Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Translations’ Index
الحجرات
Purposes of the Surah:
معالجة اللسان وبيان أثره على إيمان الفرد وأخلاق المجتمع.
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تُقَدِّمُوْا بَیْنَ یَدَیِ اللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ سَمِیْعٌ عَلِیْمٌ ۟
اې هغو کسانو چې پر الله مو ايمان راوړئ او د هغه څه پيروي مو کړې چې روا کړي يې دي، د الله او د هغه د رسول په مخکې په وينا او کړنه مه وړاندې کېږئ، له الله څخه د هغه د امرونو په پرځای کولو او له نواهيوو يې په ډډه کولو وډار شئ، بېشکه الله ستاسو د ويناوو اورېدونکی او ستاسو پر کړنو ښه پوه دی، له هغه هيڅ هم نه ترې پاتې کيږي، او ژر به يې بدله درکړي.
Arabic explanations of the Qur’an:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَرْفَعُوْۤا اَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ وَلَا تَجْهَرُوْا لَهٗ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ اَنْ تَحْبَطَ اَعْمَالُكُمْ وَاَنْتُمْ لَا تَشْعُرُوْنَ ۟
ای هغو کسانو چې پر الله مو ايمان راوړئ او د هغه څه پيروي مو کړې چې روا کړي يې دي، د هغه له رسول سره په ادب اوسئ، آوازونه مو داسې مه ګرځوئ چې نبي صلی الله عليه وسلم ته د وينا پر مهال د هغه پر آواز پورته شي، او مه په داسې نوم ورغږ کوئ لکه ځينې مو چې ځينې را بولي، بلکې هغه د نبوت او رسالت په نرمه وينا سره رابولئ، له دې وېرې چې د دغه کار له امله ستاسو د عملونو بدله له منځه ولاړه نه شي په داسې حال کې چې تاسې د هغه په له منځه تلو خبر هم نه واست.
Arabic explanations of the Qur’an:
اِنَّ الَّذِیْنَ یَغُضُّوْنَ اَصْوَاتَهُمْ عِنْدَ رَسُوْلِ اللّٰهِ اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ امْتَحَنَ اللّٰهُ قُلُوْبَهُمْ لِلتَّقْوٰی ؕ— لَهُمْ مَّغْفِرَةٌ وَّاَجْرٌ عَظِیْمٌ ۟
پرته له شکه هغه کسان چې د رسول الله صلی الله عليه وسلم پر وړاندې خپل آوازونه ټيټ ساتي، همدوی هغه کسان دي چې الله يې زړونه د خپلې تقوا لپاره ازمويلي دي، او د هغې لپاره يې ځانګړي کړي دي، هغوی لره يې د ګناهونو بښنه ده چې نه به يې پرې نيسي، او هغوی لره د قيامت په ورځ لويه بدله ده، هغه دا چې الله به يې جنت ته ننباسي.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• تشرع الرحمة مع المؤمن، والشدة مع الكافر المحارب.
• التماسك والتعاون من أخلاق أصحابه صلى الله عليه وسلم.
• من يجد في قلبه كرهًا للصحابة الكرام يُخْشى عليه من الكفر.
وَلَوْ اَنَّهُمْ صَبَرُوْا حَتّٰی تَخْرُجَ اِلَیْهِمْ لَكَانَ خَیْرًا لَّهُمْ ؕ— وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
ای رسوله! که چېرې دغو خلکو چې تاته ستا د مېرمنو د کوټو له شا آوازونه کوي صبر کړی وای او چیغې یې درته نه وای وهلی تر دې چې ته وروتلای وای، بيا يې په ټيټ آواز وينا درته کولئ دا به هغوی لره د کوټو تر شا آواز کولو نه غوره وای، ځکه په دې کې احترام او درناوی دی، او الله له هغوی او نورو خلکو څخه د هغه چا د ګناهونو بښونکی دی چې توبه وباسي، او هغوی لره هم بښونکی دی د هغوی د ناپوهۍ له امله، پر هغوی مهربان دی.
