترمنځ اړيکه، د آخرت له يادونې سره دې خبرې ته اشاره ده چې دغه دواړه هغه څه دي چې ژغورنه به پرې کيږي.

• تعداد بعض النعم العظيمة إشارة لعظم كفر بعض بني آدم وجحدهم نعمه سبحانه وتعالى .

د ځينو نعمتونو په شمېرلو کې د آدم د ځينې اولاد د کفر لوی والی او د الله پاک له نعمتونو څخه يې نټې ته اشاره ده.

Ayah: 34

وَاٰتٰىكُمْ مِّنْ كُلِّ مَا سَاَلْتُمُوْهُ ؕ— وَاِنْ تَعُدُّوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ لَا تُحْصُوْهَا ؕ— اِنَّ الْاِنْسَانَ لَظَلُوْمٌ كَفَّارٌ ۟۠

او ټول هغه څه يې درکړل چې غوښتي مو وو او هغه څه چې غوښتي مو نه وو، که چېرې د الله نعمتونه وشمېرئ د هغو پر شمېر به ونه توانېږئ، د زياتوالي او بېلابېلوالي له امله يې، کوم چې يې تاسوته يادکړل، دا يې څو نمونې دي، بېشکه انسان پر ځان زيات ظلم کوونکی، د الله -چې هغه لره پاکي ده او لوړ دی - له نعمتونو زيات نټه کوونکی دی.

Ayah: 35

وَاِذْ قَالَ اِبْرٰهِیْمُ رَبِّ اجْعَلْ هٰذَا الْبَلَدَ اٰمِنًا وَّاجْنُبْنِیْ وَبَنِیَّ اَنْ نَّعْبُدَ الْاَصْنَامَ ۟ؕ

ای رسوله! ياد کړه هغه وخت، کله چې ابراهيم وويل وروسته تردې چې د مکې په ناو کې يې خپل زوی اسماعيل او د هغه مور هاجره ځای پرځای کړل: ای زما پالونکيه! دغه ښار چې ما مې خپله کورنۍ پکې واوسوله چې هغه مکه ده د ډاډ ښار وګرځوه، چې وينه پکې تويې نشي او نه پر چا پکې تېری وشي، ما او اولاد مې د بتانو له عبادته لرې کړه.

Ayah: 36

رَبِّ اِنَّهُنَّ اَضْلَلْنَ كَثِیْرًا مِّنَ النَّاسِ ۚ— فَمَنْ تَبِعَنِیْ فَاِنَّهٗ مِنِّیْ ۚ— وَمَنْ عَصَانِیْ فَاِنَّكَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟

اې پالونکيه! بېشکه بتانو ډېری خلک ګمراه کړي دي داسې چې هغوی دا ګمان کړی چې د هغوی سپارښتنه به کوي، نو په فتنه کې اخته شول او له الله پرته يې ولمانځل، نو چا چې له خلکو د الله په يووالي او اطاعت کې زما پيروي وکړه؛ نو اې پالونکيه ته چې چا ته وغواړې د ګناهونو بخښونکی يې چې هغوی لره بخښنه کوې او پر هغوی مهربان يې.

Ayah: 37

رَبَّنَاۤ اِنِّیْۤ اَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتِیْ بِوَادٍ غَیْرِ ذِیْ زَرْعٍ عِنْدَ بَیْتِكَ الْمُحَرَّمِ ۙ— رَبَّنَا لِیُقِیْمُوا الصَّلٰوةَ فَاجْعَلْ اَفْىِٕدَةً مِّنَ النَّاسِ تَهْوِیْۤ اِلَیْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِّنَ الثَّمَرٰتِ لَعَلَّهُمْ یَشْكُرُوْنَ ۟

ای زموږ پالونکيه! بېشکه ما مې ځينې اولاد، چې هغوی زما زوی اسماعيل او د هغه زامن دي په يو ناو ( مکه) کې ستا د درانه کور په ګاونډ کې ځای پرځای کړل، چې نه پکې کښت شته او نه اوبه، زما پالونکيه د هغه په ګاونډ کې مې ځای پرځای کړل، تر څو پکښې لمونځ وکړي؛ نو ای زماپالونکيه! د خلکو زړونه داسې وګرځوه چې هغوی ته او دغه ښار ته ور وشي او هغوی ته مېوې په روزۍ ورکړه په دې هيله چې پر هغوی ستا د لورېينې له امله ستا شکر وباسي.