Arabic explanations of the Qur’an:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنْ جَآءَكُمْ فَاسِقٌ بِنَبَاٍ فَتَبَیَّنُوْۤا اَنْ تُصِیْبُوْا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوْا عَلٰی مَا فَعَلْتُمْ نٰدِمِیْنَ ۟
ای هغو کسانو چې پر الله مو ايمان راوړئ او پر هغه څه مو عمل کړئ چې روا کړي يې دي، که چېرې کوم بې لارې تن د کوم قوم په اړه خبر درته راوړي، نو د هغه خبر د کره والي په اړه پلټنه وکړئ، او رېښتيا منلو ته يې بيړه مه کوئ، د دې خبرې له وېرې چې که پرته له پلټنې هغه خبر رېښتيا وګڼئ نو کوم قوم ته به ضرر ورسوئ په داسې حال کې چې تاسې به د هغې چارې په حقيقت نه پوهېږئ، وروسته له ضرر رسولو به بيا پښېمانه شئ کله چې د هغه خبر درواغ درته ښکاره شي.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَاعْلَمُوْۤا اَنَّ فِیْكُمْ رَسُوْلَ اللّٰهِ ؕ— لَوْ یُطِیْعُكُمْ فِیْ كَثِیْرٍ مِّنَ الْاَمْرِ لَعَنِتُّمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ حَبَّبَ اِلَیْكُمُ الْاِیْمَانَ وَزَیَّنَهٗ فِیْ قُلُوْبِكُمْ وَكَرَّهَ اِلَیْكُمُ الْكُفْرَ وَالْفُسُوْقَ وَالْعِصْیَانَ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الرّٰشِدُوْنَ ۟ۙ
او ای مؤمنانو! پوه شئ چې ستاسو ترمنځ د الله رسول دی چې وحي پرې نازليږي، نو له درواغ ويلو وډار شئ، چې وحي به پرې نازله شي ستاسو پر درواغو به يې خبر کړي، او پر هغه څه ډېر پوه دی چې ستاسو مصلحت دی پکې، که چېرې په ډېری هغه څه کې ستاسو پيروي وکړي چې تاسو يې ورته وړانديز کوئ، هرومرو به په داسې ستونزه کې اخته شئ چې هغه به يې تاسو لره نه خوښوي، خو الله په خپله پېرزوينه تاسو ته ايمان خوښ وګرځولو، او ستاسو په زړونو کې يې ښکلی کړ، نو ايمان مو راوړ، او تاسو ته يې کفر، د هغه له پيروۍ وتل بد وښودل او له هغه يې سرغړونه بده درته وښودله، پر دغو صفتونو متصف خلک پر سمه او حق لاره تلونکي دي.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَضْلًا مِّنَ اللّٰهِ وَنِعْمَةً ؕ— وَاللّٰهُ عَلِیْمٌ حَكِیْمٌ ۟
او تاسو لره چې ستاسو په زړونو کې کوم د ښېګڼې ښکلي کېدل او شر بد ګڼل حاصل دي، دا يوازې د الله پېرزوينه ده، چې پر تاسو يې پېرزو کړې ده، او د هغه نعمت دی چې پر تاسو يې لورولی دی، او الله له بندګانو يې پر هغه چا ښه پوه دی چې د هغه شکر وباسي نو توفيق ورکوي، او حکمت والا دی چې هر څه په خپل مناسب ځای کې ږدي.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَاِنْ طَآىِٕفَتٰنِ مِنَ الْمُؤْمِنِیْنَ اقْتَتَلُوْا فَاَصْلِحُوْا بَیْنَهُمَا ۚ— فَاِنْ بَغَتْ اِحْدٰىهُمَا عَلَی الْاُخْرٰی فَقَاتِلُوا الَّتِیْ تَبْغِیْ حَتّٰی تَفِیْٓءَ اِلٰۤی اَمْرِ اللّٰهِ ۚ— فَاِنْ فَآءَتْ فَاَصْلِحُوْا بَیْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَاَقْسِطُوْا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِیْنَ ۟
او که چېرې د مؤمنانو دوې ډلې له يوبل سره جګړه وکړي، نو ای مؤمنانو! د هغوی دواړو ترمنځ سوله وکړئ چې دواړه ډلې د خپل اختلاف په اړه د الله د شريعت پرېکړې ته را وبولئ، که چېرې يوې ډلې له سولې نټه وکړه، او له بريده واوښته، نو له بريده اوښتې ډلې سره تر هغه جګړه وکړئ چې د الله حکم ته را وګرځي، که چېرې د الله پرېکړې ته را وګرځېده، بيا د دواړو ترمنځ په عدل او انصاف سوله وکړئ، او د هغوی دواړو ترمنځ په خپله پرېکړه کې له عدل کار واخلئ، پرته له شکه الله هغه کسان خوښوي چې په خپلو پرېکړو کې عدل کوي.
Arabic explanations of the Qur’an:
اِنَّمَا الْمُؤْمِنُوْنَ اِخْوَةٌ فَاَصْلِحُوْا بَیْنَ اَخَوَیْكُمْ وَاتَّقُوا اللّٰهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُوْنَ ۟۠
پرته له شکه مؤمنان په اسلام کې سره وروڼه دي، او ای مؤمنانو! په اسلام کې ورورګلوي دا غوښتنه کوي چې د جګړه کوونکو وروڼو ترمنځ سوله وکړئ، او له الله څخه د هغه د امرونو په پرځای کولو او له نواهيوو يې په ډډه کولو ووېرېږئ، په دې هيله چې رحم درباندې وشي.
Arabic explanations of the Qur’an:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِّنْ قَوْمٍ عَسٰۤی اَنْ یَّكُوْنُوْا خَیْرًا مِّنْهُمْ وَلَا نِسَآءٌ مِّنْ نِّسَآءٍ عَسٰۤی اَنْ یَّكُنَّ خَیْرًا مِّنْهُنَّ ۚ— وَلَا تَلْمِزُوْۤا اَنْفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُوْا بِالْاَلْقَابِ ؕ— بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوْقُ بَعْدَ الْاِیْمَانِ ۚ— وَمَنْ لَّمْ یَتُبْ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الظّٰلِمُوْنَ ۟
ای هغو کسانو چې پر الله مو ايمان راوړئ او پر هغه څه مو عمل کړئ چې روا کړي يې دي، له تاسو دې يو قوم پر بل ملنډې نه وهي، کېدای شي هغه قوم د الله په وړاندې غوره وي چې ملنډې پرې وهل شوې دي، او اعتبار هغه څه ته دی چې د الله په وړاندې وي، او نه دې ښځې پر ښځو ملنډې وهي کېدای هغه ښځې چې ملنډې پرې وهل کيږي د الله په وړاندې غوره وي، او د خپلو وروڼو عيبونه مه بيانوئ، هغوی ستاسو په شان دي، نه دې ځينې ستاسې ځينې نور په داسې لقبونو يادوي چې نه يې خوښوي، لکه څنګه چې د رسول الله صلی الله عليه وسلم له راتګ مخکې د ځينو انصارو حال و، او له تاسو چې څوک دا کار وکړي هغه بې لارې دی، او له ايمان وروسته دغه د بې لارۍ صفت ډېر بد دی، او څوک چې له دغو ګناهونو توبه ونه باسي، همدوی پر خپلو ځانونو ظلم کوونکي دي چې د ګناهونو په ترسره کولو يې د تباهۍ ځايونو ته يې ورښکته کړي دي.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• وجوب التثبت من صحة الأخبار، خاصة التي ينقلها من يُتَّهم بالفسق.
د خبرونو د صحت په اړه د پلټنې وجوب، په ځانګړي ډول کله يې چې داسې څوک بيانوي چې په نا فرمانۍ تورن وي.