Ayah: 38

رَبَّنَاۤ اِنَّكَ تَعْلَمُ مَا نُخْفِیْ وَمَا نُعْلِنُ ؕ— وَمَا یَخْفٰی عَلَی اللّٰهِ مِنْ شَیْءٍ فِی الْاَرْضِ وَلَا فِی السَّمَآءِ ۟

ای زموږ پالونکيه! بېشکه ته په هر هغه څه پوهېږې چې موږ يې پټوو او هر هغه څه چې ښکاره کوو يې، له الله هيڅ شی نه په ځمکه کې او نه په آسمان کې پټ دي، بلکې پرې پوهيږي؛ نو له هغه زموږ اړتيا او زموږ بېوزلي نده پټه.

Ayah: 39

اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِیْ وَهَبَ لِیْ عَلَی الْكِبَرِ اِسْمٰعِیْلَ وَاِسْحٰقَ ؕ— اِنَّ رَبِّیْ لَسَمِیْعُ الدُّعَآءِ ۟

شکر او ستاينه الله پاک لره دي هغه ذات چې زما دعا يې ماته د نېکانو په راکړه قبوله کړه، ماته يې زما په لوی عمر کې له هاجرې اسماعيل او له سارا اسحاق راکړل، بېشکه پالونکی مې د هغه چا د دعا اورېدونکی دی چې له هغه دعا وغواړي.

Ayah: 40

رَبِّ اجْعَلْنِیْ مُقِیْمَ الصَّلٰوةِ وَمِنْ ذُرِّیَّتِیْ ۖۗ— رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَآءِ ۟

ای زما پالونکيه! په بشپړه توګه لمونځ کوونکی مې وګرځوه او اولاد مې وګرځوه چې همداسې يې اداکوي، ای زموږ پالونکيه! دعا مې قبوله کړه او ستا سره يې قبوله شوې وګرځوه.

Ayah: 41

رَبَّنَا اغْفِرْ لِیْ وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِیْنَ یَوْمَ یَقُوْمُ الْحِسَابُ ۟۠

ای زموږ پالونکيه! ماته مې ګناهونه را وبښه، زما د مور اوپلار ګناهونه وبښه( دا يې مخکې پر دې خبره له پوهېدو وويل چې د هغه پلار د الله دښمن دی، کله چې ورته څرګنده شوه چې هغه د الله دښمن دی له هغه بېزاره شو) او مؤمنانو ته يې په هغه ورځ ګناهونه وبښه چې خلک د خپل پالونکي په مخ کې د حساب لپاره دريږي.

Ayah: 42

وَلَا تَحْسَبَنَّ اللّٰهَ غَافِلًا عَمَّا یَعْمَلُ الظّٰلِمُوْنَ ؕ۬— اِنَّمَا یُؤَخِّرُهُمْ لِیَوْمٍ تَشْخَصُ فِیْهِ الْاَبْصَارُ ۟ۙ

او دا ګومان هيڅکله مه کوه ای رسوله! چې الله د ظالمانو سزا وروسته کوي بې خبره دی له هغه څه چې ظالمانو کوم درواغ ګڼل، د الله له لارې را ګرځول او داسې نور کارونه کوي، بلکې هغه پر دغه پوه دی، له هغه هيڅ شی پټ نه دي، خو د هغوی سزا وروسته کوي د قيامت ورځې ته دا هغه ورځ ده چې سترګې به پکې د هغه سخت امر د وېرې له امله پورته خيژی چې ويني يې.

Benefits of the verses in this page:

• بيان فضيلة مكة التي دعا لها نبي الله إبراهيم عليه الصلاة والسلام.

د هغې مکې د غوراوي بيان چې د الله نبي ابراهيم عليه السلام دعا ورته کړې ده.

• أن الإنسان مهما ارتفع شأنه في مراتب الطاعة والعبودية ينبغي له أن يخاف على نفسه وذريته من جليل الشرك ودقيقه.

دا چې د پيروۍ او بندګۍ په مرتبو کې د انسان شان هرڅومره لوړ شي د هغه لپاره په کار دي چې پر خپل ځان او خپل اولاد د لوی شرک او پټ شرک څخه وډار شي.

• دعاء إبراهيم عليه الصلاة والسلام يدل على أن العبد مهما ارتفع شأنه يظل مفتقرًا إلى الله تعالى ومحتاجًا إليه.

د ابراهيم عليه السلام دعا دلالت کوي پردې چې د بنده شان هرڅومره لوړ شي بيا هم الله تعالی ته اړ او هغه ته محتاج دی.

• من أساليب التربية: الدعاء للأبناء بالصلاح وحسن المعتقد والتوفيق في إقامة شعائر الدين.

د روزنې له لارو څخه: اولادونو ته د سمون، ښې عقيدې او د دين د شعائرو پر ځای کولوکې د توفيق دعا کول دي.