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اجْتَنِبُوْا كَثِیْرًا مِّنَ الظَّنِّ ؗ— اِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ اِثْمٌ وَّلَا تَجَسَّسُوْا وَلَا یَغْتَبْ بَّعْضُكُمْ بَعْضًا ؕ— اَیُحِبُّ اَحَدُكُمْ اَنْ یَّاْكُلَ لَحْمَ اَخِیْهِ مَیْتًا فَكَرِهْتُمُوْهُ ؕ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ تَوَّابٌ رَّحِیْمٌ ۟
ای هغو کسانو چې پر الله مو ايمان راوړئ او پر هغه څه مو عمل کړئ چې روا کړي يې دي، له ډېرو داسې تورونو ځانونه وساتئ چې د هيڅ اسبابو او نښانو پر بنسټ نه وي ولاړ، بېشکه ځينې بد ګماني ګناه ده، لکه پر داسې چا بد ګماني کول چې ظاهري حالت يې سم وي، او د مؤمنانو تر شا د هغوی پر رازونو پسې مه کېږئ، او نه دې يو له تاسو خپل ورور په داسې څه يادوي چې هغه يې نه خوښوي، ځکه په داسې څه يې يادول چې هغه يې بد ګڼي د هغه د مرګ په حالت کې د هغه د غوښې خوړلو غوندې دي، آيا يو له تاسې دا خوښوي چې د خپل مړه ورور غوښه دې وخوري؟! نو غيبت کول يې بد وګڼئ ځکه هغه د دې غوندې دي، او له الله څخه د هغه د امرونو په منلو او له نواهيوو يې په ډډه کولو ووېرېږئ، بېشکه الله له بندګانو يې د هغه لپاره ډېر توبه منونکی دی چې توبه وباسي، پر هغوی مهربان دی.
Arabic explanations of the Qur’an:
یٰۤاَیُّهَا النَّاسُ اِنَّا خَلَقْنٰكُمْ مِّنْ ذَكَرٍ وَّاُ وَجَعَلْنٰكُمْ شُعُوْبًا وَّقَبَآىِٕلَ لِتَعَارَفُوْا ؕ— اِنَّ اَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللّٰهِ اَتْقٰىكُمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلِیْمٌ خَبِیْرٌ ۟
ای خلکو! پرته له شکه تاسو مو له يو نارينه چې هغه ستاسو پلار آدم او يوې ښځينه چې هغه ستاسو مور حواء ده پيداکړي ياست، نسب مو يو دی، نو له تاسو دې يو پر بل په نسب کې نه وياړي، او له دغه وروسته مو تاسې ډېر خېلونه او خورې ورې قبيلې وګرځولئ، تر څو ځينې ستاسې ځينې نور وپېژني، نه د دې لپاره چې پرې ووياړي، ځکه توپير يوازې د ځان ساتنې پر بنسټ وي، له همدې امله يې ويلي: له تاسې تر ټولو غوره ستاسو تقوا لرونکی دی، بېشکه الله ستاسو پر حالاتو ښه پوه دی، پر هغه څه ښه خبر دی چې په تاسو کې کوم کمال او عيب دی، له دغه څخه هيڅ هم نه ترې پټيږي.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَتِ الْاَعْرَابُ اٰمَنَّا ؕ— قُلْ لَّمْ تُؤْمِنُوْا وَلٰكِنْ قُوْلُوْۤا اَسْلَمْنَا وَلَمَّا یَدْخُلِ الْاِیْمَانُ فِیْ قُلُوْبِكُمْ ؕ— وَاِنْ تُطِیْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ لَا یَلِتْكُمْ مِّنْ اَعْمَالِكُمْ شَیْـًٔا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
ځينو هغو بانډه چيانو چې نبي صلی الله عليه وسلم ته راغلل وويل: موږ پر الله او د هغه پر رسول ايمان راوړی، ای رسوله! هغوی ته ووايه: تاسو ايمان نه دی راوړی، بلکې تاسو ووايئ: موږ پيروي کړې او غاړه مو اېښې ده، تر اوسه مو ايمان زړونو ته نه دی ننوتی، او هيله دا ده چې ور ننه به وځي، او ای بانډه چيانو که تاسو په ايمان، نېک عمل او له نارواوو څخه په ډډه کولو کې د الله او د هغه د رسول خبره ومنئ، الله به ستاسو د کړنو له بدلې هيڅ هم درڅخه کم نه کړي، بېشکه الله له بندګانو يې د هغه چا بښونکی دی چې توبه وباسي، پر هغوی مهربان دی.
Arabic explanations of the Qur’an:
اِنَّمَا الْمُؤْمِنُوْنَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ ثُمَّ لَمْ یَرْتَابُوْا وَجٰهَدُوْا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الصّٰدِقُوْنَ ۟
پرته له شکه مؤمنان هغه خلک دي چې پر الله او د هغه پر رسول يې ايمان راوړی، بيا يې له ايمان سره شک نه دی ګډ کړی، او پر خپلو مالونو او ځانونو يې د الله په لار کې جهاد کړی، له هغو يې په هيڅ بخيلي نه ده کړې، پر دغو صفتونو متصف خلک همدوی په خپل ايمان کې رېښتيني دي.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلْ اَتُعَلِّمُوْنَ اللّٰهَ بِدِیْنِكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ یَعْلَمُ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ؕ— وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
ای رسوله! دغو بانډه چيانوته ووايه: آيا تاسو الله ته ښوونه کوئ او پر خپل دين يې خبروئ؟! حال دا چې الله پر هغه څه پوهيږي چې په آسمانونو کې دي او پر هغه څه پوهيږي چې په ځمکه کې دي، او الله پر هرڅه ښه پوه دی، له هغه هيڅ نه پټيږي، نو د خپل دين په اړه ستاسو خبر ورکولو ته اړتيا نه لري.
Arabic explanations of the Qur’an:
یَمُنُّوْنَ عَلَیْكَ اَنْ اَسْلَمُوْا ؕ— قُلْ لَّا تَمُنُّوْا عَلَیَّ اِسْلَامَكُمْ ۚ— بَلِ اللّٰهُ یَمُنُّ عَلَیْكُمْ اَنْ هَدٰىكُمْ لِلْاِیْمَانِ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟
ای رسوله! دغه بانډه چيان د خپل اسلام له امله پر تا احسان اچوي، هغوی ته ووايه: د الله په دين کې د داخلېدو له امله پر ما احسان مه اچوئ، د دغه ګټه که چېرې حاصله وي پر تاسو در ګرځېدونکې ده، بلکې الله هغه ذات دی چې پر تاسو يې احسان کړی داسې چې پر هغه د ايمان راوړلو توفيق يې درکړی که چېرې تاسو مو په خپله دعوی کې رېښتيني واست چې تاسو پکې داخل شوي ياست.
Arabic explanations of the Qur’an:
اِنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ غَیْبَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَاللّٰهُ بَصِیْرٌ بِمَا تَعْمَلُوْنَ ۟۠
پرته له شکه الله د آسمانونو په پټو پوهيږي او د ځمکې په پټو پوهيږي، له هغه هيڅ هم نه شي پټېدلای، او الله د هغه څه ليدونکی دی چې تاسې يې کوئ، له هغه ستاسو له کړنو هيڅ هم نه شي پټېدلای، او ژر به تاسو ته پر ښو کړنو او بدو کړنو بدله درکړي.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• سوء الظن بأهل الخير معصية، ويجوز الحذر من أهل الشر بسوء الظن بهم.
د ښېګڼې پر څښتنانو بدګوماني بده کړنه ده، او د شر له څښتنانو پر هغوی د بدګومانۍ له امله ځان ساتل روا دي.
• وحدة أصل بني البشر تقتضي نبذ التفاخر بالأنساب.
Translation of the meanings Surah: Al-Hujurāt
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Translations’ Index
الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.