Ayah: 43

مُهْطِعِیْنَ مُقْنِعِیْ رُءُوْسِهِمْ لَا یَرْتَدُّ اِلَیْهِمْ طَرْفُهُمْ ۚ— وَاَفْـِٕدَتُهُمْ هَوَآءٌ ۟ؕ

کله چې خلک له قبرونو يې را پورته شي بلونکي ته منډې وهونکي وي، سرونه يې پورته نيولي وي له وېرې آسمان ته ګوري، هغوی ته يې سترګې نه ورګرځي، بلکې د هغه څه له وېرې شخې (سيخې) پاتې وي چې ويني به يې، زړونه يې خالي وي عقل پکښې نه وي او نه د حالت له وېرې پوهاوی وي.

Ayah: 44

وَاَنْذِرِ النَّاسَ یَوْمَ یَاْتِیْهِمُ الْعَذَابُ فَیَقُوْلُ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا رَبَّنَاۤ اَخِّرْنَاۤ اِلٰۤی اَجَلٍ قَرِیْبٍ ۙ— نُّجِبْ دَعْوَتَكَ وَنَتَّبِعِ الرُّسُلَ ؕ— اَوَلَمْ تَكُوْنُوْۤا اَقْسَمْتُمْ مِّنْ قَبْلُ مَا لَكُمْ مِّنْ زَوَالٍ ۟ۙ

ای رسوله! امت دې د قيامت د ورځې د الله له سزا ووېروه، په دغه وخت کې به هغه کسان چې پر الله د کفر او پر هغه د شرک له امله يې پرځانو ظلم کړی ووايي: ای زموږ پالونکيه! مهلت راکړه، له موږ سزا وروسته کړه او دنيا ته مو د لږې مودې لپاره بېرته ولېږه پر تا به ايمان راوړو، د هغو رسولانو پيروي به وکړو چې موږ ته دې رالېږلي؛ نو هغوی ته به د ملامتيا په توګه ځواب ورکړل شي: آيا تاسو د دنيا په ژوند کې لوړه نه وه کړې چې تاسو لره لېږد نشته د دنيا له ژوند څخه آخرت ته، له مرګ وروسته له بېرته پاڅېدو نټه کوونکي وئ.

Ayah: 45

وَّسَكَنْتُمْ فِیْ مَسٰكِنِ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْۤا اَنْفُسَهُمْ وَتَبَیَّنَ لَكُمْ كَیْفَ فَعَلْنَا بِهِمْ وَضَرَبْنَا لَكُمُ الْاَمْثَالَ ۟

او تاسو کوز شوئ د پخوانيو هغو امتونو په هستوګنځيو کې چې پر خپلو ځانو پر الله د کفر له امله ظلم کوونکي وو، لکه د هود قوم او صالح قوم او تاسوته څرګنده شوه هغه تباهي چې پر هغوی مو راوستې وه، په کتاب کې مو تاسو ته بېلګې بيان کړې ترڅو پند واخلئ خو تاسو له هغو پند وانخيست.

Ayah: 46

وَقَدْ مَكَرُوْا مَكْرَهُمْ وَعِنْدَ اللّٰهِ مَكْرُهُمْ ؕ— وَاِنْ كَانَ مَكْرُهُمْ لِتَزُوْلَ مِنْهُ الْجِبَالُ ۟

او بېشکه د ظالمو امتونو په هستوګنځيو کې دغو اوسېدونکو چلونه په کار واچول د نبي محمد صلی الله عليه وسلم د وژلو او د هغه د بلنې پای ته رسولو لپاره، الله د هغوی په تدبير پوهيږي له هغه هيڅ پټ ندي، د دغو خلکو تدبير کمزوی دی، هغه نه غر او نه بل څه لرې کولی شي د خپلې کمزوۍ له امله، په خلاف د الله د تدبيره د هغوی لپاره.

Ayah: 47

فَلَا تَحْسَبَنَّ اللّٰهَ مُخْلِفَ وَعْدِهٖ رُسُلَهٗ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَزِیْزٌ ذُو انْتِقَامٍ ۟ؕ

نو هيڅکله ای رسوله دا ګمان مه کوه چې هغه الله چې له خپلو رسولانوسره يې د مرستې او د دين څرګندولو ژمنه کړې ده، پرځای کوونکی ندی د هغې ژمنې چې له خپلو رسولانو سره يې کړې ده، بېشکه الله برلاسی دی هيڅ شی نشي پرې برلاسی کېدلی او ژر به خپل دوستان پیاوړي کړي، له خپلو دښمنانو او د خپلو رسولانو له دوښمنانو سخت غچ اخېستونکی دی.

Ayah: 48

یَوْمَ تُبَدَّلُ الْاَرْضُ غَیْرَ الْاَرْضِ وَالسَّمٰوٰتُ وَبَرَزُوْا لِلّٰهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ ۟

له کافرانو دغه غچ اخستل به په هغه ورځ ترسره کيږي چې قيامت رامنځته شي په کومه ورځ چې دغه ځمکه په بله سپينه پاکه ځمکه بدله کړل شي او اسمانونه په نورو آسمانونو بدل کړل شي، خلک له خپلو قبرونو خپل بدنونه او کړنې څرګندې کړي د هغه الله په مخکې د درېدو لپاره چې په پاچايۍ او لويۍ کې يوازې دی، برلاسی دی پر هرڅه برلاسی کيږي پرده څوک نشي برلاسی کېدلی، غالبيږي او مغلوبيږي نه.

Ayah: 49

وَتَرَی الْمُجْرِمِیْنَ یَوْمَىِٕذٍ مُّقَرَّنِیْنَ فِی الْاَصْفَادِ ۟ۚ

او ای رسوله! په هغه ورځ چې ځمکه په بله ځمکه بدله کړل شي او آسمانونه بدل کړل شي، ته به وينې کافران او مشرکان چې ځينې به له ځينو سره په ولچکو تړل شوي وي، لاسونه او پښې به يې په زولنو غاړوته ورنېږدې کړل شوي وي، او هغه جامې چې اغوندي يې له نانزړو به وي ( دا يوه سخته اور بلوونکې ماده ده) له ترېوو مخونو به يې اور پورته کيږي.

Ayah: 50

سَرَابِیْلُهُمْ مِّنْ قَطِرَانٍ وَّتَغْشٰی وُجُوْهَهُمُ النَّارُ ۟ۙ

او ای رسوله! په هغه ورځ چې ځمکه په بله ځمکه بدله کړل شي او آسمانونه بدل کړل شي، ته به وينې کافران او مشرکان چې ځينې به له ځينو سره په ولچکو تړل شوي وي، لاسونه او پښې به يې په زولنو غاړوته ورنېږدې کړل شوي وي، او هغه جامې چې اغوندي يې له نانزړو به وي ( دا يوه سخته اور بلوونکې ماده ده) له ترېوو مخونو به يې اور پورته کيږي.

Ayah: 51

لِیَجْزِیَ اللّٰهُ كُلَّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ سَرِیْعُ الْحِسَابِ ۟

تر څو الله هر نفس ته د هغه خیر او شر بدله ورکړي چې کړي يې دي، بېشکه الله د اعمالو ژر حساب اخېستونکی دی.

Ayah: 52

هٰذَا بَلٰغٌ لِّلنَّاسِ وَلِیُنْذَرُوْا بِهٖ وَلِیَعْلَمُوْۤا اَنَّمَا هُوَ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ وَّلِیَذَّكَّرَ اُولُوا الْاَلْبَابِ ۟۠

دغه پر محمد صلی الله عليه وسلم نازل کړل شوی قرآن د الله لخوا خلکو ته يو اعلان دی، له هغې وېرونې او سخت وعيد څخه دې ووېريږي چې پکې دي او پوه دې شي چې په حقه معبود يوازې الله دی؛ نو د هغه عبادت دې وکړي له هغه سره دې هيڅوک نه شريکوي، د سالمو عقلونو څښتنان دې له دې پند او عبرت واخلي، ځکه هغوی داسې کسان دي چې له نصيحتونو او پندونو ګټه پورته کوي.

Benefits of the verses in this page:

• تصوير مشاهد يوم القيامة وجزع الخلق وخوفهم وضعفهم ورهبتهم، وتبديل الأرض والسماوات.

د قيامت د ورځې د ليدو انځور او د مخلوق ډار، د هغوی وېره، کمزوري او ورخطايي يې، د ځمکې او اسمانونو بدلېدل.

• وصف شدة العذاب والذل الذي يلحق بأهل المعصية والكفر يوم القيامة.

د سزا د سختوالي او هغې رسوايۍ بیان چې د قيامت په ورځ ګناهګار او کافر ته رسېږي.

• أن العبد في سعة من أمره في حياته في الدنيا، فعليه أن يجتهد في الطاعة، فإن الله تعالى لا يتيح له فرصة أخرى إذا بعثه يوم القيامة.

دا چې بنده د دنيا په ژوند کې په خپل کار کې خپلواکه وي؛ نو پر هغه لازمه ده چې په پيروۍ کې کوښښ وکړي، ځکه الله تعالی بل فرصت چاته نه ورکوي کله يې چې د قيامت په ورځ راپاڅوي.